Desjima
| |||||
| |||||
Plattegrond van Desjima | |||||
Hoofstad | Dezjima 32°44′N 129°52′O / 32.733°N 129.867°O | ||||
Taal/Tale | Nederlands | ||||
Regering | Monargie | ||||
Historiese tydperk | Nuwe Tyd | ||||
- Nederlandse handelspost verskuif vanaf Hirado | 1641 | ||||
- Konvensie van Kanagawa | 1854 | ||||
Oppervlakte | |||||
- 1641 | 13 696 km2 5 288 sq mi | ||||
Bevolking | |||||
- 1641 skatting | 20 | ||||
Digtheid | 0 /km² 0 /sq mi | ||||
Geldeenheid | Teal |
Dezjima (ook Dejima, Desjima of Decima; op ou prente word die eiland soms Schisma genoem) was 'n klein kunsmatige eilandjie in die hawe van Nagasaki in Japan. Die eilandjie was van 1641 tot 1859 'n Nederlandse handelspos wat onder leiding van 'n opperhoof van die Verenigde Oos-Indiese Kompanjie gestaan het.
Alhoewel daar al sedert 1600 kontak was tussen die Nederlanders en Japan, het die handelsverhouding teen 1641 gedreig om ten gronde te gaan. Die shogun het nie die opdringerigheid van die Europeërs vertrou nie, waarvan sommige, by name die Portugese, al langer in Japan aanwesig was. Die pogings van die Jesuïete, gesteun deur Spanjaarde en Portugese, om die Japannese te bekeer, was veral vir hom 'n doring in die vlees, aangesien die bekeerde daimyo's versetgebiede gevorm het. Hy was veral bevrees oor die feit dat hulle 'n ander (wêreldse) 'leier' as hulle opperhoof beskou het: die hoof van die Vatikaan, die pous.
Hy het daarom aan alle buitelanders die bevel gegee om hulle eie huise aan die brand te steek. Die Nederlanders het dit sonder teëspraak gedoen (die enigstes) en het hom vriendelik by die rokende puinhope ingewag met die vraag hoe hulle dan nou die naderende winter moes deurkom. As gevolg van hierdie optrede was hulle die enigste buitelanders wat hy toegelaat het om te bly. Verder het hulle ook 'n rol gespeel in die stryd van die shogun teen die Japannese Christene. Daar was wel streng beperkings: Die Nederlanders moes op Dezjima gaan woon, en hulle kontak met die Japannese is tot die noodsaaklike minimum beperk.
In die hele tydperk tot 1853 was Dezjima die enigste punt van kontak van die keiserryk met die buitewêreld. Daar is altyd slegs 'n beperkte aantal (20) Nederlanders op die eiland toegelaat en behalwe een jaarlikse besoek aan die shogun in Edo (vandag Tokio) mag hulle nie die eilandjie verlaat het nie. Bowendien het daar ongeveer 200 sogenoemde dwarskijkers op die eiland gewoon, mense wat die gevaarlike barbare in hulle gate moes hou.
Hoewel die Nederlandse handelspos met sy handelsmonopolie vir die VOC besonder winsgewend was, is Japan ook baie aan Dezjima verskuldig. Die Nederlandse skepe het boeke en ander inligting na Japan gebring wat die land in staat gestel het om meer oor die buitewêreld, en in die besonder die ontwikkelende Europese wetenskap, te leer. Die Japanners, waarvan sowat 70% tot 80% geletterd was, het ywerig Rangaku beoefen, 'n soort 'Nederlandkunde' waarvolgens duisende Nederlandse boeke vertaal en versprei is. Die vertaalde boeke het gretig aftrek in die geïsoleerde Japan gekry.
Die aanwesigheid van die Nederlanders het ook die plaaslike kultuur beïnvloed. In straatfeeste in die stad Nagasaki word afbeeldings van die Nederlandse skepe, kompleet met rooi-wit-blou, rondgedra. Verder het Nagasaki 'n pretpark, Huis ten Bosch, met Nederland as onderwerp.
Met verloop van tyd het die oorspronklike Dezjima byna geheel en al verdwyn; deur drooglegging is dit al lank nie meer 'n eilandjie nie en die ou geboue is grotendeels gesloop. Na aanleiding van die herdenking van die 400 jaar oue betrekkinge tussen Nederland en Japan in die jaar 2000 is daar egter 'n projek van stapel gestuur om die eiland weer in geheel na sy ou staat te restoureer. Inmiddels is enkele van die geboue op ware skaal gerekonstrueer en dien tans as museums.
Lys van opperhoofde van Dezjima tydens die bewind van die VOC
- François Caron:3 Februarie 1639 - 13 Februarie 1641
- Maximiliaen Le Maire: 14 Februarie 1641 - 30 Oktober 1641
- Jan van Elseracq: 1 November 1641 - 29 Oktober 1642
- Pieter Anthonijszoon Overtwater: 29 Oktober 1642 - 1 Augustus 1643
- Jan van Elserac: 1 Augustus 1643 - 24 November 1644
- Pieter Anthonijszoon Overtwater: 24 November 1644 - 30 November 1645
- Reijnjer van't Zum: 30 November 1645 - 27 Oktober 1646
- Willem Verstegen [Versteijen]: 28 Oktober 164 - 10 Oktober 1647
- Frederick Coijet: 3 November 1647 - 9 Desember 1648
- Dircq Snoecq: 9 Desember 1648 - 5 November 1649
- Anthonio van Brouckhorst: 5 November 1649 - 25 Oktober 1650
- Pieter Sterthemius: 25 Oktober 1650 - 3 November 1651
- Adriaen van der Burgh: 1 November 1651 - 3 November 1652
- Frederick Coijet: 4 November 1652 - 10 November 1653
- Gabriel Happart: 4 November 1653 - 31 Oktober 1654
- Leonard Winninx: 31 Oktober 1654 - 23 Oktober 1655
- Joan Boucheljon: 23 Oktober 1655 - 1 November 1656
- Zacharias Wagenaer [Wagener]: 1 November 1656 - 27 Oktober 1657
- Joan Boucheljon: 27 Oktober 1657 - 23 Oktober 1658
- Zacharias Wagenaer [Wagener]: 22 Oktober 1658 - 4 November 1659
- Joan Boucheljon: 4 November 1659 - 26 Oktober 1660
- Hendrick Indijck: 26 Oktober 1660 - 21 November 1661
- Dirck van Lier: 11 November 1661 - 6 November 1662
- Hendrick Indijck: 6 November 1662 - 20 Oktober 1663
- Willem Volger: 20 Oktober 1663 - 7 November 1664
- Jacob Gruijs: 7 November 1664 - 27 Oktober 1665
- Willem Volger: 28 Oktober 1665: - 27 Oktober 1666
- Daniel Six [Sicx]: 18 Oktober 1666 - 6 November 1667
- Constantin Ranst: 6 November 1667 - 25 Oktober 1668
- Daniel Six [Sicx]: 25 Oktober 1668 - 14 Oktober 1669
- Francois de Haas: 14 Oktober 1669 - 2 November 1670
- Martinus Caesar: 2 November 1670 - 12 November 1671
- Johannes Camphuijs: 22 Oktober 1671 - 12 November 1672
- Martinus Caesar: 13 November 1672 - 29 Oktober 1673
- Johannes Camphuijs: 29 Oktober 1673 - 19 Oktober 1674
- Martinus Caesar: 20 Oktober 1674 - 7 November 1675
- Johannes Camphuijs: 7 November 1675 - 27 Oktober 1676
- Dirck de Haas: 27 Oktober 1676 - 16 Oktober 1677
- Albert Brevincq: 16 Oktober 1677 - 4 November 1678
- Dirck de Haas: 4 November 1678 - 24 Oktober 1679
- Albert Brevincq: 24 Oktober 1679 - 11 November 1680
- Isaac van Schinne: 11 November 1680 - 31 Oktober 1681
- Hendrick Canzius: 31 Oktober 1681 - 20 Oktober 1682
- Andreas Cleyer [Andries]: 20 Oktober 1682 - 8 November 1683
- Constantin Ranst de Jonge: 8 November 1683 - 28 Oktober 1684
- Hendrick van Buijtenhem: 25 Oktober 1684 - 7 Oktober 1685
- Andreas Cleyer: 17 Oktober 1685 - 5 November 1686
- Constantin Ranst de Jonge: 5 November 1686 - 25 Oktober 1687
- Hendrick van Buijtenhem: 25 Oktober 1687 - 13 Oktober 1688
- Cornelisz.van Outhoorn: 13 Oktober 1688 - 1 November 1689
- Balthasar Sweers: 1 November 1689 - 21 Oktober 1690
- Hendrick van Buijtenhem: 21 Oktober 1690 - 09.11.1691
- Cornelis van Outhoorn: 9 November 1691 - 29 Oktober 1692
- Hendrick van Buijtenhem: 29 Oktober 1692 - 19 Oktober 1693
- Gerrit de Heere: 19 Oktober 1693 - 7 November 1694
- Hendrik Dijkman: 7 November 1694 - 27 Oktober 1695
- Cornelis van Outhoorn: 27 Oktober 1695 - 15 Oktober 1696
- Hendrik Dijkman]: 15 Oktober 1696 - 3 November 1697
- Pieter de Vos: 3 November 1697 - 23 Oktober 1698
- Hendrik Dijkman: 23 Oktober 1698 - 12 Oktober 1699
- Pieter de Vos: 21 Oktober 1699 - 31 Oktober 1700
- Hendrik Dijkman: 31 Oktober 1700 - 21 Oktober 1701
- Abraham Douglas: 21 Oktober 1701 - 30 Oktober 1702
- Ferdinand de Groot: 9 November 1702 - 30 Oktober 1703
- Gideon Tant: 30 Oktober 1703 - 18 Oktober 1704
- Ferdinand de Groot: 18 Oktober 1704 - 6 November 1705
- Ferdinand de Groot: 26 Oktober 1706 - 15 Oktober 1707
- Hermanus Menssingh: 15 Oktober 1707 - 2 November 1708
- Jasper van Mansdale: 2 November 1708 - 22 Oktober 1709
- Hermanus Menssingh: 22 Oktober 1709 - 10 November 1710
- Nicolaas Joan van Hoorn: 10 November 1710 - 31 Oktober 1711
- Cornelis Lardijn: 31 Oktober 1711 - 7 November 1713
- Cornelis Jardijn: 7 November 1713 - 27 Oktober 1714
- Nicolaas Joan van Hoorn: 27 Oktober 1714 -19.10.1715
- Gideon Boudaen: 19 Oktober 1715 - 3 November 1716
- Joan Aouwer: 3 November 1716 - 24 Oktober 1717
- Christiaen van Vrijbergh[e]: 24 Oktober 1717 - 13 Oktober 1718
- Joan Aouwer: 13 Oktober 1718 - 21 Oktober 1720
- Roeloff Diodati: 21 Oktober 1720 - 9 November 1721
- Hendrik Durven: 9 November 1721 - 18 Oktober 1723
- Johannes Thedens: 18 Oktober 1723 - 25 Oktober 1725
- Joan de Hartogh: 25 Oktober 1725 - 15 Oktober 1726
- Pieter Boockestijn: 15 Oktober 1726 - 3 November 1727
- Abraham Minnedonk: 3 November 1727 - 20 Oktober 1728
- Pieter Boockestijn: 22 Oktober 1728 - 12 Oktober 1729
- Abraham Minnedonk: 12 Oktober 1729 - 31 Oktober 1730
- Pieter Boockestijn: 31 Oktober 1730 - 7 November 1732
- Hendrik van de Bel: 7 November 1732 - 27 Oktober 1733
- Rogier de Laver: 27 Oktober 1733 - 16 Oktober 1734
- David Drinckman: 16 Oktober 1734 - 4 November 1735
- Bernardus Coop [Coopa] à Groen: 4 November 1735 - 24 Oktober 1736
- Jan van der Cruijsse: 24 Oktober 1736 - 13 Oktober 1737
- Gerardus Bernardus Visscher: 13 Oktober 1737 - 21 Oktober 1739
- Thomas van Rhee: 22 Oktober 1739 - 8 November 1740
- Jacob van der Waeijen: 9 November 1740 - 28 Oktober 1741
- Thomas van Rhee: 29 Oktober 1741 - 17 Oktober 1742
- Jacob van der Waeijen: 17 Oktober 1742 - 9 November 1743
- David Brouwer: 5 November 1743 - 1 November 1744
- Jacob van der Waeijen: 2 November 1744 - 28 Desember 1745
- Jan Louis de Win: 30 Desember 1745 - 2 November 1746
- Jacob Balde: 3 November 1746 - 25 Oktober 1747
- Jan Louis de Win: 28 Oktober 1747 - 11 November 1748
- Jacob Balde: 12 November 1748 - 8 Desember 1749
- Hendrik van Homoed: 8 Desember 1749 - 24 Desember 1750
- Abraham van Suchtelen: 25 Desember 1750 - 18 November 1751
- Hendrik van Homoed: 19 November 1751 - 5 Desember 1752
- David Boelen: 6 Desember 1752 - 15 Oktober 1753
- Hendrik van Homoed: 16 Oktober 1753 - 3 November 1754
- David Boelen: 4 November 1754 - 25 Oktober 1755
- Herbert Vermeulen: 25 Oktober 1755 - 12 Oktober 1756
- David Boelen: 13 Oktober 1756 - 31 Oktober 1757
- Herbert Vermeulen: 1 November 1757 - 11 November 1758
- Johannes Reijnouts: 12 November 1758 - 11 November 1760
- Marten Huijshoorn: 12 November 1760 - 30 Oktober 1761
- Johannes Reijnouts: 31 Oktober 1761 - 2 Desember 1762
- Fredrik Willem Wineke: 3 Desember 1762 - 6 November 1763
- Jan Crans: 7 November 1763 - 24 Oktober 1764
- Fredrik Willem Wineke: 25 Oktober 1764 - 7 November 1765
- Jan Crans: 8 November 1765 - 31 Oktober 1766
- Herman Christiaan Kastens: 1 November 1766 - 20 Oktober 1767
- Jan Crans: 21 Oktober 1767 - 8 November 1769
- Olphert Elias: 9 November 1769 - 16 November 1770
- Daniel Armenault: 17 November 1770 - 9 November 1771
- Arend Willem Feith: 10 November 1771 - 3 November 1772
- Daniel Armenault [Almenaault]: 4 November 1772 - 22 November 1773
- Arend Willem Feith: 23 November 1773 - 10 November 1774
- Daniel Armenault [Almenaault]: 11 November 1774 - 28 Oktober 1775
- Arend Willem Feith: 28 Oktober 1775 - 22 November 1776
- Hendrik Godfried Duurkoop: 23 November 1776 - 11 November 1777
- Arend Willem Feith: 12 November 1777 - 28 November 1779
- Isaac Titsingh: 29 November 1779 - 5 November 1780
- Arend Willem Feith: 6 November 1780 - 23 November 1781
- Isaac Titsingh: 24 November 1781 - 26 Oktober 1783
- Hendrik Casper Romberg: 27 Oktober 1783 - ? Augustus 1874
- Isaac Titsingh: ? Augustus 1784 - 30 November 1784
- Hendrik Casper Romberg: ? November 1784 - 21 November 1785
- Johan Fredrik van Rheede tot de Parkeler: 22 November 1785 - 20 November 1786
- Hendrik Casper Romberg: 21 November 1786 - 30 November 1787
- Johan Frederik van Rheede tot de Parkeler: 1 Desember 1787 - 1 Augustus 1789
- Hendrik Casper Romberg: 1 Augustus 1789 - 13 November 1790
- Petrus Theodorus Chassé: 13 November 1790 - 13 November 1792
- Gijsbert Hemmij: 13 November 1792 - 8 Julie 1798
- Leopold Willem Ras: 8 Julie 1798 - 17 Julie 1800
- Willem Wardenaar: 16 Julie 1800 - 14 November 1803
- Hendrik Doeff: 14 November 1803 - 6 Desember 1817
- Jan Cock Blomhoff: 6 Desember 1817 - 20 November 1823
- Johan Willem de Sturler: 20 November 1823 - 5 Augustus 1826
- Germain Felix Meijlan: 4 Agustus 1826 - 1 November 1830
- Jan Willem Fredrik van Citters: 1 November 1830 - 30 November 1834
- Johannes Erdewin Niemann: 1 Desember 1834 - 17 November 1838
- Eduard Grandisson: 18 November 1838 - ? November 1842
- Pieter Albert Bik: ? November 1842 - 31 Oktober 1845
- Joseph Henrij Levijssohn: 1 November 1845 - 31 Oktober 1850
- Frederick Colnelis Rose: 1 November 1850 - 31 Oktober 1852
- Janus Henricus Donker Curtius: 2 November 1852 - 28 Februarie 1860
Bronnelys
- Blomhoff, J.C. (2000). The Court Journey to the Shogun of Japan: From a Private Account by Jan Cock Blomhoff. Amsterdam
- Blussé, L. et al., eds. (1995-2001) The Deshima [sic] Dagregisters: Their Original Tables of Content. Leiden.
- Blussé, L. et al., eds. (2004). The Deshima Diaries Marginalia 1740-1800. Tokyo.
- Boxer. C.R. (195). Jan Compagnie in Japan, 1600-1850: An Essay on the Cultural Aristic and Scientific Influence Exercised by the Hollanders in Japan from the Seventeenth to the Nineteenth Centuries. Den Haag.
- Caron, F. (1671). A True Description of the Mighty Kingdoms of Japan and Siam. London.
- Doeff, H. (1633). Herinneringen uit Japan. Amsterdam.
- Leguin, F. (2002). Isaac Titsingh (1745-1812): een passie voor Japan, leven en werk van de grondlegger van de Europese Japanologie. Leiden.
- Nederland's Patriciaat, Vol. 13 (1923). Den Haag.
- Screech, Timon. (2006). Secret Memoirs of the Shoguns: Isaac Titsingh and Japan, 1779-1822. London.
- Siebold, P.F.v. (1897). Nippon. Würzburg e Leipzig.
- Titsingh, I. (1820). Mémoires et Anecdotes sur la Dynastie régnante des Djogouns, Souverains du Japon. Paris.
- Titsingh, I. (1822). Illustrations of Japan; consisting of Private Memoirs and Anecdotes of the reigning dynasty of The Djogouns, or Sovereigns of Japan. London.
Eksterne skakel
- Webblad van Nagasaki oor Dezjima Geargiveer 12 Desember 2009 op Wayback Machine