D Groofschaft Wärdebeärg
D Groofschaft Wärdebärg het s Schloss Wärdebärg und s Stedtli Wärdebärg umfasst, die hütige schwizerische Gmäinde Buchs und Grabs und s oobere Thurdaal bi Wildhuus. Uf dr rächte Site vom Rhii häi de Groofe vo Wärdebärg d Herrschafte Schällebärg, Bludenz mit em Montafon, dr Hof Lustenau und im Graubünde d Vogtei über s Chloster Disentis ghöört.
Dr Ursprung
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Stammvater vo dr Linie, dr Hugo I. († 1280), isch äng mit em Rudolf vo Habsburg verbunde gsi und het eso 1274 d Landvogtei über Oberschwoobe und Churwalde und 1277 d Groofschaft Häiligebärg chönne übernee. Dr Groof Hugo III. het si Bsitz no mit dr Burg und dr Stadt Rhinegg, Hoochetrins mit Tamins, Ziichenau vergröösseret und won er d Anna vo Wildebärg ghürootet het, si no d Herschafte Fröidebärg und Grifestäi drzue choo.
D Däilig vo dr Groofschaft
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Albrächt I. isch 1327 Riichslandvogt um e Boodesee ume gsi, 1331 au vo de Länder Uri, Schwyz und Underwalde. Er het no d Riichsvogtei über Altstette und s Rhiidaal und Wartau übernoo. Er isch in e Feed mit em Groof Rudolf III. vo Montfort-Fäldkirch verwigglet gsi, wo dr Niidergang vom Gschlächt iiglütet het und es de Habsburger mööglig gmacht het, im Vorarlbärg Fuess z fasse. Die vier Änkel vom Albrächt I. häi sich 1377/78 und 1387 s Erb däilt und vier Nääbelinie begründet: d Wärdebärger, d Linie Rhinegg, d Linie Bludenz und d Häiligebärger.
Dr Niidergang vo Wärdebärg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]1402 häi si d Groofschaft Wärdebärg an d Groofe vo Montfort-Tettnang verpfändet, und vo dene isch si 1483 an d Groofe vo Sax-Misox choo. 1485 het d Stadt Luzärn d Groofschaft kauft und si 1493 an d Freihere vo Kastelwart witergee. Dur e Burgrächt mit Luzärn isch d Groofschaft aber mit dr Äidgenosseschaft verbunde bliibe, au wo 1498 d Groofschaft in d Händ vo de Freihere vo Hewe groote isch. Dorum het Wärdebärg im Schwoobechrieg au uf dr Site vo de Äidgenosse kämpft. 1517 häi d Freihere vo Hewe Wärdebärg an dr Kanton Glarus für 21'500 Gulde verchauft.
Glarus het Wärdebärg as Landvogtei seer sträng verwltet – d Glarner Heren si im Rhiidaal alles anderi as beliebt gsi. Wil d Rächtslaag zwüsche de Groofschafte Wärdebärg und Sargans in dr Herrschaft Wartau unklar gsi si, si sich d Landvögt immer wider emol in d Hoor choo, und im «Wartauer Handel» 1694/95 vor dr äidgenössische Daagsatzig glandet.
Wo die Alti Äidgenosseschaft undergange und die Helvetisch Republik 1798 gründet worde isch, isch Wärdebärg zum Kanton Linth choo. Mit dr Mediazionsverfassig vo 1803 isch dä ufglöst worde, und Wärdebärg isch zum Kanton Sanggalle choo.
Lueg au
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Grafschaft_Werdenberg“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |