Capra aegagrus hircus
 |
Este articlo ye escrito con un estilo, grafía, u solucions idiomaticas (no dialectals) que no se fan guaire con o contenito cheneral de Biquipedia, y per ixo un usuario capable el ye adotato esprés ta adobar-le ixas formas y reformular-lo, y la fayena de revisión se troba encara en proceso. Ye posible que, per ixo, bi haiga lagunas de contenito u deficiencias de formato. Per favor, d'antes que no te metas á fer-ie correccions mayors u reescrituras, contacta con ell en a suya pachina d'usuario u la pachina de descusión de l'articlo ta poder-ne coordinar a redacción. Per ixe motivo, tampoco no ye guaire recomendable que, en estando l'articlo en fase de reforma, en prengas garra espresión u solución lexica ta enriquir o tuyo vocabulario personal, u que las reproduzcas en altras pachinas de Biquipedia. |
| Capra aegragrus hircus | ||||||||||||||||||
 Craba (Capra aegagrus hircus) | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Capra hircus | ||||||||||||||||||
| Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||||
| Capra aegagrus hircus | ||||||||||||||||||
A craba u crapa (Capra aegagrus hircus (L., 1758)) tamién dita cabra, ye un animal mamifero domestico, herbivoro y remugant, d'a familia d'es bovidos (subfamilia d'es caprins).
Actualment se considera que ra lraba estiore un d'es primers animals en ser domesticato, aproximadament fa bellas 8000 anyadas.
Caracteristicas
Ye un animal domestico de mida chica, con cuernos arquiatos, prou més áchil que no las suyas familiars as uellas, que tién, relacionato con ixo, bellas adaptacions ta brincar y enfilar-se. A suya distribución actual ye practicament ubicua, trobiant-se-be eixemplars arredol d'o mundo, encara que ne bi ha més en as arias montanyencas.
Bi ha eixemplars salvaches a bells puestos d'Orient Meyo, anque huéi se tiende a pensar que ixes fuoron axopatos y n'ixoren a partir de bella variedat domestica. D'as crabas tradicionalment se'n diz que son animals dificils d'acontroliar y de garra confiar, y que asinas preban d'axopar-se només en veigan ocasión si se-lis posa ixa gana. Producto d'ixe caracter n'han chitato ditos y exprisions como "A craba si no s'ata, ent'a China remata" que encara que gosan a emplegar-se ta altras cosas, tien en l'animal a suya radiz.
As crabas se crían ta obtener-ne leit (emplegada ta fer-ne queso prencipalment), carne, piel y pelo. Bellas razas son especialment criadas ta producir pelo, como l'una d'Angora, orichinaria de Turquía (Angora estiore l'antigo nombre d'Ankara), u l'una de Caixemira.
D'es masclos d'ista especie se'n diz bucos, parola que, en peyorativo, heba dato ent'as parientas salvaches d'a craba: es bucardos. A subespecie de bucardo perinenca estiore o camín d'intrada d'ixa parola aragonesa en a fabla castellana, especialment dimpués d'a suya trista extinción.
Es exemplars chóvens son clamatos cabretz u cabretas.
Bestiar cabruno en o mundo
En o mundo bi ha 765 millons d'eixemplars domesticos d'iste animal. Es paises prencipals que en tienen son:
China (173 millons), India (124 millons), Pakistán (53 millons), Sudán (40 millons), Bangladesh (35 millons), Nicheria (27 millons), Irán (26 millons), Indonesia (12 millons), Tanzania (12 millons) y Kenia (11 millons).
Enrastres externos
Se veigan as imáchens de Commons sobre crabas.
Wikispecies tiene un articlo sobre a craba.- LaCabra.org, espacio de difusión d'o bestiar cabruno (en castellán).
- El ganado caprino espanyol, articlo relacionato (en castellán).
