KKB, bankacılık kanunu gereği en az beş banka tarafından yapılacak her türlü bilgi ve belge alışverişi sağlamak için kurulmuş olup, müşterilerine ait kredi bilgilerini de paylaşmaktadırlar. Ayrıca Kredi Kayıt Bürosu mevduat bankaları, katılım bankaları, finansal kuruluşlar, sigortacılık, bireysel emeklilik, sermaye piyasası gibi konularda hizmet vermektedir.
KKB dokuz ortaklıdır. Bu ortaklar; Akbank, Denizbank, Şekerbank, Ziraat Bankası, Garanti Bankası, Halk Bankası, İş Bankası, Vakıflar Bankası ve YapıKredi Bankası’dır.
KKB kapsamında üyelere verilen ürün ve hizmetlere ait bilgiler aşağıda yer almaktadır:
LİMİT KONTROL SİSTEMİ (LKS)
Banka ve Kredi Kartları Kanunu kapsamında ilk defa kredi kartı kullanmaya başlayan bir müşterinin, tüm bankalardan sahip olabileceği kartların toplam limitinin, ilk yıl için gelirinin iki katını, ikinci yıl için ise dört katını aşmaması gerekmektedir. 8 Ekim 2013 tarihli yönetmelikle tüm kart kullanan müşteriler limit sınırlaması kapsamına alınmıştır.
TBB Kredi Kartları Çalışma Grubu ile birlikte bu konulara ilişkin çalışmalar başlatan KKB, 2013 yılı sonlarında Limit Kontrol Sistemi’ni (LKS) test ortamına açmış, Ocak 2014 itibarıyla üyelerin tüm kart müşterilerine ilişkin verilerin sisteme yüklenmesini sağlamıştır.
LKS ülke ihtiyaçlarına bağlı olarak KKB tarafından geliştirilen ve gerçek zamanlı olarak çalışan bir sistemdir. LKS, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu uyarınca sektörde kredi kartı veren tüm kurumlardan topladığı kredi kartı limitlerini müşteri bazında birleştirerek tek limit uygulamasının kart veren kurumlar tarafından yönetilebilmesini sağlamaktadır.
1 Mart 2014 tarihinden itibaren LKS kapsamında;
- İlk bildirim dosyasında eksik kayıt iletilmesi veya daha sonra ekleme yapılmak istenmesi,
- FTP bildiriminin standartlarına uygun olarak veya süresinde yapılmaması,
- Milat limitinin hatalı bildirimi,
- Güncel limitin hatalı iletilmesi
konularında yaptırımlar uygulanmaktadır.
LKS Acil Güncelleme hizmeti ile birlikte LKS kapsamında bildirilen limitler için düzeltme işlemlerini kolaylaştırmak amacıyla, evrak dolaşımı olmaksızın tenzil, kapama ve kayıt düzeltme işlemlerinin üyeler tarafından yapılabilmesi sağlanmıştır.
LKS MÜŞTERİ İTİRAZLARI DEĞERLENDİRME SİSTEMİ (MİDES)
LKS MİDES, Limit Kontrol Sistemi kullanılarak paylaşılan hatalı ya da eksik verilere yönelik yapılacak itirazların KKB üyeleri tarafından yönetilebilmesi için gerekli olan altyapının sağlandığı bir sistemdir.
LKS’de paylaşılan bilginin eksik veya hatalı olduğu düşünülüyorsa yapılan sorgu için üretilen referans numarası ile LKS MİDES kullanılarak itiraz süreci başlatılmaktadır. Üyeler tarafından yapılan itirazlar için süreç itiraz eden üyeyle itirazı cevaplayacak üye arasında LKS MİDES ekranları üzerinden ilerlemekte, itirazı cevaplayan üye tarafından LKS değerinden farklı bir değerle itiraz cevaplanmış ise LKS Acil Güncelleme ekranları üzerinden yine itiraz cevaplayan üye tarafından yapılan güncelleme işlemiyle devam etmektedir.
LKS MİDES, itirazların kısa sürede ve net olarak yanıtlanabilmesi, bu konudaki tüm iletişimin belirli standartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi amacıyla geliştirilmiş olup itiraz sürecini de müşteri memnuniyetini de artıracak şekilde kısaltacak bir sistemdir.
RİSK RAPORU
Risk Raporu, gerçek ve tüzel kişilerin bankalardan kullanmış oldukları kredi ürünlerine ilişkin geçmiş kredi ödeme performansını ortaya koyan bir KKB ürünüdür.
Risk Raporu, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’ne, banka ve finansal kuruluşlar tarafından düzenli olarak iletilen bireysel ve ticari kredi bilgileri kullanılarak KKB tarafından üretilmektedir. Bu bilgiler esas alınarak değişiklik yapılmadan sunulan ve 2014 yılında yapılan zenginleştirme çalışmalarıyla tasarım ve içerik olarak dünyadaki benzer örneklerinin ötesine taşınan raporda;
- Findeks Kredi Notu,
- Kişinin limitleri, riskleri, geçmiş kredi ödeme performansları ve kredi kartı ödeme bilgileri,
- Bildirimde bulunan finansal kuruluş sayısı,
- Toplam kredili hesap sayısı,
- Toplam limit ve bakiye bilgileri,
- Son kredi kullanım tarihi,
- Gecikmede olan kredili hesap sayısı,
- Gecikmedeki bakiye toplamı,
- Mevcut en uzun gecikme süresi,
- Varsa takibe alınmış kredi bilgileri,
- Varsa varlık yönetim şirketlerine devir olmuş devam eden borç bilgileri,
- Leasing-faktoring memzuç bilgileri ve müşterinin kredi notunun bulunduğu yüzdelik aralığının Türkiye geneli içindeki yerini gösteren skor yüzdesel aralıkları
- Ödeme tarihçesindeki en olumsuz durum,
- Mevcut en uzun gecikme süresi,
- Kredi kartı; sorumluluk durumu, takibe alınan bakiye, limit kullanım oranı, taksitli bakiye,
- Tüketici kredisi; takibe alınan bakiye, limit kullanım oranı, taksit sayısı, taksit tutarı bilgileri
yer almaktadır.
Her bir kredinin son 18 aylık ödeme performansını da gösteren rapor, finansal sektördeki ödeme performansını özetler niteliktedir. İçeriğinde sadece gecikmiş ödemeler ya da takibe intikal eden kayıtlar gibi negatif bilgileri değil, aynı zamanda kişinin zamanında ödenen kredileri gibi olumlu bilgileri de bulunduran bir rapor olması nedeniyle borcunu vadesinde ödeyen kişiler için önemli bir avantaj sağlamaktadır.
KKB’nin sadece bankalarla değil, Eylül 2012’den itibaren banka şubeleri aracılığıyla rapor sahibi kişi/kurumlar ile bu kişi ve kurumların onay verdikleri üçüncü kişilerle de paylaşmaya başladığı Risk Raporları, 2014 yılından itibaren Findeks altyapısıyla elektronik ortamdan finans sektörü dışındaki bireylere ve reel sektöre de sunulmaktadır.
ÇEK RAPORU
Karşılıksız çek keşide edenlere uygulanan yaptırımı ortadan kaldıran 3 Şubat 2012 tarih ve 28193 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6273 sayılı Çek Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile birlikte alacak riskini yönetme konusunda ekonomide yeni bir dönem başlamıştır.
Riskin doğru yönetilebilmesi ve çek hamilinin çeki kabul etme kararını doğru bir şekilde verebilmesi için gerekli olan bilgiye ulaşabileceği platformların varlığı hem keşideciyi hem de çek hamilini korumayı hedeflemektedir.
Yaygın bir ödeme aracı olan çeki daha güvenli hale getirmek adına KKB’nin Nisan 2012’de hayata geçirdiği “Çek Raporu Sunum Sistemi”, ürettiği çek raporlarıyla çek hamillerinin sağlıklı karar vermek adına gereksinim duyacakları keşidecilere ilişkin geçmiş çek ödeme bilgilerini sağlamak üzere sunulan bir hizmettir. Çek keşidecisinin geçmiş çek ödeme bilgilerine kolayca ulaşılabilen rapor kapsamında;
- Müşterinin çek hesabının bulunduğu bankalar,
- 2007’den itibaren ibraz edilen çeklerin adedi,
- İbrazında ödenen çeklerin adedi ve tutarı,
- 2009 yılı ve sonrası karşılıksız çıkan ve halen ödenmemiş çeklerin adedi ve tutarı,
- 2009 yılı ve sonrası karşılıksız çıkan ve sonradan ödenen çeklerin adedi ve tutarı,
- İbraz edilen ilk çekin tarihi,
- İbraz edilen ve arkası yazılan ilk çekin tarihi,
- İbraz edilen ve arkası yazılan son çekin tarihi,
- İbrazında ödenen son çekin tarihi,
- Son 1 ay, 3 ay ve 12 ay içinde ödenmiş çeklerin adedi ve tutarı,
- Son 1 ay, 3 ay ve 12 ay içinde arkası yazılmış çeklerin adedi ve tutarı,
- 50 adetle sınırlı olmak üzere arkası yazılan çeklerin listesi,
- Ödeme ya da karşılıksız işlemi görmemiş açık çek adedi,
- Ödeme ya da karşılıksız işlemi görmemiş ileri vadeli tüm çek adedi ve tutarı,
- Bankacılık sistemine dönmemiş çek adedi,
- Çek endeksi,
- Yıllar itibarıyla en düşük, en yüksek ve ortalama çek tutarları tablosu,
- Tahsilat teminat çeklerine ek olarak açık çek bilgileri,
- Karşılıksız ve ödenmiş çeklerin yanı sıra keşidecinin ileri vadeli ve açık çek bilgileri
yer almaktadır.
Çek Raporu ile hesap sahibinin çek ödeme performansının olumlu ya da olumsuz olarak gelişimi izlenebilmektedir. Bu raporla, hesap sahibine kaç bankanın çek karnesi verdiği bilgisi öğrenilirken, kişinin kredibilitesi hakkında da bir görüş edinilebilmektedir. Çek Raporu’nun, çekin kabul edilmesi aşamasında kullanılması durumunda %80’e varan oranda çekin karşılıksız çıkma ihtimali tahmin edilebilmektedir.
Mobil cihazlar aracılığıyla veya internet üzerinden alınabilen çek raporları; reel sektörde ticari faaliyet yürüten gerçek/tüzel kişiler tarafından, ticari alışverişe konu her platformda karşı taraftan talep edilebilmektedir. Online rapor uygulamaları ile reel sektör mensupları alacak riskini kontrol etmek üzere, borçlusunun çek ya da risk raporunu kendisinden ya da kendisinin onayı ile doğrudan KKB sorgu sisteminden anında alabilmektedir. KKB, üçüncü kişilerden muvafakat alınarak Çek Raporlarının elektronik ortamda talep edilebilmesini sağlayan altyapısıyla dünyada örnek bir uygulama gerçekleştirmiştir.
ÇEK DURUM SORGULAMA
Çek sahteciliğini önlemek amacıyla geliştirilen Çek Durum Sorgulama ile alınan çeklerin durumlarının online sorgulanarak çekin dolaşımda olup olmadığının öğrenilebilmesi amaçlanmaktadır. Çeki veren banka üzerinden online sorgulama yapılarak çalışan sistem sayesinde muhatap bankadan iletilen çekin dolaşımda olup olmadığı bilgisine ulaşılmaktadır.
Yapılan sorgu sonrasında sorgulanan çekin bankacılık sistemine dönüp dönmediğini, herhangi bir banka tarafından tahsil/teminat amaçlı alınıp alınmadığını tespit etmek ve bu sayede ilgili çekin asıl çekin bir kopyası olma ihtimalini engellemek amaçlanmıştır. Türkiye’de ticari hayatın daha güvenli hale gelebilmesi amacıyla, KKB tarafından “Çek Sahteciliklerinin Önlenmesi Amacıyla Alınan Tedbirler” kapsamında tüm finans sektörünün kullanımına açılmıştır.
Yapılan çalışmalar ve yeni veri servislerinden alınan bilgilerle KKB ürünlerine yaygınlaştırma çalışmaları sürmektedir. Bu çalışmalar kapsamında Çek Durum Sorgulama (ÇDS) uygulaması yenilenmiştir. Çek Durum Sorgulama, yeni servisleriyle mevcut ÇDS uygulamasından bağımsız yeni bir uygulama olarak geliştirilmiştir. Yapılan geliştirmeler sonrasında çeklerin dolaşımda olup olmadığına dair sorgulamalar çek üzerinde bulunan MICR kodu üzerinden yapılabilmeye başlamıştır. Bunu yanı sıra yine karekod güvenliğini artırıcı bir özellik olarak hazırlanan güvenlik kodu üzerinden sorgulama yapabilme imkânı sağlanmıştır.
ÇEK ENDEKSİ
Keşidecinin çek kullanım alışkanlığını ve güvenilirliğini özetleyen Çek Endeksi, gerçek ve tüzel kişi çek ödeme bilgilerinden hareketle oluşturulmuş piyasaya yönelik puana dayalı grafiksel bir risk göstergesidir.
Çek Endeksi, ilgili tüzel veya gerçek kişinin çek ödemelerindeki davranışını ölçülebilir hale getirmenin yanı sıra sorun yaşanmışsa bu sorunu adet ve tutarlarını yansıtır bir şekilde hesaplamaktadır. Basitleştirilmiş bir grafik üzerinde keşidecinin durumunu gören çek hamili, başka keşidecilerle karşılaştırıldığında nerede konumlandığını kolayca görebilmektedir.
Çek Raporu’nda yer alan detaylı verilerin analiziyle istatistiksel olarak hesaplanan Çek Endeksi, raporların yorumlanması ve daha sağlıklı karar verilebilmesini kolaylaştırarak kaynak ve zaman tasarrufu sağlamaktadır. Çek karşılığı işlem yapacak olan kurumlar, Çek Raporu’nda yer alan çek geçmişine ilişkin detaylı verileri yorumlamaya çalışmak yerine, bu verilerin analiziyle istatistiksel olarak hesaplanan Çek Endeksi’ni kullanarak gerçekleştirdikleri değerlendirmelerle; teminata kabul ettikleri çeklerin güvenilirliği hakkında fikir sahibi olabilmekte, çekin vadesinde ödenip ödenmeyeceği hakkında tutarlı tahminlerde bulunabilmekte, çekin karşılıksız çıkması durumunda uğrayabilecekleri finansal zararı en aza indirebilmektedir.
BİREYSEL KREDİ NOTU (BKN)
Bireysel Kredi Notu (BKN), KKB’nin bireyler için hesapladığı, kurum üyesi olan bir kuruluştan alınan ya da alınacak olan kredinin geri ödemesinin diğer bir tüketiciye kıyasla ne ölçüde yerine getirileceğini öngörmek için kullanılan sayısal bir göstergedir. İstatistiksel model kullanılarak üretilmiş bir karar destek ürünü olan BKN, müşteriye ilişkin kredi ödemesine dair bilgilerin KRS aracılığıyla edinilen bir özeti olarak nitelendirilmektedir.
BKN, kredi kuruluşlarının vereceği risk kararlarının rasyonel ve standart olmasına olanak sağladığı gibi, karar sürecini de oldukça kısaltmaktadır. Bu da müşterilerin kredi ürünlerine daha kısa sürede ulaşmalarını mümkün kılmaktadır. Son olarak 2021 yılı içerisinde BKN altıncı sürümü kullanıma açılmıştır.
BİREYSEL BORÇLULUK ENDEKSİ (BBE)
Bireysel Borçluluk Endeksi (BBE), KKB’nin bankacılık ve finans sektörüne yeni bir risk algısı getirerek olası risklerin daha iyi tahmin edilmesine yardımcı olmak amacı ile geliştirdiği skor bazlı bir risk endeksidir. Odak noktası son dönemde ve geçmişinde ödeme güçlüğü belirtisi göstermediği halde aşırı borçlanma eğiliminde olan kişileri tespit etmek olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda, BBE ile;
- Mevcut borçlarını geciktirmeden kapatmak için yeni kredi kullanan, dolayısıyla geçmişte ödeme güçlüğü görünmeyen ancak gittikçe daha fazla borçlanan bireyleri tespit ederek erken bir uyarı sistemi oluşturulması,
- Sorumlu kredilendirme yapılmasının sağlanması,
- Kredi limiti belirleme ve risk bazlı fiyatlama gibi konularda kullanıcıların daha isabetli karar verebilmelerine imkân tanınması,
- Bankaların kredi karar sistemindeki kalitenin artırılması
hedeflenmektedir.
Dolayısıyla, BBE, sorgu tarihinden itibaren bir yıl içinde henüz ödeme yapamaz duruma düşmeyecek, bununla birlikte “aşırı borçlanmış” hale gelecek olan bireyleri öngörmeye yönelik olarak tasarlanmıştır.
Risk tahmin modellerinin öngörmeye çalıştığı “sorunlu kredi” tanımına (ardışık olarak üç dönem ödeme yapmayanlar, kanuni takibe düşenler ve zarara atılanlar) ek olarak “aşırı borçlanma” tespitini getirmektedir. Bu kapsamda, sadece 400 TL’nin üzerinde teminatsız borç bakiyesi olan kişiler için ve aşırı borçlanmayı tahmin etmek üzere geliştirilmiştir. 2022 yılı içerisinde BBE ikinci sürümü kullanıma açılmıştır.
TİCARİ KREDİ NOTU (TKN)
Ticari Kredi Notu (TKN); ticari kredi değerlendirme işlemlerini rahatlatacak ilgili firmanın kredi değerliliğine ilişkin bir derecelendirme notunu ifade etmektedir. TKN, kurumların kredi sicil bilgilerinin bildirildiği KRM sorgusu içerisinde üye bankalar ve diğer finansal kurumlara bildirilmektedir.
TKN; demografik bilgiler, kredi ve teminat bilgileri ile çek ödeme performansından hareketle firmaların üyeden aldığı kredi geri ödeme gerekliliklerini ne ölçüde yerine getireceğini tahmin etmek amacıyla üretilmektedir. Firmanın sorgu tarihinden itibaren 12 ay içerisinde takibe girmiş kredi olarak sınıflanma olasılığını ölçen TKN ne kadar yüksekse, firmanın 12 ay içerisinde takibe girmiş kredi olarak sınıflanma olasılığı da o kadar düşük olmaktadır.
Finansal kurumlar, kredi verme sürecinde birçok değişkeni göz önünde bulundurmaktadır. Tüzel kişilerin kredi geri ödeme geçmişleri, bu noktada önemli bir değişken konumundadır. TKN, tüzel kişilerin davranış (kredi geri ödeme) performanslarının değerlendirmesinde ihtiyaç duyulan bilgiyi sağlamasıyla önemli bir eksikliği de gidermektedir. Bu sayede, kredi müşterilerinin dışsal davranışlarının kolaylıkla izlenmesi mümkün kılınmaktadır.
Risk Raporu’nda yer alan detaylı verilerin analiziyle istatistiksel olarak hesaplanan TKN ile;
- Kredi kuruluşlarının vereceği risk kararlarının daha doğru değerlendirilmesi,
- Ticari hayatta da bir standart oluşturulması,
- Karar süreçlerinin kısaltılarak müşterilerin kredi ürünlerine daha kısa sürede ulaşmaları
sağlanmaktadır.
KKB, “Kurumsal Büro Sistemi” bünyesinde bulunan veriler üzerinden yapılan modelleme çalışmalarıyla ortaya çıkan “Ticari Kredi Notu” modelini üye kurumların kullanımına sunmaktadır.
TAHSİLAT SKORLARI
KKB’nin üyelere sağladığı veri paylaşım hizmetini analitik skorlama modelleriyle desteklemek amacıyla oluşturduğu yüksek katma değerli ürünlerinden biri olan “Tahsilat Skorları”, kredi ödemesini geciktiren bir müşterinin yakın vadede daha ileri gecikmeye ya da temerrüde düşme riskini hesap etmektedir. Gecikmeye düşen her bir müşteri özelinde geliştirilmiş risk skor kartları olan Tahsilat Skorları ile üyeler, gecikmedeki müşterileri özelinde tahsilat stratejisi geliştirerek tahsilat süreçlerini daha etkin yönetebilmektedir. Tüm KRS verisi dikkate alınarak ilgili gecikme dönemine göre gerçekleştirilen risk segmentasyonu ile üyeler aksiyonlarını planlayarak tahsilat verimliliğinin artırılmasını, operasyonel kazanç dışında müşteri memnuniyetsizliklerinin önlenmesini sağlamaktadır.
EĞİLİM SKORLARI
KKB Eğilim Skorları, kişilerin geçmiş davranışları ve mevcut kredi ürünlerindeki performanslarından yola çıkarak gelecekte yeni bir kredi ürünü kullanma eğilimlerini tahmin etmeye yaramaktadır. Bu sayede, üyelerin gerçekten kredi ihtiyacı olan ve kredibilitesi uygun müşterilerine ulaşarak risklerini etkin şekilde yönetebilmelerine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
KKB Eğilim Skorları ile üyelere;
- Doğru stratejilerle doğru müşterilere hızlı erişim,
- Daha az operasyonel yük ile geniş kapsamlı verileri tek bir skor üzerinden görebilme,
- Ürün bazında hedef kitlelerin kolayca belirlenmesi nedeni ile zamandan tasarruf etme,
- Ürün kullandırımlarında daha verimli ve etkin yönetim
imkânları sağlanmaktadır.
Veri ambarında yer alan bireysel portföye ait kredi ve kredi başvuru bilgilerini istatistiksel yöntemler ve hesaplamalarla modelleyerek 2015 yılında bireysel krediler için eğilim skoru hesaplamaya başlayan KKB, ilerleyen dönemlerde tüm bireysel ürünlere yönelik eğilim skorlarını hesaplamayı planlamaktadır.
GEOMIS – HARİTA BAZLI RAPORLAMA HİZMETİ
“Oracle 2014 Innovator Excellence Award” sahibi GeoMIS, KKB bünyesindeki verilerin içerdiği adreslerin işlenerek coğrafi koordinatlara dönüştürülmesi ve harita üzerine konumlandırılması esasına dayanan, her türlü istatistiki veri, il ve ilçe detayında belirli kategorilere göre renklendirilerek harita üzerinde görüntülenmesine imkân veren lokasyon bazlı veri raporlama hizmetidir.
GeoMIS, yalnızca veri tabanı, sayısal harita ve raporlamalardan oluşmamakta; farklı birçok bileşeni barındırmaktadır. Sorgulama ve istatistiksel analiz gibi bilinen veri tabanı işlemlerini görselleştirerek haritalar tarafından sağlanan coğrafi analizlerle birleştirme yeteneğiyle bir karar destek sistemi olarak etkin kullanılabilen, rapor çıktılarını çok daha değerli hala getirerek verimlilik ve risk modellerini geliştiren çıktıların elde edilebileceği bir hizmettir.
GeoMIS – Harita Bazlı Raporlama Hizmeti aracılığıyla; belirli bir dönemde kuruma ait portföy bilgilerinin yer aldığı Standart Rapor, belirli bir dönem aralığındaki kuruma ait portföy verilerindeki değişimlerin incelenmesine olanak sağlayan Trend Raporu, kuruma ait portföy bilgilerinin sektör, TÜİK ve belirlediği karşılaştırma grubu ortalamasıyla değerlendirildiği Benchmark Raporu alınabilmektedir.
GeoMIS hizmeti, KKB tarafından Oracle veri tabanı ve uygulama sunucuları üzerinden harita bazlı raporlama platformu ile sağlanmaktadır. Dataların harita üzerinde konumlandırılmaları “Geo-Coding” (Adres Çözümleme) adlı bir işlem yardımıyla gerçekleştirilmektedir.
Uygulamaya giren kullanıcının ait olduğu kurumu kullandığı IP adresinden belirleyen sistem, tüm gösterimleri de o kurumu esas alarak yapmaktadır.
GEOMIS BİREYSEL
2009’un ikinci yarısından itibaren KRS kullanıcıları tarafından gerçekleştirilmiş sorguları kapsayan GeoMIS uygulaması, Temmuz 2013 itibarıyla KRS üyesi kurumların hizmetine sunulmaya başlamıştır.
2014 yılında eklenen bireysel kredili portföy bilgileri ile veri seti zenginleşen GeoMIS uygulaması, GeoMIS Bireysel olarak hizmet sunmaya devam etmektedir.
GEOMIS KURUMSAL & ÇEK
GeoMIS Kurumsal & Çek; veri setine Ağustos 2014’te küçük/orta/büyük işletmeler ve ticari segmente özel hazırlanmış KKB verilerini de ekleyen ve bu verilerin il ve ilçe bazında detaylı olarak raporlanabilmesini sağlayan GeoMIS ailesi ürünüdür.
KRM’de yer alan hesaplara ait limit, risk, TKN ve karşılıksız çek bilgilerinin de değerlendirilmesini sağlayan, bu bilgilerin il hatta ilçe bazında harita üzerinde görüntülenmesini sağlayan GeoMIS Kurumsal & Çek uygulaması ile üye kurumların kendi verilerini, bu verilerdeki değişim ve gelişimi, yine bu veriler ile sektör verilerini veya rakiplerinin verilerini karşılaştırması mümkündür.
Alınacak raporlarla bakiye, hesap adedi, ortalama skor, kredi riski/banka şubesi ve kredili firma adedi/banka şubesi bilgilerine ulaşılabilme imkânı sunulmaktadır.
İçeriği sürekli zenginleştirilen diğer GeoMIS uygulamalarında olduğu gibi GeoMIS Kurumsal & Çek uygulaması da sürekli olarak geliştirilmektedir. GeoMIS, uygulamaya alındığı yıl veri setine KKB’ye bildirimi yapılan çek bilgilerini de eklemiştir.
GEOMIS MEMZUÇ
GeoMIS ürün ailesinin en yeni üyesi olan GeoMIS Memzuç ile bankalar ve finans kurumları tarafından bildirilen kredi limit/risk ve tasfiye olunacak alacak bilgileri şubenin il ve ilçe adres bilgisi kullanılarak harita üzerine taşımaktadır.
GeoMIS Memzuç’ta bulunan;
- Adet Raporları ile kayıt adedi, şube adedi, müşteri adedi ve şube başına düşen müşteri adetleri,
- Risk Raporları ile TL cinsinden risk tutarları, reeskont ve tahakkuk faizleri hariç risk tutarları, müşteri başına düşen risk tutarı, şube başına düşen risk tutarı,
- Limit Raporları ile yine TL cinsinden limitler ve limit doluluk oranları
- Oran Raporları ile tahsili gecikmiş alacak oranları ile gecikmeli kredi oranı görüntülenebilmektedir.
KREDİLER ANALİZ PORTALI (KAP)
Krediler Analiz Portalı (KAP); gerçek kişilere ait her türlü taksitli krediler, kredili mevduat hesabı ve kredi kartı ürünlerine ait portföy bilgileri ve ödeme performanslarının raporlanabilmesi ve GeoMIS Bireysel uygulamasında belirlenen “karşılaştırma grubu” ve “sektör” geneli ile kıyaslama imkânı veren interaktif bir raporlama ortamıdır. KAP’ın kullanıcılara sunduğu başlıca avantajlar şu şekildedir:
- Kuruma ait kredi portföyünün aylık olarak ve zaman serisi içinde değişimini göstermektedir.
- Gerek risk yönetimi ve kredi politikaları gerek pazarlama ve kampanya yönetimi gerekse de tahsilat uygulamaları ile ilgili edinilecek bilgiler ışığında önemli stratejik kararların alınmasına yardımcı olacak raporlama bilgisi sağlamaktadır.
- Kuruma özel tasarlanmış veri içeriğiyle internet üzerinden kolay kullanım olanağı sunmaktadır.
Raporlama ekranlarında kullanılan farklı parametreler ve filtreleme opsiyonları ile 2,5 milyar satırlık veri üzerinden yaklaşık 175 milyon farklı rapor içeriği üretilebilmekte olup ustaca tasarlanmış altyapısıyla tüm bu raporların çok hızlı olarak üretilmesine olanak sağlanmaktadır.
KRS kullanıcısı olan KKB üyesi kurumların kullanımına açık olan Krediler Portföy Analiz uygulamasıyla;
- Yeni açılan hesapların analizi,
- Mevcut portföy analizi,
- Risk analizi
olmak üzere üç ana başlıkta raporlama yapılabilmektedir.
Krediler Portföy Analiz Hizmeti’nde raporlar, KRS üyelerinin yaptığı aylık bildirimlerinden alınan veriler ile hazırlanmaktadır. Geriye yönelik olarak toplamda 13 aylık veri içeren sistemde, rapor ürünlerinin yanında çıkan sonuçlar grafiklerle görselleştirilmektedir.
Uygulamayla;
- Kurum kredi portföy verilerinin güncel halini ve zaman serisi içerisindeki gelişimi takip edilebilmekte,
- Kurumun farklı portföylerdeki adet, hacim, gecikme ve tahsilat rakip kurumlar ile karşılaştırılabilmekte,
- Tüm bu veriler kurumun risk yönetim politikalarının oluşturulmasında ve test edilmesinde kullanılabilmektedir.
KAP aracılığıyla sunulan raporlama hizmeti, tüketici finansman şirketleri için ayrı bir portal olarak hazırlanmıştır. Şirketlere, KAP içerisinde yer alan verileri ürün bazında ve istenilen başlık altında alabilme imkânı sağlanmıştır. Böylelikle tüketici finansman şirketleri; alabildikleri yeni açılan hesapların analizi, mevcut portföy analizi, risk analizi raporlarına ek olarak taşıt kredisi, konut kredisi ve ihtiyaç kredisi olarak üç ana üründe rapor hazırlayarak kullanabilmektedir.
ÇEK ANALİZ PORTALI
Çek Analiz Portalı; KKB üyelerine çek rakamlarını yine kendi belirleyecekleri “karşılaştırma grubu” ve “sektör geneli” ile karşılaştırma imkânı sağlayan interaktif bir raporlama ortamıdır.
Çek Analiz Portalı’nın günlük çek bildirimlerimden alınan veriler ile hazırlanan raporları sayesinde kurumlar;
- İlk kez çek kullanan çek müşteri adetlerini rakip kurumlar ile karşılaştırabilmektedir.
- Müşteri portföyündeki karşılıksız çek keşide eden müşteri oran ve trendleri hakkında bilgi sahibi olabilmektedir.
- Vintage analiziyle arkası yazılan çeklerin sonradan ödenme oranlarını ay bazında takip edebilmektedir.
- İbrazında karşılıksız çek oranlarıyla çek müşterilerinin ödemelerine ne kadar sadık olduğunu ölçümleyebilmektedir.
- Güncel karşılıksız çek oranlarıyla karşılıksız çıkan çeklerin ne kadarının ödendiği hakkında bilgi sahibi olabilmektedir.
- İlk kez çek keşide eden ve ilk kez karşılıksız çek keşide eden çek müşterilerinin oranını sektör geneli ve yine kurumun kendisi tarafından belirlenen peer (karşılaştırma) grubu oranlarıyla karşılaştırabilmektedir.
- Çek müşterilerinin çek endeksi dağılımına ulaşabilmektedir.
ADRES İŞLEME HİZMETİ
2013 yılında açılan harita bazlı raporlama sistemi GeoMIS’te kullanılan adres formatlama altyapısı, 2014 yılında üyelerin ihtiyaçları doğrultusunda bağımsız hizmet olarak sunulmaya başlamıştır.
Bankadaki müşteri adres bilgilerinin geocode edilerek değişen sokak, ilçe vb. bilgilerin yenileriyle güncellenmesi, adres verilerine geocode bilgisinin eklenmesi ve yeni eklenen adreslerin sisteme doğru tanımlanabilmesi için kontrol içeren bir uygulamadır.
Adres İşleme Hizmeti kapsamında;
- Toplu müşteri adreslerinin işlenmesi ile; bankadaki mevcut müşteri adres bilgileri formatlanmakta, değişen sokak, ilçe vb. bilgileri yenileriyle güncellenmekte ve tamamlanmakta, adres verilerine coğrafi koordinatlar eklenmektedir (geocoding).
- Güncel adres veri tabanı üyelerle paylaşılarak; yeni adres girişlerinin düzgün yapılmasını sağlamak amacıyla, Türkiye adres veri tabanı üye sistemine yüklenmekte ve adres giriş ekranlarına entegre edilmektedir. Girişi tamamlanan adres için KKB üzerinden koordinat atama hizmeti de sağlanmaktadır. Bunların yanı sıra; ilçe değişimi gibi durumlarda kullanılmak üzere koordinat üzerinden güncel adresin elde edilmesi (reverse geocoding) hizmeti de sunulmaktadır.
- Haritalama servisi sayesinde; KKB üzerinden çalışacak bir fonksiyon aracılığıyla üyeye özel herhangi bir veri istenen şekilde harita üzerinde gösterilebilmektedir.
TARIM KREDİLERİ DEĞERLENDİRME SİSTEMİ (TARDES)
KKB, bankalar ve tarım sektöründe kredi vermek isteyen finansal kurumlar için veri paylaşımı ve hazır sistem altyapısını içeren Tarım Kredileri Değerlendirme Sistemi’ni (TARDES) 2013 yılı içerisinde hayata geçirmiştir.
TARDES ile KKB üyesi olan ve KRS & KRM bildirimi ve sorgusu yapan tüm bankalara, uzman ekiplere ihtiyaç duymaksızın, doğru ve güncel veriler üzerinden değerlendirmeler yapma imkânı tanıyan, sistematik bir şekilde tarımsal kredi değerlendirmesi yapabilecekleri önemli bir altyapı ve bilgi hizmeti sunulmaktadır.
TARDES’in KKB üyelerine sunduğu avantajlar şu şekilde sıralanmaktadır:
- Alanında uzman kişiler tarafından oluşturulan güvenilir, güncel ve detaylı maliyet cetvelleri sağlamaktadır.
- Aynı üreticiye ait farklı üretimleri ve/veya yetiştiricilikleri aynı anda değerlendirme imkânı sunmaktadır.
- Üreticinin, ürün bazında farklı tarımsal üretimlere uygun vadelerde kredilendirilmesini mümkün kılmaktadır.
- Üretici tarımsal üretimlerini, tarım dışı gelir ve giderleriyle birlikte değerlendirebilmektedir.
- Kredinin geri ödemesinde etkili olabilecek diğer kişi ve kurumların da özlük, üretim ve gelir-gider bilgileri tek bir başvuru içerisinde değerlendirmeye dâhil edilebilmektedir.
- Üreticinin tarım ve tarım dışı, ticari ve bireysel faaliyetlerinin tamamı ve geri ödeme gücü dikkate alınarak genel bir limit önerisi yapılabilmektedir.
- Üreticiye ihtiyacından ve ödeme gücünden fazla kredi verilmesini engellemektedir.
- Kısa, orta ve uzun vadeli krediler bir arada değerlendirilebilmektedir.
- Kredi verecek kurumlar açısından minimum BT ve personel maliyeti gerektirmektedir.
- Çiftçi Kayıt Sistemi’nden otomatik veri girişi yapılabilmektedir.
- Kredi politikaları doğrultusunda model ve parametre girişi yapılabilecek kuruma özel esnek kredilendirme altyapısı sunmaktadır.
- Limit önerilen ürünün vadesi yaklaştığında e-posta ile kullanıcılar bilgilendirilebilmektedir.
- Kredilendirilmek istenmeyen ürünler için başvuru girişi engellenerek zaman tasarrufu sağlamaktadır.
- Bireysel kredi kategorisi ile üreticinin tarımsal ihtiyaçları dışında kalan kredi talepleri de değerlendirilebilmektedir.
Frankfurt School ve KKB’nin iş birliğiyle geliştirilen bu değerlendirme sistemiyle maliyet, gelir ve vadelendirme hesaplamalarının yapılması çok daha kolay bir hale gelmiştir.
TARDES; profesyonel, tarafsız ve uzman bir ekip tarafından toplanan ve değerlendirilen bilgiler ışığında, finans kurumlarına zaman ve iş gücü tasarrufu sağlarken kurum içinde standart ve ürüne uygun değerleme yapısına kavuşmalarını sağlamaktadır. Böylece, sistemin tarım sektörünün gelişimine ciddi oranda katkısı bulunmaktadır.
Fast Company’nin 2021 yılında yaptığı değerlendirmede; TARDES hizmeti ile KKB, Türkiye’nin en inovatif 50 şirketi arasında yer almıştır.
ÇİFTÇİ KAYIT SİSTEMİ (ÇKS)
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS); tarımsal desteklemelerin izlenebilir, denetlenebilir, raporlanabilir ve sorgulanabilirliğinin sağlanması, doğru ve sağlıklı değerlendirilmelerin yapılabilmesi için çiftçi bilgilerinin merkezi bir veri tabanında toplanmasını zorunlu kılan bir kayıt sistemidir.
Aktif olarak tarımsal faaliyette bulunan çiftçilerin özlük bilgilerinin, faaliyetleri sırasında kullandıkları varlıkların (arazi, hayvan, girdi vb.), ürün deseninin, ortalama verimlerin kayıt altında tutulduğu, tarımsal desteklemelerin uygulandığı, izlendiği, denetlendiği, tarım politikalarının oluşturulmasında yararlanılan bir sistemler bütünüdür.
ÇKS Sorgulama Ekranları, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan ve çiftçilerin bilgilerinin güncellenmesi, denetlenebilmesi, izlenebilmesi için kullanılan ÇKS verilerinin; TARDES kredi modülü kullanmayan KKB üyeleri tarafından da sorgulanabilmesini sağlayan ekranlardır.
TİCARİ SİCİL PAYLAŞIM SİSTEMİ (TSP)
Ticari Sicil Paylaşım Sistemi (TSP), bankaların müşterileriyle ilgili Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayımlanan güncel ticari sicil bilgi değişikliklerini dijital ortamda takip edebilmesini sağlayan bir hizmettir.
TSP ile Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayınlanan değişiklik bilgilerine; uygulama üzerinden gerçekleştirilebilen tekil sorgunun yanı sıra toplu sorgu ve proaktif bilgilendirme yöntemleri aracılığıyla günlük olarak ulaşılabilmektedir.
Toplu sorgulama ile belirli sayıda müşteri için toplu olarak ticaret sicil bilgileri alınabilmektedir. Bu yöntemde tüm türdeki ilanlara ait veri alınabileceği gibi sadece belirli kategorideki ilanların seçilebilmesi de mümkündür.
Proaktif bilgilendirme ile her üyeye Kurumsal Büro’daki müşterileri ve yeni kurulan firmalarla ilgili tercih edilen ilan türleri için günlük olarak bildirim yapılmakta, ilgili uyarı dosyası FTP adresine bırakılmaktadır.
Proaktif bilgilendirme hizmetinden yararlanan kurumlara günlük yapılacak bildirimleri kendileri tarafından sisteme girilecek kriterler doğrultusunda belirleme imkânı da sağlanmıştır.
DOĞRULAMA HİZMETLERİ
Daha güvenilir bir finansal ortam için KKB’nin sunduğu Doğrulama Hizmetleri finansal dünyadaki kurum ve kuruluşların operasyon ve maliyet yükünü hafifleterek, üyelerine zaman tasarrufuyla güvenilir ortam yaratmayı amaçlayarak oluşturulmuş hizmetler bütünüdür. Doğrulama Hizmetleri içerisinde IBAN Doğrulama Hizmeti ve TCKN & GSM Doğrulama Hizmeti yer almaktadır.
IBAN DOĞRULAMA HİZMETİ
Finansal dünyanın yoğun temposu içinde finansal kurumlar aracılığı ile gerçekleştirilen para transferlerinin hızlı, güvenilir ve hatasız bir şekilde gerçekleştirilmesi müşteriler için gün geçtikçe daha önemli hale gelmektedir. IBAN Doğrulama Hizmeti sunduğu sorgu ve teyit seçenekleriyle para transferlerinde yaşanabilecek olumsuzlukları en alt seviyeye indirmeyi hedeflemektedir.
KKB IBAN Sorgu özelliği ile işlem yapılmak istenen IBAN numarasının sahibi gerçek kişilere ilişkin ad/soyad, tüzel kişilere ilişkin unvan bilgisi maskeli bir şekilde görüntülenmekte ve bu sayede olası hatalı para transferlerinin önüne geçilebilmektedir.
KKB IBAN Teyit özelliği ise IBAN numarası ile IBAN sahibinin TCKN/VKN’si bilinen ancak kimlik teyidi gerçekleştirilemeyen işlemlerde doğrulama hizmetidir. KKB üzerinden yapılan sorgu sonucunda kullanıcı IBAN numarası ile TCKN/VKN eşleşmesinin doğru olup olmadığı bilgisine ulaşabilmektedir.
KKB IBAN Doğrulama Hizmeti ile;
- Olası hatalı gönderim işlemlerinin önüne geçilmesi,
- Operasyonel maliyetin azaltılması,
- Zaman maliyetinin azaltılması,
- Müşterilere güvenilir işlem ortamı yaratılması,
- Müşteri memnuniyetinin artırılması
hedeflenmektedir.
TCKN & GSM DOĞRULAMA
TCKN & GSM Doğrulama Hizmeti, bankalar tarafından yapılacak işlemlerde, müşterilerin dijital ortamda teyidini yapmayı amaçlayan bir hizmettir.
Dijitalleşmenin en çok öne çıktığı faaliyet alanlarının başında finansal hizmetler gelirken bu hizmetle sektörün dönüşümüne katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Hizmet kapsamında, güvenli şekilde finansal işlemlerin yürütülmesi için hazırlanan servisler sayesinde, müşteri tarafından paylaşılan telefon numarasının bankacılık sektöründe kayıtlı ise teyidini yapabilme imkânı sunulmaktadır. Verilen telefon numarasıyla TCKN’nin herhangi bir bankada daha önceden kayıt altına alınıp alınmadığı, eşleşip eşleşmediğinin kontrolü sağlanmaktadır.
Bankalar, web servis entegrasyonuyla sisteme dahil olabilmekte ve uygulamayı kendi sistemlerine entegre edebilmektedir.
ELEKTRONİK TEMİNAT MEKTUBU
Elektronik Teminat Mektubu, bankaların düzenlediği geleneksel teminat mektuplarını elektronik ortama taşıyan, mektubun yaşam döngüsü boyunca gerçekleştirilebilecek tüm işlemlerin elektronik ortamda yapılmasını sağlayan bir platformdur.
Kâğıt ortamında oluşturulan teminat mektubu için gerçekleştirilebilecek tüm işlemler, Elektronik Teminat Mektubu’nda da yapılabilmektedir.
5 Ocak 2018 tarihinde üretim ortamına taşınan projenin tarafları olan bankalar ve muhatap kurumlar arasında yürütülen entegrasyon çalışmalarının tamamlanması sonucunda ilk Elektronik Teminat Mektubu, 4 Ekim tarihinde Vakıfbank ve Eximbank arasında transfer edilmiştir. Tüm bankalar, Türk bankacılık sektöründe bir devrim niteliği taşıyan bu önemli projede entegrasyon süreçlerini tamamlamak adına çalışmalarını sürdürmektedir.
Elektronik Teminat Mektubu’nda lehtar olan reel sektör firmaları, Findeks üzerinden mektubun akıbetini takip edebilmektedir. Ayrıca mektubun hangi süreçte olduğu, muhatap ve banka arasındaki süreçlerin hangi aşamada olduğunu izleyebilmektedir.
Ayrıca Elektronik Teminat Mektubu’nun hem lehtar hem de muhatap açısından birçok avantaj sağlamaktadır. Bu avantajların başında daha hızlı, güvenli ve operasyonel maliyetlerin en aza indirilmiş şekilde işlem yapılması yer almaktadır.
Standart teminat mektubunun yaşam döngüsünde yer alan tazmin talebi, iade/ibra talebi, vade güncelleme, vade sonu ve akıbet sorma gibi tüm fonksiyonlar Elektronik Teminat Mektubu’nda da bulunmaktadır.
TEMİNAT MEKTUBU DURUM SORGULAMA (TMDS)
Teminat Mektubu Durum Sorgulama Hizmeti (TMDS), bankalar tarafından düzenlenen teminat mektuplarını elinde bulunduran muhatapların, ellerinde bulunan teminat mektuplarını “banka adı”, “şube adı”, “teminat mektubu sıra numarası”, “tutar”, “döviz cinsi” ve “vade” bilgileri üzerinden, ilgili banka nezdinde hala geçerli olup olmadığını kontrol edebildikleri bir sistemdir.
TMDS hizmetinden faydalanan kurumlar mektubu veren banka ile yazışma yapmadan teminat mektubunun geçerliliğini anında sorgulama imkânı ile zaman tasarrufu sağlayarak operasyonel maliyetlerini azaltmaktadır.
Muhataba verilen teminat mektubunun geçerliliğinin anında sorgulanabildiği sistem sayesinde sahtekârlık girişimlerinin de önüne geçilmesi hedeflenmiştir.
Özellikle çok sayıda teminat mektubu kabul eden kamu kurum ve kuruluşları için tasarlanan TMDS hizmetinden KKB üyesi kurum ve kuruluşları da bu uygulamaya özel olarak hazırlanmış web ekranlarını kullanarak yararlanabilmektedir. Hizmet kapsamında entegrasyon sağlanan bankaların kendi sistemlerinde yer alan güncel teminat mektubu verisi üzerinden online sorgulama imkânı sunulmaktadır.
Muhatabı yurt içinde olan tüm teminat mektupları sorgu kapsamına dâhildir. “Online/real-time” olarak çalışan uygulamada teminat mektubu verisinin temin edildiği bankalarla veri akışı web servis entegrasyonuyla sağlanmaktadır.
MERKEZİ KARAR DESTEK SİSTEMLERİ (MKDS)
Kuruluşundan beri bir veri paylaşım platformu olarak hizmet veren KKB, 2014 yılında üyelerine sunmaya başladığı Merkezi Karar Destek Sistemi (MKDS) ile artık tüm karar otomasyonunun bulut teknolojisi ile KKB üzerinden yürütülebilmesine imkân tanımaktadır.
MKDS, kurumların müşterilerine sundukları hizmetlerle ilgili başvuru yönetimi, risk/tahsilat, kredi izleme, erken uyarı hizmetleri vb. her türlü kararı etkin, hızlı ve standart bir şekilde sunabilmeleri için kullanılan karar otomasyon sistemleri olarak nitelendirilmektedir. Sağlamış olduğu avantajlara karşın bu sistemlerin en önemli dezavantajı, kurumlar tarafından satın alınması, kurulması ve işletilmesinin son derece maliyetli olmasıdır.
KKB bu hizmeti merkezi olarak gerçekleştirerek kurumların hızlı ve mümkün olduğunca düşük maliyetli olacak şekilde bu sistemlere erişimini sağlamayı amaçlamaktadır.
Üyelerin, bir karar gerektiği noktada KKB’ye ilettikleri veriler; KKB tarafından zenginleştirilerek ve Karar Destek Sistemi ile işlenerek oluşturulan nihai kararlar üyeye iletilmektedir. Böylece üyeler; düşük kurulum maliyetleri ve kısa uygulama süreleri için en son teknoloji ile geliştirilmiş bu sistemlerden yararlanabilmektedir. MKDS, finans sektörü dışında reel sektör tarafından da etkin bir biçimde kullanılmaktadır. Başarılı bir strateji yönetimi ile sürekli değişen iş ortamına uyum sağlayacak şekilde kararların devamlı güncellenmesi ve optimize edilmesini gerektiren başvuru yönetiminden müşteri yönetimine, limit yönetiminden tahsilat yönetimine birçok alanda kullanılabilecek MKDS’nin sağladığı başlıca avantajlar şu şekildedir:
- Teknik altyapı KKB tarafından sağlanacağı için minimum BT kaynağı gerektirmektedir.
- Hazır bir hizmetten yararlanmanın getirdiği avantaj sayesinde projelerin hayata geçişi için entegrasyon süreçlerini kısaltmaktadır.
- İşlem başına fiyatlamayla maliyetleri düşürmektedir.
- Yeni nesil Strategy Design Studio yazılımı ile iş biriminin BT’den bağımsız karar alabilmesine olanak sağlamaktadır.
- KKB’nin tüm birikim ve teknolojisini kullanan MKDS karar verme süreçlerinde kullanılan KKB verilerini bir araya getirmekte ve konsolide etmektedir.
- Tüm raporların sorgulanması bu sistem sayesinde KKB bünyesinde gerçekleştirilmektedir.
ZAMAN AŞIMINA UĞRAYAN HESAPLAR
Zaman aşımına uğramış mevduat, katılım fonu, emanet ve alacakların TBB ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) üyesi bankalardan toplanması ve konsolide edilerek müşterilerin ulaşabileceği bir platformda (web sitesi) yayımlanması hizmetidir.
Zaman Aşımına Uğrayan Hesaplar, her yılın şubat ayının başında yayımlanmakta ve haziran ayına kadar tüm finansal hizmet müşterileri tarafından sorgulanabilmektedir.
SAHTE BİLGİ/BELGE/BEYAN/BAŞVURU ALARM SİSTEMİ (SABAS)
10 yıldır finans sektörüne hizmet vermekte olan Sahte Bilgi/Belge/Beyan/Başvuru Alarm Sistemi (SABAS), belirlenen kötü amaçlı girişimlere ait bilgilerin ve bunlarla ilgili risk unsurunun belirli bir disiplin içinde üyeler arasında paylaşılmasına ve gereken tedbirlerin alınmasına olanak sağlayan bir sistemdir.
KKB tarafından geliştirilmiş olan SABAS’ı dünyadaki benzerlerinden farklı kılan bilgi paylaşım tekniği ve platformu sayesinde; sahtecilik, dolandırıcılık, kimlik hırsızlığı, kara para aklama gibi suçlarla ilgili olgu, bulgu ve deliller sorunsuz olarak üyeler arasında paylaşılabilmektedir.
SABAS, aşağıda yer alan beş temel amaç etrafında yapılandırılmıştır:
- Vatandaşların bilgi, belge, mal ve mülklerinin başkaları (kimlik hırsızları, kara para aklayıcılar, sahtekârlar, dolandırıcılar vb.) tarafından kullanılmasına engel olarak tüketicileri risklerden ve mağduriyetlerden korumak,
- KKB üyelerini SABAS’a konu olan girişimler karşısında doğabilecek ya da doğmuş olan risklerden haberdar ederek onları risklerden korumak veya yaşadıkları mağduriyeti en az zararla kapatabilmelerine olanak sağlamak,
- KKB üyelerinin kendi aralarında “kişisel yorum, kanı ve yargılardan” arındırılmış standartlar ve kurallar çerçevesinde bilgi alışverişinde bulunmalarını sağlamak,
- KKB üyelerini SABAS’a konu olan girişimlerin doğuracağı kayıplardan çok daha yıkıcı sonuçlar doğurma olasılığı taşıyan yasal mağduriyetlere karşı korumak,
- KKB üyelerine SABAS sayesinde riskleri minimize etme olanağı sağlamak, gerçek ve tüzel müşterileri de bu tür girişimler sebebiyle mağdur konuma düşmekten korumak.
İNTERNET SAHTEKÂRLIKLARI ALARM SİSTEMİ (IFAS)
Banka müşterilerinin internet şubelerine ait kullanıcı kodu, parola, şifre vb. bilgilerini elde eden sahtekârların, müşterilerin hesaplarına girerek hesaplarda bulunan paraları çoğunlukla sahte belgelerle açtıkları hesaplara aktarması, son dönemde oldukça yaygınlaşan bir suç girişimidir. Bankalar tarafından bu gibi girişimleri önlemek üzere oldukça gelişmiş güvenlik sistemleri kullanılmasına karşın, kötü niyetli kişiler bu sistemleri devre dışı bırakan yeni yöntemler geliştirmeye devam etmektedir.
KKB tarafından geliştirilen İnternet Sahtekârlıkları Alarm Sistemi (IFAS), öncelikle internet üzerinden gerçekleştirilen sahtekârlıklarla ilgili olarak üye kurumlar arasında iletişim kurulmasını amaçlamaktadır. Bu kapsamda, sahtekârlık amacıyla gerçekleştirilmiş para aktarımlarında hesabın bloke edilmesi talepleri IFAS üzerinden iletilmektedir. Böylece, hem kurumlar arası iletişim daha etkin hale getirilmekte hem de işlemlerle ilgili her türlü bilginin, bilgi işlem ortamında saklanması mümkün kılınmaktadır.
Gerçekleşen para hareketlerinin oldukça karmaşık haller alabileceği göz önünde bulundurularak ve olayların daha kolay incelenebilmesine olanak sağlamak amacıyla, sistemde otomatik grafik çizme özelliği de sunulmaktadır. Bu seçenek sayesinde, gerçekleşen her sahtekârlık için para hareketlerinin akış şeması elde edilebilmektedir.
IFAS’ın bir diğer önemli özelliği ise SABAS uygulamasıyla bir bütün halinde çalışabilmesidir. İnternet sahtekârlıklarında müşterilerin hesaplarından çıkarılan paraların son noktada çekilebilmesi amacıyla genellikle sahte bilgiler kullanılarak mevduat hesapları açılmaktadır. Bu hesaplarla ilgili bilgiler SABAS dâhilinde paylaşılarak, üye kurumların ilgili tüm birimlerinin erişimine açılabilmektedir. Böylece, sahtekârlık amacıyla kullanılmış ve IFAS tarafından tespit edilmiş bilgilerin bir kez daha kullanılması kesin olarak engellenmiş olmaktadır.
BAŞVURU SAHTECİLİK GİRİŞİM TESPİTİ VE ÖNLEME HİZMETİ
Üye kurumların besleyeceği kredi başvuru bilgisi ile ulusal bir veri tabanı oluşturularak sektörel anlamda bir koruma sunulması hedeflenmektedir.
Sahtecilik Girişim Tespit ve Önleme Hizmeti, dolandırıcılık olaylarının kurum bazında kontrol edilmesine kıyasla çok daha güvenli bir operasyon ortamı sağlamaktadır. Bu projeyle finans sektöründeki kurumların başvuru dolandırıcılığı kayıplarının en aza indirilmesi amaçlanmaktadır.
Servis, KKB üzerinden bulut tabanlı olarak çalışacağı için sisteme dâhil olmanın bir kurum için kolay ve düşük maliyetli olması öngörülmektedir. Lisans maliyetleri tüm kurumlar tarafından paylaşılacağından kurumlara büyük avantaj sağlayan servis, ortak kurallar ve veri üzerinden çalışmasının yanı sıra kurumların özel kurallarını ve verisini işlemek üzere de tasarlanmaktadır.
Öncelikle kredi kurumları için aktif hale gelecek olan sistemin daha sonrasında farklı sektörlerin de katılımıyla gelişmesi ve ulusal bir bilgi paylaşım platformuna haline getirilmesi hedeflenmektedir.
KREDİ KULLANDIRIMI ANLIK PAYLAŞIM SERVİSİ (KAPS)
Kredi Kullandırımı Anlık Paylaşım Servisi (KAPS), bir kişinin aynı gün içerisinde banka ve finans kurumlarından kredibilitesinin üzerinde kredi kullanmasının önüne geçilmesi ve buna bağlı dolandırıcılık vakalarının tespit edilmesi amacıyla sunulan bir hizmettir.
Hizmet, kredi kullandırımı anında müşterinin son 48 saat içerisinde farklı bir kullandırımı olup olmadığının kurum tarafından bilinmesine olanak sağlamaktadır. Kişinin ödeme gücü üzerinde kredi almasının önüne geçilmesine olanak tanımanın yanı sıra piyasada yaygın olarak kullanılan bir dolandırıcılık tipini engellemeyi mümkün hale getirmektedir.
BDDK ÜRÜN VE HİZMET ÜCRETLERİ PORTALI
BDDK Ürün ve Hizmet Portalı aracılığı ile bireysel ürün veya hizmetlere ilişkin olarak bankalar tarafından faiz ve kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türlerine ilişkin bilgilerin açık, anlaşılır ve karşılaştırılabilir şekilde finansal tüketiciye sunulması sağlanmıştır.
Çalışma kapsamında bankaların bireysel tüketicilerden aldıkları tüm ücretler aynı formatta sisteme dahil edilmekte ve söz konusu tutarlarda değişiklik olması halinde veriler eş zamanlı olarak güncellenebilmektedir. Böylelikle farklı ücretler tahsil ediliyor olsa dahi ilgili bankacılık ürün ve hizmet ücretleri tek bir formatta gözlemlenebilmekte ve karşılaştırılabilmektedir.
NOVA
KKB NOVA, dağınık kanallardan farklı zamanlarda toplanan verinin tanımlı kurallara göre sistematik bir şekilde toplanması, toplanan verilerin gruplandırılması, hedeflenen sonuçlara ulaşılabilmesi için analiz edilmesi ve anlamlandırılmasına olanak tanıyan platformdur.
Dinamik bir veri toplama platformu kurulması ve ilgili verilerin tek bir platformdan toplanması, izlenmesi, işlenmesi ve analiz edilmesi amacı ile KKB tarafından geliştirilmiştir.
Mevcut veri toplama sistemlerinde yer alan aşağıda belirtilen durumlar nedeni ile, verinin dinamik olarak tek bir sistem üzerinden toplanması hedeflenmiştir.
- Mükerrer veri
- Veri doğrulama
- Entegrasyon eksiklikleri
- Kayıp veri
- Kişi bağımlılığı
- BT bağımlılığı
- Yüksek maliyetler
- Manuel süreçler
TARIM SKORU
Türkiye’de tarım, gıda gereksiniminin karşılanması, sanayi sektörüne girdi temini, ihracat ve yarattığı istihdam olanakları açısından büyük önem taşımaktadır. Bu denli önemli bir sektör için finansal açıdan risk yönetimi kritik olduğundan, tarım sektöründe faaliyet gösteren kişilerin aldığı/alacağı krediyi ne ölçüde geriye ödeyeceğini öngörmek için Türkiye’de ilk kez ülke geneli sektör verisiyle tarım sektörüne özel bir analitik model geliştirilmiştir. Tarım kredileri skoru, tarım sektöründe faaliyet gösteren gerçek kişilerin, tarım kredisini, 12 ay içinde ödememe riskini ölçmektedir. Finans sektörü kullanımı için istatistiki yöntemlerle geliştirilmiştir.
Tarım Skoru’nun kullanımı ile;
- Üye finansal kurumların kredilendirme sürecinde daha objektif ve hızlı karar vermesine olanak sağlanması
- Finansal kurumların tarım sektöründeki kredi portföyünün riskini daha etkin yönetmesi
- Üreticiler için analitik model sonucunda öngörülen risk seviyesine göre doğru fiyatlama yapılması faydaları sağlanmaktadır.
ÇEK SKORU
Kaldıraç oranı yüksek olan çeklerin ekonomi için riskliliği kritiktir. Riski en iyi şekilde yönetme konusunda üyelerini analitik ürünlerle destekleyen KKB’nin sektör verilerini kullanarak istatistiki tahmin modelleme yöntemleriyle geliştirdiği “KKB Çek Skoru”, keşidecinin 9 ay içerisinde en az 1 çekini vadesinde ödememe riskini ölçmektedir.
Tüm çek verilerinin yanı sıra diğer kredilerindeki ödeme performansını da analiz ederek geliştirilen model, Risk Merkezi (RM) üyesi tüm finansal kurumların kullanımına 2019 yılında açılmıştır.
Çek skoru kullanımı ile KKB üyesi finansal hizmet sağlayıcılara;
- Kredilendirme sürecinde daha objektif ve hızlı karar verme olanağı,
- Çekli çalışan müşterilerinin çek kredi riskinin etkin yönetimi,
- Teminat deposundaki çeklerin kalitesinin artırılması faydaları sağlanmaktadır.
TİCARİ BORÇLULUK ENDEKSİ (TBE)
Ödeme güçlüğüne girmekte olan firmalar temerrüt etmeden önce bazı gecikmeler göstermektedir. Ticari Borçluluk Endeksi (TBE) modeli henüz bariz bir gecikmesi bulunmayan ancak yüksek derecede borçlanma eğilimi olan ve gelecekte batma ihtimali yüksek olan firmaları tahmin etmektedir. Gecikme gün sayısına bakan çoğu risk modelinin yaptığından farklı olarak, ödeme kapasitesini aşan borçlanma durumunu dikkate alarak farklı bir risklilik perspektifi getirmektedir.
Makine öğrenmesi algoritmaları kullanan TBE, şahıs firmaları ve tüzel firmalar için geliştirilen modellerin müşterilerin geçmiş KRM bilgilerine anlık ve trend olarak bakarak müşterinin daha sonra temerrüt etmesine yol açabilecek yüksek borçluluk altına girme eğilimini tahmin etmektedir.
WEB SKOR
Web Skor modeli, kamuya açık internet verisini otomatik şekilde toplamakta, analiz etmekte ve KOBİ’ler hakkındaki bu detaylı bilgileri bir risk modeliyle temerrüt ihtimalini tahmin etmek için kullanmaktadır. Bu model banka ekiplerinin karar verme sürecini hızlandırmak ve tahsisin manuel değerlendirmesini otomatize etmek için kullanılabilecektir. Makine öğrenmesi algoritmalarıyla geliştirilmiş olan Web Skor modeli, firma hakkında kısıtlı bir dış istihbarat bulunabildiğinde, hiç kredi geçmişi olmadığında veya zayıf bir kredi geçmişi durumunda kredi kararını destekleyici güçlü bir analitik tahmin modeli olarak kullanılabilmekte ve böylece daha çok firmanın krediye erişimi sağlanabilmektedir. Firma hakkında yeterli bilgiye sahip olunduğunda dahi kredi risk modellerinin performansını artırmak için Web Skor modelinden faydalanılabilmektedir.
KKB’nin güncel ürün ve hizmet listesi aşağıdadır:
