رافائِل میناسکانیان (زاده 28 آذر 1320) نوازنده و مدرّس پیانوی اهل ایران است

*کودکی و تحصیلات *

او در خانواده‌ای ارمنی و موسيقی‌دوست در تهران به دنیا آمد. مادرش پیانو و پدرش ویولن میزد و رافائل از شش سالگی به فراگيریِ موسيقی پرداخت. اولین معلم پیانواش خانم حق نظریان بود و سپس به شاگردی استاد امانوئل ملیک اصلانیان در آمد. دوره ابتدایی را در مدرسه خصوصی فرانسوی و دوره متوسطه را در دبیرستان فیروز بهرام گذراند و پس از اخذ دیپلم، به قصد تحصیل در رشته پزشکی به امریکا رفت امّا پس از دو سال با راهنمایی و تشويق آب زِرکو، استاد پیانو و مدیر گروه نوازنده‌گی پیانو در دانشگاه کالیفرنیا در لس انجلس (UCLA)، به آموختن رشته‌ی موسيقی پرداخت.

فعالیت های حرفه ای

او که فراگيری پيانو را از کودکی آغاز کرده بود، در ده سالگی برای نخستين ‌بار به روی صحنه رفت و در نوجوانی نخستين رسيتال پيانویِ کلاسيک را به طور زنده در تلويزيون ملّی ايران، که به تازه‌گی راه‌اندازی شده بود اجرا کرد. میناسکانیان پس از مهاجرت به امریکا و اقامت چند ساله در آن کشور، در سال 1960 به انگستان رفت و سفرهای بسیاری نیز به ایتالیا داشت اما با وقوع انقلاب اسلامی به ایران بازگشت. او طی این سال ها نزد چند تن از استادان سرشناس و برجسته‌ی جهان از جمله کارل اولریش اِشنابِل (1909م.-2001م.) پیانیست اتریشی در ایتالیا و ایلُنا کابُش (1893م.-1973م.) پیانیست بریتانیایی زاده‌ی مجارستان در لندن و در مدرسه‌ جولیارد نیویورک آموزش دید.

نخستین اجرای میناسکانیان در لندن در سالن پرسل تالار فستیوال سلطنتی بود که ستایشِ منتقدان را به همراه داشت. اِریک وار، منتقدِ سرشناس، او را «آینده‌دار» و توانایی هنری و تکنیکی‌اش را پخته، پرشور، درخشان و بسیار تمیز برشمرد. پس از بازگشتِ میناسکانیان به ايران، آرنو باباجانیان آهنگساز و پیانیست سرشناس ارمنی، از وی دعوت کرد تا برای اجرای همگانی اثرش 'راپسودیِ ارمنی برایِ دو پیانو' در دانشگاه تهران با او همکاری کند. میناسکانیان از سال 1372 به تدریس موسیقی در دانشگاه آزاد و سپس دانشگاه تهران مشغول شد و در دو دهه ‌ی گذشته، در زمینه‌ آموزش و اجرا (سُلو، مجلسی، و ارکستری) در ایران، کشورهای اروپایی، و ایالات متّحده‌ی آمریکا حضور پیوسته‌ای داشته است. وی در جشنِ زادروز آرام خاچاتوریان آهنگساز برجسته‌ی ارمنی، در چندین رویداد موسیقی به همراه ارکستر زهیِ ارمنستان، به عنوان سُلیست به اجرای برنامه پرداخت. میناسکانیان افزون بر کارهای آموزشی و اجرایی به فعّالیّت‌های اجتماعی نیز می‌پردازد و برنامه‌های گوناگونی با اهداف بشردوستانه و آموزشی بر پا می‌کند. وی دو رِسیتالِ پیانو به یاد آموزگار خود، اِمانوئل مِلیک‌اصلانیان و به سودِ بیماران خاصّ برگزار کرد. همچنین در تیرماه 1392 به همراه ارکسترِ پارسیان کنسرتی به منظور بزرگداشت مِلیک‌اصلانیان به نام 'شب بتهوون' در تالار وحدت برگزار کرد که مورد استقبال بی‌نظیر دوستداران موسیقی کلاسیک قرار گرفت. در بهار سال 1395 در تالار حافظ شيراز به اجراى تكنوازى پرداخت و يك كارگاه آموزشى نوازندگى پيانو نیز برگزار كرد. او در رسيتال پيانوى خود در سى و يكمين جشنواره بين المللى موسيقى فجر در تالار وحدت، استقبال پرشور مخاطبان را به همراه داشت.

رافائل ميناسكانيان هم اكنون بیشتر زمان خود را در راه پیشبرد آموزش موسیقی سپری می‌کند و از همین رو، همواره داوری بسیاری از رقابت‌های موسیقایی را بر عهده دارد.