Asesinatu masivu
Un asesinatu masivu o asesinatu en masa ye l'actu d'asesinar a un númberu eleváu de víctimes, de manera simultánea o nun periodu curtiu de tiempu. Puede ser cometíu por individuos o organizaciones.
Los mayores asesinatos masivos de la hestoria correspondieron a intentos d'estermín, basaos frecuentemente en conceutos o preceptos étnicos o relixosos, de grupos completos o comunidaes de persones. Na actualidá, dichos actos suelen describise como xenocidios. Anque dalgunos consideren que'l "xenocidiu" puede esistir onde hai una intención o plan pa esterminar a un grupu en particular y qu'asesinar nun ye una condición necesaria, en contraste "asesinatu masivu" consiste efeutivamente nel asesinatu d'un eleváu númberu de persones.
El términu asesinatu masivu rellacionar con otres espresiones como xenocidiu y masacre.
Asesinatu masivu cometíu por individuos
[editar | editar la fonte]Fora d'un contestu políticu, el términu "asesinatu masivu" referir al matar un númberu eleváu de persones coles mesmes. Exemplos incluyiríen disparar una arma de fueu en contra d'un ensame nel cursu d'un robu, o amburar un llugar onde se rexuntara un ensame. Ésti ye un términu ambiguu, nesti aspeutu similar al d'asesinatu en serie o "spree killing" (matanza múltiple).
El USA Bureau of Justice Statistics define al asesinatu masivu como aquel qu'implica "l'asesinatu de 4 o más víctimes nun allugamientu nun eventu".
La mayoría de los asesinos masivos cayen dientro de tres categoríes: aniquiladores de families, individuos con trestornos mentales, y trabayadores disgustaos.
No que se refier al términu trabayadores disgustaos, ye una nomenclatura frecuentemente non bien exacta, una y bones un bon númberu d'asesinos masivos son ex trabayadores que son despidíos de los sos emplegos y darréu tornen fuertemente armaos y maten a los sos colegues. Unu d'estos casos famosos de "trabayadores disgustaos" amenar nos años ochenta na empresa Electromagnetics System Labs (en California) cuando'l programador d'ordenadores Richard Farley, que dempués de ser despidíu por acoso a una de los sos colegues de nombre Laura Black, tornó al so llugar de trabayu con diverses armes de fueu dando muerte a siete de los sos collaboradores, fallando nel so intentu de matar a la mesma Laura.
Tal definición ye evidentemente caduca y nun cai na llista de fenómenos de masacres nes escueles cometíes por estudiantes tales como'l casu de la masacre del Institutu Columbine, onde dellos mozos incursionaron nuna "xordia asesina" al traviés de la so escuela, matando a estudiantes y maestros ensin distinción antes de cometer suicidiu.
Tamién hai casos d'asesinatos masivos aparentemente "non intencionales" siquier en términos de premeditación. Tal ye'l casu del refuxáu cubanu Julio Gonzales, qu'amburó'l club nocherniegu "Happy Land" na ciudá de Nueva York dempués d'aldericar cola so novia y a quien un miembru de seguridá sacó del llocal (nel accidente morrieron 87 persones, y namái sobrevivió la so novia).
Dellos "asesinos masivos" pueden tener motivos financieros onde'l matar ye por tanto non un fin sinón un mediu o ye resultancia casual d'un robu, el casu más estrañu ye'l del xaponés Sadamichi Hirasawa quien envelenó con cianuru a 12 emplegaos d'un bancu pa cometer un robu.
Sicasí, a diferencia de los asesinos en serie, raramente esiste un motivu sexual nel casu de los asesinos masivos, magar pueden atopase esceiciones tales como la de Sylvestre Matuschka, un austriacu quien aparentemente llograba prestar sexual al dinamitar trenes (con xente dientro preferentemente). El so fetichismu letal cobru la vida de 22 persones antes de ser atrapáu en 1932.
Según el llibru de Loren Coleman Copycat Effect, la publicidá sobre estes múltiples muertes tiende a provocar más eventos similares.
Asesinatu masivu cometíu pol Estáu
[editar | editar la fonte]El conceutu d'Estáu responsable d'asesinatu masivu cubre un rangu potencial de muertes. Exemplos claros del Estáu responsable de masacres inclúin:
- Matanza del Salsipuedes n'Uruguái.[1][2]
- Masacre de Rincón Bomba n'Arxentina.[3]
- Xenocidiu d'un grupu étnicu o relixosu en particular, yá seya esternu o internu al Estáu, tal como'l Holocaustu contra'l pueblu xudíu, el xenocidiu armeniu, o'l xenocidiu de Ruanda.
- Asesinatu masivu con perfil políticu al matar a un grupu políticu en particular dientro d'un país como nel casu de la llimpieza étnica entamada en contra de los tártaros de Crimea y otres minoríes mientres la Gran Purga de Stalin.
- Apostaes masacres de civiles mientres tiempu de guerra, ye'l casu de la Masacre de Nankín (perpetada polos xaponeses contra los chinos) o'l de les bombes atómiques (llanzaes por EE. UU. a Xapón).
- Aiciones nes cualos l'Estáu causó la muerte d'un eleváu númberu de persones por cuenta de desastres económicos, como'l casu de Holodomor na Xunión Soviética nos años 1932-1933 o'l Reblincón Alantre en China en 1958-1962.[ensin referencies]
- Matanza de Tlatelolco perpetada'l 2 d'ochobre de 1968 por orde del gobiernu mexicanu na Plaza de los Trés Cultures de la Ciudá de Méxicu.
- Masacre de les Bananeras perpetada'l 5 y 6 d'avientu de 1928 pol Exércitu Nacional de Colombia nel conceyu de Ciénaga Departamento del Madalena
- Masacre del 22 de xineru perpetada'l 22 de xineru de 1967 pola Guardia Nacional na Avenida Roosevelt de Managua, Nicaragua.
Delles persones consideren que cualquier muerte amenada en combate tuviera de ser considerada como asesinatu masivu cometíu pol Estáu anque nun ye una posición xeneral.
Asesinatu masivu cometíu en guerra
[editar | editar la fonte]
La inxusta muerte d'un gran númberu de persones civiles o prisioneros de guerra tamién ye llamáu crime de guerra ya inclusive se-y puede denominar xenocidiu si ta presente la motivación étnica, tal como asocedió mientres la conquista del oeste» de los blancos estauxunidenses y la disgregación de Yugoslavia.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ La masacre de los charrúas, sitiu dixital 'Mundu matero'.
- ↑ matanza-de-salsipuedes Fuerte discutiniu a 181 años de la matanza de Salsipuedes, sitiu dixital 'L'Espectador', 11 d'abril de 2012.
- ↑ Masacre de Rincón Bomba Archiváu 2016-08-08 en Wayback Machine, sitiu dixital 'El Ortiba'.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Asesinatu masivu.
| Control d'autoridaes |
|
|---|
