Dəyirmi qurdlar
| Dəyirmi qurdlar | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: ???: Dəyirmi qurdlar |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
||||
| ||||
Ümumi xarakteristikası
Dəyirmi qurdların bədəni silindrik uzunsov, buğumsuz və kirpiksiz olur. Bu orqanizmlərin 80.000-ə qədər növü var. Onlar demək olar ki, bütün ekoloji mühitlərə uyğunlaşmışdır. Bədənin uzunluğu 0.01 mm-dən (bəzi fırlanğıclar) 8.5 m-ə qədər (kaşalotun ciftində parazitlik edən Placentonema gigantissima) dəyişir. Bir çoxu insan, heyvan və bitki orqanizmlərində parazitlik edir. Dəyirmi qurdların bədəni bilateral simmetriyaya malikdir. Dəyirmi qurdlara güclü inkişaf etmiş əzələ, həzm, ifrazat, sinir və cinsiyyət sistemi xarakterikdir. Qan-damar və tənəffüs sistemi yoxdur. Əksəriyyətiayrıcinslidir. Bəzi növlər bitki, heyvan və insanlarda təhlükəli parazitlik edir. Dəyirmi qurdlar arasında həm sərbəstyaşayan, həm də parazitlik edən formalar mövcuddur. Bəzi formaların inkişafı sahibdəyişmə ilə gedir. Dəyirmi qurdlar tipi bir neçə sinfə ayrılır. Bəzi nematodlar biometodda istifadə edilir (Steinernema carpocapsae). Bəziləri sestodlarda parazitlik (hiperparazitizm) edir. Tipin daxilində 2 sinif - Chromadorea sinfi və Enoplea sinfi mövcuddur. Parazit həyat sürən nematodlar arasında ən çox insan askaridi (Ascaris lumbricoides), bağırsaq nematodu (Strongyloides stercoralis), əyribaş qurd (Ancylostoma duodenale), trixinella (Trichinella spiralis) və s. yayılmışdır. Azərbaycanda dəyirmi qurdlardan 843 növ nematod tapılıb.