Feminizmin üçüncü dalğası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Feminizmin üçüncü dalğası — dəqiq tarixi çərçivəsi mübahisələrə səbəb olan, lakin ümumiyyətlə 1990-cı illərin əvvəllərindən 2010-cu illərin əvvəllərinə aid olan bir neçə feminist fəaliyyət və tədqiqat formasının müəyyən olunduğu bir termin. "Üçüncü dalğa feminizmi" termini Rebekka Volker tərəfindən 1992-ci ildə yazılmış bir essedir[1].

Təxminən 2013-cü ildən növbəti mərhələ — feminizmin dördüncü dalğası baş verdi[2][3][4][5].

Ümumi xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Üçüncü dalğa feministləri, stereotiplərdə, medianın təsvirində və qadınların təyinatında daha çox dəyişikliyə ehtiyac olduğunu düşünürlər. Üçüncü dalğa ideologiyası cinsiyyət və seksuallığın post-strukturist şərhinə yönəlmişdir[6]. Üçüncü dalğanın feminist nəzəriyyələri arasında queer nəzəriyyəsi, antiratsizm, wumanizm, postkolonial nəzəriyyə, ekzistensializm, transsenditalizm, postmodernizm, transmilli, kiberfeminizm, ekofeminizm, individualist feminizm, brahmanizm, transseksual məsələlər və s.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Feminizmin üçüncü dalğası 1990-cı illərdə ikinci feminizm dalğasının çatışmazlıqlarına və mövcud feminist təşəbbüslərə qarşı reaksiya olaraq başladı. Üçüncü dalğa, ikinci dalğanın feminizminin şiddət qurbanları üçün sığınacaqların yaradılması, qadınlara qarşı şiddət probleminin ictimai səviyyədə tanınması, kontrasepsiya və abortdan istifadə, gender araşdırmaları, və s.

Üçüncü dalğa feminizminin artması Bell Huks və Odri Lord kimi zənci feministlərin fəaliyyəti ilə çox əlaqəlidir. Irq məsələlərini feminizm sahəsinə inteqrasiya etmək üçün çalışdılar [7][8].

1991-ci ildə Anita Hill, o zamanlar Amerika Birləşmiş Ştatlarının Baş Ədalət Hakimiyyətinə namizəd olan Clarence Thomas'ı cinsi təcavüzdə günahlandırdı. Məhkəmə Toması [9][8][10] məhkum etmədi. Bu hadisəyə cavab olaraq Rebecca Walker “Üçüncü Dalğa Olmaq” adlı bir məqalə yayımladı və “Mən post-feminist feministi deyiləm. Üçüncü dalğanın feministiyəm ”[11].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "The Third Wave and the Future of Feminism". 2017-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-17.
  2. ↑ Cochrane, Kira. "The Fourth Wave of Feminism: Meet the Rebel Women" (ingilis). The Guardian. 2013-12-10. 2016-03-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-28.
  3. ↑ Diamond, Diana. "The Fourth Wave of Feminism: Psychoanalytic Perspectives". Studies in Gender and Sexuality (ingilis). 10 (4). 2009: 213–223. doi:10.1080/15240650903228187. ISSN 1940-9206.
  4. ↑ Munro, Ealasaid. "Feminism: A Fourth Wave?". Political Insight (ingilis). 4 (2). 2013: 22–25. doi:10.1111/2041-9066.12021. 2018-12-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-17.
  5. ↑ Cochrane, Kira. All the Rebel Women: The Rise of the Fourth Wave of Feminism (ingilis). London: Guardian Books. 2013. ISBN 978-1-78356-036-3.
  6. ↑ Hardin, Marie; Whiteside, Erin. From Second-Wave to Poststructuralist Feminism // The International Encyclopedia of Media Studies: Media Effects/Media Psychology. Blackwell. 2013.
  7. ↑ Third Wave Feminism: A Critical Exploration (Expanded Second). Basingstoke: Palgrave Macmillan. Gillis, Stacy; Howie, Gillian; Munford, Rebecca. 2007. ISBN 978-0-230-52174-2.
  8. ↑ 1 2 Third Wave Agenda: Being Feminist, Doing Feminism. Minneapolis: University of Minnesota Press. Heywood, Leslie; Drake, Jennifer. 1997. ISBN 978-0-8166-3005-9.
  9. ↑ Walker, Rebecca. To Be Real: Telling the Truth and Changing the Face of Feminism. New York: Vintage Books. 1995. ISBN 978-0-385-47262-3.
  10. ↑ Gillis, Stacy; Howie, Gillian; Munford, Rebecca. Third Wave Feminism: A Critical Exploration. Palgrave Macmillan. 2004. ISBN 978-1-4039-1821-5.
  11. ↑ Rebecca, Walker. Becoming the Third Wave (Ms. (magazine)). New York: Liberty Media for Women. 1992. 39–41.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Feminizmin_üçüncü_dalğası&oldid=6620148"