Прагляд крыніцы для Бульбаш

'''Бульба́ш''', <small>мн. лік</small> '''бульбашы́''' — мянушка [[Беларусы|беларусаў]] у [[Расейцы|расейцаў]].

== Паходжаньне ==
Паводле аднае з вэрсіяў, мянушка паходзіць ад назвы сельскагаспадарчай культуры — [[Бульба|бульбы]], — якая традыцыйна адыграе значную ролю ў мэню, культуры і сельскай гаспадарцы беларусаў. [[Рэспубліка Беларусь]] уваходзіць у дзясятку сусьветных лідэраў па вытворчасьці бульбы, а па вырошчваньні яе на душу насельніцтва займае першае месца<ref>Остапович, И. [https://web.archive.org/web/20090224215436/http://gazeta.aif.ru/online/belorus/365/bel02_03 Кто «бульбаш»?] — «АиФ в Белоруссии», № 21 (365) от 23 мая 2007 года.</ref>.

Паводле меркаваньня прыхільнікаў іншае вэрсіі, спробы вытлумачэньня паходжаньня мянушкі «бульбаш» праз прысутнасьць у рацыёне беларусаў страваў з бульбы — беспадстаўныя. Яны лічаць, што мянушка зьявілася з боку [[Маскоўскі патрыярхат|Маскоўскага патрыярхату]] ў XVIII стагодзьдзі<ref>{{Кніга
|аўтар          = 
|частка         = 
|загаловак      = История имперских отношений: беларусы и русские, 1772—1991 гг. (Научно-популярное издание)
|арыгінал       = 
|спасылка       = 
|адказны        = Составитель Тарас Анатолий Ефимович
|выданьне       = 
|месца          = Минск
|выдавецтва     = А. Н. Вараксин
|год            = 2008
|том            = 
|старонкі       = 61—62
|старонак       = 
|сэрыя          = 
|isbn           = 978-985-6822-76-9
|наклад         = 
}}</ref>.

У [[XX стагодзьдзе|XX стагодзьдзі]] мянушка набыла таксама раўналежныя значэньні: назоў ваяроў аддзелаў, верхаводы якіх мелі мянушку Бульба. Са згадак якута, ураджэнца Бяцюнскага насьлегу Намскага ўлусу, які ваяваў на Палесьсі:
{{Цытата|У чэрвені — ліпені 1944 р. наша асобная зэнітная рота перасьледавала бульбашоў, петлюраўцаў і бандэраўцаў на тэрыторыях Заходняй Украіны і Беларусі. Яны не ішлі на адкрытую бойку, хаваліся ў лясох або заходзілі ў вёскі і пераўтвараліся ў звычайных мірных жыхароў.|Дьяконов Н. М.  Взятие Бреста|Они защищали Белоруссию. Якутск 2005. С. 66.}}
{{Арыгінал|ru|В июне — июле 1944 г. наша отдельная зенитная рота преследовала бульбашей, петлюровцев и бандеровцев на территориях Западной Украины и Белоруссии. Они не шли на открытый бой, прятались в лесах или заходили в деревни и превращались в обычных мирных жителей.}}
У дадзеным выпадку мянушка «бульбаш» ужываецца да жаўнераў [[Тарас Бульба-Баравец|Тараса Бараўца]], які меў мянушку ''Бульба''.

== Ужываньне ==
У сувязі з тым, што мянушка негатыўна ўспрымаецца часткаю беларускага грамадзтва, апошнім часам прымаюцца спробы дабіцца забароны на выкарыстаньне вытворцамі гэтай назвы («Бульбашъ») у якасьці гандлёвай маркі для сваёй прадукцыі<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://nn.by/index.php?c=ar&i=21699&p=1&c2=calcym&combo_calmonth=4&combo_calyear=2010| загаловак = Жыхар Віцебска заклікае пакараць вытворцаў гарэлкі «Бульбаш»| фармат = | назва праекту = | выдавец = «[[Наша Ніва]]»| дата = 24 траўня 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref>.

Мянушка «бульбаш» сярод іншых была ўлучаная ў «Альфабэтны пералік магчымых варыянтаў адказу насельніцтва для кадаваньня адказу на пытаньне 7 Перапіснога аркушу формы Л Усерасейскага перапісу насельніцтва 2010 року»<ref>[https://web.archive.org/web/20110626054042/http://www.perepis-2010.ru/documents/acts/nacionalnosti.doc «Алфавитный перечень возможных вариантов ответов населения для кодирования ответа на вопрос 7 Переписного листа формы Л Всероссийской переписи населения 2010 года»]{{ref-ru}}</ref>.

== У мастацтве ==
{{Пачатак цытаты}}
[[Леанід Кучма|Кучму]] с гарными [[Хахлы|хохлами]], [[Аляксандар Лукашэнка|Лукашенку]] с бульбашами,<br />
[[Тэнгіз Кітавані|Китовани]] с пистолетом и [[Гейдар Аліеў|Гейдара]] с минаретом,<br />
Плюс — [[Мінцімер Шайміеў|Шаймиева]] с ордою, плюс — [[Джахар Дудаеў|Дудаева]] с дудою,<br />
Плюс — [[Сапармурат Ніязаў|Ниязова]] с [[Каран|Кораном]], плюс — [[Барыс Ельцын|родного]] со стаканом.<br />
{{Канец цытаты|крыніца=[[Цімур Шааў]], «Песня дельтапланериста»<ref name="shaov">[http://shaov.narod.ru/texts/Pesnja-deltaplaneristov.htm Песня дельтапланеристов]</ref>}}

{{Пачатак цытаты}}
Особое беспокойство нам доставляли профессионально подготовленные бойцы националистических формирований белорусской краевой обороны и украинцы. По указанию фашистов они взяли за основу принципы действия наших партизан. Это были небольшие группы по 15-30 человек, укомплектованные немецким диверсионным обмундированием. Они отлично владели рукопашным боем и взрывотехникой. Хорошо ориентировались в дремучих лесах Белоруссии. Против них наши деревенские «бульбаши» были бессильны.
{{Канец цытаты|крыніца=[http://www.knb.nursat.kz/page.php?page_id=3&lang=1&article_id=2540 «СМЕРШ» опаснее смерча Вячеслав Шевченко, «Экспресс-К», 11.05.2007г.]}}

== Глядзіце таксама ==
* [[Кацап]]
* [[Хахол]]
* [[Маскаль]]
* [[Тыбля]]

== Крыніцы і заўвагі ==
{{Зноскі}}

== Літаратура ==
* {{Кніга
|аўтар          = 
|частка         = 
|загаловак      = История имперских отношений: беларусы и русские, 1772—1991 гг. (Научно-популярное издание)
|арыгінал       = 
|спасылка       = 
|адказны        = Составитель Тарас Анатолий Ефимович
|выданьне       = 
|месца          = Минск
|выдавецтва     = А. Н. Вараксин
|год            = 2008
|том            = 
|старонкі       = 
|старонак       = 608
|сэрыя          = 
|isbn           = 978-985-6822-76-9
|наклад         = 
}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* Пётр Садоўскі. [http://tbm.org.by/index.php?option=com_content&task=view&id=167&Itemid=1 Таварныя знакі і нацыянальныя пачуцьці (філялягічныя развагі наконт гандлёвай маркі «Бульбашъ»)]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://marketing.by/main/community/forum/0022541/ Назва гарэлкі «Бульбаш» абражае нацыянальную годнасьць беларусаў]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* Францішак Хлус, Марцін Юр. «[http://knihi.com/chlus/historyja.html Праўдзівая гісторыя Кацапа, Хахла і Бульбаша, пераказаная Вечным жыдам]»

{{Беларусы}}

[[Катэгорыя:Нацыянальныя мянушкі]]
[[Катэгорыя:Беларусы]]