Прагляд крыніцы для Сельсавет

{{Іншыя значэньні|Савет}}
'''Сельсаве́т''', '''се́льскі саве́т''' (''с/с'') — назва [[адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел|адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі]] [[Беларусь|Беларусі]], мэханічна перанесеная з [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|савецкіх часоў]], а таксама ў [[Расея|Расеі]] (у некаторых рэгіёнах). Традыцыйная [[Беларуская мова|беларуская]] назва адпаведнай адміністрацына-тэрытарыльянай адзінкі ад часоў [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] — [[староства]]<ref name="Cajcyc">Чайчыц А. [https://www.svaboda.org/a/28449360.html Карыснае практыкаваньне ад Зянона Пазьняка], [[Радыё Свабода]], 24 красавіка 2017 г.</ref><ref>[http://www.bielarus.net/pdf/Program_Bolnaja_Bielarus_internet.pdf Народная Праграма Вольная Беларусь — гэта праект новай Беларусі]. — Варшава — Нью-Ёрк — Менск: «Беларускія Ведамасьці», 2017. С. 17—18.</ref>.

== Этымалёгія ==
Паводле [[Этымалягічны слоўнік беларускай мовы|Этымалягічнага слоўніка беларускай мовы]] [[НАН Беларусі]], слова «савет» ёсьць запазычаньнем з [[Расейская мова|расейскага]] «совет», «советовать»<ref>{{Літаратура/ЭСБМ|11к}} С. 285.</ref>.

== Беларусь ==
Падзел на сельсаветы ўводзіўся пастановай [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] ад 7 ліпеня 1924 году. Такі падзел застаўся ў Беларусі па распадзе СССР.

Сельсаветы ўваходзяць у склад раёнаў, аб’ядноўваючы на сваёй тэрыторыі некалькі сельскіх населеных пунктаў. Адміністрацыйны цэнтар сельсавету знаходзіцца ў [[аграгарадок|аграгарадку]], а пры яго адсутнасьці — у іншым населеным пункце на тэрыторыі сельсавету. Органам улады на тэрыторыі сельсавету зьяўляецца сельскі [[Савет народных дэпутатаў]]. На 1 лютага 2008 году ў Беларусі налічвалася 1465 саветаў дэпутатаў<ref>[https://web.archive.org/web/20071216152937/http://www.sovrep.gov.by/index.php/.531.2906...0.0.0.html Савет Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь]</ref>.

На 10 траўня 1922 году ў [[Беларуская ССР|Беларускай ССР]] налічвалася 2051 сельсаветаў<ref name="Елизаров-1919>Формирование и функционирование системы административно-территориального деления БССР (1919—1991 гг.) / С. А. Елизаров. — Гомель: ГГТУ, 2009.</ref>, на 1 студзеня 1925 году — 3405 сельсаветаў<ref name="Елизаров-1919/>, на 2 студзеня 1925 году — 1202 сельсаветаў<ref>{{Літаратура/ЭГБ|1к}}</ref>, на 1 студзеня 1926 году — 1202<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1926}} С. 8.</ref>, на 1 студзеня 1927 году — 1661 сельсаветаў<ref>[http://elib.shpl.ru/ru/nodes/14534-vsya-belorussiya-nastolnaya-spravochnaya-kniga-minsk-1927#mode/grid/page/54/zoom/1 «Вся Белоруссия». Настольная справочная книга. — Минск, 1927.] С. 37.</ref>, на 1 студзеня 1930 году — 1446<ref name="Елизаров-1919/>, на 15 лістапада 1930 году — 1440<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1930}} С. 41.</ref>, на 15 лістапада 1931 году — 1418<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1931}} С. 218.</ref>, на 1 ліпеня 1932 году — 1417<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1932}} С. 10.</ref>, на 15 ліпеня 1934 году — 1427<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1934}} С. 10.</ref><ref name="Елизаров-1919/>, на 15 жніўня 1935 году — 1472<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1935}} С. 231.</ref>, на 1 кастрычніка 1938 году — 1420<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1938}} С. 14.</ref>, на 1 сакавіка 1939 году — 1420<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1939}} С. 11.</ref>, на 1 траўня 1940 году — 1398<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1940}} С. 13.</ref>, на 1 студзеня 1941 году — 2808<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1941}} С. 5, 215.</ref>, на 1 студзеня 1947 году — 2522<ref>{{Літаратура/БССР. Адм.-тэр. падзел|1}} С. 5.</ref><ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1947}} С. 5.</ref>, на 1 траўня 1949 году — 2521<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1949}} С. 5.</ref>, на 1 студзеня 1951 году — 2521<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1951}} С. 5.</ref>, на 2 сьнежня 1953 году — 2520<ref name="Елизаров-1944">Сельсоветы в системе административно-территориального деления БССР (1944—1964 гг.) / С. А. Елизаров. — Гомель, 2010.</ref>, на 1 сакавіка 1954 году — 2520<ref name="Елизаров-1919/><ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1954}} С. 5.</ref>, на ліпень 1954 году — 1923<ref name="Елизаров-1944"/>, на 1 студзеня 1959 году — 1881<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1959}} С. 3.</ref>, на 1 студзеня 1964 году — 1528<ref name="Елизаров-1919"/>, на 1 студзеня 1965 году — 1521<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1965}} С. 8.</ref>, на 7 студзеня 1965 году — 1520<ref name="Елизаров-1919"/>, на 1 ліпеня 1967 году — 1544<ref name="Елизаров-1919"/>, на 1 студзеня 1968 году — 1506<ref>{{Літаратура/БССР. Адм.-тэр. падзел|4}} С. 5.</ref>, на 1 студзеня 1980 году — 1506<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1980}} С. 8, 13, 337, 338.</ref>, на 1 студзеня 1981 году — 1506<ref name="БССР-7-226">{{Літаратура/БССР. Адм.-тэр. падзел|7}} С. 226.</ref>, на 1 студзеня 1982 году — 1507<ref name="БССР-7-226"/>, на 1 студзеня 1983 году — 1506<ref name="БССР-7-226"/>, на 1 студзеня 1984 году — 1506<ref name="БССР-7-226"/>, на 1 студзеня 1985 году — 1506<ref name="БССР-7-226"/>, на 1 студзеня 1986 году — 1506<ref>{{Літаратура/БССР. Адм.-тэр. падзел|7}} С. 7.</ref>, на 1 студзеня 1987 году — 1502<ref>{{Літаратура/СССР. Адм.-тэр. падзел|1987}} С. 14, 357.</ref>, на 1 сьнежня 1988 году — 1482<ref>Мапа «Административно-территориальное деление Белорусской ССР на декабрь 1988 г. — Москва: Главное управление геодезии и картографии при Совете министров СССР, 1989.</ref>, на 1 студзеня 1991 году — 1480<ref name="Елизаров-1919"/>.

На 1 кастрычніка 1994 году ў Беларусі налічвалася 1448 сельсаветаў<ref>{{Літаратура/БелЭн|1к}} С. 119.</ref>, на 1 студзеня 1999 году — 1456<ref>{{Літаратура/ЭГБ|6-1к}} С. 278.</ref>, па іншых зьвестках — 1506<ref>{{Літаратура/ЭГБ|1к}} С. 57.</ref>, на 1 студзеня 2003 году — 1427<ref>{{Літаратура/РБ. Вобласьці і раёны}}</ref>, на 1 студзеня 2004 году — 1439<ref>{{Літаратура/БЭ|18-2к}} С. 724.</ref>, на 1 кастрычніка 2004 году — 1390<ref>{{Літаратура/Атляс па геаграфіі Беларусі. 2005}}</ref>, на 1 студзеня 2007 году — 1446 (уключаючы і пасялковыя саветы)<ref>{{Літаратура/РБ. Атляс аўтамабільных дарог. 1:200000|1}} С. 7.</ref>, на 1 студзеня 2008 году — 1358<ref>{{Літаратура/Атляс. Геаграфія Беларусі. 10 кляс. 2011}}</ref>, на 14 кастрычніка 2009 году — 1345<ref>[https://www.bygeo.ru/materialy/naselenie-belarusi/414-administrativno-territorialnoe-delenie-respubliki-belarus-na-14-oktyabrya-2009-goda.html Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Рэспублікі Беларусь на 14 кастрычніка 2009 году]</ref>, на 1 студзеня 2010 году — 1346<ref>[https://web.archive.org/web/20101031032129/http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/1.7-0.pdf Перапіс насельніцтва Рэспублікі Беларусь 2009 году]</ref>, на 1 студзеня 2011 году — 1295<ref>География Беларуси: учеб. пособие для 10-го кл. учреждений общего среднего образования с рус. яз. обучения / Брилевский М. Н., Смоляков Г. С. — Минск: Нар. асвета, 2012. — 303 с.</ref>, на 1 студзеня 2012 году — 1273 (не ўключаючы пасялковыя саветы)<ref>{{Літаратура/РБ. Атляс аўтамабільных дарог. 1:200000|4}} С. 7.</ref>/1292 (уключаючы пасялковыя саветы)<ref>[https://web.archive.org/web/20180906141102/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_256 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2012]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 27.</ref>, на 1 студзеня 2013 году — 1280<ref>[https://web.archive.org/web/20180805024401/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_107 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2013]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 16.</ref>, на 1 студзеня 2014 году — 1162 (не ўключаючы пасялковыя саветы)<ref>{{Літаратура/РБ. Атляс аўтамабільных дарог. 1:200000|5}} С. 7.</ref>/1214 (уключаючы пасялковыя саветы)<ref>[https://web.archive.org/web/20181016201926/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_474 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2014]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 16.</ref>, на 1 студзеня 2015 году — 1159<ref>[https://web.archive.org/web/20180814071113/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_8029 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2015]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 24.</ref>, на 1 студзеня 2016 году — 1163<ref>[https://web.archive.org/web/20180324125104/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_8030 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2016]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 24.</ref>, на 1 студзеня 2017 году — 1164<ref>[https://web.archive.org/web/20180805035522/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_8031 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2017]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 24.</ref>, на 1 студзеня 2018 году — 1156<ref>[https://web.archive.org/web/20190714144405/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_10769 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2018]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 26.</ref>, на 1 студзеня 2019 году — 1151<ref>[https://web.archive.org/web/20190904204736/http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_compilation/index_14356 Демографический ежегодник Республики Беларусь, 2019]{{ref-ru}} / [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]. С. 24.</ref>.

== Дадатковыя зьвесткі ==
* У Беларусі самая распаўсюджаная назва сельсавету (на 1 студзеня 2010 году) — [[Кастрычніцкі сельсавет|Кастрычніцкі]], агулам іх налічваецца дзевяць. Далей ідуць [[Навасёлкаўскі сельсавет|Навасёлкаўскі]] — восем, [[Каменскі сельсавет|Каменскі]], [[Ленінскі сельсавет|Ленінскі]] — па шэсьць, [[Залескі сельсавет|Залескі]], [[Першамайскі сельсавет|Першамайскі]] — па пяць, [[Гарадзецкі сельсавет|Гарадзецкі]], [[Забалацкі сельсавет|Забалацкі]], [[Кіраўскі сельсавет|Кіраўскі]], [[Навадворскі сельсавет|Навадворскі]], [[Парэцкі сельсавет|Парэцкі]] — па чатыры.
* У Беларусі маецца некалькі сельсаветаў, у склад якіх уваходзіць толькі адзін населены пункт (на [[1 студзеня]] [[2010]] году): [[Аброўскі сельсавет|Аброўскі]], [[Багданаўскі сельсавет (Лунінецкі раён)|Багданаўскі]], [[Глушкавіцкі сельсавет|Глушкавіцкі]], [[Навазасімавіцкі сельсавет|Навазасімавіцкі]], [[Павіцьцеўскі сельсавет|Павіцьцеўскі]], [[Радзілавіцкі сельсавет|Радзілавіцкі]].
* Найбольшая колькасьць сельсаветаў у вобласьці — на [[1 студзеня]] [[2004]] году — у [[Менская вобласьць|Менскай]] (308).
* Найменшая колькасьць сельсаветаў у вобласьці — на [[1 студзеня]] [[2004]] году — у [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай]] (189).
* Найбольшая колькасьць сельсаветаў у раёне — на [[1 студзеня]] [[2010]] году — у [[Пінскі раён|Пінскім]] (24), затым ідзе [[Баранавіцкі раён]], у якім налічваецца 21 сельсавет; на [[1 студзеня]] [[2003]] году — у [[Гомельскі раён|Гомельскім]] (25).
* Найменшая колькасьць сельсаветаў у раёне — на [[1 студзеня]] [[2010]] году — у [[Нараўлянскі раён|Нараўлянскім]] (чатыры); у [[Дрыбінскі раён|Дрыбінскім]], [[Краснапольскі раён|Краснапольскім]], [[Крычаўскі раён|Крычаўскім]], [[Прапойскі раён|Прапойскім]] і [[Чэрыкаўскі раён|Чэрыкаўскім]] раёнах (па пяць); на 1 студзеня 2003 году — у [[Крычаўскі раён|Крычаўскім]], [[Нараўлянскі раён|Нараўлянскім]] і [[Чэрыкаўскі раён|Чэрыкаўскім]] раёнах (па пяць).

== Глядзіце таксама ==
* [[Воласьць]]
* [[Староства]]
* [[Гміна]]
* [[Сельская рада]]

== Крыніцы ==
{{Крыніцы|2}}

[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі]]
[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі]]
[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расеі]]