Перайсці да зместу

Аксана Спрынчан: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up, Task 16: replaced (5×) / removed (0×) deprecated |dead-url= and |deadurl= with |url-status=; з дапамогай AWB
 
(Не паказана 23 прамежкавыя версіі 10 удзельнікаў)
Радок 19: Радок 19:
| Маці =
| Маці =
| Жонка =
| Жонка =
| Муж = Яраш Малішэўскі
| Муж =
| Дзеці = Альжбета (2007 г. н.)
| Дзеці = Альжбета (2007 г. н.)
| Род дзейнасці = літаратар
| Род дзейнасці =
| Гады актыўнасці =
| Гады актыўнасці =
| Кірунак = паэзія, проза, публіцыстыка, казкі
| Кірунак =
| Жанр =
| Жанр =
| Дэбют =
| Дэбют =
Радок 32: Радок 32:
| Вікікрыніцы =
| Вікікрыніцы =
}}
}}
'''Аксана Вадзімаўна Спрынчан''' ({{ДН|23|8|1973}}, {{МН|Лунінец|у Лунінцы|}}, [[Брэсцкая вобласць]]) — беларуская [[пісьменніца]] і паэтка, дырэктарка Паэтычнага тэатра «Арт. С.» (art-s.by), сябра [[Саюз беларускіх пісьменнікаў|Саюзу беларускіх пісьменнікаў]].

'''Аксана Спрынчан''' ({{ДН|23|8|1973}}, {{МН|Лунінец|у Лунінцы|}}, [[Брэсцкая вобласць]]) — беларуская [[пісьменніца]] і паэтка, дырэктарка Паэтычнага тэатра «Арт. С.» (art-s.by), сябра [[Саюз беларускіх пісьменнікаў|Саюзу беларускіх пісьменнікаў]].


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Навучалася ў мінскай школе № 28. З 1990 г. па 1995 г. вучылася на [[філалагічны факультэт БДУ|філалагічным факультэце]] [[БДУ]]. У 1998 г. скончыла аспірантуру Інстытута літаратуры імя Я. Купалы [[НАН Беларусі]], ў 2005 — Беларускі Калегіум.
Навучалася ў мінскай школе № 28. З 1990 г. па 1995 г. вучылася на [[філалагічны факультэт БДУ|філалагічным факультэце]] [[БДУ]]. У 1998 г. скончыла аспірантуру Інстытута літаратуры імя Я. Купалы [[НАН Беларусі]], ў 2005 — Беларускі Калегіум.


З 1998 г. працавала вядучым навуковым рэдактарам рэдакцыі літаратуры і мастацтва выдавецтва «Беларуская Энцыклапедыя». З 2006 г. — рэдактар у [[выдавецтва «Мастацкая літаратура»|выдавецтве «Мастацкая літаратура»]].
З 1998 г. працавала вядучым навуковым рэдактарам рэдакцыі літаратуры і мастацтва выдавецтва «Беларуская Энцыклапедыя». З 2006 г. — рэдактар у [[выдавецтва «Мастацкая літаратура»|выдавецтве «Мастацкая літаратура»]]. Лічыцца адным з лепшых рэдактараў у Беларусі<ref>{{cite web|url= https://www.racyja.com/kultura/rytsar-yanka-i-karaleuna-milana-tayamnich/|title= „Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Таямнічае каралеўства”|date= 2021-06-08|publisher= [[Беларускае Радыё Рацыя]]|accessdate= 2021-06-08|archiveurl= https://web.archive.org/web/20210608130546/https://www.racyja.com/kultura/rytsar-yanka-i-karaleuna-milana-tayamnich/|archivedate= 8 чэрвеня 2021|url-status= dead}}</ref>.


У 2000 годзе пачала пісаць вершы, першыя з якіх былі надрукаваныя ў газеце «Сафійская крыніца» ў 2001 (пад псеўданімам Ганна Сонгіна і Алеся Рабцэвіч). З 2001 года — у аб’яднанні «Літаратурнае прадмесце».
У 2000 годзе пачала пісаць вершы, першыя з якіх былі надрукаваныя ў газеце «Сафійская крыніца» ў 2001 (пад псеўданімам Ганна Сонгіна і Алеся Рабцэвіч). З 2001 года — у аб’яднанні «Літаратурнае прадмесце».
Радок 53: Радок 52:


=== Сям’я ===
=== Сям’я ===
[[Выява:FamilySprynchan.jpg|thumb|right|Аксана Спрынчан з мужам і дачкой]]
[[Файл:FamilySprynchan.jpg|thumb|right|Аксана Спрынчан з мужам і дачкой]]


Паходзіць з творчай сям’і, паэтка ў трэцім пакаленні. Яе дзед [[Браніслаў Пятровіч Спрынчан |Браніслаў Спрынчан]] (1928 г. н., родам з Украіны, з пачатку 1950-х гг. жыве ў Беларусі) і бацька [[Вадзім Браніслававіч Спрынчан |Вадзім Спрынчан]] (1950 г. н.) так сама паэты. Бабуля Святлана, і прапрадзед Васіль пісалі вершы і прозу на ўкраінскай мове.
Паходзіць з творчай сям’і, паэтка ў трэцім пакаленні. Яе дзед [[Браніслаў Пятровіч Спрынчан|Браніслаў Спрынчан]] (1928—2008, родам з Украіны, з пачатку 1950-х гг. жыве ў Беларусі) і бацька [[Вадзім Браніслававіч Спрынчан|Вадзім Спрынчан]] (нар. 1950) так сама паэты. Бабуля Святлана, і прапрадзед Васіль пісалі вершы і прозу на ўкраінскай мове.


Муж — [[Яраш Малішэўскі]], музыка, гісторык і калекцыянер музычных інструментаў. Дачка — Альжбэта (Альжбэта-Браніслава Малішэўская-Спрынчан); дэбютавала з казкай у 2014 годзе ў часопісе «[[Вясёлка (1957)|Вясёлка]]».
Муж — [[Яраш Малішэўскі]], музыка, гісторык і калекцыянер музычных інструментаў. Дачка — Альжбэта-Браніслава Малішэўская-Спрынчан; дэбютавала з казкай у 2014 годзе ў часопісе «[[Вясёлка (1957)|Вясёлка]]».


== Творчасць ==
== Творчасць ==
Друкавалася ў часопісах «[[ARCHE Пачатак (1998)|ARCHE]]», «[[Вожык, часопіс|Вожык]]», «[[Вясёлка (1957)|Вясёлка]]», «[[Дзеяслоў (2002)|Дзеяслоў]]», «Крыніца», «[[Маладосць (1953)|Маладосць]]», «[[Нёман (1945)|Нёман]]», «Паміж», «[[Першацвет (1992)|Першацвет]]», «[[Полымя (1922)|Полымя]]», «Тэрмапілы», у газетах «[[Голас Радзімы (1955)|Голас Радзімы]]», «[[Літаратура і мастацтва (1932)|Літаратура і мастацтва]]», «[[Наша Ніва (1991)|Наша Ніва]]», «Літаратурная Беларусь», у калектыўных зборніках і інш..
Друкавалася ў часопісах «[[ARCHE Пачатак (1998)|ARCHE]]», «[[Буся (часопіс)|Буся]]», «[[Вожык (часопіс)|Вожык]]», «[[Вясёлка (1957)|Вясёлка]]», «[[Дзеяслоў (2002)|Дзеяслоў]]», «Крыніца», «[[Маладосць (1953)|Маладосць]]», «[[Нёман (1945)|Нёман]]», «Паміж», «[[Першацвет (1992)|Першацвет]]», «[[Полымя (1922)|Полымя]]», «[[Тэрмапілы]]», у газетах «[[Голас Радзімы (1955)|Голас Радзімы]]», «[[Літаратура і мастацтва (1932)|Літаратура і мастацтва]]», «[[Наша Ніва (1991)|Наша Ніва]]», «Літаратурная Беларусь», у калектыўных зборніках і інш..


Частка вершаў Аксаны Спрынчан пакладзена на музыку, песні на яе вершы выконвае беларускі гурт «[[Мерада]]». Некаторыя вершы перакладзены на украінскую і сербскую мовы<ref>{{cite web| author =| date =26 лютага 2018| url = http://www.lit-bel.org/by/news/2017/suchasnyja-bjelaruskija-paetki-zahuchali-pa-sjerbsku.html| title =Сучасныя беларускія паэткі загучалі па-сербску |publisher =[[Саюз беларускіх пісьменнікаў]]| accessdate =26 лютага 2018}}</ref>.
Частка вершаў Аксаны Спрынчан пакладзена на музыку, песні на яе вершы выконвае беларускі гурт «[[Мерада]]». Некаторыя вершы перакладзены на украінскую і сербскую мовы<ref>{{cite web| date =26 лютага 2018| url =http://www.lit-bel.org/by/news/2017/suchasnyja-bjelaruskija-paetki-zahuchali-pa-sjerbsku.html| title =Сучасныя беларускія паэткі загучалі па-сербску| publisher =[[Саюз беларускіх пісьменнікаў]]| accessdate =26 лютага 2018| archiveurl =https://web.archive.org/web/20180226211906/http://www.lit-bel.org/by/news/2017/suchasnyja-bjelaruskija-paetki-zahuchali-pa-sjerbsku.html| archivedate =26 лютага 2018| url-status =dead}}</ref>.


Сябра [[Саюз беларускіх пісьменнікаў|Саюза беларускіх пісьменнікаў]] (з 2005 года). Старшыня прыёмнай камісіі СБП<ref>{{cite web| author =Каўняровіч М.| date =2018| url =https://www.racyja.com/kultura/sayuz-belaruskikh-pismennikau-prynyau/?fbclid=IwAR3oL_b45TKdDEhD-elFqBLe5seyVW7QsjXtcskNkYTzGQOx9wKCG_60Y7g | title = Саюз беларускіх пісьменнікаў прыняў новых сяброў|publisher =[[Беларускае Радыё Рацыя]]| accessdate =6 красавіка 2019}}</ref>.
Сябра [[Саюз беларускіх пісьменнікаў|Саюза беларускіх пісьменнікаў]] (з 2005 года). Старшыня прыёмнай камісіі СБП<ref>{{cite web| author =Каўняровіч М.| date =2018| url =https://www.racyja.com/kultura/sayuz-belaruskikh-pismennikau-prynyau/?fbclid=IwAR3oL_b45TKdDEhD-elFqBLe5seyVW7QsjXtcskNkYTzGQOx9wKCG_60Y7g| title =Саюз беларускіх пісьменнікаў прыняў новых сяброў| publisher =[[Беларускае Радыё Рацыя]]| accessdate =6 красавіка 2019| archiveurl =https://web.archive.org/web/20220528041736/https://www.racyja.com/kultura/sayuz-belaruskikh-pismennikau-prynyau/?fbclid=IwAR3oL_b45TKdDEhD-elFqBLe5seyVW7QsjXtcskNkYTzGQOx9wKCG_60Y7g| archivedate =28 мая 2022| url-status =dead}}</ref>.

У 2018 годзе ўваходзіла ў склад журы на VII Міжнародным паэтычным фестывалі «Вершы на асфальце» памяці Міхася Стральцова<ref>{{cite web |url=http://lit-bel.org/by/news/2017/dzve-premii-na-sjomym-stralcouskim-fesce.html |title=Дзве прэміі на сёмым Стральцоўскім фэсце |date=17 лютага 2018 |publisher=[[Саюз беларускіх пісьменнікаў]] |accessdate=18 лютага 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180218210331/http://lit-bel.org/by/news/2017/dzve-premii-na-sjomym-stralcouskim-fesce.html |archivedate=18 лютага 2018 |url-status=dead }}</ref>


=== Бібліяграфія ===
=== Бібліяграфія ===
* «Вершы ад А.» (2004 г.) — кніга паэзіі;
* «Вершы ад А.» (2004) — кніга паэзіі;
* «Дарога і Шлях» (2006 г.; у сааўтарстве з філосафам [[Алесь Анціпенка|Алесем Анціпенкам]]) — SMS-п’еска з антрактам-размовай праз тэлефон;
* «Дарога і Шлях» (2006); у сааўтарстве з філосафам [[Алесь Анціпенка|Алесем Анціпенкам]]) — SMS-п’еска з антрактам-размовай праз тэлефон;
* «Хата для Моўчы» (2007 г.) — беларуская энцыклапедыя пачуццяў;
* «Хата для Моўчы» (2007) — беларуская энцыклапедыя пачуццяў;
* «ЖываЯ» (2008 г.) — кніга паэзіі;
* «ЖываЯ» (2008) — кніга паэзіі;
* «Незвычайная энцыклапедыя беларускіх народных інструментаў» (2010 г., Мн., «Мастацкая літаратура»; з Ярашам Малішэўскім) — кніга пра беларускія народныя інструмэнты (для малодшага і сярэдняга школьнага ўзросту);
* «Незвычайная энцыклапедыя беларускіх народных інструментаў» (2010 г., Мн., «Мастацкая літаратура»; у суаўтарстве з Ярашам Малішэўскім) — кніга пра беларускія народныя інструмэнты (для малодшага і сярэдняга школьнага ўзросту);
* «Беларускі дурань» (2011 г., часопіс « Дзеяслоў») — жаночы раман;
* «Беларускі дурань» (2011, часопіс «Дзеяслоў») — жаночы раман;
* «[[Таташ Яраш, мамана Аксана, дачэта Альжбэта. Поўны эксклюзіў]]» (2013 г., Мн., «Мастацкая літаратура») — аповед, які вядзецца ад імя дачэты Альжбэты.
* «[[Таташ Яраш, мамана Аксана, дачэта Альжбэта. Поўны эксклюзіў]]» (2013, Мн., «Мастацкая літаратура») — аповед, які вядзецца ад імя дачэты Альжбэты.
* «[[Смачная кніга]]» (2017 г., Мн., «Мастацкая літаратура») — кніга вершаў і загадак для дзяцей.
* «[[Смачная кніга]]» (2017, Мн., «Мастацкая літаратура») — кніга вершаў і загадак для дзяцей.
* «Кава з украінскім мёдам» : паэзія / А. В. Спрынчан; пераклад з беларускай мовы Міколы Мартынюка. — Луцк : ПВД «Твердиня», 2017<ref>{{артыкул|аўтар=Берлеж М. |загаловак=Беларуска-ўкраінскі мёд. Паэтычны|спасылка= http://zviazda.by/be/news/20180329/1522343220-u-lucku-vyyshla-kniga-belaruskay-paetesy |выданне= [[Звязда (газета)|Звязда]]|тып=газета |месца=Мн. |выдавецтва=[[Выдавецкі дом «Звязда»|РВУ «Звязда»]] |год= 30 сакавіка 2018|выпуск= 28677|нумар=61 |старонкі= 3 }}</ref>. Выдадзена на беларускай і украінскай мовах.
* «Кава з украінскім мёдам» : паэзія / А. В. Спрынчан; пераклад з беларускай мовы [[Мікола Мартынюк|Міколы Мартынюка]]. — Луцк : ПВД «[[Паліграфічна-выдавецкі дом «Твердиня»|Твердиня]]», 2017<ref>{{артыкул|аўтар=Берлеж М. |загаловак=Беларуска-ўкраінскі мёд. Паэтычны|спасылка= http://zviazda.by/be/news/20180329/1522343220-u-lucku-vyyshla-kniga-belaruskay-paetesy |выданне= [[Звязда (газета)|Звязда]]|тып=газета |месца=Мн. |выдавецтва=[[Выдавецкі дом «Звязда»|РВУ «Звязда»]] |год= 30 сакавіка 2018|выпуск= 28677|нумар=61 |старонкі= 3 }}</ref>. Выдадзена на беларускай і украінскай мовах.
* «З Днём народзінаў, альбо свята, якое ёсць у кожнага» (2019 г., Мн., «Мастацкая літаратура») — кніга для дзяцей.
* «Малочны кактэйль для Вужынага Караля, альбо Калякамп’ютарная казка» (2019, Мн., «Мастацкая літаратура»; у суаўтарстве з Ярашам Малішэўскім) — казка.


==== У зборніках ====
==== У зборніках ====
* «Вершаваная энцыклапедыя жывёльнага свету» (2013, «Мастацкая літаратура»). Укладальнік, аўтар канцэпцыі і тэксту. Кніга, у якой сабраны вершы беларускіх паэтаў пра жывёл, птушках, рыбах і іншых жывых істотах, як якія жывуць у нашай прыродзе, так і зусім экзатычных краінах. Круг аўтараў: ад класікаў да маладых паэтаў.
* «Вершаваная энцыклапедыя жывёльнага свету» (2013, «Мастацкая літаратура»). Укладальнік, аўтар канцэпцыі і тэксту. Кніга, у якой сабраны вершы беларускіх паэтаў пра жывёл, птушках, рыбах і іншых жывых істотах, як якія жывуць у нашай прыродзе, так і зусім экзатычных краінах. Круг аўтараў: ад класікаў да маладых паэтаў.
<gallery perrow="5" widths="170px" heights="130px">
<gallery perrow="5" widths="170px" heights="130px">
Выява:SpryncanZyvaja.jpg|А. Спрынчан са сваім зборнікам паэзіі «ЖываЯ» (2008 г.), 25 верасня 2015
Выява:SpryncanZyvaja.jpg|А. Спрынчан са сваім зборнікам паэзіі «ЖываЯ» (2008), 25 верасня 2015
Выява:Aksana Sprynchan - on an International book exhibition in Minsk city - 14 February 2015 AD - 1.JPG|А. Спрынчан і [[Алег Леанідавіч Грушэцкі|Алег Грушэцкі]] на XXII Міжнароднай кніжнай выстаўцы ў [[горад Мінск|Мінску]] ([[Беларусь]]), 14 лютага 2015 г.
Выява:Aksana Sprynchan - on an International book exhibition in Minsk city - 14 February 2015 AD - 1.JPG|А. Спрынчан і [[Алег Леанідавіч Грушэцкі|Алег Грушэцкі]] на XXII Міжнароднай кніжнай выстаўцы ў [[Мінск|Мінску]] ([[Беларусь]]), 14 лютага 2015 г.
Выява:ART-S.jpg|А. Спрынчан з удзельнікамі паэтычнага тэатра «Арт. С», 19 мая 2015
Выява:АртС15.jpg|А. Спрынчан з удзельнікамі паэтычнага тэатра «Арт. С» на вечарыне, прысвечанай 15-годдзю тэатра, 2021
Выява:Aksana Sprynczan Blakitny Svin 2016.jpg|Узнагароджанне А. Спрынчан літ. прэміяй «[[Блакітны свін]] — 2016», 18 мая 2016
Выява:Aksana Sprynczan Blakitny Svin 2016.jpg|Узнагароджанне А. Спрынчан літ. прэміяй «[[Блакітны свін]] — 2016», 18 мая 2016
</gallery>
</gallery>


== Узнагароды і прэміі ==
== Узнагароды і прэміі ==
* Прэмія «[[Блакітны свін]]» (2006);

* спецыяльны прыз журы пад кіраўніцтвам Палада Бюль Бюль Аглы міжнароднай прэміі «Садружнасць дэбютаў» «За філасофскую лірыку» (2008);
* 2006 год — прэмія «[[Блакітны свін]]».
* пераможца конкурсу «Літаратура — дзецям» (2009);
* 2008 год — спецыяльны прыз журы пад кіраўніцтвам Палада Бюль Бюль Аглы міжнароднай прэміі «Садружнасць дэбютаў» «За філасофскую лірыку».
* пераможца фотаконкурсу «Мой Максім Багдановіч» (2016) — ''за працу «Максім і Вераніка»''<ref>{{cite web |url=http://m-bagdanovich.by/by/competition |title=Падвядзенне вынікаў фотаконкурсу “Мой Максім Багдановіч” |publisher=Лiтаратурны музей Максiма Багдановiча |accessdate=27 снежня 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161228032858/http://m-bagdanovich.by/by/competition |archivedate=28 снежня 2016 |url-status=dead }}</ref>.
* 2009 год — пераможца конкурсу «Літаратура — дзецям».
* 2016 год — пераможца фотаконкурсу «Мой Максім Багдановіч», за працу «Максім і Вераніка»<ref>{{cite web |url= http://m-bagdanovich.by/by/competition|title= Падвядзенне вынікаў фотаконкурсу “Мой Максім Багдановіч” |author= |date= | publisher=Лiтаратурны музей Максiма Багдановiча|accessdate=27 снежня 2016 |archiveurl=http://www.peeep.us/4ccaeead |archivedate=27 снежня 2016}}</ref>.

== Членства ў складзе журы ў літаратурных конкурсах ==
* 2018 год — ў складзе журы на VII Міжнародным паэтычным фестывалю «Вершы на асфальце» памяці Міхася Стральцова<ref>{{cite web |url=http://lit-bel.org/by/news/2017/dzve-premii-na-sjomym-stralcouskim-fesce.html |title= Дзве прэміі на сёмым Стральцоўскім фэсце |author= |date= 17 лютага 2018| publisher=[[Саюз беларускіх пісьменнікаў]] |accessdate=18 лютага 2018|lang= |archiveurl=http://www.peeep.us/a4c7b3f6 |archivedate=18 лютага 2018}}</ref>


{{зноскі}}
{{зноскі}}
Радок 102: Радок 99:
* Спрынчан А., Сучбелліт. ЖываЯ прэзэнтацыя, падзеленая ўзростам і Новым Годам // Белорусские новости: Мнение. 2009, студз. 24. 17:36 — Эл.рэсурс naviny.by
* Спрынчан А., Сучбелліт. ЖываЯ прэзэнтацыя, падзеленая ўзростам і Новым Годам // Белорусские новости: Мнение. 2009, студз. 24. 17:36 — Эл.рэсурс naviny.by
* {{артыкул|аўтар=Алеся Лапіцкая|загаловак=Якое месца займае паэзія ў сучасным жыцці? |спасылка= http://zviazda.by/sites/default/files/46-2016.pdf|выданне=[[Літаратура і мастацтва (1932)|Літаратура і мастацтва]] |тып=газета |месца=Мн. |выдавецтва=[[Выдавецкі дом «Звязда»|РВУ «Звязда»]] |год = 18 лістапада 2016 |выпуск=4897 |нумар=46 |старонкі= 6}}
* {{артыкул|аўтар=Алеся Лапіцкая|загаловак=Якое месца займае паэзія ў сучасным жыцці? |спасылка= http://zviazda.by/sites/default/files/46-2016.pdf|выданне=[[Літаратура і мастацтва (1932)|Літаратура і мастацтва]] |тып=газета |месца=Мн. |выдавецтва=[[Выдавецкі дом «Звязда»|РВУ «Звязда»]] |год = 18 лістапада 2016 |выпуск=4897 |нумар=46 |старонкі= 6}}
* {{артыкул|аўтар=[[Таццяна Будовіч|Яна Будовіч]] |загаловак=Простыя рэчы. Як жыць у мезеі |спасылка= https://zviazda.by/ru/node/216090|выданне= Літаратура і мастацтва |тып=газета |месца=Мн. |выдавецтва=РВУ «Звязда»|год = 7 мая 2021 |выпуск=5123 |нумар=18 |старонкі= 16}}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
{{Commonscat|Aksana Sprynczan}}
* [http://art-s.by/ Паэтычны тэатр «Арт. С»]
* [http://art-s.by/ Паэтычны тэатр «Арт. С»] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20140516214533/http://art-s.by/ |date=16 мая 2014 }}
* [http://sprynchan.livejournal.com Блог А. Спрынчан у ЖЖ]
* [http://sprynchan.livejournal.com Блог А. Спрынчан у ЖЖ]
{{продкі}}
{{Commons|Category:Aksana Sprynczan}}
{{DEFAULTSORT:Спрынчан Аксана}}
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}


{{DEFAULTSORT:Спрынчан Аксана}}
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя паэты]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя паэты]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]

Актуальная версія на 21:43, 27 мая 2024

Аксана Спрынчан
Аксана Спрынчан на XXI Міжнароднай кніжнай выстаўцы
Аксана Спрынчан на XXI Міжнароднай кніжнай выстаўцы
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 23 жніўня 1973(1973-08-23) (51 год)
Месца нараджэння
Грамадзянства  Беларусь
Бацька Вадзім Спрынчан
Муж Яраш Малішэўскі
Дзеці Альжбета (2007 г. н.)
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменніца, паэтка
Жанр паэзія, проза, публіцыстыка і казка
Мова твораў беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у
Прэміі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аксана Вадзімаўна Спрынчан (23 жніўня 1973, Лунінец, Брэсцкая вобласць) — беларуская пісьменніца і паэтка, дырэктарка Паэтычнага тэатра «Арт. С.» (art-s.by), сябра Саюзу беларускіх пісьменнікаў.

Навучалася ў мінскай школе № 28. З 1990 г. па 1995 г. вучылася на філалагічным факультэце БДУ. У 1998 г. скончыла аспірантуру Інстытута літаратуры імя Я. Купалы НАН Беларусі, ў 2005 — Беларускі Калегіум.

З 1998 г. працавала вядучым навуковым рэдактарам рэдакцыі літаратуры і мастацтва выдавецтва «Беларуская Энцыклапедыя». З 2006 г. — рэдактар у выдавецтве «Мастацкая літаратура». Лічыцца адным з лепшых рэдактараў у Беларусі[1].

У 2000 годзе пачала пісаць вершы, першыя з якіх былі надрукаваныя ў газеце «Сафійская крыніца» ў 2001 (пад псеўданімам Ганна Сонгіна і Алеся Рабцэвіч). З 2001 года — у аб’яднанні «Літаратурнае прадмесце».

Працавала рэдактарам у часопісе «Паміж» № 4 і № 5 (з Вікай Трэнас). Была аўтарам рубрыкі «Паэтычны чацвер» (газета «Голас Радзімы»).

З 2005 года — сябра Саюза беларускіх пісьменнікаў.

У 2006 годзе разам са Зміцерам Арцюхом стварылі Паэтычны тэатр «Арт.С» (art-s.by), ў якім яна з’яўляецца дырэктаркай.

У 2007 г. нарадзіла дачку Альжбэту, пасля чаго пачала пісаць творы для дзяцей.

Калекцыянуе сувеніры і прадметы ў выглядзе жабак (якіх лічыць сымбалем Беларусі), а таксама захапляецца фотамастацтвам.

Аксана Спрынчан з мужам і дачкой

Паходзіць з творчай сям’і, паэтка ў трэцім пакаленні. Яе дзед Браніслаў Спрынчан (1928—2008, родам з Украіны, з пачатку 1950-х гг. жыве ў Беларусі) і бацька Вадзім Спрынчан (нар. 1950) так сама паэты. Бабуля Святлана, і прапрадзед Васіль пісалі вершы і прозу на ўкраінскай мове.

Муж — Яраш Малішэўскі, музыка, гісторык і калекцыянер музычных інструментаў. Дачка — Альжбэта-Браніслава Малішэўская-Спрынчан; дэбютавала з казкай у 2014 годзе ў часопісе «Вясёлка».

Друкавалася ў часопісах «ARCHE», «Буся», «Вожык», «Вясёлка», «Дзеяслоў», «Крыніца», «Маладосць», «Нёман», «Паміж», «Першацвет», «Полымя», «Тэрмапілы», у газетах «Голас Радзімы», «Літаратура і мастацтва», «Наша Ніва», «Літаратурная Беларусь», у калектыўных зборніках і інш..

Частка вершаў Аксаны Спрынчан пакладзена на музыку, песні на яе вершы выконвае беларускі гурт «Мерада». Некаторыя вершы перакладзены на украінскую і сербскую мовы[2].

Сябра Саюза беларускіх пісьменнікаў (з 2005 года). Старшыня прыёмнай камісіі СБП[3].

У 2018 годзе ўваходзіла ў склад журы на VII Міжнародным паэтычным фестывалі «Вершы на асфальце» памяці Міхася Стральцова[4]

  • «Вершы ад А.» (2004) — кніга паэзіі;
  • «Дарога і Шлях» (2006); у сааўтарстве з філосафам Алесем Анціпенкам) — SMS-п’еска з антрактам-размовай праз тэлефон;
  • «Хата для Моўчы» (2007) — беларуская энцыклапедыя пачуццяў;
  • «ЖываЯ» (2008) — кніга паэзіі;
  • «Незвычайная энцыклапедыя беларускіх народных інструментаў» (2010 г., Мн., «Мастацкая літаратура»; у суаўтарстве з Ярашам Малішэўскім) — кніга пра беларускія народныя інструмэнты (для малодшага і сярэдняга школьнага ўзросту);
  • «Беларускі дурань» (2011, часопіс «Дзеяслоў») — жаночы раман;
  • «Таташ Яраш, мамана Аксана, дачэта Альжбэта. Поўны эксклюзіў» (2013, Мн., «Мастацкая літаратура») — аповед, які вядзецца ад імя дачэты Альжбэты.
  • «Смачная кніга» (2017, Мн., «Мастацкая літаратура») — кніга вершаў і загадак для дзяцей.
  • «Кава з украінскім мёдам» : паэзія / А. В. Спрынчан; пераклад з беларускай мовы Міколы Мартынюка. — Луцк : ПВД «Твердиня», 2017[5]. Выдадзена на беларускай і украінскай мовах.
  • «Малочны кактэйль для Вужынага Караля, альбо Калякамп’ютарная казка» (2019, Мн., «Мастацкая літаратура»; у суаўтарстве з Ярашам Малішэўскім) — казка.
  • «Вершаваная энцыклапедыя жывёльнага свету» (2013, «Мастацкая літаратура»). Укладальнік, аўтар канцэпцыі і тэксту. Кніга, у якой сабраны вершы беларускіх паэтаў пра жывёл, птушках, рыбах і іншых жывых істотах, як якія жывуць у нашай прыродзе, так і зусім экзатычных краінах. Круг аўтараў: ад класікаў да маладых паэтаў.

Узнагароды і прэміі

[правіць | правіць зыходнік]
  • Прэмія «Блакітны свін» (2006);
  • спецыяльны прыз журы пад кіраўніцтвам Палада Бюль Бюль Аглы міжнароднай прэміі «Садружнасць дэбютаў» «За філасофскую лірыку» (2008);
  • пераможца конкурсу «Літаратура — дзецям» (2009);
  • пераможца фотаконкурсу «Мой Максім Багдановіч» (2016) — за працу «Максім і Вераніка»[6].

Зноскі

  1. „Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Таямнічае каралеўства”(недаступная спасылка). Беларускае Радыё Рацыя (8 чэрвеня 2021). Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2021. Праверана 8 чэрвеня 2021.
  2. Сучасныя беларускія паэткі загучалі па-сербску(недаступная спасылка). Саюз беларускіх пісьменнікаў (26 лютага 2018). Архівавана з першакрыніцы 26 лютага 2018. Праверана 26 лютага 2018.
  3. Каўняровіч М.. Саюз беларускіх пісьменнікаў прыняў новых сяброў(недаступная спасылка). Беларускае Радыё Рацыя (26 кастрычніка 2018). Архівавана з першакрыніцы 28 мая 2022. Праверана 6 красавіка 2019.
  4. Дзве прэміі на сёмым Стральцоўскім фэсце(недаступная спасылка). Саюз беларускіх пісьменнікаў (17 лютага 2018). Архівавана з першакрыніцы 18 лютага 2018. Праверана 18 лютага 2018.
  5. Берлеж М. Беларуска-ўкраінскі мёд. Паэтычны // Звязда : газета. — Мн.: РВУ «Звязда», 30 сакавіка 2018. — В. 28677. — № 61. — С. 3.
  6. Падвядзенне вынікаў фотаконкурсу “Мой Максім Багдановіч”(недаступная спасылка). Лiтаратурны музей Максiма Багдановiча. Архівавана з першакрыніцы 28 снежня 2016. Праверана 27 снежня 2016.