Перайсці да зместу

Вялікае Язна: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
 
(Не паказана 3 прамежкавыя версіі 3 удзельнікаў)
Радок 31: Радок 31:


== Назва ==
== Назва ==
Поўны аналаг назве Язна — літоўскі гідронім ''Jieznas''. Яго параўноўваюць з назвай літоўскай ракі ''[https://ezerai.vilnius21.lt/ezesta-v12985.html Iežesta]'', латвійскай ''[https://tezaurs.lv/Ie%C5%BEupe Iež-upe]'', звязваючы з літоўскім ''iežti, aižyti'' "лушчыць, лупіць; праразаць, раздзіраць"<ref>A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 128, 135, 136. </ref>.
Поўны аналаг назве Язна — літоўскі гідронім ''Jieznas''. Яго параўноўваюць з назвай літоўскай ракі ''[https://ezerai.vilnius21.lt/ezesta-v12985.html Iežesta]'', латвійскай ''[https://tezaurs.lv/Ie%C5%BEupe Iež-upe]'', звязваючы з літоўскім ''iežti, aižyti'' «лушчыць, лупіць; праразаць, раздзіраць»<ref>A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 128, 135, 136. </ref>.


Так жа сама называюцца возера [[Ясна|Язна]] пад Ушачамі і паўднёвапскоўскае возера [[:ru:Язно_(озеро,_Пустошкинский_район)|Язна]]. Усе тры гэтыя азёры — вузкія і выцягнутыя, таму адпавядаюць сваёй балцкай назве (запоўненая вадой вузкая і доўгая "проразь", як калі пачынаюць лушчыць гарохавы струк).
Так жа сама называюцца возера [[Ясна|Язна]] пад Ушачамі і возера [[Язна (возера, Невельскі раён)|Язна]] ў Невельскім раёне Расіі. Усе тры гэтыя азёры — вузкія і выцягнутыя, таму адпавядаюць сваёй балцкай назве (запоўненая вадой вузкая і доўгая «проразь», як калі пачынаюць лушчыць гарохавы струк).


== Водаапісанне ==
== Водаапісанне ==
Радок 45: Радок 45:
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.4: Варанецкі — Гальфстрым|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=1997|том=4|старонкі=369|старонак=480|isbn=985-11-0090-0|тыраж=10&nbsp;000}}
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.4: Варанецкі — Гальфстрым|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=1997|том=4|старонкі=369|старонак=480|isbn=985-11-0090-0|тыраж=10&nbsp;000}}
* {{кніга|загаловак=Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Витебская область|адказны=Редактор Г. Г. Науменко|месца=Мн.|выдавецтва=РУП «Белкартография»|год=2010|старонкі=19|старонак=72|isbn=978-985-508-136-5|тыраж=10&nbsp;000}}{{ref-ru}}
* {{кніга|загаловак=Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Витебская область|адказны=Редактор Г. Г. Науменко|месца=Мн.|выдавецтва=РУП «Белкартография»|год=2010|старонкі=19|старонак=72|isbn=978-985-508-136-5|тыраж=10&nbsp;000}}{{ref-ru}}

== Зноскі ==
{{крыніцы}}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
* [http://poseidon.by/content/ozero-bolshoe-yazno Вялікае Язна] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20150828063648/http://poseidon.by/content/ozero-bolshoe-yazno |date=28 жніўня 2015 }}
* [http://poseidon.by/content/ozero-bolshoe-yazno Вялікае Язна] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20150828063648/http://poseidon.by/content/ozero-bolshoe-yazno |date=28 жніўня 2015 }}


[[Катэгорыя:Басейн Дзісны]]
[[Катэгорыя:Басейн Авуты]]
[[Катэгорыя:Азёры Мёрскага раёна]]
[[Катэгорыя:Азёры Мёрскага раёна]]

Актуальная версія на 19:01, 6 лістапада 2024

Вялікае Язна
Морфаметрыя
Вышыня над узроўнем мора 120,5 м
Даўжыня 3,2 км
Шырыня 1 км
Плошча 1,5 км²
Аб’ём 0,0055 км³
Даўжыня берагавой лініі 9,6 км
Найбольшая глыбіня 6,5 м
Басейн
Плошча вадазбору 60,7 км²
Упадаюць Ісцянка
Размяшчэнне
Краіна  Беларусь
Рэгіён Віцебская вобласць
Вялікае Язна (Беларусь)
Вялікае Язна
Вялікае Язна
Вялікае Язна (Віцебская вобласць)
Вялікае Язна
Вялікае Язна
Map

Вялі́кае Я́знавозера ў Мёрскім раёне Віцебскай вобласці ў басейне ракі Авута, за 38 км у напрамку на паўднёвы ўсход ад горада Мёры, каля вёскі Язна.

Поўны аналаг назве Язна — літоўскі гідронім Jieznas. Яго параўноўваюць з назвай літоўскай ракі Iežesta, латвійскай Iež-upe, звязваючы з літоўскім iežti, aižyti «лушчыць, лупіць; праразаць, раздзіраць»[1].

Так жа сама называюцца возера Язна пад Ушачамі і возера Язна ў Невельскім раёне Расіі. Усе тры гэтыя азёры — вузкія і выцягнутыя, таму адпавядаюць сваёй балцкай назве (запоўненая вадой вузкая і доўгая «проразь», як калі пачынаюць лушчыць гарохавы струк).

Плошча паверхні возера 1,5 км². Даўжыня 3,2 км, найбольшая шырыня 1 км. Даўжыня берагавой лініі 9,6 км. Найбольшая глыбіня 6,5 м. Аб’ём вады 5,5 млн. м³. Плошча вадазбору 60,7 км².
Катлавіна возера выцягнутая ў напрамку з поўначы на поўдзень. Схілы катлавіны разараныя, месцамі пад хмызняком, ва ўсходняй і паўднёва-ўсходняй частках высокія і стромкія. Берагавая лінія звілістая. Берагі нізкія. Дно пясчанае, глыбей 3—4 м ілістае. У паўднёва-заходняй частцы востраў плошчай 0,5 га.
Падводная расліннасць пашырана да глыбіні 3 м. У Вялікае Язна ўпадае рака Ісцянка, выцякае пратока (рака Ісцянка) у раку Авута. Злучана пратокай з возерам Малое Язна.

У возеры водзяцца лешч, шчупак звычайны, акунь, плотка, лінь і іншыя віды рыб.

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1997. — Т. 4. — С. 369. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0090-0.
  • Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Витебская область / Редактор Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2010. — С. 19. — 72 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-985-508-136-5. (руск.)
  1. A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 128, 135, 136.