Кастрычніцкая вуліца (Мінск): Розніца паміж версіямі

Кастрычніцкая вуліца
Мінск
Кастрычніцкая вуліца; Мінск
Агульная інфармацыя
Краіна	Беларусь
Горад	Мінск
Раён	Ленінскі раён
Працягласць	1,3 км
Найбліжэйшыя; станцыі метро	Першамайская
Паркі	Ляхаўскі сквер
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Актуальная версія на 11:59, 20 красавіка 2023

Кастрычніцкая вуліца (руск.: Октябрьская улица) — вуліца ў Ленінскім раёне Мінска.

Назва

Упершыню згадваецца як Ляхаўская, па назве прадмесця Ляхаўка, у якім пралягала^[2], яшчэ ў XVI стагоддзі як сухапутная дарога, якая праходзіць каля Свіслачы. З 1804 года вуліца называлася Ніжне-Ляхаўскай (адной з некалькіх). У савецкія часы кароткі час насіла імя Лекерта, потым перайменавана ў вуліцу Варашылава, у час нямецкай акупацыі 1941—1944 гг. — У Лукавіне (in der Scleife) вуліца^[3], пасля вайны вернута савецкая назва. У 1961 годзе перайменавана ў Кастрычніцкую^[4].

Гісторыя

Гістарычна вуліца адносілася да Ляхаўскага прадмесця, якое праз зручнае размяшчэнне на беразе Свіслачы ў канцы XIX стагоддзя пачало шчыльна забудоўвацца прамысловымі прадпрыемствамі. За два дзясяткі гадоў тут з’явілася некалькі гарбарань, вінны склад, дрожджава-вінакурны завод, чыгуналіцейны завод «Гігант», якія і склалі індустрыяльны воблік ваколіцы^[5].

4 чэрвеня 1893 года браты Самуіл і Файвіш Ракаўшчыкі арганізавалі паўсаматужную вытворчасць спірту і пякарскіх дрожджаў, а праз пару гадоў узвялі вінакурны завод (№ 14). Спачатку на прадпрыемстве працавалі не больш за дваццаць чалавек. На няцотным боку вуліцы ў 1895 годзе размяшчаліся гарбарныя майстэрскія Рубіна, Сальмана, Гольтберга, Дэна і Імпрата. У той час адсутнічалі вентыляцыя, электрычнасць, а для адводу сцёкавых вод выкарыстоўвалася выкапаная ў двары студня^[6].

Завод «Гігант», на якім працавалі ўсяго 12 чалавек, у 1907—1908 гг. размяшчаўся ў драўляным будынку, які стаяў на месцы самага старога корпуса сённяшняга Мінскага заводу імя Кастрычніцкай рэвалюцыі (№ 16). У чыгунна-ліцейным і металаапрацоўчым цэхах выраблялі сельскагаспадарчае і хатняе начынне. Ужо да 1910 годзе на вінакураным заводзе братоў Ракаўшчыкоў налічвалася каля 150 рабочых месцаў. Прадпрыемства, абсталяванае найноўшым тэхнічным абсталяваннем, выпускала прадукцыю высокай якасці. Этыкетка з выявай раку і надпісам «Бр. Раковщикъ» стала паказчыкам якасці прадукта. Праз пару гадоў пасля адкрыцця заводу браты сталі пастаўляць прадукцыю для імператарскага двара^[6].

У 1912 годзе «Гігант» рэканструявалі і пераназвалі ў «Энергію». На абноўленым прадпрыемстве адлівалі агароджы, помнікі, дэталі машын. У 1913 годзе завод згарэў, яго аднаўленне працягвалася да 1921 года. На месцы драўлянага будынка быў узведзены цагляны, станкі былі завезены з Каломенскага і Тульскага заводаў, нанята больш за 100 рабочых. У той час прадпрыемства лічылася найбуйнейшым на тэрыторыі Беларусі^[6].

Пасля Лютаўскай рэвалюцыі вінакураны завод братоў Ракаўшчыкоў нацыяналізавалі . Пачынаючы з 1917 года яго не разоў пераназывалі ў гарэлкавы, спірта-гарэлкавы, лікёра-гарэлкавы^[6].

У савецкія часы прадпрыемствы ўзбуйнілі^[5]. Толькі каля 1927 года на гарбарным прадпрыемстве (№ 25) з’явілася машынная зала, гарбарная сыравіна і хромавая вытворчасць. У гэтым жа годзе завод атрымаў назву «Бальшавік». Вытворчасць перапынілася толькі на час Вялікай Айчыннай вайны, затым была адноўлена^[6]. У 1930 годзе «Энергія» перайменавана ў завод імя Клімента Варашылава. У 1933 годзе па ініцыятыве рабочых заводаў імя Варашылава і «Бальшавік» на вуліцы было пабудавана разваротнае кольца трамвая^[6].

У 1958—1959 гадах да гарэлкавы завода яго далучылі вінны і дражджавы заводы, пасля чаго ён атрымаў назву Дрожджа-вінны камбінат, сёння вядома як ААТ «Дражджавы камбінат»^[6]. У 1961 годзе завод імя Варашылава перайменаваны ў Мінскі завод Кастрычніцкай рэвалюцыі (МЗКР). У 1988 годзе завод «Бальшавік» па рашэнні ўлад прадпрыемства быў перанесены ў вёску Гатава Мінскага раёна^[6].

Пасля развалу СССР абароты вытворчасці рэзка знізіліся^[5].

На пачатку 2000-х вуліца прываблівала мінскіх тусоўшчыкаў у клуб NC, які пасля закрыцця хутка набыў культавы статус^[7]^[5].

У 2011 годзе адкрылася кавярня NewTon Fashion Art Buffet з арт-галерэяй і крамай з дызайнерскім адзеннем. Пасля Newton закрыўся, адкрылі «Хуліган», насупраць — кругласутачную «Лаўку». У 2014-м прайшла першая Vulica Brasil, тым жа летам афтэрпаці FSP сабрала каля 1500 чалавек на вулічнай вечарыне^[5].

Размяшчэнне

Вуліца пачынаецца на скрыжаванні з вуліцай Ульянаўскай і заканчваецца на скрыжаванні з вуліцай Леніна.

Забудова

Студгарадок Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта

На Кастрычніцкай вуліцы размешчаны студэнцкі гарадок Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, КЗ «Мінск», ААТ «Мінск Крышталь», ААТ «МЗКР», ААТ «Дражджавы камбінат» і іншыя прадпрыемствы.

Няцотны бок

№ 5 — Канцэртная зала «Мінск». З тыльнага боку будынка месціцца кніжны кірмаш «У поющих фонтанов», побач — караоке-клуб Burlesque^[5], папулярны сярод ЛГБТ-супольнасці^[8]. Вакол яшчэ тры рэстараны — «Родны кут», «Три мушкетера» і «Я ж тебе говорил!..» у аранжарэі насупраць увахода ў канцэртную залу^[5].

№ 15 — будынак былога вінакурнага завода (1893). У будынку размяшчаецца завод «Крышталь», а таксама крамы «Два буслы» і «Крышталь»^[5]. — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000061шыфр 713Г000061
№ 19 — будынак былога гарбарнага завода (1895) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000063шыфр 713Г000063
№ 19б — у будынку размяшчаецца «Еўрапейскі каледж Liberal Arts у Беларусі» (ECLAB), у выкладаюцца гуманітарныя навукі і мастацтва; побач — IT-школа Myfreedom^[5].

№ 23 — у будынку размешчаны ўстановы грамадскага харчавання «Лаўка» (працуе кругласутачна), «ДЭПО», ENZO, бар Stirlitz^[5].
№ 23а — Platforma, крэатыўны хаб з офісамі брэндынгавай кампаніі Public Group, рэкламнага агенцтва GetBob, адукацыйнай прасторай .PUNKT і кветкавым салонам Birdie Shop^[5].

№ 25 — у будынку размяшчаюцца дызайн-студыя Gifter, майстэрня друку Papera Press і друкарня «Донарит»^[5].

Цотны бок

№ 2 — 13-павярховы інтэрнат БДУ № 4^[9].
№ 4 — корпус адміністрацыі студэнцкага гарадка БДУ, студэнцкая сталовая, Факультэт даўніверсітэцкай адукацыі (ФДА), інтэрнат № 5^[9].
№ 6 — чатырохпавярховы будынак з гастраномам.
№ 6 — чатырохпавярховы будынак.
№ 8а — Спартыўны комплекс БДУ «Універсітэцкі» (стадыён, спартзалы, басейн)^[9].
№ 10 — Інтэрнат БДУ № 6^[9] з невялікай сталовай^[5].
№ 10а — Інтэрнат БДУ № 7^[9].
№ 14 — будынак былога дражджавога завода (1891) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000060шыфр 713Г000060

№ 16 — будынак былога металаапрацоўчага завода (1907). У будынку размешчаны бар «Хулиган», клубны цэнтр вуліцы, а часам і ўсяго горада. Частку будынка займае галерэя «ЦЭХ», якая ладзіць на другім паверсе выставы, адукацыйныя праекты, творчыя сустрэчы, лекцыі, а ўнізе, у ангары, якім ён карыстаецца разам з «Хуліганам», праходзяць буйныя фестывалі, кірмашы, месячнікі фота, тэхна-рэйвы, Таксама ў будынку размешчана трэнажорная зала Moby Dick ў лофт-стылі, створаная музыкантамі з гуртоў BRUTTO, Morfe’, «Егор Забелов трио» і H.A. Quartet. Працуе закусачная Ultra Bar^[5].

У час беларуска-бразільскага фестывалю стрыт-арту Vulica Brasil на будынку з’явіліся агромністыя, у чатыры паверхі, муралы: выява гусляра з карагодам (аўтар Cowek), Фрыда Кала з Ван Гогам і жырафамі (Rogerio Fernandes) і партрэт Чапскага (Izum)^[5]. —

Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000062шыфр 713Г000062.

№ 16а — У будынку размешчаны хаб MZOR, які аб’ядноўвае пад адным дахам арганізацыйную прастору для мерапрыемстваў Event Space, рэкламнае агенства PRKvadrat, фотастудыі Diva Studio, White Star і «Фот. Граф» і каворкінг «Станкі і інструмент». Побач знаходзіцца кавярня Kitchen Coffee Roasters. Перыядычна праходзяць прагляды кіно і спартыўныя трансляцыі на свежым паветры, а таксама невялічкія «MZOR-пікнікі»^[5].

Транспарт

Па вуліцы быў арганізаваны трамвайны рух па маршруце № 2. Запатрабаваны ў XX стагоддзі маршрут пазней стаў непапулярным, яго праца ў пачатку XXI стагоддзя арганізоўвалася толькі па буднях у часы пік^[6]. У 2018 годзе, пасля таго як падчас рэканструкцыі былі разабраныя рэйкі на мосце цераз Свіслач, трамвайны рух быў спынены.

Гл. таксама

Зыбіцкая вуліца

Зноскі

↑ Вуліца Кастрычніцкая — Google Карты
↑ Іван Сацукевіч. Назвы вуліц і плошчаў Мінска як гісторыка-культурная спадчына Архівавана 15 сакавіка 2016.
↑ http://minchanin.esmasoft.com/maps/1941/index.html Plan der Stadt Minsk. Anbefertigt im Juli 1941 durch Kommandeur der Bautruppen 9.
↑ вуліца Кастрычніцкая (ад 1961 года)
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п Ўан стрыт — ўан лав. 34mag 08.09.2016
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з Улицы нашего города: дореволюционная Октябрьская Архівавана 22 красавіка 2019.
↑ Блищ, Денис. Рок-клубы моей юности и как они выглядят сейчас: «Резервация», «Реактор», «База», NC… (руск.) (29 сакавіка 2017). Архівавана з першакрыніцы 13 красавіка 2019. Праверана 13 красавіка 2019.
↑ Міліцэйскія рэйды ў мінскіх клубах Архівавана 16 снежня 2017.
↑ ^а ^б ^в ^г ^д БДУ на карце Мінску

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кастрычніцкая вуліца (Мінск)

[1] Вуліца Кастрычніцкая — Google Карты

[dziarzava-2] Іван Сацукевіч. Назвы вуліц і плошчаў Мінска як гісторыка-культурная спадчына Архівавана 15 сакавіка 2016.

[3] ttp://minchanin.esmasoft.com/maps/1941/index.html Plan der Stadt Minsk. Anbefertigt im Juli 1941 durch Kommandeur der Bautruppen 9.

[4] вуліца Кастрычніцкая (ад 1961 года)

[34mag-5] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п Ўан стрыт — ўан лав. 34mag 08.09.2016

[tut-6] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з Улицы нашего города: дореволюционная Октябрьская Архівавана 22 красавіка 2019.

[7] Блищ, Денис. Рок-клубы моей юности и как они выглядят сейчас: «Резервация», «Реактор», «База», NC… (руск.) (29 сакавіка 2017). Архівавана з першакрыніцы 13 красавіка 2019. Праверана 13 красавіка 2019.

[dotyk-8] Міліцэйскія рэйды ў мінскіх клубах Архівавана 16 снежня 2017.

[bsu-9] а ^б ^в ^г ^д БДУ на карце Мінску

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ Радок 46: / Радок 46: @@
 == Назва ==
 Упершыню згадваецца як '''Ляхаўская''', па назве прадмесця [[Ляхаўка (Мінск)|Ляхаўка]], у якім пралягала<ref name="dziarzava">[[Іван Сацукевіч]].
- [http://www.dziarzava.org/viewtopic.php?id=459 Назвы вуліц і плошчаў Мінска як гісторыка-культурная спадчына] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160315144653/http://www.dziarzava.org/viewtopic.php?id=459 |date=15 сакавіка 2016 }}</ref>, яшчэ ў [[XVI стагоддзе|XVI стагоддз]]і як сухапутная дарога, якая праходзіць каля Свіслачы. З [[1804]] года вуліца называлася '''Ніжне-Ляхаўскай''' (адной з некалькіх). У [[БССР|савецкія часы]] кароткі час насіла імя Гірша Лекерта, потым перайменавана ў вуліцу '''Варашылава''', у час [[Нямецкая акупацыя Беларусі (1941—1944)|нямецкай акупацыі 1941—1944 гг.]] — '''У Лукавіне''' ('''in der Scleife''') вуліца<ref>http://minchanin.esmasoft.com/maps/1941/index.html Plan der Stadt Minsk. Anbefertigt im Juli 1941 durch Kommandeur der Bautruppen 9.</ref>, пасля вайны вернута савецкая назва. У [[1961]] годзе перайменавана ў Кастрычніцкую<ref>[http://www.oldmensk.net/publ/vulicy/kastrychnickaja/kastrychnickaja/44-1-0-32 вуліца Кастрычніцкая (ад 1961 года)]</ref>.
+ [http://www.dziarzava.org/viewtopic.php?id=459 Назвы вуліц і плошчаў Мінска як гісторыка-культурная спадчына] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160315144653/http://www.dziarzava.org/viewtopic.php?id=459 |date=15 сакавіка 2016 }}</ref>, яшчэ ў [[XVI стагоддзе|XVI стагоддз]]і як сухапутная дарога, якая праходзіць каля Свіслачы. З [[1804]] года вуліца называлася '''Ніжне-Ляхаўскай''' (адной з некалькіх). У [[БССР|савецкія часы]] кароткі час насіла імя '''Лекерта''', потым перайменавана ў вуліцу '''Варашылава''', у час [[Нямецкая акупацыя Беларусі (1941—1944)|нямецкай акупацыі 1941—1944 гг.]] — '''У Лукавіне''' ('''in der Scleife''') вуліца<ref>http://minchanin.esmasoft.com/maps/1941/index.html Plan der Stadt Minsk. Anbefertigt im Juli 1941 durch Kommandeur der Bautruppen 9.</ref>, пасля вайны вернута савецкая назва. У [[1961]] годзе перайменавана ў Кастрычніцкую<ref>[http://www.oldmensk.net/publ/vulicy/kastrychnickaja/kastrychnickaja/44-1-0-32 вуліца Кастрычніцкая (ад 1961 года)]</ref>.
 == Гісторыя ==