Izvorni kôd stranice Saborna crkva u Sarajevu

[[Datoteka:Sarajevo ortodox church.JPG|mini|desno|Saborna crkva u Sarajevu]] 
'''Saborna crkva u Sarajevu''' jedan je od najvećih pravoslavnih hramova na [[Balkan]]u. Crkva se nalazi u samom centru grada, pored [[Ekonomski fakultet u Sarajevu|Ekonomskog fakulteta]], sa desne strane rijeke [[Miljacka|Miljacke]]. Saborna crkva u Sarajevu posvećena je rođenju Presvete Bogorodice.

Prije rata u njoj je bilo sjedište [[Mitropolija Dabrobosanska|Mitropolije Dabrobosanske]].

== Gradnja ==
Odluka o njenoj izgradnji donijeta je na početku [[1859]]. godine, a sama gradnja započeta je [[1863]]. i trajala je 11 godina. Radovi su završeni [[1. maj]]a [[1874]]. godine. Osvećenje završene crkve izvršio je mitropolit dabrobosanski Pajsije godine [[1872]].

Dozvolu za izgradnju crkve izdao je sultan [[Abdul Aziz]] da bi ublažio kritike iz Evrope zbog vjerske netrpeljivosti. Sama crkva je izgrađena  dobrovoljnim prilozima građana Sarajeva i okolnih mjesta, kao i dubrovačkih, beogradskih, tršćanskih i bečkih trgovaca. Postoji zapis da je i sam sultan bio jedan od onih koji su dali svoj prilog.

== Izgled crkve ==
[[Datoteka:Saborna crkva u Sarajevu noću.jpg|mini|desno|250px|Saborna crkva po noći]]
Današnji izgled crkve malo se razlikuje od prvobitnog. Saborna crkva je građena od [[kamen]]a. U osnovi je trobrodna bazilka kombinovana sa upisanim krstom i ima pet kupola. Crkva je duga 37 m, široka 22.5 m. Visina zidova je 15.5 m, srednje kupole 34 m, a malih 20 m. Prvobitno je bila prekrivena olovnim krovom, ali su u vrijeme [[Prvi svjetski rat|Prvog svjetskog rata]] Austrijanci skinuli olovo, uključujući zvona i pokrili crkvu limom. Nakon toga je [[1921]]. godine izvršena prva rekonstrukcija kada je u crkvu uvedena električna energija i kada su postavljena nova zvona težine 2.800&nbsp;kg, 1.600&nbsp;kg i 750&nbsp;kg, te bakarni krov. Urađena je i unutrašnja adaptacija objekta.

=== Unutrašnjost crkve ===
[[1873]]. [[arhimandrit]] [[Sava Kostanović]] je iz [[Rusija|Rusije]] donio [[ikona|ikone]] za [[ikonostas]] koje se i danas nalaze u crkvi. [[Oltar]], kao i prostor ispred njega je uzdignut u odnosu na ostatak crkve za tri stepenika. Uz zidove crkve nalaze se drvene stolice. Na oltaru se nalaze tri kubeta, a u ostatku crkve su još pet, većih. Uz desni stub smješten je pozlaćeni tron za [[mitropolit]]a.

Unutrašnji zidovi ukrašeni su ornamentalnom slikanom dekoracijom. Lukovi, svodovi i [[apsida]] crkve također su ukrašeni ornamentikom.

== Crkva poslije rata 1992-1995 ==
U toku ratnih dejstava crkva nije oštećena.<ref>{{Cite web |url=http://www.mitropolijadabrobosanska.org/sematizam/crkve_parohije+.php?subaction=showfull&id=1127698001&archive=&start_from=&ucat=1& |title=Službena stranica Mitropolije Dabrobosanske |access-date=18. 1. 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120205224415/http://www.mitropolijadabrobosanska.org/sematizam/crkve_parohije+.php?subaction=showfull&id=1127698001&archive=&start_from=&ucat=1& |archive-date=5. 2. 2012 |url-status=dead }}</ref> Međutim, zbog godina koje su prošle, vanjska rekonstrukcija je ipak nakon rata obavljena, i to donacijom [[Grčka|Grčke]]. Također, u godinama poslije rata, Srpska pravoslavna crkva pokušava da vrati u posjed zgradu Ekonomskog fakulteta u Sarajevu, prostor koji je zajedno sa trgom kupljen za izgradnju Saborne crkve i pravoslavne bogoslovije u periodu između [[1859]]. i [[1862]]. godine. Spor je još uvijek u toku.

== Također pogledajte ==
* [[Mitropolija dabrobosanska]]
* [[Pravoslavlje u Bosni i Hercegovini]]

== Reference ==
{{refspisak}}

== Vanjski linkovi ==
{{Commonscat|Serbian Orthodox Cathedral in Sarajevo}}
*[http://www.sabornacrkva-sarajevo.org Internet prezentacija saborne crkve]

{{Mitropolija dabrobosanska}}
{{Građevine u Sarajevu}}
{{Sarajevo}}

[[Kategorija:Srpske pravoslavne crkve u Sarajevu]]
[[Kategorija:Srpske pravoslavne crkve u Starom Gradu]]
[[Kategorija:1874. u arhitekturi]]
[[Kategorija:Nacionalni spomenici u Sarajevu]]