Razlika između verzija stranice "Tromboplastin"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
No edit summary |
m razne ispravke |
||
| (Nije prikazana jedna međuverzija drugog korisnika) | |||
| Red 1: | Red 1: | ||
[[slika:Classical_blood_coagulation_pathway.png|thumb|280px|[[koagulacija krvi|Koagulcijska]] kaskada]] |
[[slika:Classical_blood_coagulation_pathway.png|thumb|280px|[[koagulacija krvi|Koagulcijska]] kaskada]] |
||
[[ |
[[slika:Tissue factor.png|thumb|[[Tkivni faktor]].]] |
||
'''Tromboplastin''' ('''TPL''') potiče od [[ćelijska membrana|ćelijskih membrana]] i mješavina je i [[fosfolipid]]a i [[tkivni faktor|tkivnog faktora]], od kojih nijedan nije [[enzim]]. Tromboplastin djeluje na i ubrzava aktivnost faktora Xa, također poznatog kao trombokinaza,<ref>{{cite journal |last1=Milstone |first1=J H |title=Thrombokinase as prime activator of prothrombin: historical perspectives and current status. |journal=Federation Proceedings |date=1964 |volume=23 |pages=742–748 |doi=10.1085/jgp.47.2.315 |pmid=14080818|doi-access=free }}</ref> za potpomaganje [[koagulacija krvi]] kataliziranjem konverzije [[protrombin]]a u [[trombin]]. Tromboplastin se nalazi u [[mozak|mozgu]], [[pluća|plućima]] i drugim tkivima, a posebno u [[trombocit|krvnim pločicama]].<ref>{{cite journal |vauthors=Carlsen E, Stinessen MB, Prydz H |title=Differential effect of alpha-interferon and gamma-interferon on thromboplastin response in monocytes and endothelial cells |journal=Clin. Exp. Immunol. |volume=70 |issue=2 |pages=471–8 |date= |
'''Tromboplastin''' ('''TPL''') potiče od [[ćelijska membrana|ćelijskih membrana]] i mješavina je i [[fosfolipid]]a i [[tkivni faktor|tkivnog faktora]], od kojih nijedan nije [[enzim]]. Tromboplastin djeluje na i ubrzava aktivnost faktora Xa, također poznatog kao trombokinaza,<ref>{{cite journal |last1=Milstone |first1=J H |title=Thrombokinase as prime activator of prothrombin: historical perspectives and current status. |journal=Federation Proceedings |date=1964 |volume=23 |pages=742–748 |doi=10.1085/jgp.47.2.315 |pmid=14080818|doi-access=free }}</ref> za potpomaganje [[koagulacija krvi]] kataliziranjem konverzije [[protrombin]]a u [[trombin]]. Tromboplastin se nalazi u [[mozak|mozgu]], [[pluća|plućima]] i drugim tkivima, a posebno u [[trombocit|krvnim pločicama]].<ref>{{cite journal |vauthors=Carlsen E, Stinessen MB, Prydz H |title=Differential effect of alpha-interferon and gamma-interferon on thromboplastin response in monocytes and endothelial cells |journal=Clin. Exp. Immunol. |volume=70 |issue=2 |pages=471–8 |date=novembar 1987 |pmid=3123108 |pmc=1542100 }}</ref> |
||
Iako se ponekad koristi kao sinonim za proteinski [[tkivni faktor]] (sa njegovim službenim nazivom "[[ |
Iako se ponekad koristi kao sinonim za proteinski [[tkivni faktor]] (sa njegovim službenim nazivom "[[tkivni faktor|koagulavijski faktor III]] tromboplastin, [[tkivni faktor]]"), ovo je zabluda. Historijski gledano, tromboplastin je bio laboratorijski [[reagens]], obično izveden iz [[placenta|posteljičnih]]l izvora, koji se koristio za ispitivanje [[protrombinsko vrijeme|protrombinskog vremena]] (PT).<ref>{{cite journal |vauthors=van den Besselaar AM, Chantarangkul V, Tripodi A |title=Thromboplastin standards |journal=Biologicals |volume=38 |issue=4 |pages=430–6 |date=juli 2010 |doi=10.1016/j.biologicals.2010.02.012 |pmid=20338779}}</ref> |
||
Kada se manipulira u laboratoriji, može se stvoriti derivat koji se zove parcijalni tromboplastin. Parcijalni tromboplastin je korišten za mjerenje unutrašnjeg puta. Ovaj test se naziva aPTT, ili aktivirano [[parcijalno tromboplastinsko vrijeme]]. Tek mnogo kasnije su identifikovane potkomponente tromboplastina i parcijalnog tromboplastina. Tromboplastin je kombinacija fosfolipida i tkivnog faktora, a oba su potrebna za aktivaciju vanjskog puta. Međutim, parcijalni tromboplastin su samo fosfolipidi, a ne tkivni faktor. Stoga se kaskada koagulacije pokreće samo kroz unutrašnji put. Ovo omogućava da se izolira ovaj dio koagulacijske kaskade za mjerenja i procjenu funkcionalnosti. |
Kada se manipulira u laboratoriji, može se stvoriti derivat koji se zove parcijalni tromboplastin. Parcijalni tromboplastin je korišten za mjerenje unutrašnjeg puta. Ovaj test se naziva aPTT, ili aktivirano [[parcijalno tromboplastinsko vrijeme]]. Tek mnogo kasnije su identifikovane potkomponente tromboplastina i parcijalnog tromboplastina. Tromboplastin je kombinacija fosfolipida i tkivnog faktora, a oba su potrebna za aktivaciju vanjskog puta. Međutim, parcijalni tromboplastin su samo fosfolipidi, a ne tkivni faktor. Stoga se kaskada koagulacije pokreće samo kroz unutrašnji put. Ovo omogućava da se izolira ovaj dio koagulacijske kaskade za mjerenja i procjenu funkcionalnosti. |
||
| Red 23: | Red 23: | ||
* {{MeshName|Thromboplastin}} |
* {{MeshName|Thromboplastin}} |
||
{{koagulacija}} |
{{koagulacija}} |
||
[[Kategorija:Koagulacijski sistem]] |
[[Kategorija:Koagulacijski sistem]] |
||
[[Kategorija:Ljudski proteini]] |
[[Kategorija:Ljudski proteini]] |
||
Trenutna verzija na dan 17 februar 2023 u 15:18
Tromboplastin (TPL) potiče od ćelijskih membrana i mješavina je i fosfolipida i tkivnog faktora, od kojih nijedan nije enzim. Tromboplastin djeluje na i ubrzava aktivnost faktora Xa, također poznatog kao trombokinaza,[1] za potpomaganje koagulacija krvi kataliziranjem konverzije protrombina u trombin. Tromboplastin se nalazi u mozgu, plućima i drugim tkivima, a posebno u krvnim pločicama.[2]
Iako se ponekad koristi kao sinonim za proteinski tkivni faktor (sa njegovim službenim nazivom "koagulavijski faktor III tromboplastin, tkivni faktor"), ovo je zabluda. Historijski gledano, tromboplastin je bio laboratorijski reagens, obično izveden iz posteljičnihl izvora, koji se koristio za ispitivanje protrombinskog vremena (PT).[3]
Kada se manipulira u laboratoriji, može se stvoriti derivat koji se zove parcijalni tromboplastin. Parcijalni tromboplastin je korišten za mjerenje unutrašnjeg puta. Ovaj test se naziva aPTT, ili aktivirano parcijalno tromboplastinsko vrijeme. Tek mnogo kasnije su identifikovane potkomponente tromboplastina i parcijalnog tromboplastina. Tromboplastin je kombinacija fosfolipida i tkivnog faktora, a oba su potrebna za aktivaciju vanjskog puta. Međutim, parcijalni tromboplastin su samo fosfolipidi, a ne tkivni faktor. Stoga se kaskada koagulacije pokreće samo kroz unutrašnji put. Ovo omogućava da se izolira ovaj dio koagulacijske kaskade za mjerenja i procjenu funkcionalnosti.
Danas je dostupan i rekombinantni tkivni faktor i koristi se u nekim PT-testovima. Derivati placente su još uvijek dostupni i koriste se u nekim laboratorijama. Fosfolipid je dostupan kao nezavisni reagens ili u kombinaciji sa tkivnim faktorom kao tromboplastin. Potpuni tromboplastin sastoji se od tkivnog faktora, fosfolipida (pošto su trombociti uklonjeni iz uzorka krvi koji se testira) i CaCl2 za ponovno uvođenje kalcijevih iona koji su helirani natrij-citratom koji se prvobitno koristio za sprečavanje koagulacije uzorka krvi tokom transporta i/ili skladištenja.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Milstone, J H (1964). "Thrombokinase as prime activator of prothrombin: historical perspectives and current status". Federation Proceedings. 23: 742–748. doi:10.1085/jgp.47.2.315. PMID 14080818.
- ^ Carlsen E, Stinessen MB, Prydz H (novembar 1987). "Differential effect of alpha-interferon and gamma-interferon on thromboplastin response in monocytes and endothelial cells". Clin. Exp. Immunol. 70 (2): 471–8. PMC 1542100. PMID 3123108.
- ^ van den Besselaar AM, Chantarangkul V, Tripodi A (juli 2010). "Thromboplastin standards". Biologicals. 38 (4): 430–6. doi:10.1016/j.biologicals.2010.02.012. PMID 20338779.
Dopunska literatura
[uredi | uredi izvor]- Kottke-Marchant, Kandice; "An Algorithmic Approach to Hemostasis Testing"; CAP Press; Northfield, Il; Copyright 2008. ISBN 978-0-930304-93-5.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Thromboplastin na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)