Potpredsjednik SFRJ
| Potpredsjednik Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije | |
.svg) | |
.jpg) Кoča Popović od 14. jul 1966. do 30. jun 1967. | |
| Obraćanje | Potpredsjednika Republike |
| Tip | Zamjenik šefa države |
| Status | Bivši potpredsjednik SFR Jugoslavije |
| Član | Savez komunista Jugoslavije |
| Glavni ured | Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija |
| Mandat | Četiri godine, bez prava obnavljanja mandata |
| Osnovano | 30. jun 1963. |
| Prvi zvaničnik | Aleksandar Ranković |
| Posljednji zvaničnik | Кoča Popović |
| Ukinuto | 30. jun 1967. |
| Nezvanično obraćanje | Njagova ekselencija |
Potpredsjednik Socijalističke federativne republike Jugoslavije (makedonski: zamenik-pretsedatelot na SFRJ; slovenski: Potpredsjednik SFRJ) bila je druga funkcija po državnoj hijerarhiji u bivšoj Socijalističkoj federativnoj republici Jugoslaviji (SFRJ).
Ova funkcija je uvedena 1963. godine nakon proglašenja novog Ustava Jugoslavije. Funkcija potpredsjednika Republike je postojala od 1963. do 1967. godine. Osoba koja je obavljala ovu funkciju bila je po ovlašćenjima i državnoj hijerarhiji odmah poslije predsjednika SFR Jugoslavije Josipa Broza Tita. Funkciju potpredsjednika Republike SFRJ obavljali su Aleksandar Ranković (1963-66.) i Koča Popović (1966-67). Potpredsjednik SFR Jugoslavije je imao dužnost da zamjenjuje u vršenju dužnosti predsjednika Republike. Potpredsjednik Republike se po Ustavu mogao birati na svake četiri godine i nije mogao ponovo biti biran za naredni izborni period. Savezna skupština je birala potpredsjednika Republike odmah po izboru predsjednika Republike i po istom postupku. U slučaju ostavke, bolesti ili smrti predsjednika Republike tj. Josipa Broza Tita, potpredsjednik Republike bi automatski postao novi predsjednik Republike do vanrednog skupštinskog izbora predsjednika Republike.
Ustavna uloga
[uredi | uredi izvor]Prema ustavu iz 1963 godine, potpredsjednik Republike je imao slijedeća ovlašćenja:
- da predstavlja SFRJ u zemlji i inostranstvu
- da djeluje na zaštiti i ravnopravnosti jugoslovenskih naroda
- da djeluje na zaštiti Ustavom utvrđenog poretka
- da vrši dužnost zamenika vrhovnog komandata u miru
- da komanduje Jugoslovenskom narodnom armijom i odlučuje o korišćenju vojske kako u ratu i u miru u slučaju ostavke, bolesti ili smrti Predsjednika Republike
- da u slučaju ostavke, bolesti ili smrti Predsjednika Republike, predlagaže kandidata za predsjednika SIV-a
- da u slučaju ostavke, bolesti ili smrti Predsjednika Republike, predlagaže kandidate za sudije Saveznog ustavnog suda
- da u slučaju ostavke, bolesti ili smrti Predsjednika Republike, imenuje ambasadore, generale i admirale JNA
- da u slučaju ostavke, bolesti ili smrti Predsjednika Republike, imenuje Savjet za nacionalnu odbranu i po potrebi i druge organe federacije
- da u slučaju ostavke, bolesti ili smrti Predsjednika Republike, daje pomilovanje
- da u slučaju ostavke, bolesti ili smrti Predsjednika Republike, dodjeljuje državna odlikovanja.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]
- Hronologija Radničkog pokreta i SKJ 1919-1979 (knjiga treća). „Institut za savremenu istoriju“ Beograd i „Narodna knjiga“ Beograd, 1980. godina.