Тоhон жараахай
Тоһон жараахай (Comepһorus) – амиды загаһахануудые түрэдэг Байгалай гайхал болоһон загаһан. Сайбар улаан үнгэтэй, нуур соогуураа ниидэжэ ябаһан мэтэ гоёор харагдадаг, һолонгын долоон үнгөөр наадажа байдаг бэетэй. Хашарһа үгы, араг яһануудынь нимгэн арһаяа нэбтэ харагдажа байдаг. Гайхалтайгаар нэбтэ харагдажа байдаг загаһан, гэрэл туяагай тудахада һүүдэр үгы шахуу, тиихэдэ саарһан дээрэ томошог хара үзэгүүдээр бэшэгдэһэн үзэгүүдые һүүл багаарнь нэбтэ хараад уншажа боломоор юм.
Загаһад юрэнхыдөө түрьһэеэ хаяжа үдэдэг. Тэрэ түрьһэнһөөнь хэды сагай үнгэрһэн хойно хюурһанууд бии болодог. Гансал тоһон жараахай амиды загаһахануудые гаргадаг, тэдэнь гарамсаараа жэжэ хабшаахай түрэлтэнөөр болон бусад эгээл жэжэ амида бодосуудаар хоолложо захалдаг. Тоһон жараахайн бэеын шэгнүүрэй 40% өөхэн. Газаа июлиин наранда табяа һаа хайлашаха. Энэ өөхэн түбэд эмнэлгэдэ хэрэглэгдэдэг. Тоһон жараахай өөрөө хаб загаһанай эгээл дуратай хоолынь юм. Тэжээлэй шанараар 40 грамм шэгнүүртэй тоһон жараахай хилмэһээ 3 дазин үлүү байдаг.