Historias de ida e volta | Consello da Cultura Galega

HISTORIAS DE IDA E VOLTA

O indiano Pedro Murias e o seu legado na Devesa

O indiano Pedro Murias e o seu legado na Devesa

Na serie de especiais de Historias de ida e volta que vimos desenvolvendo desde o Arquivo da Emigraci�n Galega (AEG), presentamos a continuaci�n a vix�sima entrega, dedicada � figura de Pedro Murias, emigrante destacado pola s�a acci�n filantr�pica no eido educativo, que repercutiu directamente sobre a s�a comunidade de orixe e que segue vixente no tempo.
Fillo do matrimonio formado por Xo�n e Casimira, Pedro Murias y Rodr�guez naceu o 20 de maio de 1840, na parroquia da Devesa, concello de Ribadeo (Lugo). Coma tantos outros galegos, emigrou a Am�rica con tan s� 16 anos de idade. Cuba ser�a o destino elixido, no que lle esperaba un futuro pr�spero e florecente. Al� descubriu un mundo cheo de posibilidades, que lle permitiron desenvolver o seu talento como home de negocios, e mesmo chegou a ser unha figura distinguida no sector da industria do tabaco, un dos motores m�is importantes da econom�a da illa. Se atendemos aos seus inicios, vemos que foron com�ns ao resto dos emigrantes galegos procedentes de familias humildes, que segu�an os pasos dalg�ns familiares predecesores na aventura migratoria.
A s�a vida, coma un lenzo en branco, foise enchendo de co�ecementos e experiencias que nada ti�an que ver coas anteriormente vividas no seu lugar de orixe. Na Habana iniciouse no mundo tabaqueiro como aprendiz de oficio nos �chinchales� ‒talleres artes�ns con poucos operarios‒, ata se converter nun experto torcedor de tabaco. Durante os anos oitenta do s�culo XIX, na capital hab�a m�is de cen establecementos comerciais de tabaco e cigarros, con marcas acreditadas a nivel internacional. Pedro Murias chegou a ser fabricante e propietario de varias desas marcas, que formar�an parte da gran manufactura de exportaci�n por excelencia (La Meridiana, La Devesa, Pedro Murias etc.). Ademais de ser propietario de grandes extensi�ns de terra dedicadas ao cultivo de tabaco, minas de ferro e cr�a de gando, Pedro Murias diversificou os seus investimentos en diferentes sectores como, por exemplo, o transporte mar�timo costeiro, o ferrocarril, inmobiliario, fabricaci�n de cervexa e xeo, prensa e actividades financeiras vinculadas cos seguros e a banca.
A figura de Pedro Murias non s� destacou por formar parte da elite empresarial da illa de Cuba, sen�n tam�n polo legado deixado na s�a terra. Destinou parte da s�a riqueza � creaci�n dun centro de ensino pioneiro, co claro obxectivo de achegar o adianto agr�cola a toda a comunidade. Tr�tase dunha escola que levar�a o seu nome, Escola Agr�cola Pedro Murias. A parte do seu capital hereditario destinada � construci�n da dita escola consta, con todo detalle, no testamento pechado outorgado con data do 22 de maio de 1892. Este adi�eirado benfeitor deves�n faleceu na Habana o 9 de novembro de 1906, solteiro e sen descendencia directa.

COLABORA CON ESTE PROXECTO

1. Pedro Murias Rodr�guez (Santa Eulalia da Devesa, 1840 - A Habana, 1906)

Pedro Murias, rico comerciante e industrial, foi un dos primeiros en converter os primitivos �chinchales� en verdadeiras f�bricas de tabaco. Estivo moi vencellado coa colectividade galega residente na illa, sendo tesoureiro e vogal do Centro Galego da Habana e membro protector da Sociedad de Beneficencia de Naturales de Galicia.
Foi unha das figuras m�is representativas no mundo da manufactura tabaqueira da illa de Cuba e a sona do seu produto chegou a ser referente en pa�ses como Francia e Inglaterra. Tam�n realizou outras operaci�ns financeiras, froito da diversificaci�n dos seus activos e investimentos. Ademais de destacar polo seu labor filantr�pico en Galicia, representado basicamente pola construci�n dunha escola agr�cola na Devesa, Pedro Murias foi moi co�ecido en Cuba por m�ltiples acci�ns. Entre os moitos m�ritos reco�ecidos publicamente p�dese salientar o feito de ser merecedor do ingreso como membro da Orden Civil de Beneficencia en 1898, a instancia do gobernador civil de Pinar del R�o, polos seus feitos de hero�smo, virtude e abnegaci�n:
Destruidas por Maceo a principios de 1896 muchas propiedades y poblaciones huyeron infinidad de infelices sin medios de subsistencia, refugi�ndose en la playa de Dimas donde por orden del Sr. Murias se proporcion� a todos alimentos, vestidos, medicinas y viviendas�
Habi�ndoles invadido la epidemia variolosa, mand� m�dicos para su curaci�n, asisti� �l mismo � muchos enfermos y gracias a sus cuidados, con exposici�n de su vida, libr� la de muchos semejantes, llegando a poblar dicha playa m�s de tres mil quinientas personas por lo que, ser�n libradas de los ataques de los insurrectos, atrincher� el contorno de la poblaci�n, cre� guerrillas montadas y dos compa��as de voluntarios; construy� una torre heliogr�fica; fabric� dos hospitales para los soldados�, construy� un muelle, una iglesia, un cementerio, una escuela, oficina de farmacia, un almac�n de g�neros alimenticios a precios baratos�

Fondo: Consello da Cultura Galega. Arquivo da Emigraci�n Galega

O indiano Pedro Murias e o seu legado na Devesa

Ax�danos a recuperar o patrimonio documental

Proxecto de recuperaci�n documental e fotogr�fica da emigraci�n galega Campa�a de recollida das colecci�ns particulares dos nosos emigrantes.

Arquivo da Emigraci�n Galega

100� Aniversario da ABC del Partido de Corcubi�n