queremos convidarte
a esta actividade que ten como obxectivo trasladar a paixón pola música culta e a poesía galega a escolares de toda Galicia. O ano pasado a Rosalía de Castro, e este ano a Curros Enríquez, No bico un cantar conectará aos estudantes co mellor da nosa música e o senlleiro escritor celanovés.
PROTAGONISTAS
As nenas e nenos do coro
As nenas e nenos que participan na actividade pertencen aos CMUS Profesionais da Coruña,
Ferrol, Lugo, Ourense, Pontevedra, Santiago de Compostela e Vigo e aos coros do CPI Tomás
de Lemos, Nenos Cantores da Capela Madrigalista e Orfeón Unión Ourensana.
Quinteto de metais
Hércules Brass
H�rcules Brass somos 5 m�sicos, utilizamos 4 instrumentos diferentes (trompeta, trompa, trom-b�n e tuba), procedemos de 3 provincias distintas, pens�molo todo 2 veces e temos 1 denominador com�n, adoramos a m�sica! Dende ben pequeni�os vivimos rodeados de m�sicos, a nosa primeira meta foi debutar coa banda de m�sica da nosa localidade e dende aquela temos claro que queriamos dedicarnos � m�sica.
Despois de anos de formaci�n en Galicia e no estranxeiro, na Orquestra Nova da Sinf�nica de Galicia, a Escola de Altos Estudos Musicais de Santiago de Compostela e a Joven Orquesta Nacional de Espa�a (JONDE), formamos o noso proxecto, H�rcules Brass Quinteto de metais. Unha aposta pola boa m�sica, alta calidade a trav�s dun traballo refinado.
Grazas a esta dedicaci�n actuamos en Galicia, Zamora, Pa�s Vasco, IX Curso Internacional Se-mana Musical de Salceda de Caselas, Festival Spanish Brass Alzira 2013, Festival Ticino Musica 2013 (Su�za). E cabe destacar a actuaci�n como solistas coa Orquestra Nova da Sinf�nica de Galicia as� como unha gravaci�n en Radio Cl�sica no programa M�sica Joven.
Alejandro V�zquez, trompeta V�ctor Manuel Vilari�o, trompeta Javier Gonz�lez, trompa, Jordi Ortega*, trompa convidado Esteban M�ndez, tromb�n Rodrigo Rodr�guez, tuba
DIRECTOR
Maximino Zumalave
Director e pianista compostel�n, formouse musicalmente en Santiago, Madrid, Viena e Stuttgart. Foi disc�pulo de �ngel Brage, Rosa Sabater, Guillermo Gonz�lez, John Elliot Gardiner e Helmuth Rilling. Fundador e director do Coro Universitario de Santiago e do Collegium Compostellanum, principal director invitado da Orquestra Sinf�nica de Galicia (1992-1995) e director asociado da Real Filharmon�a de Galicia, formaci�n da que foi fundador. Director asociado da Escola de Altos Estudos Musicais de Galicia e profesor de Sinfonismo nos Cursos Universitarios Internacionais de M�sica en Compostela. Con Maximino Zumalave actuaron solistas como J. Ach�carro, T. Barto, M. Bayo, E. Bitetti, R. Buchbinder, R. Castromil, A. Ciccolini, J. Colom, V. Gens, V. Georghiu, W. Holzmair, as irm�ns Lab�que, N. Lahusen, A. de Larrocha, A. Le�n Ara, Ch. Margiono, A. Naf�, M. Or�n, A. Rolfe Jonson, G. Sandor, J. Soriano, I. Vermillion e F. P. Zimmermann, entre outros. Frecuente e moi especial � a s�a colaboraci�n con Teresa Berganza en diferentes pa�ses de Europa.
Dirixiu importantes formaci�ns tanto estranxeiras como espa�olas, como a Orquestra de C�mara de Stuttgart, The English Chamber Orchestra, Sinf�nica de Praga, Orquestra da �pera Nacional de Sof�a, Nacional de Lille, Sinf�nica de Odense, Sinf�nica de Porto, The Brabants Orchester (Eindhoven), Orkest van het Oosten (Enschede), English Baroque Soloist, Bach Collegium, Nacional de Espa�a, Sinf�nica de Madrid, Ciudad de Barcelona, Sinf�nica de Tenerife ou a Orquesta Ciudad de Granada, entre outras.
Foi invitado a participar en xurados e presidir importantes certames e premios internacionais.
En febreiro de 1995 foi elixido acad�mico de n�mero da Real Academia Galega de Belas Artes Nosa Se�ora do Rosario e, dende 2010, � membro do Plenario e coordinador da Secci�n de M�sica e Artes Esc�nicas do Consello da Cultura Galega. En xu�o de 2008 o Consello da Xunta de Galicia concedeulle a Medalla Castelao.
A MANTEDORA
Mar�a Canosa
Nac�n en Cee, unha vila pequena e tranquila onde os so�os te�en milleiros de recunchos onde gar-darse. Estudei Enxe�ar�a de Cami�os, Canais e Portos, na Universidade da Coru�a, pero a mi�a mente sempre gardou un lugar privilexiado para as palabras.
As�, dende nova, fun creando unha biblioteca particular, cos libros Bramido Maino (Ed. O Cas-tro), A pedra de seixo (Sotelo Blanco) ou � espreita na penumbra (Sotelo Blanco).
Na cabeza amore�banse os animais e a natureza, que tiven que sacar f�ra: Leo era un le�n (Ir Indo), Mat�as, un pito de campionato (Ed. Galaxia), Entre papoulas (Everest) e A tartaruga de Marti�o (Everest).
Botei a voar estes so�os, alg�ns axudados de papaventos: O papaventos de Laura (Deputaci�n de Ourense. Premio Pura e Dora V�zquez, 2011). O mar arrola as mi�as historias sempre: Xiana, a nena pirata (Everest Galicia), Viaxes de inverno (Everest Galicia), cheos de aventuras. Ata decid�n facer acuario de papel, que puidese viaxar por todo o pa�s, na compa�a do Teatro dos Ghazafelhos, cun espect�culo sobre o libro Acuario (Embora). Por suposto, tampouco esquezo sorrir, coma no libro-CD Pap�, que son os sorrisos? (Ed. Galebook). Na casa temos unha pequeni�a que enche as paredes de ledicia, e ela axudou a escribir Ana xa chegou! (Everest).
Algunhas das obras recibiron alg�n premio: Fern�ndez del Riego (1993), Premio Pura e Dora V�zquez (Deputaci�n de Ourense, 2010), XV Premio Avelina Valladares (Concello da Estrada, 2011) e menci�ns especiais no Premio Arume de Poes�a para Nenos (Fundaci�n Neira Vilas, 2009 e 2013). Escribo semanalmente no diario La Voz de Galicia desde xullo de 2006 e xogo coas letras no pro-grama Verbas Van da TVG.
Pero o premio m�is importante � que a v�s, os nenos, vos gusten os contos.
As OBRAS
a ROSALÍA
Xosé Baldomir
(Versi�n para coro de nenos e sexteto de metais) Texto de Manuel Curros Enr�quez, m�sica de Jos� Baldomir Arranxo de Juan Dur�n (2014) para o Consello da Cultura Galega
Unha noite n'a eira d'o trigo
Xo�n Montes
(Versi�n para coro de nenos e sexteto de metais) Texto de Manuel Curros Enr�quez, m�sica de Juan Montes Arranxo de Juan Dur�n (2014) para o Consello da Cultura Galega
OS COMPOSITORES
Xos� Baldomir
Nado na Coru�a en 1867, este m�sico e compositor foi disc�pulo do mestre Marcial Torres del Adalid e co�ecido principalmente polas s�as produci�ns para canto e piano sobre textos de poetas galegos. Exerceu como director dos orfe�ns O Eco e O Brigantino, da orquestra So-ciedad Bret�n de los Herreros, dos coros e orquestra das Hijas de Mar�a e durante m�is de trinta anos desempe�ou a clase especial de conxunto e masas corais da Escola de Belas Artes da Coru�a. En 1906, iniciou unha longa xira por numerosas cidades de Espa�a, Portugal e Francia, o que contribu�u � difusi�n dos m�is insignes poetas galegos. Foi nomeado acad�mico de n�mero da Academia Provincial de Belas Artes (1905), acad�mico correspondente da Real Academia de Belas Artes de San Fernando (1922) e numerario da Real Academia Galega en 1941, onde ocupou a vacante do cr�tico de arte e notable folclorista lugu�s Indalecio Varela Lenzano. Entre as s�as composici�ns salienta a �pera A Virxe do Cristal, sobre o texto adaptado por Cabanillas- da lenda de Curros Enr�quez; a zarzuela Santos e meigas, con libreto de Linares Rivas, que alcanzou no teatro madrile�o da Zarzuela 137 representaci�ns consecutivas; e m�is de 40 melod�as que adoitan interpretarse tanto na versi�n de voz e piano coma na coral sobre poemas de autores senlleiros como Rosal�a de Castro, Eduardo Pondal, Ram�n Cabanillas ou Curros Enr�quez.
Fonte: Gran Enciclopedia Galega
Xo�n Montes
Compositor, organista e director de banda e orfe�ns, naceu en Lugo en 1840. De formaci�n musical autodidacta, estudou no Seminario da cidade dende 1850 a 1863, cando renunciou � carreira sacerdotal para dedicarse de cheo � s�a vocaci�n musical. Gran co�ecedor da m�-sica popular e dos estudos de Inzenga, Antonio Noguera e Eduardo Oc�n, colabora como fol-clorista na recollida de contos populares con Casto Sampedro e Felipe Pedrell, nos seus res-pectivos Cancionero musical de Galicia e Cancionero musical popular espa�ol. Pianista habitual nos c�rculos culturais de Lugo, en 1876 reorganiza, por encargo do Concello, a banda muni-cipal e crea en 1879 o Orfe�n Lucense, que, xa en 1887, cambia o seu nome polo de Orfe�n Gallego. A partir de a� comeza unha carreira brillante de reco�ecementos -como compositor e como director do orfe�n- e multipl�canse os premios en certames musicais de toda Espa�a. Como compositor, c�mpre citar, ademais dunha prol�fica produci�n relixiosa, as obras base-adas na m�sica popular e nos poemas de autores galegos, entre as que salientan as Baladas gallegas para canto e piano, as seis alfaias m�is estimables de Montes.
Fonte: Gran Enciclopedia Galega
Xos� Castro "Chan�"
Xos� Castro, co�ecido polo alcume de Chan�, foi un dos m�is importantes m�sicos galegos. Naceu en Santiago de Compostela o 18 de xaneiro de 1856. Virtuoso da guitarra e da c�tara, compositor e catedr�tico de Belas Artes na Coru�a, foi director do Orfe�n Coru��s e m�is tarde da coral El Eco. Con esta coral obtivo galard�ns en Pontevedra (1880), Madrid (1887), Barcelona (1888) e Santander. Foi premiado tam�n en Par�s, onde o grupo que dirix�a foi ga-lardoado no festival do Teatro Trocadero, en 1889. Malia o seu reco�ecido prestixio, a c�tedra que rexentaba na Coru�a foi suprimida, raz�n que levou a Chan� a emigrar. Deste xeito, chega a Cuba en 1893, cando ti�a 37 anos. Na Habana foi profesor de m�sica do Centro Ga-llego e dirixiu o orfe�n Ecos de Galicia, co que acadou grandes �xitos. Na capital cubana Chan� tivo unha estreita relaci�n co poeta Curros Enr�quez, de quen musicou varios poemas, entre eles o famoso �Unha noite na eira do trigo�. Part�cipe en distintas entidades galegas como a Sociedad de Beneficencia de Naturales de Galicia ou a Asociaci�n Iniciadora y Pro-tectora de la Academia Gallega, recibiu o cargo de acad�mico correspondente da Real Academia Galega.
En agosto de 1907, logo de moitos anos de ausencia, regresou � Coru�a. A intelectuali-dade galega -entre eles distintos directivos de orfe�ns- obsequiouno cun gran banquete de reco�ecemento dos seus m�ritos art�sticos. Chan� viviu os seus derradeiros anos na Habana, onde seguiu ata os �ltimos d�as a escribir m�sica, e nos seus momentos de lecer executaba os distintos instrumentos de corda. A s�a derradeira obra de composici�n foi A l�a de Cangas, estreada polo Orfe�n Ecos de Galicia nunha velada en honra ao poeta viveirense Pastor D�az.
Castro Chan� morreu na Habana o 27 de xaneiro de 1917. Os seus restos foron trasladados � Coru�a, a onde chegaron o 4 de marzo e foron inhumados no cemiterio coru��s.
Fonte: �lbum da emigraci�n, Consello da Cultura Galega
Xabier Comesanha
A súa formación musical tivo lugar en distintos conservatorios como o Superior de Vigo, Superior da Coruña, Superior Amigos do País de Santiago de Compostela, Superior de Coimbra, Escola de Altos Estudos do Porto, Conservatorio Profesional «Manuel de Falla» e Escola de Altos Estudos Musicais de Santiago de Compostela.
Durante a súa formación, que comeza da man de D. Xosé Iglesias Ramilo, traballou de forma continuada e participou en cursos de perfeccionamento con distintos mestres como Celso Otero, Pedro Iturralde, Francisco Martínez, Narciso Pillo, Jean Pennings, Daniel Deffa-yet, José Susi, Jos Wuytack, Miguel Sacristán, Rogelio Groba, Pedro Pinfano, The Rascher Quartet, Antón García Abril, Maximino Zumalave, Douglas Bostock, Georgui Fedorenko ou The Ámsterdam Quartet.
No terreo profesional destacan obras para distintos xéneros musicais tales como: Suite Galaica, Fantasía, Nocturno, Cen anos hai, El Herido, Tembra un neno no pórtico húmido, Ple-nilunio, etc.
Recibiu o Premio San Martiño no ano 1998 polo seu labor no campo da normalización lingüística e o Premio Avelina Valladares no ano 2004 en recoñecemento ao seu traballo en prol da cultura galega. No ano 2008 concedéronlle o Salmón de Ouro, máxima distinción que outorga o Concello estradense.