Kùjawë - rozeszłoscë midzë wersjama

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Aktualnô wersëjô na dzéń 17:21, 26 ruj 2022

Kùjawskô òbéńda na tle pòlsczëch wòjewództwów ë krezów.

Kùjawë (pòl. Kujawy) je to historëcznô krôjna ë etnograficzny region we westrzédni Pòlsczi, na Wiôlgòpòlsczëm Pòjezerzu, w dorzécznicë dólni Wisłë ë górni Niecë. Kùjawiacë są główną etnograficzną grupą ti òbéńdë.

Kùjawë leżą wnetk całowno w kùjawskò-pòmòrsczëm wòjewództwie. Pôłniowé ùbrzédżi są we wiôlgòpòlsczëm wòjewództwie, w koninsczim ë kolsczim krezie.

Wiôldżé plachcie westrzédnëch Kùjaw zajimają czôrné zemie, chtërné słëchają do nôbarżi òbrodnëch zemiów w Pòlsczi. Do nôtëralnëch bògactwów krôjnë słëchô téż kamiannô sól, jaką wëczëchli sã w òkolim Inowrocławia ë Ciechocinka. Niéchtërné zdrzódła ùznają Włocławek za kùjawską stolëcã^[1]^[2]^[3]. Zwëkòwò rozdzélô sã etnograficzné Kùjawë na pòrénkòwé ze stolëcã we Włocławku ë zôpadné ze stolëcã w Inowrocławiu^[4].

Grańce

Kùjawë rozmiané jakò historëcznô krôjna grańczą na nordze z Pòrénkòwą Pòmòrską, na zôpadze z Wiôlgòpòlską (na nordze z Krajną, Pòznanskim ë na pôłniu z Kalisczim), na pòrénkù z Mazowszem. Kùjawskô grańca nëkô pò lewim brzégù Wisłë òd ùscégò Skrwë na pôłniu do ùscégò Wdë na nordze, rozcëgô sã kù zôpadowi do Kòrónowa ë Nakła òb Pakość do Niecë. Dali skrącô na zôpôd òd rzéczi, przecënô Jezoro Trląg ë strzelensczé lasë, dochôdaje dò Skulsczégò Jezora, zajimô Brdowsczé Jezoro, Chodecz ë Lubień Kujawski cobë dochadac przez Skrwã do Wisłë.

Historëczné Kùjawë zajimają dwa gardë na prawach krezu: Bëdgòszczã ë Włocławek, ë téż krezë: aleksandrowsczi, bëdgòsczi (bez gminë Dąbrowa Chełmińska ë czãscë gminë Kòrónowò), inowrocławsczi (bez òbéńdów na zôpôd òd pakosczëch jezerów), radziejowsczi ë włocławsczi. Cządë Kùjawów są téż w krezach: kolsczim, koninsczim, mogilensczim, płocczim, torunsczim ë żninsczim. Téż lewobrzégòwi cząd Torënia leżi w òbéńdze historëcznëch Kùjawów.

Przëpisë

↑ Monografia Wielkiego Pomorza i Gdyni, pod red. Józefa Lachowskiego, Toruń-Lwów, 1939 r., s. 7, s. 154, s. 176.
↑ Monografia Włocławka, ks. dr Michał Morawski, 1933 r., s.94, s. 364, s. 368.
↑ Przewodnik Ilustrowany po Włocławku, pod red. Stanisława Jankowskiego, 1922 r., s. 43.
↑ Kukier Ryszard: Regionalizacja etnograficzna Kujaw: Prace komisji historii BTN: Państwowe Wydawnictwo Naukowe oddział w Łodzi: 1963

[1] Monografia Wielkiego Pomorza i Gdyni, pod red. Józefa Lachowskiego, Toruń-Lwów, 1939 r., s. 7, s. 154, s. 176.

[2] Monografia Włocławka, ks. dr Michał Morawski, 1933 r., s.94, s. 364, s. 368.

[3] Przewodnik Ilustrowany po Włocławku, pod red. Stanisława Jankowskiego, 1922 r., s. 43.

[4] Kukier Ryszard: Regionalizacja etnograficzna Kujaw: Prace komisji historii BTN: Państwowe Wydawnictwo Naukowe oddział w Łodzi: 1963

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linijô 1: / Linijô 1: @@
 [[File:Polska-woj-kujawy.png|300px|thumb|right|Kùjawskô òbéńda na tle pòlsczëch [[wòjewództwò|wòjewództwów]] ë [[kréz|krezów]].]]
-'''Kùjawë''' ([[pòlsczi jãzëk|pol.]] ''Kujawy'') je to [[historëcznô krôjna]] ë etnograficzny region we westrzédni [[Pòlskô|Pòlsczi]], na [[Wiôlgòpòlsczé Pòjezerze|Wiôlgòpòlsczëm Pòjezerzu]], w dorzécznicë dólni [[Wisła|Wisłë]] ë górni [[Niéc|Niecë]]. [[Kùjawiacë]] są główną etnograficzną grupą ti òbéńdë.
+'''Kùjawë''' ([[pòlsczi jãzëk|pòl.]] ''Kujawy'') je to [[historëcznô krôjna]] ë etnograficzny region we westrzédni [[Pòlskô|Pòlsczi]], na [[Wiôlgòpòlsczé Pòjezerze|Wiôlgòpòlsczëm Pòjezerzu]], w dorzécznicë dólni [[Wisła|Wisłë]] ë górni [[Niéc|Niecë]]. [[Kùjawiacë]] są główną etnograficzną grupą ti òbéńdë.
 Kùjawë leżą wnetk całowno w [[kùjawskò-pòmòrsczé wòjewództwò|kùjawskò-pòmòrsczëm wòjewództwie]]. Pôłniowé ùbrzédżi są we [[wiôlgòpòlsczé wòjewództwò|wiôlgòpòlsczëm wòjewództwie]], w [[koninsczi kréz|koninsczim]] ë [[kolsczi kréz|kolsczim krezie]].
@@ Linijô 7: / Linijô 7: @@
 ==Grańce==
-Kùjawë rozmiané jakò historëcznô krôjna grańczą na nordze z [[Pòrénkòwô Pòmòrskô|Pòrénkòwą Pòmòrską]], na zôpadze z [[Wiôlgòpòlskô|Wiôlgòpòlską]] (na nordze z [[Pòznanskié|Pòznanskim]] ë na pôłniu z [[Kalisczé|Kalisczim]]), na pòrénkù z [[Mazowsze]]m. Kùjawskô grańca nëkô pò lewim brzégù [[Wisła|Wisłë]] òd ùscégò [[Skrwa|Skrwë]] na pôłniu do ùscégò [[Wda|Wdë]] na nordze, rozcëgô sã kù zôpadowi do [[Kòrónowò|Kòrónowa]] ë [[Nakło|Nakła]] òb [[Pakość]] do [[Niéc|Niecë]]. Dali skrącô na zôpôd òd rzéczi, przecënô [[Jezoro Trląg]] ë strzelensczé lasë, dochôdaje dò [[Skulsczé Jezoro|Skulsczégò Jezora]], zajimô [[Brdowsczé Jezoro]], [[Chodecz]] ë [[Lubień Kujawski]] cobë dochadac przez Skrwã do Wisłë.
+Kùjawë rozmiané jakò historëcznô krôjna grańczą na nordze z [[Pòrénkòwô Pòmòrskô|Pòrénkòwą Pòmòrską]], na zôpadze z [[Wiôlgòpòlskô|Wiôlgòpòlską]] (na nordze z [[Krajnô|Krajną]], [[Pòznanskié|Pòznanskim]] ë na pôłniu z [[Kalisczé|Kalisczim]]), na pòrénkù z [[Mazowsze]]m. Kùjawskô grańca nëkô pò lewim brzégù [[Wisła|Wisłë]] òd ùscégò [[Skrwa|Skrwë]] na pôłniu do ùscégò [[Wda|Wdë]] na nordze, rozcëgô sã kù zôpadowi do [[Kòrónowò|Kòrónowa]] ë [[Nakło|Nakła]] òb [[Pakość]] do [[Niéc|Niecë]]. Dali skrącô na zôpôd òd rzéczi, przecënô [[Jezoro Trląg]] ë strzelensczé lasë, dochôdaje dò [[Skulsczé Jezoro|Skulsczégò Jezora]], zajimô [[Brdowsczé Jezoro]], [[Chodecz]] ë [[Lubień Kujawski]] cobë dochadac przez Skrwã do Wisłë.
-Historëczné Kùjawë zajimają dwa [[gard na prawach krezu|gardë na prawach krezu]]: [[Bëdgòszcza|Bëdgòszczã]] ë [[Włocławek]], ë téż krezë: [[aleksandrowsczi kréz|aleksandrowsczi]], [[bëdgòsczi kréz|bëdgòsczi]] (bez gminë Dąbrowa Chełmińska ë czãscë gminë Kòrónowò), [[inowrocławsczi kréz|inowrocławsczi]] (bez òbéńdów na zôpôd òd pakosczëch jezerów), [[radziejowsczi kréz|radziejowsczi]] ë [[włocławsczi kréz|włocławsczi]]. Cządë Kùjawów są téż w krezach: [[kolsczi kréz|kolsczim]], [[koninsczi kréz|koninsczim]], [[mogilensczi kréz|mogilensczim]], [[płocczi kréz|płocczim]], [[torunsczi kréz|torunsczim]] ë [[żninsczi kréz|żninsczim]]. Téż lewobrzégòwi cząd [[Toruń|Torunia]] leżi w òbéńdze historëcznëch Kùjawów.
+Historëczné Kùjawë zajimają dwa [[gard na prawach krezu|gardë na prawach krezu]]: [[Bëdgòszcza|Bëdgòszczã]] ë [[Włocławek]], ë téż krezë: [[aleksandrowsczi kréz|aleksandrowsczi]], [[bëdgòsczi kréz|bëdgòsczi]] (bez gminë Dąbrowa Chełmińska ë czãscë gminë Kòrónowò), [[inowrocławsczi kréz|inowrocławsczi]] (bez òbéńdów na zôpôd òd pakosczëch jezerów), [[radziejowsczi kréz|radziejowsczi]] ë [[włocławsczi kréz|włocławsczi]]. Cządë Kùjawów są téż w krezach: [[kolsczi kréz|kolsczim]], [[koninsczi kréz|koninsczim]], [[mogilensczi kréz|mogilensczim]], [[płocczi kréz|płocczim]], [[torunsczi kréz|torunsczim]] ë [[żninsczi kréz|żninsczim]]. Téż lewobrzégòwi cząd [[Torëń|Torënia]] leżi w òbéńdze historëcznëch Kùjawów.
 ==Przëpisë==
 {{przëpisë}}
-[[Category:Historëczné krôjnë Pòlsczi]]
+[[Kategòrëjô:Historëczné krôjnë Pòlsczi]]
-[[Category:Etnograficzné krôjnë Pòlsczi]]
+[[Kategòrëjô:Etnograficzné krôjnë Pòlsczi]]