Leponteg
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | iaith farw, iaith yr henfyd  |
|---|---|
| Math | Celteg y Cyfandir |
| Nifer y siaradwyr | |
| cod ISO 639-3 | xlp |
| Gwladwriaeth | Rhufain hynafol |
| System ysgrifennu | Etruscan alphabet |
Roedd Leponteg yn iaith Geltaidd a siaredid gan y Lepontii ac efallai lwythau Cetaidd eraill yn Gallia Cisalpina yng ngogledd yr Eidal rhwng tua 700 CC a 400 CC.
Roedd yr iaith yn un o'r ieithoedd Celteg Cyfandirol ac yn perthyn y agos i'r Galeg. Mae ychydig o arysgrifau ar gael yn yr iaith, wedi eu hysgrifennu yn defnyddio gwyddor Lugano, un o'r pum prif wyddor yng ngogledd yr Eidal oedd wedi datblygu o'r Hen Wyddor Italig a ddefnyddid gan yr Etrwsciaid. Cafwyd hyd i'r rhain yn yr ardal o amgylch Lugano, yn cynnwys Lago di Como a Lago Maggiore.
Pan symudodd llwythau Galaidd i'r Eidal ac ymsefydlu i'r gogledd o Afon Po, disodlwyd Leponteg gan yr iaith Galeg. Yn ddiweddarach cymerodd y Rhufeiniaid feddiant o'r ardal a daeth yn ardal Ladin ei hiaith.
Llyfryddiaeth
[golygu | golygu cod]- Eska, J. F. (1998). The linguistic position of Lepontic. Yn Proceedings of the twenty-fourth annual meeting of the Berkeley Linguistics Society vol. 2, Special session on Indo-European subgrouping and internal relations (February 14, 1998), ed. B. K. Bergin, M. C. Plauché, and A. C. Bailey, 2–11. Berkeley: Berkeley Linguistics Society.
- Eska, J. F., a D. E. Evans. (1993). "Continental Celtic". Yn The Celtic Languages, ed. M. J. Ball, 26–63. Llundain: Routledge. ISBN 0-415-01035-7.
- Tibiletti Bruno, M. G. (1978). "Ligure, leponzio e gallico". In Popoli e civiltà dell'Italia antica vi, Lingue e dialetti, ed. A. L. Prosdocimi, 129–208. Rome: Biblioteca di Storia Patria.
- Tibiletti Bruno, M. G. (1981). "Le iscrizioni celtiche d'Italia". In I Celti d'Italia, ed. E. Campanile, 157–207. Pisa: Giardini.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Tartessos - iaith Geltaidd de Portiwgal a de-orllewin Sbaen a gofnodwyd ar gerrig beddau 6 - 8g CC.