YMCA
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | Christian mission, sefydliad rhyngwladol  |
|---|---|
| Dechrau/Sefydlu | 6 Mehefin 1844 |
| Sylfaenydd | George Williams (YMCA) |
| Aelod o'r canlynol | Fforwm Ieuenctid Ewropeaidd |
| Isgwmni/au | YMCA Vivekananda Road, YMCA, Chowringhee |
| Pencadlys | Genefa |
| Gwefan | https://www.ymca.int/, https://www.ymcagta.org |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Sefydliad Cristnogol eciwmenaidd yw'r YMCA (Young Men's Christian Association) a'i nod yw darparu cefnogaeth i ddynion ifanc a'u gweithgareddau. Talfyrir enw'r sefydliad i the Y mewn rhai rhanbarthau, er nid ym Mhrydain. Mae pencadlys y mudiad yn ninas Genefa, Swistir, a bu i 64 miliwn o bobl fanteisio ar ei rwydwaith ar draw 120 gwladwriaeth.[1]
Mae pob YMCA rhanbarthol yn rheoli ei staff a'i gyllid ei hun. Ar lefel genedlaethol, mae'r YMCA rhanbarthol yn ymwneud yn bennaf â strategaeth a chyfeiriad cyffredinol - mae'r sefydliad yn wirioneddol gymunedol ac wedi'i staffio neu ei gefnogi gan wirfoddolwyr a gweithwyr lleol.
Mewn llawer o ranbarthau, ar hyn o bryd, bron dim ond cymuned o ganolfannau chwaraeon yw'r YMCAs lleol, nad oes ganddynt lawer i'w wneud â gwreiddiau crefyddol.
Hanes
[golygu | golygu cod]
Sefydlwyd mudiad yr YMCA yn Llundain ar 6 Mehefin 1844 gan George Williams a chriw o'i gyfeillion Cristnogol Efengylaidd. Teiliwr oedd Williams, galwedigaeth aml i'r gwŷr ifanc a heidiodd i'r dinasoedd o ganlyniad i'r Chwyldro Diwydiannol . Roedd gan ei gymdeithion swyddi tebyg. Roeddent yn bryderus ynghylch y diffyg gweithgareddau iachus ar gyfer dynion ifanc mewn dinasoedd fel Llundain . Y dewisiadau amgen yn aml oedd tafarndai, puteindai a themtasiynau eraill i bechu.
Ehangodd i Awstralia yn y 1850au. Agorodd yr YMCA cyntaf yng Ngogledd America ym Montreal, Québec ar 25 Tachwedd 1851 a'r cyntaf yn yr Unol Daleithiau ar 29 Rhagfyr 29 1851.
Heddiw mae'r YMCAs yn bresennol mewn 122 o wledydd.
Yn yr Almaen, addaswyd y lythyren M am Männer (dynion) yn Christliche Verein Junger Menschen (CVJM) i Menchen (pobl) er mwyn bod yn gynhwysol.
Gweithgaredd
[golygu | golygu cod]Gellir rhannu gweithgareddau YMCA yn bedwar categori:
Gweithgareddau ysbrydol
[golygu | golygu cod]Roedd yr YMCA cynnar yn ymroddedig iawn i astudiaeth Feiblaidd . Gan ymateb i anghenion y cymunedau y maent yn gweithredu ynddynt, mae rhai YMCAs yn ymroi yn fwy cyffredinol i werthoedd ysbrydol.
Rhieni a phlant
[golygu | golygu cod]
Ledled y wlad, mae Geidiaid Indiaidd, Tywysogesau a Braves yr YMCA wedi darparu cyfleoedd lluosog ar gyfer gwneud cyfeillgarwch, gwersylla a heicio llwythol (gan gynnwys crefftau a gwirfoddoli cymdeithasol) i sawl cenhedlaeth o rieni a phlant. Mae'r rhaglen wedi'i neilltuo ar gyfer plant o oedran cyn-ysgol hyd at 8-9 oed.
Mae gwreiddiau'r amserlen fythol brysur hon mewn busnesau tebyg yn dyddio'n ôl mor bell â 1926 . Ymhlith prif sylfaenwyr yr hyn sydd bellach wedi dod yn rhaglen Rhiant/Plentyn YMCA roedd Harold Keltner, cyfarwyddwr YMCA Saint Louis, ac yn anuniongyrchol Joe Friday, trwy ganllaw hela Indiaid Ojibway. Cyfarfu'r ddau ddyn yn gynnar yn y 1920au pan siaradodd Joe Friday mewn gwledd Rhieni a Phlant YMCA lleol a gynhaliwyd gan Harold Keltner. Heddiw, mae Joe Friday a Harold Keltner yn cael eu coffau ag arwyddluniau gwobrau yn anrhydeddu eu hetifeddiaeth a’u dyfarnu i wirfoddolwyr haeddiannol y rhaglen.
Yn hanesyddol mae ymlynwyr Geidiaid Indiaidd YMCA wedi ymfalchïo mewn talu gwrogaeth a pharch i ddiwylliant Brodorol America. Yn dilyn newidiadau mewn synwyrusrwydd gwleidyddol, mae'r enw swyddogol ar y rhaglen hon bellach yn cael ei adnabod yn eang fel "Adventure Guides," er bod rhai ffederasiynau yng Nghaliffornia a Gogledd Carolina wedi dewis cadw'r cyfeiriad Indiaidd tan 2009. Trailblazers yw rhaglen rhieni/plentyn yr YMCA ar gyfer plant hŷn.
Mae plant yn ennill bathodynnau gwobrwyo trwy gyflawni nodau amrywiol, megis cwblhau taith natur ddynodedig a chymryd rhan mewn digwyddiadau a noddir gan y Y. Mae cyfarfod ardal breswyl nodweddiadol o Indian Guides yn cael ei barodi yng nghomedi Bob Hope a Lucille Ball ym 1960 Un anodd godineb (The Facts o Fywyd). Yn fwy diweddar, gwelir tystiolaeth bellach i boblogrwydd parhaus yr YMCA Guides I yng nghomedi 1995 Chevy Chase a Farrah Fawcett, The Man of the House.
Addysg Gorfforol
[golygu | golygu cod]Mae pêl-fasged a phêl-foli yn ddwy gamp tîm a freuddwydiwyd gan hyfforddwyr YMCA, James Naismith a William Morgan, yn y drefn honno. Mae hyd yn oed yr ymdrechion futsal elfennol cyntaf i'w priodoli i hyfforddwyr YMCA: Juan Carlos Ceriani yn Montevideo a João Lotufo yn São Paolo yn ystod y 1930au.
Cyfarwyddiad
[golygu | golygu cod]
Mae llawer o golegau a phrifysgolion yn ddyledus i'r YMCA am eu sylfaen. Er enghraifft, tyfodd Prifysgol Syr George Williams, un o'r ddwy ysgol a ddaeth yn Brifysgol Concordia yn ddiweddarach, allan o'r dosbarthiadau nos a gynigiwyd gan YMCA Montréal.
Arloesodd yr YMCA y cysyniad o ysgol nos, gan ddarparu cyfleoedd addysgol i bobl â swyddi llawn amser. Mae gan lawer o YMCAs Saesneg i Dramorwyr, ysgolion uwchradd amgen, ac ysgolion meithrin ymhlith eu cynigion addysgol.
Mae myfyrwyr ysgol uwchradd yn cael cyfle i gymryd rhan yn Ieuenctid a Llywodraeth YMCA, lle mae grwpiau o blant sy'n cynrychioli pob cymuned YMCA yn ymgynnull yn flynyddol yn eu deddfwrfeydd gwladwriaethol priodol i "gymryd drosodd Prifddinas y Wladwriaeth am ddiwrnod". Mae Ieuenctid a Llywodraeth YMCA yn cefnogi pobl ifanc mewn addysg ddinesig a chyfranogiad mewn lleoliad realistig.
YMCA a Chymru
[golygu | golygu cod]Mae YMCAs yng Nghymru wedi bod yn rhan o Gyngor Cenedlaethol YMCA (y 'National Council' sydd hefyd yn cynnwys YMCAs yn Lloegr) ers mis Rhagfyr 2014.
Yn 2023 roedd 17 YMCA ledled Cymru, yn cefnogi bron i 130 o gymunedau gwahanol ac wedi darparu gwely i fwy na 1,000 o bobl ddigartref y llynedd.
Mae staff yn ein YMCAs Cymreig yn cefnogi 6,400 o bobl i gymryd rhan mewn hyfforddiant ac addysg bob blwyddyn ac yn helpu mwy na 7,700 i wella eu hiechyd corfforol a bod yn actif.
Mae YMCAs yng Nghymru hefyd yn cefnogi mwy na 1,600 o blant a phobl ifanc mewn clybiau y tu allan i oriau ysgol a chlybiau gwyliau bob blwyddyn ac mae ganddynt 3,000 o bobl ifanc yng Nghymru yn cymryd rhan yn rheolaidd yn ein gwaith ymgysylltu ieuenctid.[2]
Mae YMCAs Cymru wedi eu lleoli yn:[3]
|
|
YMCA a'r gymuned hoyw
[golygu | golygu cod]Cyn cyfreithloni gwrywgydiaeth, roedd rhai dynion yn aml yn defnyddio'r "Y's" lleol fel mannau cyfarfod â dynion eraill [4] [5], arfer a ddirywiodd wrth i sawnau hoyw ddod yn fwy poblogaidd.
Mae cân The Village People o’r un enw yn cyfeirio at hyn, yn ogystal â phresenoldeb gwrywgydwyr yn yr YMCAs. [6]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Blue Book". World Alliance of YMCAs. 2018-07-10. Cyrchwyd 2018-11-10.
- ↑ "YMCAs in Wales". YMCA. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2023-06-06. Cyrchwyd 6 Mehefin 2023.
- ↑ "Find your local YMCA". YMCA. Cyrchwyd 6 Mehefin 2023.
- ↑ "YMCA" (yn Saesneg).
- ↑ "Take the Stranger By the Hand: Same-Sex Relations and the YMCA". gaybookreviews.info. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-03-16. Cyrchwyd 2023-06-06.
- ↑ "Ymca, ritorno alla fede nelle ex palestre gay" (yn Saesneg). RCS Quotidiani Spa. 25 Tachwedd 2006.