Σταντ-απ κόμεντι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Τρέχουσα έκδοση από την 11:04, 3 Οκτωβρίου 2024

To σταντ-απ κόμεντι (αγγλικά: stand-up comedy‎‎), το οποίο ενίοτε αναφέρεται και απλουστευμένα ως σταντ-απ, είναι είδος κωμωδίας που πραγματοποιείται ζωντανά σε κοινό και ο/η καλλιτέχνης απευθύνεται απευθείας στο κοινό με στόχο το γέλιο, συνήθως σε όρθια στάση και με χρήση μικροφώνου, δηλαδή με την απουσία ενός θεατρικού «τέταρτου τοίχου», αφού οι κωμικοί απευθύνονται στο κοινό και τις περισσότερες φορές υπάρχει και σχετική αλληλεπίδραση με το κοινό.

Οι απαρχές, η εξέλιξη και η τέχνη του

Ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, αλλά άκμασε κυρίως στην Αγγλία από τη δεκαετία του 60 και μετά, και ειδικότερα από το 80 και μετά, σε συνδυασμό με την εναλλακτική κωμωδία (alternative comedy) που το ανταγωνιζόταν, και αυτό επειδή πριν τη δεκαετία του 60 τα περισσότερα θέματα του stand-up δεν ήταν "πολιτικώς ορθά" (ήταν προσβλητικά ή/και ρατσιστικά ή/και σεξιστικά, κ.λπ.), και οι ρίζες του μπορούν να ανιχνευθούν σε ζωντανές μουσικές παραστάσεις των δύο προαναφερθέντων χωρών, όπως στα είδη μπουρλέσκ, βοντβίλ, και άλλων σχετικών ειδών, με στοιχεία κωμικής πρόζας που δίνονταν ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα.

Ένας/Μία καλλιτέχνης που ασχολείται με το stand-up comedy ονομάζεται κωμικός (comic, κόμικ) ή stand-up κωμικός ή stand-up comedian (σταντ απ κομίντιαν), αλλά και απλά ως stand-up, stand up ή σταντ απ, ο/η οποίος-α συχνά διηγείται μια γρήγορη ακολουθία χιουμοριστικών ιστοριών ή σύντομων αστείων, γνωστά ως ουάν-λάινερς (one-liners) ή παρουσιάζει την άποψή του/της για ένα θέμα, τα οποία αποτελούν το μονόλογό του/της (ή, αλλιώς, τη ρουτίνα του/της).

Το stand up αποτελεί μια τέχνη με πολλές ιδιαιτερότητες και δυσκολίες, αλλά και κάποιους βασικούς και απαράβατους κανόνες που έχουν δομηθεί επί σκηνής τα τελευταία 60 χρόνια: ο/η καλλιτέχνης γράφει μόνος-η του/της τα κείμενά του/της, δεν "κλέβει" αστεία άλλων κωμικών, δε χρησιμοποιεί ανέκδοτα και δεν υποδύεται κάποιον ρόλο.

Επίσης, αντιθέτως από αυτό που πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, στο stand-up δεν είναι απαραίτητη η άμεση συνομιλία του/της καλλιτέχνη-ιδας με το κοινό, με την αλληλεπίδραση του κόσμου με τον/την κωμικό να γίνεται μόνο όταν ο/η ίδιος-α το ζητήσει και απευθυνθεί προς το κοινό. Το κομμάτι αυτό ονομάζεται κράουντ γουόρκ (crowd work), και αποτελεί ίσως το πιο δύσκολο μέρος, καθώς ο/η κωμικός πρέπει να αυτοσχεδιάσει πάνω στις απαντήσεις που θα πάρει από το κοινό, να προκαλέσει το γέλιο, αλλά ταυτόχρονα να μην προσβάλει ή φερθεί άσχημα στον θεατή.

Κάποιος θεατής που παρεμβαίνει από μόνος του, φωνάζει κατά τη διάρκεια της παράστασης ή ενοχλεί γενικότερα την παράσταση με οποιοδήποτε άλλο τρόπο ονομάζεται χέκλερ (heckler).^[1] Στις περιπτώσεις αυτές, ο/η κωμικός έχει δικαίωμα να απαντήσει όπως θέλει και σε πολλές περιπτώσεις να "στοχοποιήσει" το άτομο αυτό μέσα από τη ρουτίνα του/της, ή ακόμα και να μιλήσει άσχημα με σκοπό να τον/την κάνει να σταματήσει ή να φύγει.

Το stand-up παρουσιάζεται σε ειδικά για τον σκοπό κλαμπ που λέγονται κόμεντι κλαμπ (comedy club), αλλά και σε μπαρ (bar) και θέατρα.

Πώς γίνεται κάποιος stand-up comedian

Για να ξεκινήσει κάποιος να ασχολείται με το stand-up δηλώνει συμμετοχή σε ένα όπεν μάικ (open mic, μετάφραση: "ανοιχτό μικρόφωνο"), όπου τα open mic είναι βραδιές όπου μπορεί να συμμετέχει όποιος θέλει, και έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει τη ρουτίνα του/της, διάρκειας μέχρι 5 λεπτών.

Με τη συμμετοχή σε open mic οι νέοι κωμικοί αποκτούν εμπειρία, δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους και έχουν την ευκαιρία να παρακολουθούν άλλους κωμικούς.

Στα open mic μπορούν να συμμετέχουν και παλαιότεροι κωμικοί με σκοπό να δοκιμάζουν τα νέα τους κείμενα, με τον θεσμό των open mic να είναι όχι μόνο γνωστός σε όλο τον κόσμο, αλλά και ένας από τους βασικούς τρόπους με τον οποίο διαδίδεται και εξαπλώνεται το stand-up.

Open mic βραδιές διοργανώνονται κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά έχουν κατά καιρούς οργανωθεί και σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Χρειάζεται χρόνια δουλειάς για να αποκτήσει ένας/μία κωμικός υλικό μεγάλης διάρκειας σε επαγγελματικό επίπεδο.

Όταν ο/η κωμικός έχει συγκεντρώσει υλικό διάρκειας πάνω από μία ώρα, παρουσιάζει, συνήθως, σόλο (solo) παραστάσεις, οι οποίες στο εξωτερικό ονομάζονται σπέσιαλς (specials).^[2] Πολλές φορές οι παραστάσεις αυτές ηχογραφούνται ή βιντεοσκοπούνται ώστε να κυκλοφορήσουν στο εμπόριο.

Το σταντ-απ στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα ήρθε τη δεκαετία του 1970 με τον Χάρρυ Κλυνν,^[3] αλλά σημαντικός σταθμός της ευρείας διάδοσης του αποτελούν τα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τη δημιουργία και τη λειτουργία του πρώτου comedy club στην Ελλάδα, τις "Νύχτες Κωμωδίας", το οποίο λειτουργούσε η Λουκία Ρικάκη^[3] από το 1994–95.^[4]^[5]^[6]

Μέσα από τις "Νύχτες Κωμωδίας" ξεκίνησαν πολλοί γνωστοί κωμικοί που συνεχίζουν μέχρι τις μέρες μας: συγκεκριμένα, τα αδέρφια Θανάσης^[4] και Κώστας Παπαγεωργίου,^[7]^[6] ο Σίλας Σεραφείμ,^[4] ο Δημήτρης Δημόπουλος,^[4] ο Χριστόφορος Ζαραλίκος,^[4]^[5]^[8] ο οποίος υπήρξε και ένα από τα ιδρυτικά μέλη,^[5] ο Κωνσταντίνος Ραβνιωτόπουλος,^[4] ο μουσικός Μίλτος Τζαλαγιάννης (με το καλλιτεχνικό όνομα "Μπεμπέκος" ή "Μπεμπέκος Μικρούλης"),ο Ανδρέας Κωνσταντινίδης, ο Γιώργος Χατζηπαύλου,^[9]^[10] ο Δημήτρης Δούκογλου, ο Δημήτρης Χριστοφορίδης, ο Αλέξανδρος Τσουβέλας και ο Διονύσης Ατζαράκης,^[10] αλλά έχουν περάσει ως γκεστ (guest), δηλαδή ως έκτακτες συμμετοχές, και εν ενεργεία stand-up comedians που είχαν ήδη κάνει καριέρα στο εξωτερικό, οι οποίοι βοήθησαν στην εξέλιξη του είδους στην Ελλάδα, όπως ο Λάμπρος Φισφής^[11]^[12] και η Κατερίνα Βρανά,^[13] και με αρκετούς από αυτούς να έχουν κάνει και "πέρασμα" από την τηλεόραση.^[14]^[15]^[16]^[17]

Γνωστοί Έλληνες κωμικοί σχετικοί με το είδος είναι ο Τζίμης Πανούσης, ο οποίος είχε κάνει μέχρι και stand-up σόλο παραστάσεις, μερικές από τις οποίες υπάρχουν στο YouTube, και ο Λάκης Λαζόπουλος, μέσα από την εκπομπή του Αλ Τσαντίρι Νιουζ, η οποία περιείχε πολλά στοιχεία του είδους, και στη συντακτική ομάδα της υπήρξε ο stand-up comedian Κωνσταντίνος Ραβνιωτόπουλος,^[15] αλλά ακόμα και ο Μάρκος Σεφερλής έχει κάποια stand-up στοιχεία σε κάποια σόλο σκετς ή παρουσιάσεις του μέσα από τις παραστάσεις-επιθεωρήσεις του στο θέατρο, αν και με ξεπερασμένο είδος ρουτίνας.

Τα τελευταία χρόνια γνωρίζει τεράστια άνθηση στη χώρα μας, με δεκάδες κωμικούς που πραγματοποιούν παραστάσεις σε όλη τη χώρα σε θέατρα, bar και σε φεστιβάλ, ενώ λειτουργούν και δύο comedy club, το Γκάζι Κόμεντι Κλαμπ (Gazi Comedy CLub) στην Αθήνα και το "Μαιευτήριο" στη Θεσσαλονίκη.

Στις παραστάσεις των comedy club συμμετέχουν δύο ή παραπάνω κωμικοί παρουσιάζοντας σε μια βραδιά από 5 έως 30 λεπτά το άτομο. Οι βραδιές αυτές συνήθως έχουν κάποιον-α έμπειρο-η κωμικό ως παρουσιαστή που "παίζει" το υλικό του/της ανάμεσα στους υπόλοιπους κωμικούς, τους οποίους παρουσιάζει. Ο ρόλος του/της παρουσιαστή-ριας, γνωστός ως Εμ-Σι (από τα αγγλικά αρχικά "MC", από το "Master of Ceremony"), είναι πολύ βασικός για την επιτυχία μιας παράστασης.

Επίσης, πολλές φορές στις βραδιές αυτές έχουν την ευκαιρία να εμφανιστούν και γνωστοί κωμικοί του χώρου που δεν ανήκουν στο πρόγραμμα, με 5 ή 10 λεπτά υλικό.

Πηγές

Ηλιάδης, Αντώνης (2024). «Το σταντ-απ κόμεντι στην Ελλάδα». Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης. https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/55604.

Παραπομπές

↑ Απόδοση του όρου "heckler" στο WordReference
↑ Αποδόσεις του όρου "special" στο WordReference
↑ ^3,0 ^3,1 «Κατερίνα Βρανά: Μια από τις 13 stand-up comedians στον κόσμο». ProtoThema.gr. 22 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 «"Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 «Βιογραφικό – Χριστόφορος Ζαραλίκος». Zaralikos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ ^6,0 ^6,1 «Covid-Free... Teza: Μία stand up comedy παράσταση με τον Κώστα Παπαγεωργίου». ProtoThema.gr. 3 Φεβρουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Ο Κώστας Παπαγεωργίου σε μια Stand-Up συνέντευξή στο The Machine – The Machine – Art Press». ΤheΜachine.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «"1821-2021, Διακόσια Χρόνια Δανεικά" στην Πάτρα – Χριστόφορος Ζαραλίκος». Zaralikos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Αφιέρωμα στο ελληνικό σταντ-απ #1: Γιώργος Χατζηπαύλου». StandUpArchive.gr. 25 Ιανουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.
↑ ^10,0 ^10,1 «Ο… ταξιτζής του Open Διονύσης Ατζαράκης μίλησε για την εκπομπή του και την προσωπική του ζωή». TVOpen.gr. Open TV. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Λάμπρος Φισφής – Βιογραφία». Periergos.gr. 25 Απριλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Λάμπρος Φισφής – ΝΑ ΤΟ ΦΩΣ ON TOUR». Viva.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Κατερίνα Βρανά: Από το κώμα στη Μαλαισία, όρθια στη θεατρική σκηνή της Αθήνας, με χιούμορ και πείσμα». CNN.gr. 21 Δεκεμβρίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Σίλας Σεραφείμ – retroDB». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ ^15,0 ^15,1 «Stand up Comedy «Νύχτες Κωμωδίας» με τον Κωνσταντίνο Ραβνιωτόπουλο στην Πτολεμαΐδα». KozaniLife.gr. 25 Μαΐου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Γιώργος Χατζηπαύλου – retroDB». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.
↑ «Διονύσης Ατζαράκης – retroDB». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[1] Απόδοση του όρου "heckler" στο WordReference

[2] Αποδόσεις του όρου "special" στο WordReference

[Κατερίνα_Βρανά:_Μια_από_τις_13_stand-up_comedians_στον_κόσμο_–_ProtoThema-3] 3,0 ^3,1 «Κατερίνα Βρανά: Μια από τις 13 stand-up comedians στον κόσμο». ProtoThema.gr. 22 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Νύχτες_Κωμωδίας_–_RetroDb-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 «"Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Βιογραφικό_–_Χριστόφορος_Ζαραλίκος_–_Zaralikos.gr_–_official_website-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 «Βιογραφικό – Χριστόφορος Ζαραλίκος». Zaralikos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Επόμενη_stand-up_παράσταση_–_Κώστας_Παπαγεωργίου-6] 6,0 ^6,1 «Covid-Free... Teza: Μία stand up comedy παράσταση με τον Κώστα Παπαγεωργίου». ProtoThema.gr. 3 Φεβρουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[RetroDb_–_Θανάσης_και_Κώστας_Παπαγεωργίου-7] «Ο Κώστας Παπαγεωργίου σε μια Stand-Up συνέντευξή στο The Machine – The Machine – Art Press». ΤheΜachine.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Επόμενη_stand-up_παράσταση_–_Χριστόφορος_Ζαραλίκος-8] «"1821-2021, Διακόσια Χρόνια Δανεικά" στην Πάτρα – Χριστόφορος Ζαραλίκος». Zaralikos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Αφιέρωμα_2014_–_Γιώργος_Χατζηπαύλου-9] «Αφιέρωμα στο ελληνικό σταντ-απ #1: Γιώργος Χατζηπαύλου». StandUpArchive.gr. 25 Ιανουαρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.

[Διονύσης_Ατζαράκης_–_Open_TV-10] 10,0 ^10,1 «Ο… ταξιτζής του Open Διονύσης Ατζαράκης μίλησε για την εκπομπή του και την προσωπική του ζωή». TVOpen.gr. Open TV. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Periergos_–_Βιογραφία_–_Λάμπρος_Φισφής-11] «Λάμπρος Φισφής – Βιογραφία». Periergos.gr. 25 Απριλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Επόμενη_stand-up_παράσταση_–_Λάμπρος_Φισφής-12] «Λάμπρος Φισφής – ΝΑ ΤΟ ΦΩΣ ON TOUR». Viva.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Κατερίνα_Βρανά_–_Όρθια-13] «Κατερίνα Βρανά: Από το κώμα στη Μαλαισία, όρθια στη θεατρική σκηνή της Αθήνας, με χιούμορ και πείσμα». CNN.gr. 21 Δεκεμβρίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[RetroDb_–_Σίλας_Σεραφείμ-14] «Σίλας Σεραφείμ – retroDB». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[Βιογραφικό_–_KozaniLife_–_Κωνσταντίνος_Ραβνιωτόπουλος-15] 15,0 ^15,1 «Stand up Comedy «Νύχτες Κωμωδίας» με τον Κωνσταντίνο Ραβνιωτόπουλο στην Πτολεμαΐδα». KozaniLife.gr. 25 Μαΐου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[RetroDb_–_Γιώργος_Χατζηπαύλου-16] «Γιώργος Χατζηπαύλου – retroDB». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[RetroDb_–_Διονύσης_Ατζαράκης-17] «Διονύσης Ατζαράκης – retroDB». RetroDb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
+[[image:Amy Schumer.jpg|thumb|right|200px]]
-{{χωρίς παραπομπές|2|02|2022}}
+To '''σταντ-απ κόμεντι''' ({{Lang-en|stand-up comedy}}), το οποίο ενίοτε αναφέρεται και απλουστευμένα ως '''σταντ-απ''', είναι είδος [[κωμωδία|κωμωδίας]] που πραγματοποιείται ζωντανά σε κοινό και ο/η καλλιτέχνης απευθύνεται απευθείας στο κοινό με στόχο το γέλιο, συνήθως σε όρθια στάση και με χρήση μικροφώνου, δηλαδή με την απουσία ενός θεατρικού [[Τέταρτος τοίχος|«τέταρτου τοίχου»]], αφού οι κωμικοί απευθύνονται στο κοινό και τις περισσότερες φορές υπάρχει και σχετική αλληλεπίδραση με το κοινό.
-<div class="plainlinks" style="margin-left:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-top:1px solid #ccc; border-bottom:1px solid #ccc; padding:2px; background:#F9F9F9; text-align:left; font-size:95%;">[[Image:Construction.svg|15px]] Το άρθρο αυτό είναι [[Βικιπαίδεια:Επέκταση|ανεπαρκώς ανεπτυγμένο ή ανολοκλήρωτο]]. Η [{{fullurl:{{FULLPAGENAME}}|veaction=edit}} βοήθειά σας] είναι καλοδεχούμενη!</div>
+== Οι απαρχές, η εξέλιξη και η τέχνη του ==
-[[image:Amy Schumer.jpg|thumb|right|200px]]
+Ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, αλλά άκμασε κυρίως στην [[Αγγλία]] από τη δεκαετία του 60 και μετά, και ειδικότερα από το 80 και μετά, σε συνδυασμό με την ''εναλλακτική κωμωδία'' (alternative comedy) που το ανταγωνιζόταν, και αυτό επειδή πριν τη δεκαετία του 60 τα περισσότερα θέματα του stand-up δεν ήταν "πολιτικώς ορθά" (ήταν προσβλητικά ή/και ρατσιστικά ή/και σεξιστικά, κ.λπ.), και οι ρίζες του μπορούν να ανιχνευθούν σε ζωντανές μουσικές παραστάσεις των δύο προαναφερθέντων χωρών, όπως στα είδη μπουρλέσκ, [[βοντβίλ]], και άλλων σχετικών ειδών, με στοιχεία κωμικής πρόζας που δίνονταν ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα.
+Ένας/Μία καλλιτέχνης που ασχολείται με το stand-up comedy ονομάζεται κωμικός (comic, ''κόμικ'') ή stand-up κωμικός ή stand-up comedian (''σταντ απ κομίντιαν''), αλλά και απλά ως stand-up, stand up ή ''σταντ απ'', ο/η οποίος-α συχνά διηγείται μια γρήγορη ακολουθία [[χιούμορ|χιουμοριστικών]] ιστοριών ή σύντομων αστείων, γνωστά ως ''ουάν-λάινερς'' (one-liners) ή παρουσιάζει την άποψή του/της για ένα θέμα, τα οποία αποτελούν το ''μονόλογό'' του/της (ή, αλλιώς, τη ''ρουτίνα'' του/της).
+Το stand up αποτελεί μια τέχνη με πολλές ιδιαιτερότητες και δυσκολίες, αλλά και κάποιους βασικούς και απαράβατους κανόνες που έχουν δομηθεί επί σκηνής τα τελευταία 60 χρόνια: ο/η καλλιτέχνης γράφει μόνος-η του/της τα κείμενά του/της, δεν "κλέβει" αστεία άλλων κωμικών, δε χρησιμοποιεί ανέκδοτα και δεν υποδύεται κάποιον ρόλο.
+Επίσης, αντιθέτως από αυτό που πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, στο stand-up δεν είναι απαραίτητη η άμεση συνομιλία του/της καλλιτέχνη-ιδας με το κοινό, με την αλληλεπίδραση του κόσμου με τον/την κωμικό να γίνεται μόνο όταν ο/η ίδιος-α το ζητήσει και απευθυνθεί προς το κοινό. Το κομμάτι αυτό ονομάζεται ''κράουντ γουόρκ'' (crowd work), και αποτελεί ίσως το πιο δύσκολο μέρος, καθώς ο/η κωμικός πρέπει να αυτοσχεδιάσει πάνω στις απαντήσεις που θα πάρει από το κοινό, να προκαλέσει το γέλιο, αλλά ταυτόχρονα να μην προσβάλει ή φερθεί άσχημα στον θεατή.
+Κάποιος θεατής που παρεμβαίνει από μόνος του, φωνάζει κατά τη διάρκεια της παράστασης ή ενοχλεί γενικότερα την παράσταση με οποιοδήποτε άλλο τρόπο ονομάζεται ''χέκλερ'' (heckler).<ref>[https://www.wordreference.com/engr/heckler ''Απόδοση'' του όρου "heckler" στο WordReference]</ref> Στις περιπτώσεις αυτές, ο/η κωμικός έχει δικαίωμα να απαντήσει όπως θέλει και σε πολλές περιπτώσεις να "στοχοποιήσει" το άτομο αυτό μέσα από τη ''ρουτίνα'' του/της, ή ακόμα και να μιλήσει άσχημα με σκοπό να τον/την κάνει να σταματήσει ή να φύγει.
+Το stand-up παρουσιάζεται σε ειδικά για τον σκοπό κλαμπ που λέγονται ''κόμεντι κλαμπ'' (comedy club), αλλά και σε μπαρ (bar) και θέατρα.
+== Πώς γίνεται κάποιος stand-up comedian ==
+Για να ξεκινήσει κάποιος να ασχολείται με το stand-up δηλώνει συμμετοχή σε ένα ''όπεν μάικ'' (open mic, μετάφραση: "ανοιχτό μικρόφωνο"), όπου τα open mic είναι βραδιές όπου μπορεί να συμμετέχει όποιος θέλει, και έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει τη ''ρουτίνα'' του/της, διάρκειας μέχρι 5 λεπτών.
+Με τη συμμετοχή σε open mic οι νέοι κωμικοί αποκτούν εμπειρία, δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους και έχουν την ευκαιρία να παρακολουθούν άλλους κωμικούς.
+Στα open mic μπορούν να συμμετέχουν και παλαιότεροι κωμικοί με σκοπό να δοκιμάζουν τα νέα τους κείμενα, με τον θεσμό των open mic να είναι όχι μόνο γνωστός σε όλο τον κόσμο, αλλά και ένας από τους βασικούς τρόπους με τον οποίο διαδίδεται και εξαπλώνεται το stand-up.
-To '''stand-up comedy''' (''σταντ απ κόμεντι'') είναι είδος [[κωμωδία|κωμωδίας]] που πραγματοποιείται ζωντανά σε κοινό και ο/η καλλιτέχνης απευθύνεται απευθείας στο κοινό με στόχο το γέλιο, συνήθως σε όρθια στάση και με χρήση μικροφώνου, δηλαδή με την απουσία ενός θεατρικού «τέταρτου τοίχου», αφού οι κωμικοί απευθύνονται στο κοινό και τις περισσότερες φορές υπάρχει και σχετική αλληλεπίδραση με το κοινό.
+Open mic βραδιές διοργανώνονται κυρίως σε [[Αθήνα]] και [[Θεσσαλονίκη]], αλλά έχουν κατά καιρούς οργανωθεί και σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας.
-Είναι διαδεδομένη τέχνη σε όλον τον κόσμο, η οποία ξεκίνησε από τις ΗΠΑ στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά άκμασε κυρίως στην Αγγλία από τη δεκαετία του 60 και μετά, και ειδικότερα από το 80 και μετά, σε συνδυασμό με την "εναλλακτική κωμωδία" που το ανταγωνιζόταν, και αυτό επειδή πριν τη δεκαετία του 60 τα περισσότερα θέματα του stand-up δεν ήταν "πολιτικώς ορθά" (ήταν προσβλητικά ή/και ρατσιστικά ή/και σεξιστικά, κ.λπ.).
+Χρειάζεται χρόνια δουλειάς για να αποκτήσει ένας/μία κωμικός υλικό μεγάλης διάρκειας σε επαγγελματικό επίπεδο.
-Ένας καλλιτέχνης που ασχολείται με το stand up comedy ονομάζεται κωμικός (comic) ή stand up κωμικός. Αποτελεί μια τέχνη με πολλές ιδιαιτερότητες και δυσκολίες, αλλά και κάποιους βασικούς κανόνες και απαράβατους κανόνες που έχουν δομηθεί επί σκηνής τα τελευταία 50 χρόνια.
+Όταν ο/η κωμικός έχει συγκεντρώσει υλικό διάρκειας πάνω από μία ώρα, παρουσιάζει, συνήθως, ''σόλο'' (solo) παραστάσεις, οι οποίες στο εξωτερικό ονομάζονται ''σπέσιαλς'' (specials).<ref>[https://www.wordreference.com/engr/special Αποδόσεις του όρου "special" στο WordReference]</ref> Πολλές φορές οι παραστάσεις αυτές ηχογραφούνται ή βιντεοσκοπούνται ώστε να κυκλοφορήσουν στο εμπόριο.
-Ο/Η κωμικός συχνά διηγείται μια γρήγορη ακολουθία [[χιούμορ|χιουμοριστικών]] ιστοριών ή σύντομων αστείων, γνωστά ως ουάν-λάινερς (one-liners) ή παρουσιάζει την άποψή του/της για ένα θέμα, τα οποία αποτελούν το ''μονόλογο'' του/της (ή αλλιώς τη ''ρουτίνα'' του/της).
+== Το σταντ-απ στην Ελλάδα ==
-Απαράβατος κανόνας του stand up είναι ότι ο/η καλλιτέχνης γράφει μόνος-η του/της τα κείμενά του/της, δεν "κλέβει" αστεία άλλων κωμικών, δε χρησιμοποιεί ανέκδοτα και δεν υποδύεται κάποιον ρόλο. Αντιθέτως, από ότι πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, στο stand up δεν είναι απαραίτητη η άμεση συνομιλία του/της καλλιτέχνη-ιδας με το κοινό. Το κομμάτι αυτό ονομάζεται κράουντ γουόρκ (crowd work) και αποτελεί ίσως το πιο δύσκολο μέρος καθώς ο/η κωμικός πρέπει να αυτοσχεδιάσει πάνω στις απαντήσεις που θα πάρει από το κοινό, να προκαλέσει το γέλιο αλλά να μην προσβάλει ή φερθεί άσχημα στον θεατή. Η επαφή του κόσμου με τον κωμικό γίνεται μόνο όταν ο/η ίδιος-η το ζητήσει και απευθυνθεί προς το κοινό. Κάποιος θεατής που παρεμβαίνει από μόνος του, φωνάζει τη διάρκεια της παράστασης και ενοχλεί γενικότερα την παράσταση ονομάζεται χέκλερ (heckler). Στις περιπτώσεις αυτές ο/η κωμικός έχει δικαίωμα να απαντήσει όπως θέλει και σε πολλές περιπτώσεις να προβάλλει και να μιλήσει άσχημα με σκοπό να τον κάνει να σταματήσει ή να φύγει.
+Στην Ελλάδα ήρθε τη δεκαετία του 1970 με τον [[Χάρρυ Κλυνν]],<ref name="Κατερίνα Βρανά: Μια από τις 13 stand-up comedians στον κόσμο – ProtoThema">{{cite web |url=https://www.protothema.gr/stories/article/419829/katerina-vrana-mia-apo-tis-13-stand-up-comedians-ston-kosmo-/ |title=Κατερίνα Βρανά: Μια από τις 13 stand-up comedians στον κόσμο |date=22 October 2014 |website=ProtoThema.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210509160138/https://www.protothema.gr/stories/article/419829/katerina-vrana-mia-apo-tis-13-stand-up-comedians-ston-kosmo-/ |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref> αλλά σημαντικός σταθμός της ευρείας διάδοσης του αποτελούν τα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τη δημιουργία και τη λειτουργία του πρώτου comedy club στην Ελλάδα, τις "Νύχτες Κωμωδίας", το οποίο λειτουργούσε η [[Λουκία Ρικάκη]]<ref name="Κατερίνα Βρανά: Μια από τις 13 stand-up comedians στον κόσμο – ProtoThema"/> από το 1994–95.<ref name="Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb">{{cite web |url=https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%9D%CF%8D%CF%87%CF%84%CE%B5%CF%82_%CE%BA%CF%89%CE%BC%CF%89%CE%B4%CE%AF%CE%B1%CF%82 |title="Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb |website=RetroDb.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200804224444/https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%9D%CF%8D%CF%87%CF%84%CE%B5%CF%82_%CE%BA%CF%89%CE%BC%CF%89%CE%B4%CE%AF%CE%B1%CF%82 |archive-date=4 August 2020 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref><ref name="Βιογραφικό – Χριστόφορος Ζαραλίκος – Zaralikos.gr – official website"/><ref name="Επόμενη stand-up παράσταση – Κώστας Παπαγεωργίου"/>
-Το stand up παρουσιάζεται σε ειδικά για τον σκοπό «κλαμπ» (comedy club), αλλά και σε μπαρ (bar) και θέατρα.
+Μέσα από τις "Νύχτες Κωμωδίας" ξεκίνησαν πολλοί γνωστοί κωμικοί που συνεχίζουν μέχρι τις μέρες μας: συγκεκριμένα, τα αδέρφια Θανάσης<ref name="Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb"/> και Κώστας Παπαγεωργίου,<ref name="RetroDb – Θανάσης και Κώστας Παπαγεωργίου">{{cite web |url=https://www.themachine.com.cy/kostas-papageorgiou/ |title=Ο Κώστας Παπαγεωργίου σε μια Stand-Up συνέντευξή στο The Machine – The Machine – Art Press |website=ΤheΜachine.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210121015718/https://www.themachine.com.cy/kostas-papageorgiou/ |archive-date=21 January 2021 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref><ref name="Επόμενη stand-up παράσταση – Κώστας Παπαγεωργίου">{{cite web |url=https://www.protothema.gr/culture/article/1208213/covid-freeteza-mia-stand-up-comedy-parastasi-me-ton-kosta-papageorgiou/ |title=Covid-Free... Teza: Μία stand up comedy παράσταση με τον Κώστα Παπαγεωργίου |website=ProtoThema.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205022459/https://www.protothema.gr/culture/article/1208213/covid-freeteza-mia-stand-up-comedy-parastasi-me-ton-kosta-papageorgiou/ |archive-date=5 February 2022 |date=3 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref> ο Σίλας Σεραφείμ,<ref name="Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb"/> ο Δημήτρης Δημόπουλος,<ref name="Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb"/> ο Χριστόφορος Ζαραλίκος,<ref name="Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb"/><ref name="Βιογραφικό – Χριστόφορος Ζαραλίκος – Zaralikos.gr – official website"/><ref name="Επόμενη stand-up παράσταση – Χριστόφορος Ζαραλίκος">{{cite web |url=https://zaralikos.gr/2022/02/04/1821-2021-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%ba%cf%8c%cf%83%ce%b9%ce%b1-%cf%87%cf%81%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1-%ce%b4%ce%b1%ce%bd%ce%b5%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%80%ce%ac/ |title=“1821-2021, Διακόσια Χρόνια Δανεικά” στην Πάτρα – Χριστόφορος Ζαραλίκος |website=Zaralikos.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205010434/https://zaralikos.gr/2022/02/04/1821-2021-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%B9%CE%B1-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%B4%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%AC/ |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref> ο οποίος υπήρξε και ένα από τα ιδρυτικά μέλη,<ref name="Βιογραφικό – Χριστόφορος Ζαραλίκος – Zaralikos.gr – official website">{{cite web |url=https://zaralikos.gr/%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%BF/ |title=Βιογραφικό – Χριστόφορος Ζαραλίκος |website=Zaralikos.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205010130/https://zaralikos.gr/%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%BF/ |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref> ο Κωνσταντίνος Ραβνιωτόπουλος,<ref name="Νύχτες Κωμωδίας – RetroDb"/> ο μουσικός Μίλτος Τζαλαγιάννης (με το καλλιτεχνικό όνομα "Μπεμπέκος" ή "Μπεμπέκος Μικρούλης"),ο Ανδρέας Κωνσταντινίδης, ο [[Γιώργος Χατζηπαύλου]],<ref name="Αφιέρωμα 2014 – Γιώργος Χατζηπαύλου">{{cite web |url=http://www.standuparchive.gr/2014/01/1.html |date=25 January 2014 |title=Αφιέρωμα στο ελληνικό σταντ-απ #1: Γιώργος Χατζηπαύλου |website=StandUpArchive.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220207101550/http://www.standuparchive.gr/2014/01/1.html |archive-date=7 February 2022 |df=dmy-all |access-date=7 February 2022 |language=el }}</ref><ref name="Διονύσης Ατζαράκης – Open TV"/> ο Δημήτρης Δούκογλου, ο Δημήτρης Χριστοφορίδης, ο [[Αλέξανδρος Τσουβέλας]] και ο [[Διονύσης Ατζαράκης]],<ref name="Διονύσης Ατζαράκης – Open TV">{{cite web |url=https://www.tvopen.gr/watch/100954/otaxitzhstoyopendionyshsatzarakhsmilhsegiathnekpomphtoykaithnprosopikhtoyzoh |title=Ο… ταξιτζής του Open Διονύσης Ατζαράκης μίλησε για την εκπομπή του και την προσωπική του ζωή |website=TVOpen.gr |publisher=[[Open TV]] |url-status=live |archive-url= |archive-date= |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref> αλλά έχουν περάσει ως ''γκεστ'' (guest), δηλαδή ως έκτακτες συμμετοχές, και εν ενεργεία stand-up comedians που είχαν ήδη κάνει καριέρα στο εξωτερικό, οι οποίοι βοήθησαν στην εξέλιξη του είδους στην Ελλάδα, όπως ο [[Λάμπρος Φισφής]]<ref name="Periergos – Βιογραφία – Λάμπρος Φισφής">{{cite web |url=https://www.periergos.gr/erotiseis/lampros-fisfis-biografia |title=Λάμπρος Φισφής – Βιογραφία |website=Periergos.gr |date=25 April 2015 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205003514/https://www.periergos.gr/erotiseis/lampros-fisfis-biografia |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref><ref name="Επόμενη stand-up παράσταση – Λάμπρος Φισφής">{{cite web |url=https://www.viva.gr/tickets/standupcomedy/festivallampros-fisfis-na-to-fos/  |title=Λάμπρος Φισφής – ΝΑ ΤΟ ΦΩΣ ON TOUR |website=Viva.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205004057/https://www.viva.gr/tickets/standupcomedy/festivallampros-fisfis-na-to-fos/ |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref> και η Κατερίνα Βρανά,<ref name="Κατερίνα Βρανά – Όρθια">{{cite web |url=https://www.cnn.gr/style/politismos/story/293819/katerina-vrana-apo-to-koma-sti-malaisia-orthia-sti-theatriki-skini-tis-athinas-me-xioymor-kai-peisma |title=Κατερίνα Βρανά: Από το κώμα στη Μαλαισία, όρθια στη θεατρική σκηνή της Αθήνας, με χιούμορ και πείσμα |date=21 December 2021 |website=CNN.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205020035/https://www.cnn.gr/style/politismos/story/293819/katerina-vrana-apo-to-koma-sti-malaisia-orthia-sti-theatriki-skini-tis-athinas-me-xioymor-kai-peisma |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref> και με αρκετούς από αυτούς να έχουν κάνει και "πέρασμα" από την [[τηλεόραση]].<ref name="RetroDb – Σίλας Σεραφείμ">{{cite web |url=https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%A3%CE%AF%CE%BB%CE%B1%CF%82_%CE%A3%CE%B5%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B5%CE%AF%CE%BC |title=Σίλας Σεραφείμ – retroDB |website=RetroDb.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205004959/https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%A3%CE%AF%CE%BB%CE%B1%CF%82_%CE%A3%CE%B5%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B5%CE%AF%CE%BC |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref><ref name="Βιογραφικό – KozaniLife – Κωνσταντίνος Ραβνιωτόπουλος">{{cite web |url=https://www.kozanilife.gr/2017/05/25/stand-up-comedy-ravniotopoulos-ptolemaida/ |title=Stand up Comedy «Νύχτες Κωμωδίας» με τον Κωνσταντίνο Ραβνιωτόπουλο στην Πτολεμαΐδα |website=KozaniLife.gr |date=25 May 2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210513015144/https://www.kozanilife.gr/2017/05/25/stand-up-comedy-ravniotopoulos-ptolemaida/ |archive-date=13 May 2021 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref><ref name="RetroDb – Γιώργος Χατζηπαύλου">{{cite web |url=https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CE%A7%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%B7%CF%80%CE%B1%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85 |title=Γιώργος Χατζηπαύλου – retroDB |website=RetroDb.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210511051143/https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%93%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CE%A7%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%B7%CF%80%CE%B1%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85 |archive-date=11 May 2021 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref><ref name="RetroDb – Διονύσης Ατζαράκης">{{cite web |url=https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CF%8D%CF%83%CE%B7%CF%82_%CE%91%CF%84%CE%B6%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82 |title=Διονύσης Ατζαράκης – retroDB |website=RetroDb.gr |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205013933/https://www.retrodb.gr/wiki/index.php/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CF%8D%CF%83%CE%B7%CF%82_%CE%91%CF%84%CE%B6%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82 |archive-date=5 February 2022 |df=dmy-all |access-date=5 February 2022 |language=el }}</ref>
-Στην Ελλάδα το stand up comedy ήρθε τη δεκαετία του 1970 με τον [[Χάρρυ Κλυνν]], αλλά σημαντικός σταθμός της ευρείας διάδοσης του αποτελούν τα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τη δημιουργία και τη λειτουργία του πρώτου comedy club στην Ελλάδα, τις "Νύχτες Κωμωδίας", το οποίο λειτουργούσε η [[Λουκία Ρικάκη]] από το 1994–95.
+Γνωστοί Έλληνες κωμικοί σχετικοί με το είδος είναι ο [[Τζίμης Πανούσης]], ο οποίος είχε κάνει μέχρι και stand-up σόλο παραστάσεις, μερικές από τις οποίες υπάρχουν στο [[YouTube]], και ο [[Λάκης Λαζόπουλος]], μέσα από την εκπομπή του [[Λάκης_Λαζόπουλος#Αλ_Τσαντίρι_Νιουζ|Αλ Τσαντίρι Νιουζ]], η οποία περιείχε πολλά στοιχεία του είδους, και στη συντακτική ομάδα της υπήρξε ο stand-up comedian Κωνσταντίνος Ραβνιωτόπουλος,<ref name="Βιογραφικό – KozaniLife – Κωνσταντίνος Ραβνιωτόπουλος"/> αλλά ακόμα και ο [[Μάρκος Σεφερλής]] έχει κάποια stand-up στοιχεία σε κάποια σόλο σκετς ή παρουσιάσεις του μέσα από τις παραστάσεις-επιθεωρήσεις του στο θέατρο, αν και με ξεπερασμένο είδος ''ρουτίνας''.
-Μέσα από τις "νύχτες κωμωδίας" ξεκίνησαν πολλοί γνωστοί κωμικοί που συνεχίζουν μέχρι τις μέρες μας: συγκεκριμένα, τα αδέρφια Θανάσης και Κώστας Παπαγεωργίου, ο Σίλας Σεραφείμ, ο Δημήτρης Δημόπουλος, ο μουσικός Μίλτος Τζαλαγιάννης (με το καλλιτεχνικό όνομα ''Μπεμπέκος'' ή ''Μπεμπέκος Μικρούλης''), ο [[Λάμπρος Φισφής]], ο [[Γιώργος Χατζηπαύλου]] και ο Διονύσης Ατζαράκης, και με αρκετούς από αυτούς να έχουν κάνει και "πέρασμα" από την τηλεόραση.
-Τα τελευταία χρόνια γνωρίζει τεράστια άνθηση στη χώρα μας, με δεκάδες κωμικούς που πραγματοποιούν παραστάσεις σε όλη τη χώρα σε θέατρα, bar και σε φεστιβάλ, ενώ λειτουργούν και δύο comedy club, το Γκάζι Κόμεντι Κλαμπ (Gazi Comedy CLub) στην Αθήνα και το "Μαιευτήριο" στη Θεσσαλονίκη. Στις παραστάσεις των comedy club συμμετέχουν 2 και παραπάνω κωμικοί παρουσιάζοντας σε μια βραδιά από 5 έως 30 λεπτά το άτομο. Οι βραδιές αυτές συνήθως έχουν κάποιον-α έμπειρο-η κωμικό ως παρουσιαστή που παίζει το υλικό του/της ανάμεσα στους υπόλοιπους και παρουσιάζει τους άλλους κωμικούς. Ο ρόλος του/της παρουσιαστή-ριας, γνωστός-ή ως Εμ-Σι (από τα αρχικά "MC", από το Master of Ceremony), είναι πολύ βασικός για την επιτυχία μιας παράστασης. Πολλές φορές στις βραδιές αυτές έχουν την ευκαιρία να εμφανιστούν και κωμικοί με 5 ή 10 λεπτά υλικού ως "γκεστ" (guest).
+Τα τελευταία χρόνια γνωρίζει τεράστια άνθηση στη χώρα μας, με δεκάδες κωμικούς που πραγματοποιούν παραστάσεις σε όλη τη χώρα σε θέατρα, bar και σε φεστιβάλ, ενώ λειτουργούν και δύο comedy club, το ''Γκάζι Κόμεντι Κλαμπ'' (Gazi Comedy CLub) στην Αθήνα και το "Μαιευτήριο" στη Θεσσαλονίκη.
+Στις παραστάσεις των comedy club συμμετέχουν δύο ή παραπάνω κωμικοί παρουσιάζοντας σε μια βραδιά από 5 έως 30 λεπτά το άτομο. Οι βραδιές αυτές συνήθως έχουν κάποιον-α έμπειρο-η κωμικό ως παρουσιαστή που "παίζει" το υλικό του/της ανάμεσα στους υπόλοιπους κωμικούς, τους οποίους παρουσιάζει. Ο ρόλος του/της παρουσιαστή-ριας, γνωστός ως ''Εμ-Σι'' (από τα αγγλικά αρχικά "MC", από το "Master of Ceremony"), είναι πολύ βασικός για την επιτυχία μιας παράστασης.
-Για να ξεκινήσει κάποιος να ασχολείται με το stand up δηλώνει συμμετοχή σε ένα "όπεν μάικ" (open mic, μετάφραση: "ανοιχτό μικρόφωνο").
+Επίσης, πολλές φορές στις βραδιές αυτές έχουν την ευκαιρία να εμφανιστούν και γνωστοί κωμικοί του χώρου που δεν ανήκουν στο πρόγραμμα, με 5 ή 10 λεπτά υλικό.
-Τα open mic είναι βραδιές όπου μπορεί να συμμετέχει όποιος θέλει, και έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει τη ρουτίνα του/της, διάρκειας μέχρι 5 λεπτών. Με τη συμμετοχή σε open mic οι νέοι κωμικοί αποκτούν εμπειρία, δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους και έχουν την ευκαιρία να δούνε άλλους κωμικούς. Χρειάζεται χρόνια δουλειάς για να αποκτήσει ένας/μία κωμικός υλικό μεγάλης διάρκειας σε επαγγελματικό επίπεδο.
+== Πηγές ==
-Πάντως, στα open mic συμμετέχουν και παλαιότεροι κωμικοί με σκοπό να δοκιμάζουν τα νέα τους κείμενα, με τον θεσμό των open mic να είναι όχι μόνο γνωστός σε όλο τον κόσμο, αλλά και ένας από τους βασικούς τρόπους με τον οποίο διαδίδεται και εξαπλώνεται το stand up.
+* {{Cite article|url=https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/55604|title=Το σταντ-απ κόμεντι στην Ελλάδα|last=Ηλιάδης|first=Αντώνης|work=Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης|date=2024}}
-Open mic βραδιές διοργανώνονται κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά έχουν κατά καιρούς οργανωθεί και σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας.
+== Παραπομπές ==
-Όταν ο/η κωμικός έχει συγκεντρώσει υλικό διάρκειας πάνω από μία ώρας παρουσιάζει, συνήθως, σόλο (solo) παραστάσεις, οι οποίες στο εξωτερικό ονομάζονται σπέσιαλς (specials). Πολλές φορές οι παρατάσεις αυτές ηχογραφούνται ή βιντεοσκοπούνται ώστε να κυκλοφορήσουν στο εμπόριο.
+<references/>
-== Πηγές και εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
+== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
-* [https://archive.is/20120525074411/http://punchlinemagazine.com/blog/stand-up-comedy-around-the-world-a-glance-at-china%E2%80%99s-and-africa%E2%80%99s-scenes Punchline Magazine - Κωμωδία στα όρθια στον κόσμο - Κινέζοι και Αφρικανοί κωμικοί.]
+* [https://archive.today/20120525074411/http://punchlinemagazine.com/blog/stand-up-comedy-around-the-world-a-glance-at-china%E2%80%99s-and-africa%E2%80%99s-scenes Punchline Magazine – Stand-up comedy στον κόσμο: Κινέζοι και Αφρικανοί κωμικοί] (στα Αγγλικά)
+* [https://web.archive.org/web/20220207114133/https://elocus.lib.uoc.gr/dlib/a/4/5/metadata-dlib-1623061244-636237-24527.tkl eLocus.lib.uoc.gr – Η ελληνική σκηνή σταντ-απ-κόμεντι: μια πρώτη καταγραφή (1995–2016)]
-* [http://www.faqs.org/faqs/comedy-faq/standup/ faqs.org - Συχνές ερωτήσεις πάνω στην όρθια κωμωδία.]
+* [https://www.youtube.com/watch?v=WClKot_mYIU&ab_channel=ThodorisAdamakos Θοδωρής Αδαμάκος – YouTube – Η Ιστορία του Ελληνικού Stand Up Comedy] (βίντεο)
-* [https://web.archive.org/web/20090126205519/http://www.soyouwanna.com/site/syws/standup/standup.html Soyouwanna.com - Οδηγίες για αρχάριους κωμικούς.]
-* [http://www.wisegeek.com/what-is-stand-up-comedy.htm wisegeek.com - Τι είναι η κωμωδία στα όρθια;]
+* [https://archive.today/20220207170454/https://www.funday.gr/smile/stand-up-comedy FunDay.gr – Stand-up Comedy: Τι είναι και πως μπορείς να γίνεις ένα καλός κωμικός]
+* [https://web.archive.org/web/20220207114403/http://www.faqs.org/faqs/comedy-faq/standup/ Faqs.org – Συχνές ερωτήσεις πάνω στο stand-up comedy] (στα Αγγλικά)
+* [https://web.archive.org/web/20090126205519/http://www.soyouwanna.com/site/syws/standup/standup.html SoYouWanna.com – Οδηγίες για αρχάριους κωμικούς] (στα Αγγλικά)
+* [https://web.archive.org/web/20220207112834/https://www.infobloom.com/what-is-stand-up-comedy.htm InfoBloom.com – Τι είναι το stand-up comedy;] (στα Αγγλικά)
+* [https://web.archive.org/web/20220207112527/https://www.athinorama.gr/theatre/14031/h_elliniki_skini_tis_stand_up_comedy/ Athinorama.gr – H ελληνική σκηνή της stand up comedy]
+* [https://archive.today/20220207165811/https://coolweb.gr/stand-up-ti-einai/ CoolWeb.gr – Τι είναι το stand up comedy]
+* [https://web.archive.org/web/20220207103627/http://www.standuparchive.gr/p/blog-page.html StandUpArchive.gr – Ελληνικό σταντ-απ]
+* [https://web.archive.org/web/20220207112705/https://comedyclubgreece.blogspot.com/ ComedyClubGreece.blogspot.com]
+* [http://www.standuparchive.gr/ StandUpArchive.gr]
 [[Κατηγορία:Χιούμορ]]