Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κωνσταντίνος Δαβάκης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Zincybilly (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ithakiboy (συζήτηση | συνεισφορές)
 
(29 ενδιάμεσες εκδόσεις από 24 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
{{πηγές|23|06|2011}}
:* ''Το «Δαβάκης» οδηγεί εδώ. Για άλλα πρόσωπα με το ίδιο επώνυμο, δείτε '''[[Δαβάκης (αποσαφήνιση)]].'''''
[[Αρχείο:Konstantinos Davakis.JPG|thumb|right|300px]]

Ο '''Κωνσταντίνος Δαβάκης''' ([[1897]] - Ιανουάριος [[1943]]) ήταν [[Έλληνας]] στρατιωτικός, συνταγματάρχης πεζικού και ήρωας του [[Ελληνοϊταλικός πόλεμος|ελληνοϊταλικού πολέμου]] του [[1940]]. Γεννήθηκε στα Κεχριάνικα [[Λακωνία|Λακωνίας]] το [[1897]] και πέθανε στην [[Αδριατική θάλασσα]] τον Ιανουάριο του [[1943]].
Ο '''Κωνσταντίνος Δαβάκης''' ([[1897]] - [[21 Ιανουαρίου]] [[1943]]) ήταν [[Έλληνας]] στρατιωτικός, συνταγματάρχης πεζικού και ήρωας του [[Ελληνοϊταλικός πόλεμος|ελληνοϊταλικού πολέμου]] του [[1940]]. Γεννήθηκε στα [[Κεχριάνικα Λακωνίας]] το [[1897]] και πέθανε στην [[Αδριατική θάλασσα]] τον Ιανουάριο του [[1943]].


==Σπουδές και δράση μέχρι το 1940==
==Σπουδές και δράση μέχρι το 1940==


Γιος δασκάλου, γεννήθηκε το [[1897]] στα Κεχριάνικα Λακωνίας και σπούδασε στη [[Σχολή Ευελπίδων]] (από την οποία αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός πεζικού, την [[1 Οκτωβρίου|1η Οκτωβρίου]] του [[1916]]) αλλά και στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου της [[Αθήνα|Αθήνας]], και στο [[Παρίσι]] (γαλλική Σχολή Αρμάτων). Έλαβε μέρος στο [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] όπου διακρίθηκε για την τόλμη και την ανδρεία του στο μακεδονικό μέτωπο (μάχες Σκρα και Δοϊράνης), όμως παράλληλα η υγεία του υπέστη σοβαρή επιδείνωση εξαιτίας της επίδρασης των [[ασφυξιογόνα αέρια|ασφυξιογόνων αερίων]]. Το [[1918]] προβιβάστηκε σε λοχαγό επ' ανδραγαθία. Έλαβε μέρος και στη [[Μικρασιατική Εκστρατεία]] όπου το [[1921]] διακρίθηκε στη μάχη των υψωμάτων του Αλπανός, και τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείο Ανδρείας. Στο διάστημα μεταξύ [[1922]] και [[1937]] υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης Μεραρχίας και του 1ου Σώματος Στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές και συνέγραψε διατριβές για τη στρατιωτική ιστορία και την τακτική των τεθωρακισμένων. Το 1931 πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στις [[30 Δεκεμβρίου]] του [[1937]] και μετά από μεγάλες αναρρωτικές άδειες, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα.
Γιος δασκάλου, γεννήθηκε το [[1897]] στα Κεχριάνικα Λακωνίας.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.in.gr/2017/09/25/stories/features/kexrianika-lakwnias-i-gi-toy-dabaki/|title=Κεχριάνικα Λακωνίας, η γη του Δαβάκη|ημερομηνία=2017-09-25|website=in.gr|language=el|accessdate=2024-07-24}}</ref> Σπούδασε στη [[Σχολή Ευελπίδων]] και αργότερα στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου στο [[Παρίσι]] (γαλλική Σχολή Αρμάτων). Έλαβε μέρος στο [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] όπου διακρίθηκε για την τόλμη και την ανδρεία του στο μακεδονικό μέτωπο ([[Μάχη του Σκρα|μάχες Σκρα]] και [[Μάχη της Δοϊράνης (1918)|Δοϊράνης]]).<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.navalhistory.gr/davakis/|title=Συνταγματάρχης Κ. Δαβάκης. Από το απόσπασμα Πίνδου στη βύθιση του Citta di Genova και μια πόλη που κρατά ζωντανή τη μνήμη του. {{!}} navalhistory.gr|last=Αθανασακοπούλου|first=Αγγελική|ημερομηνία=2023-10-24|language=el|accessdate=2024-07-24}}</ref> Αργότερα συμμετείχε και στη [[Μικρασιατική Εκστρατεία]]. Στο διάστημα μεταξύ [[1922]] και [[1937]] υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης Μεραρχίας και του 1ου Σώματος Στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές (Ελληνική Σχολή Πολέμου και Σχολή Ευελπίδων) και συνέγραψε διατριβές για τη στρατιωτική ιστορία και την τακτική των τεθωρακισμένων.<ref name=":1" /> Το 1931 πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στις [[30 Δεκεμβρίου]] του [[1937]] και μετά από μεγάλες αναρρωτικές άδειες, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα.
Ζούσε μόνιμα στην [[Καλλιθέα Αττικής]].<ref name=":1" /><ref>{{Cite web|url=https://kallithea.gr/?p=2121|title=Στο Δήμο Καλλιθέας η ιστορική οικία του Συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη – Δήμος Καλλιθέας|website=kallithea.gr|accessdate=2024-07-24}}</ref>
Ο Συν/χης Δαβάκης ήταν παντρεμένος με την Καλλιόπη Σταρόγιαννη που καταγόταν από τη Μαγούλα Σπάρτης.


==Η δράση του στην Πίνδο==
==Η δράση του στην Πίνδο==
Όταν, τον Αύγουστο του [[1940]], συντελέστηκε η μερική επιστράτευση, ο Δαβάκης ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού και στη συνέχεια του Αποσπάσματος Πίνδου (αποτελούμενου από το 51ο ΣΠ υπό άλλον διοικητή και διάφορες μικρομονάδες) το οποίο είχε ως έδρα το [[Επταχώρι Καστοριάς|Επταχώριο Πίνδου]]. Η διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων ανατέθηκε στον Βασίλειο Βραχνό. Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, οπότε εκδηλώθηκε η ιταλική εισβολή, ο Δαβάκης αντιμετώπισε την 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών ΤΖΟΥΛΙΑ με ένα απόσπασμα 2.000 ανδρών, υπό τις εντολές και τις οδηγίες του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής [[Μακεδονία|Μακεδονίας]]. Η τακτική του σε ολόκληρη την έκταση της ζώνης ευθύνης του (35 χιλιόμετρα) ήταν αμυντική, και μάλιστα έκανε υποχρεωτικό ελιγμό, αναμένοντας ενισχύσεις. Την 1η Νοεμβρίου 1940, οπότε έφτασαν οι ενισχύσεις που περίμενε ο Δαβάκης, οι ελληνικές δυνάμεις έκαναν αντεπίθεση και κύκλωσαν τις ιταλικές, που αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Κατά την αντεπίθεση αυτή, και συγκεκριμένα την 6η ημέρα από την έναρξη των επιχειρήσεων, στον Προφήτη Ηλία Κάντσικου (μετέπειτα [[Δροσοπηγή Ιωαννίνων|Δροσοπηγής]]), ο Δαβάκης τραυματίστηκε στο στήθος<ref>{{cite book|title=An abridged history of the Greek-Italian and Greek-German war, 1940-1941: (land operations)|year=1997|publisher=Army History Directorate (Greece)|pages=216|url=http://books.google.gr/books?ei=A8s1TqKsA5CF-wbwpsyFDQ&ct=result&id=QOlmAAAAMAAJ&dq=paparodou&q=davakis#search_anchor}}</ref>.
{{multiple image|align=right|caption_align=center|header_align=center|total_width=300|image1=Το Χιτώνιο του Κωνσταντίνου Δαβάκη (εμπρόσθια όψη).jpg|image2=Το Χιτώνιο του Κωνσταντίνου Δαβάκη (οπίσθια όψη).jpg|footer=Το χιτώνιο του Κ. Δαβάκη στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο (εμπρόσθια όψη και πίσω όψη), Συλλογές Πολεμικού Μουσείου.}}Όταν, τον Αύγουστο του [[1940]], συντελέστηκε η μερική επιστράτευση, ο Δαβάκης ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και ανέλαβε τη διοίκηση του Αποσπάσματος Πίνδου το οποίο είχε ως έδρα το [[Επταχώρι Καστοριάς|Επταχώριο Πίνδου]].<ref name=":1" /><ref>ΓΕΣ/ΔΙΣ, Η συμβολή της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, Αθήνα 2009, σ. 49.</ref> Η διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων ανατέθηκε στον Βασίλειο Βραχνό. Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, οπότε εκδηλώθηκε η ιταλική εισβολή, ο Δαβάκης αντιμετώπισε την 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών ΤΖΟΥΛΙΑ με ένα απόσπασμα 2.000 ανδρών, υπό τις εντολές και τις οδηγίες του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής [[Μακεδονία]]ς. Η τακτική του σε ολόκληρη την έκταση της ζώνης ευθύνης του (35 χιλιόμετρα) ήταν αμυντική, και μάλιστα έκανε υποχωρητικό ελιγμό, αναμένοντας ενισχύσεις. Την 1η Νοεμβρίου 1940, οπότε έφτασαν οι ενισχύσεις που περίμενε ο Δαβάκης, οι ελληνικές δυνάμεις έκαναν αντεπίθεση και κύκλωσαν τις ιταλικές, που αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Κατά την αντεπίθεση αυτή, και συγκεκριμένα την 6η ημέρα από την έναρξη των επιχειρήσεων, στον Προφήτη Ηλία Φούρκας ο Δαβάκης τραυματίστηκε στο στήθος<ref>{{cite book|url=http://books.google.gr/books?ei=A8s1TqKsA5CF-wbwpsyFDQ&ct=result&id=QOlmAAAAMAAJ&dq=paparodou&q=davakis#search_anchor|title=An abridged history of the Greek-Italian and Greek-German war, 1940-1941: (land operations)|publisher=Army History Directorate (Greece)|year=1997|pages=216}}</ref>. Στη συνέχεια χρειάστηκε να αποχωρήσει από το μέτωπο, όπου τον αντικατέστησε ο τότε ταγματάρχης [[Ιωάννης Καραβίας]].<ref name=":1" /><ref name=":2">{{Cite web|url=https://1940.kathimerini.gr/portfolios/davakis-konstantinos/|title=ΔΑΒΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ|language=el|accessdate=2024-07-24}}</ref>
. "Στον αξιωματικό που τον πλησίασε για να τον περιποιηθεί πρόσταξε, μαζεύοντας όσες δυνάμεις τού 'μεναν ακόμα: "Άσε με εμένα, πες με πεθαμένο! Και κοίτα να μη σου πάρουν τις θέσεις! Τράβα!" Στη συνέχεια τον μετέφεραν αναίσθητο με το φορείο στο Επταχώρι. Ο τραυματισμός του τού προκάλεσε προβλήματα σε συσχετισμό με την παλαιά στηθική του νόσο. Έτσι χρειάστηκε να αποχωρήσει από το μέτωπο, όπου τον αντικατέστησε ο τότε ταγματάρχης [[Ιωάννης Καραβίας]]. <br />


Η νίκη του αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου. Μάλιστα θεωρήθηκε η πρώτη ήττα του άξονα. Η επιτυχία του Δαβάκη συνίσταται "στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους που έκανε ο Ιταλός μέραρχος να προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα χωρίς να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του". Ο Δαβάκης το είδε αμέσως και από τη δεύτερη μέρα του σκληρού αγώνα ήταν σίγουρος ότι χάρη σ' αυτό το λάθος "θα μάντρωνε τους Ιταλούς".<ref><small>Σ. Μελά, "Η δόξα του '40", σελ. 21.</small></ref>
Η νίκη του αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου. Η επιτυχία του Δαβάκη συνίσταται "στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους που έκανε ο Ιταλός μέραρχος να προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα χωρίς να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του". Ο Δαβάκης το είδε αμέσως και από τη δεύτερη μέρα του σκληρού αγώνα ήταν σίγουρος ότι χάρη σ' αυτό το λάθος "θα μάντρωνε τους Ιταλούς".<ref name=":3">Σ. Μελά, "Η δόξα του '40", σελ. 21.</ref>


==Σύλληψη και θάνατος==
==Σύλληψη και θάνατος==
Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης νοσηλείας του Δαβάκη, οι πολεμικές επιχειρήσεις έληξαν και η χώρα βρέθηκε υπό κατοχή. Τον Δεκέμβριο του [[1942]], και ενώ ακόμα νοσηλευόταν στην Αθήνα, ο Δαβάκης συνελήφθη ως όμηρος από τις ιταλικές αρχές κατοχής, μαζί με πολλούς διακεκριμένους αξιωματικούς, γιατί θεωρήθηκαν ύποπτοι αντιστασιακής δράσης. Οι συλληφθέντες επιβιβάστηκαν στην Πάτρα στο ατμόπλοιο ''Τσιττά ντι Τζένοβα'' (Πόλη της [[Γένοβα]]) για να μεταφερθούν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην [[Ιταλία]]. Το πλοίο αυτό τορπιλίστηκε από συμμαχικό υποβρύχιο και βυθίστηκε στα ανοιχτά των νότιων αλβανικών ακτών, με αποτέλεσμα οι επιβαίνοντες να πνιγούν στα νερά της Αδριατικής. (Ιανουάριος [[1943]]). Το πτώμα του Δαβάκη περισυνελέγη, αναγνωρίστηκε και ετάφη στον [[Αυλώνας|Αυλώνα]]. Μεταπολεμικά τα οστά του διακομίστηκαν και ενταφιάστηκαν στην [[Αθήνα]].
Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης νοσηλείας του Δαβάκη, οι πολεμικές επιχειρήσεις έληξαν και η χώρα βρέθηκε υπό κατοχή. Τον Δεκέμβριο του [[1942]], και ενώ ακόμα νοσηλευόταν στην Αθήνα, ο Δαβάκης συνελήφθη ως όμηρος από τις ιταλικές αρχές κατοχής, μαζί με πολλούς διακεκριμένους αξιωματικούς, γιατί θεωρήθηκαν ύποπτοι αντιστασιακής δράσης.<ref name=":1" /><ref name=":2" /> Οι συλληφθέντες επιβιβάστηκαν στην Πάτρα στο ατμόπλοιο ''Τσιττά ντι Τζένοβα'' (Πόλη της [[Γένοβα]]) για να μεταφερθούν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην [[Ιταλία]]. Το πλοίο αυτό τορπιλίστηκε τον Ιανουάριο του 1943 από συμμαχικό υποβρύχιο και βυθίστηκε στα ανοιχτά των νότιων αλβανικών ακτών, με αποτέλεσμα ο Δαβάκης και αρκετοί από τους επιβαίνοντες να σκοτωθούν.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://www.ethnos.gr/todayinhistory/article/242659/bythizetaiitalikoploiokaiparasyreistothanato71ellhnesaxiomatikoysanamesatoysohroasthspindoysyntagmatarxhsdabakhs|title=Βυθίζεται ιταλικό πλοίο και παρασύρει στο θάνατο 71 έλληνες αξιωματικούς – Ανάμεσά τους ο ήρωας της Πίνδου συνταγματάρχης Δαβάκης|last=Group)|first=Radiotileoptiki S. A. (OPEN Digital|ημερομηνία=2023-01-21|website=ΕΘΝΟΣ|language=el|accessdate=2024-07-24}}</ref> Η σορός του Δαβάκη αναγνωρίστηκε και ετάφη στον [[Αυλώνας|Αυλώνα]]. Μεταπολεμικά τα οστά του διακομίστηκαν και ενταφιάστηκαν στην [[Αθήνα]].<ref name=":4" />


==Ιδέες και ευρύτερο έργο==
==Ιδέες και ευρύτερο έργο==
Γραμμή 61: Γραμμή 61:


== Χαρακτηρισμοί ==
== Χαρακτηρισμοί ==
Ο Σ. Μελάς έχει χαρακτηρίσει τον Κωνσταντίνο Δαβάκη ως "μοναδική σύνθεση προσόντων που σπάνια πάνε μαζί: Σπουδαίος 'τρουπιέ', όπως λένε οι Γάλλοι, πολέμαρχος, καπετάνιος με καρδιά βουνό, αισιοδοξία τρελή, θάρρος απροσπέλαστο, διοικητής ασύγκριτος, χέρι δυνατό, θέληση αλύγιστη, αλλά και ιδιοφυία στρατηγική, κάτοχος του εδάφους όσο λίγοι διοικητές στρατευμάτων. Ακούραστος μελετητής και γνώστης βαθύτατος της τέχνης του πολέμου, πρωτεύων στις ξένες πολεμικές Ακαδημίες, δάσκαλος αξιωματικών σπάνιος, συγγραφεύς στρατιωτικός πρωτότυπος και πρωτοπόρος - ολόκληρη βιβλιοθήκη τα έργα του - μοναδικός ιχνηλάτης των 'τακτικών καταστάσεων', ξάστερος στην κρίση, ευφάνταστος και γοργότατος στη σύλληψη του σχεδίου κι εκτελεστής άμεσος, μεγάλος μαέστρος του ελιγμού, επίμονος και παράφορος στον αγώνα". δόξα του '40, σελ. 21).
Ο Σ. Μελάς έχει χαρακτηρίσει τον Κωνσταντίνο Δαβάκη ως «μοναδική σύνθεση προσόντων που σπάνια πάνε μαζί: Σπουδαίος 'τρουπιέ', όπως λένε οι Γάλλοι, πολέμαρχος, καπετάνιος με καρδιά βουνό, αισιοδοξία τρελή, θάρρος απροσπέλαστο, διοικητής ασύγκριτος, χέρι δυνατό, θέληση αλύγιστη, αλλά και ιδιοφυία στρατηγική, κάτοχος του εδάφους όσο λίγοι διοικητές στρατευμάτων. Ακούραστος μελετητής και γνώστης βαθύτατος της τέχνης του πολέμου, πρωτεύων στις ξένες πολεμικές Ακαδημίες, δάσκαλος αξιωματικών σπάνιος, συγγραφεύς στρατιωτικός πρωτότυπος και πρωτοπόρος - ολόκληρη βιβλιοθήκη τα έργα του - μοναδικός ιχνηλάτης των 'τακτικών καταστάσεων', ξάστερος στην κρίση, ευφάνταστος και γοργότατος στη σύλληψη του σχεδίου κι εκτελεστής άμεσος, μεγάλος μαέστρος του ελιγμού, επίμονος και παράφορος στον αγώνα».<ref name=":3" /> Ο Τζων Φρήμαν πίστευε πως ήταν ο θεωρητικός προφήτης της μηχανοκίνησης του στρατού, ένας "τροβαδούρος" των Τανκς.<ref>[http://mikros-romios.gr/675/%CE%B7-%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE%B1-%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%B4%CE%BF%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85/ Μικρός Ρωμηός]</ref>
Ο Τζων Φρήμαν πίστευε πως ήταν ο θεωρητικός προφήτης της μηχανοκίνησης του στρατού, ένας "τροβαδούρος" των Τανκς.<ref>[http://mikros-romios.gr/675/%CE%B7-%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE%B1-%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%B4%CE%BF%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85/ Μικρός Ρωμηός]</ref>


==Απόδοση τιμών==
==Απόδοση τιμών==
Μετά τον θάνατό του η [[Ακαδημία Αθηνών]] τού απένειμε το αργυρό μετάλλιο της αυτοθυσίας, ενώ στους δήμους [[Καλλιθέα Αττικής |Καλλιθέας]] και [[Νίκαια Αττικής|Νικαίας]] υπάρχουν πλατείες με το όνομά του και μια προτομή του. Οδοί, προτομές και ανδριάντες του ήρωα υπάρχουν και στην Ήπειρο.
Στην Ελλάδα ο Δαβάκης τιμάται ως ο ήρωας της [[Μάχη της Πίνδου|μάχης της Πίνδου]].<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":4" /><ref>{{Cite journal|title=Μαρδοχαίος Φριζής: Ο θρύλος του ηρωικού Εβραίου συνταγματάρχη|url=https://www.academia.edu/2582488/%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%BF%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82_%CE%A6%CF%81%CE%B9%CE%B6%CE%AE%CF%82_%CE%9F_%CE%B8%CF%81%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B7%CF%81%CF%89%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CE%95%CE%B2%CF%81%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7|journal=Η Καθημερινή, 28 Οκτωβρίου 1987|first=Γεώργιος|last=Μαυρογορδάτος|date=}}</ref> Μετά τον θάνατό του η [[Ακαδημία Αθηνών]] τού απένειμε το αργυρό μετάλλιο της αυτοθυσίας, ενώ στους δήμους [[Πλατεία Δαβάκη|Καλλιθέας]], [[Αιγάλεω]] και [[Νίκαια Αττικής|Νικαίας]] υπάρχουν πλατείες με το όνομά του και μια προτομή του. Οδοί, προτομές και ανδριάντες του ήρωα υπάρχουν και στην Ήπειρο, αλλά και στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Λακωνία αφού υπάρχει προτομή του στα Κεχριάνικα<ref>{{Cite web|url=https://www.lakonikanea.gr/index.php?id=4283|title=Lakonika Nea: Eπανατοποθετήθηκε στη Μάνη η προτομή του ήρωα της Πίνδου Κωνσταντίνου Δαβάκη.|website=www.lakonikanea.gr|accessdate=2024-07-24}}</ref> και το ΚΕΕΜ Σπάρτης ονομάζεται προς τιμήν του Συνταγματάρχου Κωνσταντίνου Δαβάκη.

== Παραπομπές - βιβλιογραφία ==
<references />

* [http://www.mani-ekdoseis.gr/docs/amFylla/am_14.pdf Εφημερίδα «Αδούλωτη Μάνη», τεύχος 14.]{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}


{{authority control}}
== Παραπομπές - Βιβλιογραφία ==
{{παραπομπές}}


*[http://www.mani-ekdoseis.gr/docs/amFylla/am_14.pdf Εφημερίδα «Αδούλωτη Μάνη», τεύχος 14.]
{{DEFAULTSORT:Δαβακης Κωνσταντινος}}
{{DEFAULTSORT:Δαβακης Κωνσταντινος}}
[[Κατηγορία:Έλληνες στρατιωτικοί]]
[[Κατηγορία:Έλληνες αξιωματικοί του πεζικού]]
[[Κατηγορία:Έλληνες πρωταγωνιστές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου]]
[[Κατηγορία:Έλληνες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]]
[[Κατηγορία:Λάκωνες]]
[[Κατηγορία:Μανιάτες]]
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1897]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1943]]

Τρέχουσα έκδοση από την 07:24, 10 Νοεμβρίου 2024

Κωνσταντίνος Δαβάκης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Κωνσταντίνος Δαβάκης (Ελληνικά)
Γέννηση1897
Κεχριάνικα Λακωνίας
Θάνατος1943
Αδριατική θάλασσα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΣτρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςσυνταγματάρχης/Ελληνικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςΜάχη του Σκρα, Μάχη της Δοϊράνης, Ελληνοϊταλικός Πόλεμος, Μάχη της Πίνδου και Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑριστείο Ανδρείας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης (1897 - 21 Ιανουαρίου 1943) ήταν Έλληνας στρατιωτικός, συνταγματάρχης πεζικού και ήρωας του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Γεννήθηκε στα Κεχριάνικα Λακωνίας το 1897 και πέθανε στην Αδριατική θάλασσα τον Ιανουάριο του 1943.

Σπουδές και δράση μέχρι το 1940

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γιος δασκάλου, γεννήθηκε το 1897 στα Κεχριάνικα Λακωνίας.[1] Σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων και αργότερα στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου στο Παρίσι (γαλλική Σχολή Αρμάτων). Έλαβε μέρος στο Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου διακρίθηκε για την τόλμη και την ανδρεία του στο μακεδονικό μέτωπο (μάχες Σκρα και Δοϊράνης).[2] Αργότερα συμμετείχε και στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Στο διάστημα μεταξύ 1922 και 1937 υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης Μεραρχίας και του 1ου Σώματος Στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές (Ελληνική Σχολή Πολέμου και Σχολή Ευελπίδων) και συνέγραψε διατριβές για τη στρατιωτική ιστορία και την τακτική των τεθωρακισμένων.[2] Το 1931 πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1937 και μετά από μεγάλες αναρρωτικές άδειες, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα. Ζούσε μόνιμα στην Καλλιθέα Αττικής.[2][3]

Η δράση του στην Πίνδο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το χιτώνιο του Κ. Δαβάκη στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο (εμπρόσθια όψη και πίσω όψη), Συλλογές Πολεμικού Μουσείου.

Όταν, τον Αύγουστο του 1940, συντελέστηκε η μερική επιστράτευση, ο Δαβάκης ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και ανέλαβε τη διοίκηση του Αποσπάσματος Πίνδου το οποίο είχε ως έδρα το Επταχώριο Πίνδου.[2][4] Η διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων ανατέθηκε στον Βασίλειο Βραχνό. Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, οπότε εκδηλώθηκε η ιταλική εισβολή, ο Δαβάκης αντιμετώπισε την 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών ΤΖΟΥΛΙΑ με ένα απόσπασμα 2.000 ανδρών, υπό τις εντολές και τις οδηγίες του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας. Η τακτική του σε ολόκληρη την έκταση της ζώνης ευθύνης του (35 χιλιόμετρα) ήταν αμυντική, και μάλιστα έκανε υποχωρητικό ελιγμό, αναμένοντας ενισχύσεις. Την 1η Νοεμβρίου 1940, οπότε έφτασαν οι ενισχύσεις που περίμενε ο Δαβάκης, οι ελληνικές δυνάμεις έκαναν αντεπίθεση και κύκλωσαν τις ιταλικές, που αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Κατά την αντεπίθεση αυτή, και συγκεκριμένα την 6η ημέρα από την έναρξη των επιχειρήσεων, στον Προφήτη Ηλία Φούρκας ο Δαβάκης τραυματίστηκε στο στήθος[5]. Στη συνέχεια χρειάστηκε να αποχωρήσει από το μέτωπο, όπου τον αντικατέστησε ο τότε ταγματάρχης Ιωάννης Καραβίας.[2][6]

Η νίκη του αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου. Η επιτυχία του Δαβάκη συνίσταται "στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους που έκανε ο Ιταλός μέραρχος να προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα χωρίς να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του". Ο Δαβάκης το είδε αμέσως και από τη δεύτερη μέρα του σκληρού αγώνα ήταν σίγουρος ότι χάρη σ' αυτό το λάθος "θα μάντρωνε τους Ιταλούς".[7]

Σύλληψη και θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης νοσηλείας του Δαβάκη, οι πολεμικές επιχειρήσεις έληξαν και η χώρα βρέθηκε υπό κατοχή. Τον Δεκέμβριο του 1942, και ενώ ακόμα νοσηλευόταν στην Αθήνα, ο Δαβάκης συνελήφθη ως όμηρος από τις ιταλικές αρχές κατοχής, μαζί με πολλούς διακεκριμένους αξιωματικούς, γιατί θεωρήθηκαν ύποπτοι αντιστασιακής δράσης.[2][6] Οι συλληφθέντες επιβιβάστηκαν στην Πάτρα στο ατμόπλοιο Τσιττά ντι Τζένοβα (Πόλη της Γένοβα) για να μεταφερθούν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία. Το πλοίο αυτό τορπιλίστηκε τον Ιανουάριο του 1943 από συμμαχικό υποβρύχιο και βυθίστηκε στα ανοιχτά των νότιων αλβανικών ακτών, με αποτέλεσμα ο Δαβάκης και αρκετοί από τους επιβαίνοντες να σκοτωθούν.[8] Η σορός του Δαβάκη αναγνωρίστηκε και ετάφη στον Αυλώνα. Μεταπολεμικά τα οστά του διακομίστηκαν και ενταφιάστηκαν στην Αθήνα.[8]

Ιδέες και ευρύτερο έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης υπήρξε από τους πρωτοπόρους της ιδέας της μηχανοκίνησης του πεζικού και της χρησιμοποίησης αρμάτων ως κύριου όπλου για τη διάσπαση και καταδίωξη του εχθρού, καθώς πρόκρινε την ευελιξία των μηχανοκίνητων μονάδων έναντι της γραμμής οχυρών. Για τον Δαβάκη ήταν απαραίτητη όχι μόνο η μηχανοκίνηση του στρατού, αλλά και η συνεργασία των στοιχείων του, δηλαδή των διαφόρων όπλων και της Αεροπορίας. Στο συγγραφικό έργο του Δαβάκη περιλαμβάνονται βεβαιωμένα τα εξής έργα: «Τα Αρματα Μάχης» [1928], «Ο Στρατός του Μέλλοντος» [1934] για πολλούς το σημαντικότερο έργο του, «Χημικός και Αεροχημικός Πόλεμος» [1935], «Εγχειρίδιον Τακτικής Πεζικού» [1937], «Εγκόλπιον Ομαδάρχου Πεζικού» [1938], «Εγκόλπιον Αξιωματικού Πεζικού» [1938], «Νυκτεριναί Επιχειρήσεις» [1939], «Εγκόλπιον Διοικητού Τάγματος Πεζικού» [1940]. Επίσης συνέγραψε άρθρα και μελέτες σε διάφορα στρατιωτικά περιοδικά μερικά απ' τα οποία είναι: «Η ισχύς του πυρός του Πεζικού» στη Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις [Φεβρ.-Μαρτ. 1926], «Η Αμυνα του Εδάφους» ΓΣΕ [Νοεμ. 1926], «Τα εν Ισπανία πολεμικά γεγονότα» ΓΣΕ [Απρ.1937], «Τα μηχανοκίνητα μέσα» ΓΣΕ [Ιουν. 1937], «Μάχη των αρμάτων πεζικού» ΓΣΕ [Αυγ. 1937], «Το πεζικόν του αέρος» ΓΣΕ [Νοεμ. 1937], «Η δράσις της Ιταλικής αεροπορίας κατά τον Ιταλοαιθιοπικόν πόλεμον» ΓΣΕ [Δεκ. 1937], «Το ορεινόν έδαφος» ΓΣΕ [Ιαν. 1938], «Μια γνώμη επί της συνοδείας Διμοιρίας και Λόχου» στην Επιθεώρηση Πεζικού [Μάιος-Ιούνιος 1929], «Παράδειγμα τακτικού θέματος εφαρμογής» ΕΠ [Ιουλ.-Αυγ. 1929], «Τακτικό θέμα: Επίθεση τάγματος πεζικού υποστηριζόμενου από διμοιρία αρμάτων» ΕΠ [Μαρ.-Απρ. 1930], «Σκέψεις για τη σύνταξη προγραμμάτων εκπαιδεύσεως πεζικού» ΕΠ [Ιουλ-Αυγ.-Σεπ.-Οκτ. 1930], «Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής» ΕΠ [Νοεμ.-Δεκ. 1930], «Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής» ΕΠ [Ιαν.-Φεβρ. 1931], «Το Πεζικόν και τα άλλα Όπλα» Στρατιωτική Επιθεώρηση [Φεβρ. 1938], «Ο Ηγήτωρ» ΣΕ [ Μάιος 1938], «Η Αξία των Ηθικών Δυνάμεων» ΣΕ [Οκτ. 1938], «Παρατηρήσεις επί του οπλισμού του πεζικού» ΣΕ [Φεβρ. 1939], «Τα Πρώτα Διδάγματα του Γερμανοπολωνικού Πολέμου» ΣΕ [Αυγ. 1939], «Η νεωτέρα τακτική» Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια [1937], «Η δράσις της Αεροπορίας εν συνδυασμώ με το Πεζικόν» ΜΣΝΕ [1937], «Ο χημικός πόλεμος παρά τοις αρχαίοις» ΜΣΝΕ [1937], «Συμπεράσματα εκ της συγκρίσεως της κατά τον πόλεμον 1914-1918 αποδόσεως των αγγλικών και γαλλικών αρμάτων» ΜΣΝΕ [1937], «Ο βακτηριολογικός πόλεμος» ΜΣΝΕ [1938], «Επίδρασις του εδάφους επί των στρατιωτικών επιχειρήσεων» ΜΣΝΕ [1938], «Τα άλματα του Πεζικού» ΜΣΝΕ [1938], «Το Πεζικόν εν αμύνη επί σταθεροποιηθέντων μετώπων» ΜΣΝΕ [1940], «Πώς διοικείται ο Έλλην στρατιώτης» ΜΣΝΕ [1940], «Ο πεζός και η μάχη» ΜΣΝΕ [1940]. Και τέλος τη 19η Μαρτίου 1935 κατέθεσε το βαρυσήμαντο προφητικό «Υπόμνημα Επί Της Αμύνης Των Συνόρων»[9]

Ο Σ. Μελάς έχει χαρακτηρίσει τον Κωνσταντίνο Δαβάκη ως «μοναδική σύνθεση προσόντων που σπάνια πάνε μαζί: Σπουδαίος 'τρουπιέ', όπως λένε οι Γάλλοι, πολέμαρχος, καπετάνιος με καρδιά βουνό, αισιοδοξία τρελή, θάρρος απροσπέλαστο, διοικητής ασύγκριτος, χέρι δυνατό, θέληση αλύγιστη, αλλά και ιδιοφυία στρατηγική, κάτοχος του εδάφους όσο λίγοι διοικητές στρατευμάτων. Ακούραστος μελετητής και γνώστης βαθύτατος της τέχνης του πολέμου, πρωτεύων στις ξένες πολεμικές Ακαδημίες, δάσκαλος αξιωματικών σπάνιος, συγγραφεύς στρατιωτικός πρωτότυπος και πρωτοπόρος - ολόκληρη βιβλιοθήκη τα έργα του - μοναδικός ιχνηλάτης των 'τακτικών καταστάσεων', ξάστερος στην κρίση, ευφάνταστος και γοργότατος στη σύλληψη του σχεδίου κι εκτελεστής άμεσος, μεγάλος μαέστρος του ελιγμού, επίμονος και παράφορος στον αγώνα».[7] Ο Τζων Φρήμαν πίστευε πως ήταν ο θεωρητικός προφήτης της μηχανοκίνησης του στρατού, ένας "τροβαδούρος" των Τανκς.[10]

Στην Ελλάδα ο Δαβάκης τιμάται ως ο ήρωας της μάχης της Πίνδου.[1][2][8][11] Μετά τον θάνατό του η Ακαδημία Αθηνών τού απένειμε το αργυρό μετάλλιο της αυτοθυσίας, ενώ στους δήμους Καλλιθέας, Αιγάλεω και Νικαίας υπάρχουν πλατείες με το όνομά του και μια προτομή του. Οδοί, προτομές και ανδριάντες του ήρωα υπάρχουν και στην Ήπειρο, αλλά και στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Λακωνία αφού υπάρχει προτομή του στα Κεχριάνικα[12] και το ΚΕΕΜ Σπάρτης ονομάζεται προς τιμήν του Συνταγματάρχου Κωνσταντίνου Δαβάκη.

Παραπομπές - βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. 1,0 1,1 «Κεχριάνικα Λακωνίας, η γη του Δαβάκη». in.gr. 25 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2024. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Αθανασακοπούλου, Αγγελική (24 Οκτωβρίου 2023). «Συνταγματάρχης Κ. Δαβάκης. Από το απόσπασμα Πίνδου στη βύθιση του Citta di Genova και μια πόλη που κρατά ζωντανή τη μνήμη του. | navalhistory.gr». Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2024. 
  3. «Στο Δήμο Καλλιθέας η ιστορική οικία του Συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη – Δήμος Καλλιθέας». kallithea.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2024. 
  4. ΓΕΣ/ΔΙΣ, Η συμβολή της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, Αθήνα 2009, σ. 49.
  5. An abridged history of the Greek-Italian and Greek-German war, 1940-1941: (land operations). Army History Directorate (Greece). 1997. σελ. 216. 
  6. 6,0 6,1 «ΔΑΒΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ». Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2024. 
  7. 7,0 7,1 Σ. Μελά, "Η δόξα του '40", σελ. 21.
  8. 8,0 8,1 8,2 Group), Radiotileoptiki S. A. (OPEN Digital (21 Ιανουαρίου 2023). «Βυθίζεται ιταλικό πλοίο και παρασύρει στο θάνατο 71 έλληνες αξιωματικούς – Ανάμεσά τους ο ήρωας της Πίνδου συνταγματάρχης Δαβάκης». ΕΘΝΟΣ. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2024. 
  9. Ι. Α. Βερνάρδου: Δαβάκης - Πίνδος, σσ. 341-344, Αθήνα 1946, εκδ. Δημητράκου
  10. Μικρός Ρωμηός
  11. Μαυρογορδάτος, Γεώργιος. «Μαρδοχαίος Φριζής: Ο θρύλος του ηρωικού Εβραίου συνταγματάρχη». Η Καθημερινή, 28 Οκτωβρίου 1987. https://www.academia.edu/2582488/%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%BF%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82_%CE%A6%CF%81%CE%B9%CE%B6%CE%AE%CF%82_%CE%9F_%CE%B8%CF%81%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B7%CF%81%CF%89%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CE%95%CE%B2%CF%81%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7. 
  12. «Lakonika Nea: Eπανατοποθετήθηκε στη Μάνη η προτομή του ήρωα της Πίνδου Κωνσταντίνου Δαβάκη». www.lakonikanea.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2024.