Εμποδισμός (μετεωρολογία)
Στην Μετεωρολογία εμποδισμοί (blocks) ή αντικυκλώνες εμποδισμού ή φρασσόμενη κυκλοφορία καλούνται μεγάλης κλίμακας μοτίβα υψηλής πίεσης (αντικυκλώνες) στο πεδίο ατμοσφαιρικής πίεσης που είναι σχεδόν στάσιμα, "μπλοκάροντας" ουσιαστικά ή ανακατευθύνοντας κινούμενους από τα δυτικά κυκλώνες.[1][2]
Οι αντικυκλώνες εμποδισμού δημιουργούνται στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη του βορείου ημισφαιρίου από μια "σφήνα" της υποτροπικής ζώνης υψηλών πιέσεων που ωθείται προς τα βόρεια. Τα τριγύρω χαμηλά βαρομετρικά δεν κινούνται πλέον προς τα ανατολικά και ωθούνται βόρεια ή διαλύονται στο δυτικό άκρο του Εμποδισμού.[3]
Τέτοιου είδους αντικυκλώνες μπορούν να παραμείνουν στην ίδια θέση για αρκετές ημέρες ή ακόμα και εβδομάδες, προκαλώντας σε περιοχές που επηρεάζονται από αυτούς το ίδιο είδος καιρού για εκτεταμένες χρονικές περιόδους (για παράδειγμα υετό για ορισμένες περιοχές, καθαρό ουρανό για άλλες).[4] Στο βόρειο ημισφαίριο, παρατεταμένος εμποδισμός εμφανίζεται πιο συχνά την άνοιξη πάνω από τον ανατολικό Ειρηνικό και Ατλαντικό ωκεανό.
Επιπτώσεις από τον πολικό στρόβιλο
Οι πολικοί κυκλώνες είναι κλιματολογικά στοιχεία που αιωρούνται κοντά στους πόλους καθ'όλη τη διάρκεια του έτους. Είναι ασθενέστεροι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και ισχυρότεροι κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Όταν ο πολικός στρόβιλος είναι ισχυρός, οι Επικρατούντες Δυτικοί Άνεμοι αυξάνουν σε ένταση. Όταν η πολικός κυκλώνας είναι αδύναμος, το γενικό μοτίβο ροής στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη διαταράσσεται και παρατηρούνται σημαντικές ψυχρές εισβολές. Εξωτροπικοί κυκλώνες που αποφράσσoνται και μεταναστεύουν σε μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη δημιουργούν Υφέσεις Ψυχρού Πυρήνα μέσα στον πολικό στρόβιλο.[5] Ηφαιστειακές εκρήξεις στις τροπικές περιοχές οδηγούν σε έναν ισχυρότερο πολικό στρόβιλο κατά τη διάρκεια του χειμώνα και για έως και δύο χρόνια έπειτα.[6] Η θέση και η δύναμη του κυκλώνα διαμορφώνει το μοτίβο της ροής σε ολόκληρο το ημισφαίριο της επιρροής του.
Εμποδισμοί τύπου "Ωμέγα"
Οι Εμποδισμοί τύπου "Ωμέγα" (Omega Βlocks) ονομάστηκαν έτσι επειδή οι ισοϋψείς καμπύλες με τις οποίες σχετίζονται στο Βόρειο Ημισφαίριο μοιάζουν με το ελληνικό κεφαλαίο γράμμα Ω. Συνήθως εμφανίζουν ένα μοτίβο ύφεση-υψηλό-ύφεση (κυκλώνας-αντικυκλώνας-κυκλώνας), διατεταγμένο από τα δυτικά προς τα ανατολικά.
Εμποδισμοί "Ρεξ"
Οι Εμποδισμοί "Ρεξ" (Rex Blocks) αποτελούνται από ένα βαρομετρικό υψηλό (αντικυκλώνα) ευρισκόμενο στα βόρεια ενός βαρομετρικού χαμηλού. Πολύ συχνά, τόσο το υψηλό όσο και το χαμηλό είναι κλειστά, με την έννοια ότι οι ισοβαρείς που ορίζουν το σύστημα χαμηλού-υψηλού συγκλείουν για να σχηματίσουν έναν κύκλο.[7] Οι Εμποδισμοί "Ρεξ" έχουν πάρει το όνομα τους από τον μετεωρολόγο Ντάνιελ Ρεξ που πρώτος τους προσδιόρισε.[8]
Αποκομμένοι Αντικυκλώνες και Κυκλώνες
Όταν μία Έξαρση (Ridge) (ή και ένας Αυλώνας (Trough)) σε ανώτερα επίπεδα "κολλήσει" σε μία θέση, λόγω έλλειψης πηδαλιουχούμενων ρευμάτων, αναφέρεται ως "αποκομμένη". Το συνηθισμένο μοτίβο που οδηγεί σε αυτή την κατάσταση είναι η υποχώρηση του Αεροχειμάρρου προς τους πόλους, αφήνοντας το έπειτα αποκομμένο σύστημα πίσω.[9] Το κατά πόσον το σύστημα είναι υψηλής ή χαμηλής πίεσης υπαγορεύει τον καιρό που προκαλεί ο Εμποδισμός. Ακριβώς αυτή η κατάσταση εμφανίστηκε πάνω από τις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες στα τέλη της άνοιξης του 2007, όταν ένα αποκομμένο βαρομετρικό χαμηλό εγκατεστημένο πάνω από την περιοχή, προκάλεσε ασυνήθιστα χαμηλές θερμοκρασίες και ασυνήθιστα υψηλά ποσά βροχής στο Τέξας και την Οκλαχόμα και ένα αποκομμένο βαρομετρικό υψηλό, κοντά στην ακτή της Τζόρτζια που προκάλεσε ξηρασία στα Νοτιοανατολικά το ίδιο έτος.
Αν ο Εμποδισμός είναι υψηλό, συνήθως θα οδηγήσει σε ξηρό, ζεστό καιρό, καθώς ο αέρας από κάτω συμπιέζεται και θερμαίνεται, όπως συνέβη στη νοτιοανατολική Αυστραλία το 2006[10] και το 1967[11], με συνέπεια ακραίες ξηρασίες. Βροχερός, πιο δροσερός καιρός επικρατεί αν ο Εμποδισμός είναι χαμηλό.
Φράγματα ψυχρού αέρα
Η παρεμπόδιση των ατμοσφαιρικών συστημάτων κοντά στην επιφάνεια της Γης παρουσιάζεται όταν ένα καλά εδραιωμένο σύστημα υψηλής πίεσης βρίσκεται κοντά ή εντός της πορείας μιας επερχόμενης ατμοσφαιρικής διαταραχής. Όσο παχύτερη είναι η μάζα του ψυχρού αέρα, τόσο πιο αποτελεσματικά μπορεί να εμποδίσει μια εισερχόμενη θερμότερη αέρια μάζα. Το βάθος της μάζας του ψυχρού αέρα είναι συνήθως μικρότερο από το βουνό-εμπόδιο που δημιούργησε το φράγμα του ψυχρού αέρα. Ρύποι και καπνός μπορούν να παραμείνουν μέσα στην σταθερή αέρια μάζα ενός φράγματος ψυχρού αέρα.[12]
Αναφορές
- ↑ Glossary of Meteorology, Second Edition; American Meteorlogical Society, 2000; (ISBN 1-878220-34-9).
- ↑ «blocking action». www.spektrum.de (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2020.
- ↑ Der Brockhaus Wetter und Klima : Phänomene, Vorhersage, Klimawandel (1. Aufl έκδοση). Leipzig: Brockhaus, F A. 2009. ISBN 978-3-7653-3381-1. 316287956.
- ↑ «Brief page about Omega blocks». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Erik A. Rasmussen and John Turner (2003). Polar lows: mesoscale weather systems in the polar regions. Cambridge University Press. σελ. 174. ISBN 978-0-521-62430-5. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2012.
- ↑ Alan Robock (May 2000). «Volcanic Eruptions and Climate». Review of Geophysics (Rutgers University) 38 (2): 171. doi:. Bibcode: 2000RvGeo..38..191R. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-04. https://web.archive.org/web/20160304030633/http://climate.envsci.rutgers.edu/pdf/ROG2000.pdf. Ανακτήθηκε στις 2012-02-24.
- ↑ «Brief page about Rex blocks». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Rex, D. F. (1950). «Blocking Action in the Middle Troposphere and its Effect upon Regional Climate». Tellus 2 (4): 275. doi:.
- ↑ «Atmospheric Blocking». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ [1] Αρχειοθετήθηκε 2015-09-23 στο Wayback Machine. see p. 116
- ↑ Victoria. Department of Crown Lands and Survey (Victoria, Australia); The Victorian Drought, 1967/68; published 1968
- ↑ C. David Whiteman (5 Μαΐου 2000). Mountain Meteorology : Fundamentals and Applications. Oxford University Press. σελ. 166. ISBN 9780198030447. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2013.