Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πόλεμος Χαμάς-Ισραήλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτή είναι μια παλιά έκδοση της σελίδας, όπως διαμορφώθηκε από τον Jeofe (συζήτηση | συνεισφορές) στις 09:29, 28 Οκτωβρίου 2024. Μπορεί να διαφέρει σημαντικά από την τρέχουσα έκδοση.
Αυτό το λήμμα περιέχει πληροφορίες σχετικά με ένα τρέχον γεγονός. Μπορεί να μην περιλαμβάνει πληροφορίες για την εξέλιξη ή να περιλαμβάνει πληροφορίες που έχουν τη μορφή εικασίας, οπότε το περιεχόμενό του μπορεί να αλλάξει δραματικά ως το πέρας του εν λόγω γεγονότος.
Πόλεμος Χαμάς–Ισραήλ
μέρος της Αραβοϊσραηλινής σύγκρουσης
       περιοχές της Λωρίδας της Γάζας που ελέγχονται από την Χαμάς
       περιοχές του Ισραήλ που είχε καταλάβει η Χαμάς και πλέον έχουν ανακαταληφθεί απ'το Ισραήλ και εκκενωθεί
       Κατεχόμενες περιοχές εντός της Λωρίδας της Γάζας τις οποίες ελέγχουν Ισραηλινά στρατεύματα
       Περιοχές της Λωρίδας της Γάζας υπό την προέλαση Ισραηλινών στρατευμάτων
  Το μάξιμουμ της Παλαιστινιακής διείσδυσης, εδάφη που έχουν πλέον ανακαταληφθεί πλήρως από το Ισραήλ

  Η περιοχή που το Ισραήλ έχει διατάξει την εκκένωσή της
Χρονολογία7 Οκτωβρίου 2023 - σήμερα
ΤόποςΙσραήλ, Παλαιστίνη, Νότιος Λίβανος
Κατάστασησυνεχίζεται
  • οι Ισραηλινές Ενοπλες Δυνάμεις αποκόβουν την Παλαιστινιακή επίθεση. Κανένας μαχητής της Χαμάς δεν έχει παραμένει στο νότιο Ισραήλ
  • Το Ισραήλ αντεπιτίθεται με αεροπορικές επιδρομές και ξεκινά τον πλήρη αποκλεισμό της Γάζας
  • Το Ισραήλ διατάζει τους Παλαιστίνιους να εκκενώσουν τη βόρεια Γάζα, συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Γάζα καθώς και της Χαν Γιουνίς
  • Το Ισραήλ εξαπολύει χερσαία εισβολή στην Γάζα, έχοντας καταλάβει σχεδόν όλη την πόλη της Γάζα και τμήμα της νότιας Λωρίδας
Αντιμαχόμενοι

Ηγετικά πρόσωπα
Δυνάμεις
Θύματα

Λωρίδα Γάζας

  • 35.456 νεκροί, στην πλειονότητά τους άμαχοι, γυναίκες, παιδιά και έφηβοι[8]
  • 79.476 τραυματίες[8][α]
  • 6.000 αγνοούμενοι

Παλαιστίνιοι μέσα στο Ισραήλ

  • 1000 + νεκροί [10]
  • 200 αιχμάλωτοι

Δυτική Όχθη

  • 211 νεκροί
  • 2.469 τραυματίες
  • 1316 + νεκροί
  • 7.266 + τραυματίες
  • 239 απαχθέντες
  • 28 αγνοούμενοι
1.700.000 Παλαιστίνιοι εκτοπίστηκαν [11]
500.000 Ισραηλινοί εκτοπίστηκαν [12]

Ο πόλεμος μεταξύ παλαιστινιακών οργανώσεων υπό την ηγεσία της Χαμάς και του Ισραήλ[13] ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023, από ένοπλους Παλαιστίνιους που εισέβαλαν στα Ισραηλινά εδάφη γεγονός το οποίο συνιστά τη μεγαλύτερη τρομοκρατική ενέργεια από συστάσεως του κράτους του Ισραήλ.[14] Μία ημέρα αργότερα ξεκίνησε η Ισραηλινή αντεπίθεση, με συνεχείς βομβαρδισμούς και ολικό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, καθώς και συμπλοκές στην Δυτική Όχθη και στα σύνορα του Ισραήλ με τον Λίβανο. Οι παλαιστινιακές ομάδες ονόμασαν την επίθεσή τους «Επιχείρηση Κατακλυσμός του Αλ-Άκσα» (αραβικά: عملية طوفان الأقصى‎‎)[15], και το Ισραήλ ονόμασε την αντεπίθεση του «Επιχείρηση Σιδερένια Ξίφη» (εβραϊκά: מבצע חרבות ברזל‎‎)[16]. Παράλληλα, σε όλο τον κόσμο έγιναν πολλές διαδηλώσεις κατά του πολέμου Χαμάς-Ισραήλ, ενώ ο ΟΗΕ προειδοποίησε πως υπάρχει σοβαρός κίνδυνος γενοκτονίας στη Γάζα[17] και ο ΠΟΥ ανέφερε πως κατά μέσο όρο 160 παιδιά σκοτώνονται καθημερινά στη Γάζα.[18]

Τουλάχιστον 2.200 πύραυλοι εκτοξεύτηκαν από τη Γάζα, προκαλώντας δεκάδες θανάτους και τραυματισμούς. Οι επιθέσεις με πυραύλους συνοδεύτηκαν από διείσδυση παλαιστίνιων μαχητών στα κιμπούτς που περιβάλλουν τη Γάζα και την ισραηλινή πόλη Σντερότ[19], με τα παλαιστινιακά και ισραηλινά μέσα ενημέρωσης να αναφέρουν ότι Ισραηλινοί στρατιώτες και πολίτες βρίσκονται υπό παλαιστινιακή ομηρία.[20] Το Ισραήλ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και πόλεμο για πρώτη φορά μετά τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973.[20][21]

Αφού εξουδετέρωσε τις δυνάμεις της Χαμάς από τις πληγείσες ισραηλινές περιοχές, ο ισραηλινός στρατός απάντησε με αεροπορικές επιδρομές στην πυκνοκατοικημένη Λωρίδα της Γάζας, στοχεύοντας πολιτικές και στρατιωτικές υποδομές[22]. Ανακοινώνοντας τη κλιμάκωση των επιθέσεων του με τη διεξαγωγή χερσαίας στρατιωτικής επιχείρησης, το Ισραήλ διέταξε την εκκένωση του άμαχου πληθυσμού της βόρειας περιοχής της Λωρίδας της Γάζας. Η Χαμάς κάλεσε τον πληθυσμό να μην ανταποκριθεί στον «αηδιαστικό, ψυχολογικό πόλεμο των δυνάμεων της Κατοχής».[23] Ωστόσο, η εκκένωση των περιοχών είναι μαζική με αποτέλεσμα να έχει ξεσπάσει ανθρωπιστική κρίση, αφότου το Ισραήλ διέκοψε την αποστολή προμηθειών τροφίμων καθώς και νερού, ηλεκτρικής ενέργειας και καυσίμων στη Γάζα. Μέχρι τις 15 Οκτωβρίου, περίπου 2750 Παλαιστίνιοι έχασαν την ζωή τους εξαιτίας των βομβαρδισμών του Ισραήλ, ενώ περίπου 1 εκατομμύριο πολίτες (περίπου οι μισοί) είναι πλέον άστεγοι[24].

Στις 17 Οκτωβρίου η κατάσταση κλιμακώθηκε δραματικά μετά την έκρηξη πολεμικού υλικού στο αραβικό νοσοκομείο Αλ Αχλί στη πόλη της Γάζας. Τόσο η Χαμάς όσο και ο Ισραηλινός Στρατός αρνούνται τη συμμετοχή τους στην ενέργεια αυτή, ρίχνοντας τα βάρη ο ένας στον άλλο. Η έκρηξη σκότωσε περίπου 300 άτομα και πυροδότησε μεγάλες αντιδράσεις και πορείες διαμαρτυρίες τόσο στο αραβικό όσο και στο δυτικό κόσμο.[25]

Στις 20 Οκτωβρίου το Ισραήλ ανακοίνωσε τους στόχους της στρατιωτικής εκστρατείας στη Λωρίδα της Γάζας. Οι πολεμικοί στόχοι περιλαμβάνουν την εξόντωση της Χαμάς, μέσω της καταστροφής των στρατιωτικών και κυβερνητικών της δυνατοτήτων, την πλήρη παραίτηση του Ισραήλ από κάθε ευθύνη στη Γάζα και τη δημιουργία ενός νέου «καθεστώτος ασφαλείας».[26] Σε αυτό το πλαίσιο, από τις 28 Οκτωβρίου, το Ισραήλ προχώρησε σε εκτεταμένες χερσαίες επιχειρήσεις μέσα στη Λωρίδα.

Ο ΟΗΕ αλλά και άλλες οργανώσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν επισημάνει ότι η Χαμάς με την δολοφονία αμάχων κατά τη διάρκεια της εισβολής της 7ης Οκτωβρίου αλλά και με την κράτηση των ομήρων έχει διαπράξει εγκλήματα πολέμου. Εγκλήματα πολέμου έχει διαπράξει και το Ισραήλ, με την συλλογική τιμωρία των Παλαιστινίων όπως εφαρμόζεται με το θάνατο χιλιάδων αμάχων, την εξαναγκαστική εκκένωση των πολιτών από την πόλη της Γάζας, και τη χρήση βομβών λευκού φωσφόρου[27][28].

Πλαίσιο

Διάγραμμα θυμάτων (νεκροί) της Ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης από την 1η Ιανουαρίου του 2008 ως τον Σεπτέμβριο του 2023.[29]

Η Λωρίδα της Γάζας και το Ισραήλ βρίσκονται σε σύγκρουση μετά την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας το 2005 και την ανάληψη του ελέγχου της λωρίδας της Γάζας από την Χαμάς μετά τις εκλογές του 2006 και τον εμφύλιο πόλεμο με την Φατάχ το 2007.[30] Η Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται υπό ισραηλινό και αιγυπτιακό αποκλεισμό από το 2007.[31]

Η επίθεση έλαβε χώρα ενώ το Ισραήλ γιόρταζε το Σιμτσάτ Τορά, και συνέπεσε όχι μόνο με το εβραϊκό Σάββατο[32] αλλά και την επομένη της 50ής επετείου από την έναρξη του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ (ο οποίος ξεκίνησε επίσης με μια αιφνιδιαστική επίθεση).[33] Η επίθεση ακολούθησε τρεις εβδομάδες βίας στον φράχτη που χωρίζει το Ισραήλ από τη Γάζα. Η Χαμάς και το Ισραήλ είχαν πρόσφατα διαπραγματευτεί μια εκεχειρία, με τη μεσολάβηση του Κατάρ, της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Εθνών στις 29 Σεπτεμβρίου.[34] Πριν από την επίθεση, είχαν σκοτωθεί εντός του έτους τουλάχιστον 247 Παλαιστίνιοι πολίτες και μαχητές από ισραηλινές επιθέσεις, ενώ 32 ισραηλινοί και 2 ξένοι σκοτώθηκαν από παλαιστινιακές επιθέσεις.[35][36]

Όταν ξέσπασε η νέα ανάφλεξη στην Παλαιστίνη, το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία διεξήγαγαν διαπραγματεύσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων τους, με τον Σαουδάραβα διάδοχο πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν να δηλώνει πρόσφατα ότι η ομαλοποίηση των διακρατικών σχέσεων μεταξύ Σ. Αραβίας και Ισραήλ ήταν «για πρώτη φορά, πραγματική».[37] Το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι «είχε επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η συνεχιζόμενη κατοχή της Γάζας από το Ισραήλ θα οδηγήσει σε περαιτέρω βία».[38]

Ο διοικητής των Ταξιαρχιών Ιζ αντ-Ντίν αλ-Κασάμ, Μοχάμεντ Ντέιφ, δήλωσε ότι η αιφνιδιαστική επίθεση του Οκτωβρίου ήταν απάντηση στη «βεβήλωση του τζαμιού αλ-Άκσα» νωρίτερα αυτό το έτος, και κάλεσε τους Παλαιστινίους και τους αραβοϊσραηλινούς να "εκδιώξουν τις κατοχικές δυνάμεις και να καταστρέψουν τα τείχη".[39][40] Ο ηγέτης της Χαμάς Σαλέχ αλ-Αρούρι δήλωσε ότι η επιχείρηση ήταν μια απάντηση «στα εγκλήματα της κατοχής», προσθέτοντας ότι μαχητές υπερασπίζονται το τέμενος Αλ Άκσα και χιλιάδες Παλαιστίνιοι αιχμάλωτοι κρατούνται από το Ισραήλ.[33]

Λίγο πριν τον πόλεμο

Κατά τη διάρκεια του 2023, και πριν από την επίθεση, τουλάχιστον 247 Παλαιστίνιοι είχαν σκοτωθεί από τις ισραηλινές δυνάμεις, ενώ 32 Ισραηλινοί και δύο ξένοι υπήκοοι είχαν σκοτωθεί σε παλαιστινιακές επιθέσεις.[41] Οι αυξήσεις στις επιθέσεις εποίκων είχαν εκτοπίσει εκατοντάδες Παλαιστίνιους και υπήρξαν συγκρούσεις γύρω από το Τζαμί Άλ Άκσα, έναν διαφιλονικούμενο ιερό χώρο στην Ιερουσαλήμ.

Οι εντάσεις μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς αυξήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2023, με την εφημερίδα Washington Post να θεωρεί ότι ήταν «στο χείλος του πολέμου».[42] Στις 9 Οκτωβρίου 2023 το Ισραήλ βρήκε εκρηκτικά κρυμμένα σε ένα φορτίο με τζιν παντελόνια και διέκοψε όλες τις εξαγωγές από τη Γάζα.[42] Σε απάντηση, η Χαμάς έθεσε τις δυνάμεις της σε κατάσταση συναγερμού και διεξήγαγε στρατιωτικές ασκήσεις με άλλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της ανοιχτής άσκησης εισβολής σε ισραηλινούς οικισμούς.[42] Στις 13 Σεπτεμβρίου, πέντε Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν στα σύνορα. Σύμφωνα με την Washington Post, οι Παλαιστίνιοι προσπαθούσαν να πυροδοτήσουν τον μηχανισμό, ενώ σύμφωνα με το Al Jazeera προσπαθούσαν να τον απενεργοποιήσουν.[43] Στις 29 Σεπτεμβρίου, το Κατάρ, ο ΟΗΕ και η Αίγυπτος μεσολάβησαν προκειμένου να ανοίξουν ξανά κλειστά σημεία διέλευσης και να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις.

Ιστορικό

Επίθεση 7ης Οκτωβρίου

Μετά την επίθεση της Χαμάς στο κιμπούτς Μπέερι

Γύρω στις 06:30 τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας στις 7 Οκτωβρίου 2023,[35] η Χαμάς ανακοίνωσε την έναρξη της επιχείρησης που αποκάλεσε «κατακλυσμός στο αλ-Ακσά», δηλώνοντας ότι είχε εκτοξεύσει πάνω από 5.000 ρουκέτες από τη Λωρίδα της Γάζας στο Ισραήλ σε διάστημα 20 λεπτών. Ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι τουλάχιστον 2.200 βλήματα εκτοξεύτηκαν από τη Γάζα. Τουλάχιστον πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν από τις πυραυλικές επιθέσεις των Παλαιστινίων.[20][44][45] Αναφέρθηκαν εκρήξεις σε περιοχές γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας και σε πόλεις στην πεδιάδα του Σαρόν. Πυραυλικές επιθέσεις σημειώθηκαν στην Γκεντέρα, τη Χερτσλιγιά,[19] το Τελ Αβίβ και το Ασκελόν.[45] Σειρήνες ήχησαν επίσης στην Μπερσεβά, την Ιερουσαλήμ, το Ρεχοβότ, το Ρισόν Λεζιόν και την αεροπορική βάση Παλματσίμ.[46][47][48] Η Χαμάς απηύθυνε έκκληση στους κατοίκους να πάρουν τα όπλα εναντίον του Ισραήλ, με τον ανώτερο στρατιωτικό διοικητή Μοχάμαντ Ντέιφ να καλεί «τους μουσουλμάνους παντού να εξαπολύσουν επίθεση».[20] Παλαιστίνιοι μαχητές άνοιξαν επίσης πυρ εναντίον ισραηλινών σκαφών στα ανοιχτά της Λωρίδας της Γάζας, ενώ ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ Παλαιστινίων και του ισραηλινού στρατού στο ανατολικό τμήμα του φράχτη της Γάζας.[46]

Ταυτόχρονα, περίπου 1.000[44] Παλαιστίνιοι μαχητές διείσδυσαν στο Ισραήλ από τη Γάζα χρησιμοποιώντας φορτηγά, αγροτικά, μοτοσυκλέτες, μπουλντόζες και αλεξίπτωτα πλαγιάς.[33][35][37] Εικόνες και βίντεο έδειχναν βαριά οπλισμένους και μασκοφόρους μαχητές ντυμένους με μαύρα ρούχα να οδηγούν φορτηγά[45][48] και να ανοίγουν πυρ στο Σντερότ, σκοτώνοντας αρκετούς Ισραηλινούς πολίτες και στρατιώτες. Ένα βίντεο από τη Γάζα έδειχνε ανθρώπους να ποδοπατούν το πτώμα ενός ισραηλινού στρατιώτη φωνάζοντας «Ο Θεός είναι μεγάλος».[49] Άλλα βίντεο έδειχναν Ισραηλινούς αιχμάλωτους και ένα φλεγόμενο ισραηλινό τανκ,[20][50] καθώς και μαχητές να οδηγούν ισραηλινά στρατιωτικά οχήματα.[45] Παλαιστίνιοι μαχητές εντοπίστηκαν σύμφωνα με αναφορές στο Νιρ Οζ[48] το Μπέερι και το Νετίβ ΧαΑσαρά, όπου σύμφωνα με πληροφορίες πήραν ομήρους[51] και πυρπόλησαν σπίτια,[19] και άνοιξαν πυρ σε κιμπούτς γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας.[19] Αψιμαχίες έλαβαν χώρα στη στρατιωτική βάση του Ρέιμ,[52] ενώ σύμφωνα με αναφορές κάτοικοι του Οφακίμ μπήκαν σε ομηρεία από τους Παλαιστίνιους. Παράλληλα, πυρπολήθηκαν σπίτια στο Σντερότ.[53]

Ένας εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού δήλωσε ότι μαχητές από τη Γάζα είχαν εισέλθει στο Ισραήλ μέσω τουλάχιστον επτά τοποθεσιών[33] και εισέβαλαν σε τέσσερις μικρές αγροτικές ισραηλινές κοινότητες, τη πόλη Σντερότ και δύο στρατιωτικές βάσεις από ξηράς και από θαλάσσης.[37] Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι επτά κοινότητες τέθηκαν υπό τον έλεγχο της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένων των Ναχάλ Οζ, Κφαρ Αζά, Μάγκεν και Σουφά Μπεχερί.[34] Το αστυνομικό τμήμα του Σντερότ τέθηκε υπό τον έλεγχο της Χαμάς σύμφωνα με πληροφορίες,[46] όπως και το πέρασμα Ερέζ, επιτρέποντας στους μαχητές να εισέλθουν στο Ισραήλ.[44]

Απάντηση 7ης Οκτωβρίου

Η επίθεση, η οποία συνέπεσε με την εβραϊκή γιορτή Σιμτσάτ Τορά, εξέπληξε πολλούς Ισραηλινούς.[47] Η κυβέρνηση ενεργοποίησε το σύστημα Σιδηρούς Θόλος.[46] Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου και ο υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ πραγματοποίησαν αξιολογήσεις ασφαλείας στο αρχηγείο των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων στο Τελ Αβίβ.[45][48] Ο Γκαλάντ αργότερα ενέκρινε την κινητοποίηση δεκάδων χιλιάδων εφέδρων του στρατού[35][45] και κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις περιοχές που βρίσκονται σε ακτίνα εντός ογδόντα χιλιομέτρων από την λωρίδα της Γάζας.[34] Δήλωσε επίσης ότι η Χαμάς "έκανε ένα σοβαρό λάθος" όταν εξαπέλυσε την επίθεσή της και δεσμεύτηκε ότι "το Ισραήλ θα κερδίσει".[33] Ο ισραηλινός στρατός κήρυξε «κατάσταση ετοιμότητας για πόλεμο».[44] Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι επρόκειτο να μπουν σε υπηρεσία έφεδροι όχι μόνο στη Γάζα αλλά και στη Δυτική Όχθη, όπως και κατά μήκος των συνόρων του Ισραήλ με τον Λίβανο και τη Συρία.[54] Ζητήθηκε από τους κατοίκους των περιοχών που γειτινιάζουν με τη Λωρίδα της Γάζας να μείνουν στα σπίτια τους, ενώ οι άμαχοι στο νότιο και κεντρικό Ισραήλ «να παραμείνουν δίπλα σε καταφύγια».[45] Οι δρόμοι γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας έκλεισαν για τους πολίτες από το στρατό.[45]

Μετά την επίθεση, το Ισραήλ κήρυξε αυξημένη κατάσταση ετοιμότητας για πιθανή σύγκρουση.[55] Ο ισραηλινός στρατός κήρυξε κατάσταση ετοιμότητας για πόλεμο και ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου συγκάλεσε έκτακτη συνάντηση των αρχών ασφαλείας. Ο Ισραηλινός Στρατός ανέφερε επιπλέον ότι ξεκίνησαν στοχευμένες ενέργειες στη Λωρίδα της Γάζας στο πλαίσιο αυτού που αποκάλεσε «Επιχείρηση Σιδερένια Σπαθιά».[44][56] Την ημέρα της επίθεσης, οι ισραηλινές δυνάμεις ανέφεραν ότι έπληξαν 17 στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Χαμάς και τέσσερα επιχειρησιακά κέντρα διοίκησης στη Γάζα με αεροπορικές επιδρομές.[34] Ο Επίτροπος της Ισραηλινής Αστυνομίας Κόμπι Σαμπτάι ανακοίνωσε ότι τα πράγματα πλέον βρίσκονταν σε «εμπόλεμη κατάσταση», μετά από αυτό που ο ίδιος αποκάλεσε ως «μαζική επίθεση από τη Λωρίδα της Γάζας».[57] Ανακοίνωσε επίσης την απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλο το νότιο Ισραήλ και την ανάπτυξη της αντιτρομοκρατικής μονάδας Γιαμάμ στο Ισραήλ.[58] Ο επικεφαλής εκπρόσωπος του Ισραηλινού Στρατού, Αντιναύαρχος Ντάνιελ Χαγκάρι δήλωσε ότι τέσσερις μεραρχίες αναπτύχθηκαν στην περιοχή.[33]

Ο Ισραηλινός Πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ είπε ότι η χώρα αντιμετωπίζει «μια πολύ δύσκολη στιγμή» και εξέφρασε τη στήριξη του στο στρατό, τις δυνάμεις ασφαλείας, τα σωστικά συνεργεία και τους κατοίκους που δέχονταν επίθεση.[48] Σε τηλεοπτική μετάδοση, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου δήλωσε: «Είμαστε σε πόλεμο».[37] Δήλωσε επίσης ότι ο ισραηλινός στρατός θα ενισχύσει τις συνοριακές του αναπτύξεις για να αποτρέψει άλλους από το να «κάνουν το λάθος να συμμετάσχουν σε αυτόν τον πόλεμο».[59]

Τα αεροδρόμια στο νότιο τμήμα του κεντρικού Ισραήλ έκλεισαν για εμπορικές και επιβατικές πτήσεις, ενώ το αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν παρέμεινε σε λειτουργία.[60] Η Lufthansa μείωσε τις πτήσεις της από και προς την χώρα σε μία μόνο από το Τελ Αβίβ προς τη Φρανκφούρτη και ακύρωσε άλλες προγραμματισμένες πτήσεις από και προς το Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.[61]

Χερσαία εισβολή του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας (27 Οκτωβρίου - σήμερα)

Υπόγεια σήραγγα της Χαμάς στη Ράφα

Στις 19 Οκτωβρίου, δημοσκόπηση της ισραηλινής εφημερίδας "Maariv" διαπίστωσε ότι το 65% των Ισραηλινών υποστήριζε μια χερσαία εισβολή στη Γάζα ενώ αντίθετο ήταν μόνο το 21%.[62] Δημοσκόπηση της 25ης και 26ης Οκτωβρίου όμως έδωσε μια νέα εικόνα, αφού πλέον μόνο το 29% των Ισραηλινών υποστήριζε την εισβολή. Σύμφωνα με την εφημερίδα "Maariv", οι εξελίξεις και οι φόβοι για τη ζωήν των ομήρων συνέβαλαν καθοριστικά σε αυτή τη στροφή.[63]

Στις 27 Οκτωβρίου, οι υπηρεσίες διαδικτύου και κινητής τηλεφωνίας στη Γάζα διακόπηκαν σχεδόν εντελώς καθώς το Ισραήλ ενέτεινε την εκστρατεία βομβαρδισμού του[64]. Μετά από αυτό, αι Iσραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις, εξαπέλυσαν μια χερσαία εισβολή μεγάλης κλίμακας στη Λωρίδα της Γάζας. Συγκρούσεις μεταξύ της Χαμάς και των Ισραηλινών αναφέρθηκαν κοντά στα οικοδομικά συγκροτήματα Μπέιτ Χανούν και Μπουρείτζ[65].

Στις 28 Οκτωβρίου, το Ισραήλ εκκίνησε και επίσημα χερσαία εισβολή στην Λωρίδα της Γάζας[66], ενώ είχε ήδη αναφέρει ότι οι μονάδες που αναπτύχθηκαν εντός της περιοχής το προηγούμενο βράδυ εξακολουθούσαν να βρίσκονται στο έδαφος αυτό[67]. Μετά την έναρξη της εισβολής, ο ηγέτης της Χαμάς Αλί Μπαράκα ισχυρίστηκε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις εισβολής υπέστησαν μεγάλες ανθρώπινες απώλειες και απώλειες εξοπλισμού λόγω ενέδρας[68].

Στις 29 Οκτωβρίου, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Yoav Gallant είπε ότι αναμένει ότι το «δεύτερο στάδιο του πολέμου» θα διαρκέσει «μήνες».[69] Ακόμη και όταν τα ισραηλινά στρατεύματα εισήλθαν στη Λωρίδα της Γάζας και άρχισαν να διατηρούν συνεχόμενη φυσική παρουσία στην περιοχή από τις 27 Οκτωβρίου, ο ισραηλινός στρατός είχε υιοθετήσει μια στρατηγική αναφοράς στην εισβολή, ως «επιχειρήσεις» και «επιδρομές» αντί να χρησιμοποιεί τον όρο «εισβολή». Σύμφωνα με το Associated Press, αυτή η επικοινωνιακή στρατηγική προκρίθηκε για να διατηρηθεί η επιχειρησιακή ευελιξία και να δυσκολευτούν οι εχθρικές δυνάμεις στο να μαντεύουν τα στρατιωτικά σχέδια του Ισραήλ.[70] Οι Ηνωμένες Πολιτείες προέτρεψαν το Ισραήλ να αποφύγει μια πλήρους κλίμακας εισβολή και αντ΄ αυτού να διεξάγει «χειρουργικές» επεμβάσεις για να αποφύγει θύματα και μια περιφερειακή κλιμάκωση. Σύμφωνα με το Al Jazeera, στις 15 Οκτωβρίου, «το Ιράν προειδοποίησε το Ισραήλ για περιφερειακή κλιμάκωση εάν ο ισραηλινός στρατός εισέλθει στη Γάζα.[71] Το «Φόρουμ Οικογενειών Ομήρων και Αγνοουμένων», που εκπροσωπεί τις οικογένειες των απαχθέντων Ισραηλινών, εξέφρασε την ανησυχία του μήπως η χερσαία επιχείρηση θέσει σε κίνδυνο την ευημερία των 229 ομήρων.[72]

Στις 29 Οκτωβρίου, ο Τέντρος Αντάνομ, επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, χαρακτήρισε πάρα πολύ ανησυχητικές τις αναφορές της Παλαιστινιακής Ερυθράς Ημισελήνου ότι το νοσοκομείο Al-Quds είχε λάβει επείγουσα προειδοποίηση εκκένωσης μαζί με μια ειδοποίηση ότι πρόκειται να βομβαρδιστεί. Επανέλαβε ότι ήταν αδύνατο να εκκενωθούν νοσοκομεία γεμάτα ασθενείς χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή τους[73] Περίπου 14.000 άμαχοι πιστεύεται ότι βρίσκουν καταφύγιο μέσα ή κοντά στο νοσοκομείο. Το Associated Press ανέφερε ότι οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν επίσης δρόμους που οδηγούν στο νοσοκομείο Αλ-Σίφα, καθιστώντας την πρόσβαση σε αυτό όλο και πιο δύσκολη. Αργότερα μέσα στην ημέρα, η Χαμάς δήλωσε ότι Παλαιστίνιοι μαχητές συγκρούστηκαν με ισραηλινά άρματα μάχης στην οδό Σαλάχ αλ-Ντιν στη Γάζα και τα ανάγκασαν να υποχωρήσουν.[74] Το «Φόρουμ Οικογενειών Απαχθέντων και Αγνοουμένων», δήλωσε ότι υποστηρίζει την ολική απελευθέρωση όλων των Παλαιστινίων κρατουμένων με αντάλλαγμα την επιστροφή όλων των Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στη Γάζα[75].Ο ηγέτης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, Γιαχία Σινουάρ, δήλωσε ότι η ομάδα είναι έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους Ισραηλινούς ομήρους με αντάλλαγμα την απελευθέρωση όλων των Παλαιστινίων κρατουμένων. Ο εκπρόσωπος των IDF απέρριψε την προσφορά ως ψυχολογική τρομοκρατία που χρησιμοποιείται κυνικά από τη Χαμάς για να δημιουργήσει πίεση.[76][77] Στις 30 Οκτωβρίου σημειώθηκαν σφοδρές μάχες μεταξύ των IDF και των ταξιαρχιών Αλ Κασσάμ μαζί με τις Ταξιαρχίες Εθνικής Αντίστασης του DFLP στη βορειοδυτική Γάζα. Οι ταξιαρχίες Αλ Κασσάμ χρησιμοποίησαν αντιαρματικούς πυραύλους και οι Ταξιαρχίες Εθνικής Αντίστασης βομβάρδισαν ισραηλινά οχήματα και θέσεις με πυρά όλμων μεγάλου διαμετρήματος.

Στις 31 Οκτωβρίου, οι IDF χτύπησαν τον πυκνοκατοικημένο προσφυγικό καταυλισμό Jabalia, σκοτώνοντας 50 και τραυματίζοντας 150 Παλαιστίνιους, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας. Σύμφωνα με το Ισραήλ, ένας ανώτερος διοικητής της Χαμάς και δεκάδες μαχητές σε ένα τεράστιο συγκρότημα υπόγειων σηράγγων ήταν μεταξύ αυτών που σκοτώθηκαν. Η Χαμάς διέψευσε την παρουσία ανώτερου διοικητή στη σκηνή. Σύμφωνα με τις IDF, η καταστροφή των σηράγγων προκάλεσε την κατάρρευση των θεμελίων πολλών κοντινών κτιρίων, με αποτέλεσμα την κατάρρευσή τους[78]. Αυτόπτες μάρτυρες που παραχώρησαν συνέντευξη στο CNN και το Der Spiegel μίλησαν για "αποκαλυπτικές" σκηνές, με δεκάδες κτίρια που κατέρρευσαν, παιδιά να μεταφέρουν άλλα τραυματισμένα παιδιά και πτώματα να κείτονται στα ερείπια[79]. Ο διευθυντής χειρουργικής του κοντινού νοσοκομείου της Ινδονησίας δήλωσε ότι παρέλαβε 120 νεκρούς και περιέθαλψε 280 τραυματίες, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά.[80] Ως ένδειξη αποδοκιμασίας στην ισραηλινή τακτική, η Βολιβία διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, ενώ η Κολομβία και η Χιλή, ανακάλεσαν τους πρεσβευτές τους.[81] Σύμφωνα με τους New York Times χρησιμοποιήθηκαν τουλάχιστον δύο βόμβες των 2.000 λιβρών, ο δεύτερος μεγαλύτερος τύπος στο οπλοστάσιο του Ισραήλ.

Την 1η Νοεμβρίου, ο προσφυγικός καταυλισμός της Τζαμπάλια βομβαρδίστηκε για δεύτερη φορά- το Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ δήλωσε ότι οι δυσανάλογες αυτές επιθέσεις θα μπορούσαν να ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου.[82] Το Ισραήλ συνέχισε τις επιθέσεις σε υπηρεσίες υγείας πλήττοντας, στις 3 Νοεμβρίου, αυτοκινητοπομπή ασθενοφόρων ακριβώς μπροστά από το νοσοκομείο Al-Shifa, σκοτώνοντας τουλάχιστον 15 άτομα και τραυματίζοντας άλλα 60.[83] Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι τα ασθενοφόρα χρησιμοποιούνταν από τους μαχητές της Χαμάς, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες πληροφορίες.. Ο επικεφαλής του ΠΟΥ, σε ανάρτησή του στο X δήλωσε εντελώς σοκαρισμένος από τις αναφορές για επιθέσεις εναντίον ασθενοφόρων που μεταφέρουν ασθενείς, προσθέτοντας ότι οι ασθενείς, οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και οι ιατρικές εγκαταστάσεις πρέπει πάντα να προστατεύονται.[84]

Ο Νετανιάχου δήλωσε σε συνέντευξή του στο CBS ότι η ισραηλινή κυβέρνηση είχε ισχυρές ενδείξεις ότι οι όμηροι βρίσκονταν μέσα στο Αλ-Σίφα, και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που εισέβαλλαν σε αυτό [85].Αναφέρθηκε ότι το πτώμα της Γεχουντίτ Βάις, μιας 65χρονης γυναίκας που είχε απαχθεί από το Μπεερί, βρέθηκε κοντά στο νοσοκομείο[86]. Οι κάτοικοι σε τμήματα της νότιας Γάζας φέρεται να έλαβαν ειδοποιήσεις εκκένωσης, προκαλώντας ανησυχίες για επέκταση της εισβολής. Η έλλειψη καυσίμων αναφέρθηκε ότι προκάλεσε τη διακοπή όλων των δικτύων διαδικτύου και τηλεφώνου στη Λωρίδα της Γάζας. Οι υπηρεσίες αποκαταστάθηκαν στις 17 Νοεμβρίου αφού το Ισραήλ φέρεται να συμφώνησε να επιτρέψει την παράδοση 140.000 λίτρων καυσίμων στη Λωρίδα της Γάζας κάθε 2 ημέρες μετά από σχετικό αίτημα των ΗΠΑ. 20.000 λίτρα κάθε 2 ημέρες θα παραδίδονται στις εταιρείες Jawwal και Paltel για τη διατήρηση των υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών και διαδικτύου και 120.000 λίτρα κάθε 2 ημέρες για την αφαλάτωση νερού, την άντληση λυμάτων, την παραγωγή τροφίμων και τα νοσοκομεία.[87]

Απώλειες

Τα ισραηλινά στρατεύματα μέσα στη Γάζα

Από την αρχή του πολέμου έως και τις 2 Νοεμβρίου ο συνολικός αριθμός των νεκρών στη Γάζα αυξήθηκε στους 9.061, ενώ 32.000 άνθρωποι έχουν τραυματιστεί από την έναρξη του πολέμου με το Ισραήλ, δήλωσε ο επίσημος εκπρόσωπος για το υπουργείο Υγείας στη Γάζα. Στους νεκρούς περιλαμβάνονται 3.760 παιδιά και 2.326 γυναίκες, δήλωσε ο εκπρόσωπος.[88] Παράλληλα, ο ΟΗΕ προειδοποίησε πως υπάρχει σοβαρός κίνδυνος γενοκτονίας στη Γάζα.[17]

Ως τις 15 Νοεμβρίου, πάνω από 12.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένων 42 δημοσιογράφων (37 Παλαιστίνιων, 4 Ισραηλινών και 1 Λιβανέζου) και πάνω από 100 εργαζομένων της UNRWA σε ανθρωπιστικές οργανώσεις. Περισσότεροι από 1.200 Ισραηλινοί και ξένοι σκοτώθηκαν, κυρίως σε κοινότητες που γειτνιάζουν με τη Λωρίδα της Γάζας. Πάνω από 11.240 Παλαιστίνιοι (στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά) στη λωρίδα σκοτώθηκαν σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας που διοικείται από τη Χαμάς. 178 επιπλέον Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν στη Δυτική Όχθη από τον ισραηλινό στρατό και τους εποίκους. Απώλειες σημειώθηκαν επίσης σε άλλα μέρη του Ισραήλ, στο νότιο Λίβανο και στη Συρία.

Περίπου 240 άνθρωποι πιάστηκαν όμηροι κατά τη διάρκεια των επιθέσεων στο Ισραήλ, κυρίως άμαχοι.

Η ομάδα παρακολούθησης "Action on Armed Violence" δήλωσε ότι κάθε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή προκάλεσε κατά μέσο όρο 10,1 θανάτους αμάχων και ότι ο αριθμός αυτός υποδηλώνει μια αξιοσημείωτη σκλήρυνση στην προσέγγιση στόχευσης του Ισραήλ. Οι εκστρατείες του 2012 και του 2021 παρήγαγαν μέσους όρους 1,3 και 1,7 αντίστοιχα. Οι ειδικοί λένε ότι οι απόρρητοι κανόνες εμπλοκής έχουν υψηλότερο όριο για τις απώλειες αμάχων από ό,τι στο παρελθόν.[89][90] Ο πόλεμος του Ισραήλ κατά της Γάζας ήταν η πιο θανατηφόρα σύγκρουση για τα παιδιά στη σύγχρονη εποχή.[91]

Ανάλυση

Σύμφωνα με τους ειδικούς στη Μέση Ανατολή, Ντάνιελ Μπύμαν και Αλεξάντερ Πάλμερ, οι επιθέσεις ανέδειξαν την παρακμή της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) και την άνοδο της Χαμάς ως το κύριο κέντρο εξουσίας στην παλαιστινιακή πολιτική. Προέβλεψαν επίσης την περαιτέρω παρακμή της ΟΑΠ αν διατηρηθεί το status quo.[92]

Σύμφωνα με τον Ισραηλινό αναλυτή Σηθ Φράντζμαν, η επίθεση σηματοδότησε μια αξιοσημείωτη κλιμάκωση στη συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Ξεχώριζε για τη σημαντική κλίμακα και την εμβέλειά της, περιλαμβάνοντας τόσο πυρά ρουκετών όσο και συνοριακές επιθέσεις στη Γάζα. Το γεγονός αυτό σηματοδότησε μια σημαντική απόκλιση από προηγούμενες συγκρούσεις, οι οποίες συνήθως ακολουθούσαν μια σταδιακή εξέλιξη με σταδιακή κλιμάκωση των εντάσεων.[93] Πολιτικοί αναλυτές και δημοσιογράφοι έχουν συγκρίνει την επίθεση, με τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001[94], την επίθεση του Ραμαζανιού το 2003, καθώς και με την επίθεση Τετ των Βιετκόνγκ στον Πόλεμο του Βιετνάμ. Η επίθεση της Χαμάς, όπως και εκείνη τον Βιετκόνγκ έγινε το πρωί μιας αργίας, φάνηκε να είναι "παντού ταυτόχρονα" και επέδειξε ικανότητες που δεν θεωρούνταν δυνατές σε ένα αντάρτικο.[95]

Ο δημοσιογράφος Πήτερ Μπωμόν περιέγραψε σε άρθρο του στον Guardian ότι η εκδήλωση της σύγκρουσης ήταν μια τεράστια αποτυχία για τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, δεδομένης της αποτυχίας της ισραηλινής κυβέρνησης να την εντοπίσει νωρίτερα.[96]

Προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης

Tο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εξέτασε την προσφυγή της Νότιας Αφρικής, η οποία ζητούσε από τους δικαστές να διατάξουν το Ισραήλ να σταματήσει την στρατιωτική εκστρατεία που ξεκίνησε μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου και να διευκολύνει την μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας. Η διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου ξεκίνησε με την κατάθεση της προσφυγής της Νότιας Αφρικής η οποία κατηγορεί το Ισραήλ για παραβίαση της Σύμβασης περί Γενοκτονίας του 1948, η οποία υπήρξε απάντηση στην γενοκτονία των Εβραίων στο ναζιστικό Ολοκαύτωμα. Ορίζει ως γενοκτονία τις «ενέργειες που διαπράττονται με πρόθεση την καταστροφή, μερικώς ή ολικώς, μίας εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας».[97]

Στις 26 Ιανουαρίου 2024, το Δικαστήριο αποφάσισε ότι το Ισραήλ οφείλει «να λάβει όλα τα μέτρα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του» για να αποτρέψει τις πράξεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της σύμβασης για τη γενοκτονία κατά τις επιχειρήσεις του στη Γάζα. Στην απόφαση δεν περιλαμβάνεται απόφαση για την επιβολή εκεχειρίας στον παλαιστινιακό θύλακα. Διαπιστώνοντας ότι υπάρχουν κίνδυνοι για την επιδείνωση της κατάστασης στην Γάζα, διατάσσει το Ισραήλ να διασφαλίσει «με άμεση ισχύ» ότι οι δυνάμεις του δεν θα διαπράξουν πράξεις γενοκτονίας. Παράλληλα, διατάσσει το Ισραήλ «να προλάβει και να τιμωρήσει» την υποκίνηση γενοκτονίας. Το Ισραήλ οφείλει να λάβει «όλα τα μέτρα εντός της δικαιοδοσίας του για να προλάβει και να τιμωρήσει κάθε άμεση και δημόσια υποκίνηση για διάπραξη γενοκτονίας», αναφέρεται στην απόφαση. Οφείλει παράλληλα να λάβει «άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα για να επιτρέψει την παροχή βασικών υπηρεσιών και ανθρωπιστικής βοήθειας που οι Παλαιστίνιοι έχουν επειγόντως ανάγκη για να αντιμετωπίσουν τις δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης που υφίστανται», αναφέρεται στην απόφαση του Δικαστηρίου. Παράλληλα πρέπει να αναφερθεί στο Δικαστήριο εντός ενός μηνός για τα μέτρα που λαμβάνει για να συμμορφωθεί με την εντολή.[97]

Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο - αίτημα για εντάλματα σύλληψης

Ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Καρίμ Χαν έκανε γνωστό στις 20 Μαΐου 2024 ότι ζήτησε την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν στην Λωρίδα της Γάζας. Συγκεκριμένα κατά του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και του υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ για εγκλήματα όπως η «σκόπιμη πρόκληση λιμού αμάχων», «ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως» και «εξόντωση ή/και δολοφονία» κατά τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας. Και σε βάρος τριών ηγετών της Χαμάς, του Ισμαήλ Χανίγια, του Μοχάμεντ Ντέιφ και του Γιαχία Σινουάρ, κατηγορώντας τους για «εξόντωση», «βιασμούς και άλλες μορφές σεξουαλικής βίας» και «απαγωγές ομήρων».[98]

Δείτε επίσης

Σημειώσεις

  1. ↑ Η οργάνωση Save the Children αναφέρθηκε στις παρατηρήσεις του εκπροσώπου της UNICEF James Elder, ο οποίος μετά την επιστροφή του από τη Γάζα, δήλωσε στις 19 Δεκεμβρίου ότι περίπου 1.000 παιδιά έχουν χάσει το ένα ή και τα δύο τους πόδια από τις 7 Οκτωβρίου, όταν η Χαμάς εξαπέλυσε την επίθεσή της στο Ισραήλ και ξέσπασε ο πόλεμος. Η φιλανθρωπική οργάνωση επικαλέστηκε επίσης δήλωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στην οποία ο οργανισμός ανέφερε ότι πολλές από αυτές τις επεμβάσεις σε παιδιά έγιναν χωρίς αναισθησία, λόγω των σοβαρών ελλείψεων σε ιατρικές προμήθειες και βασικά αγαθά στη Γάζα.[9]

Παραπομπές

  1. ↑ «الجبهة الشعبية: قرار الإدارة الأمريكية بتوفير الدعم للكيان هدفه تطويق النتائج الاستراتيجية لمعركة طوفان الأقصى». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 October 2023. https://web.archive.org/web/20231009000624/https://www.alahednews.com.lb/fastnewsdetails.php?fstid=217239. Ανακτήθηκε στις 8 October 2023. 
  2. ↑ Fabian, Emanuel (19 Οκτωβρίου 2023). «IDF says it killed head of military wing of Gaza's Popular Resistance Committees». The Times of Israel. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2023. 
  3. ↑ «Χεζμπολάχ: Ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στο Ισραήλ από τον Λίβανο». Η Ναυτεμπορική. 8 October 2023. https://www.naftemporiki.gr/kosmos/1522370/chezmpolach-anelave-tin-eythyni-gia-tin-epithesi-sto-israil-apo-ton-livano/. 
  4. ↑ Dahan, Maha El; Dahan, Maha El (2023-10-31). «Yemen's Houthis enter Mideast fray, hardening spillover fears» (στα αγγλικά). Reuters. https://www.reuters.com/world/middle-east/yemens-houthis-enter-mideast-fray-hardening-spillover-fears-2023-10-31/. Ανακτήθηκε στις 2023-11-01. 
  5. ↑ «Palestinian Al Quds Brigades claim responsibility for attack at Lebanon-Israel border». 
  6. ↑ «Hamide Rencüs: İsrail ilk defa Gazze sınırındaki kontrolü kaybetmiş durumda». bianet.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2023. 
  7. ↑ «Institute for the Study of War». Institute for the Study of War (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2023. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Γάζα: Τουλάχιστον 35.456 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν από την έναρξη της ισραηλινής επίθεσης, λέει η Χαμάς. iefimerida.gr. 19/05/2024. Ανακτήθηκε στις 19/05/2024.
  9. ↑ Επιμέλεια Σοφοκλής Αρχοντάκης. Γάζα: Περισσότερα από 10 παιδιά κάθε μέρα ακρωτηριάζονται στα πόδια – Κάποιες φορές χωρίς νάρκωση. in.gr. 09 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 19/05/2024.
  10. ↑ [1]
  11. ↑ https://www.unrwa.org/resources/reports/unrwa-situation-report-33-situation-gaza-strip-and-west-bank-including-east-Jerusalem
  12. ↑ https://www.barrons.com/news/around-half-a-million-israelis-displaced-inside-israel-military-139782b3
  13. ↑ «Why BBC doesn't call Hamas militants 'terrorists' - John Simpson» (στα αγγλικά). BBC News. 2023-10-11. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-67083432. Ανακτήθηκε στις 2023-10-20. 
  14. ↑ Israel has suffered the biggest terror attack in its history. How will it respond? Αρχειοθετήθηκε 10 October 2023 στο Wayback Machine., The Economist, October 9th 2023
  15. ↑ Pacchiani, Gianluca (7 Οκτωβρίου 2023). «Hamas claims to fire 5,000 rockets at Israel, declares 'Operation Al-Aqsa Flood'». Times of Israel (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  16. ↑ «Hamas announces 'Al-Aqsa Storm,' claims to have fired 5,000 rockets». CNN. 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Κραυγή ΟΗΕ: «Σοβαρός κίνδυνος γενοκτονίας στη Γάζα». Documento. 02.11.2023. Ανακτήθηκε στις 03/11/2023.
  18. ↑ Στοιχεία - κόλαφος από τον ΠΟΥ: 160 παιδιά σκοτώνονται κάθε μέρα στη Γάζα. skai.gr. 07.11.2023. Ανακτήθηκε στις 12/11/2023.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 Ynet (2023-10-07). «Netanyahu: 'We are at war'» (στα αγγλικά). Ynetnews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007052803/https://www.ynetnews.com/article/rysg8i0l6. Ανακτήθηκε στις 2023-10-07. 
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 McKernan, Bethan (7 Οκτωβρίου 2023). «Hamas launches surprise attack on Israel as Palestinian gunmen reported in south». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  21. ↑ Fabian, Emanuel (7 Οκτωβρίου 2023). «IDF declares 'state of readiness for war' amid Hamas infiltrations, rocket barrages». The Times of Israel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  22. ↑ «Israel prepares for ground offensive in Hamas-ruled Gaza as war's death toll soars». CBS News. https://www.cbsnews.com/live-updates/israel-hamas-palestinian-war-attacks-gaza-strip/. 
  23. ↑ «First Thing: Hamas tells Gaza City residents to stay put after Israel orders evacuation». 
  24. ↑ «Gaza's desperate civilians flee or huddle in hopes of safety, as warnings of Israeli offensive mount». AP News (στα Αγγλικά). 14 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2023. 
  25. ↑ «Έκρηξη οργής και διαδηλώσεις για το μακελειό στη Γάζα – Αναβρασμός σε αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο». ΕΡΤ news. 18 Οκτωβρίου 2023. 
  26. ↑ «Ισραήλ: Εξόντωση Χαμάς και νέο «καθεστώς ασφαλείας» οι στρατιωτικοί στόχοι για την εισβολή στη Γάζα». 20 Οκτωβρίου 2023. 
  27. ↑ ««Επιβεβαιώνεται η χρήση λευκού φωσφόρου από το Ισραήλ»- Γιατί απαγορεύεται – Βίντεο». Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ. 13 Οκτωβρίου 2023. 
  28. ↑ «Υπατος αρμοστής ΟΗΕ: «Ισραήλ και Χαμάς διέπραξαν εγκλήματα πολέμου»». Η ΚΘΗΜΕΡΙΝΗ. 8 Νοεμβρίου 2023. 
  29. ↑ «Data on casualties». United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs - occupied Palestinian territory (OCHAoPt). United Nations. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2023. 
  30. ↑ «Timeline of conflict between Israel and Palestinians in Gaza». 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  31. ↑ Al-Mughrabi, Nidal (4 Οκτωβρίου 2023). «Gaza unrest shows economic misery under Israeli blockade». Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  32. ↑ Estrin, Daniel (7 October 2023). «In surprise deadly attacks, Israel says Palestinian militants infiltrated from Gaza». NPR. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007090901/https://www.npr.org/2023/10/07/1204436940/palestinian-militants-launch-rockets-into-israel. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 33,4 33,5 Federman, Josef· Adwan, Issam (7 Οκτωβρίου 2023). «Hamas militant group has started a war that 'Israel will win,' defense minister says». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 Bayer, Lili; Ho, Vivian; Fulton, Adam; Ho, Lili Bayer (now); Vivian; Fulton (earlier), Adam (2023-10-07). «Israel declares state of war after Hamas fires thousands of rockets and 'militants cross border' – live» (στα αγγλικά). the Guardian. ISSN 0261-3077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007071116/https://www.theguardian.com/world/live/2023/oct/07/hamas-launches-attack-on-israel-with-5000-rockets-live. Ανακτήθηκε στις 2023-10-07. 
  35. ↑ 35,0 35,1 35,2 35,3 «Palestinian fighters reported in Israel as rockets launched from Gaza». 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  36. ↑ «Palestinian killed in clashes with Israelis in West Bank» (στα αγγλικά). France 24. 6 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007114224/https://www.france24.com/en/live-news/20231006-palestinian-killed-in-clashes-with-israelis-in-west-bank. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 37,3 «Gaza and Israel in 'War Mode' After Militants Launch Surprise Assaults». New York Times. 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  38. ↑ Kingsley, Patrick; Kershner, Isabel (7 October 2023). «Israel-Gaza Conflict: Gaza and Israel on War Footing After Militants Launch Surprise Assaults». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007075901/https://www.nytimes.com/live/2023/10/07/world/israel-gaza-attack. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  39. ↑ «Hamas commander says attacks are in defense of Al-Aqsa, claims 5,000 missiles fired». The Times of Israel. 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  40. ↑ חלבי, עינב (2023-10-07). «מוחמד דף על מתקפת הרקטות: ישראל חיללה את אל-אקצא, קורא לערביי ישראל להצטרף» (στα he). Ynet. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007052336/https://www.ynet.co.il/news/article/byezsprea. Ανακτήθηκε στις 2023-10-07. 
  41. ↑ «Israel retaliation kills 230 Palestinians after Hamas operation». Al Jazeera. 7 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007053106/https://www.aljazeera.com/news/2023/10/7/sirens-warn-of-rockets-launched-towards-israel-from-gaza-news-reports. Ανακτήθηκε στις 18 October 2023. 
  42. ↑ 42,0 42,1 42,2 Murphy, Brian; Taylor, Adam; Westfall, Sammy; Pietsch, Bryan; Hendrix, Steve (9 October 2023). «What's behind the violence in Israel and Gaza? Here's what to know.». The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/2023/10/07/israel-gaza-violence-conflict-faq/. Ανακτήθηκε στις 18 October 2023. 
  43. ↑ «Explosion kills five at Gaza rally marking 2005 Israel pullout». Al Jazeera. 13 October 2023. https://www.aljazeera.com/news/2023/9/13/deadly-explosion-hits-gaza-rally-marking-2005-israel-pullout. Ανακτήθηκε στις 18 October 2023. 
  44. ↑ 44,0 44,1 44,2 44,3 44,4 «Israel-Palestine escalation live news: Hamas starts Operation Al-Aqsa Flood». 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  45. ↑ 45,0 45,1 45,2 45,3 45,4 45,5 45,6 45,7 Gritten, David (7 Οκτωβρίου 2023). «Strikes on Gaza after Palestinian militants enter Israel». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 46,3 «Israeli army declares 'state of readiness' for war». 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  47. ↑ 47,0 47,1 «Barrages of rockets fired from Gaza as Hamas launches unprecedented operation against Israel». France 24. 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  48. ↑ 48,0 48,1 48,2 48,3 48,4 «Militants enter Israel from Gaza after woman killed in rocket barrage». CNN. 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  49. ↑ «شاهد| مقاتلون فلسطينييون يعودون إلى قطاع غزة بعد توغلهم في مناطق الحدود». YouTube. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  50. ↑ «Hamas militant group launches unprecedented operation against Israel with rockets and infiltration». 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  51. ↑ «Militants infiltrate Israel from Gaza as Hamas claims major rocket attack». CNN. 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  52. ↑ «At least 7 Nepali injured, 17 held captive by Hamas in Israel: Nepal's envoy». ANI. 7 October 2023. https://www.aninews.in/news/world/asia/at-least-7-nepali-injured-17-held-captive-by-hamas-in-israel-nepals-envoy20231007181710/. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  53. ↑ «In pictures: Scenes of war and chaos after Hamas launch surprise attack on Israel». France 24. 7 October 2023. https://www.france24.com/en/middle-east/20231007-in-pictures-hamas-israel-palestine-gaza-attack-netanyahu. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  54. ↑ «Army says it is fighting Gaza militants who entered Israel by land, sea and air». 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  55. ↑ «Netanyahu says 'we are at war' after major Hamas attack». The Washington Post. 7 October 2023. https://www.washingtonpost.com/world/2023/10/07/israel-gaza-rocket-attack-hamas/. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  56. ↑ «Hamas launches surprise attack as gunmen enter Israel». Reuters. 7 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007094608/https://www.reuters.com/article/israel-palestinians-idCAKBN31701K. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  57. ↑ «Missiles strike southern & central Israel; police declare state of war». JordanNews (στα Αγγλικά). 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  58. ↑ «Missiles strike southern & central Israel; police declare state of war». Jordan News. 7 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  59. ↑ «https://twitter.com/netanyahu/status/1710622311760413115» (στα Αγγλικά). X (formerly Twitter). Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023.  Εξωτερικός σύνδεσμος στο |title= (βοήθεια)
  60. ↑ «Airports close in southern, central Israel following rocket fire». Ynet (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  61. ↑ «German Airline Lufthansa Cuts Flights To Israel: Spokesman». Barron's (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023. 
  62. ↑ «Israelis feel abandoned by Netanyahu after October». Vox. 21 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 October 2023. https://web.archive.org/web/20231022084850/https://www.vox.com/world-politics/2023/10/21/23926304/israeli-hamas-war-netanyahu-opinion. Ανακτήθηκε στις 24 October 2023. 
  63. ↑ «Israelis hesitant over Gaza ground invasion amid hostage fears, poll shows». The Guardian. 27 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 November 2023. https://web.archive.org/web/20231103214543/https://www.theguardian.com/world/2023/oct/27/israelis-hesitant-over-gaza-ground-invasion-amid-hostage-fears-poll-shows. Ανακτήθηκε στις 5 November 2023. 
  64. ↑ «Near-total internet and cellular blackout hits Gaza as Israel ramps up strikes». NBC News (στα Αγγλικά). 27 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2023. 
  65. ↑ "Israeli military launches major ground incursion in Gaza"., Axios, Μπαράκ Ραβίντ (28 Οκτωβρίου 2023).
  66. ↑ Kingsley, Patrick; Bergman, Ronen; Al-Hlou, Yousur (2023-10-28). «Israel-Hamas War: Netanyahu Says Israeli Troops Have Pushed Into Gaza» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/live/2023/10/28/world/israel-gaza-news-hamas-war. Ανακτήθηκε στις 2023-10-29. 
  67. ↑ Mackenzie, James (2023-10-28). «Gaza under blackout as Israel reports 'good progress' in war against Hamas» (στα αγγλικά). Reuters. https://www.reuters.com/world/middle-east/eu-calls-humanitarian-pauses-gaza-aid-israel-raids-enclave-2023-10-26/. Ανακτήθηκε στις 2023-10-28. 
  68. ↑ «Israel suffered heavy losses in last night's attack: Hamas leader Ali Baraka - Turkiye Newspaper». Türkiye Newspaper (στα Τουρκικά). Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2023. 
  69. ↑ Keller-Lynn, Carrie (29 Οκτωβρίου 2023). «Gallant: Second stage of war may last months, 'pockets of resistance' will remain». The Times of Israel (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2023. 
  70. ↑ «Has Israel invaded Gaza? The military has been vague, even if its objectives are clear». Associated Press. 31 Οκτωβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023. 
  71. ↑ Motamedi, Maziar (15 October 2023). «Iran warns Israel of regional escalation if Gaza ground offensive launched». Al Jazeera English. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 October 2023. https://web.archive.org/web/20231015205945/https://www.aljazeera.com/news/2023/10/15/iran-warns-israel-of-regional-escalation-if-gaza-ground-offensive-launched. Ανακτήθηκε στις 2 November 2023. 
  72. ↑ «Netanyahu meets Israeli hostages' families anxious over Gaza war plans». BBC News. 28 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 November 2023. https://web.archive.org/web/20231105205923/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-67248317. Ανακτήθηκε στις 5 November 2023. 
  73. ↑ Lowe, Yohannes; Hall, Rachel; Ratcliffe, Rebecca (29 October 2023). «Israel-Hamas war live: WHO 'deeply concerned' by report of evacuation warning to Gaza's al-Quds hospital». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 October 2023. https://web.archive.org/web/20231029132131/https://www.theguardian.com/world/live/2023/oct/29/israel-hamas-war-live-netanyahu-declares-offensives-second-stage-gaza-internet-coming-back-online?page=with%3Ablock-653e4a1a8f0837aa4c22d148#block-653e4a1a8f0837aa4c22d148. Ανακτήθηκε στις 29 October 2023. 
  74. ↑ «بعد الوصول لشارع صلاح الدين.. حماس تحبط خطة دبابات إسرائيل l 30 أكتوبر 2023 – 15:25 بتوقيت أبوظبي س» (στα ar). skynewsarabia.com. 29 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 October 2023. https://web.archive.org/web/20231031013923/https://www.skynewsarabia.com/middle-east/1666089-%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84-%D9%84%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B9-%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%B7-%D8%AE%D8%B7%D8%A9-%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%95%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%8A%D9%94%D9%8A%D9%84. Ανακτήθηκε στις 31 October 2023. 
  75. ↑ «Hostages' Families Tell Netanyahu Releasing Palestinian Prisoners Is Only Option». Haaretz. 28 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 October 2023. https://web.archive.org/web/20231029121712/https://www.haaretz.com/israel-news/2023-10-28/ty-article/.premium/hostages-families-tell-netanyahu-releasing-palestinian-prisoners-is-only-option/0000018b-77b0-d1da-a1bb-7fb80e600000. Ανακτήθηκε στις 30 October 2023. 
  76. ↑ Halabi, Einav; Eichner, Itamar; Turgeman, Meir (28 October 2023). «Hamas chief: all Israeli hostages for all Palestinian prisoners». Ynetnews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 October 2023. https://web.archive.org/web/20231029222410/https://www.ynetnews.com/article/hjv5rrqz6. Ανακτήθηκε στις 30 October 2023. 
  77. ↑ «6,000 prisoners must be freed in exchange for hostages in Gaza, says Hamas official». Sky News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2023. 
  78. ↑ Fabian, Emanuel. «IDF says Jabaliya strike killed top Hamas commander, collapsed terror tunnels» (στα αγγλικά). The Times of Israel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 October 2023. https://web.archive.org/web/20231031235916/https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-says-jabaliya-strike-killed-top-hamas-commander-collapsed-terror-tunnels/. Ανακτήθηκε στις 1 November 2023. 
  79. ↑ Raine, Andrew (31 October 2023). «'Children were carrying other injured children.' Witness describes aftermath of Israeli strike on Gaza refugee camp» (στα αγγλικά). CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 October 2023. https://web.archive.org/web/20231031235749/https://www.cnn.com/2023/10/31/middleeast/jabalya-blast-gaza-intl/index.html. Ανακτήθηκε στις 1 November 2023. 
  80. ↑ «Jabalia: Israel air strike reportedly kills dozens at Gaza refugee camp» (στα αγγλικά). BBC News. 31 October 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 November 2023. https://web.archive.org/web/20231104223551/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-67276822. Ανακτήθηκε στις 1 November 2023. 
  81. ↑ Ramos, Daniel (1 November 2023). «Bolivia severs ties with Israel, others recall envoys over Gaza» (στα αγγλικά). Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 October 2023. https://web.archive.org/web/20231031234549/https://www.reuters.com/world/americas/bolivia-severs-diplomatic-ties-with-israel-citing-crimes-against-humanity-2023-10-31/. Ανακτήθηκε στις 1 November 2023. 
  82. ↑ «Israel's strikes on Gaza refugee camp could be war crimes, UN says» (στα αγγλικά). South China Morning Post. 2 November 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 November 2023. https://web.archive.org/web/20231101235934/https://www.scmp.com/news/world/middle-east/article/3240027/israels-strikes-gaza-refugee-camp-could-be-war-crimes-un-says. Ανακτήθηκε στις 2 November 2023. 
  83. ↑ «Israel strikes ambulance near Gaza hospital, 15 reported killed». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 November 2023. https://web.archive.org/web/20231103235417/https://www.reuters.com/world/middle-east/health-ministry-gaza-says-israel-targeted-convoy-ambulances-leaving-al-shifa-2023-11-03/. Ανακτήθηκε στις 4 November 2023. 
  84. ↑ @DrTedros (3 Νοεμβρίου 2023). «Utterly shocked by reports of attacks on ambulances evacuating patients close to Al-Shifa hospital in #Gaza, leading to deaths, injuries and damage. We reiterate: patients, health workers, facilities, and ambulances must be protected at all times. Always. Ceasefire NOW. #NotATarget» (Tweet) – μέσω Twitter. 
  85. ↑ «Israeli army claims to have found a tunnel, weapons in al-Shifa». Al Jazeera. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023. 
  86. ↑ Dobkin, Rachel (16 Νοεμβρίου 2023). «Who was Yehudit Weiss? Israeli hostage found dead near Al-Shifa Hospital». Newsweek (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023. 
  87. ↑ «Internet, phone networks collapse in Gaza, threatening to worsen humanitarian crisis» (στα αγγλικά). ABC News. https://abcnews.go.com/International/wireStory/israel-signals-wider-operations-southern-gaza-search-hospital-104935465. Ανακτήθηκε στις 16 November 2023. 
  88. ↑ Μέση Ανατολή: Πάνω από 9.000 οι νεκροί στη Γάζα - Νέες διελεύσεις ξένων υπηκόων προς Αίγυπτο. insider. 02-11-2023. Ανακτήθηκε στις 03/11/2023.
  89. ↑ Sabbagh, Dan (10 November 2023). «Civilian death rate in Israeli airstrikes higher than in past conflicts, study finds». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2023/nov/10/civilian-death-rate-in-israeli-airstrikes-higher-than-in-past-conflicts-study-finds. 
  90. ↑ «As Gaza death toll soars, secrecy shrouds Israel's targeting process». The Washington Post. 5 November 2023. https://www.washingtonpost.com/world/2023/11/05/israel-strike-targets-gaza-civilians-hamas/. 
  91. ↑ Shamim, Sarah (7 November 2023). «Is Israel's Gaza war the deadliest conflict for children in modern times?». Al-Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2023/11/7/is-israels-gaza-war-the-deadliest-conflict-for-children-in-modern-times. 
  92. ↑ Byman, Daniel· Palmer, Alexander (7 Οκτωβρίου 2023). «What You Need to Know About the Israel-Hamas Violence». Foreign Policy (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2023. 
  93. ↑ Frantzman, Seth J. (7 October 2023). «A massive unprovoked attack on Israel – analysis». The Jerusalem Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007095117/https://www.jpost.com/israel-news/article-762048. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  94. ↑ ]]Boot, Max (8 October 2023). «This is Israel's 9/11. The consequences will be dangerous — and unforeseeable.» (στα αγγλικά). The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 October 2023. https://web.archive.org/web/20231008160604/https://www.washingtonpost.com/opinions/2023/10/07/gaza-israel-war-hamas-destruction/. Ανακτήθηκε στις 9 October 2023. 
  95. ↑ «A Surprise Attack Upends Israel and the Middle East». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 October 2023. https://web.archive.org/web/20231008223434/https://time.com/6321849/israel-attack/. Ανακτήθηκε στις 9 October 2023. 
  96. ↑ Beaumont, Peter (7 October 2023). «Hamas's stealth attack will be remembered as Israeli intelligence failure for the ages». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2023. https://web.archive.org/web/20231007114046/https://www.theguardian.com/world/2023/oct/07/hamas-stealth-attack-will-be-remembered-as-israeli-intelligence-failure-for-the-ages. Ανακτήθηκε στις 7 October 2023. 
  97. ↑ 97,0 97,1 Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης διατάσσει το Ισραήλ «να αποτρέψει πράξεις γενοκτονίας» στη Γάζα. Euronews. 26/01/2024. Ανακτήθηκε στις 13/02/2024.
  98. ↑ Γάζα: Αντιδράσεις από Ισραήλ και Χαμάς για τα εντάλματα σύλληψης Νετανιάχου και Σινουάρ. tanea.gr. 21/05/2024. Aνακτήθηκε στις 21/05/2024.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πόλεμος_Χαμάς-Ισραήλ&oldid=10809006"