Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζαν-Λου Κρετιέν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/08/2022.
Ζαν-Λου Κρετιέν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Jean-Loup Chrétien (Γαλλικά)
Γέννηση20  Αυγούστου 1938[1][2]
Λα Ροσέλ
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστροναύτης
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής
τάγμα του Λένιν
Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης (2  Ιουλίου 1982)
τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας
μετάλλιο αξίας στην εξερεύνηση του διαστήματος
Ιππότης του Εθνικού Τάγματος της Τιμής
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζαν-Λου Ζακ Μαρί Κρετιέν (γαλλ.Jean-Loup Jacques Marie Chrétien) είναι Γάλλος απόστρατος ταξίαρχος της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας και πρώην αστροναύτης, που έλαβε μέρος σε δύο γαλλοσοβιετικές διαστημικές αποστολές και σε μία αποστολή διαστημικού λεωφορείου της NASA. Ο Κρετιέν υπήρξε ο πρώτος Γάλλος και γενικότερα ο πρώτος Δυτικοευρωπαίος στην ιστορία που πέταξε στο διάστημα (24 Ιουνίου 1982).

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζαν-Λου Κρετιέν γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου 1938 στην πόλη Λα Ροσέλ της Γαλλίας, αλλά μεγάλωσε στο Μορλαί. Ο πατέρας του, ο Ζακ Κρετιέν, ήταν ναύτης του Πολεμικού Ναυτικού, ενώ η μητέρα του, η Μαρί-Μπλανς Κουντυριέ (Marie-Blanche Coudurier), ήταν νοικοκυρά.

Ο Κρετιέν πήγε σε δημόσιο σχολείο, στο Κολέγιο Saint-Charles στο Σαιν-Μπριέκ και στο Λύκειο του Μορλέ. Εισάχθηκε στη γαλλική σχολή της Πολεμικής Αεροπορίας (École de l'Air) στο Σαλόν ντε Προβάνς το 1959 και απεφοίτησε το 1961 με master στην αεροναυτική μηχανική.

Προάχθηκε σε ανθυποσμηναγό και εντάχθηκε στην 5η Μοίρα Μαχητικών, στη νοτιοανατολική Γαλλία, όπου υπηρέτησε 7 χρόνια ως πιλότος μαχητικού σε μονάδα με Super-Mystere B2 και μετά με Mirage III. Το 1970 έγινε δεκτός στη γαλλική σχολή πιλότων δοκιμών (École du personnel navigant d'essais et de réception, EPNER) και στη συνέχεια υπηρέτησε ως πιλότος δοκιμών στην Αεροπορική Βάση της Ιστρ για άλλα 7 χρόνια. Τότε επέβλεψε το πρόγραμμα δοκιμαστικών πτήσεων για το μαχητικό Mirage F-1. Το 1977 τον διόρισαν υποδιοικητή της Νότιας Διοικήσεως Αεράμυνας με έδρα το Αιξ-αν-Προβάνς, όπου υπηρέτησε μέχρι την επιλογή του ως αστροναύτη τον Ιούνιο του 1980. Ο Κρετιέν παρέμεινε αξιωματικός της γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας, αποσπασμένος στο CNES. Στο σύνολο της σταδιοδρομίας του συμπλήρωσε περισσότερες από 8 χιλιάδες ώρες πτήσεως σε διάφορα αεροσκάφη, μεταξύ των οποίων τα σοβιετικά Tupolev Tu-154, MiG-25, Sukhoi Su-26 και Sukhoi Su-27.

Τον Απρίλιο του 1979 η Σοβιετική Ένωση προσέφερε στη Γαλλία τη δυνατότητα να «πετάξει» έναν Γάλλο στο διάστημα σε μία κοινή Γαλλοσοβιετική αποστολή, με τους όρους του προγράμματος Interkosmos. Η προσφορά έγινε δεκτή και η Γαλλία άρχισε μία διαδικασία επιλογής υποψήφιων Γάλλων αστροναυτών τον Σεπτέμβριο του 1979. Ο Κρετιέν ήταν ο ένας από τους δύο φιναλίστ που επιλέχθηκαν στις 12 Ιουνίου 1980 και άρχισε εκπαίδευση στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Κοσμοναυτών «Γιούρι Γκαγκάριν» τον Σεπτέμβριο του 1980. Το επόμενο έτος ορίσθηκε ως ο «κοσμοναύτης ερευνητής» του κύριου πληρώματος της αποστολής Σογιούζ T-6.

Το Σογιούζ T-6 εκτοξεύθηκε στις 24 Ιουνίου 1982 και το πλήρωμά του, οι Κρετιέν, Ντζανιμπέκοφ και Ιβαντσένκοφ, συνδέθηκε σε τροχιά με τον διαστημικό σταθμό Σαλιούτ 7, όπου συνάντησε τους Ανατόλι Μπερεζοβόι και Βαλεντίν Λεμπέντεφ. Πέρασαν μαζί σχεδόν μία εβδομάδα, διεξάγοντας ένα πρόγραμμα κοινών πειραμάτων, όπως μία σειρά δοκιμών γαλλικού συστήματος καρδιαγγειακής απεικονίσεως με υπερήχους, και μετά επέστρεψαν στη Γη μετά μία πτήση που διάρκεσε (για τον Κρετιέν) 7 ημέρες, 21 ώρες, 50 λεπτά και 42 δευτερόλεπτα. Αυτή η πτήση κατέστησε τον Κρετιέν τον πρώτο μη Αμερικανό πολίτη δυτικής χώρας που βρέθηκε ποτέ στο διάστημα.

Μετά την αποστολή αυτή, ο Κρετιέν διορίσθηκε επικεφαλής του «Γραφείου Αστροναυτών» του CNES.

Στη συνέχεια ο Κρετιέν επιλέχθηκε για αποστολή διαστημικού λεωφορείου της NASA, αλλά πρώτα πέταξε ένας άλλος Γάλλος με τέτοιο σκάφος, ο Πατρίκ Μπωντρύ με την αποστολή STS-51-G. Το 1984–1985 ο Κρετιέν συμμετείχε σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον της NASA.

Ο Κρετιέν πέταξε για δεύτερη φορά στο διάστημα με το Σογιούζ TM-7, που εκτοξεύθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1988. Μαζί με τους Α. Βόλκοφ και Σ. Κρικάλεφ, μπόρεσαν να συνδεθούν με τον διαστημικό σταθμό Μιρ, όπου συνάντησαν τους Τιτόφ, Μανάροφ και Πολιακόφ. Πέρασαν μαζί 22 ημέρες διεξάγοντας ένα πρόγραμμα κοινών πειραμάτων, στα πλαίσια του οποίου οι Βόλκοφ και Κρετιέν πραγματοποίησαν έναν «περίπατο στο διάστημα» διάρκειας 5 ωρών και 57 λεπτών, κατά τον οποίο εγκατέστησαν τη γαλλική πειραματική δομή ERA και ένα σετ δειγμάτων υλικών. Ο Κρετιέν έτσι έγινε ο πρώτος μη Αμερικανός και μη Σοβιετικός στην ιστορία που «περπάτησε» ποτέ στο διάστημα (βγήκε δηλαδή έξω από το σκάφος και αιωρήθηκε στο κενό). Εκτός αυτού, έγινε ο πρώτος μη Σοβιετικός που εκτέλεσε δεύτερη διαστημική πτήση πάνω σε σοβιετικό διαστημόπλοιο. Η αποστολή αυτή διάρκεσε συνολικά 24 ημέρες, 18 ώρες και 7 λεπτά.

Από το 1990 μέχρι το 1993 ο Κρετιέν συμμετείχε στην εκπαίδευση κυβερνητών του ρωσικού «λεωφορείου» Μπουράν στη Μόσχα. Πέταξε επίσης με αεροσκάφη Tupolev 154 και MiG-25, σε εκπαιδευτικές προσομοιώσεις διαστημικού λεωφορείου. Το 1994 επιλέχθηκε ως μέλος της 15ης Ομάδας Αστροναυτών της NASA και εκπαιδεύθηκε εκ νέου στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον το 1995. Τελικώς πέταξε με την αποστολή STS-86 του διαστημικού λεωφορείου «Ατλαντίς», που διάρκεσε από τις 25 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 6 Οκτωβρίου 1997 και ήταν η έβδομη αποστολή λεωφορείου που συνδέθηκε με τον ρωσικό σταθμό Μιρ. Μέλος του πληρώματος του «Ατλαντίς» ήταν και ο γνωστός του Κρετιέν από το προηγούμενο διαστημικό του ταξίδι Ρώσος αστροναύτης Τιτόφ. Η αποστολή παρέδωσε έναν νέο υπολογιστή στον Μιρ και σχεδόν 5 τόνους εφοδίων και επιστημονικού υλικού, ενώ επέστρεψε πειραματικό εξοπλισμό και αποτελέσματα στη Γη.

Τον Σεπτέμβριο του 2000, ενώ ο Κρετιέν βρισκόταν σε κατάστημα της Home Depot στη μικρή πόλη Γουέμπστερ του Τέξας, χτυπήθηκε από μία πρέσα γεωτρύπανου βάρους 31 κιλών που έπεσε από ένα ράφι από ύψος άνω των τριών μέτρων. Οι τραυματισμοί που προκάλεσε η πρέσα στον αυχένα, την κεφαλή και τους ώμους του αστροναύτη ήταν αρκετά σοβαρές, ώστε ένας ιατρός-χειρουργός της NASA να γνωματεύσει ότι ο Κρετιέν, 62 ετών πλέον, δεν θα μπορούσε να ξαναπετάξει πια. Συνακόλουθα, απεχώρησε από το διαστημικό πρόγραμμα το 2001. Κατέθεσε αγωγή για αποζημίωση 15 εκατομμυρίων δολαρίων από τη Home Depot και η εταιρεία ήλθε σε συμβιβασμό μαζί του το 2002. Οι όροι του συμβιβασμού είναι απόρρητοι, προστατευόμενοι από συμφωνία εμπιστευτικότητας.[3] Σήμερα ο Κρετιέν εργάζεται για την «Tietronix Software» ως αντιπρόεδρός της για έρευνα και ανάπτυξη στο Χιούστον.

Προσωπική ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κρετιέν νυμφεύθηκε μια Αμερικανίδα από Νιου Κέιναν του Κονέκτικατ, την Έιμυ Κριστίν Τζένσεν (Amy Kristine Jensen), από την οποία τελικά πήρε διαζύγιο. Απέκτησαν 5 παιδιά, από τα οποία το ένα απεβίωσε. Η κόρη τους Λώρεν ζει με τη μητέρα της στο Χιούστον.

Ο Κρετιέν έχει χόμπι το σκι τον χειμώνα και την ιστιοπλοΐα το καλοκαίρι. Επίσης, του αρέσει το γκολφ, η ιστιοσανίδα και η ξυλογλυπτική. Παίζει εκκλησιαστικό όργανο και μάλιστα πήρε μια ηλεκτρική μίνι εκδοχή του μαζί του κατά την πρώτη διαμονή του στην «Πόλη των Άστρων» στη Ρωσία. Μιλά με άνεση την αγγλική και τη ρωσική γλώσσα.

Οργανισμοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζαν-Λου Κρετιέν είναι μέλος των Δ.Σ. της γαλλικής Ακαδημίας Αέρα και Διαστήματος (Académie de l'air et de l'espace) και του Musée de l’air et de l’espace. Διετέλεσε επίσης σύμβουλος επανδρωμένων διαστημικών δραστηριοτήτων του προέδρου της εταιρείας Dassault Aviation, μέλος του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αεροναυτικής και Αστροναυτικής, της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής, της Ενώσεως Εξερευνητών του Διαστήματος και μέλος του Δ.Σ. της Brit Air, μιας μικρής αεροπορικής εταιρείας με έδρα την πόλη του, το Μορλαί.

Τιμητικές διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Roglo. p=jean+loup;n=chretien;oc=1.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Γαλλικά) Babelio. 177491.
  3. ↑ Accident grounded astronaut
  4. ↑ Βιογραφία στον σχετικό ιστότοπο (στη ρωσική)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζαν-Λου_Κρετιέν&oldid=10846178"