Άουγκουστ Βάισμαν
| Άουγκουστ Βάισμαν | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | August Weismann (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 17 Ιανουαρίου 1834[1][2][3] Φραγκφούρτη[4][5] |
| Θάνατος | 5 Νοεμβρίου 1914[1][2][3] Φράιμπουργκ[5] |
| Υπηκοότητα | Βασίλειο της Πρωσίας |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν |
| Βραβεύσεις | Darwin Medal (1908), Μετάλλιο Κοτένιους (1876), μετάλλιο Δαρβίνος-Γουάλας (1908), Βαυαρικό Μαξιμιλιανό Τάγμα για τις Επιστήμες και Τέχνες (1894) και αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (30 Ιουνίου 1910) |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ερευνητικός τομέας | βιολογία, ιατρική, ζωολογία, εξελικτική βιολογία και γενετική |
| Αξίωμα | Geheimrat |
| Ιδιότητα | βιολόγος, ζωολόγος, γενετιστής, ιατρός, εξελικτικός βιολόγος και βοτανολόγος |
| Διδακτορικός καθηγητής | Rudolf Leuckart |
| Φοιτητές του | Adolf Fritze |
| δεδομένα () | |
Ο Φρήντριχ Λέοπολντ Άουγκουστ Βάισμαν (Friedrich Leopold August Weismann, 17 Ιανουαρίου 1834 – 5 Νοεμβρίου 1914) ήταν Γερμανός εξελικτικός βιολόγος[6]. Ο Ερνστ Μάυρ τον κατέταξε ως τον δεύτερο πιο αξιόλογο θεωρητικό εξελικτικό του 19ου αιώνα μετά τον ίδιο τον Κάρολο Δαρβίνο και ως έναν «από τους μεγαλύτερους βιολόγους όλων των εποχών»[7].
Ο Βάισμαν, γιος καθηγητή γυμνασίου, γεννήθηκε στη Φραγκφούρτη. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν και αργότερα διετέλεσε διευθυντής του Ζωολογικού Ινστιτούτου και ο πρώτος καθηγητής της ζωολογίας στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ. Απεβίωσε στο Φράιμπουργκ σε ηλικία 80 ετών.
Η συνεισφορά του στη βιολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η βασική συνεισφορά του ήταν η θεωρία της συνεχίσεως του βλαστοπλάσματος ή πλάσματος των γαμετών (Germ plasm theory), γνωστή κάποτε και ως «βαϊσμανισμός»[8], κατά την οποία σε έναν πολυκύτταρο οργανισμό η κληρονομικότητα μεταδίδεται μόνο δια των ωαρίων και των σπερματοζωαρίων (που από κοινού ονομάζονται γαμέτες): Τα άλλα κύτταρα του σώματος, τα λεγόμενα «σωματικά κύτταρα», δεν λειτουργούν ως φορείς κληρονομικότητας. Η γενετική πληροφορία δεν μπορεί να περάσει από το σώμα στο βλαστόπλασμα και από εκεί στην επόμενη γενεά. Αυτός ο φραγμός αναφέρεται ως φραγμός Βάισμαν.[9] Ο φραγμός αυτός αποκλείει την κληρονόμηση των επίκτητων χαρακτηριστικών, κάτι που είχε υποστηρίξει ο Ζαν Μπατίστ Λαμάρκ («Λαμαρκισμός»)[10].
Ο Βάισμαν έκανε και πειράματα για να ελέγξει τη θεωρία του: Αφαίρεσε τις ουρές 68 λευκών ποντικών και των απογόνων τους, επανειλημμένα επί 5 γενεές και ανέφερε ότι κανένας ποντικός δεν γεννήθηκε ως συνέπεια χωρίς ουρά, ούτε καν με βραχύτερη ουρά: «901 ποντικάκια παράχθηκαν από 5 γενεές τεχνητώς ακρωτηριασθέντων γονέων και όμως δεν υπήρξε ούτε ένα παράδειγμα μικρής ουράς ή οποιασδήποτε άλλης ανωμαλίας της»[11].
Η ιδέα του φραγμού Βάισμαν κατέχει κεντρική θέση στη σύγχρονη εξελικτική βιολογία, παρότι δεν εκφράζεται πλέον με τους ίδιους όρους. Για τον Βάισμαν, η κυρίως τυχαία διαδικασία των μεταλλάξεων, που πρέπει να συμβαίνουν στους γαμέτες (ή στα βλαστοκύτταρα από τα οποία αυτοί προέρχονται), είναι η μοναδική πηγή αλλαγών, ώστε να επενεργήσει η φυσική επιλογή. Οι ιδέες του Βάισμαν προηγήθηκαν της επανανακαλύψεως των ερευνών του Γκρέγκορ Μέντελ και, παρά το ότι ο Βάισμαν ήταν επιφυλακτικός ως προς την αποδοχή του «μενδελισμού», οι νεότεροι ερευνητές δεν άργησαν να πραγματοποιήσουν τη σύνδεση.
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Essays upon Heredity (1889) Oxford Clarendon Press – πλήρες κείμενο online
- Germ-Plasm, a theory of Heredity (1893) – πλήρες κείμενο online
- Über die Berechtigung der Darwin'schen Theorie: Ein akademischer Vortrag gehalten am 8. Juli 1868 in der Aula der Universität zu Freiburg im Breisgau, Engelmann, Λειψία 1868.
- Über den Einfluß der Isolierung auf die Artbildung, Engelmann, Λειψία 1872
- Studien zur Descendenz-Theorie. I. Ueber den Saison-Dimorphismus der Schmetterlinge, Λειψία 1875
- Studien zur Descendenztheorie: II. Ueber die letzten Ursachen der Transmutationen. Λειψία 1876
- Die Entstehung der Sexualzellen bei den Hydromedusen: Zugleich ein Beitrag zur Kenntniss des Baues und der Lebenserscheinungen dieser Gruppe, Fischer, Ιένα 1883
- Die Continuität des Keimplasmas als Grundlage einer Theorie der Vererbung, Fischer, Ιένα 1885
- «Zur Frage nach der Vererbung erworbener Eigenschaften», Biol. Zbl., τόμ. 6 (1887), σσ. 33–48
- Über die Zahl der Richtungskörper und über ihre Bedeutung für die Vererbung, Fischer, Ιένα 1887
- Das Keimplasma: eine Theorie der Vererbung, Fischer, Ιένα 1892
- Aufsätze über Vererbung und angewandet biologische Fragen, Fischer, Ιένα 1892
- Die Allmacht der Naturzüchtung: eine Erwiderung an Herbert Spencer, Ιένα 1893
- Vorträge über Deszendenztheorie: Gehalten an der Universität zu Freiburg im Breisgau, Fischer, Ιένα 1902 (2 τόμοι)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 122842092. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/August-Friedrich-Leopold-Weismann. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6pc35m3. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ 5,0 5,1 (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. august-weismann. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ August Weismann. www.nndb.com
- ↑ Mayr, Ernst (1982): The growth of biological thought, Harvard Un. Press, σελ. 698
- ↑ Romanes, George John: An examination of Weismannism, The Open court publishing company, Σικάγο 1893 [1]
- ↑ Germ-Plasm, a theory of heredity (1893) - πλήρες κείμενο. Esp.org. Ανακτήθηκε στις 2012-02-25.
- ↑ Huxley, Julian (1942): Evolution, the modern synthesis, σελ. 17
- ↑ August Weismann: Essays Upon Heredity. Clarendon Press, Οξφόρδη 1889
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Romanes, George John: An Examination of Weismannism, Longmans, Λονδίνο 1893
- Churchill, F.B.: «August Weismann and a break from tradition», J. Hist. Biol, τ. 1 (1968), σσ. 91–112
- Churchill, F.B.: «Hertwig, Weismann, and the meaning of the reduction division, circa 1890», Isis τ. 61 (1970), σσ. 429–457.
- Löther, Rolf: Wegbereiter der Genetik: Gregor Johann Mendel und August Weismann, Verlag Harri Deutsch, Φραγκφούρτη 1990, ISBN 3-8171-1130-4
- Risler, H.: «August Weismanns Leben und Wirken nach Dokumenten aus seinem Nachlass», στο: Freiburger Universitätsblätter Heft 87/88, Freiburg 1985, σσ. 23–42
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Βιογραφία, βιβλιογραφία και πρόσβαση σε ψηφιακές πηγές στο «Εικονικό Εργαστήριο» του Ινστιτούτου Max Planck για την Ιστορία της Επιστήμης