Αντώνιος Μαρτελάος
| Αντώνιος Μαρτελάος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Αντώνιος Μαρτελάος (Ελληνικά) |
| Γέννηση | Σεπτέμβριος 1754[1] Ζάκυνθος |
| Θάνατος | 8 Νοεμβρίου 1818[2] ή 1819[3][4] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας ποιητής |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αντώνιος Μαρτελάος (1754 – 1819) ήταν Έλληνας ποιητής από τα Επτάνησα. Απόγονος οικογένειας ευγενών της Ζακύνθου, διακρίθηκε με τις ιδιότητες του δάσκαλου και του ποιητή.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πατέρας του ήταν ο ιερέας Αντώνιος Μαρτελάος και μητέρα του η Άννα Σουμάκη. Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 4 Ιουλίου, ημέρα Δευτέρα, του 1754, δύο μήνες μετά τον θάνατο του πατρός του, του οποίου έλαβε το όνομα[5]. Ήταν εκ φύσεως ζωηρός και τολμηρός. Σπούδασε στη Ζάκυνθο Ελληνική Φιλολογία και μελέτησε της ηθικές επιστήμες με καθοδήγηση δασκάλων όπως ο Παναγιώτης Παλαμάς. Από δυτικούς μοναχούς διδάχτηκε την Ιταλική και Λατινική φιλοσοφία και φιλολογία. Νέος ακόμη περιβλήθηκε το ράσο των ορθόδοξων κληρικών, με σκοπό να γίνει ιερέας στην ιδιόκτητη εκκλησία της Αναλήψεως στην πόλη της Ζακύνθου. Όταν όμως μεγάλωσε προτίμησε να αφιερωθεί στη διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας και φιλοσοφίας, καθώς και με την ποίηση, αλλά διατήρησε την ιερατική ενδυμασία μέχρι τον θάνατό του.
Ήταν από τους πρώτους που ασπάστηκε τα ιδεώδη της Γαλλικής επανάστασης. Διέδιδε τις νέες φιλελεύθερες ιδέες τόσο στους μαθητές του όσο και στον λαό, κηρύσσοντας από τον άμβωνα της Εκκλησίας. Αν και καταγόταν από οικογένεια ευγενών, έγινε φλογερός δημοκράτης[6] και δε δίσταζε να στηλιτεύει δημόσια τις καταχρήσεις και αδικίες, την καταπίεση και την εκμετάλλευση που ασκούσε η αριστοκρατία στον λαό, όπως φαίνεται από τους παρακάτω στίχους του:
Δεν μπορεί ανθρώπου γλώσσα να ειπεί, τί συφορές
εγεννούσαν των αρχόντων οι κλεψιές και αδικιές.
Ανθρωπόμορφα θερία που λεγόστε Χριστιανοί
στα κεφάλια σας να πέσει ούλη του Θεού η οργή.
Ανάμεσα στους μαθητές του ήταν ο Διονύσιος Σολωμός και ο Ούγος Φώσκολος. Ο Μαρτελάος ήταν ο πλέον δημοτικιστής ποιητής της εποχής του. Τα έργα του γίνονταν αμέσως γνωστά σε όλο το νησί γιατί ήταν στην καθομιλουμένη δημοτική γλώσσα. Η επιρροή που άσκησε στον Σολωμό ήταν μεγάλη. Το δείχνει και ένας ύμνος του Μαρτελάου όπου μεταξύ των άλλων λέγει:
Όθεν είσθε των Ελλήνων
Παλαιά ανδρειωμένα
Κόκκαλα εσκορπισμένα
Τώρα λάβετε πνοήν.
Παρέδιδε δωρεάν μαθήματα στους φτωχούς και προσπαθούσε με κάθε μέσο να χτυπήσει την αμάθεια και αγραμματοσύνη. Έτσι σιγά-σιγά δημιούργησε μία γενιά νέων με νέες αντιλήψεις και αρχές για την κοινωνία. Η δράση του αυτή δημιούργησε φανατικούς εχθρούς ανάμεσα στους αριστοκράτες, ενώ οι ενοχλήσεις και οι απειλές άρχισαν να πληθαίνουν.
Μετά την κατάργηση της Βενετικής κυριαρχίας και τη δημιουργία της Επτανήσου Πολιτείας το 1800, οι ιδέες της Φιλικής εταιρίας άρχισαν να διαδίδονται και στη Ζάκυνθο. Ο Μαρτελάος έγινε αμέσως μέλος και άρχισε μα φανατισμό να υποστηρίζει τα ιδανικά των Φιλικών.
Έργα του ήταν οι "Θούριοι", ο "Ύμνος εις την περίφημον Γαλλίαν" και άλλα.
Πέθανε το 1819.
Λογοτεχνικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γνώστης της αρχαίας ελληνικής γλώσσας έγραψε σε αυτήν πολλές ωδές και επιγράμματα. Τελικά επιλέγει τη δημοτική γλώσσα και είναι ο πρώτος Επτανήσιος ποιητής που δεν χρησιμοποιεί βενετσιάνικες λέξεις.[6]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 books
.google .gr /books?id= _wkLAQAAMAAJ&q=%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82+%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BF%CF%82+%CF%83%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82+1754&dq=%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82+%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BF%CF%82+%CF%83%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82+1754&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjJkoKfkvPoAhUiM-wKHQz3CrcQ6AEIMTAB. - ↑ books
.google .gr /books?id=VxAMAQAAMAAJ&q=%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82+%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BF%CF%82&dq=%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82+%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CE%BF%CF%82&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi4nsO _kfPoAhUNzKQKHW0hA8oQ6AEINDAB. - ↑ Catalogue of the National Library of Greece. 23786.
- ↑ (νέα ελληνική γλώσσα) Catalogue of the Academy of Athens Library. 43331.
- ↑ Επτανήσιοι Προσολωμικοί Ποιηταί, σελ. 17
- ↑ 6,0 6,1 Γιάνης Κορδάτος, Ιστορία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας. Από το 1453 ως το 1961, τόμος πρώτος, εκδ. Επικαιρότητα, Αθήνα, 1983, σελ. 171
- ↑ Γιάνης Κορδάτος, Ιστορία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας. Από το 1453 ως το 1961, τόμος πρώτος,εκδ.Επικαιρότητα, Αθήνα, 1983, σελ. 173
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γιάνης Κορδάτος, Ιστορία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας. Από το 1453 ως το 1961, τόμος πρώτος,εκδ.Επικαιρότητα, Αθήνα, 1983
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σπ. Δε Βιάζη: Επτανήσιοι Ποιηταί: Αντώνιος Μαρτελάος