Βασανιστήριο

Βασανιστήριο ονομάζεται η σκόπιμη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου σε έναν άνθρωπο με σκοπό τον εξαναγκασμό να ομολογήσει, να μαρτυρήσει τυχόν πληροφορίες που ξέρει για ένα συγκεκριμένο θέμα.

Βασανιστήρια έχουν εκτελεσθεί σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή. Η διάρκειά τους μπορεί να διαφέρει πολύ, από λίγα λεπτά έως αρκετές ημέρες ή περισσότερο. Οι λόγοι μπορεί να περιλαμβάνουν τιμωρία, εκδίκηση, εκβιασμό, σωφρονισμό, εξαναγκασμό του θύματος ή τρίτου σε κάτι, ανάκριση για την παροχή πληροφοριών ή ομολογία ανεξάρτητα από το αν είναι ψευδείς ή απλώς τη σαδιστική ικανοποίηση από τη διενέργεια ή παρατήρηση του βασανισμού. Ορισμένα άτομα αντλούν έντονη σεξουαλική ευχαρίστηση από το να βασανίζουν άλλους ή να βασανίζονται οι ίδιοι, είτε κυριολεκτικά είτε σε περίτεχνες φαντασιώσεις. Εναλλακτικά, ορισμένες μορφές βασανιστηρίων έχουν σχεδιαστεί για να προκαλούν ψυχολογικό πόνο ή να αφήνουν όσο το δυνατόν λιγότερους σωματικούς τραυματισμούς ενώ επιτυγχάνουν την ίδια ψυχολογική καταστροφή. Τα βασανιστήρια μπορεί να οδηγήσουν σε σκόπιμο θάνατο και να χρησιμεύσουν ως μορφή θανατικής ποινής. Ανάλογα με τον στόχο, ακόμη και μια μορφή βασανιστηρίων που είναι σκόπιμα θανατηφόρα μπορεί να παραταθεί για να επιτρέψει στο θύμα να υποφέρει όσο το δυνατόν περισσότερο. Σε άλλες περιπτώσεις, ο βασανιστής μπορεί να αδιαφορεί για την κατάσταση του θύματος.

Αν και τα βασανιστήρια επιβάλλονται από ορισμένα κράτη, απαγορεύονται βάσει του διεθνούς δικαίου και των εθνικών νόμων των περισσότερων χωρών. Από το άρθρο 5 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τα βασανιστήρια καλούνται απαράδεκτα αλλά δεν απαγορεύονται. Οι υπογράφοντες των Συμβάσεων της Γενεύης του 1949 και των Πρόσθετων Πρωτοκόλλων Ι και ΙΙ της 8ης Ιουνίου 1977 συμφωνούν επίσημα να μην βασανίζουν αιχμάλωτους σε ένοπλες συγκρούσεις, διεθνείς ή εσωτερικές. Τα βασανιστήρια απαγορεύονται από το άρθρο 7 του Ελληνικού συντάγματος.