Μετάβαση στο περιεχόμενο

Στάνισλαβ Βίντρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στάνισλαβ Βίντρα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13 Νοεμβρίου 1741
Χράντετς Κράλοβε[1][2][3]
Θάνατος3 Δεκεμβρίου 1804
Πράγα[4][2][3]
Τόπος ταφήςΝεκροταφείο του Ολσάνι[5]
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Θρησκευτικό τάγμαΕταιρεία του Ιησού
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[6][7]
Τσεχικά[6]
λατινική γλώσσα[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[4][2][8]
παιδαγωγός[9]
διδάσκων πανεπιστημίου
καθολικός ιερέας[2]
καθηγητής[2]
ιερέας[10][9]
parson[10][9]
ιεροκήρυκας[10][9]
ΕργοδότηςΣχολή Καλών Τεχνών τοιυ Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα
Πανεπιστήμιο του Καρόλου[11]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρύτανης του Πανεπιστημίου του Καρόλου στην Πράγα (1800)[12]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Στάνισλαβ Βίντρα, (γερμανικά: Stanislaus Wydra,[13] Κένιγκγκρετς (Βασίλειο της Βοημίας), 13 Νοεμβρίου 1741 - Πράγα, 3 Δεκεμβρίου 1804) ήταν ιησουίτης ιερέας και καθολικός θεολόγος, ο οποίος ήταν καθηγητής μαθηματικών στο Κλεμέντιουμ της Πράγας, καθώς και στο Πανεπιστήμιο της Πράγας, όπου κατείχε τη θέση του πρύτανη κατά το ακαδημαϊκό έτος 1800.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στάνισλαβ Βίντρα ήταν ο μικρότερος γιος του συμβούλου του Κένιγκγκρετς Καρλ Βύντρα και της Τερέζα Ουμλάουφ, οι οποίοι καταγόταν και οι δύο από το Neubidschow. Ο Στάνισλαβ πήρε αρχικά ιδιαίτερα μαθήματα και έγινε δεκτός σε ηλικία οκτώ ετών στην πρώτη τάξη λατινικών του ιησουιτικού γυμνασίου του Κένιγκγκρετς. Στις 27 Οκτωβρίου 1757 εντάχθηκε στο τάγμα των Ιησουιτών στο Μπρνο. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιγνάζ (πέθανε το 1783) ήταν επίσης μέλος του τάγματος και ήταν ο τελευταίος προϊστάμενος του Κολλεγίου των Ιησουιτών στο Τούχομιεριτς. Μετά από μία διετή εκπαιδευτική περίοδο στο Μπρουν, ο Στάνισλαβ επανήλθε στην ανθρωπιστική σχολή "Studia humanitatis" στο Κλάταου το 1760/61. Από το 1762 έως το 1764 σπούδασε φιλοσοφία και μαθηματικά στο Clementinum της Πράγας.

Το 1765 οι προϊστάμενοί του τον έστειλαν στο Γυμνάσιο των Ιησουιτών στο Γιτσίν, όπου δίδασκε γραμματική. Στη συνέχεια επέστρεψε στην Πράγα για να συνεχίσει τις σπουδές του και υπηρέτησε ως βοηθός του Ιωσήφ Στέπλινγκ για πέντε χρόνια. Παράλληλα σπούδασε θεολογία και ανώτερα μαθηματικά με τον Γιαν Τέσανεκ. Το 1769 χειροτονήθηκε ιερέας στην Πράγα και το 1770 ολοκλήρωσε το "τρίτο έτος" του στο Jitschin. Το 1771/72 ο θρησκευτικός του προϊστάμενος του ανέθεσε μια αναπληρωματική ιερατική δραστηριότητα στο Vilemov. Το 1773, μετά τη διάλυση του τάγματος των Ιησουιτών, διορίστηκε με σύσταση του Στέπλινγκ καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Karl-Ferdinands-Universität. Μετά τον θάνατο του Στέπλινγκ, εκφώνησε μια ομιλία στα λατινικά στη μνήμη του στις 5 Δεκεμβρίου 1778 και έγραψε επίσης μια βιογραφία του Στέπλινγκ στα λατινικά η οποία τυπώθηκε. Από το 1785 και μετά, τα μαθηματικά, τα οποία προηγουμένως διδάσκονταν στα λατινικά, έπρεπε να διδάσκονται στα γερμανικά. Για την 100ή επέτειο του θανάτου του Ιησουίτη Μπόχουσλαβ Μπάλμπιν στις 28 Νοεμβρίου 1788, δημοσίευσε μια βιογραφία στα γερμανικά.

Το 1789 και το 1790 ο Βίντρα εξελέγη κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής. Το 1799 του παραχωρήθηκε κανονικό αξίωμα στο παρεκκλήσιο των Αγίων Πάντων στο Κάστρο της Πράγας, το οποίο δεν είχε παραχωρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το ακαδημαϊκό έτος 1800 ήταν πρύτανης του πανεπιστημίου. Το 1803 τυφλώθηκε και πέθανε ένα χρόνο αργότερα. θάφτηκε στο νεκροταφείο Olšany της Πράγας.

Στις 20 Ιουλίου 1816, ο Γιόζεφ Λάντισλαβ Γιάντερα, μαθητής και διάδοχος του Βίδρα, εκφώνησε μια ομιλία στη μνήμη του ("Rede zur Gedächtnissfeyer des hochwürdigen Herrn Stanislaus Wydra"), η οποία εκδόθηκε την ίδια χρονιά από τον εκδότη της Πράγας Γκότλιμπ Χάασε[14].

Εργασίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Historia mathesios in Bohemia et Moravia cultae. Leipzig 1778[15]
  • Oratio Ad Monumentum A Maria Theresia Augusta Josepho Stepling. In Bibliotheca Clementina Erectum, Rituque Solenni Dedicatum, 1780[16]
  • Počátkowé Arytmetyky, 1806[17][18]

Βιβλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Constantin von Wurzbach: Wydra, Stanislaus. In: Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich. 59. Theil. Kaiserlich-königliche Hof- und Staatsdruckerei, Wien 1890, S. 39–41 (On line).
  • Georg Schuppener, Karel Mačák: Stanislav Vydra (1741–1804), Zwischen Elementarmathematik und nationaler Wiedergeburt – 274 Seiten, Leipziger Universitätsverlag, 2004, ISBN 3-937209-77-8

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01151137. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/57871. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Τσεχικά) regional database of the Research Library in Hradec Králové. www.svkhk.cz/tools/vyroci.asp?zobr=fulllist. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2024.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Wydra, Stanislaus» (Γερμανικά) σελ. 39.
  5. ↑ 5,0 5,1 (Αγγλικά) BillionGraves. 40847510.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01151137. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  7. ↑ CONOR.SI. 153263715.
  8. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01151137. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2023.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 regional database of the Municipal Library of Hradec Kralove. kmhk.tritius.cz/authority/1854877. Ανακτήθηκε στις 19  Αυγούστου 2024.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01151137. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  11. ↑ Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  12. ↑ Ανακτήθηκε στις 19  Φεβρουαρίου 2021.
  13. ↑ Biographie, Deutsche. «Wydra, Stanislaus - Deutsche Biographie». www.deutsche-biographie.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2023. 
  14. ↑ «'Rede zur Gedächtnissfeyer des hochwürdigen Herrn Stanislaus Wydra' - Digitalisat | MDZ». www.digitale-sammlungen.de. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2023. 
  15. ↑ Wydra, Stanislaw (1778). Historia Matheseos in Bohemia et Moravia Cultae. 
  16. ↑ Vydra, Stanislav (1780). Oratio Ad Monumentum A Maria Theresia Augusta Josepho Stepling In Bibliotheca Clementina Erectum, Rituque Solenni Dedicatum Anno 1780 Mense Julio. Characteribus Caesareo-Regiae Scholae Normalis. 
  17. ↑ Publié après la mort de Vydras par son successeur Josef Ladislav Jandera.
  18. ↑ Vydra, Stanislav (1806). Počátkowé Arytmetyky. Cýs. y cýs. král. normálnj sskola. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Στάνισλαβ_Βίντρα&oldid=10665003"