wydawać

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vydavati. By surface analysis, wy- +‎ dawać. First attested in 1415

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vɨdaːvat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /vɨdɒvat͡ɕ/

Verb

1. to give (to transfer one's possession or holding of (something) to (someone))

   Synonym: dawać

   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎^[1], Greater Poland, pages 67, 32:

     Tobie będø wydawacz krolyowye dary (tibi offerent reges munera)

     [Tobie będą wydawać krolowie dary (tibi offerent reges munera)]

2. to give out (to give on a special occasion)
   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[2], Krakow, Brodnia, page 39a:

     [U]czinilem sød y sprawiedliwoscz, nye widaway mie potwarzaianczim mnie (non tradas me calumniantibus me Psal 118, 121)

     [Uczyniłem sąd i sprawiedliwość, nie wydawaj mie potwarzającym mnie (non tradas me calumniantibus me Psal 118, 121)]

3. (law) to bring someone to a different court
   • 1967 [1415], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 553, Kościan:

     Jako Andrzich po vyednanu ne widawal pana Dobrogosta w duchowne prawo sz yego zoną

     [Jako Andrzych po ujednaniu nie wydawał pana Dobrogosta w duchowne prawo s jego żoną]

4. (intransitive, of reflexive with się) to engage in something, to give oneself to Template:+preo
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[3], Lesser Poland, page 39:

     [P]rzygadza syą, ysze porodzony s plemyenya slacheczskyego, cząstokrocz swey czczy nye szanvyącz wydawayą syą na lotrowstwo (furta seu latrocinia committentes)

     [Przygadza się, iże porodzoni z plemienia ślachecskiego częstokroć swej czci nie szanując, wydawają się na łotrowstwo (furta seu latrocinia committentes)]

5. to spend (to give money or material goods on)
   • 1956 [Middle of the 15th century], Jerzy Woronczak, editor, Teksty polskie w rękopisie nr 43 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu z połowy XV wieku‎^[4], Silesia, page 64r:

     Wlt namque deus ab homine, ut de bonis sibi collatis racio assignetur, ... an prudenter dispensabat widawal

     [Wlt namque deus ab homine, ut de bonis sibi collatis racio assignetur, ... an prudenter dispensabat wydawał]

6. to give away, to betray someone
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 310:

     Bądzczye mądrzy yako wązovye..., alye boyczye szye od lyvdzy, bocz vasz bądą vydavacz w ych radach (tradent enim vos in conciliis Mat 10, 17) y badą byczovacz [w] ych synagogach

     [Bądźcie mądrzy jako wężowie... Ale bojcie sie od ludzi, boć was będą wydawać w ich radach (tradent enim vos in conciliis Mat 10, 17) i będą biczować w ich synagogach]

7. to birth, to give birth
   • 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie‎^{[6], [7], [8]}, Lubin, page 129:

     Plod wydawąyącz germinans (in stillicidiis eius, sc. dei, laetabitur germinans, sc. terra Psal 64, 11)

     [Płod wydawając germinans (in stillicidiis eius, sc. dei, laetabitur germinans, sc. terra Psal 64, 11)]

8. to think up, to come up with
   • 1874-1891 [c. 1500], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[9], [10], [11]}, volume XLVII, page 368:

     Item eo modo excogitant et exquirunt (sc. parentes) habitus vidavayv vel vymyslayv kroge

     [Item eo modo excogitant et exquirunt (sc. parentes) habitus wydawają vel wymyślają kroje]

9. to protrude, to exsert, to stick out
10. to cause, to make happen
    • 1856-1870 [1447], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[12], volume IX, number 418:

      Ego procurator domini abbatis et tocius conuentus do vlg. wydawam iudicium sev sentenciam

      [Ego procurator domini abbatis et tocius conuentus do vlg. wydawam iudicium sev sentenciam]

    • 1874-1891 [1453], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[13], [14], [15]}, volume XXV, page 208:

      W pyathek... vyedzon (sc. Chrystus) przeth Pylatha, tamo nąn vydavano szvyadeczstwo nyesbadne

      [W piątek... wiedzion (sc. Chrystus) przed Piłata, tamo nań wydawano świadecstwo niezbędne]

11. to present orally or in text
    • 1977-1980 [1471], Wanda Żurowska-Górecka, Vladimír Kyas, editors, Mamotrekty staropolskie, page 238:

      Vydavamy prosternimus (prosternimus preces ante faciem tuam Dan 9, 18)

      [Wydawamy prosternimus (prosternimus preces ante faciem tuam Dan 9, 18)]

12. to confirm; to testify
    • 1981-2001 [1435], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume II, Legnica, page 53:

      Ipse enim spiritus reddit, vydawa, testimonium spiritui nostro (ipse enim spiritus testimonium reddit spiritui nostro, quod sumus filii dei Rom 8, 16)

      [Ipse enim spiritus reddit, wydawa, testimonium spiritui nostro (ipse enim spiritus testimonium reddit spiritui nostro, quod sumus filii dei Rom 8, 16)]

13. (reflexive with się) to announce one's readiness for something
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 34.:

      Ian vstawycznye myenyl, eszbi szą Pyotr szam vrenil a tho wydawal szą vrządnye doswyathczicz (quod offerebat se legitime probaturum)

      [Jan ustawicznie mienił, eżby się Piotr sam urenił, a to wydawał się urzędnie doświadczyć (quod offerebat se legitime probaturum)]

14. to issue, to turn out to be; to become
    • 1981-2001 [1435], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume II, Legnica, page 51:

      In omnibus exhibeamus, vid[y]awaymy, nosmetipsos sicut dei ministros in multa paciencia (II Cor 6, 4)

      [In omnibus exhibeamus, wyd[y]awajmy, nosmetipsos sicut dei ministros in multa paciencia (II Cor 6, 4)]

    • 1977 [End of the 15th century], “Vergili Georgicorum schedae Gnesnenses”, in Bogdanus Bolz, Wanda Żurowska-Górecka, editors, Symbolae Philologorum Posnaniensium, volume 3, page 82:

      [Quae] (sc. humus) grau[is est ipso], tacitam se pondere prodit, vydawa *szyv, [q]ueque levis

      [[Quae] (sc. humus) grau[is est ipso], tacitam se pondere prodit, wydawa się, [q]ueque levis]

15. (of hits) to hit from all sides by waving a weapon

Derived terms

nouns

• wydawanie
• wydawca

 

verbs

• wydawać za mąż impf

 

Related terms

nouns

• wydanie

 

Descendants

• Polish: wydawać
• Silesian: wydŏwać

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wydawać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish wydawać. By surface analysis, wy- +‎ dawać.

Verb

1. (transitive) to spend (to pay out money) Template:+preo

   Synonyms: wykładać, wywalać

2. (transitive) to give change (to refund a customer money overpaid during a transaction) Template:+preo
3. (transitive) to issue (to give someone something that they should receive in a given situation related to a certain type of behavior or action, i.e. a passport)
4. (transitive) to give away (to give information on punishable actions someone has done to people who can punish said actions)

   Synonyms: sypać, śpiewać, wkopywać, wsypywać, wysypywać

5. (transitive, of trees, plants, etc.) to bear, to produce (to create fruit or something similar)

   Synonyms: obradzać, plonować, rodzić

6. (transitive) to make (to create a sound)

   Synonyms: dobywać, wydobywać

7. (transitive) to give off (to create a particular smell)

   Synonym: wydzielić

8. (transitive, publish) to publish (to issue (something, such as printed work) for distribution and/or sale)

   Synonyms: drukować, ogłaszać, publikować

9. (transitive) to issue (to decide on something due to rank or function, which then becomes officially binding or valid, e.g. an order)
10. (transitive) to throw, to hold (to organize or ensure the happening of a particular event)

    Synonyms: dawać, urządzać, wyprawiać

11. (transitive) to give away (to formally hand over a bride to the bridegroom) Template:+preo
12. (transitive, literary) to distinguish oneself (to be distinguished by the origin or initial action of some later known person or group of persons)
13. (reflexive with się) to seem, to appear (to create some impression) , ,

    Synonym: zdawać się

    Wydaje mi się, że... ― It seems to me that...

14. (reflexive with się) to appear; to be revealed

    Synonym: ujawniać się

15. (reflexive with się) to give oneself away (to unintentionally reveal a secret, divulge undisclosed information, or expose oneself)

    Synonym: ujawniać się

16. (reflexive with się) to give oneself away (to give information about oneself on punishable actions one has done to people who can punish said actions)
17. (reflexive with się) to put oneself at risk Template:+preo

    Synonym: narażać się

18. (reflexive with się, colloquial, chiefly of women) to marry, to wed Template:+preo
19. (reflexive with się, authorship) to self-publish

Conjugation

Conjugation of wydawać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		wydawać
present tense	1st	wydaję			wydajemy
	2nd	wydajesz			wydajecie
	3rd	wydaje			wydają
	impersonal	wydaje się
past tense	1st	wydawałem, -(e)m wydawał	wydawałam, -(e)m wydawała	wydawałom, -(e)m wydawało	wydawaliśmy, -(e)śmy wydawali	wydawałyśmy, -(e)śmy wydawały
	2nd	wydawałeś, -(e)ś wydawał	wydawałaś, -(e)ś wydawała	wydawałoś, -(e)ś wydawało	wydawaliście, -(e)ście wydawali	wydawałyście, -(e)ście wydawały
	3rd	wydawał	wydawała	wydawało	wydawali	wydawały
	impersonal	wydawano
future tense	1st	będę wydawał, będę wydawać	będę wydawała, będę wydawać	będę wydawało, będę wydawać	będziemy wydawali, będziemy wydawać	będziemy wydawały, będziemy wydawać
	2nd	będziesz wydawał, będziesz wydawać	będziesz wydawała, będziesz wydawać	będziesz wydawało, będziesz wydawać	będziecie wydawali, będziecie wydawać	będziecie wydawały, będziecie wydawać
	3rd	będzie wydawał, będzie wydawać	będzie wydawała, będzie wydawać	będzie wydawało, będzie wydawać	będą wydawali, będą wydawać	będą wydawały, będą wydawać
	impersonal	będzie wydawać się
conditional	1st	wydawałbym, bym wydawał	wydawałabym, bym wydawała	wydawałobym, bym wydawało	wydawalibyśmy, byśmy wydawali	wydawałybyśmy, byśmy wydawały
	2nd	wydawałbyś, byś wydawał	wydawałabyś, byś wydawała	wydawałobyś, byś wydawało	wydawalibyście, byście wydawali	wydawałybyście, byście wydawały
	3rd	wydawałby, by wydawał	wydawałaby, by wydawała	wydawałoby, by wydawało	wydawaliby, by wydawali	wydawałyby, by wydawały
	impersonal	wydawano by
imperative	1st	niech wydaję			wydawajmy
	2nd	wydawaj			wydawajcie
	3rd	niech wydaje			niech wydają
active adjectival participle		wydający	wydająca	wydające	wydający	wydające
passive adjectival participle		wydawany	wydawana	wydawane	wydawani	wydawane
contemporary adverbial participle		wydając
verbal noun		wydawanie

Derived terms

verbs

• wydać bitwę pf, wydawać bitwę impf
• wydać na łup pf, wydawać na łup impf
• wydać na śmierć pf, wydawać na śmierć impf
• wydać na świat pf, wydawać na świat impf
• wydać ostatnie tchnienie pf, wydawać ostatnie tchnienie impf
• wydać owoce pf, wydawać owoce impf
• wydać w ręce pf, wydawać w ręce impf
• wydać za mąż pf, wydawać za mąż impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), wydawać się is one of the most used words in Polish, appearing 25 times in scientific texts, 4 times in news, 67 times in essays, 42 times in fiction, and 24 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 162 times, making it the 358th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• wydawać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wydawać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wydawać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wydawać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• “WYDAWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 07.03.2017
• “WYDAWAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 30.06.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wydawać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wydawać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wydawać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 839
• wydawać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego