Zalakain abenturazalea (Pío Baroja)

Zalakain abenturazalea
Datuak
Idazlea	Pío Baroja (1908)
Argitaratze-data	1908
Generoa	Eleberria
Jatorrizko izenburua	Zalacaín el aventurero
Hizkuntza	Gaztelania
Herrialdea	Espainia
Formatua	Inprimatua
OCLC	433138677
Euskaraz
Izenburua	Zalakain abenturazalea
Itzultzailea	Koro Navarro
Argitaratze-data	2006

Artikulu hau Zalakain abenturazalea eleberriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Baroja».

Zalakain abenturazalea (gaztelaniaz: Zalacaín el aventurero) delakoa Aitzgorriko etxea (1900), Labrazgo maiorazkoa (1903) eta Altzateko jaun-en kontu zaharra (1922) eleberriekin batera Pío Baroja idazle donostiarraren Eusko Lurra (tetralogia) osatzen zuen hirugarren eleberria izan zen.

Martin Zalakain gaztearen bizipenak eta abenturak kontatzen ditu, Bigarren Karlistaldiaren garaian. Lehenbiziko argitalpena 1908an inprimatua izan zen. 2001an Espainiako El Mundo egunkariak XX. mendeko ehun eleberri onenen artean nabarmendu zuen.^[1]

Sinopsia

Oharra: Atal honek istorio osoa edo amaiera argitzen du.

Martin Zalakain Urbia izeneko fikziozko herriko gazte euskalduna da. Mutil bihurria da. Ama hil ondoren, Migel Tellagorri zahar ostatuzaleak hezitzen du. Karlos Ohando herriko jauntxoa gorrotatzen du. Ohando Martinen arrebaren atzetik dabil eta honek engainatu ez dezan, Martinek bere laguna den Bautista Urbiderekin ezkontzea lortzen du. Senar-emazte berriak Zaro izeneko Iparraldeko udalerri batera bizitzera joango dira, baina gerora Bautista Martinekin batera abenturetan murgilduko dira.

Abenturak Bigarren Karlistaldian girotuta daude, Zalakain eta Bautista, Kapistun deituriko gizon batekin batera Iparralde eta Hegoaldearen arteko mugan estraperlo negozioetan dabiltza. Lan hauetan dabiltzalarik, Zalakain eta Bautista Santa Kruz apaizaren taldearekin elkartuko dira, behartuta, baina azkenean biek ihes egitea lortuko dute.

Lizarran eta jeneral karlistak engainatu nahian, espetxeratu egingo dute. Zalakainek espetxetik ihes egin, Katalina andregaia hango komentutik erreskatatu eta harekin ezkonduko da. Karlisten erretiradan Karlos Ohandoren morroi batek erailtzen du eleberriaren amaieran.