نمایش مبدأ برای زدبازی

{{pp-semi-indef|small=yes}}
{{Infobox musical artist
| name = زدبازی
| background = گروه_یا_باند
| image = Zed bazi.JPG
| alt = 
| image_size = 
| caption = زدبازی در ۲۰۰۶
| origin = [[تهران]]، [[ایران]]
| genre = {{flatlist|
* [[رپ فارسی]]
* [[رپ راک]]
* [[گنگستا رپ]]
* [[موسیقی هیپ هاپ|هیپ هاپ]]
}}
| years_active = ۱۳۸۱–۱۳۹۳{{-}}۱۳۹۹–اکنون
| website = {{URL|zedbazi.org}}
| اعضای کنونی = سامان ویلسون{{-}}مهراد هیدن{{-}}[[سهراب ام‌جی]]{{-}}علیرضا جی‌جی{{-}}سیجل
| اعضای پیشین = نسیم
| هنرمندان همکار = 
| نام = 
}}
'''زدبازی''' یک گروه موسیقی [[رپ فارسی]] است که فعالیت خود را از سال ۱۳۸۱ آغاز کرده‌است. این گروه از قدیمی‌ترین گروه‌های موسیقی رپ در ایران است و به عنوان پیشگام در سبک [[گنگستا رپ]] ایران شناخته می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/irans-illegal-rappers-want-cultural-revolution-774943.html|عنوان=Iran's 'illegal' rappers want cultural revolution|تاریخ=2008-01-28|بازبینی=|نویسنده=آAnuj Chopra|کد زبان=|وبگاه=ایندیپندنت|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20200930225522/https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/irans-illegal-rappers-want-cultural-revolution-774943.html|تاریخ بایگانی=2020-01-10}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.sfgate.com/news/article/Rebels-of-rap-reign-in-Iran-3287827.php|عنوان=Rebels of rap reign in Iran|تاریخ=2008-04-16|بازبینی=|نویسنده=Anuj Chopra|کد زبان=|وبگاه=SFGATE|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20200930230058/https://www.sfgate.com/news/article/Rebels-of-rap-reign-in-Iran-3287827.php|تاریخ بایگانی=2020-01-10}}</ref> اعضای زدبازی در [[تهران]]، [[لندن]] و [[پاریس]] فعالیت دارند.

ابتدا سه خوانندهٔ اصلی و اولیه گروه، سامان رضاپور (سامان ویلسون)، مهراد مستوفی‌راد (مهراد هیدن) و سهراب مصطفوی (سهراب ام‌جی) بودند. سیاوش جلالی (سیجَل) و علیرضا جزایری (علیرضا جی‌جی) نیز از سال ۱۳۸۴ به این گروه پیوستند.<ref name=":0">برنامه شب هفتم از [[بی‌بی‌سی]] پرشین_سوم نوامبر ۲۰۰۶</ref> نسیم پاریزه (نسیم) نیز مدتی با این گروه همکاری داشت.

== فعالیت هنری ==
اولین آهنگ آلبوم ''[[زاخارنامه]]'' به نام «تهران مال منه» در ۱۸ فروردین ۱۳۹۱ پخش شد. این آلبوم در تاریخ ۱۶ خرداد ۱۳۹۱ منتشر شد. مهراد هیدن، سهراب ام‌جی، سیجل، علیرضا جی‌جی و نسیم در این آلبوم حضور دارند. همچنین [[هیچ‌کس]]، [[بهزاد لیتو]] و آرش دارا در این آلبوم به‌عنوان خوانندهٔ مهمان حضور دارند.

زدبازی، تنها گروه رپ فارسی است که پنج آهنگ با پلی میلیونی در [[اسپاتیفای]] دارد. تا سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، پنج آهنگ از آهنگ های زدبازی، هر کدام بیش از یک میلیون بار در [[اسپاتیفای]] پلی شدند. [[تابستون کوتاهه]]، بچه محل، سیگار صورتی، نکنی باور و چرا بدی نام پنج اثر زدبازی هستند که هر کدام بیش از یک میلیون بار در اسپاتیفای پلی شدند. آثار سیگار صورتی، نکنی باور و چرا بدی از آلبوم [[زاخارنامه]] هستند. سیگار صورتی، ترانه ای است که نام آن با توجه به رواج سیگارهای رنگی میان دختران در آن زمان، انتخاب شده و بخشی از ورس مهراد هیدن در این آهنگ، اشاره به [[اوردوز]] نامزد سابقش دارد. نکنی باور با همراهی [[بهزاد لیتو]] خوانده شده و همچنین ترانه «چرا بدی» که دیس به [[رضا پیشرو|پیشرو]] به شمار می‌رود، با همراهی [[هیچ‌کس|سروش هیچکس]] ساخته شده است.

در اسفند ۱۳۹۲ مهراد هیدن و تارا صلاحی آهنگی را به نام ''پس چی شد'' به [[نوید شاهسوندی]] اسکی‌باز و دوست صمیمی اعضای گروه زدبازی که بر اثر سانحه‌ای در پیست اسکی درگذشت، تقدیم کردند.

در سال ۲۰۱۴، آلبوم «''پیر شدیم ولی بزرگ نه۱»'' ساخته شد که خواننده‌های اصلی این آلبوم جی‌جی، سیجل، نسیم و خواننده‌های مهمان این آلبوم [[بهزاد لیتو]]، سامی لو، سیاوش راد، کرنلا، سینا مافی، سپهر خلسه، عرفان، مجیکو، پایا و سهراب ام‌جی بودند. این آلبوم، پس از آلبوم ''زاخارنامه'' اولین آلبومی بود که به اسم زدبازی منتشر شد. این در حالی بود که مهراد هیدن و سامان ویلسون به دلایلی از علیرضا جی‌جی، سیجل و نسیم جدا شده بودند و در این آلبوم حضور نداشتند. دلیل اصلی این جدایی هم اختلاف هیدن و ویلسون با جی‌جی بود.

در ادامه نوبت به هیدن و ویلسون رسید تا آلبومی را منتشر کنند. آن‌ها آلبومی به نام ''«بزرگ: جلد ۲''» منتشر کردند که سهراب ام‌جی هم در این آلبوم حضور داشت و این آلبوم تحت نام زدبازی نبود.

در بین همین چند آلبوم بود که جی‌جی، سیجل و نسیم، آلبوم ''پیر شدیم ولی بزرگ نه ۲'' را منتشر کردند.

در سال ۲۰۱۷ آلبوم بعدی که تنها به نام هیدن بود و تونل نام داشت منتشر شد. در این آلبوم ویلسون، ام‌جی، سیجل، آرش دارا، زخمی و کنیس به عنوان خوانندهٔ مهمان حضور داشتند.

در همین سال سهراب ام‌جی آلبومی به نام یکسین را منتشر کرد. هیدن، جی‌جی، سیجل، نسیم و [[بهزاد لیتو]] در این آلبوم به‌عنوان خوانندهٔ مهمان حضور داشتند. ام‌جی در قطعهٔ «ما» از این آلبوم به منحل شدن زدبازی اشاره می‌کند. ساخت این آلبوم را علیرضا جی‌جی بر عهده داشت.<ref>{{یادکرد وب|url=http://forum.tak-site.ir/thread20258.html|title=پس چی شد از مهراد هیدن و تارا|accessdate=۲۵ فوریه ۲۰۱۴|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140302193834/http://forum.tak-site.ir/thread20258.html|archivedate=۲ مارس ۲۰۱۴|dead-url=yes}}</ref><ref name="test2">[http://www.alirezajj.com/ خبر درباره آلبوم بزرگ شدیم ولی پیر نه] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130726055153/http://www.alirezajj.com/|date=۲۶ ژوئیه ۲۰۱۳}}، بازبینی شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴.</ref>

=== آهنگ تابستون کوتاهه ===
«[[تابستون کوتاهه]]» تک‌آهنگی است که در تابستان ۱۳۸۶ توسط گروه زدبازی اجرا شد و با استقبال مخاطبان همراه شد. خوانندگان این آهنگ مهراد هیدن، نسیم، علیرضا جی‌جی، سیجل و سامان ویلسون بودند و همان‌طور که در مستند زدبازی بیان شد آهنگساز این قطعه علیرضا جی‌جی بوده‌است که ابتدا بیت را در پاریس ساخته و سپس در ایران کامل کرد و سامان ویلسون و مهراد هیدن بعد از شنیدن بیت، به آیندهٔ موفق آهنگ پی برده و خواهان حضور در آن شدند.<ref name="RJInterview">[https://www.radiojavan.com/videos/video/zedbazi-documentary مستند زدبازی در رادیو جوان]</ref>

گروه زدبازی در مستندی به نام «از زیرزمین تا بامِ تهران»، ساخته اردشیر احمدی و منتشر شده توسط [[رادیو جوان (وبگاه)|رادیو جوان]]، اظهار داشته‌اند که این کار یکی از بهترین کارهای گروه بوده‌ و از مقبولیت عمومی نیز برخوردار است.<ref name="RJInterview"/>

=== تک‌آهنگ‌های فردی اعضا ===
از اعضای گروه زدبازی تا به حال تک‌آهنگ‌های متعددی منتشر شده‌است که بعضی از آن‌ها مانند «تنگ‌بازی» و «منصفانه» از علیرضا جی‌جی، آهنگ «فوق‌العاده» از [[سامی بیگی]] و [[بهزاد لیتو]] که سیجل از گروه زدبازی در آن حضور داشت، «اون یکیو میخواد» و «دروغ تعطیل» از سهراب ام‌جِی پخش شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://hidden.rapsun.com/|عنوان=صفحه هیدن در رپسان|ناشر=متین|تاریخ=|تاریخ بازبینی=۱۲ اکتبر ۲۰۱۳|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131014100202/http://hidden.rapsun.com/|archivedate=۱۴ اکتبر ۲۰۱۳|dead-url=yes}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://alirezajj.rapsun.com/|عنوان=صفحه جی جی در رپسان|ناشر=رپسان|تاریخ=|تاریخ بازبینی=۱۲ اکتبر ۲۰۱۳|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131014100252/http://alirezajj.rapsun.com/|archivedate=۱۴ اکتبر ۲۰۱۳|dead-url=yes}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://mj.rapsun.com/|عنوان=صفحه‌ام جی در رپسان|ناشر=رپسان|تاریخ=|تاریخ بازبینی=۱۲ اکتبر ۲۰۱۳|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131014100202/http://mj.rapsun.com/|archivedate=۱۴ اکتبر ۲۰۱۳|dead-url=yes}}</ref>

=== جدایی ===
پس از بازگشت سامان ویلسون، در گروه اختلافات زیادی در جریان بود که سرانجام باعث دو تکه شدن آن شد و در تاریخ ۹ مهر ۱۳۹۳ در فیس‌بوک گروه اعلام شد که گروه به دو قسمت مختلف تقسیم شده‌است:

نخست: سامان ویلسون، مهراد هیدن

دوم: سیجل، علیرضا جی‌جی و نسیم

و سهراب ام‌جی افزون بر این‌ها به‌صورت جدا با هر دو گروه همکاری می‌کرد.

=== بازگشت ===
پس از گذشت سال‌ها از فروپاشی زدبازی، در اسفند ۱۳۹۸ تمامی اعضای گروه به‌طور مشترک عکسی از لوگوی گروه را در صفحات [[اینستاگرام]] خود منتشر کرده و به‌نوعی بازگشت زدبازی را اعلام کردند. سرانجام در خرداد ۱۳۹۹، دو تک‌آهنگ جداگانهٔ ''بچه محل'' و ''یخ'' را منتشر کردند. انتشار ترانهٔ ''یخ'' به دلیل رجزخوانی و انتقاد علیه هیچ‌کس و گروه ملتفت، حاشیه‌هایی را به همراه داشت. پیش از آن نیز اختلاف نظرهایی میان هیچ‌کس و گروه زدبازی دربارهٔ محتوا و مضمون ترانه‌های زدبازی، ارتباط زدبازی با سایت‌های شرط‌بندی و ریپورت شدن صفحهٔ امیر تتلو توسط هیچ‌کس وجود داشت که با انتشار این آهنگ، فضای موسیقی رپ در ایران تحت تأثیر اختلاف این رپرهای قدیمی قرار گرفت و ملتهب شد.<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۴ خرداد ۱۳۹۹|عنوان=جدال رپرها بر سر «یخ»|ناشر=روزنامه هفت صبح|doi=|تاریخ بازدید=|پیوند=https://7sobh.com/id/333396|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20200930222755/https://7sobh.com/content/جدال-رپرها-بر-سر-یخ/|تاریخ بایگانی=2020-10-01}}</ref>

==== واکنش هیچ‌کس و فدایی ====
[[هیچ‌کس]] به انتشار این ترانه واکنشی نشان نداد اما اشکان فدایی از اعضای گروه ملتفت (که هیچ‌کس نیز در آن گروه عضو است) در آهنگی به نام ''دیگه تابلو شده'' که پاسخ یا دیس‌بک به گروه زدبازی به‌شمار می‌رفت، این گروه را مرتبط با [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] و حکومت خواند و محتوای آهنگ‌های زدبازی را به باد انتقاد گرفت. ادعای اشکان فدایی از جایی شروع می‌شود که سهراب ام‌جی در اردوی [[راهیان نور]] حاضر شد و [[شبکه سه سیما]] نیز مصاحبه‌ای با او انجام داد.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=اهنگ دیگه تابلو شده فدایی و ادامه درگیری رپرهای قدیمی|نشانی=https://shayanews.com/28092/اهنگ-دیگه-تابلو-شده-فدایی-و-ادامه-درگیر/|کوشش=سایت خیری شایا نیور|تاریخ بازبینی=|زبان=fa}}</ref>

== فحاشی در آهنگ‌ها ==
این گروه مدعی است که در آهنگ‌ها به شخص خاصی فحش نمی‌دهد یا به تعبیری فحش به هوا است. سهراب ام‌جی در مصاحبه با رادیو جوان گفته‌است که مخالف فحاشی ناموسی و فحش به‌صورت مستقیم به شخص خاصی است. مهراد هیدن نیز مدعی شد این کلمات همان چیزی است که ما و جوانان ایرانی در محاوره به کار می‌بریم. در ادامه نیز گفت بهتر است به جای خود کلمهٔ فحش به منظور پشت آن پی ببریم که ما منظور خاصی به شخصی نداریم.<ref name="RJInterview"/>

== ترانه‌شناسی ==
{{اصلی|ترانه‌شناسی زدبازی}}

=== آلبوم‌های استودیویی ===
* ''[[زاخارنامه]]'' (۱۳۹۱)

=== تک‌آهنگ‌ها ===
{{listen
|pos         = left
|filename    = Zedbazi_-_Zamin_Safe.ogg
|title       = ''زمین صافه''
|description = ترانه «زمین صافه» از زدبازی
|format      = [[Ogg]]
}}
{| class="wikitable" style="text-align:center; width: 100%"
!style="height:50px" |عنوان
!style="width:50px" |سال
!عضو(ها)
!آلبوم
|-
|''دیس آجیلی''
|۲۰۰۲
|سامان ویلسون
|rowspan="31"|N/A
|-
|''مهمونی''
|rowspan="2"|۲۰۰۳
|سامان ویلسون، مهراد هیدن
|-
|''کل کل''
|rowspan="4"|سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، طاها کامی
|-
|''آهنگامون خداست''
|rowspan="5"|۲۰۰۴
|-
|''پارتی''
|-
|''از خزر تا خلیج فارس''
|-
|''دیس بک''
|سامان ویلسون، مهراد هیدن
|-
|''عروسک''
|سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی
|-
|''بریم فضا''
|rowspan="4"|۲۰۰۵
|سامان ویلسون، سهراب ام جی، سیجل
|-
|''مال هم بودیم''
|سهراب ام جی، سیجل
|-
|''واسه هر ایرانی''
|سامان ویلسون، هیچ‌کس
|-
|''آماده باش''
|مهراد هیدن، سهراب ام جی
|-
|''بی‌حس''
|۲۰۰۶
|سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، سیجل، طاها کامی
|-
|''تابستون کوتاهه''
|۲۰۰۷
|سامان ویلسون، مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم
|-
|''گیتار کولی''
|rowspan="2"|۲۰۰۸
|علیرضا جی جی، سیجل، نسیم
|-
|''شهر تاریک''
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی
|-
|''زندگی منه''
|rowspan="6"|۲۰۰۹
|rowspan="2"|مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم
|-
|''زمین صافه''
|-
|''چون‌که دیوونتم''
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، طاها کامی
|-
|''کوچه''
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، سیجل، طاها کامی
|-
|''ایرونی ال.ای.''
|rowspan="2"|مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل
|-
|''کوکولی کو؟''
|-
|''درو باز کن''
|rowspan="4"|۲۰۱۰
|مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل
|-
|''تلفات جنگ''
|مهراد هیدن، علیرضا جی جی
|-
|''داستان ما''
|مهراد هیدن، علیرضا جی جی، نسیم
|-
|''مثل من''
|مهراد هیدن، علیرضا جی جی
|-
|''پدر من (بد منو نگاه می‌کنه)''
|rowspan="4"|۲۰۱۱
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، طاها کامی
|-
|''Mysterious Eyes''
|سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل
|-
|''بخند مصنوعی''
|مهراد هیدن، سیجل
|-
|''تازه شروع زندگیمونه''
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم
|-
|''ساعت وایسه''
|rowspan="4"|۲۰۱۲
|مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم، بهزاد لیتو، DJ AFX
|-
|''تهران مال منه''
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل
|rowspan="2"|زاخارنامه
|-
|''سیگار صورتی''
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم
|-
|''دروغ تعطیل''
|سهراب ام جی
| rowspan="4" |N/A
|-
|''اوبی''
|۲۰۱۳
|مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی
|-
|''بچّه محل''
| rowspan="2" |۲۰۲۰
|سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، یسنا
|-
|''یخ''
|سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل
|}

== منابع ==
{{پانویس|۲}}
* [http://www.bbc.co.uk/persian/seventhday/story/2006/06/060630_me_zedbazi.shtml مصاحبهٔ برنامهٔ روز هفتم با گروه زدبازی در بی‌بی‌سی فارسی]
* [https://www.youtube.com/watch?v=T91D0XZXBlA مصاحبهٔ رادیو جوان در سال ۲۰۱۴ با گروه زدبازی]

== پیوند به بیرون ==
{{انبار-رده}}
* [https://www.instagram.com/zedbazi/ زدبازی در اینستاگرام]
* [https://www.youtube.com/channel/UC5Pr8Y1tPxmV6INxboTJhGQ زدبازی در یوتیوب]

{{داده‌های کتابخانه‌ای}}

[[رده:ترانه‌سرایان اهل ایران]]
[[رده:خوانندگان رپ فارسی]]
[[رده:رپ فارسی]]
[[رده:رپرهای اهل تهران]]
[[رده:زدبازی|زدبازی]]
[[رده:گروه‌های رپ ایرانی]]
[[رده:گروه‌های رپ راک]]
[[رده:گروه‌های موسیقی ایرانی]]
[[رده:گروه‌های موسیقی تشکیل‌شده در ۲۰۰۲ (میلادی)]]
[[رده:موسیقی‌دانان هیپ هاپ اهل ایران]]
[[رده:موسیقی راک ایرانی]]
[[رده:خواننده-ترانه‌سرایان اهل ایران]]