پرش به محتوا

مسجد جامع مرند: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: افزودن رده‌های همسنگ
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات جای‌های تاریخی ایران
| نام = مسجد جامع مرند
| روی‌نقشه = آری
| عرض‌جغرافیایی =
| طول‌جغرافیایی =
| تصویر =محراب مسجد جامع.jpg
| اندازه تصویر = 250
| عنوان تصویر =[[محراب مسجد|محراب]] مسجد جامع مرند
| استان =[[استان آذربایجان شرقی]]
| شهرستان =[[مرند]]
| بخش =
| نام محلی =
| نام‌های دیگر =
| نام‌های قدیمی =
| نوع بنا =
| سال‌های مرمت =
| کاربری = [[مذهبی]]
| کاربری کنونی =
| دیرینگی = [[دوره ایلخانی]]
| شماره ثبت = ۱۳۹
| تاریخ ثبت ملی = {{جلالی حروف|۱۵|۱۰|۱۳۱۰|پیوند=نه}}
| دوره ساخت اثر = [[دوره ایلخانی]]
| بانی اثر =
| مالک اثر =
| مالک فعلی اثر =
| شماره ثبت یونسکو =
| تاریخ ثبت یونسکو =
| امکان بازدید =بله
| شماره تلفن =
| وبگاه =
| پانویس =
}}
'''مسجد جامع مرند''' [[مسجد|مسجدی]] در مرکز شهر [[مرند]] است که مطابق کتیبهٔ [[محراب مسجد]]، در سال ۷۳۱ هجری قمری در زمان سلطنت [[ابوسعید بهادرخان]] ساخته شده‌است. محراب در قسمت جنوبی مسجد واقع شده و مزین به آیات [[قرآن]]ی به [[خط کوفی]] و [[گچ‌بری]] است.


امروزه کف مسجد به اندازهٔ سه پله از سطح کوچهٔ مجاور پایین‌تر است و دالانی به طول ۱۲ متر با سه [[طاق]] گنبدی، ورودی را به [[شبستان|شبستان‌ها]] مربوط می‌سازد. در سمت چپ این دالان، شبستان جنوبی با [[گنبد]]ی کم‌خیز واقع شده‌است.
'''مسجد جامع مرند''' در مرکز شهر [[مرند]] واقع شده که مطابق کتیبه [[محراب]] مسجد، این بنا در سال [[۷۳۱ (قمری)|۷۳۱]] هجری قمری در زمان سلطنت [[ابوسعید بهادرخان]] ساخته شده‌است. محراب در قسمت جنوبی مسجد واقع شده و مزین به آیات [[قرآن]]ی به [[خط کوفی]] و [[گچبری]]‌های بدیع می‌باشد.


== توضیحات ==
امروزه کف مسجد به اندازه سه پله از سطح کوچه مجاور پایین‌تر است و دالانی به طول ۱۲ متر با سه طاق گنبدی، ورودی را به شباستان‌ها مربوط می‌سازد در سمت چپ این دالان، [[شبستان]] جنوبی با [[گنبد]]ی کم خیز واقع شده‌است.
[[پرونده:Marand jami mosque2.jpg|بندانگشتی]]
{{منبع دقیق}}
مسجد جامع مرند در مرکز این شهر واقع شده و ظاهراً در آغاز یکی از [[آتشکده‌های دوره ساسانی|آتشکده‌های دورهٔ ساسانی]] بود که بعدها با سکونت [[مردم ارمنی|ارمنی‌ها]] در این منطقه به [[کلیسا]] تبدیل شد. پس از پیروزی اعراب بر [[بابک خرمدین]] در قرن سوم هجری و همزمان با اسلام آوردن مردم [[آذربایجان]] به مسجد تبدیل شده‌است. طبق کتیبهٔ محراب این مسجد در اوایل سدهٔ هشتم یعنی در سال ۷۳۱ هـ ق در زمان سلطنت ابوسعید بهادرخان و به دستور او ساخته شد. این مسجد نه [[صحن]] دارد و نه [[سردر]]، چون در اصل کلیسا بود و در زمان [[مغول|مغول‌ها]] به مسجد تبدیل شده‌است. در سال ۷۰۴، این مسجد در حالی که بیش از ۹ سال از عمر آن نمی‌گذشته توسط تاج خواجه مورد مرمت قرار گرفته‌است. محوطهٔ اصلی مسجد با سقفی مشتمل بر شش [[گنبد]] فضاهای اصلی مسجد را تشکیل می‌دهد. محراب به عرض ۲.۷۵ و ارتفاع ۶ متر در قسمت جنوب مسجد واقع شده و مزین به [[آیه|آیات قرآنی]] به [[خط کوفی]] و [[گچ‌بری]] است. از جمله آثار مشهود در محیط داخلی گنبد اصلی مسجد که مبین قدمت بیش از ۱۵۰۰ سالهٔ بنا است وجود [[صلیب شکسته|صلیب شکسته‌های]] متعدد است که با فواصل مشخص و منظم به صورت برجسته‌نگاری خودنمایی می‌کنند بنابراین جا دارد موضوع قدمت بنا و ابنیه‌های احتمالی موجود در داخل ساختمان و محوطهٔ تاریخی آن مورد مطالعه و کنکاش علمی قرار گیرد.


{{سراسرنما|Marand jami mosque.jpg|600px}}
شهرستان مرند در مسير تبريز به جلفا، يكي از شهرهاي زيباي استان آذربايجان‌شرقي است. باغ‌هاي پردرخت با ميوه‌هاي فراوان به مسافران خوشامد مي‌گويند.

سابقه تاريخي شهر مرند به چند قرن پيش از ميلاد مسيح مي‌رسد و در دوره‌هاي آشور و كلده اقوام بسياري در اين شهر سكونت داشته‌اند. بر اساس نوشته‌هاي تورات، مادر حضرت نوح(ع) در شهر مرند دفن شده و در روايتي احتمال دفن حضرت نوح نيز در اين شهر آمده است.

مسجد جامع مرند يك بناي تاريخي و ارزشمند است كه ماجراهاي زيادي در دل خود دارد. در روزگار ساساني آتشكده معروفي بوده كه با سكونت ارامنه در اين منطقه كليسا شده و در قرن سوم هجري قمري با گرويدن مردم به دين اسلام آتشكده و كليسا به مسجد تبديل شده است.

احداث كليسا در شهر مرند با توجه به فرار ترسايان و نسطوريان در قرن پنجم ميلادي از ستم امپراتوري روم شرقي و كشيشان متعصب مسيحي به اين منطقه، باوركردني است.

بر بالاي محراب بسيار زيباي مسجد سنگ‌نوشته‌اي با اين كلمه‌ها قرار دارد: «السلطان الاعظم مالك الرقاب الامم ابوسعيد خلدالله ملكه 731 ه.ق» عرض محراب 75/2 و ارتفاع آن 6 متر است كه با آيات قرآني به خط كوفي و گچ‌بري‌هاي بديع زينت يافته است. ميراث فرهنگي‌ آذربايجان شرقي به مرمت و بازسازي مسجد جامع همت گمارده است.

گفتني است اگر مسافران هنگامي به در مسجد برسند و مسجد بسته باشد، نگران نشوند. خانه كربلايي معصوم، خادم مسجد را همه مي‌شناسند و اين مرد دوست‌داشتني در يك چشم به هم زدن خود را به مسجد مي‌رساند.

منبع: همشهري آنلاين


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[مرند]]
* [[مرند]]


== منبع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
*[http://marandiau.ac.ir/marand.html درباره شهرستان مرند]
* [https://web.archive.org/web/20080511135304/http://www.marandiau.ac.ir/marand.html درباره شهرستان مرند]
* سلما سیدزاده، جواد (بناهای تاریخی آذربایجان، مسجد جامع مرند) وحید، س ۱۳، ش۲–۱، اردیبهشت ۱۳۵۴، صص ۱۵۲–۱۵۱
* سید زنوزی، امیر هوشنگ (مرند) تهران، بینا، ۱۳۵۸، صص ۲۶۹–۲۶۸


{{مسجدهای ایران}}


{{خرد}}
{{مسجد-خرد}}


[[رده:آثار ملی ایران]]
[[رده:ساختمان‌های مسجد دارای گنبد]]
[[رده:مرند]]
[[رده:مسجدهای استان آذربایجان شرقی]]
[[رده:مسجدهای استان آذربایجان شرقی]]
[[رده:مرند]]
[[رده:مسجدهای جامع]]
[[رده:آغازهای دهه ۷۳۰ (میلادی)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۰۳

مسجد جامع مرند
محراب مسجد جامع مرند
Map
ناممسجد جامع مرند
کشورایران
استاناستان آذربایجان شرقی
شهرستانمرند
اطلاعات اثر
کاربریمذهبی
دیرینگیدوره ایلخانی
دورهٔ ساخت اثردوره ایلخانی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۳۹
تاریخ ثبت ملی۱۵ دی ۱۳۱۰
اطلاعات بازدید
امکان بازدیدبله

مسجد جامع مرند مسجدی در مرکز شهر مرند است که مطابق کتیبهٔ محراب مسجد، در سال ۷۳۱ هجری قمری در زمان سلطنت ابوسعید بهادرخان ساخته شده‌است. محراب در قسمت جنوبی مسجد واقع شده و مزین به آیات قرآنی به خط کوفی و گچ‌بری است.

امروزه کف مسجد به اندازهٔ سه پله از سطح کوچهٔ مجاور پایین‌تر است و دالانی به طول ۱۲ متر با سه طاق گنبدی، ورودی را به شبستان‌ها مربوط می‌سازد. در سمت چپ این دالان، شبستان جنوبی با گنبدی کم‌خیز واقع شده‌است.

توضیحات

[ویرایش]

مسجد جامع مرند در مرکز این شهر واقع شده و ظاهراً در آغاز یکی از آتشکده‌های دورهٔ ساسانی بود که بعدها با سکونت ارمنی‌ها در این منطقه به کلیسا تبدیل شد. پس از پیروزی اعراب بر بابک خرمدین در قرن سوم هجری و همزمان با اسلام آوردن مردم آذربایجان به مسجد تبدیل شده‌است. طبق کتیبهٔ محراب این مسجد در اوایل سدهٔ هشتم یعنی در سال ۷۳۱ هـ ق در زمان سلطنت ابوسعید بهادرخان و به دستور او ساخته شد. این مسجد نه صحن دارد و نه سردر، چون در اصل کلیسا بود و در زمان مغول‌ها به مسجد تبدیل شده‌است. در سال ۷۰۴، این مسجد در حالی که بیش از ۹ سال از عمر آن نمی‌گذشته توسط تاج خواجه مورد مرمت قرار گرفته‌است. محوطهٔ اصلی مسجد با سقفی مشتمل بر شش گنبد فضاهای اصلی مسجد را تشکیل می‌دهد. محراب به عرض ۲.۷۵ و ارتفاع ۶ متر در قسمت جنوب مسجد واقع شده و مزین به آیات قرآنی به خط کوفی و گچ‌بری است. از جمله آثار مشهود در محیط داخلی گنبد اصلی مسجد که مبین قدمت بیش از ۱۵۰۰ سالهٔ بنا است وجود صلیب شکسته‌های متعدد است که با فواصل مشخص و منظم به صورت برجسته‌نگاری خودنمایی می‌کنند بنابراین جا دارد موضوع قدمت بنا و ابنیه‌های احتمالی موجود در داخل ساختمان و محوطهٔ تاریخی آن مورد مطالعه و کنکاش علمی قرار گیرد.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  • درباره شهرستان مرند
  • سلما سیدزاده، جواد (بناهای تاریخی آذربایجان، مسجد جامع مرند) وحید، س ۱۳، ش۲–۱، اردیبهشت ۱۳۵۴، صص ۱۵۲–۱۵۱
  • سید زنوزی، امیر هوشنگ (مرند) تهران، بینا، ۱۳۵۸، صص ۲۶۹–۲۶۸