پرش به محتوا

محمدتقی اسماعیلی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<!-- الگوی پیشنهاد حذف را فقط مدیران می‌توانند بردارند لطفاً آن را برندارید -->
{{نظرخواهی برای حذف/تاریخ‌دار|page=محمدتقی اسماعیلی|timestamp=20231219005152|year=۲۰۲۳|month=دسامبر|day=۱۹|جاed=yes|help=off}}
<!-- فقط برای استفادهٔ مدیران: {{پیشینه حذف|صفحه=محمدتقی اسماعیلی|تاریخ=۱۹ دسامبر ۲۰۲۳|نتیجه=بماند}} -->
<!-- متن بعد از این پیام را می‌توانید ویرایش کنید -->
{{بهبود منبع|تاریخ=دسامبر ۲۰۲۳}}
{{بهبود منبع|تاریخ=دسامبر ۲۰۲۳}}
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
| نام = محمدتقی اسماعیلی
| نام = محمدتقی اسماعیلی
| تصویر =
| تصویر = [[File:MohammadTghi Esmaeili.jpg|thumb|محمدتقی اسماعیلی در آلمان]]
| توضیح تصویر =
| توضیح تصویر =
| تاریخ تولد = {{تاریخ تولد|۱۳۱۶|۳|۱۰|گاه‌شمار=خورشیدی}}
| تاریخ تولد = {{تاریخ تولد و سن|۱۳۱۶|۳|۱۰|گاه‌شمار=خورشیدی}}
| محل تولد = [[قم]]، [[ایران]]
| محل تولد = [[قم]]، [[ایران]]
| تاریخ درگذشت =
| تاریخ درگذشت =
خط ۳۰: خط ۲۶:


== فعالیت در زمینه طنز==
== فعالیت در زمینه طنز==
او طنزنویسی را در سال ۱۳۳۷ خورشیدی با [[هفته‌نامه توفیق]] آغاز کرد. چند سال بعد، همراه با [[منوچهر محجوبی]]،‌ [[هادی خرسندی]]، [[غلامعلی لطیفی]]، [[بهمن رضائی]]، [[محمد پورثانی]]، [[خسرو شاهانی]]، [[منوچهر انتظامی‌]] و ملک‌نیا که جزو معدود طنزنویسان آن زمان بودند، در اعتراض به سیاست‌های [[برادران توفیق]] ([[حسن توفیق|حسن]]، [[حسین توفیق (سردبیر)|حسین]] و عباس توفیق) این نشریه را ترک کردند. این گروه هفته‌نامه طنز به عنوان پیوست مجله «[[تهران مصور]]» به نام «کشکیات» را منتشر کردند که دوام طولانی نیاورد. اعضای گروه پس از ترک «کشکیات» به مجله «[[کاریکاتور]]» به مدیریت [[محسن دَوَلّو]] پیوستند و موفقیت بزرگی این نشریه پیدا کرد.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = طالعی| نام = جواد|عنوان= «تا دروغی دیگر» و «طنزهای نیم‌وجبی» محمدتقی اسماعیلی|نشانی= https://kayhan.london/1398/07/14/172081/|بازبینی= ۳۰ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۱۴ مهر ۱۳۹۸|ناشر= کیهان لندن}}</ref>
او طنزنویسی را در سال ۱۳۳۷ خورشیدی با [[هفته‌نامه توفیق]] آغاز کرد. چند سال بعد، همراه با [[منوچهر محجوبی]]،‌ [[هادی خرسندی]]، [[غلامعلی لطیفی]]، [[بهمن رضائی]]، [[محمد پورثانی]]، [[خسرو شاهانی]]، [[منوچهر احترامی]] و ملک‌نیا که جزو معدود طنزنویسان آن زمان بودند، در اعتراض به سیاست‌های [[برادران توفیق]] ([[حسن توفیق|حسن]]، [[حسین توفیق (سردبیر)|حسین]] و عباس توفیق) این نشریه را ترک کردند. این گروه هفته‌نامه طنز به عنوان پیوست مجله «[[تهران مصور]]» به نام «کشکیات» را منتشر کردند که دوام طولانی نیاورد. اعضای گروه پس از ترک «کشکیات» به مجله «[[کاریکاتور]]» به مدیریت [[محسن دَوَلّو]] پیوستند و موفقیت بزرگی این نشریه پیدا کرد.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = طالعی| نام = جواد|عنوان= «تا دروغی دیگر» و «طنزهای نیم‌وجبی» محمدتقی اسماعیلی|نشانی= https://kayhan.london/1398/07/14/172081/|بازبینی= ۳۰ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۱۴ مهر ۱۳۹۸|ناشر= کیهان لندن}}</ref>


== نظرت دیگران ==
== نظرت دیگران ==
«در روزگاری که کم و بیش با انسان‌های تک‌بعدی روبرو هستیم، خوشحالم که می‌توانم دربارهٔ آقای اسماعیلی به عنوان یک انسان حداقل سه‌بعدی و بلکه چهاربعدی صحبت کنم. او تنها طنزپرداز و نویسندهٔ سریال‌های پرطرفدار تلویزیونی چون "خانه قمرخانم" نبود و نیست که ۷۸ هفته به نمایش وضعیت گروه‌های گوناگون اجتماعی می‌پرداخت. اسماعیلی حدود ۶۰ سال پیشینهٔ کار ژورنالیسم ارشد دارد. به این معنی که او تنها در روزنامه‌ها و مجلات توفیق، کشکول و کیهان، نویسنده نبود بلکه افزون بر این هم مدیریت می‌کرد و هم فعالیت پربار سندیکایی داشت".» جواد طالعی<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = آبادی| نام = اسکندر|عنوان= طنز محمدتقی اسماعیلی با مزه‌های تلخ، تند و شیرین|نشانی= https://www.dw.com/fa-ir/طنز-محمدتقی-اسماعیلی-با-مزههای-تلخ-تند-و-شيرين/a-17965235|بازبینی= ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۸ مهر ۱۳۹۳|ناشر= دویچه وله}}</ref>
* جواد طالعی «در روزگاری که کم و بیش با انسان‌های تک‌بعدی روبرو هستیم، خوشحالم که می‌توانم دربارهٔ آقای اسماعیلی به عنوان یک انسان حداقل سه‌بعدی و بلکه چهاربعدی صحبت کنم. او تنها طنزپرداز و نویسندهٔ سریال‌های پرطرفدار تلویزیونی چون "خانه قمرخانم" نبود و نیست که ۷۸ هفته به نمایش وضعیت گروه‌های گوناگون اجتماعی می‌پرداخت. اسماعیلی حدود ۶۰ سال پیشینهٔ کار ژورنالیسم ارشد دارد. به این معنی که او تنها در روزنامه‌ها و مجلات توفیق، کشکول و کیهان، نویسنده نبود بلکه افزون بر این هم مدیریت می‌کرد و هم فعالیت پربار سندیکایی داشت".» جواد طالعی<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = آبادی| نام = اسکندر|عنوان= طنز محمدتقی اسماعیلی با مزه‌های تلخ، تند و شیرین|نشانی= https://www.dw.com/fa-ir/طنز-محمدتقی-اسماعیلی-با-مزههای-تلخ-تند-و-شيرين/a-17965235|بازبینی= ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۸ مهر ۱۳۹۳|ناشر= [[دویچه وله]]}}</ref>
* سعید حریری «آقای اسماعیلی با استفاده از شعر شاملو (“دهانت را می بویند مبادا گفته باشی دوستت دارم”) طنز زیبایی با عنوان “سگ را در پستوی خانه نهان باید کرد” نوشته و همه را دعوت کرد که این طنز را بخوانند.»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = طاهری| نام = فرح|عنوان= سخنرانی محمدتقی اسماعیلی (میرزاتقی خان) در کانون کتاب تورنتو|نشانی= https://shahrvand.com/archives/55526|بازبینی= ۱۵ ژانویه ۲۰۲۴|تاریخ= ۲۰ نوامبر ۲۰۱۴|ناشر= شهروند}}</ref>

== فیلمنامه‌ها ==
== فیلمنامه‌ها ==
* ۱۳۴۷- [[خانه قمر خانم (مجموعه تلویزیونی)]] این مجموعه تا سال ۱۳۵۰ ساخته می‌شد<ref>فرهنگ سریالهای تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»، شماره ۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸</ref> و از [[سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران|تلویزیون ملی ایران]] پخش می‌شد. این مجموعه کارگردانان متعددی داشت. [[محمدعلی کشاورز]]، [[فخری خوروش]]، [[سهراب اخوان]]، [[محسن هرندی]]، برهان آزاد
* ۱۳۴۷- [[خانه قمر خانم (مجموعه تلویزیونی)]] این مجموعه تا سال ۱۳۵۰ ساخته می‌شد<ref>فرهنگ سریالهای تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»، شماره ۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸</ref> و از [[سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران|تلویزیون ملی ایران]] پخش می‌شد. این مجموعه کارگردانان متعددی داشت. [[محمدعلی کشاورز]]، [[فخری خوروش]]، [[سهراب اخوان]]، [[محسن هرندی]]، برهان آزاد
* ۱۳۵۱- [[خانه قمر خانم]] فیلمی به کارگردانی [[بهمن فرمان آرا]]. براساس طرحی از محمد آذری.
* ۱۳۵۱- [[خانه قمر خانم]] فیلمی به کارگردانی [[بهمن فرمان آرا]]. براساس طرحی از محمد آذری.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = | نام = |عنوان= خانه قمرخانم ( ۱۳۵۱ )|نشانی= http://www.sourehcinema.com/Title/Title.aspx?id=138109130717|بازبینی= ۳۰ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= |ناشر= [[سازمان توسعه سینمایی سوره|سوره]]}}</ref>


== کتاب‌ها ==
== کتاب‌ها ==
از اسماعیلی تا کنون چهار کتاب منتشر شده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = طالعی| نام = جواد|عنوان= «تا دروغی دیگر» و «طنزهای نیم‌وجبی» محمدتقی اسماعیلی|نشانی= https://shahrvand.com/archives/110719|بازبینی= ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹|ناشر= شهروند}}</ref>
از اسماعیلی تا کنون پنج کتاب منتشر شده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = طالعی| نام = جواد|عنوان= «تا دروغی دیگر» و «طنزهای نیم‌وجبی» محمدتقی اسماعیلی|نشانی= https://shahrvand.com/archives/110719|بازبینی= ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹|ناشر= شهروند}}</ref>
# آدم‌های زیادی
# آدم‌های زیادی
# شما چند می‌ارزید
# شما چند می‌ارزید
# شیرین‌تر از تلخ
# شیرین‌تر از تلخ
# تا دروغی دیگر
# تا دروغی دیگر
# بوی خوش طنز<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = اسماعیلی| نام = محمدتقی|عنوان= بوی خوش طنز|نشانی= https://www.forough-book.com/forough-publishings-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%BA/satirical-irony-%D8%B7%D9%86%D8%B2/#cc-m-product-12959546090|بازبینی= ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۴|تاریخ= ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹|ناشر= انتشارات فروغ}}</ref>


== مقالات و طنزها ==
== مقالات و طنزها ==
از هنگامی که اسماعیلی در مجله توفیق شروع به کار کرد ت همین چند سال پیش که در شهروند تورنتو قلم می‌زدند طنزهای زیادی از ایشان منتشر شده‌است. که برخی از آن‌ها را اینجا می‌آوریم.
از هنگامی که اسماعیلی در مجله توفیق شروع به کار کرد تا همین چند سال پیش که در شهروند تورنتو قلم می‌زدند طنزهای زیادی از ایشان منتشر شده‌است. که برخی از آن‌ها را اینجا می‌آوریم.
* ۲۰۱۶ - بنّای مسلمانی که مسیحی شد!<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = اسماعیلی| نام = محمدتقی|عنوان= نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع|نشانی= https://shahrvand.com/archives/78762|بازبینی= ۱۵ ژانویه ۲۰۲۴|تاریخ= ۱ دسامبر ۲۰۱۶|ناشر= شهروند}}</ref>
* ۲۰۱۹ - نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = اسماعیلی| نام = محمدتقی|عنوان= نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع|نشانی= https://shahrvand.com/archives/110716|بازبینی= ۲۰ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹|ناشر= شهروند}}</ref>
* ۲۰۱۹ - نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = اسماعیلی| نام = محمدتقی|عنوان= نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع|نشانی= https://shahrvand.com/archives/110716|بازبینی= ۲۰ دسامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹|ناشر= شهروند}}</ref>
* ۲۰۲۱ - بهتر نیست شما هم سکوت کنید؟<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی = اسماعیلی| نام = محمدتقی|عنوان= بهترنیست شما هم سکوت کنید؟|نشانی= https://shahrvand.com/archives/116860|بازبینی= ۲۰ نوامبر ۲۰۲۳|تاریخ= ۷ مارس ۲۰۲۱|ناشر= شهروند}}</ref>


== منابع و پاورقی ==
== منابع و پاورقی ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
* {{سوره اشخاص|شناسه=138205140123}}

== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
* {{imdb name|شناسه= ۹۶۸۸۳۳۲}}
* {{imdb name|شناسه= ۹۶۸۸۳۳۲}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۰

محمدتقی اسماعیلی
محمدتقی اسماعیلی در آلمان
زادهٔ۱۰ خرداد ۱۳۱۶ ‏(۸۷ سال)
محل تحصیلدانشگاه تهران
پیشه(ها)روزنامه‌نگار، طنز پرداز، فیلمنامه‌نویس، سندیکالیست
سال‌های فعالیت۱۳۳۷ تاکنون
همسرزهره وثوقی
فرزندانفریبرز و بامداد اسماعیلی

محمدتقی اسماعیلی مشهور به میرزا تقی‌خان (زاده ۱۰ خرداد ۱۳۱۶ در قم)روزنامه‌نگار، طنزپرداز، فیلمنامه‌نویس است. او از روزنامه‌نگار و طنزپردازن قدیمی ایران است که در مجله توفیق قلم می‌زده است و مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمای «خانه قمرخانم» از آثا مشهور اوست.

زندگی

[ویرایش]

او خرداد ۱۳۱۶ در قم به دنیا آمد و در پنج سالگی به همراه خانواده به تهران مهاجرت کردند. از ۱۴ سالگی کار کرده، همراه با کار درس خوانده و دانش‌آموخته رشته جامعه‌شناسی از دانشگاه تهران است.[۱] محمدتقی اسماعیلی در سال ۱۳۴۱ خورشیدی جذب مؤسسه مطبوعاتی کیهان به مدیریت مصطفی مصباح‌زاده شد بعد از چند سال مسئولیت دبیری سرویس شهرستان‌های کیهان را به عهده گرفت که با بیش از ۲۰ عضو بزرگ‌ترین بخش تحریریه این روزنامه محسوب می‌شد. به گفته «اسماعیلی تا آستانه انتقال قدرت سیاسی به روحانیت شیعه در سال ۱۳۵۷ در همین سمت باقی ماند. او همزمان با اداره سرویس شهرستان‌ها یک ستون ثابت طنز هم در کیهان داشت که عنوان «یادداشت‌های پشت چراغ قرمز» را برای آن برگزیده بود. مجموعهٔ این یادداشت‌ها در ایران برای چاپ آماده شده بود که ناشر مدعی شد متن تصحیح شده و آمادهٔ انتشار آن گم شده‌است!»[۲] محمدتقی اسماعیلی از معدود طنزنویسانی ست که بیش ز ۶۰ سال ست می‌نویسد.

فعالیت در زمینه طنز

[ویرایش]

او طنزنویسی را در سال ۱۳۳۷ خورشیدی با هفته‌نامه توفیق آغاز کرد. چند سال بعد، همراه با منوچهر محجوبی،‌ هادی خرسندی، غلامعلی لطیفی، بهمن رضائی، محمد پورثانی، خسرو شاهانی، منوچهر احترامی و ملک‌نیا که جزو معدود طنزنویسان آن زمان بودند، در اعتراض به سیاست‌های برادران توفیق (حسن، حسین و عباس توفیق) این نشریه را ترک کردند. این گروه هفته‌نامه طنز به عنوان پیوست مجله «تهران مصور» به نام «کشکیات» را منتشر کردند که دوام طولانی نیاورد. اعضای گروه پس از ترک «کشکیات» به مجله «کاریکاتور» به مدیریت محسن دَوَلّو پیوستند و موفقیت بزرگی این نشریه پیدا کرد.[۳]

نظرت دیگران

[ویرایش]
  • جواد طالعی «در روزگاری که کم و بیش با انسان‌های تک‌بعدی روبرو هستیم، خوشحالم که می‌توانم دربارهٔ آقای اسماعیلی به عنوان یک انسان حداقل سه‌بعدی و بلکه چهاربعدی صحبت کنم. او تنها طنزپرداز و نویسندهٔ سریال‌های پرطرفدار تلویزیونی چون "خانه قمرخانم" نبود و نیست که ۷۸ هفته به نمایش وضعیت گروه‌های گوناگون اجتماعی می‌پرداخت. اسماعیلی حدود ۶۰ سال پیشینهٔ کار ژورنالیسم ارشد دارد. به این معنی که او تنها در روزنامه‌ها و مجلات توفیق، کشکول و کیهان، نویسنده نبود بلکه افزون بر این هم مدیریت می‌کرد و هم فعالیت پربار سندیکایی داشت".» جواد طالعی[۴]
  • سعید حریری «آقای اسماعیلی با استفاده از شعر شاملو (“دهانت را می بویند مبادا گفته باشی دوستت دارم”) طنز زیبایی با عنوان “سگ را در پستوی خانه نهان باید کرد” نوشته و همه را دعوت کرد که این طنز را بخوانند.»[۵]

فیلمنامه‌ها

[ویرایش]

کتاب‌ها

[ویرایش]

از اسماعیلی تا کنون پنج کتاب منتشر شده‌است.[۸]

  1. آدم‌های زیادی
  2. شما چند می‌ارزید
  3. شیرین‌تر از تلخ
  4. تا دروغی دیگر
  5. بوی خوش طنز[۹]

مقالات و طنزها

[ویرایش]

از هنگامی که اسماعیلی در مجله توفیق شروع به کار کرد تا همین چند سال پیش که در شهروند تورنتو قلم می‌زدند طنزهای زیادی از ایشان منتشر شده‌است. که برخی از آن‌ها را اینجا می‌آوریم.

  • ۲۰۱۶ - بنّای مسلمانی که مسیحی شد![۱۰]
  • ۲۰۱۹ - نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع[۱۱]
  • ۲۰۲۱ - بهتر نیست شما هم سکوت کنید؟[۱۲]

منابع و پاورقی

[ویرایش]
  1. طاهری، فرح (۲۰ نوامبر ۲۰۱۴). «نگاهی به طنز معاصر ایران». شهروند. دریافت‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳.
  2. طالعی، جواد (۱۷ اکتبر ۲۰۱۹). ««تا دروغی دیگر» و «طنزهای نیم‌وجبی» محمدتقی اسماعیلی». شهروند. دریافت‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳.
  3. طالعی، جواد (۱۴ مهر ۱۳۹۸). ««تا دروغی دیگر» و «طنزهای نیم‌وجبی» محمدتقی اسماعیلی». کیهان لندن. دریافت‌شده در ۳۰ دسامبر ۲۰۲۳.
  4. آبادی، اسکندر (۸ مهر ۱۳۹۳). «طنز محمدتقی اسماعیلی با مزه‌های تلخ، تند و شیرین». دویچه وله. دریافت‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳.
  5. طاهری، فرح (۲۰ نوامبر ۲۰۱۴). «سخنرانی محمدتقی اسماعیلی (میرزاتقی خان) در کانون کتاب تورنتو». شهروند. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۴.
  6. فرهنگ سریالهای تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»، شماره ۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸
  7. «خانه قمرخانم ( ۱۳۵۱ )». سوره. دریافت‌شده در ۳۰ دسامبر ۲۰۲۳.
  8. طالعی، جواد (۱۷ اکتبر ۲۰۱۹). ««تا دروغی دیگر» و «طنزهای نیم‌وجبی» محمدتقی اسماعیلی». شهروند. دریافت‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳.
  9. اسماعیلی، محمدتقی (۱۷ اکتبر ۲۰۱۹). «بوی خوش طنز». انتشارات فروغ. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۴.
  10. اسماعیلی، محمدتقی (۱ دسامبر ۲۰۱۶). «نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع». شهروند. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۴.
  11. اسماعیلی، محمدتقی (۱۷ اکتبر ۲۰۱۹). «نقش طنز، جوک و لطیفه دراجتماع». شهروند. دریافت‌شده در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۳.
  12. اسماعیلی، محمدتقی (۷ مارس ۲۰۲۱). «بهترنیست شما هم سکوت کنید؟». شهروند. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۳.

پیوند به بیرون

[ویرایش]