پرواز

پرواز پرندگان

نخستین پرواز مکانیزه در جهان. ۱۹۰۳. کارولینای شمالی توسط برادران رایت

پرواز توانائی جابه‌جا شدن در هوا یا فضا است.

انسان به‌طور طبیعی توانائی پرواز ندارد ولی با وسائل پرنده مانند هواپیما و موشک می‌تواند پرواز کند.

پرواز در هوا

سه دسته از جانوران می‌توانند به‌طور طبیعی پرواز کنند: بعضی از حشرات، بعضی از پرندگان و خفاش‌ها. برخی از پستانداران کوچک (مانند سنجاب‌های کوچک) و چند نوع قورباغه نیز می‌توانند در پرش‌های خود با استفاده از غشائی که بین دست و پایشان وجود دارد در هوا سُر بخورند. هریک از این جانوران توانائی پرواز را در فرایند تکامل طبیعی به شیوه‌ای متفاوت به‌دست آورده‌اند. پرواز پرنده با پرواز حشره از نظر اصول فیزیکی فرق دارد.

هواپیماها در پرواز از نظر فیزیکی تابع قانون‌های مکانیک پرواز هستند.

پرواز در فضا

پرواز در فضا تا قبل از اختراع موشک ممکن نبود. فضاپیماها با موتور موشکی می‌توانند فراتر از جو زمین پرواز کنند.

تاریخچه پرواز

پرواز انسان از زمان‌های دور در مخیلهٔ انسان‌ها بود. هر انسانی در زمان گذشته آرزوی پرواز همچو پرندگان را داشت. در اسطوره‌های چینی و یونانی افسانه‌های از پرواز انسان با اژدها، اسب بالدار، بال برای انسان و … وجود دارد.

اولین اختراع‌ها

اولین کسی که دست به اختراعی برای پرواز زد عباس بن فرناس بود که این اقدام او موفقیت‌آمیز بوده و پرواز وی محقق شد. او در زمان امویان می‌زیست و مسلمان اهل سنت بود. بعد از ابن فرناس، دومین نفر لئوناردو دا وینچی بود. او دستگاهی ساخت که دوبال مثل پرندگان داشت. آن دستگاه را از ارتفاع رها کرد و پس از مدتی طولانی به زمین نشست. در سال ۱۵۰۰ میلادی داوینچی با اضافه کردن فنر به بالهای این دستگاه، برای بال زدن مانند پرندگان، توانست این دستگاه را مدتی طولانی‌تر در آسمان نگه دارد؛ ولی این اختراع با مخالفت‌های بعضی افراد همراه شد به‌طوری‌که آن‌ها دستگاه او را شکستند. داوینچی از این اتفاق ناراحت و از ادامه کار خود منصرف شد؛ ولی او شروعی برای پرواز انسان بود بنا بر همین او را پدر پرواز می‌دانند. در سال ۱۶۸۷ بینه فرانسوی ایدهٔ داوینچی برای پرواز را ادامه داد. او می‌خواست ماشینی به مانند ماشین داوینچی بسازد با این تفاوت که این ماشین سرنشین داشت ولی تلاش بینه با عدم موفقیت در این اختراع به پایان رسید. در سال ۱۷۸۴ بین ونو دستگاهی مانند پروانه ساخت و آن را از ارتفاع رها کرد. این اختراع توانست مدت زیادی در آسمان بماند. در سال ۱۸۴۳ هنسون آلمانی توانست دستگاهی با اتاق کوچک، دو بال و اهرم هدایت بسازد. او این اختراع را از ارتفاع بالا همراه با سرنشین رها کرد و توانست مدت زیادی در هوا بماند؛ ولی این اختراع نتوانست عطش انسان برای پرواز را سیر کند. آن‌ها می‌خواستند که با این ماشین‌ها در آسمان معلق بمانند. یکی از اشکالات این اختراعات عدم قرار گرفتن مرکز ثقل در مکان صحیح است. اختراع هنسون نیز معایب زیادی داشت. خیلی‌ها از او تقلید کردند و جان خود را در این راه از دست دادند. پس از هنسون، بنو فرانسوی در سال ۱۸۷۱ توانست هواپیمایی بسازد که مدت زیادی در آسمان ماند.

جستارهای وابسته

• هوافضا
• شاتل فضایی
• تراجان ووجا

منابع

• سایت ناسا در مورد تاریخچه پرواز

پیوند به بیرون

• انجمن هوا و فضای ایران
• جامعه متخصصین مراقبت پروازایران