محمد حنیف‌نژاد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز واگردانی خودکار خرابکاری بر پایه امتیاز خرابکاری. واگردانی اشتباه ربات را همراه با پیوند تفاوت در کاربر:Dexbot/گزارش اشتباه اعلام کنید. همچنین توصیه میشود حساب کاربری بسازید. برچسب: واگردانی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
|Soure_id = |
|Soure_id = |
||
}} |
}} |
||
'''محمد حنیف‌نژاد''' (۱۳۱۷–۴ خرداد ۱۳۵۱) از بنیانگذاران [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] بود. وی به همراه [[سعید محسن]] و [[علی‌اصغر بدیع‌زادگان]]، سازمان مجاهدین خلق را در سال ۱۳۴۴ پایه‌ریزی کرد.<ref>https:// |
'''محمد حنیف‌نژاد''' (۱۳۱۷–۴ خرداد ۱۳۵۱) از بنیانگذاران [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] بود. وی به همراه [[سعید محسن]] و [[علی‌اصغر بدیع‌زادگان]]، سازمان مجاهدین خلق را در سال ۱۳۴۴ پایه‌ریزی کرد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iran-archive.com/sites/default/files/2021-07/bakhtare-emrooz-27.pdf|عنوان=روزنامه باختر امروز شماره ۲۷ نیمه دوم خرداد ۱۳۵۱ صفحه اول}}</ref><ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=محمد حنیف‌نژاد کیست؟|نشانی=https://about.mojahedin.org/id/d260e1ad-2428-4694-a186-fd949bbd6a74|وبگاه=mojahedin.org|بازبینی=2024-02-11|کد زبان=fa}}</ref> محمد حنیف‌نژاد در سال ۱۳۵۰ توسط [[ساواک]] دستگیر و در چهارم خرداد ۱۳۵۱ به همراه سایر بنیانگذاران و دو تن از اعضای مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران اعدام شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iran-archive.com/sites/default/files/2021-07/bakhtare-emrooz-26.pdf|عنوان=روزنامه باختر امروز شماره ۲۶ نیمه اول خرداد ۱۳۵۱ صفحه اول}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iran-archive.com/sites/default/files/2021-07/bakhtare-emrooz-43.pdf|عنوان=روزنامه باختر امروز شماره ۴۳ نیمه دوم تیر ۱۳۵۲ صفحه ۴}}</ref> |
||
حنیف‌نژاد با تأکید بر اسلام انقلابی و دموکراتیک به عنوان تئوری راهنمای عمل، مشخص کرد که بلحاظ اجتماعی و اقتصادی مرز بین حق و باطل، مرز بین با خدا و بی خدا نیست، مرز واقعی، بین استثمار شونده و استثمارگر است. در همین راستا معتقد بود که ضامن اجرای این اندیشه وجود تشکیلاتی انقلابی است.<ref name=":2" /><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iran-archive.com/sites/default/files/2021-07/mojahedine-khalgh-anha-ke-shahadat-bargozidand-1.pdf|عنوان=کتاب آنانکه شهادت را برگزیدند}}</ref> |
|||
== زندگی == |
== زندگی == |
||
نسخهٔ ۱۱ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۱
محمد حنیف نژاد | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۱۳۱۸ |
| درگذشت | ۴ خرداد ۱۳۵۱ |
| آرامگاه | بهشت زهرا تهران / قطعه‌ی ۳۳ |
| ملیت | ایرانی |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۳۲ الی ۱۳۵۱ |
| آثار برجسته | یکی از بنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق ایران |
| منصب | بنیان‌گذار سازمان مجاهدین خلق |
محمد حنیف‌نژاد (۱۳۱۷–۴ خرداد ۱۳۵۱) از بنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق ایران بود. وی به همراه سعید محسن و علی‌اصغر بدیع‌زادگان، سازمان مجاهدین خلق را در سال ۱۳۴۴ پایه‌ریزی کرد.[۱][۲] محمد حنیف‌نژاد در سال ۱۳۵۰ توسط ساواک دستگیر و در چهارم خرداد ۱۳۵۱ به همراه سایر بنیانگذاران و دو تن از اعضای مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران اعدام شد.[۳][۴]
حنیف‌نژاد با تأکید بر اسلام انقلابی و دموکراتیک به عنوان تئوری راهنمای عمل، مشخص کرد که بلحاظ اجتماعی و اقتصادی مرز بین حق و باطل، مرز بین با خدا و بی خدا نیست، مرز واقعی، بین استثمار شونده و استثمارگر است. در همین راستا معتقد بود که ضامن اجرای این اندیشه وجود تشکیلاتی انقلابی است.[۲][۵]
زندگی
محمد حنیف‌نژاد در سال ۱۳۱۷ در تبریز متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در دبستان همام و دبیرستانهای منصور و فردوسی این شهر گذراند.[۶][۷]وی دانش‌آموخته رشته مهندسی کشاورزی بود. که در ۱۳۴۲ فارغ‌التحصیل شد و دورۀ وظیفۀ سربازی را با درجۀ افسری در تهران و مرکز توپخانۀ اصفهان به پایان برد.[۸]
ازدواج
همسر حنیف نژاد پوران بازرگان اولین زنی بود که عضو مجاهدین خلق شد. پوران در سال 1353 با تراب حق شناس ازدواج کرد و پس از انقلاب به پاریس رفتند تا اینکه در 1386 در آنجا درگذشت.[۹]
فعالیت سیاسی
حنیف‌نژاد در دوران تحصیل دانشجویی فعال و مسئول انجمن اسلامی دانشجویان بود و در جریانات دانشجویی سال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۲ در جبهه ملی و نهضت آزادی فعال بود. در بهمن ۱۳۴۱ و پس از حملهٔ کماندوهای شاه به دانشگاه دستگیر شد و به زندان افتاد و ۷ ماه در زندانهای قزل‌قلعه و قصر بود. وی در داخل زندان نیز از فعالیت باز نایستاد و با تشکیل جلسات سخنرانی و بحث و انتقاد، جو مقاومت در زندان را تقویت می‌کرد.[۶][۸]
او یکی از سه بنیان‌گذار سازمان مجاهدین خلق بود که تا زمان مرگش این سازمان به نام «سازمان مجاهدین خلق» موسوم نشده بود و صرفا آن را «سازمان» می‌نامیدند.[۱۰]
حنیف‌نژاد در جریان همین مبارزات در زندان با سعید محسن آشنا شد. آنها معتقد بودند که برخورد رژیم با تظاهرات ۱۵خرداد ۴۲ باعث تغییر فاز مبارزه شده‌است. به گفته محمد حنیف‌نژاد «کشتار مردمی که دست خالی بودند، نشان داد که دیگر نمی‌توان با شیوه‌های گذشته به مبارزه ادامه داد». آنان در کنار مبارزه به مطالعاتی وسیع دربارهٔ اسلام و همین‌طور مکاتب غربی و نیز مبارزات مردم ایران و دیگر کشورهای جهان پرداختند و به ضرورت مبارزه مسلحانه رسیدند. سپس با عده دیگری از مبارزان جوان و مسلمان که به مبارزه مسلحانه معتقد بودند سازمان مجاهدین خلق را پایه‌گذاری کردند.[نیازمند منبع]
حنیف‌نژاد و اعضای اولیه سازمان مجاهدین خلق در راستای استخراج پاسخ‌های نو برای مسائل کهنه و نو از دل اسلام و از این راه دستیابی به قرائتی نو و پوینده از اسلام و تدوین و ارائه آن تلاش بسیار کردند و می‌کوشیدند تا از دل تاریخ تشیع مشی مبارزه را متناسب با روزگار نو پیدا کنند. وی به همراه سعید محسن و علی‌اصغر بدیع‌زادگان از مهندس بازرگان، آیت‌الله طالقانی و دکتر سحابی نخستین درس‌های اسلامِ سازگار با عصر نو و پاسخگو به مسائل نو را آموختند.[نیازمند منبع]
دستگیری
وی به همراه اکثراعضای اصلی سازمانی که بعدها با نام «سازمان مجاهدین خلق» اعلام موجودیت کرد، طی عملیاتی لو رفتند و در یک خانه دستگیر شدند. یکی از اعضای ساواک به نام شاه‌مراد دلفانی[۱۱] که سعید محسن جهت گرفتن اسلحه از کرمانشاه به وی معرفی شده بود، عامل این لو رفتن بود. محمد، سعید، و علی‌اصغر به اعدام محکوم شدند و مسعود رجوی به حبس ابد محکوم شد.
خیابانی در تهران
در سال‌های ابتدایی پس از انقلاب ۱۳۵۷ یکی از خیابانهای اصلی شهر تهران به نام خیابان شاهپور به نام شهید محمد حنیف‌نژاد نام‌گذاری شده بود که پس از جداشدن خط فکری سازمان مجاهدین خلق از روح‌الله خمینی در سال ۱۳۶۱ نام این خیابان نیز عوض شد و هم‌اکنون خیابان وحدت اسلامی نام دارد اما در مسجدسلیمان خیابانی از مرکز شهر منتهی به میدان همافران به نام وی نام‌گذاری شده‌است و هنوز هم به همین نام معروف است.
منابع
- ↑ «روزنامه باختر امروز شماره ۲۷ نیمه دوم خرداد ۱۳۵۱ صفحه اول» (PDF).
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «محمد حنیف‌نژاد کیست؟». mojahedin.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۱.
- ↑ «روزنامه باختر امروز شماره ۲۶ نیمه اول خرداد ۱۳۵۱ صفحه اول» (PDF).
- ↑ «روزنامه باختر امروز شماره ۴۳ نیمه دوم تیر ۱۳۵۲ صفحه ۴» (PDF).
- ↑ «کتاب آنانکه شهادت را برگزیدند» (PDF).
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «آنها که شهادت را برگزیدند» (PDF).
- ↑ «محمد حنیف‌نژاد کیست؟». mojahedin.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۰۳.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «حنیف نژاد، محمد (تبریز ۱۳۱۷ـ۱۳۵۱ش) - ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی». wikijoo.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۰۳.
- ↑ (Mather 2016)
- ↑ بنیانگذاران / فصل دوم / صفحه‌ی ۶۵.
- ↑ آشنایی با سازمان مجاهدین خلق ایران – جوانه در برابر اولین طوفان
کتاب‌شناسی
تذکر: این کتاب‌ها لزوماً بیطرف نیستند. اما کوشیده شده که شامل تمامی آثار مرتبط باشند:
- جمعی از پژوهشگران، «سازمان مجاهدین خلق» پیدایی تا فرجام (۱۳۴۴ _ ۱۳۸۴)، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی دریافت نسخهٔ آنلاین از سایت رسمی کتاب
- احمدی روحانی، حسین، سازمان مجاهدین خلق ایران، چاپ اول:۱۳۸۴
- جعفری، محمد مهدی، سازمان مجاهدین خلق از درون، نشر: نگاه امروز
- جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی سیاسی ایران ـ سال‌های ۱۳۵۷–۱۳۲۰»، تهران:پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه معاصر
- راستگو، علی اکبر، مجاهدین خلق در آیینه تاریخ، چاپ اول:۱۳۸۴
- کاظمی، محسن، خاطرات احمد احمد
- کریمی، احمدرضا، شرح تاریخچه سازمان مجاهدین خلق ایران و مواضع آن، چاپ اول:۱۳۸۴
- مهرآبادی، مظفر، بررسی تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق، چاپ اول:۱۳۸۴
- رئیسی (رضا)، رفیعی (حسین) و نوحی (حمید)، روند جدایی، تهران، چاپ اول ۱۳۶۰
- میثمی، لطف‌الله، خاطرات لطف‌الله میثمی ج۲