زدبازی
| زدبازی | |
|---|---|
 زدبازی در ۲۰۰۶ | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| خاستگاه | تهران، ایران |
| ژانر | |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۸۱–۱۳۹۳۱۳۹۹–اکنون |
| اعضا | سامان ویلسونمهراد هیدنسهراب امجیعلیرضا جیجیسیجل |
| اعضای پیشین | نسیم |
| وبگاه | |
زدبازی یک گروه موسیقی رپ فارسی است که فعالیت خود را از سال ۱۳۸۱ آغاز کرده‌است. این گروه از قدیمی‌ترین گروه‌های موسیقی رپ در ایران است و به عنوان پیشگام در سبک گنگستا رپ ایران شناخته می‌شود.[۱][۲] اعضای زدبازی در تهران، لندن و پاریس فعالیت دارند.
ابتدا سه خوانندهٔ اصلی و اولیه گروه، سامان رضاپور (سامان ویلسون)، مهراد مستوفی‌راد (مهراد هیدن) و سهراب مصطفوی (سهراب ام‌جی) بودند. سیاوش جلالی (سیجَل) و علیرضا جزایری (علیرضا جی‌جی) نیز از سال ۱۳۸۴ به این گروه پیوستند.[۳] نسیم پاریزه (نسیم) نیز مدتی با این گروه همکاری داشت.
فعالیت هنری
اولین آهنگ آلبوم زاخارنامه به نام «تهران مال منه» در ۱۸ فروردین ۱۳۹۱ پخش شد. این آلبوم در تاریخ ۱۶ خرداد ۱۳۹۱ منتشر شد. مهراد هیدن، سهراب ام‌جی، سیجل، علیرضا جی‌جی و نسیم در این آلبوم حضور دارند. همچنین هیچکس، بهزاد لیتو و آرش دارا در این آلبوم به‌عنوان خوانندهٔ مهمان حضور دارند.
زدبازی، تنها گروه رپ فارسی است که پنج آهنگ با پلی میلیونی در اسپاتیفای دارد. تا سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، پنج آهنگ از آهنگ های زدبازی، هر کدام بیش از یک میلیون بار در اسپاتیفای پلی شدند. تابستون کوتاهه، بچه محل، سیگار صورتی، نکنی باور و چرا بدی نام پنج اثر زدبازی هستند که هر کدام بیش از یک میلیون بار در اسپاتیفای پلی شدند. آثار سیگار صورتی، نکنی باور و چرا بدی از آلبوم زاخارنامه هستند. سیگار صورتی، ترانه ای است که نام آن با توجه به رواج سیگارهای رنگی میان دختران در آن زمان، انتخاب شده و بخشی از ورس مهراد هیدن در این آهنگ، اشاره به اوردوز نامزد سابقش دارد. نکنی باور با همراهی بهزاد لیتو خوانده شده و همچنین ترانه «چرا بدی» که دیس به پیشرو به شمار می‌رود، با همراهی سروش هیچکس ساخته شده است.
در اسفند ۱۳۹۲ مهراد هیدن و تارا صلاحی آهنگی را به نام پس چی شد به نوید شاهسوندی اسکی‌باز و دوست صمیمی اعضای گروه زدبازی که بر اثر سانحه‌ای در پیست اسکی درگذشت، تقدیم کردند.
در سال ۲۰۱۴، آلبوم «پیر شدیم ولی بزرگ نه۱» ساخته شد که خواننده‌های اصلی این آلبوم جی‌جی، سیجل، نسیم و خواننده‌های مهمان این آلبوم بهزاد لیتو، سامی لو، سیاوش راد، کرنلا، سینا مافی، سپهر خلسه، عرفان، مجیکو، پایا و سهراب ام‌جی بودند. این آلبوم، پس از آلبوم زاخارنامه اولین آلبومی بود که به اسم زدبازی منتشر شد. این در حالی بود که مهراد هیدن و سامان ویلسون به دلایلی از علیرضا جی‌جی، سیجل و نسیم جدا شده بودند و در این آلبوم حضور نداشتند. دلیل اصلی این جدایی هم اختلاف هیدن و ویلسون با جی‌جی بود.
در ادامه نوبت به هیدن و ویلسون رسید تا آلبومی را منتشر کنند. آن‌ها آلبومی به نام «بزرگ: جلد ۲» منتشر کردند که سهراب ام‌جی هم در این آلبوم حضور داشت و این آلبوم تحت نام زدبازی نبود.
در بین همین چند آلبوم بود که جی‌جی، سیجل و نسیم، آلبوم پیر شدیم ولی بزرگ نه ۲ را منتشر کردند.
در سال ۲۰۱۷ آلبوم بعدی که تنها به نام هیدن بود و تونل نام داشت منتشر شد. در این آلبوم ویلسون، ام‌جی، سیجل، آرش دارا، زخمی و کنیس به عنوان خوانندهٔ مهمان حضور داشتند.
در همین سال سهراب ام‌جی آلبومی به نام یکسین را منتشر کرد. هیدن، جی‌جی، سیجل، نسیم و بهزاد لیتو در این آلبوم به‌عنوان خوانندهٔ مهمان حضور داشتند. ام‌جی در قطعهٔ «ما» از این آلبوم به منحل شدن زدبازی اشاره می‌کند. ساخت این آلبوم را علیرضا جی‌جی بر عهده داشت.[۴][۵]
آهنگ تابستون کوتاهه
«تابستون کوتاهه» تک‌آهنگی است که در تابستان ۱۳۸۶ توسط گروه زدبازی اجرا شد و با استقبال مخاطبان همراه شد. خوانندگان این آهنگ مهراد هیدن، نسیم، علیرضا جی‌جی، سیجل و سامان ویلسون بودند و همان‌طور که در مستند زدبازی بیان شد آهنگساز این قطعه علیرضا جی‌جی بوده‌است که ابتدا بیت را در پاریس ساخته و سپس در ایران کامل کرد و سامان ویلسون و مهراد هیدن بعد از شنیدن بیت، به آیندهٔ موفق آهنگ پی برده و خواهان حضور در آن شدند.[۶]
گروه زدبازی در مستندی به نام «از زیرزمین تا بامِ تهران»، ساخته اردشیر احمدی و منتشر شده توسط رادیو جوان، اظهار داشته‌اند که این کار یکی از بهترین کارهای گروه بوده و از مقبولیت عمومی نیز برخوردار است.[۶]
تک‌آهنگ‌های فردی اعضا
از اعضای گروه زدبازی تا به حال تک‌آهنگ‌های متعددی منتشر شده‌است که بعضی از آن‌ها مانند «تنگ‌بازی» و «منصفانه» از علیرضا جی‌جی، آهنگ «فوق‌العاده» از سامی بیگی و بهزاد لیتو که سیجل از گروه زدبازی در آن حضور داشت، «اون یکیو میخواد» و «دروغ تعطیل» از سهراب ام‌جِی پخش شده‌است.[۷][۸][۹]
جدایی
پس از بازگشت سامان ویلسون، در گروه اختلافات زیادی در جریان بود که سرانجام باعث دو تکه شدن آن شد و در تاریخ ۹ مهر ۱۳۹۳ در فیس‌بوک گروه اعلام شد که گروه به دو قسمت مختلف تقسیم شده‌است:
نخست: سامان ویلسون، مهراد هیدن
دوم: سیجل، علیرضا جی‌جی و نسیم
و سهراب ام‌جی افزون بر این‌ها به‌صورت جدا با هر دو گروه همکاری می‌کرد.
بازگشت
پس از گذشت سال‌ها از فروپاشی زدبازی، در اسفند ۱۳۹۸ تمامی اعضای گروه به‌طور مشترک عکسی از لوگوی گروه را در صفحات اینستاگرام خود منتشر کرده و به‌نوعی بازگشت زدبازی را اعلام کردند. سرانجام در خرداد ۱۳۹۹، دو تک‌آهنگ جداگانهٔ بچه محل و یخ را منتشر کردند. انتشار ترانهٔ یخ به دلیل رجزخوانی و انتقاد علیه هیچکس و گروه ملتفت، حاشیه‌هایی را به همراه داشت. پیش از آن نیز اختلاف نظرهایی میان هیچکس و گروه زدبازی دربارهٔ محتوا و مضمون ترانه‌های زدبازی، ارتباط زدبازی با سایت‌های شرط‌بندی و ریپورت شدن صفحهٔ امیر تتلو توسط هیچکس وجود داشت که با انتشار این آهنگ، فضای موسیقی رپ در ایران تحت تأثیر اختلاف این رپرهای قدیمی قرار گرفت و ملتهب شد.[۱۰]
واکنش هیچکس و فدایی
هیچکس به انتشار این ترانه واکنشی نشان نداد اما اشکان فدایی از اعضای گروه ملتفت (که هیچکس نیز در آن گروه عضو است) در آهنگی به نام دیگه تابلو شده که پاسخ یا دیس‌بک به گروه زدبازی به‌شمار می‌رفت، این گروه را مرتبط با سپاه پاسداران و حکومت خواند و محتوای آهنگ‌های زدبازی را به باد انتقاد گرفت. ادعای اشکان فدایی از جایی شروع می‌شود که سهراب ام‌جی در اردوی راهیان نور حاضر شد و شبکه سه سیما نیز مصاحبه‌ای با او انجام داد.[۱۱]
فحاشی در آهنگ‌ها
این گروه مدعی است که در آهنگ‌ها به شخص خاصی فحش نمی‌دهد یا به تعبیری فحش به هوا است. سهراب ام‌جی در مصاحبه با رادیو جوان گفته‌است که مخالف فحاشی ناموسی و فحش به‌صورت مستقیم به شخص خاصی است. مهراد هیدن نیز مدعی شد این کلمات همان چیزی است که ما و جوانان ایرانی در محاوره به کار می‌بریم. در ادامه نیز گفت بهتر است به جای خود کلمهٔ فحش به منظور پشت آن پی ببریم که ما منظور خاصی به شخصی نداریم.[۶]
ترانه‌شناسی
آلبوم‌های استودیویی
- زاخارنامه (۱۳۹۱)
تک‌آهنگ‌ها
| عنوان | سال | عضو(ها) | آلبوم |
|---|---|---|---|
| دیس آجیلی | ۲۰۰۲ | سامان ویلسون | N/A |
| مهمونی | ۲۰۰۳ | سامان ویلسون، مهراد هیدن | |
| کل کل | سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، طاها کامی | ||
| آهنگامون خداست | ۲۰۰۴ | ||
| پارتی | |||
| از خزر تا خلیج فارس | |||
| دیس بک | سامان ویلسون، مهراد هیدن | ||
| عروسک | سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی | ||
| بریم فضا | ۲۰۰۵ | سامان ویلسون، سهراب ام جی، سیجل | |
| مال هم بودیم | سهراب ام جی، سیجل | ||
| واسه هر ایرانی | سامان ویلسون، هیچکس | ||
| آماده باش | مهراد هیدن، سهراب ام جی | ||
| بی‌حس | ۲۰۰۶ | سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، سیجل، طاها کامی | |
| تابستون کوتاهه | ۲۰۰۷ | سامان ویلسون، مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم | |
| گیتار کولی | ۲۰۰۸ | علیرضا جی جی، سیجل، نسیم | |
| شهر تاریک | مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی | ||
| زندگی منه | ۲۰۰۹ | مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم | |
| زمین صافه | |||
| چون‌که دیوونتم | مهراد هیدن، سهراب ام جی، طاها کامی | ||
| کوچه | مهراد هیدن، سهراب ام جی، سیجل، طاها کامی | ||
| ایرونی ال.ای. | مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل | ||
| کوکولی کو؟ | |||
| درو باز کن | ۲۰۱۰ | مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل | |
| تلفات جنگ | مهراد هیدن، علیرضا جی جی | ||
| داستان ما | مهراد هیدن، علیرضا جی جی، نسیم | ||
| مثل من | مهراد هیدن، علیرضا جی جی | ||
| پدر من (بد منو نگاه می‌کنه) | ۲۰۱۱ | مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، طاها کامی | |
| Mysterious Eyes | سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل | ||
| بخند مصنوعی | مهراد هیدن، سیجل | ||
| تازه شروع زندگیمونه | مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم | ||
| ساعت وایسه | ۲۰۱۲ | مهراد هیدن، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم، بهزاد لیتو، DJ AFX | |
| تهران مال منه | مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل | زاخارنامه | |
| سیگار صورتی | مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، نسیم | ||
| دروغ تعطیل | سهراب ام جی | N/A | |
| اوبی | ۲۰۱۳ | مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی | |
| بچّه محل | ۲۰۲۰ | سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل، یسنا | |
| یخ | سامان ویلسون، مهراد هیدن، سهراب ام جی، علیرضا جی جی، سیجل |
منابع
- ↑ آAnuj Chopra (۲۰۰۸-۰۱-۲۸). «Iran's 'illegal' rappers want cultural revolution». ایندیپندنت. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۰-۰۱-۱۰.
- ↑ Anuj Chopra (۲۰۰۸-۰۴-۱۶). «Rebels of rap reign in Iran». SFGATE. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۰-۰۱-۱۰.
- ↑ برنامه شب هفتم از بی‌بی‌سی پرشین_سوم نوامبر ۲۰۰۶
- ↑ «پس چی شد از مهراد هیدن و تارا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ فوریه ۲۰۱۴.
- ↑ خبر درباره آلبوم بزرگ شدیم ولی پیر نه بایگانی‌شده در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، بازبینی شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ مستند زدبازی در رادیو جوان
- ↑ «صفحه هیدن در رپسان». متین. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۳.
- ↑ «صفحه جی جی در رپسان». رپسان. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۳.
- ↑ «صفحه‌ام جی در رپسان». رپسان. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۳.
- ↑ «جدال رپرها بر سر «یخ»». روزنامه هفت صبح. ۲۴ خرداد ۱۳۹۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۰-۱۰-۰۱.
- ↑ «اهنگ دیگه تابلو شده فدایی و ادامه درگیری رپرهای قدیمی». سایت خیری شایا نیور.
- مصاحبهٔ برنامهٔ روز هفتم با گروه زدبازی در بی‌بی‌سی فارسی
- مصاحبهٔ رادیو جوان در سال ۲۰۱۴ با گروه زدبازی
پیوند به بیرون
| عمومی | |
|---|---|
| سایر | |
