حباب اقتصادی

حباب اقتصادی داد و ستد با نرخ بسیار گرانتر از ارزش واقعی مورد معامله است که در سطح جامعه همه‌گیر می‌شود. چون تعیین ارزش واقعی، کار دشواری است معمولا پس از افت ناگهانی قیمت و به اصطلاح ترکیدن حباب متوجه وجود حباب می‌شوند. ویژگی حباب، موقتی بودن آن است.

حباب سکه

از نظر کلی، براساس نظریه «احمق‌تر از من» حباب سکه تا زمانی که «ناآگاه‌تر از من» در بازار موجود باشد، دوام خواهد یافت و زمانی که دوره ناآگاهان به پایان برسد، حباب سکه در دستان آخرین ناآگاه از نسل ناآگاهان بازار خواهد ترکید.

از نظر محاسباتی با دانستن دو متغیر قیمت جهانی طلا و نرخ ارز و با داشتن ثابتهایی مانند وزن و عیار سکه، قیمت سکه حساب می‌شود. برخی، اختلاف قیمت سکه در بازار با این قیمت محاسبه شده را حباب سکه می‌نامند.

حباب مسکن

حباب در بازار مسکن هنگامی رخ می‌دهد که فاصله زیاد میان قیمت‌های عرضه و تقاضای مسکن به وجود می‌آید به طوری که این افزایش قیمت بسیار فراتر از قدرت خرید عموم مردم است. در شرایط تورمی ‌ترکیدن حباب مسکن بدین شکل است که قیمت مسکن ثابت می‌ماند و قیمت سایر کالاها افزایش می‌یابد. در این شرایط قیمت واقعی مسکن افت کرده است. راه‌های جلوگیری از بزرگ شدن حباب قیمت کاهش حجم نقدینگی و افزایش نرخ بهره است.

حباب بورس

دسته‌ای از شرکت‌ها هستند که از نظر بنیادی موقعیت خوبی ندارند و توسط گروهی از سرمایه‌گذاران قیمت سهامشان رشد می‌کند و دچار حباب می‌شوند. این گروه از سهام که از چشم‌انداز مطلوب و تولید و پروژه خاصی برخوردار نیستند بدون دلیل خاصی با رشد نسبت P/E مواجهند. بهترین مثال دراین قضیه حباب گل لاله در سال 1637 بود.

برای درک بهتر این بخش عجیب از تاریخ، من با شما سوالی مطرح می کنم: آیا باید برای یک پیاز گل لاله 1.8 میلیون دلار بپردازم؟ اگر جواب سوال مثبت است بهتر است که این سایت را ببندید و از روانپزشک کمک بگیرید. در غیر این صورت ادامه داستان را بخوانید تا متوجه شوید مردم تا چه حد می توانند دیوانه شوند!

وقتی اسم گل لاله می آید همه به هلند فکر می کنند. تعداد زیادی از مردم نمی دانند که گل لاله بومی هلند نیست. در سال 1593 اولین پیاز گل لاله از ترکیه به هلند وارد شد و به سرعت به نمادی از ثروت و پادشاهی تبدیل شد و با معامله گل لاله در آمستردام به یک هیجان عمومی تبدیل شد.

به سرعت این هیجان عمومی تبدیل به یک حباب اقتصادی شد. شاید خنده دار به نظر آید، در سال 1636 یک پیاز گل لاله ارزشی معادل این ارقام داشت : 4000 پوند (هر پوند نزدیک به نیم کیلو) گندم، 16 هزار پوند گندم سیاه ، 12 گوسفند چاق ، 2 گراز، 2 تن کره ، هزار پوند پنیر.

در اوج این حباب قیمتی ، یک سمپر آگوستوس (پیاز گل لاله) به قیمت 6000 فلورین فروش رفت. درآمد سالیانه متوسط یک هلندی در آن زمان 150 فلورین بود. به این معنی است که یک پیاز گل لاله 40 برابر درآمد متوسط سالیانه یک هلندی بود. برای اینکه بهتر درک کنید فرض کند درآمد متوسط سالیانه امریکایی ها 45000 دلار است، در نتیجه یک پیاز گل لاله به قیمت امروزی برابر با 1.8 میلیون دلار می شود.

خیلی زود مردم متوجه دیوانگی شان شدند و پول اسمارت یا هوشمند (اگر بتوانید به این مردمی که در این کار نقش داشتند بگویید هوشمند!) شروع به فروش کردند. در عرض چند هفته قیمت پیاز گل به ارزش واقعی خود رسید به طوریکه چند پیاز گل لاله را با یک فلورین می شد خرید.