فاخره صبا
فاخره صبا | |
---|---|
زاده | ۱۲۹۹ تهران، ایران |
درگذشته | ۲۲ تیر ۱۳۸۶ (۸۶ سال) |
ژانر | کلاسیک |
همسر(ها) | علیرضا افضلیپور |
نوع صوت | متزو سوپرانو |
فاخره صبا (زادهٔ آبان ۱۲۹۹[۱] – درگذشتهٔ ۲۲ تیر ۱۳۸۶) خواننده اپرا (متزو سوپرانو)، نویسنده و فرهنگنویس ایرانی بود.
فاخره فرزند فرخ صبا بود و ابوالحسن صبا پسر عموی پدرش میشد. او در دوازده سالگی برای آموختن آواز به مدرسه کلنل وزیری رفت و نزد عبدالعلی وزیری تحصیل کرد و نواختن پیانو را نیز یادگرفت. همزمان با یادگیری موسیقی ایرانی نزد عبدالله دوامی موسیقیدان و ردیفدان برجسته ایرانی، موسیقی کلاسیک را نیز نزد مادام سابارسکی و کنت مونت فورت شروع کرد. سپس آموختن پیانو را نزد مشیر همایون شهردار تکمیل کرد و آواز و اپرا را نزد خانم نوردین و لیلی بارا آموخت و کنسرتهایی هم همراه با لیلی بارا یا خود به تنهایی در کلوپ ارمنیها اجرا کرد.
خانم صبا سپس برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در کنسرواتوار پاریس موسیقی را ادامه داد. او در سال ۱۳۲۶ فارغالتحصیل شد و به ایران بازگشت.[۲]
در بازگشت به ایران، به استخدام هنرستان عالی موسیقی درآمد و همزمان با گروههای موسیقی کلاسیک در اداره کل هنرهای زیبای ایران، در امر آموزش و اجرا همکاری داشت.[۲]
در سالهای ۱۳۴۱ هنگامی که منیر وکیلی اولین صحنههای اپرایی را در ایران روی صحنه آورد، در آنها اجرا داشت. او در اپرای مادام باترفلای پوچینی نقش سوسوکیرا داشت، و تراویا تای وردی را در تلویزیون و در سالن وزارت فرهنگ و هنر اپرای ارفه و اوریدیس کریستف ویلیبالد گلوک و بعداً در سالن سعدی اپرای تک صحنهای جمیله بیزه در سال ۱۳۴۶ نخستین اپرای کلاسیک به نام کوزی فان توته، اثر موتسارت بهطور کامل در تالار وزارت فرهنگ و هنر به روی صحنه رفت و فاخره صبا نقش دورابلا را اجرا کرد. او در اپرای «دلاور سهند» (اثر سعدی حسنی، موسیقی احمد پژمان و به رهبری حشمت سنجری و با خوانندگی حسین سرشار، سودابه تاجبخش، آلک ملکونیان و روبن آقا بگیانس و خودش) نقش «آذر» را اجرا کرد.
او در اوایل سالهای دهه ۱۳۴۰ کمکم از کار حرفهای کنار رفت[۲] ولی تا ۲۱ اردیبهشت ۱۳۵۹ که سازمان اپرا و باله و ژونس موزیکال جوانان منحل شد امکان خوانندگی را داشت. خوانندگانی چون منصوره قصری، محمد نوری و شهلا میلانی از شاگردان آواز او بودند.
فاخره صبا علاوه بر خوانندگی استعداد نویسندگی نیز داشت و مقالات متعددی در دائرةالمعارف مصاحب نوشتهاست. او و همسرش، علیرضا افضلی پور بنیانگذار دانشگاه در کرمان بودند. بعد از درگذشت او، فاخره صبا همچنان از دور و نزدیک، مراقب احوال دانشگاه کرمان و کتابخانه آن بود.[۲]
فاخره صبا در ۲۲ تیر ۱۳۸۶ درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.[۳]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ فرخزاد، پوران (۱۳۸۱)، کارنمای زنان کارای ایران (از دیروز تا امروز)، تهران: نشر قطره، ص. ۵۱۰، شابک ۹۶۴-۳۴۱-۱۱۶-۸
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ «بر بلندای نیکنامی». روزنامه شرق. ۳۰ تیر ۱۳۸۶. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۹ فوریه ۲۰۰۸.
- ↑ «Kermanema.com :: پایگاه اطلاعرسانی کرمان ما». بایگانیشده از اصلی در ۹ مارس ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۰.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- «حکایت پر فراز و نشیب اپرا در ایران». روزنامه اعتماد. ۱۰ آذر ۱۳۸۶. دریافتشده در ۲۹ فوریه ۲۰۰۸.
- اهالی آبادان
- خاکسپاریها در قطعه هنرمندان بهشت زهرا
- خوانندگان اپرا اهل ایران
- خوانندگان اپرا
- خوانندگان اپرای زن سده ۲۰ (میلادی)
- خوانندگان اپرای سده ۲۰ (میلادی)
- خوانندگان زن اهل ایران
- درگذشتگان ۱۳۸۶
- درگذشتگان ۲۰۰۷ (میلادی)
- زادگان ۱۲۹۹
- زادگان ۱۹۲۰ (میلادی)
- فرهنگنویسان اهل ایران
- مقالههای خرد خواننده اپرا
- نیکوکاران اهل ایران
- نیکوکاران سده ۲۰ (میلادی)