Langues dogon

Langues dogon
Pays	Burkina Faso, Mali
Région	Afrique de l'Ouest
Classification par famille
- langues nigéro-congolaises (famille hypothétique) - langues dogon
Codes de langue
ISO 639-3	Variétés : aqd – ampari dti – ana tinga dbw – bankan tey dbt – ben tey dbu – bondum dom dbg – bunoge dgb – dogul dom dds – donno so djm – jamsay dmb – mombo nzz – nanga dama dtu – tebul ure tde – tene kan dte – tiranige diga dto – tommo so dtm – tomo kan dts – toro so dtt – toro tegu dym – yanda dom
Glottolog	dogo1299
Carte
Carte des langues dogon

Les langues dogon sont une branche de la famille des langues nigéro-congolaises. Elles sont parlées par 600 000 locuteurs au Burkina Faso et au Mali.

Description

Il s'agit en fait de plus de vingt dialectes parfois intercompréhensibles, avec de nombreuses variantes dialectales selon les villages. Un effort de normalisation est en cours. Les trois dialectes considérés les plus archaïques sont le jamsay, le tommo so et le toro so. Au Mali, la Direction nationale de l’alphabétisation fonctionnelle et de la linguistique appliquée (DNAFLA) a choisi le tɔrɔ sɔɔ comme forme standard du dogon dans les années 1970 et celle-ci est considérée comme une langue nationale.

Le tomo kan est parlé par une grande majorité des Dogons des cercles de Bankass, une partie de Bandiagara, Tominian, Mopti (Somandougou) et une partie du Burkina.

Il y a aussi des Dogons qui parlent le sigi so, une langue secrète, parlée par les membres de la société Awa (société des masques) lors des cérémonies religieuses.

Lexique

Lexique des langues dogon selon Heath et al. (2015):

nᵒ	français	anglais	Mombo (Songho)	Yanda Dom (Yanda)	Najamba (Kubewel-Adia)	Yorno-So	Tommo-So (Tongo Tongo)	Ben Tey (Beni)	Nanga (Anda)	Bankan-Tey (Walo)	Toro Tegu (Tabi)	Togo-Kan (Koporo-pen)	Jamsay (orthographe)	Jamsay (Douentza)	Perge Tegu (Pergué)	Gourou (Kiri)
00001	animal domestique (surtout bétail)	domestic animal (esp. livestock)	dèbù bɛ́lí, bɛ́lí	àzɛ̀gɛ̀ / -mú	dúmɛ́-ŋgó / dúmɛ́ː	àrùsɛ̀gɛ́	gìnɛ̀-ý bɛ̀lù, bɛ̀lú	àrsɛ̌ː-m / àrsɛ̌ː	gàsɛ̀gɛ́	jáwdì-m / jáwdì, dáːbà-m / dáːbà	àrùzàká, àrzàgá	gìrⁿí árúsɛ̀gɛ̀	asɛgɛ, gasɛgɛ	àsɛ̀gɛ́, gàsɛ̀gɛ́	àsɛ̀gɛ́	gàrsɛ̀gɛ́
00004	chameau	camel	ɲɔ̀ŋɔ̀mɛ́	ɔ̀gɔ̀-ñɔ̀ŋɔ̀ / -mú	ñ̀ɔ̀ŋɔ̀mɛ́ / ñɔ̀ŋɔ̌ː-mbó	ɔ̀gɔ̀-yɔ̌ːⁿ	ɲòŋóm	ɔ̀ːñùwⁿɔ̂-m	ɔ̀gɔ̀-ñɔ̀ŋɔ̂	ɔ̀ːnⁿɛ̂-m / ɔ̀ːñɛ̂ⁿ	ñɔ́	ɔ̀gɔ̀-ñɔ̌	ɔgɔñuŋo	ɔ̀ɣɔ̀-ñùŋó	ɔ̀gɔ̀-ñùwⁿó	ɔ̀ɣɔ̀-yⁿùwⁿó
00005	chat	cat	gàːwⁿě	gàːⁿ / -mù	gáŋà / gáŋà-mbò	gámà	gámmá	nìnìwⁿɛ̌-m	dòndíyê	nùmǎ-m / nùmá	nìwⁿá	dònó	niniwⁿe	nì-nìwⁿé	nì-nìwⁿé	nìnìwⁿé
00006	bovin (vache ou taureau)	cow, bull (any bovine)	nâː	nàː / -mù	nɛ̌ː / nàwóː	nǎː	nàá	nǎː-m	nàŋá	nǎː-m / nǎː	nàŋá	nàŋá	naŋa	nàŋá	nàŋá	nàŋá
00016	chien	dog	ínjɛ̀	ìnjɛ̀ / -mù, ǹjɛ̀ / -mù	ŋ̀gwɛ̌ː / ŋ̀gwɛ̀ː-mbó	ìjú	ìsé	ìnjɛ̌-m / ìnjɛ́	nɛ̀rⁿî	ǹjèrû-m / ǹjèrú	nènú	ìsí	iju	ìjú	ìšú	ìzú
00017	chèvre	goat	úná	ʔə́nɛ́ / -mù	ínè / ínàː	ɛ̀rⁿɛ́	ɛ̀nɛ́	bɛ́rì-m = bɛ́rù-m / bɛ́rù	bɛ́rî, mírⁿê, mɛ́rⁿɛ̂	bɛ́rù-m / bɛ́rù	ɛ̀rⁿá	ɛ̀rⁿɛ́	bɛru, bɛnna, ɛrⁿɛ	bɛ̀rú, bɛ̀n-náː, ɛ̀rⁿɛ́	ɛ̀rⁿɛ́	bɛ̀rú
00029	mouton	sheep	ánnà	pɛ̀ː / -mú	pɛ̀gɛ́ / pɛ̀gɛ́-mbó	péjú	pédú	pɛ̀rɛ̌-m / pɛ̀rɛ́	pɛ̀rgɛ́	pɛ̀rɛ̌-m / pɛ̀rɛ́	bɛ̀lú	péjú	peju	péːjú	péːsú	péːzú
00043	cheval	horse	sóɲónì	sòm	bàné / bà-mbó, bǎn / bǎn-bó	sǒm	sóm	sǒ-m / sǒː	sǒŋ	sǒ-m / sǒː	sòŋgú, sòŋú, sǒŋ	sɔ̌ⁿ	som	sǒm	sǒm	sǒm
00044	pigeon (domestic)	pigeon (domestic)	dèbù gúmbá-gúmbà	gùlúmbà	gùrmbâː / gùrmbâː-mbò	gùrùmâː	gùrùmbáá	gɔ᷈ːⁿ-m / gɔ᷈ːⁿ	jàːmbá	tùrùsû-m / tùrùsûː	tùsûm	pèlè gúmó	kikaja	kì-kájà	kà-kásà
00047	(tout) oiseau	bird (any)	ìní	àñàn / -mù	nǐː / nìː-mbó	sì-sǎː	sàdàá	nìyⁿî-m / nìyⁿîː	lìːgí	nǐː-m / nǐː	sǎy	sàjú	sajiⁿ, saju	sàːj-îːⁿ, sàjú	sà-sǎy
00049	cochon	pig	álúwà	tól	àlíyà / àlíyà-mbò, ólé àlìyà / ólé àlìyà-mbò	tól	tólú	tórú-m / tórú	tóːrì	àríyè-m / àríyà	tórú	tórú	toru	tórú	tórú
00095	âne	donkey	kɔ́nyɔ̀	zàmdúrú	párŋgá / párŋgá-mbó, páráŋgá / páráŋgá-mbó	jàmdúl	jàndúlú, dúlú	súrú-bɔ̀ŋgɔ̂-m, sú-bɔ̀ŋgɔ̂-m	súmáŋà	dúrù-m / dúrù	zàndúrú	jɔ̀ⁿtúrú	janduru, jamduru	jàndúrú, jàmdúrú	jàmdúrú	zàmdúrú
00129	poulet	chicken	síjà	ɛ̀dɛ̀ / -mú	kòkórò / kòkôr-mbò, kórò / kôr-mbò	ɛ̀ñɛ́	ɛ̀njɛ́	ɛ̀njɛ̂-m / ɛ̀njɛ̂ː	ɛ̀njɛ̂	ɛ̀zɛ̂-m / ɛ̀zɛ̂ː	ɛ̀ⁿsá, ɛ̀sá	kògó	ɛñɛ	ɛ̀ñɛ́	ɛ̀njɛ́	ɛ̀sɛ́
00138	œuf	egg	pólè	tòl	pǒl-ŋgó / pòlé	tâl	tálú	tàrîː	tàːrî	tàrîː	tàrú	tárú	taru	tárú	tárú	tárú
00150	personne, être humain	person, human being	ńdá	nò / nò-mó (DefSg nó gɛ̀)	nǒː / nò-mbó	ìnɛ́ / ìnɛ́-m	ńdɛ́	nǔ-m / nǔː	nǔː	àsùmǎ-m / àsùmǎː	nù-rⁿú / nù-mú = nǔ-m, nùnûːrⁿú / nùmûːmú	nǎ	inen	íné-n / íné-m	íné-rⁿú / íné-m	íné-n
00154	enfant	child	wêː	ènè / èné (DefSg èné gɛ̀)	èndêː / òndôː	îː	íí / úlùm	yí-m / yìtɛ᷈ː	yîː / yì-tɛ̀gɛ̂	yí-m / yìːːtɛ̂ː	ì-rⁿú / ì-mú = ǐ-m, ì-rⁿíː / ì-míː	íːⁿ / úrⁿíː	in	î-n / úrⁿ-ùm	îːⁿ / ímbè-m	î-n / ùr-ûm
00155	garçon	boy	wèː wáláy	ènè-án / -mú	èndèː ánè / òndòː ánàː		àn-nà-ý / ànà úlùm	àsùwⁿɛ̀-yî-m / àsùwⁿɛ̀-yìtɛ᷈ː = àsùwⁿɛ̀-yîː, àsùwⁿɔ̀-yî-m / àsùwⁿɔ̀-yìtɛ᷈ː = àsùwⁿɔ̀-yîː	árⁿâ-yⁿ	àrⁿà-yî-m / àrⁿà-yîː	à-n-iː̀rⁿíː / àrìː-míː	àrⁿá-ỳⁿ / àrⁿá-ùrⁿù	ayin	àyⁿî-n / ǎː-rⁿ-ùm	àn-ǐː-rⁿù / ànú-mbè-m	à-î-n
00156	fille	girl	wèːyǎːy / wìyɛ̌y / wùːyǎy	èní-yɛ̀	èndèː yɛ̌ː / òndòː yàwóː		ì-yà-ý / yàà úlùm	yàː-yî-m / yà-yìtɛ᷈ː = yàː-yîː	yǎ-ỳⁿ	yàː-yî-m / -yîː	yⁿà-rⁿiː̀-rⁿíː / yⁿà-m-ìː-míː	ñɛ̌-ỳ̀ⁿ / ñɛ̌-ùrⁿù	ñɛin	ñɛ̀-în / ñɛ̌ː-rⁿ-ùm	ñǎ-y-nù / ñǎ-mbè-m	ñɛ̌-ỳn / ñɛ̌ː-rⁿ-ìm
00172	femelle	female	yɔ̂ː	yɛ̀ / yɛ̀-mù	yɛ̌ː / yàwóː	yǎː	yàá	yǎ-m	yǎ-ŋ	yǎ-m / yǎː	yá	yǎː	ya	yǎː	yǎː	yǎː
00174	mâle	male	wálá	án / án-mù	ánè / ánàː	àrⁿá	àná	árⁿà-m	árⁿâ	árⁿà-m / árⁿà	àrá	àrⁿá	arⁿa	àrⁿá	àrⁿá	àrⁿá
00196	nouveau	new	kándá	kàndà / -mù	kàndǎː / kàndɛ̌ː	kàná	kàndá	kálà	kándà	kándà	kàlá	kàná	kana	kàná	kàlá	kàná
00238	mourir	die	máré / dwɛ́ː	tíbɛ́ / tíbá-lì	tíbɛ́	yíwⁿɛ́- / yím	yímɛ́	tíwɛ́	túwɛ́	tíwɛ́	núm / núwⁿó	núː	nuwⁿo	núwⁿó	núwⁿó	núwⁿó
00239	(la) mort	death	dwáː	tìbɛ̀	tìbɔ̌ː / tìbɛ̌ː	yǐm	yìmú	tìwɛ́	tùwá	tìwáː	nùwⁿó	nǔː	nuwⁿo	nùwⁿó	nùwⁿó
00251	tuer	kill	gyɛ́ː	jɛ́ / jà-lí-	jìyɛ́, gìyɛ́	dǎː- / dǎy	dàá	jìyɛ́	jìyɛ́, gìyɛ́	jɛ́ / jâ	wɔ̌w / wɔ̌ː	dàrⁿá	wɔ	wɔ̌ː	wɔ̌ː	wɔ̌ː
00307	corps	body	wójì	gòzù	gòjí-ŋgé / gòjí	gòjú	gòdú	gèsú, jèsú	gèsí	jèsù gùsú, jèsú	jèsù-gùsú, jèsù-kùsú, húlè	gìyé	jeju, jejuguju	jèjú, jèjù-gùjú	gèsú	gèsú
00309	peau	skin	gújù	gùzù	gùjú / gùjé	gùjú	gùdú	gùsú	gùsí	gùsú	gùsú	gùjú	guju	gùjú	gùsú	gùsú
00311	chair	flesh, muscle tissue	ńdá námá	gòzù-nàmà	gòjì-nàmâː	gòjù-nàwⁿá, nàwⁿà-jâyⁿ	nàmà búnjɔ́	nàwⁿàː-bàrⁿây	nàmà-bùrá, gèsì-nàmâ	nàmâː, gèsù nàmâː	nàː búŋúnò	nɔ̀wⁿɔ̀-jáⁿ	jejunɔwⁿɔ	jèjù nɔ̀wⁿɔ́	gèsù-nàwⁿá
00313	sang	blood	gèːŋgé	jènjù	gěn-gé / gěn	ìllîː	ìlìyé	gòŋgòró	gòndùgó	gòŋgòró	néŋ	nɛ́	nɛyⁿ	nɛ̂yⁿ	nɛ̂m	nɛ̂yⁿ
00316	cervelle	brain (tissue)	bógè / kòː bógè	bɔ̀ndúm	kîː nòːndìː, dánàː nòːndìː	kúː-bɔ́nɔ̀	dànà bɔ́ndú	kùː-bɔ̀nîː	kùː-tɔ́ːnjɔ́	nɔ̀ːnîː	lòlí, kù-lòlí	sìyè-bɔ́ːnɔ́	kuⁿbɔnum	kùⁿ-bɔ́ːnùm	kùː-bònîː	kùːⁿ sèːbɔ́nùm
00318	ventre	belly	píjí	bɛ̀dɛ̀	kûl / kûl	bɛ̀rɛ́	bɛ̀rɛ́	pìré	bèndé	pìré	bèté, pùró	bǐn, bìní	bɛrɛ	bɛ̀rɛ́	bɛ̀rɛ́	bɛ̀rɛ́
00320	nombril	navel	bòŋgèlé	bɔ̀ŋɔ̀	bɔ́ŋgɔ̀ː / bɔ́ŋgɛ̀ː	bɔ̀gì-ý	bɔ̀ŋgɔ̀-ý	bɔ̀ŋgɔ́	bɔ̀ŋgɔ́	kón	kórú	bɔ̀gú	kon	kón	bɔ̀ŋgɔ́	kón
00322	poitrine	chest (body)	gɔ̂ːⁿ	jèñù	pɛ́lɛ̀-ŋgè / pɛ́lɛ̀, gènjè-gènjêː-ŋgè / gènjè-gènjêː, jèn-jènjêː / jèn-jènjêː	gɔ̌ːⁿ	gèɲɲú	jɛ̀lɛ̀-kûː	gòmbórô	gèndèkûː	cɛ̀lkú		gɔŋɔ	gɔ̀ŋɔ́	gɔ̀wⁿɔ́	gɔ̀ŋɔ́
00323	sein de la femme	female breast	ógyé	émé	ónjùː / ónjìː	írù	írú	írù	úrî	úrù	írù	írí	iru	írù	ɛ̂m	írù
00325	dos	back (body)	túndú	tùnù	bàndí-ŋgé / bàndí	ònɔ́	ònnú	tùlù-kɛ́lɛ̀	tùndù bìrⁿɛ́	tùndú, tùndù kɛ́ndɛ̀	tùŋɔ́	dògò-kɛ́nɛ́	gun, guncɛnɛ	gǔn, gùn-cɛ́nɛ́	tùr-kɛ́lɛ́	gùn kɛ́nɛ́
00343	os	bone	gàːwⁿěː	kìrⁿà	kìná-ŋgó / kìná	kǐː	kìyé	cìrⁿéy	kìrⁿá	kìrⁿěy	cìrá	kìrⁿí	cirⁿe	cìrⁿé	kìrⁿé	kìrⁿé
00359	foie	liver	kíndá	kíndá	kéndàː / kɛ́ndɛ̀ː	kínɛ́	(nàmà)̀ kíndɛ́	cɛ́lɛ̀	kɛ́ndɛ̀	kɛ́ndɛ̀	cɛ́lá	kɛ́nɛ́	cɛnɛ	cɛ́nɛ̀	kɛ́lɛ̀	kɛ́nɛ̀
00360	cœur	heart	dóŋgósí	kìndà-àndònò, kìndà dùgá	kèndàː sósòròː / kɛ̀ndɛ̀ː sósòrèː	lòŋgá	kìndɛ̀ dúgɔ́	cɛ̀lɛ̀-yîː	kɛ̀ndɛ̀-sóró	kɛ̀ndɛ̀ dúwà	cɛ̀là-tóŋó	kɛ̀nɛ̀-jógó	cɛnɛ	cɛ́nɛ̀	kɛ̀lɛ̀-îːⁿ	kɛ̀nɛ̀ îːⁿ
00361	poumon	lung	pùjù-pájù	púːzù-páːzù	búbùjûː / búbùjìː	bǔːjù-bàːjù	kìndɛ̀ bùúdú-bààdù	pùːsù-pàːsá, cɛ̀lɛ̀-pùːsù-pàːsá	kɛ̀ndɛ̀-[púːsù-pâːs]	pùsù-pàsá	kùpàːⁿsú	púːjù-páːjù	pujupaju	pùːjú-pàːjú	pùːsù-pàːsá	pùːzùpàːzú
00364	estomac	stomach	píndí-píndí	pìdìm bìn	bìndù gìndɔ́ː	bìnɛ́	bìndù bòró	bìnjírì	bìndì dùgí	pìrè-kɔ̀rɔ̀ díyⁿàwⁿ	bètè-ká	pùró	puro	pùró	bìŋgírì	pùpùró
00368	intestin (gros et grêle)	intestines (big and small)	nòlè ɲóŋgò	pídím	bìndú / bìndé	kɔ̀ljâː	bìndú	pìrè-kɔ́rɔ̀	bìndî, pìrè-kɔ́rɔ̂	pìrè-kɔ́rɔ̀	pùŋúrɔ̀, pùŋgúrɔ̀	kɔ̀rⁿíː	kɔrⁿiⁿ	kɔ̀rⁿîːⁿ		kɔ̀rⁿîː
00387	genou	knee	kúnjúgà	kúnzú	nàː-kínjì-ŋgè / nàː-kínjìː	yúŋóló	ànù yóŋóló	sínjìː	kùnjò-kúnjô	kízì	nìŋó	nèŋèrè-kúⁿ	nɛŋɛ, nɛŋɛbere	nɛ̀ŋɛ́, nɛ̀ŋɛ̀ béré	nìŋgé	nèŋé
00391	coude	elbow	nɛ̀ː kóló-kólò	nùmà-tɔ́ndɔ́	nùmà-kínjìː / nùmà-kínjìː, nùmà-tɔ́ndɔ̀ː / nùmà-tɔ́ndɛ̀ː, nùmà-dɔ́rɔ̀ː / nùmà-dɔ́rɛ̀ː	nòyⁿ-[tú-tɔ́ŋ]	tɔ́ndɔ́m	nàː-tútɔ̂w, nàː-títɔ̂w	nàː tɔ̀ŋɔ̀-tɔ́ŋɔ̂	nàː tótôw	lɔ̀ tùŋó	nùmɔ̀-tɔ̀tɔ́gú	numotitɔŋ	nùmò tìtɔ̌ŋ	nùwⁿò-tɔ́tɔ́gú	nùmò títóŋ
00401	main, bras	hand, arm	nɛ̂ː, nwɛ̂ː	nùmà	nùmǎː / nùmɛ̌ː	nǒyⁿ	nùmɔ́	nǎː	nǎː	nǎː	lɔ́	nùmɔ́	numo	nùmó	nùwⁿó	nùmó
00411	pied	foot	síː	nàː	nàː-gó / nǎː	kúbɔ́	ánú	lɔ̀sɔ̂ː	lɔ̀sɔ̂	ǹdɔ̀sɔ̂ː	kúwɔ́, kùwɔ̀-tɔ́	kúwɔ́	kɔ	kɔ́ː ? [also kúwɔ́ ?]	kúwɔ́	kúwⁿ́ ...
00412	jambe	leg		nàː	nàː-gó / nǎː	kúbɔ́	ánú	lɔ̀sɔ̂ː	lɔ̀sɔ̂	ǹdɔ̀sɔ̂ː	kúwɔ́	pàgá	kɔ	kɔ́ː	kúwɔ́	kúwⁿ́ ...
00420	cuisse, jambe supérieure (de personne)	thigh, upper leg (of person)		pàgà	nàː-págàː / -págɛ̀ː	pàgá	ànù pàgá	pì-pǎː	pàgá	pǎː	pàgá	tɔ̀wɔ́	daŋarⁿa, digɛ	dáŋárⁿá, dígɛ́	pà-pàgá	dígɛ́
00422	doigt	finger	nɛ̀ː síː	nùmà-éː, nùmà-yé	nùmà-sɛ́ndɔ̀ː / -sɛ́ndɛ̀ː	nòyⁿ-sǎy	nùmɔ̀ sǎy	nàː-sîːⁿ	làsìrî	nàː-sìrîː	lɔ̀-[ì-rⁿú]	nùmɔ̀-íːⁿ	numoiⁿ	nùmò-îːⁿ	nùwⁿò-šîːⁿ	nùmò îːⁿ
00431	ongle (de la main)	fingernail	nɛ̀ː síː kòbèlè	nùmà-[kòmbíl-yè]	nùmà-kóbùlùː / -kóbìlìː	nòyⁿ-kòbìlǐː	nùmɔ̀ sày kobìlìyé	nàː-sìːⁿ kɔ̌wːrⁿⁿìː	làsìrì-kɔ̀mɔ́rɔ̂, làsìrì-kɔ̀mbɔ́rɔ̂	nàː-sìrìː kɔ́ːrɔ̂ː	lɔ̀-cèwrěy	nùmɔ̀-kɔ̀rⁿíː	numokikow	nùmò-[kì-kǒw]	nùwⁿò-šìːⁿ kómjó	nùmò kǒw
00434	cheveux	hair	kúlɛ́	kùlà	kùlɛ́-ŋgó / kùlɛ́	kù-kûl	kúló	kù-kúyɔ́	kìyá	kùyá	kúrɔ́	kúrɔ́	kurɔ	kúrɔ́	kúrɔ́	kúrɔ́
00435	cheveux (de tête)	head hair	kóː kúlɛ̀	kòː-kùlà	kìː kùlɛ́	kù-kùlǐː	kùŋgùlò-ý	kùː-[kù-kúyɔ́]	kùː-kìyá	kùː kùyá	kù-kúrɔ́	kùⁿ-kúrɔ́	kuⁿkurɔ	kùːⁿ kúrɔ́	kùː-kúrɔ́	kùːⁿ kúrɔ́
00455	tête	head	kóː	dànà-bàndá, dàná, kóː, kòː-tógóró	kîː-ŋgè / kîː, dánàː / dánɛ̀ː	kûː, dárⁿá	kúú, dáná	kûː, kù-tógórò	kûː	kûː	kú, kù-bónó	kùⁿ-kɛ́nɛ́, kúⁿ	darⁿa, kuⁿ	dárⁿá, kúːⁿ	kùː-tógóró	kúːⁿ
00460	oreille	ear	súgúlí kìjìkìjì	sún	súnùː / súnìː	súgùrù	súgúlú	súːrⁿù	súŋúrⁿì	sûn	súgúrú	súgúrú	sun	sûn	súŋúrⁿù	súŋùn
00464	œil	eye	gírè	gìd-íyè, gìdè	gìró / gìré	gìrǐː	gìré	jìré	gìré	gìré	jìró, gìró	gìré	jire	jìré	gìré	gìré
00477	bouche	mouth	dónì	cɛ́nɛ́, m̀bò	ìbí-ŋgé / ìbí	kɛ̀nɛ́, áŋá	kɛ̀nnɛ́, áŋá	mǒː, m̀bǒː	nɔ̌ː	mbǔː	ká	káⁿ	ka	káː	káː	káː
00478	langue (corps)	tongue	nèːndé	nɛ̀mdà	nɛ̌ndɔ̀ː / nɛ̌ndɛ̀ː	nɛ́nɛ́, nɛ̀nɛ̌ː	nííndɛ́	lɛ̀mdɛ̂ː	nɛ́ndɛ̀	lɛ̀mbìrɛ̂	lèlá	nɛ́nɛ́	nɛnɛ	nɛ̀nɛ́	lɛ̀lɛ́	nɛ̀nɛ́
00483	nez	nose	kínjà	kìnzà	kìnjâː / kìnjɛ̂ː	kín	kínú	círⁿì	kírⁿê	círⁿè	cìrⁿò-ká	kírⁿí	cirⁿe	círⁿé	kírⁿé	kírⁿé
00488	visage	face	gìrè úmbúlú	gìdè-nòm	gìrò-m̀bùlǎː / -mbùlɛ̌ː, gìr-mùlǎː / -mulɛ̌ː	gìrù-pàlá	gìrè m̀bùló	jìrè nûm	gìrè-nɔ̌ː	gìrè nûm	jìnǒŋ, gìnǒŋ	gìrè-bàrⁿá	jireparⁿa	jìrè-pàrⁿá	gìrè-nǔm
00489	front	forehead	gíndó	dìmè	géndè-ŋgè / géndèː	dìmɛ́	dìmmú	dìmbêː	gímbè	dìmbêy	dìmó	dìmé	dime	dímé	dìmbé	dǐm
00496	joue	cheek	tégámó	pàmà	tùrûː / tùrîː	màná, légè	tùgú	cèlêː	kèːndê	kèndêy	kà-pìrŋgó	légé	busumo, lege	bùsùmó, légé	kèlé
00498	menton	chin	béːⁿ	bìyà	a᷈ː / ǎːyè	bì-bɛ̌ː	bɛ̀-bɛ̀ɛ́	òmbôy	ɔ̀ːmbɔ̂	ɔ̀mbɔ̂y	bɛ̌w	bɛ̀-dònó	bɛw	bɛ̌w		bɛ̌w
00499	dent	tooth	ínnì	ìn	ìnɔ̌ː / ìnɛ̌ː	ɛ̌n	ìnú	ìrⁿú, ìrⁿí	ǹnɛ́, ìnɛ́, ìrⁿɛ́	ŋìrⁿɛ́, ñìrⁿɛ́	jìrⁿó	ìrⁿí	irⁿe	ìrⁿé	ìrⁿé	ìrⁿé
00521	cou	neck	párù	kɔ̀lɔ̀	mɔ᷈ː / mɔ̌ɛ̀	kù-kɔ̀lɔ́	ɔ̀dɔ́	kɔ̀rɔ́	kɔ̀rɔ́	kɔ̀rɔ́	kɔ̀rɔ́	kɔ̀rɔ́	kɔrɔ	kɔ̀rɔ́	kɔ̀rɔ́	kɔ̀rɔ́
00556	respirer (verbe)	breathe (verb only)	néndélè	nìndúgó / nìndúgó-lì	súnjí	nínɛ́- / nínú	nínnɛ́	súⁿ	súmó	súmɔ́	húmsú / húmsó	ñìné	yine	yìné	súwⁿó	súwⁿó
00596	bâiller, faire un bâillement	yawn, make a yawn		àːlìyà áːlíyɛ́	àyîn ǎy	wàːg-ɛ̂ː wǎːg-ɛ́ː	àŋà-mà-kà-káá káá	mòː-kôː kó	àːnjâ áːnjí	mbùː-kôː kó	ká kó / kó	óŋó sáːŋì, óŋó dǎːrì	kakoyko	kàː-kô-y kóː	kàː-pôː póː	kàː kôy kóː
00613	cracher	spit (verb only)	sòːnjí swɛ́ː	tóː / tóː-lì	swɛ́ / swɛ̀	tɔ́ː- / tɔ́ː	tɔ́ɔ́	tɔ́	tɔ́njí	tɔ́tí	tú / tɔ́	túrɔ́	tɔ	tɔ́ː	tɔ́ː	kágúzá
00642	vomir	vomit (verb only)	sóríŋgè swɛ́ː	úló / ùlò-lí	úl / ùlè	gùlɔ́- / gùlɔ́	gùlɔ́	gùrɔ́	úró	gùrá	bìtú / bìtó, gùrú / gùrɔ́	gùrɔ́	tɔ	tɔ́ː	gùrɔ́	tɔ́ː
00646	urine	urine	mónjì	ómzú	mǒnjè	ìsán	ǹjàrìí	òmjú	ɔ̀njî	ɔ̀zûː	ànnà-ní	ìⁿsìrⁿí	usurⁿo, susurⁿo	ù-sùrⁿó, sù-sùrⁿó	ùsùrⁿú	ùsùrⁿú
00649	rire (verbe)	laugh (verb only)	mándú mándè	màndú / màndà-lí	màndí / màndè	mɔ̌ː- / mɔ̌ː	mòmó	màní	màndí	màní	mɔ̌m / mɔ̌ː	mɔ̌ː	mɔwⁿɔ	mɔ̀wⁿɔ́	mɔ̌ːⁿ	mɔ̀wⁿɔ́
00665	déféquer, faire caca	defecate, have a shit	sùgɔ̀ súgé	sùwà súwɔ́	sùgɛ́ súgɛ́	bɔ́jɔ̀ bɔ̀jɔ́	bɔ́dɔ́ bɔ̀dɔ́, nààndá káná	sùwɔ́ sùwɔ́	sùgɔ́ súgɔ́	sùwá sùwá	bɔ́sɔ́ bɔ̀sú / bɔ̀sɔ́	bɛ́ː bɛ̌ː	bɛbɛ	bɛ́ː bɛ̌ː	bɛ́ː bɛ̌ː	bɛ́ː bɛ̌ː
00666	excréments, caca	excrement, shit (noun)	súgò	sùwà	sùgɛ́	bɔ́jɔ̀	bɔ́dɔ́	sùwɔ́	sùgɔ́	sùwá	bɔ́sɔ́	bɛ́ː	bɛ	bɛ́ː	bɛ́ː	bɛ́ː
00676	sueur	sweat (noun), perspiration	újì	úzú	úgù	sǒː	sòó	sùsǒː	sǒy	sòː-sóː	dòró	òːgú	ogu	òːgú	sò-sǒy	òːgú
00690	s'asseoir	sit, sit down	kùnjùgà kóːⁿ kúndá	óbí-yó / óbí-yó-lì	óbí-y	dày�ⁿ-ɛ́ː / dàyⁿ-íː	dànní-yɛ́	èwyêː éw-yé, éw-yé	éw-yé	éy-yé	dǐŋ / dìŋé	dɛ̀ŋ-îː / dɛ̀ŋ-ɛ́ː	diŋe, diŋdiŋe	dìŋé, dǐŋ dìŋé	dènjé	dìŋé
00704	se mettre debout (verbe)	stand (verb only)	íŋgyɛ̂ː	íŋgílɛ́ / íŋgílá-lì	íŋgí-yɛ́	íŋ-ɛ́ː- / íŋ-íː	íŋí-yɛ́	íː-yí	íː-yí	íː	ígú / ígó	ìg-îː / ìg-ɛ́ː	ijɛ	íjɛ́	ígí-yɛ́	ígɛ́
00734	se coucher	lie down, go to bed	bíːyè	bì-yó / bì-yè-lí	bǐy / bìyè	dǐːⁿ- / dǐːⁿ	ǹjó ǹjí-yó	bì-yé	bìyé	bìyé	ìsú / ìsé	ìmú ìm-îː / ìm-ɛ́ː	iñe	ìñé	ìnjé	ìsé
00760	queue (de chien, de mouton, etc.)	tail (of dog, sheep, etc.)	dúlɔ́	dùlɔ́	dúlɔ̀ː / dúlɛ̀ː	dúlɔ̀	dúlɔ́	dúrɔ̀	dúrâ	dúrà	báná	dúrɔ́	durɔ	dúrɔ́	dúrɔ́	dùrɔ́
00762	aile (d'oiseau)	wing (of bird)	kárákárá	kàgádà	kàkàrâː / kàkàrɛ̂ː	gámìrù	ká-kárú	gámjá	kà-kásâ, jɛ̀rɛ́	jɛ̀ndɛ̂ː	jɛ̀tá	gáñá	gamñu	gámñú	gámjá	gámsá
00772	corne (d'animal)	horn (of animal)	kɛ́lɛ́	célá, cɛ́lɛ́	kɛ́lɔ̀ː / kɛ́lɛ̀ː	kílɛ̀	kɛ́lɛ́	cíyà	kírâ	kíyà, cíyà	círá	kírɛ́	cirɛ	círɛ́	kírɛ́	kírɛ́
00779	plume (d'oiseau)	feather	ìní kúlɛ̀	kùlà	kùlɛ́-ŋgó / kùlɛ́	kù-kûl	kúló	[kù-kúyɔ́]	kìyá	kùyá	kúrɔ́	kúrɔ́	kurɔ	kúrɔ́	kúrɔ́	kúrɔ́
00867	racine	root	kágì	dìlú, dǐl	wǒl-ŋgó / wòlé	wél	wélú	wéːrí	wèːrî	wòrú	wóró	bɔ̀rɔ̀-díː	bɔrɔceŋ, ceŋ	bɔ̀rɔ̀-céːŋ, céːŋ	kéːŋgú	kéːⁿ
00883	écorce	tree bark	kòmbòlí	tìmè-sábú			jóyⁿ, kó-kóbú	kù-kòmbîː, kì-kòmbîː, kòmbîː	tùmà-pôː, tùmà-[kò-kòmbí]	tùndú, kò-kòmbûː	kǒw, tìwⁿá kôw	kòkǒː	jey	jêy, jǎyⁿ	gɛ̂ːⁿ	zǎyⁿ
00900	feuille (de plante)	leaf (of plant)	kúbɛ̀	kùlà	kòmbá-ŋgó / kòmbá	lɛ̂ː	núyɔ́	jɛ̀lɛ̂ː, jɛ̀lɛ̂y, jì-jɛ̀lɛ̂ː, jì-jɛ̀lɛ̂y	úwâ	jɛ̀ndɛ̂ː, gɛ̀ndɛ̂ː	kɔ̀tɔ́	kúrɔ́	kurɔ	kúrɔ́	kúrɔ́	kúrɔ́
00969	fleur (d'arbre ou de plante herbacée)	flower (of tree or herb)	púlú	wɛ̀rú	pùnɛ̌n-gó / pùnɛ̌n	pǔy	púyó	pùrⁿǔy, pùrⁿǐː	pùrⁿó	pùrⁿó	pùró	pìyé	purⁿo	pùrⁿó	pùrⁿó	pùrⁿó
01023	boubou ou chemise (toutes sortes)	boubou (robe) or shirt (all types)	sɔ̂y	sɔ̀ŋ-nùŋà	núŋáː / núŋɛ́ː	àrùgǒy	bɔ̀ɔ̀gɔ́, sɔ̀w nùmɔ́	sùŋgɔ̌y	sùŋgɔ́	sùkɔ̌y	dòlkí	àrùkó	arⁿakɔyⁿ, arakoru	àrⁿàkɔ̌yⁿ, àràkòrú	àrkǒy	àrkǒy
01232	coudre (à l'aiguille)	sew (with needle)	kúyé	píyɛ́ / pìyá-lì	kóy / kòyè	lɔ́ː	nɔ̌y nɔ́ɔ́	kúyó	kóː	kó	átú / átá	tǔⁿ ájìrì	ajara	ájárá	pɛ́ː	ásárá
01247	coton	cotton	kɔ́ːndí	cèñè, cɛ̀ñɛ̀ (archaic)	sá-gò / sáyè	nàmú	kɛ̀ɲɲɛ́	nàːmbú, nàːmú	nàːmbí	nàmú	nǎm	kɔ́nú	nam	nǎːm	nàːmbú	nàːmú
01341	bracelet	bracelet	nɛ̀ː párù dúbè	nùmà-mɛ̀nú	nùmà-[sàgá-ŋgó] / -sàgɛ́	nòyⁿ-mɛ̀nǐː	nùmɔ́ wàrè-y, nùmɔ̀ kɔ̀kɔ́lɔ́ wàrè-y, sɛ́njɛ́	nàː mɛ́ːníː	sártì, sárdì, nàː-sártì	nàː-ñírⁿéy	lɔ́ tèːⁿsù, téːⁿsú	nùmɔ̀-mɛ́n	mɛn, numokɔrɔmɛn	mɛ́n, nùmò-kɔ̀rɔ́-mɛ̂n	nùwⁿò-sáddù	mɛ́n
01361	collier	necklace	kíːŋgú	kɔ̀lɔ̀-dùgɔ̌y, kɔ̀lɔ̀-dùgá	dúgàː / dúgɛ̀ː	dùgɔ̀-ý, dúgɔ́	dúgɔ́	kɔ̀rɔ̀ dúwɔ̀	dùgà-ǹjâ	kɔ̀rɔ̀-dúwà	dùgɔ́	kɔ̀rɔ̀-dìŋɛ̌ː	dugɔ, kɔrɔdugɔ	dúgɔ́, kɔ̀rɔ́-dúgɔ̀	dùgɔ̀-îːⁿ, dùgɔ̀-ìːⁿ-kɔ̀rɔ́	dùgɔ́
01404	boucle d'oreille	earring	sùgùlè tùlé	sún-zèrégè	sùn-[sàgá-ŋgó] / -sàgɛ́	jèlè-jálá	sùgùlù jèlè-ý	sùːrⁿù búkúlîː	sùŋùrⁿù-[gèrè-gárá]	sùn-ñírⁿéy, sùn jíːdì	súgúrú lìsà	sùgùrù-jèːlé	bukulu, sunbukulu	búkúlù, sûn-búkúlù	sùŋùrⁿù-gélgé	sùŋùn gídù
01436	boire (qch)	drink (sth)	nyɛ́ː	nìyⁿɛ́ / nìyⁿà-lí	nɛ́	nɔ̌ː- / nɔ̌ː	nɔ́ɔ́	nɔ̌	nɔ̌ː	nɔ́	ní / nɛ́	nɔ̌ː	nɔ	nɔ̌ː	nɛ̌ː	nɔ̌ː
01446	crème de mil	cream of millet	sèːŋgè síjálà	sòl	sòlé / sòlé	pɔ̀rⁿɔ́	sólú	pírⁿà	sèrí, yûː-sèrì	pírⁿà	sèrú		pirⁿe	pìrⁿé	pìrⁿé	pìrⁿé
01464	bouillie	porridge	ɔ́mɔ̀	àlá	bàːnâː / bàːnɛ̂ː		ɔ́mɔ́	kàsâː, bóyrì	bóyrè	kàsáː		tɔ̀rú	boyri, pirⁿe	bóyrì, pìrⁿé		àrá
01480	bière de mil	millet beer	sèːŋgè kɔ́ndyɔ́	kɔ̀nzɔ̀	kɔ̀njɛ́-ŋgé / kɔ̀njɛ́, sêː kɔ̀njɛ̀	kɔ̀ɲɔ́	yúú kɔ̀njɔ̀	kɔ̀njɔ́	kɔ̀njɔ́	kɔ̀zɔ́, yûː-kɔ̀zɔ̀	kɔ̀ⁿsɔ́, kɔ̀ːⁿsɔ́	ñúː kɛ́ñɛ́	kɔñɔ, ñukɔñɔ	kɔ̀ñɔ́, ñùː-kɔ̀ñɔ́	yùː-kɔ̀njɔ́	kɔ̀sɔ́
01494	thé	tea	tɛ̂ː	têː	àtêː	têː	téé	átêː, ásù-m	têː	átèː	àtêː	té	atey, ate, tey, te, ayⁿ	átêy, átêː, têy, têː, âyⁿ	átêː	àtêː
01495	eau	water	mîː	ínjú	íŋgé / íŋgé, ínjé / ínjé	dǐː	díí	nîː	nîː	nîː	ní	díː	ni	níː	níː	níː
01496	lait	milk	ɛ́mɛ́	émé	ɛ́mɛ̀ː / ɛ́mɛ̀ː	ɛ̂m	ém	ɛ́wⁿɛ̀yⁿ	ɛ́mɛ̂	ɛ́mmɛ̀yⁿ	ɛ̂m	írí	ɛm	ɛ̂m	ɛ̂m	ɛ̂m
01528	miel	honey	ígè	ìzèŋ	ǹjǐː	yɛ̌yⁿ	ììyé	yěy	òːndó, òːndò-nîː	yěy	ìwó	tɛ̌ː	yuŋni, yuŋ	yùŋ-níː, yǔŋ	kàwⁿà-yòŋgú, kàwⁿà-yǒŋ	yùŋú
01540	manger (repas)	eat (meal)	ɲɛ́ː	ʔə́ñɛ́ / ʔə́ñá-lì	kwɛ́	káː	ńyɛ́	ñɛ́	kɔ́ː	ñɛ́	lí / lɛ́	ñíː / ñíː	ñɛ	ñɛ́ː	ñɛ́ː	ñɛ́ː
01541	manger (viande)	eat (meat)	tɛ́mɛ́	kúbó	kúbí / kùbè	tɛ́wⁿɛ́	tɛ́mɛ́	kúwó	kúwó	kúwó	kúw / kúwó	kúwó	ko	kóː	kúwó	kúwó
01580	faim	hunger (noun)	kúgɔ́	jà	gàːgó / gàːgé	gɛ̌ː	gíyɛ́	kɔ̂ː	gìyá	kɔ̂ː	àrkírì	gɛ̌ː	jɛ	jɛ̌ː	gɛ̌ː	gɛ̌ː
01593	lécher	lick	nɛ́lɛ́	dɛ̀gɛ́	nɛ́gɛ́	dɛ̀gɛ́	dɛ̀gɛ́	dɛ̀gɛ́	dɛ̀gɛ́	dɛ̌ː	dɛ̀gú / dɛ̀gá	dɛ̀gɛ́	dɛgɛ	dɛ̀gɛ́	dɛ̀gɛ́	dɛ̀gɛ́
01595	sucer (bonbon, etc.)	suck (e.g. candy)	mílɛ́	úmzó / úmzó-lì	ónjí	ɔ́ɲɔ́	ɔ́njɔ́	ɔ́njí	ɔ́njí	ɔ́zí	ɔ́ⁿsú / ɔ́ⁿsɔ́	ɔ́ñɔ́	ɔñɔ	ɔ́ñɔ́	ɔ́njɔ́	ɔ́sɔ́
01597	avaler	swallow	míːndɛ̀	mìrⁿɛ́ / mìrⁿà-lí	mìnɛ́	mɛ̀rⁿɛ́	mìnɛ́	mìrⁿɛ́	mìrⁿé, mìrⁿɛ́	mìrⁿé	mìrú / mìrá	mìrⁿí / mírⁿí	mirⁿe	mìrⁿé	mìrⁿé	mìrⁿɛ́
01682	viande	meat	námà	nàmà	nàmâː / nàmɛ̂ː	nàwⁿá	nàmá	nàwⁿâː	nàmâ	nàmâː	nàwⁿá	nɔ̀wⁿɔ́	nɔwⁿɔ	nɔ̀wⁿɔ́	nàwⁿá	nɔ̀wⁿɔ́
01720	faire la chasse (verbe seulement)	hunt (verb only)	dàːnà ǹkálúmá kání	dànú / dànà-lí	tálɛ́	dàná- / dànú	àn-tólú táálá	dànní	táːrí	òsíyé	ósú / ósó	dàná	dana	dàná		dàná
01758	tirer sur (qn/qch, avec un fusil etc.)	shoot (sb/sth)	táyé	táː	tɛ́ː / tɛ̀ː	táː/táy	táá	tá	táː	tá	táy / táyá	tɛ́wɛ́	taⁿ	táːⁿ	táː	táːⁿ
01976	sel	salt	nêwⁿ	nɛ̀m	nɛ̌m-gó / nɛ̀mɛ́	nɛ̌m	nɛ̌m	nɛ̌m	nɛ̀ːmí	nɛ̌m	nɛ̌ŋ	mɛ̌ː	nɛm	nɛ̌m	nɛ̌m	nɛ̌m
01991	huile (végétale, liquide ou en forme de beurre)	oil (vegetable, liquid or buttery)	nûː	nìː	ně-ŋgó / nègé	nǐː	níyɛ́	nì-sàrⁿá, nù-sárⁿá	lìːgí	nǐː	lǒw	nìŋí	nuŋ	nǔŋ	nùŋgú	nùŋú
02012	feu	fire	génì	gòlò	gólò / gólè	yǎm	ɲǎm	go᷈ː	go᷈ː	go᷈ː	núwⁿɔ́	ñɛ́ː	nuwⁿo, nuwⁿɔ	núwⁿó, núwⁿɔ́	núwⁿó	núwⁿó
02046	charbon	charcoal	gènì síː	jɛ̌mnɛ̀	gɛ́mílɛ́-ŋgó / gɛ́mílɛ́, kùmá-ŋgó / kùmá	gì-gɛ̀rⁿɛ̌m	gɛ́mɛ́lɛ́, kílɛ́	jɛ̀ːrⁿɛ̀ jɛ́m	jɛ́mírⁿɛ́	jɛ̀mɛ̀nè jɛ́m	jɛ́mnɛ́	gɛ́wⁿɛ́rⁿɛ́	jɛŋɛrɛjɛm	jɛ̀ŋɛ̀rɛ̀ jɛ́m	jɛ̀mnɛ̀ jém	kìrɛ́
02049	cendre	ashes	dwɛ̂ː	dɔ̀yⁿɛ̀	dɔ̀dɛ̌ː-ŋgó / dɔ̀dɛ̌ː	únɔ̀	ɔ́índɛ́, úndɔ́	dɔ̀yⁿɔ̌yⁿ	dùyá	dɔ̀yⁿɔ̌yⁿ	dòwⁿòsú	dɔ̀yⁿɛ́	dɔyⁿɔ	dɔ̀yⁿɔ́	dɔ̀yⁿɔ́	ɛ́ːrⁿɛ̀
02050	fumée	smoke	kúmbè	kùmò	kùmbú / kùmbí	kúmɔ́	kùmmɔ́	kùkùmbó	kùmbó	kùkúmbó	kúmó	kùkúmó	kukumɔ	kù-kùmɔ́	kù-kùmbó	kùkùmó
02052	souffler sur (feu etc.)	blow on (e.g. fire)	púbúlè	púːbí-yɛ́	púmíl / pùmìlè	púb-ɛ́ː- / púb-íː	ɲǎm púúbí-yó	púːrⁿú	púmírⁿí	púːrⁿí	púrú / púró	ñɛ́ː píyé	piwɛ	píwɛ́	píyɛ́	fíwé
02059	banane	banana	bóródyâ	bɔ̀rɔ̀díyà	bòròdíyàⁿ-ŋgò / bòròdíyàⁿ	bɔ̀rɔ̀dɛ̂ː	bɔ̀rɔ̀ díɛ́	bɔ̀rɔ̀díyà	bɔ̀rɔ̀-díyâ	bòròdíyà	bòròdíyà, kɔ̀ŋkɔ̀ntɛ́	nàmàsá	namasa, borodiya	nàmàsá, bòròdíyà	bɔ̀rɔ̀-díyà
02069	mil	millet	séːŋgè	yúː	yó-ŋgó / yógé	yǔː	yúú	yûː	yûː	yûː	yú	ñúː	ñu	ñúː	yúː	ñúː, ñùː pírú
02070	sorgho	sorghum	ɛ́mbà	ɛ̀mà	èmbá-ŋgó / èmbá	ɛ̀mɛ́	ɛ̀mmɛ́	ɛ̀mɛ̌yⁿ	ɛ̀ːmbɛ́	ɛ̀mbɛ̌y	túsú	ɛ̀mɛ́	ɛmɛ	ɛ̀mɛ́	ɛ̀ːmbɛ́	ɛ̀mɛ́
02071	sorgho doux (tiges croquées comme la canne à sucre)	sweet sorghum (stalk chewed like sugar cane)	ɛ̀mbà dúmbɛ́	sànàgínɛ̀	sànàgínɛ́-ŋgó / sànàgínɛ́	ɛ̀mɛ̀-sàrⁿàgɛ́rⁿɛ̀	sànà gɛ́nɛ́	sànjírⁿà	sànà-gíndá	sàzì-jírⁿá	tùsù-cèrú, káːrⁿà	ɛ̀mɛ̀-sàⁿkírⁿí	sancirⁿe	sàncírⁿè	sàrgínè	sànkírⁿɛ̀
02073	riz	rice	ɛ́rɛ́	ádá	ɔ̌ːrɛ̀	árá	árá	áːrá	áːrá	árá	mɔ́	árá	ara	árá	áːrá	árá
02074	fonio (céréale cultivée, Digitaria exilis)	fonio (cultivated grain, Digitaria exilis)	pɔ̂ːⁿ	pɔ̀ːⁿ	pɔ̀ŋɛ́-ŋgó / pɔ̀ŋɛ́	pɔ̌ːⁿ	pɔ̀ɔ́ⁿ	pɔ̌yⁿ ...[length]	pɔ̌ːⁿ	pɔ̌ːⁿ	sɛ́rɛ́mbɛ̀	pɔ̀ŋɔ́	pɔŋɔ	pɔ̀ŋɔ́	pɔ̌ːⁿ	pɔ̀ŋɔ́
02075	maïs	corn, maize	ɛ̀mbɛ̀dúlúmá	sànà-ɛ̀mɛ̀	màdèmbá-ŋgó / màdèmbá	sàrⁿà-ɛ̀mɛ́	sànà ɛ̀mmɛ́	bàrměyⁿ	jàrⁿàmbɛ́	bàrà-ɛ̀mbɛ̌y	tɔ̀rⁿí-yⁿàrⁿà	màñɛ̀rⁿɛ̀má	poroñu	pòròː-ñúː	bàrà-ɛ̀ːmbɛ́	pòrò-yúːⁿ
02110	haricot	cow-pea	núŋgé	nǐm	númbú-ŋgó / númbé	nǔm	núm	nùwⁿîːⁿ	nìmî	nùmîː	núm	nǐː	nim	nǐm	núm
02126	cola	kola nut	wòːló	wólò	gǒːrò / gǒːrè	wòló	wòòró, gòòló, wòòló	gǒːrò	gǒːrô	górò	gɔ̌ːrɔ̀	góːró	goro	gǒːrò	gǒːrò	góːrò
02130	arachide	peanut	ɔ́lɔ́ŋgé	ɛ̀gɛ̀lɛ̀ bǎn	ɛ́lɛ́-ŋgó / ɛ́lɛ́, sàmà-ɛ́lɛ́-ŋgó / sàmà-ɛ́lɛ́	ɛ́gɛ́lɛ́	ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ bánú, ɛ̀lɛ̀kɛ̀lɛ́ pálá, ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ sàmàgìnɛ́, ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ mánì	ɛ̀lɛ̀y bàrⁿǎy	ɛ̀ːrɛ̀ bárⁿí	ɛ̀rɛ̀rɛ̀y gùrⁿâwⁿ	ɛ̀ŋìnɛ̀ lǒw	ɛ̀ːrɛ̀-múñúrⁿú	jɔwⁿɔɛrɛ, muñuɛrɛ	jɔ̀wⁿɔ̀-ɛ́ːrɛ́, mùñù-ɛ́ːrɛ́	ɛ̀ːrɛ̀ bárⁿú	ɛ̀ːrɛ̀ múzúrú
02131	pois de terre (Vigna subterranea), ressemble à l'arachide	cultivated groundnut (Vigna subterranea), similar to peanut	ɔ́lɔ́ŋgé dúlè	ɛ̀gɛ̀lɛ̀ jìmɛ́, ɛ̀gɛ̀lɛ̀-tèndélè	ɛ̀lɛ̀ tèndélè	ɛ̀gɛ̀lɛ̀ gɛ̂m	ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ tèndélé, dùmbì-ý	ɛ̀lɛ̀y jèwⁿêy	ɛ̀ːrɛ̀ jɛ́mí	ɛ̀rɛ̀rɛ̀y pèré-m	ɛ̀ŋìnɛ̀ cérúcété	ɛ̀ːrɛ̀ náː	ɛrɛna	ɛ̀ːrɛ̀-náː	ɛ̀ːrɛ̀ jém	ɛ̀ːrɛ̀ náː
02135	manioc	cassava	bálá kûːⁿ	bànàkùl-tánà	bànàŋkûː-ŋgò / bànàŋkûː	wòjó	bànànkù tímɛ́, tànnàá	bànàkùː béré	bànjî, bànàkùrì-béré			bànàkùː-báːgá	balakuⁿbere	bàlàkùːⁿ-béré	bànàkùrù-wòsó
02136	patate (douce)	sweet potato	kûːⁿ / áwsáŋgè kúːⁿ	bànàkùl bùmbɔ̀	màsàkûː-ŋgò / màsàkûː	bàrⁿàkǔː	bànànkù bùmbɔ́	bànàkùː bùmbɔ́, bànàkùː wòsôː	wòsó, bánákúrì, bánákûr	màsàkú	màsàkú, wòsó	bànàkǔː	woso, masaku	wósó, màsàkûː, bàlàkùːⁿ-ñǎː	wòsó	wòsó
02140	oignon	onion	jábà	gǎw	gábù / gábì	gâw	gáw	gâw	gâːⁿ	gâw	àlbásàl	jɔ̀wɔ́	jɔwⁿɔiⁿ, gabu	jɔ̀wⁿɔ̀-îːⁿ, gábù	gâw	zàwá
02147	igname (Dioscorea)	yam (Dioscorea)	kúːbá / kùːⁿ bállà	kǔː	kùː-nǐː	kǔː	kúú	kûː	kûː	kûː	kûː	kǔː	ku	kûː	kûː	kûː
02148	sésame cultivé (Sesamum indicum)	cultivated sesame (Sesamum indicum)	bíláŋgè	pàl	pǎːl-ŋgò / pǎːlè	pɔ́l, pɔ̀l-ǐː	pɔ̀lì-ý	námjú	ɛ̀sí-kɛ̌ːndɛ̂	àrñɛ̌yⁿ	nátì	pɔ̀rú	namñu	námñú	pɔ̌y
02150	aubergine africaine (ressemble aux tomates) en deux variétés	African eggplant (similar to tomato) in two varieties	kélyé	cɛ́lbá	kɛ́lbɛ́-ŋgó / kɛ́lbɛ́	kɛ́lbɛ́	àn-sààrà kɛ́lbɛ̀	cɛ́wrɛ́	kɛ́wrɛ́	cɛ́wrɛ́	kɛ́rɛ́bɛ́rɛ́	kɛ́wɛ́rɛ́	cɛrɛwɛ	cɛ́rɛ́wɛ́	kɛ́wrɛ́	kɛ́rúwɛ́
02154	gombo	okra	gáŋáːjì	póró	gɔ́ŋ-gó / gɔ́ŋ	gáŋàːjù	gáŋààjù, mánààjì	póró	póró	tólóy	tɔ̀rⁿí	ɔ̀gɔ̀-póːró	poro	póró	póró	póːró
02608	pierre, rocher	stone, rock	kínnì	cìn	kìnûː / kǐn-bò	tìbú, dúmɔ́	dúmbɔ́, tíbé	kúrⁿù	kúrⁿô	kúrⁿò	tùwó	tùwó	tumo	tùmó	tùwó	tùmó
02648	poussière	dust	kúndálè	úrⁿà	kùlɛ̀-kúlɛ̀-ŋgò	kɔ́ŋɔ̀	úg-gúnnɔ́	kù-kɔ̀rɔ̌y	kɔ́ŋgɔ̀	kɔ̀-kɔ̀rɔ̌y	kúsò	pùrùgíⁿ	kɔŋɔ	kɔ́ŋɔ̀	kɔ́ŋgɔ̀, kúŋgɔ̀	kɔ́ŋɔ̀
02656	bois, bois de chauffage	wood, firewood	téːŋgé	téː	téː-ŋgó / téː	tǐn	tìnú	tìrⁿú, tìrⁿí	tìrⁿí	tǐn	tìrⁿú	tǐⁿ	tin	tǐn	tìrⁿí	tǐn
02703	or (métal)	gold	káŋè	káŋɛ̀	káŋŋè	káŋá	káŋé	káŋŋɛ̀	káŋɛ̂	káññè	úrà, káŋŋɛ̀	káŋɛ́ː	kaŋŋɛ, kaŋŋa	káŋŋɛ̀, káŋŋà	káŋɛ̀
02704	argent-métal	silver (metal)	sárrì	sárdù	cárdì-ŋgò / cárdì	sárdù, ɛ́rⁿɛ́ bùːdù	wáré	sárdù	sárdî	káːlìsì, cárdì	cárdì	sárúdù	cara, cardu, mɛn	cárà, cárdù, mɛ́n	sáddù
02710	tabac (en feuilles, ou pour cigarettes)	tobacco (leaves, or for cigarettes)		tábà	tábà	tábà	tábé	táwà	táwâ	táwà	táwà	tɔ́ːwɔ́	tɔwɔ	tɔ́wɔ̀	táwà	tɔ́wɔ̀
02725	village, ville	village, town, settlement	dúgù	dàmá	sɔ̀njɔ̌ː / sɔ̀njɛ̌ː, ǹjěn	àná	dámmá	ìsêː	ìsê	ìsôː	àlá	àná	ana	àná	àlá	àná
02737	puits	well (for drawing water)	ɔ́ndɔ́	ìnjù-gùl	dǎy-ŋgé / dǎy	tènɛ́, ɛ̀kɔ́rɔ̀	tènné	ɛ̌ː	ɛ̌ː	dǎyⁿ	téwó	òtěː	akɔrɔ	à-kɔ́rɔ́	ɛ̀kɔ́rɔ́	àkɔ́rɔ́
02762	maison	house	débù	ʔə́ló	ólé / ólé, óló / ólé	gɛ̀rⁿɛ́	gìnɛ́	úrò	ńdô, índô	úrò	íló	gìrⁿí	uro	úró	íré	úró
02862	toit	roof	sàːsúgú	dɛ̀bù	dèbí / dèbí	dǎː, dàː-kûː	dɛ̀mbɛ́	tèmbè-kûː, tèm-kûː	dɛ̌w, dɛ̀wí	tèmbè-kûː	dómó-kù	kùⁿ-mɔ̀rú	tɛmɛkuⁿ	tɛ̀mɛ̀-kúːⁿ	tèmbè-kúː	tɛ̀mɛ̀ kúːⁿ
02913	grenier	granary	gɔ̀ːgílí, páŋgà	gwàː	táŋà / táŋɛ̀	gɛ̌ː	kàɲɲàá	dɛ̌w	tàrá	pàŋgâː	pàŋá	gɔ̌ː	gɔ	gɔ̌ː	gɔ̌ː	gɔ̌ː
02938	natte	mat	kágà	nìŋ	káːbú / káːbí	sùgɔ́	ǹjó	kàrá	kágá	kàrá	kàrá	sùgɔ́	kara	kàrá	sùgɔ́	gùgó
02952	pays, terre	country, land	gándá	gàná	gwǎː / gwɛ̌ː	gánà	yàlú	ònjǒy	dòrⁿó	òzǒy	ìsó	gáná	ujubay, ijubay, gana	ùjùbǎy, ìjùbǎy, gáná	ùsùbǎy	gáná
02955	pays dogon	Dogon country	èjèŋgè dúgú	dɔ̀gɔ̀-ʔə́ló	dɔ̀gɔ̀-ólé	dɔ̀gɔ̀-gɛ̀rⁿɛ́	dɔ̀gɔ̌-m gìnɛ̀, dɔ̀gɔ̌-m gàndà	dɔ̀ː-úrò	dɔ̀gɔ̀-ńdô	dɔ̀ː-úrò	tɔ̀rɔ̀-íló	dɔ̀gɔ̀-gìrⁿí	dɔgɔuro	dɔ̀ɣɔ̀-úró	dɔ̀gɔ̀-àlá
02969	chemin, route	road, path	ójí	ózú	ùsfɔ̌ː / ùsfɛ̌ː, ùspɔ̌ː / ùspɛ̌ː	ójú, òjù-náː	ódú, òdù-náá, ònnáá	ósù	ósî, òsì-bìrⁿɛ́	ósù	ósú	ójú	oju, ojuka	ójú, òjù-káː	ósú	òsù-káː
02973	inselberg, montagne rocheuse avec falaise	inselberg, rocky mountain with cliffsides	pɛ́gɔ̀	kɔ́ŋɔ́				tɔ́rɔ̀, kùrⁿù-tɔ́rɔ̀	tɔ́rɔ̂	tɔ́rɔ̀	tɔ́rɔ́		tumo, tɔrɔ	tùmó, tɔ́rɔ́	tùwò-jǎw	tɔ̀rɔ̀-tùmó
02994	forêt dense, fourré	dense forest, thicket	jígíbì	únú, sóló	kùbǐː-ŋgé / kùbǐː	únù	sòlò pém, úndú	úlì	ùndì sóró	ɔ̀rɔ́	húlú	únú	un	ûːn	úːlù	úːnù
03058	soleil	sun	géːwⁿè	ìzùgè	ùjú-ŋgó	nǎm	nǎm	ùsú	ùsí	ùsú	nǒŋ	nùnùŋú	nini	nì-nǐː	nì-nǐː	nì-nǐː
03059	lune	moon	wɛ̂ː	swàː	sàːgé / sàːgú-mbó	yèː píl, yěː	ììyɛ́	ùwɔ́	wǎː	wǎː	ìwá	ɔ̌ː	ɛ	ɛ̌ː	ɛ̌ː	ɛ̌ː
03063	étoile	star	áŋkɔ́lɛ̀	tóndóló, sàrⁿà-kɛ̀lɛ̀	ànjì-[kɔ̀lɛ́-ŋgó] / ànjì-kɔ̀lɛ́	tònòlò-ý	tòndòlò-ý	tóró	wàː-kɔ̀rɔ́	bàndà kɔ̀ːrɔ̌y	sémrěy	tóró	toro	tóró	tóró	tóró
03092	pluie	rain (noun)	kúmáŋgà	àrⁿùŋ	ǎːl-ŋgé / àːlé	àrⁿá	àná	bòlú, bǒl	bòndí	bòndú	àrⁿá	àrⁿú	arⁿa	àrⁿá	àrⁿá	àrⁿá
03106	(éclair) briller	(lightning) flash		cɛ́níyɛ́ / cɛ́níyá-lì	mɛ́nɛ́	gìrí yɛ̀nɛ́	àná gìrè yɛ̀ndɛ́	cɛ́rⁿí-yⁿí, kɛ́rⁿí-yⁿí	bòndí kɛ́ː	bòndú kɛ́rⁿí	wàlú / wàlá	sáŋìrⁿì / sáŋárⁿá	wayⁿa	wàyⁿá	wàyⁿá	àrⁿá wàyⁿá, wàyⁿá
03110	tonnerre	thunder (noun)		gàmíː	gálú / gálí	àrⁿà-[gàwⁿ-êː]	ànà gàmí-yé, àbáá	bòl-àrwîː	bòndí mírⁿà	bòndú kɔ́mùrⁿɔ̀	dígúrú	àrⁿù-dúrú	aruwu, arⁿaaruwu	árúwù, àrⁿá árúwù	àrⁿà-dúrù	àrⁿà dúrù
03118	vent	wind (airflow)	yálé	ɛ́nɛ́n, ɛ́nɛ́ŋ	énáná-ŋgó / énáneː́ = ɛ́nɛ́nɛ́ː, éná-ŋgó / ɛ́nɛ́ː	óɲɔ́	ódóró	óːsò	úsúrⁿò, úsúrⁿɔ̀	ósósôː	zámà	óːñó	oño	óːñó	óːnjó	óːsó
03133	ciel	sky	àmànà kóːló	àzàgàlà	àjǎn	àlgálá	àlà-kàlá	yàrǐː, yàrí	yàrí	yàríː	àlkǔmnò	àràkárá	yarumana, yɛrumana	yàrù-máná, yɛ̀rù-máná	yàr-kúː	yèrmáná
03134	nuage	cloud	álè	kùrùbàrà	kùndà-kùndǎː / kùndɛ̀-kùndɛ̌ː	kùlmɔ́	kùlùmmɔ́	yàr-kùrɔ́	yàr-kùmùrⁿá	nànàːrⁿǎyⁿ	kùrɔ́	kùrùgɔ́	kuruwɔ	kùrùwɔ́	[yàr-kùː]-kúrɔ́	kùrùwɔ́
03139	rosée	dew	élélè / èlèlè míː	è-èl	èlǎː / ɛ̀lɛ̌ː	wòbú	wòòbú	ìrè-nîː, èrè-nîː	nìː-sǒːrô	èrèrěy, sáwàndɛ́ːrɛ̀	àrándáŋ	òrùmò-díː	omnoni	òmnò níː	òmdò-níː	òmnò níː
03156	(main etc.) gauche	left (hand, etc.)	náːgà	nàndà	nàndǎː / nàndɛ̌ː	nàná, bàlàgá	nààndá	bànǎyⁿ	bàrìyɛ́	bàndǎy	bàrⁿíyⁿà	nàná	bana	bàná	bàlá	bàná
03160	(main etc.) droit	right (hand, etc.)	núyⁿà	ñɛ̀	ñɛ̀-ŋgó / ñɛ̌ː	ɲɛ̌ː	ɲ̀ɲɛ́	ñɛ̌yⁿ	nàrⁿìyⁿɛ́	ñɛ̌yⁿ	nǒyⁿ	ñǎː	ña	ñǎː	ñɛ̌ː	yⁿǎː
03316	lointain	far, distant	wágù	wàjú	wàgí-yè / wǎ-ŋgè	wàgú	wàgé	wâːw	wàgá	wⁿâːwⁿ	wàːgá	wàgá	waga	wàɣá	wàgá	wàɣá, wàɣáː kɔ̀
03325	proche, près	near, close	bɛ́rù, péŋgú	bɛ̀dú	dùmí-yè / dǔm-gè	bɛ̀rú	bɛ̀rú-gó	sɔ̀sû-w / sɔ̀sû-m / sɔ̀sú-yɛ̀	bɛ̀rí	... cér wò, ... cérì wò	bɛ̀rú	ɛ́ːŋú	eŋ	éːŋ	bɛ̀rú	ɛ́ːŋí, éːŋíː kɔ̀
03456	gros, grand	big, large	bâyⁿ	dìyá	gìndɔ́ː / gìndɛ́ː	dùgú, dɛ̂ː	póó, gáá, díɛ́	díyⁿà-w / díyⁿà-m / díyⁿà	dùgí	díyⁿà-wⁿ / díyⁿà-m	sɛ́w, náː	káŋ, márⁿá, gàrá	gara	gàrá	démbéré	gàrá
03476	petit	small, little	déːjé	bèbélè, dàgá, kùnà	pàlɛ̂ː / pàlâː	ùjì-ý, dágà, gàːlǎy	dàgí, gàà-lɛ̀-ý	dâː-w / dâː-m / dâː, tɛ᷈ː, sàlâː / sàlâ-m / sàlâː, ìlâː / ìlâ-m / ìlâː	ɛ̀wrɛ́, tɛ̀gɛ̂, dágá	sàndâ-m / sàndâː	tɛ̀gɛ̌y	ùjú, ùjíⁿ, sìⁿsíⁿ, dágá	teyⁿ, daga, jiⁿlɛ	těyⁿ, dáɣá, jìːⁿlɛ́	dágá, tɛ̌yⁿ	dáɣá
03500	(corde etc.) long	long (e.g. rope)	góllò	zàlà	jàlɛ́ː / jàlá-ŋgó	pàlá	pàlá	gùrɔ̂-w	gùrɔ́	gùrⁿǎwⁿ	gùrú	gùrú	guru	gùrú	gùrú	gùrú
03520	court	short	dúŋgúrù	dùmbù, dènù	dèndúː / dèndíː	dùmì-ý	dùmbú	gɔ᷈ː-w / gɔ᷈ː-m / gɔ̌ː-yɛ̀	déŋî	gɔ᷈ː	tùkěy	dègé	gɔyⁿ	gɔ̌yⁿ	gɔ̌yⁿ	gɔ̌yⁿ
03615	jour (unité de temps)	day (as unit of time)	géːwⁿè	bà-dèm	déŋán / déŋán	bǎy	bǎy	ùsú	ùsú	ùsú	nòndérⁿá	nìŋìrⁿí	ni	nǐː	nǐː	nǐː
03619	mois	month	wɛ̂ː	swàː	sàːgé / sàːgú-mbó = sàːgí-mbó	yěː, yèː píl	ììyɛ́	ùwɔ́	wǎː	wǎː	ìwá	ɔ̌ː	ɛ	ɛ̌ː	ɛ̌ː	ɛ̌ː
03620	année	year	wáyà	àrⁿà-gùzù	kènjûː / kènjîː	àrⁿà-gújú, àrⁿà-dǐː	ànà-gúdú	àrⁿà-kúsú, àrⁿà-gúsú	àrⁿáwⁿ, àrⁿá	àrⁿá		àndíː	arⁿakuju	àrⁿà-kújú	àrⁿà-kúsú	àrⁿà kúsú
03679	aujourd'hui	today	?	íyè	íyó	yéː	ííyé	íyé	íyé	íyé	yó	íyé	ije	íjé	íyé	ígé
03680	hier	yesterday	?	nìŋàː, nìŋàː gá	ñǎː	yáː	yáá	yéŋgù, yêŋ	yéŋìrⁿìː	yéŋgì	yáː	yáː	ya	yáː	yáː	yáː
03683	demain	tomorrow	ɔ́gɔ̀	ɛ́w, ɛ́w dè	ɛ́ŋgú	yògó	yògó	ɛ́yⁿ, ɛ́yⁿ dé	ɛ́ːŋí	ɛ́yⁿ	sírà, húwⁿɔ̀	yògó	yogo	yògó	úŋgù	yògó
03698	nuit	night	dóː	dèndàː	ñám	dìgɛ́	yáŋá, dìgɛ́, bàà dɛ̀nɛ́	ñárⁿù	dɛ̀ːndɛ̂	ñân	yⁿàːŋá	dàːgá	daga	dàːɣá	dɛ̀ːgɛ́	dàːɣá
03707	journée (non la nuit)	daytime (not night)	géːwⁿè	dèrⁿìŋ	ùjú	dɛ̌n	àgá, nǎm	ùsù-dérⁿíː, ùsù-dɛ́rⁿíː	ùsì-dɛ́rⁿí	ùsǐːⁿ	nùŋùlɔ́	ìsìgɛ́	ninuwⁿo, ninuwⁿɔ, nunuwⁿo, ñalɔmɔ	nì-núwⁿó, nì-núwⁿɔ́, nù-núwⁿó, ñálɔ́ːmɔ̀	dɛ́gú	nì-núwⁿò
03836	père	father	báː	dèː	bǎː / bàː-mbó	déː / déː-m ~ déː bè, báː / báː-m ~ báː bè	báá	bɔ̌ː	bǎː	bɔ̌ː, bɔ̌ː-m	bá	dèdéː, dèděː	de	děː	bǎː	dìyé
03842	mère	mother	níː	nìː	nǐː / nìː-mbó	náː	n-náá	nàrⁿá	děː	nàrⁿá, nàrⁿǎ-m	ná	ìnǎː	na	nǎː	nǎː	nǎː
03912	mari	husband	wálá	nùŋòn / -mù	nɔ̀gɔ̌ː / nɔ̀gɔ̀-mbó	ígɛ́	ígɛ́	ɔ̀ŋgɔ̀rɔ́, ɔ̀ŋɔ̀rɔ́	lɔ̀gɔ̂	ɔ̀ŋgɔ̀rɔ̌-m / ɔ̀ŋgɔ̀rɔ́	ɛ̀gá / -mǎː	ɛ̀gɛ́	aga	àɣá	ɛ̀gɛ́	àɣá
03915	épouse	wife	yɔ̂ː	yɛ̀ / -mù	yɛ̌ː / yàwóː	yǎː-rⁿá / yǎː-m	yàà-ná	yǎ-m / yǎː	yǎ-ŋ	yǎ-m / yǎː	yⁿàrⁿú / yⁿǎ-m	ñɛ̌	ñɛn	ñɛ̌-n	ñà-rⁿú / ñǎ-m	ñɛ̌-m
04062	dogon (personne)	Dogon (person)	éjè	dɔ̀gɔ́	dɔ́gɛ̀ / dɔ́gɔ̀ː	dɔ̀gɔ̀-nɔ́ / dɔ̀gɔ̀-ḿ	dɔ̀gɔ̀-nɔ́ / dɔ̀gɔ̌-m	dɔ᷈ː-m / dɔ᷈ː	dɔ́gɔ̂	dɔ᷈ː-m / dɔ᷈ː	tɔ̀rɔ̀-nù-rⁿú / nǔm	dɔ̀gɔ̌ⁿ	dɔgɔn	dɔ̀ɣɔ̌-n	dɔ̀gɔ̌-n / dɔ̀gɔ̌-m	dɔ̀gú-n
04083	(un) peul	Fulbe person	púndɛ́	púlà / púlá-mù	púlàndêː / púlàndûː = púlàndôː	púlɔ̀-nɛ̀ / púlɔ̀-m	púlɔ́-nɔ̀	púlɔ̀-m / púlɔ̀ː	pírâ, píràːndí	píndàrú-m / píndàrú	púlɔ̀-rⁿú = púlɔ̌-n / púlɔ̌-m, púnɔ̀-rⁿú / púlɔ̌-m	púlɛ́ːⁿ	pulɔn	púlɔ̀-n	púlɔ̀-n / púlɔ̀-m	púlɔ̀-n
04086	mossi	Mossi	móːsì	mùzù / mùzù-mù	mòːsí / mòːsí-mbó	mùɲù-nɛ́ / mùɲù-ḿ	mɔ̀ɔ̀sú	mùnjú-m / mùnjú	mòːsí, mùsí	m̀bùsú-m / m̀bùsú	mùsì-rⁿí / mùsǐ-m	mùñǐⁿ	muñun	mùñú-n	mùnjú-n	mùsú-n
04666	arc (pour les flèches)	bow (for arrow)		kɔ̀mbɔ̀-cɛ̀m		tôː	tóó	mùnjù-tôː	[tòː-kɛ̀mɛ̀]-béré	tów	téyⁿ	kɔ̀mɔ̀-kɛ̌ⁿ	tɔyⁿ	tɔ́yⁿ	kúsú	tɔ́yⁿ
04667	flèche	arrow	tɔ́ːⁿ wéː	tɛ́ŋ	kɛ̀mɛ́ / kɛ̀̌ː-mbó, mɔ̀ːsù-kɛ̀mɛ́ / -[kɛ̌ː-mbò], kɛ̀mɛ̀ dùr-îː / dùr-îː-mbò	kɛ́m	tòò kɛ̌m, tòò tànnàà-ý	[mùnjù-cɛ̀m]-yîː	[tòː-kɛ̀mɛ̀]-ǹjâ	tòw-cɛ̌m, tòw-yîː, mùsù-cɛ̌m	tèyⁿ-ìrⁿú	[kɔ̀mɔ̀-kɛ̀ⁿ]-íːⁿ	cɛm	cɛ̌m	kɛ̌m	kɛ̌m
05013	donner	give	ńdɛ́	ńdɛ́ / ǹdà-lí	ǹdɛ́, ǹdírɛ́	óbó- / óbú	óbó	ní	ńdí	ní	ów / ów	ó	o	óː	óː	óː
05111	dire	say		dǎm / dàmà-lí	gìnɛ́	gɛ́- / gɛ́	gɛ̀	gǔyⁿ	kíyɛ́	... gùn	gá / gá	pórù / pɔ́-nɔ́	ga, jɛ	gáː, gà, jɛ̀	gáː	gɛ̀
05121	nom personnel	personal name	íní	ín	ínèn / ínèn	bôy	bóy	ìnìrⁿîː	ǹnèrⁿî, ìnèrⁿî	ŋìnnîː, ñìnnîː	ìsǒŋ	bɔ́ⁿ	bon	bón	sórⁿú	bón
05374	un	one	yɛ̀ː táːŋgù	tùmáː	kúndé	túrú	túrú	tùwⁿɔ́ / tùwⁿɔ̂-m / tùwⁿɔ́-yɛ̀	tùmâ	tùmá	túrú	túrú	turu	túrú	túrú	túrú
05379	deux	two	nɛ́ːŋgá	nɔ́ː, yè-nɔ́ː	nôːy	lɛ́y	néé	yěy	wǒy	yǒy	lěy	lɔ́y, lɔ́ːy	lɛy	lɛ̌y	lěy	lɛ̌y
05380	trois	three	táːndì	táːndù, yè-táːndù	tàːndîː	tǎːn	tààndú	tàːnú	tàːndǐː	tàːní	tàːlí	tǎːn, tàːnú	tan	tǎːn	tàːlú	tàːnú
05381	quatre	four	kɛ́ːjɔ́	cɛ́zɔ́, yè-cɛ́zɔ́	kɛ́ːjɛ̀y	nǎyⁿ	nǎy	nǐːyⁿ	nɔ̌yⁿ	nìŋŋěyⁿ	nǎy	nǎyⁿ	nayⁿ	nǎyⁿ	nǎyⁿ	nǎyⁿ
05382	cinq	five	núːmò	nûm, yè-nûm	nùmîː	nùmɔ́rⁿɔ́	ǹnɔ́	nùmǔyⁿ	nìmǐː	nùmmǔyⁿ	nǔːy	núnɛ́ːⁿ, nùnɛ́ːⁿ	nuyⁿ	nǔːyⁿ	nùmǐː	nǔːyⁿ
05383	six	six	kúléyⁿ	kúlé. yè-kúlé	kúlèy	kúlòy	kúlóy	kúròy	kúrê	kúròy	kúróy	kúréː	kuroy	kúróy	kúróːy	kúróy
05384	sept	seven	sɔ́ːlì	swɛ́ː, yè-swɛ́ː	swɛ̂y	sɔ̂y	sɔ́y	súyⁿɔ̀yⁿ	súyɛ̂	síyⁿɔ̀yⁿ	sóyⁿ	sɔ̂ː	suyⁿ	sûyⁿ	sûyⁿ	sûyⁿ
05385	huit	eight	séːlè	sáːgè, yè-sáːgè	sáːgìː	gágàrà	gágìrà	gáːrày	gáːrɛ̀	gáːrày	gáːrà	sìlâː	gara	gáːrà	gáːrà	gáːrà
05386	neuf (numéro)	nine	tóːwà	twâː, yè-twâː	twây	tùwɔ́	túwwɔ́	tèːsǐm	tèːsǐː	tèːsúm	láːrà	tùwâː	laruwa	láːrúwà	láːrwà	láːrúwà
05387	dix	ten	pɛ́ːlù	píyɛ́l, yè-píyél	píyɛ́lì	pɛ́l	pɛ́lú	pɛ́rú	pɛ́ːrù	pɛ́ːrú	pɛ́ːrú	pɛ́rú	pɛru	pɛ́rú	pɛ́rú	pɛ́rɛ́
05404	cent	hundred	sìŋgì ndó pɛ́ːnɛ́ːŋgà	tɛ́mɛ̀dɛ̀rɛ̀	kɛ̀ːsǔm má pɔ̌ːnɔ̀y, tɛ́ːmɛ̀ndɛ́rɛ̀	sǔm, tɛ́mtɛ̀rɛ̀	tɛ́mìndɛ̀, kɛ̀ɛ̀súm lé pɛ̀ɛ̀-néé, súm	tɛ́ːmɛ́dɛ́rɛ̀	tɛ́ːmɛ́dérɛ̀, tɛ́ːmdɛ́rɛ̀	tɛ́ːmbɛ̀ndɛ́rɛ̀, tɛ́ːmɛ̀dɛ́rɛ̀	zǎŋ, zàŋú, zàŋgú	tɛ́mdɛ́rɛ̀	suŋ, tɛmdɛrɛ	sǔŋ, tɛ́ːmdɛ́rɛ̀	tɛ́ːmdɛ́rɛ̀	sùŋú
05405	mille	thousand	múnjù	mùzò	mùjú	mùɲú	mùnjó, tɛ́mìndɛ̀ néé	mùsú	mùsú	m̀bùsú	zɛ́mbɛ̀rɛ̀	mùñú	muñu	mùñú	mùsú	mùsú
05410	compter (des objets), réciter (numéros)	count (things), recite (numbers)	nógé	lùgó / lùgó-lì	nìgíl / nìgìlè, játɛ́	lúgó- / lúgú	nígé	lúwó	lúgó	lúwó	lúgú / lúgó	lúgó	lugo	lúgó	lúgó	lúgó
05573	vendre	sell	sóːlè	dòrⁿó / dòrⁿà-lí	túlɛ́	dɔ̀rⁿɔ́- / dɔ̌n	dónú dɔ̀nɔ́	tíyɛ́	túrɔ́	tíyɛ́	dɔ̀rú / dɔ̀rɔ́	dɔ̀rⁿɔ́	dɔrⁿɔ	dɔ̀rⁿɔ́	dɔ̀rⁿɔ́	dɔ̀rⁿɔ́
05575	acheter	buy, purchase	swɛ́ː	ɛ́bɛ́ / ɛ́bá-lì	dɔ̀nɛ́	ɛ́bɛ́- / ɛ́bɛ́	ɛ́bɛ́	ɛ́wɛ́	ɛ́wɛ́	ɛ́wɛ́	ɛ́w / ɛ́wá	ɛ́wɛ́	ɛwɛ	ɛ́wɛ́	ɛ́wɛ́	ɛ́wɛ́
05814	avoir peur de	fear, be afraid of	níːwɔ́ níːwɛ̀ / níːwè, níːwɛ̀	íbí-yɛ́ / íbí-yá-lì	íbí-yɛ́	l-ɛ́ː- / l-íː	níŋí-yɛ́	úː-yí	úː-yí, ùwá	úːwí	líw / líwá	líw-ìː/líwɛ́, líy-ìː/líyɛ́	lɛ	lɛ́ː	lɛ́ː	lɛ́ː
05815	peur	fear (noun)	níwɔ́	íbɛ̀	ìbìnà-ŋgó, ìbà-ŋgó	lì-lɛ̌ː, lɛ̂ː	níyɛ́	ùwǎw	ùwá	wⁿǎn, kǒː	líwá	lìwɛ́	lilɛ	lì-lɛ̌ː	lɛ̀-lɛ̌ː	lì-lɛ̌ː
05967	voir	see	mályêː	wɔ́ / wà-lí	yɛ́ / yɛ̀	yéː / yéː	yɛ̀	yǐ	yǐː	yí	wɔ́ / wɔ́ / wɔ̀-sɔ́	ɔ̌ː	ɛ	ɛ́ː	yɛ̌ː / yɛ̀-rí-	ɛ́ː
05969	regarder (qch)	look at	mályêː	tígɛ́ / tígá-lì	tár / tàrè	yɛ̀nɛ́	yɛ̀-ndɛ́	tíní	ŋìrⁿɛ́	tíní	ɛ̀lú / ɛ̀lá	gɛ̀r-îː / gɛ̀rɛ́	yaŋa	yàŋá	yɛ̀lɛ́	ìŋá
06076	écouter (qn, qch)	listen to (sth, sb)	núndyêː	nìndí-yó / nìndì-yò-lí	ǹdíy / ǹdìyè	kíŋ-ɛ́ː / kíŋ-íː	kééní-yé	dìlé	dèndé	dìndé	cérú / céré, hɛ́ttìnà kárⁿú / kárⁿá	kéŋìrì / kéŋéré	cegere	cégéré	cégéré	kégéré
06132	pleurer (verbe)	weep (verb only)	wɛ́ː	yɛ́ / yá-lì	ñɛ́ / ñɛ̀	píː- / píː, yéː / yéː	píyé	yɔ́	kóyó	yɔ́	yí / yɛ́, pí / pé	kɔ́ːⁿ	ɛⁿ, pe	ɛ́ːⁿ, péː	kóyó	ɛ́ːⁿ
06224	flairer, sentir (une odeur)	sniff, smell (an odor)	súnjé	sínzíyó / sínzíyé-lì	gíŋ / gìŋè	jìɲ-ɛ́ː- / jìɲ-íː	sámbá	jǐːⁿ	gǐːyⁿí	tíní	súⁿsú / súⁿsɔ́	sámá	jiñe	jìñé	jìŋgé	gìsé
06264	(goût) doux, sucré	sweet, sugary (taste)	ɛ́llá / ɛ́lɛ́lá	ɛ̌l	ɛ̀lí-yè / ɛ̌l-ŋgò	ɛ̂ːl ~ ɛ́lɛ̀l	ɛ́lɛ́lú	ɛ́rìm	ɛ́rî	ɛ́rùm	ètú	ɛ́lú	eru	érù	érù	érù
06276	(goût) amer	bitter (in taste)	kárákárá kánní	gàl	gàlí-yè / gàlú-ŋgò	gálàl	gálálú	gárìm, gárùm	gárî	gàrǔm	gòlú	kágárá	jeru	jéːrù	gérù	géːrù
06287	(goût) aigre (de tamarin, etc.)	sour, acidic, acrid (taste, e.g. of tamarind)	tóːⁿ- tóːⁿ kánní	dǎn	àmí-yè / ǎm-gò	âːm	ámám	párìm, párùm	párî	párùm	nôm	tɔ́ⁿ-tɔ́ⁿ	nɔm	nɔ̂m	lôm	nɔ̂m
06360	corde	rope, cord	síŋgì	sùŋ	sǐː-ŋgó / sǐː	sǔm	súm	sùŋgú	sěŋ, sèŋí	sòŋgú	sǔŋ	sùŋú	suŋ	sǔŋ	sùŋgú	sùŋú
06526	serrer (bras etc.) avec le bras	squeeze (e.g. arm) with one's hand	kámmì	kám, pɔ́ndɔ́	kám / kàmè	káwⁿá- / káwⁿú	kámá	pɔ́rɔ́	pɔ́rɔ́, kámá	kámá, pɔ́rɔ́	kám / káwⁿá = káːⁿ	káwⁿá	kɔwⁿɔ	kɔ́wⁿɔ́	pɔ́rɔ́	kɔ́wⁿɔ́
06542	pousser	push	túmbyêː	dàmbú / dàmbà-lí	dàmbí / dàmbè	dàmá- / dámú	dàmbá	dàmbí	dàmbí	dàmbí	dǎm / dàwⁿá	dèmé	dama	dàmá	dàmbá	dàmá
06546	tirer (qch)	pull (sth)	gímbɛ́ / gɔ́bɛ́	dìlíyó / dìlìyò-lí	jùmbɛ́	bìɲɛ́- / bìɲɛ́	bìnjé	bàsá	bàsá	bàsá	gàgú / gàgá	bàjá	baja	bàjá	bàsá	bàsá
06761	abattre (arbre, avec hache)	chop down, cut down (tree, with ax)	kɛ́rɛ́	jɛ́ / jà-lí, dèŋé / dèŋè-lí	jɔ̀gɛ́	jàrá	dàá	tɛ́rɛ́	tɛ́rɛ́, dèŋgé	dìŋgírí	tɛ́rú / tɛ́rá	kɛ́jɛ́	tɛrɛ	tɛ́rɛ́	tɛ́rɛ́	tɛ́rɛ́
06910	creuser (qch)	dig (sth)	gánjé	gùló / gùlò-lí	gǔl / gùlè	gùló- / gǔl	gùló, wànjá	gànjí	gànjí, gùnjó	gàzí	gàsú / gàsá	jǎː	jaⁿ	jǎːⁿ	gànjá	zǎːⁿ
06922	dormir (verbe)	sleep (verb only)	nóːyè	nìyⁿé / nìyⁿé-lì	nóy / nòyè	yéː- / yéː ("see")	yéyí-yé	níːyⁿí	níyⁿɛ́	níyⁿɛ́	léy / léyó	nɔ́wⁿ-ìː	ni	níː	níyⁿé	níː
06934	réver (verbe)	dream (verb only)	ámánjè	màzíndí-yɛ́ / màzìndì-yà-lí	màŋgírí-yɛ́	yèlé- / yèlé	yèlé	dìré	mònjúró	dìré	mòːsú / mòːsó	mùñúrⁿù / mùñɔ́rⁿɔ́	muño	mùñó	mɔ̀ːñɔ́	mòsó
06991	couteau	knife	tálá	pòl	pòlé / pǒl-mbó	pǒl	pòlú	pǒː	pòrí	pǒː	pèrú	síːnɛ́	siru	sìrú	sìrú	sìrú
07027	venir	come	égé	wó / wò-lí	wé / wè	wɛ̀lɛ́- / wɛ̀lɛ́	yɛ̀lɛ́	yɛ̌	yěː	wɔ́ / wá	yèrú / yèrí	yɛ̀rɛ́	yɛrɛ	yɛ̀rɛ́	wǎː	yɛ̀rɛ́
07166	courir	run	dúgúrè	zɔ̀bɔ́ / zɔ̀bà-lí	yɔ̀bɛ́	jɔ̀bɔ́- / jɔ̀bú	jɔ̀bɔ́	yɔ̀ɣɔ́	yɔ̀gɔ́	yɔ̀wɔ́	zɔ̌w / zɔ̌ː	jɔ̀wɔ́	jɔwɔ	jɔ̀wɔ́	jɔ̀wɔ́	zɔ̀wɔ́
07239	(oiseau etc.) voler	(e.g. bird) fly	pílyêː	kílíyé / kílíyé-lì	pírí-y / pìrì-yè, pílí-y / pìlì-yè	kíl-ɛ́ː	kíílí-yé	kísíyé	kísíyé	kísíyé	círú / círó	kìrí kírìː	cire	círé	kíríyé	píré
07541	laver (vêtement)	wash (clothing)	mɔ́gɛ́	mɔ̀gɔ́ / mɔ̀gà-lí	mɔ̀gɛ́	súmɔ́- / súmɔ́	mɔ̀gɔ́	mɔ̀ɣɔ́	mɔ̀gɔ́	súkó	mɔ̀gú / mɔ̀gɔ́	súmɔ́	sumo	súmó	súmbɔ́	súmó
07590	noir, sombre	black, dark	wɛ́rɛ́dɛ́	jìmɛ́, jɛ̀mɛ́	jɛ́mɛ̀ / jɛ́mɛ̀-ŋgò	gɛ́m	gɛ́m	jéwⁿè-wⁿ / jéwⁿè-m / jéwⁿè-yè	jɛ́mí	jɛ̀mɛ̂yⁿ	jɛ́m	gɛ́ⁿ	jɛm	jɛ́m	jém	gɛ́m
07594	blanc, de couleur légère	white, light-colored	tómbò	pílɛ́	pílɛ̀ / pílɛ̀-ŋgò	píl	pílú	pílɛ́ / pílɛ́-m / pílɛ́-yɛ̀	pírí	píndɛ́	pírú	pírí	piru	pírú	pírí	pírú
07599	vert	green	kɔ́jí kólò	vɛ̀rú	wɛ́rɛ̀ / wɛ́rɛ̀-ŋgò	wɛ́r	wɛ́rú	sàwà ɔ̀rú	sàwà ɔ̀rí	sàwà ɔ̀rú-m	sɔ̀lɔ̀-ɔ̀rú	bèrù-ɔ̀rú	ɔyɔɔru	ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú	ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú	ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú
07601	bleu	blue	búlɔ́búlɔ̀	bùlɔ̀-búlɔ̀	bùlà-búlà / bùlà-búlà-ŋgò	bùlɔ̀-búlɔ̀	bùlɔ̀-búlɔ́, àlà-kàlà gìɲɲí-yé	bóːgúm, bùlɔ̀-búlɔ̀	bógí, búlà-búlà	búlà-búlà	búlà	yɛ́rú	bulɔbulɔ, yarumanajeju	bùlɔ̀-búlɔ́, yàrù-mànà jèjú	bùlɔ̀-búlɔ̀	bùlɛ̀búlɛ̀
07602	rouge (y compris brun et orange)	red (including brown and orange)	búnú	bǎn	bánè / bán-gò	bán	bánú	bárⁿà-wⁿ / bárⁿà-m / bárⁿà-yɛ̀	bárⁿí	bàrⁿâyⁿ	bárⁿú	báⁿ	ban	bán	bárⁿú	bán
07606	jaune	yellow	pòrò pùná	lòl-púrⁿá	nòːl-[púnɛ̀-ŋgò] / nòːl-púnɛ̀, ɔ́ːlà-ŋgò / ɔ́ːlɛ̀	[yùlɔ̀-pɔ̀rⁿɔ]̀-kɔ̌l	ɔ́ɔ̀lɔ̀, yùlɔ̀ púnɔ́	nɔ̀rⁿɔ̀y pírⁿà	nàrⁿà-pírⁿâ	nɔ̀rⁿɔ̀ pírⁿà, ɔ́ːlɔ̀	síttì	yɔ̀rɔ̀-pùrⁿú	yɔrɔpirⁿe	yɔ̀rɔ̀ pìrⁿé	ɔ́ːlà, ñɛ̀ːrⁿɛ̀-pìrⁿɛ́	sáy
07672	se mouiller, ê. mouillé	be or become wet	ɛ́mbɛ́	ɔ́lɔ́-ndí-yɛ́ / ɔ́lɔ́-ndí-yá-lì, émíyé / émíyé-lì	témbí-y / tèmbì-yè	ɛ́n-ɛ́ː	ɛ́nní-yɛ́	ɔ́lú-rú	tɛ́mbí-yí, ɔ́rɔ́-ndíyé	ɔ́ndíré	ɔ́tú / ɔ́tɔ́	ɔ́r-ìː	tɛmɛ	tɛ́mɛ́	tɛ́mbí-yɛ́	tɛ́mɛ́
07692	ê. sec, (objet mouillé) devenir sec, se sécher	be dry, (sth wet) dry out	máːyⁿè	màyɛ́ / màyà-lí	mǎy / màyè	mǎː-ŋ-ɛ́ː- / mǎː-ŋ-íː	mààŋí-yɛ́	màyⁿá	mǎː	má	mǎyⁿ / màyⁿá	mǎː-ŋ̀	mayⁿa	màyⁿá	màyⁿá	màyⁿá
07759	(lame) tranchant, affilé	sharp (blade)	ɲáːɲáː kánní	sìːⁿ	ɛ̀lí-yè / ɛ̀lú-mbò	ɛ̂ːl	ɛ́lɛ́lú, yágárú	yágùm, ɛ́rúm	ɛ́rî	ɛ́rùm	lìsí	ñíːñí	eru	érù	érù	ñéyⁿ
07775	(lame) émoussé	blunt, not sharp (blade)	dúmbé	dònù	dùmbé / dùmbú-mbó	dùmɲǐː	dúŋgú	dùmbú	dùmbí	dùmbú	dùnú	dùmú	dum	dǔm	dùmbú	dǔm
07779	lourd	heavy	dɔ́ŋgá	tùjù	nìmí-yè / nǐm-gò	démɛ́	túgóm	dùsú	dúsî	dùsú-m / dùsûː	dùsú	dògú	duju	dùjú	dùsú	dùsú
07783	léger	lightweight	yáw-yáw kánní	ɛ̀n	yɛ̀rí-yè / yɛ̌r-ŋgò, [yɛ́rɛ́w nɛ̀]	yóló, wɛ́y	wɛ́y	ñɛ̀rⁿú	ɛ́rⁿî	yɛ́mbɛ̀	ɛ́rú	ñɛ́rⁿú	ñɛn	ñɛ́n	ñɛ́rⁿú	ñɛ́n
07839	(mouvement, chemin) droit, direct (adverbe)	straight (motion, road) (adverb)	díwⁿ=	dém=	dém= nè, dé= nè	dém=	dém-ní	dém=	dém=	dém=	dém=	dɛ́wⁿ=	dem	dém=	dém=	dém=
07910	(récipient) plein	full (container)	jwéː	bǎː	jòyóː / jòyéː	jóː	jòáá-dɛ̀		báː		zú	jó= káⁿ	jo	jóː	jóː	zóː
07926	(récipient) vide	empty (container) (adj)	sálá	ìzɛ̀	ìnjɛ́ː / ìnjɛ́-ŋgó	kóːló	ísé	kòrǒy	kóró, ǹjɛ̀ nàːrⁿí	sùzíⁿ=	péré	kǒː	wom	wóm	péːré	wóm
07935	bon	good	pɔ́lɔ́	síyɛ́	náláː / náléː, nɛ̌y-yè / nɛ̌y-ŋgò	ɛ̀jú	síɛ́, dàgáá-dɛ̀	ɛ̀sú	ɛ̀sí	ɛ̀sú-m / ɛ̀sú	jɛ̀rⁿú	sɛ́ⁿ	ɛju	ɛ̀jú	ɛ̀sú	ɛ̀sú
07969	mauvais	bad, no good	yáːlá	gòmò / -mù, sálá / -mù	nɛ̀ːndɛ́ː / nèːndáː	mɔ̀ɲú	pàdíɛ́, sálá, yámú	mɔ̀sú	mɔ̀sí, gɔ̀mî	m̀bɔ̀sú	mɔ̀sú, m̀bɔ̀sú	mɔ̀ñú	mɔñu	mɔ̀ñú	mɔ̀sú	mɔ̀sú
08100	froid, frais (eau, etc.)	cold (e.g. water)	kéló	kèːzù	yégèlè / yégèlè-ŋgè	kâːl	yégélú	tâm	támî	tâm	tôm	kélú	tom	tôm	tôm	tôm
08109	(ré)chauffer (qch)	heat (sth), make hot		ɔ́j-jɛ́-mɛ́ / ɔ́j-jɛ́-má-lì	wàyá-m / wàyà-mè	ɔ́g-ɛ́ː-mɔ́	ɔ́gí-rɔ́	ɔ́wyú-wú	ɔ́gí-yɛ́-mí	ɔ́wíː-mí	dɔ̀y-kú / dɔ̀y-kɔ́	núwⁿ-ɛ́ː-m̀	ɔgɔrɔ	ɔ́gɔ́-rɔ́, ɔ́ɣɔ́-rɔ́	ɔ́gú-wɔ́	ɔ́gɔ́-rɔ́
08112	chaleur (température)	hot weather, heat (temperature)	úgyêː	úzú	dwɛ̀yⁿ-ŋgó	ùjɔ́	údú	ɔ̂w	sǒy	ɔ̀rⁿɔ̀ ɔ̂wⁿ	púpúlé	ù-ùgɔ́	ɔgu, ogu	ɔ́gù	sò-sǒy	ɔ́gù
08118	brûler (viande etc.) sur un feu	burn (e.g. meat) on a fire	yáːrè	dɔ̀dɔ́ / dɔ̀dà-lí	dǎːn / dàːnè		yɔ̀ɔ̀rɔ́	dɔ̌ỳ dɔ̌, dɔ̌	dɔ̌ː	dɔ́, díː-rí	lɔ́gú-m / lɔ́gú-mɔ́	yɔ̌ːrì	dɛ	dɛ̌ː	yɔ̀ːrɔ́	dɛ̌ː
08163	ombre	shade, shadows	kíndó	kìndè	kìndôː / kìndêː	kìnîː	kìndíyé	kì-kìlêː, kì-kìlé	kìndê	kìndôː	cìló	kìné	cicine, cin	cì-cìné, cǐn	kì-kìlé	kìkìné

Annexes

Bibliographie

• (bm) Emè Dògò ginu sò pèybe, ènwènrènbe unkò, Bamako, DNAFLA, 1982, 28 p.
• Éléments de terminologie dogon, Bamako, DNAFLA, 1984, 84 p.
• Lexique dogon-français, Bamako, Ministère de l’Éducation nationale, DNAFLA, 1986, 144 p.
• Geneviève Calame-Griaule, Ethnologie et langage : la parole chez les Dogon, Paris, Gallimard, 1965, 589 p. (édition ne varietur établie par l'auteur, Limoges, Éditions Lambert-Lucas, 2009)
• Geneviève Calame-Griaule, Dictionnaire dogon, dialecte tòro : langue et civilisation, Paris, Klincksieck, 1968, 332 p.
• Denis Amadine Douyon, Parlons dogon : Langue et culture « toroso » d’Ireli (Mali), Munich, Newcastle, L’Harmattan, 2010, 256 p. (ISBN 978-2-296-13544-4, lire en ligne)
• François Claerhout, Claude Cathala et William Sanz, Songho – Dogon des Trois Collines, 2008, 243 p.
• Marcel Griaule, Dieu d’eau, Paris, Librairie Arthème Fayard, 1975, 224 p.
• (en) Jeffrey Heath, A grammar of Jamsay, Berlin, New York, Mouton de Gruyter, 2008, 735 p. (ISBN 978-3-11-020113-0)
• (en) Jeffrey Heath, A grammar of Dogul Dom (Dogon language family, Mali), University of Michigan, 2016 (lire en ligne)
• (en) Jeffrey Heath, A grammar of Penange (Dogon, Mali), University of Michigan, 2016 (lire en ligne)
• Marcel Kervran et André Prost, Les parlers dogons, Université de Dakar, 1969, 171 + 144
• (en) Laura McPherson, A grammar of Tommo So, Berlin, De Gruyter Mouton, 2013, 622 p. (ISBN 978-3-11-030092-5)
• (en) Vladimir Plungian, Dogon, Munich, Newcastle, LINCOM Europa, 1995, 47 p. (ISBN 3-929075-46-6)

Articles connexes

• Bangime
• Linguistique
• Liste de langues
• Langues par famille
  • Langues nigéro-congolaises
• Langues par zone géographique
  • Langues en Afrique
    • Langues au Burkina Faso
    • Langues au Mali

Liens externes

• Notices d'autorité :

  • IdRef
  • GND
  • Israël
  • Tchéquie
  • Glottocode
• Dogon dans Ethnologue.com