Dinastía tolemaica: Diferenzas entre revisións
m Reemplazos con Replacer: «se mesmo» |
+ referencia para o nome |
||
| Liña 19: | Liña 19: | ||
[[Ficheiro:Diadochi PT.svg|miniatura|dereita|En cor azul a extensión territorial da dinastía tolemaica]] |
[[Ficheiro:Diadochi PT.svg|miniatura|dereita|En cor azul a extensión territorial da dinastía tolemaica]] |
||
A '''Dinastía tolemaica''' ({{IPAc-en|ˌ|t|ɒ|l|ɪ|ˈ|m|eɪ|ɪ|k}}; {{lang-grc|Πτολεμαῖοι}}, ''Ptolemaioi''), tamén coñecida como '''dinastía láxida''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|z}}) ou '''Lagidae''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|i}}; {{lang|grc|Λαγίδαι}}, ''Lagidai'', logo de [[Lagos (nobre macedonio)|Lagos]], pai de [[Tolomeo I Sóter|Tolomeo I]]), foi unha familia real [[Grecia antiga|grego]] [[Antigos macedonios|macedónica]]<ref>{{cite book|last=Jones|first=Prudence J.|title=Cleopatra: A Sourcebook|url=https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone|page=[https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone/page/14 14]|publisher=University of Oklahoma Press|year=2006|isbn=9780806137414|quote=Eran membros da dinastía ptolemaica de macedona, que gobernaron Exipto logo da morte do seu conquistador, [[Alexandre o Grande]].}}</ref><ref>{{cite book|last=Pomeroy|first=Sarah B.|title=Women in Hellenistic Egypt|url=https://archive.org/details/womeninhellenist00unse|year=1990|publisher=Wayne State University Press|page=[https://archive.org/details/womeninhellenist00unse/page/n43 16]|quote=mentres que o Exipto ptolemaico era unha monarquía cunha clase dominante grega.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt|year=2000|publisher=Oxford University Press|editor=Redford, Donald B.|quote=Cleopatra VII era filla de Ptolomeo XII Auletes (80-57 a.C., gobernou entre 55 e 51 a.C.) e Cleopatra, ambos pais eran gregos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n540 488]|isbn=9780415185899|quote=Os reis ptolemaicos aínda eran coroados en Menfis e popularmente a cidade considerábase o rival exipcio de Alexandría, fundada polos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n739 687]|isbn=9780415185899|quote=Durante o período tolemaico, cando Exipto estaba gobernado por gobernantes de orixe grega...}}</ref> que gobernou o [[Reino tolemaico]] en [[Exipto]] durante o [[período helenístico]]. O seu dominio durou 275 anos, do 305 ao 30 a.C., <ref> [[Epifanio de Salamina]], con todo, sitúa o número total de anos da dinastía Ptolomeo en 306. Vexa: '' [[Sobre pesos e medidas ( Epiphanius) | Tratado de Epiphanius sobre pesos e medidas - A versión siríaca]] '' (ed. James Elmer Dean), University of Chicago Press 1935, p. 28 (nota 104), ou o que foi do 306/5 [[Before the Common Era | BCE]] ao 1 [[Era común | CE]]. </ref> Foron a última [[dinastía]] do [[antigo Exipto]]. Esta dinastía adoptou desde o principio os costumes exipcios e foi unha constante inimiga da dinastía macedonia [[Imperio Seléucida|seléucida]]. |
A '''Dinastía tolemaica'''<ref>{{DRAG|tolemaico}}</ref> ({{IPAc-en|ˌ|t|ɒ|l|ɪ|ˈ|m|eɪ|ɪ|k}}; {{lang-grc|Πτολεμαῖοι}}, ''Ptolemaioi''), tamén coñecida como '''dinastía láxida''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|z}}) ou '''Lagidae''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|i}}; {{lang|grc|Λαγίδαι}}, ''Lagidai'', logo de [[Lagos (nobre macedonio)|Lagos]], pai de [[Tolomeo I Sóter|Tolomeo I]]), foi unha familia real [[Grecia antiga|grego]] [[Antigos macedonios|macedónica]]<ref>{{cite book|last=Jones|first=Prudence J.|title=Cleopatra: A Sourcebook|url=https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone|page=[https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone/page/14 14]|publisher=University of Oklahoma Press|year=2006|isbn=9780806137414|quote=Eran membros da dinastía ptolemaica de macedona, que gobernaron Exipto logo da morte do seu conquistador, [[Alexandre o Grande]].}}</ref><ref>{{cite book|last=Pomeroy|first=Sarah B.|title=Women in Hellenistic Egypt|url=https://archive.org/details/womeninhellenist00unse|year=1990|publisher=Wayne State University Press|page=[https://archive.org/details/womeninhellenist00unse/page/n43 16]|quote=mentres que o Exipto ptolemaico era unha monarquía cunha clase dominante grega.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt|year=2000|publisher=Oxford University Press|editor=Redford, Donald B.|quote=Cleopatra VII era filla de Ptolomeo XII Auletes (80-57 a.C., gobernou entre 55 e 51 a.C.) e Cleopatra, ambos pais eran gregos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n540 488]|isbn=9780415185899|quote=Os reis ptolemaicos aínda eran coroados en Menfis e popularmente a cidade considerábase o rival exipcio de Alexandría, fundada polos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n739 687]|isbn=9780415185899|quote=Durante o período tolemaico, cando Exipto estaba gobernado por gobernantes de orixe grega...}}</ref> que gobernou o [[Reino tolemaico]] en [[Exipto]] durante o [[período helenístico]]. O seu dominio durou 275 anos, do 305 ao 30 a.C., <ref> [[Epifanio de Salamina]], con todo, sitúa o número total de anos da dinastía Ptolomeo en 306. Vexa: '' [[Sobre pesos e medidas ( Epiphanius) | Tratado de Epiphanius sobre pesos e medidas - A versión siríaca]] '' (ed. James Elmer Dean), University of Chicago Press 1935, p. 28 (nota 104), ou o que foi do 306/5 [[Before the Common Era | BCE]] ao 1 [[Era común | CE]]. </ref> Foron a última [[dinastía]] do [[antigo Exipto]]. Esta dinastía adoptou desde o principio os costumes exipcios e foi unha constante inimiga da dinastía macedonia [[Imperio Seléucida|seléucida]]. |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
Revisión actual feita o 13 de novembro de 2024 ás 12:30
| Dinastía tolemaica | |
|---|---|
 | |
| País | Exipto, Cirenaica, Canaán e Chipre. |
| Títulos | Faraón, Rei de Macedonia, Rei de Mauritania |
| Fundador | Tolomeo I Sóter |
| Último gobernante | Cleopatra VII |
| Xefe actual | Casa extinta |
| Fundación | 323 a.C. |
| Disolución | 30 a.C. |
| Etnia | Grecomacedonia |
A Dinastía tolemaica[1] (/ˌtɒlɪˈmeɪɪk/; grego antigo: Πτολεμαῖοι, Ptolemaioi), tamén coñecida como dinastía láxida (/ˈlædʒɪdz/) ou Lagidae (/ˈlædʒɪdi/; Λαγίδαι, Lagidai, logo de Lagos, pai de Tolomeo I), foi unha familia real grego macedónica[2][3][4][5][6] que gobernou o Reino tolemaico en Exipto durante o período helenístico. O seu dominio durou 275 anos, do 305 ao 30 a.C., [7] Foron a última dinastía do antigo Exipto. Esta dinastía adoptou desde o principio os costumes exipcios e foi unha constante inimiga da dinastía macedonia seléucida.
Historia
[editar | editar a fonte]Ptolomeo, o seu fundador, foi un dos sete somatophylakes (gardacostas) de Macedonia que serviu como xeneral e deputado de Alexandre o Grande, foi nomeado sátrapa de Exipto despois da morte de Alexandre no 323 a.C. No 305 a.C., declarouse a si mesmo como Ptolomeo I, máis tarde coñecido como "Sóter" "Salvador". Os exipcios pronto aceptaron ós Ptolomeos como os sucesores dos faraóns do Exipto independente. A familia de Ptolomeo gobernou Exipto durante o período helenístico dende a morte de Alexandre até a conquista romana no ano 30 a.C., en que converteuse en provincia romana.
Tamén se coñece co nome de dinastía láxida, pois o pai (ou presunto pai) de Tolomeo I chamábase Lagos, quen estabeleceu a capital deste reino en Alexandría, a gran cidade da época e que foi un dos meirandes centros comerciais e intelectuais da antigüidade.
Como as anteriores dinastías do antigo Exipto, a dinastía tolemaica practicaba a endogamia incluíndo o matrimonio entre irmáns, pero isto non comezou en serio ata case un século despois na historia da dinastía.[8] Todos os gobernantes masculinos da dinastía tomaron o nome de Ptolomeo, mentres que as raíñas reinantes chamáronse todas Cleopatra, Arsinoe ou Berenice. O membro máis famoso da liña foi a última raíña, Cleopatra VII, coñecida polo seu papel nas batallas políticas romanas entre Xulio César e Pompeio, e máis tarde entre Octavio Augusto e Marco Antonio. O seu aparente suicidio na conquista por Roma marcou o final do dominio tolemaico en Exipto. Durante o reinado dun dos seus monarcas (Tolomeo V) publicouse (no 197 a.C.) un decreto en tres tipos de escritura sobre unha pedra negra que se coñece hoxe en día como Pedra de Rosetta.
Gobernantes e consortes tolemaicos
[editar | editar a fonte]Titulatura
[editar | editar a fonte]| Cartucho exipcio dos tolomeos: | P T U L M Y S |
|
Cronoloxía gráfica
[editar | editar a fonte]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para tolemaico.
- ↑ Jones, Prudence J. (2006). Cleopatra: A Sourcebook. University of Oklahoma Press. p. 14. ISBN 9780806137414.
Eran membros da dinastía ptolemaica de macedona, que gobernaron Exipto logo da morte do seu conquistador, Alexandre o Grande.
- ↑ Pomeroy, Sarah B. (1990). Women in Hellenistic Egypt. Wayne State University Press. p. 16.
mentres que o Exipto ptolemaico era unha monarquía cunha clase dominante grega.
- ↑ Redford, Donald B., ed. (2000). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt. Oxford University Press.
Cleopatra VII era filla de Ptolomeo XII Auletes (80-57 a.C., gobernou entre 55 e 51 a.C.) e Cleopatra, ambos pais eran gregos macedonios.
- ↑ Bard, Kathryn A., ed. (1999). Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt. Routledge. p. 488. ISBN 9780415185899.
Os reis ptolemaicos aínda eran coroados en Menfis e popularmente a cidade considerábase o rival exipcio de Alexandría, fundada polos macedonios.
- ↑ Bard, Kathryn A., ed. (1999). Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt. Routledge. p. 687. ISBN 9780415185899.
Durante o período tolemaico, cando Exipto estaba gobernado por gobernantes de orixe grega...
- ↑ Epifanio de Salamina, con todo, sitúa o número total de anos da dinastía Ptolomeo en 306. Vexa: Tratado de Epiphanius sobre pesos e medidas - A versión siríaca (ed. James Elmer Dean), University of Chicago Press 1935, p. 28 (nota 104), ou o que foi do 306/5 BCE ao 1 CE.
- ↑ Move over, Lannisters: No one did incest and murder like the last pharaohs on The A.V. Club
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]| Dinastía precedente | Período helenístico de Exipto | Dinastía seguinte |
|---|---|---|
| Dinastía macedónica | Dinastía tolemaica | Imperio Romano |
