Saltar ao contido

Arte culinaria

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Cociña (gastronomía)»)
Cociñar co sol
Cociñar co sol (Alsol 1.4)
Forno solar
Forno Solar Global Sun Oven

A culinaria ou arte culinaria é unha forma creativa de preparar os alimentos e depende moito da cultura, en termos de coñecementos respecto dos alimentos, a súa forma de preparalos, así como dos rituais sociais establecidos ó redor da comida. A cociña tradicional é unha arte fundamentalmente social con caracteres locais e tradicionais, pero a sociedade moderna conseguiu facilitar a súa elaboración con materias primas que se cultivan a miles de quilómetros. É importante, na cociña moderna esta base de distintas orixes étnicas e culturais.

A preparación das comidas

[editar | editar a fonte]

O tipo de cociña depende, do cociñeiro, dos ingredientes e dos costumes ou obrigacións culturais, médicas e relixiosas para uns alimentos en concreto.

Dicimos, entón, que algúns alimentos (case todos) deben pasar por un proceso chamado cocción, que é a aplicación de calor ou outras técnicas para conservar e modificar o seu sabor, cor e textura; desta maneira serán estes aptos para o consumo humano.

Para que un alimento sexa parte íntegra do modo de alimentación terá que estar facilmente dispoñible, en cantidade adaptada ás necesidades humanas e, se é posible, a bo prezo.

Como o home nútrese, non soamente para asegurar o seu crecemento e desenvolvemento senón tamén por pracer, os alimentos terán que ter a miúdo unhas calidades gustativas, as cales cambian segundo as sociedades. Comer é tamén un acto social, algunhas persoas tentan non comer certos alimentos pola súa imaxe desvalorizante (o aceite de colza despois da primeira guerra mundial), buscan uns máis raros e caros (o foie-gras ou o caviar) ou rivalizan de imaxinación para preparar algún prato de maneira complexa, apetitosa e visualmente satisfactoria.

A cociña é ademais o soporte e manifestación dalgunha posición relixiosa e até política. Así, algúns costumes culturais ou algunhas relixións puxeron tabús sobre certos alimentos ou preparacións.

Os alimentos e modos de preparación elixidos dependen dos principios de cada consumidor. Buscar alimentos con etiqueta de calidade ou Denominación de Orixe, de agricultura biolóxica ou o rexeito para comer alimentos de orixe animal (vexetarianos, por exemplo) vén a miúdo dunha elección ética, igual que o desexo de non-violencia ós animais, ou para non impor un impacto tan grande para a biosfera (desde o punto de vista enerxético, a produción de 1 quilo de proteínas animais resulta máis cara que a mesma cantidade de proteínas vexetais). Estas posicións son moi defendidas polos ecoloxistas.

A elección inicial dos alimentos depende de múltiples variables: antes, o primeiro factor foi o da dispoñibilidade, por exemplo a carne de mamut nunha ecorrexión ó norte de Europa ou os períodos de recolección dos agroalimentos. Os costumes e técnicas alimentarias formáronse ó redor deses períodos favorables e da dispoñibilidade dos combustibles (madeira, carbón).

Agora, para a maior parte da humanidade, os alimentos utilizados, máis ou menos variados, veñen dos hortos e invernadoiros, conforme á biodiversidade de cada rexión. Nos países industrializados cómpranse nos comercios próximos ou en supermercados. Atopamos alimentos sen transformar, parcial ou completamente preparados listos para o seu consumo. Neste caso o único que fai falta é quentalo; se se desexa.

Grazas á multiplicación dos intercambios entre países pódese atopar froitas e verduras en todo momento do ano, cousa que antes era imposible. Esta dispoñibilidade permanente dalgúns comestibles xa cambiou a conduta alimentaria e numerosos ritos. Tamén se observou un abandono progresivo do consumo de varios alimentos, vítimas do fenómeno da moda ou simplemente esquecidos pola industria agroalimentaria.

Alimentarse

[editar | editar a fonte]

Alimentarse consiste en satisfacer as necesidades do organismo en auga, proteínas, lípidos, glícidos, vitaminas e oligoelementos, para asegurar o crecemento e mantemento do corpo segundo a idade, sexo e grao de actividade física ou psíquica. Os alimentos fornecen, pero de maneira desequilibrada en relación ás necesidades, as proteínas, lípidos e glícidos que constitúen unha fonte de enerxía e moléculas necesarias ó corpo humano, así como vitaminas e outros elementos. Resultando que só a asociación equilibrada de alimentos de tipos nutricionais diferentes, asegura a achega de elementos indispensables.

Necesidades

[editar | editar a fonte]

Os bebés e infantes necesitan a vitamina D, a cal tería que ser achegada pola comida pero, ó atoparse esta en baixa dispoñibilidade na porción cotiá, adóitaselles dar complementos vitamínicos. De igual modo, as mulleres necesitan un 77% de ferro máis que os homes polas perdas menstruais ou despois do parto, así como máis calcio na menopausa, para evitar no posible a aparición de osteoporose.

De forma similar, a ración hídrica varía da mesma forma que as achegas enerxéticas. Un cuarto do almacenamento de auga extracelular é renovado diariamente nos bebés e só unha sétima parte no adulto.

Para que?

[editar | editar a fonte]
  • Para favorecer a dixestión, cócese.
  • Para tentar garantir a saúde dos consumidores, transfórmanse e asocian alimentos variados.
  • Para fornecer contidos e elementos variables segundo as necesidades de cada individuo.
  • Para poder propor réximes nutricionais específicos en función de cada enfermidade.
  • Para facer os alimentos mais atractivos á vista

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]