«Մասնակից:Mary Khlkhlyan/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Արտաքին տեսաֆայլեր
	«Ты на руки-то его погляди»
	«А ну-ка, покажите свои ручонки…»

Արտաքին տեսաֆայլեր
	«Собака лаяла на дядю-фраера»
	«Давай-давай, сбацай чего-нибудь»
	«Не-не, фраерок! Полный!»

Արտաքին տեսաֆայլեր
	Гриша Шесть-на-девять и Шарапов
	«Коселёк, коселёк… Какой коселёк?»
	Манька Облигация
	«Ты не сознание, а совесть потерял»

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

09:59, 25 փետրվարի 2019-ի տարբերակ

Հանդիպման վայրը չի կարելի փոխել ,հինգսերանիոց հեռուստաֆիլմ Է՝նկարահանված ռեժիսոր Ստանիսլավ Գովորուխինի կողմից։ Արկադիյա և Գեորգի Վայներ եղբայների սցենարի հիմքում ընկած է «Գթասրտության դարաշրջան» վեպի սյուժեն:Նկարահանումը տեղի է ունեցել 1978-1979թթ.,բնկարանային տեսարանները հիմնականում նկարահանվել են Օդեսայի կինոստուդիայում,իսկ բնապատկերային տեսարաները,որպես կանոն,մեծամասամբ Մոսկվայում: Գլխավոր դերերը խաղացել են Վլադիմիր Վիսոցկին և Վլադիմիր Կոնկինը, ֆիլմի նկարահանմանը մասնակցել են նաև Արմեն Ջիգարխանյանը, Սերգեյ Յուրսկին և մի շարք այլ հայտնի դերասաններ: Կինոնկարի գործողություններն տեղի են ունենում հետպատերազմյան Մոսկվայում,որտեղ հայտնի էր «Սև կատու» խմբավորումը։Մոսկվայի քրեական հետախուզության բաժնի աշխատակիցները, փորձառու օպերլիազոր Ժեգլովի գլխավորությամբ, զբաղվում են «Սև կատու» անվանմամբ ավազակախմբի վերաբերյալ գործերի հետաքննությամբ։ Ֆիլմի սյուժեում արձագանագրված է Իվան Միտինի կրասնոգորսկու խմբավորման իրական պատմությունը,որտեղ նշված ավազակախումբը 1950-ական թվականներին Մոսկվայում և Մոսկվայի մարզում զբաղվում է ավազակային կողոպուտներով և սպանություններով:

«Հանդիպման վայրը ...» ֆիլմի պրեմիերան նվիրված էր Ոստիկանության օրվան,և ցուցադրությունը տեղի էր ունեցել Կենտրոնական հեռուստատեսությամբ 1979 թ. Նոյեմբերի 11-15-ը ընկած ժամանակահատվածում:Մամուլը բավականաչափ բուռն կերպով արձագանքեց ֆիլմի ցուցադրմանը,միևնույն ժամանակ գրաքննադատները հետաքրքրված էին ոչ միայն դերասանական խաղով և օպերատրական աշխատանքով, այլև դետեկտիվ պատմության մեջ տեղ գտած բարոյական խնդիրներով, դրանք հիմնականում կապված են Կապիտան Ժեգլովի և օպերլիազոր Շարապովի միջև գոյություն ունեցող էթիկական դիմակայությունը: Նրանց թվում նրանք, ովքեր նախապես չեն ընդունում ֆիլմը,հենց սցենարի հեղինակներն են՝Վայներ եղբայրները, ովքեր չհամաձայնեցին ռեժիսորի միջամտությանը վեպի դրամատուրգիական գծագրին և խնդրեցին իրենց անունը հանել տիտրերից: Հետագայում սցենարիստների նախաձեռնությամբ նրանց ազգանունը վերականգնվեց: Հետագա տարիներին կինոռեժիսորները ոչ միանշանակ կարծիքներ են հայտնել ժապավենի անհատական դրվագների վերաբերյալ, մասնավորապես `վերջին տեսարանի, որը նկարահանվել է Պետական հեռուստառադիոընկերության ներկայացուցիչ Սերգեյ Լապինի պնդմամբ`կյանքի կոչման ասպեկտով:

Ֆիլմը կինեմատոգրաֆիական մրցանակներ չունի,ֆիլմի ստեղծողները ստացան ՆԳՆ-ի դիպլոմներ և Վիսոցկին հետմահու երեք անգամ պարգևատրվել է կապիտան Ժեգլովի դերի համար,իսկ 1981 թ. Երևանում 9-րդ համամիութենական կինոփառատոնում` հատուկ դիպլոմ և ժյուրիի մրցանակ, 1987 թ.` ԽՍՀՄ պետական մրցանակ, իսկ 1998 թ.` Ռուսաստանի Ներքին Գործերի նախարարության մրցանակ: 1999թ.-ին Վլադիմիր Կոնկինը նույնպես արժանացավ Ռուսաստանի ներքին գործերի նախարարության մրցանակին Շարապովի կերպարը կերտելու համար: Դերասանների ռեպլիկները համալրել են թևավոր արտահայտությունների և աֆորիզմների բառարանը:

Սյուժե

Հինգսերիանոց հեռուստատեսային ֆիլմի գործողությունները տեղի է ունենում Մոսկվայում 1945թ. օգոստոս-նոյեմբեր ամիսներին:^[1]

1-ին սերիա:Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժանմունքում ծառայելու համար երիտասարդ զինծառայող Վլադիմիր Շարապովը (Վլադիմիր Կոնկին) ծանոթանում է ավազակախմբի դեմ պայքարի բաժանմունքի ղեկավար Գլեբ Ժեգլովի (Վլադիմիր Վիսոցկու) և Մոսկվայի քրեական հետախուզության բաժնի այլ անդամների հետ: Օպերատիվ գործունեության մեջ Շարապովի ընդգրկումը սկսվում է ծառայության առաջին իսկ օրվանից, երբ ոստիկան Վասյա Վեկշինը մահանում է իր աչքերի առաջ: Առաջին դեպքը, որի բացահայտումանը մեջ ներգրավվում է դեբյուտանտը, կապված է մի երիտասարդ կնոջ `Լարիա Գրուզդևայի սպանության և կողոպուտի հետ : Մենթոր Շարապովը `կապիտան Ժեգլովը, համոզված է, որ հանցագործությունը կատարվել է մահացածի՝ բժիշկ Իվան Սերգեևիչ Գրուզդևի կողմից (Սերգեյ Յուրսկու կողմից):^[1]

2-րդ սերիա: Սննդամթերքի պահեստի կողոպուտի դեպքի վայր մեկնած աշխատանքային խումբը անհեթեթ պայքար է մղում «Սև կատու» խմբավորման ներկայացուցիչների հետ, ովքեր իրենց դաժանությամբ վախեցնում են Մոսկվայի բնակիչներին: Հանցագործության վայրում ավազակները սովորաբար թողնում են «իրենց հատուկ» ճանաչողական նշանը,սև կատվի տեսք ունեցող ուրվագիծը,ներկված փայտածուխով: Բացի այդ, Ժեգլովը և Շարապովը շարունակում են ուսումնասիրել Լարիսա Գրուզդևայի սպանությունը: Բոլոր վկայությունները մատնանշում են նրա ամուսնու ներգրավվածությանը գործում,այնուամենայնիվ, Շարապովը սկսում է կասկածել,որ հետաքննությունը ճիշտ ուղու վրա չէ:Քրեական աշխարհի ներկայացուցիչների շարքում է նաև թեթևաբարո Մանկա Բոնդը (Լարիսա Ուդովիչենկո),որոնց հետ նա հանդիպում է արշավների ժամանակ: Նրա ձեռքում հայտնաբերվել է մահացած Լարիսայի ապարանջանը: Մանկայից ստացված տեղեկատվության շնորհիվ, Ժեգլովը և Շարապովն դուրս են գալիս Կիրպիչի (Ստանիսլավ Սադալսկի) հետքի վրա,ով Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի աշխատակցի հետ ունեցած զրույցի ժամանակ անծանոթ ավազակի ազգանուն է ասում `Ֆոքս:^[2]

3-րդ սերիա:Ֆոքսին (Ալեքսանդր Բելյավսկի) բռնելը այն խնդիրներից մեկն է, որը պետք է լուծեր Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժինը: Գործողություններից մի քանիսը տեղի են ունենում ոճաբան Վերկայի տանը, որտեղ Ֆոքսը բերում է,որպեսզի պահի գողացված իրերը:Այս «վերափոխման կետը» դառնում է դարանակալման վայր,որտեղ ըստ Ժեգլովի պետք է բռնվեր ավազակը: Այնուամենայնիվ, այդքան հանգամանալից մտածված պլանը ձախողվում է Ֆոքսի համարձակության և ոստիկան Սոլովյովի վախկոտության պատճառով: Այնուամենայնիվ, հետաքննությունը շարունակվում է, և Մեծ թատրոնում Ժեգլովը և Շարապովը ձերբակալում են գողը Ռուչնիկին (Եվգենի Եվստիգնեևի) և նրա գործընկեր Վոլոկուշինին (Եկատերինա Գրադովային),ով պատմում է, որ Ֆոքսի մոտ կա կապի միջոց : Լրացուցիչ տեղեկություններ,այդ թվում նաև ավազակների մասին, Շարապովը ստանում է Ֆոքսի նախկին սիրուհուց՝ Ինգրիդ Սոբոլեվսկայայից (Նատալիա Ֆատեևա):^[3]

4-րդ սերիա: Շարապովն սկսում է Լարիսա Գրուզդևայի սպանության հետ կապված իր սեփական նախաքննությունը: Վկայությունը վերստուգելով՝երիտասարդ քննիչ պարզում է, որ զենքը, որը Գրուզդևայի դեմ գլխավոր ապացույցն է, հավանաբար գցված է եղել իր վարձակալած բնակարանում ինչ-որ սանտեխնիկի կողմից: Միևնույն ժամանակ ի հայտ են գալիս այլ մանրամասներ, որոնք հնարավորություն են ընձեռնում խոսել Գրուզդեևայի անմեղության մասին: Ընդհանրապես, Շարապովի փաստարկները ընդունելու հետ մեկտեղ Ժեգլովը, սակայն, պնդում է, որ Իվան Սերգեևիչին բանտում պահելու անհրաժեշտությունը կա, քանի որ նրա ազատ արձակումը կարող է զգուշացում լինել իրական հանցագործի համար: Միեւնույն ժամանակ, մոսկվայի քրեական հետախուզության բաժինը «Աստորիա» ռեստորանում Ֆոքսին բռնելու պլան է մշակում:Ավազակը,զգալով անպատեհությունը, փախչում է հաստատությունից, բայց հալածանքներից փախչել չի կարողանում:Ժելտովսկայայի հայտնաբերման ընթացքում `Գրուզդևայի նոր ընկերուհին, հաղորդում է, որ ինքը նախկինում տեսել էր Ֆոքսին,նա հայտնվել էր իրենց տանը` սանտեխնիկի տեսքով: Դրանից հետո Իվան Սերգեևիչին ազատ են արձակում՝Ժեգլովը համոզված լինելով, որ «առանց մեղքի պատիժ չկա», հրաժարվում է ներողություն խնդրել իրենից:^[3]

5-րդ սերիա: Իրադարձությունները զարգանում են «Սև կատու» խմբավորման բնակավայրում, որտեղ հայտնվում է Շարապովը՝փորձելով կապ հաստատել ավազակների հետ: Նա, ով իրեն անվանում է Վլադիմիր Սիդորենկո, հաջողվում է ներկայացնել իր «հանցավոր անցյալի» հետ կապված ճիշտ թվացող լեգենդը և հավատցնել բանդայի ներկայացուցիչներին Ֆոքսին փրկելու կարևորության մասին, ում պետք է բերման ենթարկեին իրենց կողմից կողոպտված խանութում `«քննչական փորձառություն» անցկացնելու համար: «Սև կատու» խմբավորման գլխավորը Գորբատին (Արմեն Ջիգարխանյան) ՝Կարպ մականվամբ, պատրաստ է հավատալ այցելուին: Սակայն խմբավորման անդամների մեջ Շարապովը հայտնաբերում է իր ռազմական ընկերոջը Լևչենկոնին (Վիկտոր Պավլով): Նա, նախկին հրամանատարին հսկողության տակ պահելու համար, գիշերը առաջարկում է նրան հեռանալ բնակատեղիից: Շարապովը հրաժարվում է: Միևնույն ժամանակ, Ժեգլովը, հասկանալով, որ «հանդիպման վայրը չի կարելի փոխել», խանութը պատրաստում է հատուկ գործողություն համար:Հաջող է ընթանում, չեզոքացվում է «Սև կատու» խմբավորումը: Միայն Լևչենկոն, օգտվելով պահից, փորձում է փախչել: Չնայած Շարապովի բողոքարկմանը, Ժեգլովը կրակում է ավազակին և սպանում է նրան: Հատուկ գործողությունից հետո, ցնցված Շարապովը գնում է իր սիրած աղջկա՝ Վարիա Սինչկինայի (Նատալյա Դանիլովա) մոտ: Վարիան կանգնած է պատուհանի մոտ,իր ձեռքում պահում է ծննդատանը լքված երեխային, ում շնորհիվ մի քանի ամիս առաջ տեղի ունեցավ նրանց հանդիպումը:^[3]

Նկարահանումների նախապատրաստումը

Գրական սցենար: Ռեժիսորի հաստատումը

«Հանդիպման վայրը չի կարելի փոխել» ֆիլմը նկարահանվել է 1975 թ. Արկադի և Գեորգի Վայներ եղբայրների կողմից «Գթասրտության դարաշրջան» գրված վեպի հիման վրա: Ստեղծագործությունը հիմնված է վավերական իրադարձությունների վրա, սակայն նրանք գրեթե ոչ մի ընդհանուր կապ չունեին այն խմբի գործողությունների հետ, որոնք իրենց անվանում էին «Սև կատու»: Այս «ավազակային խմբավորման» մասնակիցները,որոնք հիմնականում դեռահասներ էին, 1940-ականների երկրորդ կեսին ձերբակալվել են անհաջող կողոպուտից հետո: Այնուամենայնիվ, օրենքից խուսափող հանցագործների առասպելը, ովքեր ամենուրեք կատուների պատկերներով նկարներ թողնելով,բավականին երկար ժամանակ գոյատեևեցին Մոսկվայի հետպատերազմյան միջավայրում: Այս պատմությունից Վայներ եղբայրները վերցրեցին միայն խմբի անունը և սիմվոլիկան: Վեպի հերոսներին ավելի մոտ էին Իվան Միտինի Կրասնոգորսկու խմբավորման ներկայացուցիչներին: Գեորգի Վայների խոսքերով, «չնայած Շարապովը հավաքական կերպար է, նա ունի նաև նախատիպ` Վոլոդյա Արապովը,ով հետագայում դարձավ Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի վարիչ: Նա մասնակցել է հայտնի խմբավորման`Միտինի գրավմանը, որին մենք անձնավորեցինք որպես «Սև կատու» :^[4]. Իվան Սերգեևիչ Գրուզդևի ձերբակալման հետ կապված սցենարային գիծը նույնպես կապված է իրական իրադարձությունների հետ: Խոսքը գնում էր նրա նախատիպի `1944 թ. իր կնոջ սպանության կասկածանքով ձերբակալված բժշկական գիտությունների թեկնածու Եվգենյա Միրկինի մասին: Դատավճռի կայացումից հետո միայն, ապացուցվեց, որ բժիշկը ներգրավված չի այս հանցագործության մեջ:^[5].

Կան տարբեր վարկածներ կապված «Գթասրտության դարաշրջան» ֆիլմի էկրանավորման գաղափարի հետ: Արկադի Վայերի հուշերի համաձայն, առանձին գրքի թողարկումից հետո նա և իր եղբայրը մի քանի օրինակ են ներկայացրել ընկերներին: Նրանց թվում նաև Վլադիմիր Վիսոցկուն: Վեպը կարդալուց հետո Վիսոցսկին ասել է Վայներին,որ «Գթասրտության դարաշրջան» պատրաստի հիմք է հանդիսանում հաջորդ ֆիլմի համար, որտեղ նա կցանկանա հաստատել Ժեգլովի դերը:^[6]. Ստանիսլավ Գովորուխին ներկայացրեց իրադարձությունների այլ մեկնաբանումը, պնդելով, որ ինքը Վիզոցսկուն խորհուրդ է տվել ծանոթանալ Վայների աշխատանքին,«Կարդացեք, դուք հրաշալի դեր ունեք»: ^[7].

«Գթասրտության դարաշրջանը» «Օդեսա» կինոստուդիայի պլանի մեջ ընդգրկված լինելուց հետո ռեժիսորի մոտ հարց առաջացավ: Սկզբում սցենարի խմբագրական խորհուրդը մտադիր էր աշխատել Վիլեն Նովակայի, հետագայում որպես հակառակորդ ի հայտ եկավ Ալեքսեյ Բատալովը: Այնուամենայնիվ, ոչ մեկը, ոչ էլ մյուսը չկարողացան աշխատել այլ նկարահանումներով զբաղված լինելու պատճառով:^[8].Գովորուխինը ֆիլմի ռեժիսորի պաշտոնի համար առաջարկեց Վիսոցկուն: Վայներ եղբայրները աջակցեցին նրան,որպես թեկնածու այն բանից հետո,երբ Ստանիսլավ Սերգևիչը անձնական հանդիպման ժամանակ խոստացել էր գրողներին, որ առանց համահեղինակների համաձայնության, «ոչ մի պարբերություն, ոչ մի բառ» իրենց գրքում նրանք չեն փոխի:^[9].

Սցենարի հետ կապված անմիջական աշխատանքը տեղի ունեցավ Պերեդելկինոյում: Ժամանակ առ ժամանակ Վիսոցսկին գալիս էր նաև այնտեղ՝առաջարկելով այս կամ այն դրվագների մշակման իր տարբերակները: Այսպիսով, հենց նա առաջարկեց նոր դրամատիկական քայլ `մետաղական դռան վրա փակցնել Վարի Սինիչկինի մեծացրած լուսանկարը: Ժեգլովի բեմական կերպարը ստեղծվել է `հաշվի առնելով Վիսոցկու դերասանական կեցվածքր և կերպարը: Եթե Ժեգլովը վեպում մուգ մաշկի գույնով,ամրակազմ տղա է, «ուսերը բաճկոնի մեջ չեն տեղավորվում»,ապա համաձայն սցենարի Գլեբն ունեցել է «այլ արտաքին հատկանիշներ»:^[10]^[11]. Աշխատանքի ընթացքում փոխել է նաև ֆիլմի անվանումը: Ֆիլմի ստուդիայի արտադրական պլանը ներկայացրեց «Գթասրտության դարաշրջան» անվանումը: Ավելի ուշ Գովորուխինը առաջարկել է ևս մեկ անուն `«Սև կատու»: Սակայն այդպիսի համադրություն, որն ունի հստակ առեղծվածային ուղերձ, ֆիլմի խմբում դիտվում է գիտակցաբար անընդունելի տարբերակ: Արդյունքում, ժապավենը լույս է տեսել «Հանդիպման վայրը չի կարելի փոխել» վերնագրով,այս տարբերակը արդեն օգտագործվել է 1975 թ-ին `«Սմենա» հանդեսի վեպի առաջին հրապարակման ժամանակ: ^[12].

Ռեժիսորների սցենարը

Վայներ եղբայրների սցենարը, որը հաստատվել է Օդեսա կինոստուդիայի կողմից 1977 թ հունիսին, և այնուհետեւ ուղարկվել է Կենտրոնական հեռուստատեսությանը վերանայման համար,որը ավելի շուտ ներկայացնում էր իրենից գրական, այլ ոչ թե դրամատիկ ստեղծագործություն: Ինչպես Օդեսա կինոստուդիայի խմբագիր Գալինա Լազարևան հիշեցրեց, ծավալի և ենթատեքստի տեսանկյունից,այն չէր համապատասխանում կինեմատոգրաֆիայի պարամետրերին:Օդեսայում և Մոսկվայում «Ողորմության դարաշրջանի» քննարկման արդյունքում ստացված մեկնաբանություններն ու առաջարկությունները հաշվի են առնվել Ստանիսլավ Գովորուխինի կողմից ռեժիսորի սցենարի պատրաստման հարցում:^[13]. Իրենից ներկայացնում տեխնիկական փաստաթուղթ`նկարահանման համար անհրաժեշտ ռեսուրսների և նյութերի հստակ նշումներով: Ռեժիսորի սցենարի համաձայն, ֆիլմում պետք է ներգրավվեն 33 գլխավոր դերասաններ (սկսած Շարապովի կերպարից մինչեւ Լարիսա Գրուզդեւայի քրոջ՝Նադի կերպարը), 31 դերասաներ երկրորդական դերի համար և դրվագներում հայտնվող ավելի քան ութսուն մարդ: Գովորուխինը հաշվարկել է, թե որքան ժապավեն է հարկավոր նկարահանման համար, տաղավարում և ինտերիերի տարածքներում (օրինակ, Մեծ թատրոնի, բիլիարդի սենյակում և ռադիոկոմիտեում): Ռեժիսորը պատրաստել է նաև ամբողջական նկարների հաջորդականությունը հաջորդ ֆիլմի համար : ^[14].

Ռեժիսորի սցենարի յուրաքանչյուր սերիա իր սեփական անունն ունի՝«Սև կատու», «Ծանոթ բոլոր դեմքեր», «Դավաճանություն», «Օպերացիա>> <<Պահապան», «Հանդիպման վայրը չի կարելի փոխել»:^[15]. Մի քանի դրվագներ ամբողջությամբ վերցված են Վայներ եղբայրների սցենարից,երբեմն այդ փոփոխությունները կատարվել են անհրաժեշտության դեպքում: Օրինակ, բնօրինակում, Շարապովը՝ իմանալով իր ընկերուհու` Վու Սինիչկինայի մահվան մասին, հավաքեց ուղեկցող ծառայության համարը և խնդրեց տրամադրել Գրաուերմանա ծննդատան հեռախոսահամարը:^[16]. Նման վերջաբանը ձեռնտու չէր ԽՍՀՄ Պետական հեռուստատեսության և ռադիոյի կոմիտեի նախագահ Սերգեյ Լապինի համար, ում հանձնարարությամբ նկարահանվում էր ֆիլմը: Ըստ Լապինի, հաջորդ աշխատանքային շաբաթվա սկզբին հանդիսատեսի տրամադրությունը կարող է ընկնել Վարդի մահվան լուրով:^[17].Ռեժիսորի սցենարի վերջաբանը տարբերվում էր`«У окна — с заснеженным пейзажем за ним — стоит Варя с малышом на руках.կանգնած է Վարիան՝երեխան ձեռքում:Նա նայում է Շարապովային, ակնկալիքով և քնքշանքով: <...>Վարիի աչքերում արցունքներ կան »:^[18]

Վայների եղբայրների գրական սցենարն ընդգրկում է այնպիսի գեղարվեստական տարր, ինչպիսին է «Շարապովի ձայնը կադրից դուրս»: Երիտասարդ անվտանգության աշխատողի ներքին մենախոսությունը մասամբ պահպանվում է ռեժիսորի սցենարում,խոսքը գնում է հիմնականում հիշողության դրվագների մասին: Այնուամենայնիվ, խմբագրման ժամանակ ֆիլմի ստեղծողները որոշեցին հրաժարվել այս տեխնիկայից՝ գտնելով, որ էկրանային իրադարձությունը ինքնին համոզիչ է և լրացուցիչ մեկնաբանություններ չի պահանջում: Ֆիլմի ռեժիսորի սցենարը հաստատվեց «Օդեսա» կինոստուդիայում 1977 թ. Դեկտեմբերի 14-ին: Երկու ամիս անց հանձնվեց տպագրության և տպագրվել է քաղաքային տպարանում 150 օրինակ տպաքանակով:^[19].

Ֆիլմի փորձերը, դերակատարների ընտրություն

Թեև Վիսոցկին Վայներ եղբայրների մոտ հաստատվեց Ժեգլովի դերում,սցենարիստները նաև գնահատականներ տվեցին այլ արվեստագետների համար, օրինակ `Սերգեյ Շակուրովը և Նիկոլայ Գուբենկոն հնարավոր թեկնածուներ էին համարվում: Գովորուխին`փորձելով հաստատել Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի կապիտանի դերում Վիսոցկուն, ֆիլմի փորձերին գիտակցաբար հրավիրեց նրան զիջող դերասանների: ^[20]. Այսպիսով, թեկնածուների թվում էին Եվգենի Սթեյկոն, Յուրի Կուզմենկովը, Անատոլի Պոպոլսուհինը, Լեոնիդ Յանովսկին: ^[6]. Եվգենի Շտյեխկոն, ով հանդես է եկել լեյտենանտ Տոպորկովի դերում, իր հուշերում հաստատեց, որ փորձարկման նկարահանումների ժամանակ,նախօրոք Գովորուխինը նրան նախազգուշացրել է Ժեգլովի դերի համար,«Դուք չունեք շանս, սա Վիսոցկու դերն է: Պարզապես մրցակցություն է պետք»: ^[21]. Ռեժիսորի կողմից մտածված պլանը հաջող էր, կինոստուդիայի ղեկավարությունը փորձնական ձայնագրությունների հետ ծանոթանալուց հետո,ասաց,որ Վիսոցկին ամենահավանական մրցակիցն է և հավանություն տվեց նրա դերին: ^[22].

Շարապովի դերի համար Գովորուխինը մտադիր էր հրավիրել Նիկոլայ Գուբենկոյին, սակայն նա բողոքի ակցիա էր ունեցել Վիսոցսկու կողմից, ով գտնում էր, որ նրանց կերպարները նման են և ունեն նմանատիպ դերասանական գործելաոճ: Այնուհետեւ հայտնվեց Վլադիմիր Կոնկինի թեկնածությունը, ով առաջին անգամ հանդիպեց Վայներ եղբայրների ակտիվ դիմադրության:Նրանց կարծիքով, նախկին գաղտնի գործակալը,ով քառասուներկու անգամ քայլել է ճակատային գծում և հաճախ վերադարձել «հոգնած», չէր կարող այնպիսի տեսք ունենալ,ինչպես Կոնկինին:Բայց այստեղ էլ Գովորուխինը նախապես փորձեր է կազմակերպել, նրա առաջադրած տասը այլընտրանքային դերակատարները հստակորեն զիջում էին սկզբնական թեկնածուին,նրանք«ավելի վատն էին և մանրախնդիր»: Գիտակցելով, որ Շարապովայի նման կերպարը տնօրենի գլխում «հավիտյան արմատացած էր» և այդ թեկնածուի դիմադրությունը կարող է ոչնչացնել Գովորուխինի ստեղծագործական տրամադրվածությունը, Վայները համաձայնեց: Ֆիլմի նկարահանումների ժամանակ ռեժիսորը հիշեց Լեոնիդ Ֆիլատովին,«Կլինի հենց այն Շարապովը ,ինչպիսին ես ուզում էի սկզբից, Ժեգլովին չզիջող ուժով ,այլ նրա առջև չհանձնվող: Ուժեղ զույգին հարկավոր է միայն ուժեղ »: ^[23].

Ֆոքսի դերի համար սկզբում հրավիրվել էր Բորիս Խիմչևը, սակայն այդ աշխատանքի ընթացքում պարզ դարձավ, որ Գովորուխինի համար իր տեսակով հարմար չէր: Վիսոցկու խորհրդով Խիմիչևին փոխարինեց Ալեքսանդր Բելյավսկին: Իրականում, առանց «մրցակցության», ոստիկանության աշխատակից Սոլովյևի դերի համար,ընտրվեց Վսեվոլոդ Աբդուլովը, ով վթարից հետո ծանր վիճակում էր գտնվում:Գովորուխինն ու Վիսոցսկին, ովքեր այցելել էին արտիստին հիվանդանոցում, նրան թողեցին սցենարը եւ առաջարկեցին ընտրել ցանկացած դեր: Դժվարությամբ (պատահարի հետևանքով), դերասանը՝հիշելով դերասանական տեքստը կանգ առավ Սոլովյովի դերի վրա: Վիզոցսկին առաջարկեց Վիկտոր Պավլովին,«Համաձայնեք ... դուք դեր կխաղացեք այնպես, ինչպես դուք տեսնում եք»: Ավազակ դարձած նախկին ռազմաճակատի զինվոր Լևչենկոյի էկրանային պատկերը ստեղծելու համար, Վիսոցկին առաջարկեց Վիկտոր Պավլովին: Չնայած նրան, որ դերը փոքր էր, Պավլովը համաձայնվեց : Իվան Բորտնիկին, ով չընտրվեց Շարապովի դերի համար, Գովարուխինը առաջարկել էր խաղալ Պրոմոկաշկա անունով ավազակի դերը : Նա նաև հրավիրեց Սվետլանա Սվետլիչնային ` ֆիլմում մասնակցելու համար:^[24]. Մանկի Օբլիգացիի թեթևաբարո աղջկա դերի համար, փորձեցին Նինա Իլինան և Նատալյա Չենչիկը,Լարիսա Ուդովիչենկոյին Գավարուխինը առաջարկել է խաղալ Ոստիկանության աշխատակից Վարի Սինչկինի դերը: Ուդովիչենկոն պնդել է մարմնավաճառի դերի մասին, իսկ Նատալյա Չենչիկը ստացել է Ստախոս Անիի դերը:^[25]. БՎայներ եղբայրները Գորբատովի հանցագործ խմբավորման առաջնորդի դերում տեսնում էին Ռոլանա Բիկովին: Դերասանը համաձայնել և մասնակցել է Օդեսայի փորձերին, սակայն չկարողացավ մասնակցել նկարահանումներին `առողջության պատճառով: Ֆիլմի երկրորդ ռեժիսորի Նադեժդա Պոպովոյի առաջարկությամբ այս դերի համար հրավիրվեց Արմեն Ջիգարխանյանը:^[26]

Ֆիլմի համեստ բյուջեն նպաստեց նրան, որ ֆիլմի մի շարք դրվագներում խմբի անդամների ղեկավարն ու հարազատները ներգրավված էին,Արկադի Վեյների դուստրը `Նատալյա Դարիալովան, Գովորուխինի կինը` Յունոնա Կարեվան, Վադիմ Թումանովի որդին `Վադիմը; Արկադի Սվիվսկին՝Վիսոցկու դպրոցի ընկերը, Վլադիմիր Գոլդմանը՝ Վիսոցսկու ոչ պաշտոնական կառավարիչը, Բաբեկ Սերուշի կինը `Նատալյա Պետրովան, Մարինա Վլադիի որդին՝Պետրոսը, Վիսոցկու Մեծ Կարետնիում բնակվող ընկերը `Օլեգ Սավոսինինը,Տագանկայի թատրոնի կառավարիչը՝ Վալերի Յանկլովիչը:^[27].

Հանդերձանքներ,օբյեկտներ,աքսեսուարներ

Նկարահանման սկիզում, վեպի և սցենարների մեջ նշված օբյեկտներից շատերը կորցրել էին ժամանակի ազդեցությունը:1970-ական թվականների Մոսկվայի կերպարը զգալիորեն տարբերվում էր հետպատերազմյան մայրաքաղաքի կերպարից, տրամվայները այլեւս չեն ընթանում Ցվետնոյի պողոտայի երկայնքով, իսկ Նիկիտիի դարպասի հրապարակում կառուցվել է ՏԱՍՍ-ի տեղեկատվական գործակալության շենքը : ^[28]. Ֆիլմի մեջ հաստատուն-անթարթ բնապատկերներ ստեղծելու համար պետք է ստուգել բոլոր տեսախցիկների շարժումները, մի փոքր շեղում կարող էր փչացնել տեսանյութերի հաջորդականությունը: ^[29]. Յուրաքանչյուր լայնածավալ բնապատկերային դրվագի նկարահանումները նախորդում էին արվեստագետների երկար աշխատանքը «Հանդիպում վայրեր ...», նրանք ստիպված էին թաքցնել նոր ժամանակակակից իրերը, դասավորել և զարդարել, ստեղծելով անհրաժեշտ պատկերները:^[17].«Հափշտակված մուշտակի» դրվագի նկարահանումները տեղի ունեցավ Մեծ թատրոնում և դժվարանում էր հատուկ ռեժիմով այս օբյեկտի պաշտպանության: Ոստիկանության թիվ 17 տեղամասում, որտեղ տեղափոխվել է կալանավորը Կիրպիչը, նկարահանվել է Մոսկվայի պալատի բազայում, Սադովոյ Կոլցո խաչմերուկում, Օլիմպիական պողոտայում: «Աստորիա» ռեստորանի դերում եղել է Գորկու փողոցի «Կենտրոնական» ռեստորանը: Որոշ մետրոպոլիտեն օբյեկտներ նկարահանվել են Օդեսայում `այդ թվում` «Մոսկվայի մուտքի մոտ» հատվածը, որտեղ տեղի են ունենում հալածանքի մի մասը, ինչպես նաև թալանված պահեստը և բիլիարդի սենյակը (Շևչենկոյի անվան ծովափնյա այգում): Ֆիլմում ցուցադրված Ոստիկանության աշխատակիցների մշակույթի պալատը «համակցված» օբյեկտ էր,նկարահանման որոշ գործողություներ տեղի էին ունեցել Մոսկվայի Պրավդա քաղաքում, իսկ մյուս մասը `Օդեսայի սպաների տանը:^[30]^[26].

Մնացած տեսարաններ`համայնքային բնակարանը, որտեղ բնակվում էր Շարապովը, խանութի նկուղը, Լարիսա Գրուզդևայի բնակարանը, Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի կաբինետները կառուցված էին Օդեսայի կինոթատրոնի տաղավարներում:^[17]. Բացառություններից մեկը Ռուչնիկի կողմից անցկացրած Ժեգլովի հարցաքննության դեպքն էր,նա նկարահանել է «առևտրի բնակարանի» ներսում (Գորկու փող. 46), որտեղ Վիզոցսկու դպրոցական տարիներին գտնվում էր դերասան և ռեժիսոր Վլադիմիր Բոգոմոլովի ղեկավարած թատերական շրջանակը:^[31]^[32].Ֆիլմի խմբում նրանք մանրակրկիտորեն ստեղծեցին շրջակա միջավայրը և ապագա ֆիլմի կերպարը, դարաշրջանին համապատասխան պատրաստված արկղերը, մինչև կտորով շաքարավազ և երկար բամբակյա շալվար, որոնք հագել էին հերոսները: ^[33]. Հագուստը իր հերոսի համար Վիսոցկին ընտրեց:Օդեսայի կինոստուդիայի զգեստապահարանում, բաճկոնների դիզայներ Ակիմովի օգնությամբ նա ընտրել է գալիֆե տաբատներ , կոշիկներ, բաճկոն, ապաշե օձիքով վերնաշապիկը, գծավոր տրիկոտաժային սվիտեր, կաշվե բաճկոն և գլխարկ: Արկադի Վայերի խոսքերով, ֆիլմերից մեկում Ժեգլովի հագուստները իրենց ստիլիստիզմում հիշեցնում էին հերոս Ալ Պաչինոյի հագուստը, ում Վիսոցկիին սիրում էր:^[34].

В роли хлебного автофургона, в котором передвигались бандиты, снималась «машина-памятник» — «ГАЗ-АА» 1940-х годов — съёмочная группа позаимствовала её «с пьедестала в „Мосхлебтрансе“». Автомобиль входил в число первых фургонов, начинавших развозить хлеб в Москве. Машина находилась в плохом техническом состоянии, и сцена её проезда во время погони перед поездом снималась с определённым риском^[35]. Грузовик «Студебеккер» был получен на студии «Мосфильм». Машина в кадре передвигалась на буксире — из оборудования в ней работали только тормоза. Для съёмок эпизода падения в реку грузовик разгоняли с помощью толкача «под горку»^[17]. «Мосфильмом» же был предоставлен и автобус ЗИС-8 по прозвищу «Фердинанд», выступавший в роли основного средства передвижения сотрудников МУРа^[36].

Նկարահանումներ

Ռեժիսորական աշխատանք

Նկարահանումները սկսվել են 1978 թվականի մայիսի 10-ին: Նույն օրը, Վիսոցկու կինը `Մարինա Վլադին, դիմեց Գովարուխին` խնդրելով գտնել Ժեգլովի դերի համար ուրիշ դերասան: Այս մասին Ստանիսլավ Սերգեևիչն խնդրեց նաև Վիսոցսկին, ով բացատրեց, որ մուլտիմեդիա նախագծի մեջ ընդգրկումը նրանից շատ էներգիա կխլի: «Հասկացեք, ինձ այնքան քիչ է մնացել, չեմ կարող մեկ տարի ծախսել այս դերի վրա»:^[37]. Ռեժիսորը կտրականապես հրաժարվեց դերասանին փոխարինելուց, սակայն խոստացավ, որ եթե Վիսոցկին կարիք ունենա երկար դադար վերցնելու,ստուդիան նրան կնդառաջի: ^[38]. Ֆիլմի դերասանի համար ստեղծած հարմարավետ աշխատաոճը թույլ տվեց նրան չընդատել թատերական գործունեությունը, հանդես գալ համերգներով և ճանապարհորդությամբ, այդ թվում, հեռավոր ճանապարհորդություններով դեպի Տահիտի և Հյուսիսային Ամերիկա:^[37]. Ֆիլմի փորձագետ Լյուբով Արկուսի խոսքերով, եթե Ժեգլովի դերը խաղա այլ դերասան «բացասական հմայքով», ապա էկրան դուրս կգար պարզապես բարի դետեկտիվ, «հեռուստատեսային ծրագրի հերթապափոխող աղանդեր»:^[39].

Սակայն Ս.Գ. [Ստանիսլավ Գավարուխինը] որոշեց մի պարադոքս, վտանգավոր օքսիմորոն,այնպիսով Ժեգլով կերպարը, ինչպիսին նա հորինել և ստեղծել էր «Հանդիպում վայրը ...»ֆիլմում,կամայականորեն խառնեց խաղաքարտեր, կոտրեց համադրությունը, ստեղծեց մի դաշտ, որտեղ վեր բարձրացան անկանխատեսելի մտքեր: Արդյոք նպատակն արդարացնում է իր հաջողությունների համար ծախսված միջոցները: Վայներ եղբայրների դետեկտիվ վեպը կանխատեսում էր միանշանակ բացասական պատասխան, և Ս. Գ.-ի ֆիլմը խուսափեց դրանից:^[39].
— Լյուբով Արկուս

Կինոքննադատները նշեցին, որ անհատական դերակատարները շատ մակերեսորեն էին ներկայացված սցենարում: Սակայն, դերակատարների ճշգրիտ ընտրությունը, ինչպես նաև ռեժիսորական դրամատուրգիային դերասաններից գրեթե բոլորին թույլատրվում էր է ստեղծել իր հերոսի կենսագրությունը կադրից դուրս,արդյունքում ֆիլմի դետեկտիվ պատմությանը խառնվեց հոգեբանական ֆիլմի դրամայի տարրեր: Այսպիսով, սեփական կադից դուրս պատմությունը ուներ ավազակային խմբավորման մեջ հայտնված զինվորի Լևչենկոն,ով «երկակի սիրավեպ» էր սկսել Ֆոքսի նախկին սիրուհուն՝ Ինգրիդ Սոբոլեվսկայը,կյանքի հաճույքները գնահատող գող Կոպչոնին՝անկեղծ անհատականություն: Նույնիսկ «Սև կատու» խմբավորման առաջնորդի կերպարում դիտարկվում են ոչ միայն ավազակային դաժանությունը ,նաև մարդկային կրքերը, Նա բարձր էր գնահատում իր ուղեկից Կլաշի կարծիքը և գիտակցվում էր «ախպեր֊տղերք խմբավորման» կողքին լինելու պատասխանատվութունը:^[39]^[40].

Նկարահանումների գրաֆիկը շատ խիստ էր: Ինչպես հիշում էր օպերատորի նախագահ Լեոնիդ Բուրլակովը,եթե օրական դրույքաչափը կազմում է 25 մետր ժապավենային ֆիլմի համար, ապա հեռուստատեսային ֆիլմի համար այն երեք անգամ ավելի շատ է:^[41]. Սկզբում Գավարուխինի աշխատանքը արժանացավ Վայներ եղբայրների հանդիմանությանը, ովքեր գոհ չէին ռեժիսորի կողմից սցենարում կատարված փոփոխություններին: Հակամարտությունը հանգեցրեց նրան, որ իրենց ազգանունները դուրս մնացին տիտրերից,որպես սցենարի հեղինակ, այնտեղ նշվում էր ինչ-որ Ստանիսլավ Կոնստանտինովյանի անուն: Ավելի ուշ Վայններ եղբայրները իրենց հեղինակության մասին տեղեկություններ վերադարձրին ֆիլմ,և նրանք ստիպված էին իրենց հաշվին նորից նկարահանել տիտրերը:^[42]. 1984 թ., Օդեսայի թերթերից մեկին տված հարցազրույցում գրողները նշել են, որ Ս. Գովորուխինի «տաղանդավոր աշխատանքը»՝ «Հանդիպման վայրի չի կարելի փոխել» ֆիլմը դարձրել է մեր էկրանի ամենալուրջ կինոդետեկտիվներից մեկը:^[43].

Վիսոցկին որպես ռեժիսոր

1978 թ. Հունիսին Գավարուխինը գնաց ԳԴՀ կինոփառատոնին: Նրա բացակայության ժամանակ ռեժիսորի գործառույթները հանձնվեցին Վիսոցկուն, ում հետ ռեժիսորը նախկինում քննարկել էր բոլոր մանրամասները`սկսած նկարահանման դրվագների հասկացությունից մինչև միզանսցեն: Ենթադրվում էր, որ մեկ շաբաթվա ընթացքում չորս հարյուր մետր ժապավենը կբավարարի Վիսոցկուն,սակայն նա պլանավորվածը վերցրեց չորս օրում: Ըստ Վլադիմիր Մալցևի «Հանդիպում վայրը ...» ֆիլմի փոխնախագահի, Վիսոցկու կազմակերպչական ձևը սկզբունքորեն տարբերվում էր Գավառուխայից: Ստանիսլավ Սերգեևիչը, «ամբարտավան, դանդաղկոտ», չէր բաժանվում ծխամորճից,անտարբեր է ստեղծագործական գործընթացին, ում գաղափարները երբեմն ծնվում էին հենց նկարահանման հրապարակում: Վիսոցսկու մոտեցումները այլ էին ,նա պահանջում էր,որ նկարահանման սկզբից ֆիլմի խմբի բոլոր ծառայողները, լուսավորողներից մինչև զգեստների դիզայներներ, լիովին պատրաստ լինեին աշխատելու: Նա խնդիրները հստակ սահմանեց, արագ փորձեր կատարեց, և որպես կանոն,մեկ կամ երկու կադրից հետո նկարում էր: Ինչպես հետագայում Գվարդուխինը հիշեց, ֆիլմի թիմը, որն անընդհատ «թեթեւ արտադրության ծանրաբեռնվածության մեջ էր», հետևյալ բառերով հանդիպեց վերադարձող տնօրենին,«Նա [Վիսոցկին] տանջեց մեզ»: ^[44]^[45]^[46].

Վիսոցսկին ինքն է նկարահանել Ֆոքսի բացահայտման հետ կապված և Շարապովի բժիշկ Գրուզդևի կողմից կատարված հարցաքննությունը դրվագները, ինչպես նաև մահացած օպերատոր Վասի Վեկշինի մասնակցությամբ տեսարանը: Վեկշին դերը խաղացող Եվգենի Լեոնով-Գլադիշևը հայտարարել է, որ Վիսոցկին առաջարկել է իր հերոսին հագցնել սպիտակ սպայական կաշնե, որը հետպատերազմյան տարիներին կրում այն երիտասարդները, ովքեր չեն գնացել ռազմաճակատ (այդ կադրերը ընդգրկված չեն ֆիլմում): Ժելտովսկայի դերակատարը՝Յունովա Կարևան խոստովանեց, որ նա, ով ֆիլմում նկարահանվելու փորձ չուներ, դժվարանում էր հայտնվել տեսախցիկի առջև,և միայն Վիսոցկու հավաքվածությունն օգնեց դերասանուհուն հաղթահարել իր անհանգստությունը: Սակայն ֆիլմերի փառատոնից վերադառնալուց հետո Գավառուխինին չէր գոհացրել նկարահանված կադրերը,«Ստանիսլավ Սերգեյևիչին ոչինչ դուր չեկավ այն,թե ինչպես եմ քայլում, ինչպես եմ խոսում, և ինչպես եմ հագնված»: Գովարուխինը ինքը պնդեց, որ Վիսոցկու կողմից նկարահանված որոշ դրվագներում «թատրոնի ռեժիսորական ուղղություն» է զգացվում,այնուամենայնիվ, այդ դրվագները ընդգրկված էին ֆիլմում,«Մենք ժամանակ չունենք վերանայելու համար, և կարիք էլ չկա»:^[47].

Վիսոցսկին, ինչպես դա տեղի ունեցավ, մեծամասամբ նկարահանման ժամանակ,որտեղ ես եմ նկարահանվել,եղել է ռեժիսոր ... <...> Ուստի, ես հետևել եմ Վիսոցկուն, ինչպես ասում են, միաժամանակ երկու դերում: Եվ ինձ թվում է, որ նա հիանալի գործ է արել: Սա բարձրացրեց իր ոգին, շփվող էր , շատ հեշտությամբ է փոխզիջումներ անում:^[48]
— -Սերգեյ Յուրսկի

Հնարքներ, դուբլյորներ և կասկադյորներ

Ֆիլմի մի շարք դրվագներում դերասաններին փոխարինեցին դուբլյորները և կասկադյորները: Բիլիարդի սենյակի տեսարանի նկարահանման ընթացքում,որտեղ Ժեգլովը խոսում է Կոպչոնիի հետ, պարզ դարձավ, որ ոչ Վիսոցկին,և ոչ էլ Կուռավլյովը երբեք չեմ խաղացել բիլիարդ, և չգիտեր, թե ինչպես պետք է ճիշտ բռնել կին, այնպես որ նրանց կողմից իրականացված բոլոր հարվածները իրականացնում էր տեղացի վարպետներից մեկը՝ԽՍՀՄ բիլիարդի գավաթի արծաթե մեդալակիր Վլադիմիր Իվանովը, Ֆրից մականունով:^[49]^[50]^[51]. Այն դրվագը, որտեղ Շարապովը ավազակների տանը կատարում է Շոպենի 2-րդ էտյուդը և «Մուրկան» (25-րդ, 2-րդ, ֆա մինոր) ,նույնպես դուբլյորի օգնությամբ նկարահանվել են `Կոնկինը չէր հիշում մեղեդին և կարող էր դրանք վերարտադրել միայն մի քանի փորձերից հետո: Նրա փոխարենը դաշնամուր նվագել է ստուդիայի Երաժշտություն խմբագիր Գալինա Բուրիմենկոն,դրվագում նրա ձեռքերն են՝գրիմով:^[52]^[53].

Погоня за Фоксом снималась двадцать дней, пока Высоцкий находился в отъезде. Сцену стрельбы через разбитое окно с его участием снимали позже отдельно. Разбивая шестимиллиметровое стекло автобуса, актёр ощутимо травмировал руку, порезав участок от мизинца до запястья: «Если присмотреться, это даже в кадре видно, но в суматохе никто не обратил внимания. Зато после команды: „Стоп!“ кровь у него лилась прямо с локтя и залила сиденье автобуса». Трюк с падением «Студебеккера» в реку выполняли каскадёры Владимир Жариков и Олег Федулов. Грузовик, пробив решётку ограждения реки, неожиданно перевернулся и упал в воду крышей кабины. Машина незапланированно погрузилась в плотный слой ила, и её двери оказались заклинены. Это помешало каскадёрам быстро вынырнуть. Они, по словам главного оператора фильма Леонида Бурлаки, вынуждены были пробивать ил, и первый из исполнителей трюков появился на поверхности лишь через сорок секунд — членам съёмочной группы показалось, что эта неполная минута по напряжённости была сопоставима с часами ожидания. На следующий день с помощью крана удалось вытащить из воды «студебеккер»: «Не могли же мы оставить в реке имущество „Мосфильма“»^[17]. Каскадёрскую часть сцен с официанткой, чьим телом Фокс выбивал окно в «Астории», и сбитой автомобилем регулировщицей также выполнял Владимир Жариков^[54].

Երաժշտություն

Я не спел вам в кино, хоть хотел,
Даже братья меня поддержали:
Там, по книге, мой Глеб где-то пел,
И весь МУР все пять дней протерпел,
Но в Одессе Жеглова зажали…

В. Высоцкий. Из посвящения братьям Вайнерам на юбилее писателей в ЦДЛ 20 января 1980 г.^[55]

Երաժշտության հիմնական թեման «Հանդիպման վայրը» ֆիլմում ստեղծվել է կոմպոզիտոր Եվգենի Գևորգյանի և նրա եղբոր `կոնտրաբատիս Անդրեի կողմից: Գովարուխինի կողմից Գևորգյան եղբայրների և ֆիլմի երաժշտության խմբագիր Գալինա Բիրիմենկոյի առաջադրած խնդիրները կապված էին ռեժիսորի կողմից ժամանակի մթնոլորտի վերստեղծման հետ,մի կողմից անհրաժեշտ էր «սեղմված,կարճացված» գործիքային մոտիվ ներդնել ժապավենի համատեքստում, մյուս կողմից `հետպատերազմյան ժամանակաշրջանում հնչող երգեր և պարային մեղեդիներ (մասնավորապես,ֆոքստրոտներ), որոնք պետք է հնչեն այս կամ այն դրվագներոմ: ^[52].

Վիսոցսկին առաջարկեց ֆիլմում օգտագործել իր սեփական ստեղծագործությունները, խոսքը գնում է այնպիսի երգերի մասին, ինչպիսիք են «Լեյտենանտի ծննդյան օրը Բեռլինի ռեստորանում» («Մեկ օր դուք մնացեք ոստիկանական համազգեստով ...»), «Պատերազմի վերջի մասին» (« Բակում ջարդում են սեղանի փայտերը... »),« Մանկության բալադը »: Դրանցից ոչ մեկը չի եղել ֆիլմում: Որոշ տվյալների համաձայն, դերասանը հրաժարվել է կատարել դրանք, քանի որ գտնում է, որ այս դեպքում Կապիտան Ժեգլովը վտանգի տակ է դնում Վլադիմիր Վիսոցկուն,ըստ մյուսների `երգերի գաղափարը մերժվել է Գավարուխինի կողմից ՝որոշելով, որ տեղի կունենա և ընդհանուր դրամատուրգիայի, և հերոսի կերպարի փլուզում: Այնուամենայնիվ, դրվագներից մեկում Ժեգլովը երգեց Ալեքսանդր Վերտինսկու «Մանուշակագույն Նեգրոն» երգը`փոխարինելով Շարապովին ուղղված դիտողություններով ստեղծագործության տեքստը:^[56]^[57]^[55].

Ի դեպ, այս դերի հաջողությունը ,այո, հնարավոր է և ամբողջ ֆիլմի, մեծապես կախված էր նրանից , որ Վիսոցկին խաղում էր ինչպես իր երիտասարդ տարիներին, իր առաջին երգերի մթնոլորտը, հենց նույն «քրեական տարրերով», որոնցով լի էր հետպատերազմյան Մոսկվան:Այս տեսանկյունից Ժեգլովը շատ օրիգինալ կերպով համադրվում է Վիսոցկու «ուշ» բանաստեղծական հետաքրքրությունները, իր քնարական «հուշագրության» հետ: ^[58].
— Անատոլի Կուլագին

Մոնտաժը և հնչյունավորումը

Ֆիլմի նյութի որակը գնահատվել է անմիջապես նկարահանման ժամանակ,Ֆիլմի մշակման բաժինը աշխատում էր ամբողջ օրը`ստուգելով, որ նկարահանված տեսանյութը չունենա թերություններ: Միևնույն ժամանակ, դեկորացիան պահպանվել է, իսկ դերասանների խումբը չէր հեռանում նկարահանման վայրից, մինչև տեխնիկական վերահսկողության ստորաբաժանումը չէր հաստատում, որ աշխատողների արդյունավետության որակը համապատասխանում է պահանջներին, ինչը նշանակում է, որ նորից նկարահանելու անհրաժեշտություն չկա: Միևնույն ժամանակ, Լյուդմիլա Պոպովի (ֆիլմի վերամշակման բաժնի ղեկավար) վկայությամբ, հաջողված կրկնօրինակումների մի փոքր մասը հեռացվել է Գավարուխինի կողմից, նույնիսկ դիտարկման փուլում `ելնելով ֆիմի մետրաժի չափանիշից:^[59].

Չնայած մի շարք տեսարանների բացառմանը, նկարահանված տեսանյութը վերջում ունեցավ յոթ ամբողջական դրվագներ: Պետական հեռուստառադիոընկերության խորհրդի նախագահ Սերգեյ Լապինի խնդրանքով, ավարտված ֆիլմը արդեն կրճատվեց 5-սերիայի ձևաչափով: Ընդհանուր դրամատիկական տրամաբանությունը պահպանելու համար կինոգործիչները ջնջեցին ոչ թե անհատական սյուժեին վերաբերող գծեր, այլ փոքր մեկուսացված-ցրված հատվածները,«գերբեռնված նյութի» մի մասը հնարավոր եղավ պահպանել `ավելացնելով սերիայի տևողությունը, կտրված կադրերի մեկ այլ հատված օգտագործվել է որպես այս կամ մյուս սերիայի նախորդ տիտրերի համար:^[55]^[60]Օպերատոր Լեոնիդ Բուրլակիի հուշերի համաձայն, ֆիլմում ընդգրկված գրեթե ամեն ինչ,ինչ-որ նկարահանվել է: Միայն նախաբանը հեռացվեց նշվածտեսարաններից,Գովարուխինը ինքն իրեն հրաժարվեց ֆիլմում դրա ընդգրկումից, որոշեց, որ փոքր դրվագում բառերի չպարունակվող հիմնական հաղորդագրությունը արդեն իսկ հասկանալի է եղել սյուժեի համատեքստում:^[17]. Նախաբանում կան ռազմաճակատային կադրեր, որոնցում Լևչենկոն և Շարապովը խախտում են սահմանը, որպեսզի տեղեկություններ ստանան բանտարկյալի մասին (պատերազմական բանտարկյալի դերը կատարում էր Մարինա Վլադիի որդին): Վլադիմիր Կոնկինի խոսքերով, դրվագը կարող էր ցրել հեռուստադիտողի կասկածները «Շարապով» հետախուզական ընկերության հրամանատարի հնարավորությունների վերաբերյալ:^[61].

Ֆիլմի հնչյունավորուման աշխատանքները երկար էին և հոգնեցուցիչ: Հյնչունային ռեժիսոորի Աննա Պոդլեսնայայի խոսքերով, «Աստորիա» ռեստորանում տեղի ունեցած տեսարանի հյունչուավորումը տեղի էր ունեցել ցերեկային ժամերին, մոտավորապես երկու շաբաթվա ընթացքում, և տևել էր մի քանի աշխատանքային օր: Վիսոցկին հնչյունավորման ժամանակ նախընտրեց միայնակ աշխատել, նույնիսկ երկու հոգու համար նախատեսված տեսարանները, հավատալով, որ գործընկերները կարող են թուլացնել նրան: ^[62].Գավառուխինը, իր հուշերում, պնդում էր, որ Վիսոցկիի տոնայնացումը տևել է մեկ ամիս, և դժվար է նրանով, որ Վիզոցսկին «արդեն ապրել է Ժեգլովի դերը», ուստի տեխնիկապես է բարդ , ոչ թե ստեղծագործական տեսանկյունից, հյունչունավորումը նրա կողմից կատարվել է հսկայական լարվածությամբ:^[45]. Ֆիլմի ձայնը այդ ժամանակ արձանագրվեց առանձին նկարահանված ժապավենից ճիշտ այնպես,ինչպես ֆիլմը,զբաղեցրել է յուրաքանչյուր սերիայի համար յոթ ժապավեններ գրեթե երկու կիլոմետրի ընդհանուր երկարությամբ:^[60]

ՆԳՆ Խորհրդատուների գործունեությունը

Наше телевидение требовало резко:
Выбросить слова «легавый», «мусор» или «мент»,
Поменять на мыло шило, шило — на стамеску,
А ворьё переиначить в «чуждый элемент»

В. Высоцкий. «Братьям Вайнерам»^[63].

Ֆիլմի խորհրդատուներ են նշանակվել գեներալ-լեյտենանտ Կոնստանտին Իվանովիչ Նիկիտին, այդ ժամանակ ԽՍՀՄ ՆԳՆ նախարար Շելկովովի օգնական և ԽՍՀՄ ՆԳՆ աշխատակազմի ղեկավար Վադիմ Գրիգորիևիչ Սամոխվալովը: Ըստ Վայներ եղբայրների, նրանց աջակցությամբ համոզեցին Վիսոցկուն խաղալ Ժելգովի դերը: ^[64]. Նույնիսկ սցենարին ծանոթանալու փուլում Նիկիտինը պահանջեց, որ գողական խոսելաոճը դուրս գա երկխոսությունից («Ոստիկանությանում այդպես չեն խոսում»), սակայն Գավարուխինի «ջանասիրաբար հաշվի չէր առնել» բազմաթիվ մեկնաբանություններ: ^[65]. Նախքան ֆիլմի էկրան բարձրանալը Նիկիտինը մահացավ,և նրան փոխարինում է Ներքին գործերի նախարարության գլխավոր քննչական վարչության պետի առաջին տեղակալ, գեներալ-մայոր Վլադիմիր Իլարյոնովը: Դեռ ֆիլմի նկարահանման ժամանակ ծանոթանալով Վիսոցկու հետ, Իլարիոնովը հաճախակի է խորհրդակցում դերասանի հետ `իր հետախուզական բաժանմունքի շենքում (Դերժինսկու փողոց 11), նրան էր հանձնում իր հավաքածուից ալբոմներ, գրքեր բանտային և գողերի ժարգոնի մասին:^[66].Հնարավոր է, որ միայն խորհրդատուների միջնորդությամբ ֆիլմի ստեղծողները կարողացան նկարահանել Մեծ թատրոնում Ռուչնիկի բռնելու դրվագը: Այդ ժամանակ դա հատուկ պաշտպանության ռեժիմ ունեցող օբյեկտ էր, որի նկարահանումները թույլատրվել էին միայն բացառիկ դեպքերում:^[67].

1960-ականներին ներքին գործերի մարմիններում Եժովովի և Բերիայի իշխանության մասին հիշողությունները դեռևս թարմ էին խորհրդային հասարակությունում: «Մութ ժամանակների ժառանգություն» հետ չասոցացվելու ցանկությունը դարձավ այն պատճառներից մեկը,համաձայն որի Վիսոցսկին կտրականապես հրաժարվեց ֆիլմում ոստիկանական համազգեստ կրելուց: Միակ դրվագը, երբ նա հայտնվեց բաճկոնով («Ահա, Շարապով, իմ տնային հագուստը, նման է գիշերազգեստի»), նկարահանվել է Ներքին գործերի նախարարի անձնական խնդրանքով:^[68]. Իլարյոնովի խոսքերով, Վիսոցսկին «Հանդիպման վայրը» ֆիլմի հաջողությունից հետո մտածեց ֆիլմի շարունակության մասին: Ներքին գործերի նախարարության արխիվներում գտնվելով, դերասանը գործի վերցրեց,որպեսզի պատմի «Կարմիր աստղ» շքանշանի մասին, որը կրում է ֆիլմի հերոսը:

1942 թ.-ին ձմռանը Սվերդլովսկից Մոսկվա էր գալիս սննդամթերքով բեռնված գնացք: Գնացքը հսկում էին Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատ մի խումբ աշխատակիցներ նավապետի գլխավորությամբ: Օպերատիվ տվյալներ են ստացվել, որ Լիկհոբորյան կայարանի ժամանած գնացքը հնարավոր է հարձակման է ենթարկվել զինված խմբավորման կողմից: Որոշեցին խաբեությամբ սննդամթերքը հեռացնել վագոններից եւ դրա փոխարեն ուժեղացնել հսկողությունը: Բայց տեղի ունեցավ անահանջողություն: Փոքր խումբը ստիպված էր անհավասար պայքար մղել ավազակների հետ: Դրա արդյունքում վիրավորված նավապետը պարգևատրվում է նույն շքանշանով, ինչ և Ժեգլովը:^[69].

ֆիլմի պրիմիերան

Ներքին գործերի նախարարության խորհրդատու, գեներալ-լեյտենանտ Կոնստանտին Նիկիտինի հանկարծակի մահը որոշ չափով բարդացնում է ֆիլմի հանձնումը, քանի որ նրա փոխարեն եկած ընդունող հանձնաժողովի անդամները ներկայացրել են իրենց պահանջները՝ասելով «Խելագարվել եք: Ցանկանում եք, որ ամբողջ Միությունը խոսի մեկ շաբաթվա ընթացքում գողերի և մարմնավաճառների մասին»: Մի անհասկանալի իրավիճակ ստեղծվեց, ֆիլմի բացումը արգելվեց և միևնույն ժամանակ չընդունվեց: Այնուամենայնիվ, մի փոքր դադարից հետո Կենտրոնական հեռուստատեսությունը ժապավենը միացրեց հեռարձակման ժամանակացույցին, որի պրեմիերան համընկավ Ոստիկանության օրվա հետ: Առաջին սերիայի ցուցադրությունը տեղի ունեցավ 1979 թ. Նոյեմբերի 11-ին, առաջին ծրագրի համաձայն:^[63].

Սանկտ-Պետավրոս Գավառուխինի վկայությամբ, ով հենց այդ պահին Սևաստոպոլում էր, «Հանդիպման վայրը...» ֆիլմի հաջորդ սերիայի ցուցադրությունը, ըստ էության, հանգեցրեց զանգվածային տոնակատարության բռնկմնան, պատճառ հանդիսացավ , որ «Ժողովուրդը անտեսեց քաղաքի իրադարձությունը և նստեց հեռուստացույցների առաջ»:^[70] Հանդիսատեսի առաջին արձագանքները սկսեցին անմիջապես պրեմիերայից հետո:Այսպիսով, «Սովետական Կուլտուրա» թերթի խմբագրություն նամակ էին ուղարկել Վորոշիլովգրադի մարզի Ա.Պ. Սուշկոյի կողմից:Նամակի հեղինակն արձանագրեց, որ յուրաքանչյուր նոր սերիայի հետ միասին, ժապավենի հայտնիությունը «աննկարագրելիորեն մեծանում է»:

Աշխատանքային ժամի վերջում գրեթե ամբողջ հերթափոխը դիտում էր վերջին սերիան:Մի կողմ դնելով իր բոլոր գործերը ,այդ թվում `նաև անձնականը,հաշվի չառնելով հոգնածությունը,մարդիկ անահամբերությամբ սպասում էին վերջին մասին:^[71].

Դերակատարները

Գլեբ Ժեգլով և Վլադիմիր Շարապովв

Հերոս-մրցակիցներ

В начале фильма общую тональность, воспроизводящую атмосферу в послевоенной Москве, задаёт песня «Дорога на Берлин» в исполнении Леонида Утёсова. Именно с этим настроением — в предвкушении безграничного праздника — направляется на службу в МУР молодой фронтовик Владимир Шарапов. Однако ожидание чуда, сопровождающее нового сотрудника при входе в кабинет с табличкой «Отдел борьбы с бандитизмом», сразу сменяется лёгким недоумением: герой становится жертвой «мюнхгаузенского» розыгрыша, устроенного ему штатным муровским фотографом Гришей по прозвищу Шесть-на девять, которого Шарапов принимает за Жеглова. Նա մի փոքր ուշ է հայտնվում `« հանկարծակի, ինչպես քամին», արդյունավետ և բեմական: Ծանոթության ժամանակ նրա արտաբերած հենց առաջին արտահայտությունը(«Ժեգլովն իմ ազգանունն է»),կարծես թե,հնչում է որպես մարտահրավեր ողջ աշխարհին:^[72].

Երկու հերոսներն էլ ընդհանուր գծեր ունեն, բայց ընդհանուր առմամբ տարբեր են: Շարապովը արմատներով մոսկվայից է, Ժելգովը իր մանկությունը անցկացրել է գյուղում, եւ պատանեկություն, հավանաբար, անօթևան երեխա էր ( «Ես հենց այդպիսի դեռահաս եմ եղել,ում տաքացրել է ասվալտը,և ով քնել է զամբյուղների մեջ»): Շարապովն ապրում է ընդարձակ, հետպատերազմյան մետրոպոլիայի չափանիշներով, լավ հագեցած կահույքով սենյակում, Ժեգլովը,ով իր անկյուն չունի, բնակվում է հանրակացարանում: Շարապովային սիրում էր «ճիշտ աղջիկ» Վարյա Սինչկինային, Ժելգովը ոչ կին ուներ, ոչ էլ հարսնացու,միակ դեպքը,երբ նա հայտնվում է կնոջ հետ տեղի է ունենում ոստիկանության երեկույթի ժամանակ, երբ նավապետը, իր ուղեկցորդուհու ձեռքր բռնած աստիճաններով իջնում էր ներքև, դժվարությամբ է թաքցնում հաղթանակը՝ասելով «նա ուրիշներից ավելի վատ չէ»: ^[73].Դրվագներից մեկում Շարապովը Գլեբին անվանում է «անօթեւան», արվեստագետ Բորիս Տուլինցևը պարզաբանում է, որ Ժեգլովը «ավելին է քան անտունը,նա անօթևան էր և դա անդառնալի է»: Երգելով Վերտինսկիի «Մանուշակագույն նեգրո» երգը՝ հերոսը, կարծես, հեգնում է տոնական և էկզոտիկ կենսագրության անիրականելի երազանքների մասին, քանի որ իր սեփական կյանքը անվերջ կապ է հանցագործների, խոտի տեղերի ստուգում, կրակոցների և հետապնդումների:^[74].

Ժեգլովայի և Շարապովայի ընկերացումը տեղի ունեցավ այնքան արագ,որքան հետագայում հերոսների բաժանումը միմյանցից: Շարապով, սկզբում ջանասեր ուսանող էր, ով շուտով դառնում է բարեկամ-հակառակորդ: Վլադիմիրը Ժեգլովը դասերը չի ընդունում որպես դոգմա, նա նկատում է իր ղեկավարության սխալները և թերությունները և փորձում է դրանք ուղղել: Ի դեպ, նորեկ Շարապովը միակ հերոսն էր, ով համարձակվում է մարտահրավեր նետել Գլեբ Եգորովիչի փաստարկներին և լուծումներին, Ժեգլովի համար, ով սովորաբար միշտ և ամեն ինչում իրեն ճիշտ է համարում, նման հարաբերությունները անընդունելի են,«Ժեգլովը միակն է աշխարհում, նա ընդունակ չէ ընկերանալ որևէ մեկի հետ, և նրա ընկերների սերը նրա հանդեպ,և նրա հիացմունքը նրա համարձակության և քաջության հանդեպ համակցվում է զգալի վախի և անահգստության հետ »:^[74].

Ֆիլմում կա առնվազն երկու դրվագ, որոնցում Ժեգլովը իսկապես վախկոտի տեսք ունի: Այնպես որ, Շարապովի հետ ունեցած վեճի ժամանակ, կարծում է, որ Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի աշխատողները իրավունք չունեն անպատվել (խոսքը գնում է կալանավոր Կիրպիչայի կողմից նետած քսակի մասին), զայրացած Ժելգովը ի պատասխան դրան բերում է իր ամենադաժան օրինակները, «Չէ որ հենց դու ճաղերի հետևից դուրս բերեցիր երեք երեխաների մորը,ումից հենց այդպիսի Կիրպիչը գողացավ փողերը»: Երկրորդ դրվագը գործողությունները տեղի է ունենում Մարինա արգելոցում արշավանքի ձախողումից հետո: Գիշերը հերոսները խմելիս հանրային խոհանոցի սեղանի շուրջ Շարապովայի հարևանը `Միխայիլ Միխայլովիչ Բոմզենը սկսում է խոսել «բարեգործության և ողորմության դարաշրջանի»մասին, Գլեբը ծանր աղտոտ ձայնով ասում է «Գթասրտությունը քահանաների խոսքն է»: Ժեգլովը չի կարող սպասել «գեղեցիկ ապագային», նա գոյություն ունի միայն ներկա պահին, մինչդեռ Շարապովի համար «Գթասրտության դարաշրջանը» առարկա չէ:Վլադիմիրն հոգեբանորեն շատ ավելի մոտ է անհայտ մարդկային աշխարհին, քան իր գործընկերոջը: Սա հաստատում է ֆիլմի վերջին կադրեր, որոնցում Շարապովի սիրելի աղջիկը և երեխան սպասում են Շարապովի վերադարձին (ըստ Բորիս Տուլինցևի, այս տեսարանը, «պայծառ ապագայի խորհրդանիշը» է, կեղծ ներգրավումը դետեկտիվ ֆիլմում:^[75].

Այս ֆիլմը արտացոլում էր բարու մեր հասկացությունների անորոշությունը և արդարության մասին վեճերը: <...> Անորոշությունը նաև այն էր, որ անօթևան մարդը, ըստ էության, խիստ պաշտպանում է մեկի տունը և խաղաղությունը, որը անձամբ նրա համար չի գործում:^[76].

Հնարավոր նախատիպերը

Գրող Պյոտր Վայլը պնդում էր հղում կատարելով Գեորգի Վայերին, որ Ժելգովի կերպարում կյանքի էին կոչվել 1960-ական թվականներին Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի աշխատող Ստանիսլավ Ժեգլովի մարդկային գծերը:^[77]. Շարապովի նախատիպը `Վլադիմիր Արաբովը,պատերազմից առաջ սովորել է մեքենաշինության ֆակուլտետում: Պատերազմի տարիներին նա որպես կամավոր մասնակցել է Ոստիկանության օգնության բրիգադի գործունեությանը, Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի ուշադրությանն է արժանացել և հրավիրվել է աշխատել Պետրովկայի 38 հասցեում: 1950-ականների սկզբին Արապովը մասնակցել է Իվան Միտինի խմբավորման գրավմանը և հետագայում դասավանդել է Ոստիկանության դպրոցում, հեռացել է գեներալ-գնդապետի կոչումով: Արաբովի խոսքերով, Միտինն ու իր խմբի անդամները, ձերբակալվելուց հետո, «վարվել են պրոֆեսիոնալ հանցագործների կանոնների համաձայն»,նրանք չեն մերժել ակնհայտ ապացույցները և չեն փորձել պայքարել ոստիկանության դեմ:^[78]

Դերասանական խաղ

Վիսոցսկու դերասանական խաղը արժանացել է ժամանակակիցների ոչ միանշանակ գնահատականներին: Այնպիսով, նրա ընկեր Անատոլի Ուտեվսկին չի բացառել, որ Ժեգլովի կերպարում հանդես գալը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ իր երիտասարդության մեջ Վլադիմիրը որպես «զբոսաշրջիկ» մեկ անգամ չէ որ հայտնվել է Պետրովկեում: Ուտեվսկին, Մոսկվայի Պետական Համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետի ապագա ուսանող, Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնում է անցել պրակտիկա,և ժամանակ առ ժամանակ Վիսոցկուն իր հետ տարել է քննչական միջոցառումներին:^[79].Արվեստի քննադատ Նատալյա Կրիմովան նշեց, որ այս ֆիլմի դերասանը.«Այս դերի բոլոր նշանները, նշանները, ներշնչումները նրա կողմից ուսումնասիրվել են ոչ պակաս, քան երբևէ ուսումնասիրել են` Արվեստի թատրոնում նրանք, ովքեր գնացել էին Խիտովյան շուկա»:^[80].Բորիս Տուլինցևի խոսքերով, առաջին մեկնաբանությունը, որով Վիսոցսկին դուրս եկավ Տագանկայի թատրոնի բեմ «Բարի մարդը Սեզուանից» պիեսում, կատաղի հնչեց ՝ «Ոչ մարդ դանակ », և այդ «հիասթափությունը» հետագայում ուղեկցեց արվեստի բոլոր ստեղծագործություններին, ներառյալ «Հանդիպում վայրը...» ֆիլմը:^[76]. Ֆիլմում նկարահանվող անձանցից Վիսոցկու խաղը չէր ընդունում Գորբատովի դերը կատարողը՝ Արմեն Ջիգարխանյանը՝ մտածելով,որ որպես անձանավորություն «մեծագույնն է», բայց նրա մասնագիտությունը բանաստեղցություններ գրելն էր, այլ ոչ թե թատրոնի ներկայացումները:^[81].

Վլադիմիր Կոնկինը, ում աշխատանքը կտրուկ մերժվեց Վայների եղբայրների կողմից, կինոռեժիսոր Աննա Բլինովայի կարծիքով,նա բավականին լավ էր «երիտասարդ քրեական հետախուզության պատանու դերում, քնքուշ Սինչիկինայի հանդեպ տածած քնարական զգացմունքով, զինվորական և արական անվախությամբ»: ^[82]. Միևնույն ժամանակ, Կոնկինը նկարահանումներ մասին հիշում էր,ինչպես իր կյանքի ամենասարսափելի ժամանակներից մեկը, ըստ նրա, ֆիլմի մի շարք անդամների հակակրանքը այնքան ակնհայտ էր, որ նա նույնիսկ պատրաստվում էր հրաժարվել նկարահանումներից,«Վեճերը բառացիորեն տեղի էին ունենում նույն վայրում», - նա [Վիսոցսկին ] անընդհատ համաձայն չէր իմ խաղի հետ: <...> Անկեղծ ասած, Կիրպիչի նետված դրամապանակի վեճը մեզ համար ավելի հեշտ էր խաղալ: Մեր «բնավորությունների անհամապատասխանությունը» աշխատեց մեր օգտին: Այստեղ մենք ազատություն տվեցինք մեր հույզերին:^[83]^[84].

Վիսոցկին նկարահանման օրը, ով չուներ ոչ տիտղոսներ, ոչ էլ պետական պարգևներ, առաջին օրերին համաձայն ցածր սանդղակի,նրան վճարել էին`տասներեք ռուբլի: Ավելի ուշ, Վայների եղբայրների խնդրանքներով, այդ տոկոսադրույքը բարձրացավ.,ըստ Օդեսայի կինոստուդիայի աշխատավարձի վճարման, Վիսոցսկուն սկսեցին վճարել յուրաքանչյուր հերթափոխի համար քառասուն ռուբլի,այդ ժամանակ <<Ուկրաինայի ԽՍՀ-ի վաստակավոր արտիստի>> կոչում ստացած Կոնկինին վճարում էին հիսուններկու:^[85]. Միևնույն ժամանակ,1978 թվականի հունիսի 15-ին Կինեմատոգրաֆիայի պետական կոմիտեի կողմից ստուդիայի տնօրեն Գենադի Զբանդուտին ուղարկված փաստաթուղթ կար,«առաջին խմբի բարձրագույն կարգի դերասանի աշխատավարձ Վիսոցկու համար, ֆիլմի արտադրության ընթացքում 50 ռուբլի` նկարահանման յուրաքանչյուր օրվա համար: ^[86].

<<Սև Կատու>> ավազակախումբ

… Вот в сценарии читаю: «Фокс входит в ресторан и звериным чутьем понимает, что здесь ловушка». Как, скажите, сыграть звериное чутье? <…> Он [Говорухин] сказал невозмутимым тоном в свойственной ему манере английской неторопливой, размеренной речи: «Что тут сложного, Саша? Уйдешь через окно, и все поймут, что у тебя звериное чутье…».

А. Белявский^[87].

Իվան Միտինի խմբավորման մեջ, ում պատմությունը հիմք էր հանդիսացել սցենարի համար, պաշտոնական առաջնորդ չկար, խմբի մասնակիցները հավատում էին, որ նրանք պետք է պատասխանատվություն կրեն բոլոր գործողությունների համար հավասարապես:^[88]. Ֆիլմում «Սև կատու» խմբավորման փաստացի ղեկավարը Կարպն է՝ Գորբատիյ մականունով,ով մոնոլիտային անձնավորություն էր, որն ուներ ծանր, ճնշող էներգիա:Ի տարբերություն քրեական միջավայրի որոշ այլ ներկայացուցիչների, Գորբատին զուրկ է ռոմանտիկ հատկություններից, նրա համար կասկած չկա այնպիսի իրավիճակերում,երբ անհրաժեշտ է «ուղարկել երկինք» հերթական զոհաբերությունը: Արմեն Ջիգարխանյանը, ստեղծելով Կարպի կերպարը, զգացմունքները հասցրեց նվազագույնի, նրա կերպարի բնավորությանը անշարժ էր, իսկ խուլ ձայնը գրեթե զուրկ է ինտոնացիոն տատանումներից: Գորբատովից եկող վտանգը ստեղծվում է դերասանի կողմից, առանց արտաքին ապրումների, իր մասնակցությամբ դրվագներում նույնիսկ երաժշտական ֆոն չկա, որը կարող է ընդգծել ավազակախմբի տանը տեղի ունեցող իրադարձությունների դրամատիզմը: Միայն վերջին տեսարաններում, երբ «Սև կատու» խմբավորումը հայտնվում է Ժեգլովի կողմից պատրաստած թակարդում, Կարպի ձայնը ստանում է ինտոնացիայի երանգ`իր սթափություն տակ թաքցնելով առավելագույն լարվածություն և վախ:^[82]^[89].

Ալեքսանդր Բելյավսկին, ով ֆիլմում կատարում էր Ֆոքսի կերպարը, խոստովանեց, որ սկզբում չէր կարողանում հասկանալ իր կերպարի էությունը: Դերախաղի նկարագրությունը որոշակի երանգներ ստացան միայն այն բանից հետո, երբ Վիսոցսկին խորհուրդ տվեց դերասանին,ասելով՝«Դուք չեք խաղա ավազակ, այլ մարդ, ով շատ հարգում է իրեն»: Ֆոքսը գրեթե գայլ է, իր արտաքին ազդեցության, մարմնի կառուցվածքի և ջենտլմենության ներքո թաքցնում են «դաժան, պլաստիկ գազան»: Կանանց վստահությունը շահած անձնավորության հեղինակությունը վրա, «ազդում են» և իր նախկին սիրուհու Ինգրիդ Սոբոլևկայայի հիշողությունները,ով պատմում է սիրահարների հերոսի մասին՝ թաքցնելով ցավը:^[90]^[91]^[92].

Տատյանա Տկաչը, ով խաղում էր Ֆոքսի ընկերուհու Անիի դերը, հիշեց իր հերոսուհուն որպես կնոջ, որը մի կողմից հստակորեն հակված էր խաբությունների,մյուս կողմից, կատարում է «անթույլատրելի արարքներ»՝ տղամարդու հանդեպ ունեցած սիրուց դրդվածև, հավանաբար, նրա ճնշման տակ:Ըստ Տկաչի նույնիսկ խմբում Անիի կերպարի հայտնվելը կապված էր միայն Ֆոքսի հետ լինելու ցանկության հետ: Այս դեպքում դերասանուհին երբեք չի հանդիպում Բելյավսկու հետ նկարահանման հրապարակում,իրենց առաջին հանդիպումը տեղի ունեցավ «Հանդիպում վայրը...» ֆիլմի շնորհանդեսից շատ տարիներ հետո:^[93]. «Սև կատու» խմբավորման հաջորդ կանացի կերպար մարմնավորողը`Վալերիա Զաքլուննան է, ով խաղում էր Կլաշը, ասել է, որ ռեժիսորի կողմից ուղարկված սցենարն ընթերցելուց հետո նա չկարողացավ նախապես որոշել, թե ինչ դեր է նախատեսված իր համար դետեկտիվի պատմության մեջ: Գվարուխինը, երբ դերասանուհու հետ հանդիպում էր, շատ համոզիչ բացատրեց, որ Կլաշը, ըստ էության, ֆիլմի գլխավոր կերպարն է,ով ասել է.«Խմբավորում էր ստեղծել, գործեր էր մշակել ,և ոչ ոք նրան չբռնեց»: ^[94].

«Սև կատու» խմբավորման անդամ դարձած ռազմաճակատի զինվոր Լևչենկոյի փոքր դերը կարևորագույններից մեկն է `այս կերպարի պատմությունը կրում է յուրահատուկ սեմինիկ բեռ, որը անհրաժեշտ է հասկանալ «ֆիլմի ընդհանուր կառուցվածքից»: Արվեստի քննադատ Տատյանա Մոսկվինի խոսքերով, Վիկտոր Պավլովի խաղացած հերոսի ճակատագիրը «ընթերցվում է», կադրում հայտնվելու առաջին իսկ րոպեից,«Երբ Լևչենկո-Պավլովը շրջեց գլուխը, մենք տեսանք այդ հսկայական, սգացող, խելացի աչքերը, պարզ էր,մարդու ճակատագրական կնիքը, դատապարտված է»:«Անխրոխտ ժայռի» նման կամքի դրսևորումը պատկանում է Գլեբ Ժեգլովին, ով ֆիլմի վերջում կրակում է փախչող Լևչենկոյի մեջքին: ^[95]^[96]^[97].

Պրոմոկաշկա մականունով ավազակի դերը սցենարի մեջ գրվել է մեկ արտահայտությամբ,«Հայտնվում է լռակյաց երիտաարդը »:^{[комм. 1]}. Իվան Բորտնիկի իմպրովիզացիայի շնորհիվ նկարում հայտնվեց շատ գունագեղ կերպար, ում արտահայտությունները («Ոչ, ոչ, դուք օտար եք քրեական միջավայրին! Լի,», «Շունն հաչում է հորեղբոր վրա », «Եկեք, եկեք,շուտ մի բան արեք», «Վովա Վովա , բաց արա » և այլն) ընդգրկվել են թևավոր խոսքերի և աֆորիզմներ հավաքածուներում: Կինոքննադատ Դմիտրի Սավելիևի Բորտնիկի աշխատանքը անվանել է «ֆիլմի լավագույն գործիչ մենակատարներից մեկը»:^[99]^[100]^[101].

Քրեական աշխարհի այլ ներկայացուցիչներ

Ինչպես նշում է արվեստագետ Բորիս Տուլինցևը, ֆիլմում գործող քրեական համայնքի որոշ ներկայացուցիչներ իրենց ինքնաբուխությամբ երբեմն հիշեցնում են երեխաների: Այսպիսով, գող Վալկա Սմոկեդի լավ գինու և կյանքի այլ հաճույքների գիտակ, ֆիլմում անփույթ կերպարանքով է հանդես գալիս, Պրոմոկաշկան անկեղծ և միամիտ է; Կիրպիչը երեխաների պես վստահում է: Կիրպիչի նախատիպը հավանաբար օրենքով գողը Սաշա Շորինն էր (Ալեքսանդր Պրոկոֆիև), որը երկու տասնամյակ բանտարկություն էր անցկացրել եւ 2003 թվականին 74 տարեկան հասակում մահացավ: Հետպատերազմյան տարիներին Պրոֆեսիոնալ գրպանահատ Սաշա Շորինը «աշխատել է» Սոկոլնիկիում գործող 10-րդ համարի երթուղայինում: Ինչպես Կիրպչի դերակատար Ստանիսլավ Սադալսկին, որ «Հանդիպում վայրը ...» ֆիլմի շնորհանդեսից հետո Շորինը, ճանաչելով իրեն իր կերպարում, դերասանին ուղարկեց «Քամուս» կոնյակ: Սադալսկին ներկա էր Շորինի հուղարկավորությանը, որի ընթացքում քրեական հեղինակությունները, որոնք եկել էին զոհվածին հրաժեշտ տալու, ասացին, որ Սաշան մահացել է «լավ մահով, ոչ թե վարպետի»: Ֆիլմում Կիրպիչը հիշվել է, ի թիվս այլ բաների, բնութագրող ելույթով `լիցքաթափող «պրիբլատնիմ խոսակցությունով»(«Հունձք, հունձք, ինչպիսի հունձք»): Այս գունագեղ մանրամասները պատմվել էին Սադալսկուն Վիսոցկու նկարահանման ժամանակ:^[102]^[103]^[82]^[104].

Թեթևաբարո աղջիկա Մանկա Օբլիգացիի դերակատարը Լարիսա Ուդովենրիկոյը «Հանդիպման վայրը փոխել չի կարելի» ֆիլմում մասնակցության շնորհիվ կարողացել է դուրս գալ քնարական հերոսուհու կերպարից, որով սկսվել է իր գեղարվեստական կենսագրությունը, և ցույց տալ, որ ի վիճակի է աշխատել ֆիլմում և որպես բնավորության դերասանուհի: Ինչպես խոստովանել է Ուդովիչենկոն,դրվագը, երբ նա Ժելգովի գրասենյակում «ուղղագրական» հարց տվեց իր մականվան մասին ( «Օբլիգացի կամ ենթադրություն»), սկսվեց տարերայնորեն: դերասանուհի իրոք, փակուղում հայտնվեց ուղղագրության մեջ անվստահ լինելու պատճառով: Ռեժիսորին դուր եկավ իմպրովիզացիան, և նա որոշեց այս տեսարանը թողնել ֆիլմում:^[105].

Իրավապահ ներկայացուցիչներ

Մոսկվայի քրեական հետախուզության բաժնի առաջին աշխատակիցը, ում հետ Շարապովը հանդիպել էր Պետրովկայում, լուսանկարիչ Գրիշա Ուաշիվինն էր Վեցը իննի վրա մականունով: Ըստ Գրիշայի՝Լյովա Պերֆիլովայի դերակատարի հուշերի,նա ինքն է դիմել Գովոռուխիին՝խնդրելով փոխարինել նրան ֆիլմում: Դերասանը կարծում էր, որ դերը, որոնք նա խաղացել էր նախորդ ֆիլմերում, թույլ կտար նրան խաղալ միայն «ավազակի, հարբեցողի, անցորդի»դերեր, ուստի նախապես ակնկալում է ստանալ «Սև կատու» խմբավորման անդամներից մեկի դերը: Տնօրենի «բարոն Մյուխաունզենի թոռը» Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի լուսանկարչի կեպարը մարմնավորելու առաջարկը դերասանի համար անակնկալ էր, «Հատուկ որևէ երանգ չի եղել, այնպես որ, ես պարզապես սկսեցի խաղալ իր դերը այն հանգամանքներում, ինչպես առաջարկել են՝դպրոցականի պես պահել, նույն ձևով ժպտալ»:Գովառուխինը, ով խրախուսում էր դերասանական իմպրովիզացիաների կիրառումը, ֆիլմում օգտագործել էր Պերֆիլովի բնական հումորը և ակորդեոն նվագելու ունակությունը:^[106].

Երիտասարդ օպերատոր Վասյա Վեկշինը հայտնվում է միայն առաջին սերիայում: Նա «գողերին վայել շարժուձևով» գնում է հանդիպելու ավազակներից մեկի հետ, նստում է նստարանին, ուտում պաղպաղակ և կայծակնային հարված է ստանում ուղիղ սրտին: Այս դրվագի ռեժիսուրայի հեղինակը Վիսոցսկին է և նկարահանվել է նրա կողմից Գովառուխինի բացակայությամբ: Ըստ Վեկշինայաի՝Եվգենի Լեոնովը-Գլադիշեվայի դերակատարի Վիսոցկին բեմադրման աշխատանքի ընթացքքում իրեն որպես Իոսիֆ Խեյֆի աշակերտ էր դրսևորում,ով ուշադիր էր շրջապատում և կադրում եղած ամեն մանրուքի հանդեպ (մինչև «Հանդիպման Վայրը ...»ֆիլմը, դերասանը նկարահանվել է իր ֆիլմերում, «Վատ լավ մարդ», և «Միակը ...»): Իմանալով, որ Վեկշինի կենսագրության մեջ գաղութում լինելու փորձառություն ուներ, Վլադիմիր Սեմենովիչը առաջարկեց հաշվի առնել այս մանրամասնությունը և Լոլա մակագրությամբ դաջվածք անել հերոսուհու վրա`դա տարածված էր 1940-ականներին (դաջվածքով դրվագը ժապավենում չկա):^[28]^[107].

Այլ կերպարներ

Ժեգլովը, ով կասկածում էր Իվան Սերգեևիչ Գրուզդևին կնոջը սպանելու մեջ, սխալվում է,միևնույն ժամանակ, Մուրի կապիտանը բացարձակապես անսխալականորեն որոշում է, որ համաձայն իր մտածելակերպի և կյանքի դրվածքի, խելացի բժիշկն է նրա անձնական հակառակորդը: Ժելգովի ատելությունը Գրուզդևիի հանդեպ առաջանում է մի ակնթարթում և նույնիսկ կարելի է ասել անտրամաբանականորեն:^[108]Միևնույն ժամանակ, Գլեբը լավ հիմքեր ունի Իվան Սերգեևիչին կասկածյալների շրջանակ ներգրավելու համար,նա Լարիսայից փաստացի ամուսնալուծվում է,մեկ այլ կին է հայտնվում բժշկի կյանքում, Գրուզդևի վարձակալած բնակարանում որոնումների ընթացքում հայտնաբերվում է ատրճանակ: Ժելգովը մինչ հարցաքննության ավարտը՝ չկասկածելով իր ճշմարտացիության վրա,օգտագործելով «հոգեբանական հարձակման հանկարծակիությունը», Իվան Սերգեևիչին անվանում է հանցագործ՝ասելով. «Դուք մարդ եք սպանել»:^[90] Հակակրանքը փոխադարձ է, և Գուրզդևը, իր հերթին, փորձում է իր տեսակետը հայտնել Ժեգլովի մեթոդների վերաբերյալ, ով, ըստ բժիշկի, կարող է նույնիսկ հարազատների վրայով անցնել,և ասում է. «Մարդիկ նրա համար աղբ են»:^[109]

Սերգեյ Յուրսկին նշեց, որ Գուրզդևի դերի աշխատանքը համընկավ այն տրամադրության հետ, որով նա նկարահանման ժամանակ էր, դերասանի համար դժվար էր « իր Տովստոգոնովի, Պետերբուրգի, Գ․ Տովստոնոգովի անվան դրամատիկական մեծ թատրոնի հետ բաժանման ժամանակահատվածը »:^[110]. Իր հերոսի կերպարը ստեղծելով՝Յուրսկին որոշեց ավելացնել Իվան Սերգեյիևի արտաքինին վերաբերվող ճանաչելի մանրամասներ `դեմքի վրա դրված բարակ թղթե շերտերը,որի շնորհիվ հետպատերազմյան տարիներին տղամարդիկ թաքցնում էին ածելու կտրվածքների հետքերը:^[111]. Բացի այդ, Գրուձևի հարցաքննության բեմադրության քննարկման ժամանակ Յուրսկին առաջարկել է Ժեգլովին՝Վիսոցկուն, որ «ոչ պատահական» կերպով հայտնվի կասկածյալի ծածկոցով և ասաց.«Ես Վոլոդյային ապացուցեցի, որ այդպես Ժեգլովի բնավորությունը և իր գործողությունների ձևը ավելի համոզիչ կլինեն»:^[48].

Սվետլանա Սվետլիչնան,ով նկարահանվել է Լարիսա Գրուզդևայի քրոջ Նադիայի դերում,հիշեց նաև, որ նկարահանման ընթացքում մեծ ուշադրություն է դարձվել այդդետալներին: Նադյայի և Ժեգլովի երկխոսությունը պետք է տեղի ունենար խոհանոցում, և գործընկեր Սվետլիչնայան կիսվեց կյանքի ընթացքում արված իր հետևություններով,ցնցումների ժամանակ կանայք սովորաբար փորձում են ինչ-որ բանով զբաղեցնել ձեռքերը: Դերասանուհուն տրվեց ափսե և սրբիչ, և զրույցի ընթացքում բնազդաբար լվաց ամանները: Բեմականցումը բնական ստացվեց, քանի որ, ըստ Սվետլիչկայայի, «այս ամբողջ դերասանական ճկունությունը հերոսուհու հոգեվիճակի հիմքում էր»:^[24].

Նատալյա Ֆատեևա – նորաձևության դիզայներ Սոբոլևսկայի դերակատարը, ստեղծել է անհանգիստ կնոջ շատ բարդ պատկերը: Մի կողմից, Ֆոքսի հետ ունեցած սիրավեպը վերափոխվեց հույսախաբության, մյուս կողմից `նույնիսկ հիասթափված լինելով իր նախկին սիրուհուց, նա կտրականապես հրաժարվեց ցուցմունք տալ նրա դեմ: Սոբոլեվսկայայից վերցրած ցուցմունքը չօգնեց Մոսկվայի Քրեական Հետախուզության բաժնի աշխատողներին ավազակների անհապաղ որոնման ընթացքում, միևնույն ժամանակ, նրա հիշողությունները լրացուցիչ մանրամասներ ավելացրեց իր հոգեբանական դիմանկարին: Նորաձևության դիզայներից Շարապովը իմացավ Ֆոքսի դերասանական հմայքի , նրա բռնակալության և մարդկանց վստահությունը ստանալու ունակության մասին: Հերոսուհու ներքին դրաման կրկին բացահայտվում է մանրամասների շնորհիվ, անվտանգության աշխատակցի հետ հանդիպման ժամանակ նա, դեմքից քսուքի հաստ շերտը մաքրելով, միևնույն ժամանակ հանում է ինքնաբավ և ուժեղ տիկնոջ դիմակը:^[112].

Վայներ եղբայրների գրական սցենարում, Շարապովի հարևանը, Բոմզեն, ներկայացված է հետևյալ կերպ. «Նա ծեր է, նրա բարի դեմքը ամբողջովին քառակուսի ծալքեր էին, ուտելու ընթացքում Միչալ Միխալիչը ձգում է գլուխը կարճ ամրակազմ մարմնից ... և նման դառնալում Տորտիլա կրիային»: ^[113]. Բոմզը, չնայած հազվադեպ էր հայտնվում դրվագում, ֆիլմի հիմնական հերոսներից մեկն է: Նա աղքատ է և մենակ,նրա միակ որդին՝կոնսերվատորիայի ուսանողը, մահացավ ճակատում:^[108].Չնայած բոլոր կորուստներին, Միխայիլ Միխայլովիչը հավատում է «Գթասրտության դարաշրջանի» սկզբին,նա համոզված է, որ հասարակության մեջ հանցագործությունը կարող է հաղթել պատժիչ մարմիններին,և «մեր կյանքի միակ ելքը, բարեգործությունն է»:^[10]. Կերպարի շրջանակներում այս արտահայտությունները հնչում են որպես բարոյականություն, բայց Զինվին Գերդտը, որը նրանց ասել է, «բացարձակապես հակադրվել է ռեզոնատորներին», ըստ կինոգետ Դմիտրի Սավելիևի, Բոմզեի դերակատար կարողացավ մշակված տեքստից «հեռացնել պաթոսները»:^[114].

Мотив руки (в трактовке Леонида Карасёва)

Одним из сквозных символов, сопровождающих фильм «Место встречи…», является, по мнению философа Леонида Карасёва, человеческая рука. Это не лобовая тема, она работает исподволь, на уровне ассоциаций, и находится за рамками «авторского ясного сознания»; тем не менее её роль в контексте сюжета весьма значительна. Так, мотив руки проходит через всю розыскную линию картины, которая начинается с поимки Маньки Облигации: ускользнув от сыщиков из ресторана, героиня хватает на улице за руку первого встречного мальчугана. Чуть позже, уже на Петровке, Жеглов сообщает коллеге: «Вот, Володя, довелось тебе поручкаться с Манькой Облигацией». На её руке обнаруживается принадлежавший погибшей Ларисе Груздевой браслет-змейка (ֆր.՝ bracelet — от слова «запястье»; в буквальном смысле — наручник)^[115].

От разговора с Манькой начинается постепенное движение истории к выходу на «Чёрную кошку». На этом пути Жеглову приходится общаться с вором Валькой Копчёным, диалог с которым в бильярдной касается — в том числе — рук. Сыщик во время игры замечает, что ладони Копчёного, судя по мягкости, не знали ни кайла, ни лопаты; тот в ответ парирует: «У вас, кстати, гражданин Жеглов, руки тоже не шахтёрские!» Та же тема возникает в разговоре муровцев о Кирпиче, воровская специализация которого связана с особой «ловкостью пальцев»^[115].

В ряд аналогичных символов входит и принадлежащая одному из преступников кличка Ручечник — речь в данном случае идёт как о его воровской специализации («ручки вышибать»), так и о фамилии — Ручников. С рукоделием связаны профессии Верки-модистки и сотрудницы дома мод Соболевской. Ручной стиркой белья занята также Шура, соседка Шарапова по коммунальной квартире^[115]. Приблизительные версии муровцев о физических данных отдельных членов «Чёрной кошки» впервые возникают в подсобке магазина, когда молодой оперативник, поднимая топор, приходит к выводу, что убийца — скорее всего, горбун — обладает чрезвычайно сильными руками. В фильме, в отличие от романа «Эра милосердия», появляется тема музыкальных рук Шарапова. Մի անգամ Պոպավը ավազակների կողքին պատմում է իր քրեական անցյալի լեգենդը: «Սև կատու» խմբավորման բոլոր անդամները, բացի Կլաշիից, պատրաստ են հավատալ իր պատմությանը, նա Կարպի ուշադրությանը հրավիրում է հյուրի բարակ մատներին, «Նայեք նրա ձեռքերին»:^[115].

Тема рук — правых (милицейских) и левых (преступных) — образует, в трактовке Карасёва, своеобразный «внутренний» сюжет в фильме. Разделение рук на правую и левую весьма условно — тот же Жеглов, к примеру, отнюдь не всегда ведёт себя как праведник. Соболевская и Верка-модистка несут некую «посредническую» миссию. В то же время Горбатый представляет собой «руку-машину», не вписывающуюся ни в какие классификации: «Горбатость и нечеловеческая сила делает его существом не вполне человеческим — хтоническим, принадлежащим не только к миру дня, но и подземной тьмы»^[115].

Ի վերջո, տեքստը ինքնին, սյուժեն «երկկողմանի» է դառնում,ոստիկանական ձեռքը, փնտրում է մյուս ավազակին (այսինքն, հիմնական հակասությունը սկսվում է հենց այստեղից, քանի որ երկու ձեռքն էլ պատկանում են նույն սոցիալական մարմնին):.

С руками связана также лирическая линия фильма, которая начинается с подброшенного младенца. В эпизоде с подкидышем Жеглов интересуется у позвонивших в милицию жителей дома: «На руки-то вы его брали?» Эта история закольцовывается в заключительных кадрах, когда Шарапов, входя в комнату, видит Варю, прижимающую к груди малыша. Согласно комментарию Леонида Карасёва, «девушка могла в этот момент и не держать ребёнка, он мог, скажем, просто лежать на кровати. Нет, — он все-таки находится именно на руках, и можно сказать, что в этой финальной картинке главное символическое противоречие <…> если не разрешается, то, во всяком случае, стирается, смягчается, умиротворяется»^[115].

Ֆիլմի տեքստի դերը կերպարների ձևավորման հարցում

Հետևելով իր անմիջական վերադասի տարբեր իրավիճակներում կողմնորոշվելու կարողությանը `սպառնալիքի հետաքննության նորեկ Շարապովը հետաքրքրված հարցրել է ՝«Լսիր,Գլեբ,ինչպես է ամեն ինչ քեզ մոտ լավ ստացվում»: Արագ, խելացիորեն: Ցանկանում եմ սովորել»: Ի պատասխան, նա բացատրում է, որ օպերատորը «որպես ռազմական խարտիա» պետք է իմանա «Գլեբ Ժեգլովի վեց կանոնները»: Նրանց ներկայացումը տեղի է ունենում հռետորական հարցերի օգտագործմամբ («Փորձեք խոսել նրա մասին:Իսկ ինչպես անել») և զուգահեռ կառույցներ («Բայց դրա համար կա երրորդ կանոն»): Ժեգլովի թեզերը լակոն են, դրանց էությունը կայանում է նրանում, որ օպերատիվը տեղեկատվություն ստանալու համար պետք է արագ, հմուտ և հոգեբանորեն ճշգրիտ ձևով աշխատել վկաների հետ:^[116].

Ֆիլմի տեքստում օգտագործվում են նաև այլ լեզվական միջոցներ, հանդիսատեսին ոստիկանության միջավայր ներգրավելու և շատ առումներով `հետպատերազմյան տարիների մոսկվայի քրեական հետախուզության բաժնի կերպարի մասին ձևավորող կերպար: Այսպիսով, երբ սպանված Լարիսա Գրուզդեևայի բնակարանը ստուգելիս, Ժեգլովը պահանջում է ձայնագրել Շարապովին անհրաժեշտ տեղեկությունները`«արձանագրության լեզուն» չոր է, զգացմունքներից զուրկ և լի է անդեմ կառույցներով: Միևնույն ժամանակ,Գլեբը շեշտը դնում է մանրամասների ճշգրիտ վերարտադրությանը, որոնց ներկայությունը պետք է ամրագրվի հետաքննության միջոցառումների առաջին փուլում,«Հետախուզությունը կատարվում է ցերեկը: Ամպամած եղանակին: Բնական լույսով: Սենյակը ուղղանկյուն է, երեք պատուհանով»: Այլ դրվագներ ապացույց են այն բանի,որ Ժեգլովը, ինչպես իր գործընկերները, տիրապետում է քրեական արգոնին, այնպես որ քրեական ժարգոնների տարրերը կարող է հասկացվել զանգվածային լսարանի կողմից, կինոքննադատները երկխոսության մեջ բնականաբար ներառում էին իրենց բնորոշ լեզվաարտահայտչական մեկնաբանությունները ՝ ասելով «Ռազմաճակատում, նա չի պայքարել, բայց հայտնի գող էր:Կողոպտում են չհրկիզվող պահարանները,»Միևնույն ժամանակ,մի շարք տեսարաններում, ժապավենի հեղինակները հրաժարվեցին լրացուցիչ մեկնաբանություններից, քանի որ առանձին տերմինների իմաստը ակնհայտ էր,ինչպես օրինակ՝ «Դու գող ես,Կոպչոնիյ,ոչ թե մարդասպան»:^[116].

Эпизод в бильярдной показывает умение Жеглова использовать методы психологического давления на собеседников. Забивая в лузу шары, капитан милиции одновременно пытается выяснить, как к Копчёному попал браслет Ларисы Груздевой. Вор изображает недоумение, и Жеглов сообщает ему, что продолжение диалога будет происходить уже в стенах МУРа: «Вот такой у меня с тобой разговор выйдет. Поговорю я с тобой вот так! Вдумчиво да серьёзно, чтобы дошёл до тебя мой вопрос. До ума, до сердца, до печёнок. И до остального твоего гнилого ливера». После каждой реплики Жеглов выдерживает паузу. Его фразы не содержат прямой угрозы, но они произносятся одновременно с ударами по шарам и создают напряжение вокруг бильярдного стола, поэтому Копчёный начинает осознавать нависшую над ним опасность^[116].

Հետպատերազմյան Մոսկվայի պատկերը

«Հանդիպման վայրի» առաջին մասում Մոսկվան պայծառ ու տոնական քաղաք էր: Շարապովը, որը վերադարձել է պատերազմից, գնում է Պետրովկա, և նրա զգացմունքները համընկնում են մոսկայի տեղացիների տրամադրությանը: Քաղաքի մթնոլորտը հիշեցնում է «անսահման տոն»` բարձրախոսներից հնչում էր Ուտեսովայի ձայնը,ճակատային զինվորները և շքանշանակիրները տեղափոխվում են փողոցներ, քաղաքացիները գնում են ծաղիկներ, պաղպաղակ և փուչիկներ,երեխաները լավ հագնված են, իսկ կոշկակարները, այնքան բարեհամբույր և ժպտում են, ասես ճանապարհային պաստառի վրա պատկերված հաղթող զինվոր լինեն:^[117].

Դետեկտիվի պատմության զարգացման հետ միասին սկսում է փոխվել Մոսկվայի կերպարը, «Պատերազմի և հաղթանակի ադրենալինը սպառվել է,հեշտ չէ ապրել»: Հանդիսատեսը տեսնում է, որ հետպատերազմյան քաղաքը աղքատ, կիսով չափ ցնցված և հոգնած է, դեռևս շարունակում են պահպանել թղթի շերտերի հետքերը,որոնցով պատված են պատուհանները՝ պայթեցնող ռումբերի թրթռումը նվազեցնելու համար: Никакого намёка на праздник нет в самых «бандитских», заполненных притонами и воровскими «малинами» районах послевоенной столицы — Сокольниках и Марьиной роще (именно там живёт в трущобе измученная полунищенским существованием скупщица краденого Верка-модистка). Յաուզան՝«ոչ տոնական ափերով» գետը, նույնքան մռայլ է ֆիլմում: Դրվագները, որոնք ցույց են տալիս մռայլ և ծանր վիճակում գտնվող քաղաքը, վառ գույներից զուրկ, նման գունային ճնշվածությունը, ըստ քննադատ Լեոնիդ Կոստյուկովի, առավել բնորոշ է Սանկտ Պետերբուրգին, քան Մոսկվային:

^[118]^[29].

Отклики и рецензии

Пресса весьма живо отреагировала на выход «Места встречи…». Премьерный показ пятисерийного фильма завершился 15 ноября 1979 года. Уже на следующий день в газете «Вечерняя Одесса» было опубликовано интервью со Станиславом Говорухиным. В нём режиссёр упомянул о многих участниках киногруппы — актёрах, операторах, осветителях, каскадёрах, а также рассказал, что из-за технических сложностей создатели ленты отказались от комбинированных съёмок в эпизодах с погонями: «Так что по-настоящему несётся машина в ограду, по-настоящему падает в воду»^[119]. В дальнейшем материалы, посвящённые картине, появились в общесоюзных изданиях разной направленности — о ленте писали и киноведы, и представители органов внутренних дел. В ряде рецензий анализировались поднятые в картине морально-этические проблемы, — речь шла прежде всего о жёсткой целесообразности, сопровождающей деятельность Жеглова. Среди публикаций выделялась подробная статья кинокритика Виктора Дёмина «Про Знатоков и других», напечатанная 17 декабря 1979 года в газете «Правда». Автор писал о Жеглове как о неоднозначном персонаже, в котором за внешней кротостью порой скрывается подвох, а пафос непременно приглушается иронией. Внимание к роли Жеглова со стороны «Правды» — главного идеологического издания СССР — фактически означало официальное признание Высоцкого-актёра^[120].

В январе 1980 года худсовет Одесской киностудии проанализировал информационный бюллетень с подборкой рецензий, опубликованных в прессе после выхода фильма «Место встречи…». На заседании отмечалось, что наряду с положительными оценками генерал-майора А. Зозулина в газете «Советская культура», кандидата искусствоведения В. Дёмина, журналиста Ф. Кохрихта в газете «Знамя коммунизма», звучали и критические. Генерал-лейтенант милиции И. Кожин и члены секции ветеранов Московского уголовного розыска опубликовали свои критические замечания в газете «Комсомольская правда»:

Деятельность МУРа всегда отличалась партийностью. В фильме это не нашло достаточного отражения. Характерными особенностями сотрудников всегда был точный расчёт, высокое профессиональное мастерство, идейная закалённость, их отличала строгая дисциплина. На экране эти качества стушёваны^[121].

Интерес к образу Жеглова не снижался и в последующие годы. Как предполагала кинокритик Ирина Рубанова, капитан милиции в «Месте встречи…», досконально знающий уголовную среду, был некогда «королём улицы в Замоскворечье ли, в Марьиной ли роще»: в его облике и лексике угадывается человек, «хлебнувший тюряги». По словам высоцковеда Владимира Новикова, в подтексте сценария можно найти намёки на то, что этот герой — «из бывших»^[122]^[123]. С этими доводами не согласна киновед Анна Блинова, считающая, что в Жеглове нет никакого «ностальгического сочувствия» по отношению к правонарушителям; подтверждением тому являются граничащие с вызовом фразы, произнесённые героем в ситуации с кошельком, подброшенным карманнику Кирпичу: «Вор должен сидеть в тюрьме! И людей не беспокоит, каким способом я его туда упрячу!»^[124]. В свою очередь, искусствовед Наталья Крымова отмечала, что своеобразие речи и поведения Жеглова восходит к «тем блатным напевам, которыми свободно владел Высоцкий и которые теперь подчинил общему смыслу фильма»^[120].

Совершенно иной взгляд на фильм и образы героев предложил уже в XXI веке театральный критик Борис Тулинцев (стремящийся, по мнению коллег, «не преумножать иллюзии без надобности»^[125]). По его словам, ряд сцен «Места встречи…» (например, демонстрация любви детей коммунальной квартиры к Михаилу Михайловичу Бомзе; ожидающая Шарапова Варя Синичкина с малышом на руках) — «нестерпимо фальшивы». Сомнения Тулинцева вызывает и сам факт службы Шарапова на Петровке: «Князь Мышкин, пришедший работать в МУР, — такая же нелепость и сусальная фантазия, как Михаил Михалыч в качестве любимца коммуналки»^[126]. Жеглов в фильме выглядит мощнее Шарапова прежде всего потому, что он, в отличие от молодого оперуполномоченного, живёт исключительно в своём времени — «здесь» и «сейчас», вне грёз о далёкой «эре милосердия», считает критик^[127].

У Высоцкого его опьянённый ненавистью к бандитам Жеглов уже не мог существовать без бандитов и без ненависти, как наркоман без наркотика. Шарапов оставался чистеньким и даже совершал абсолютно неправдоподобный подвиг, оказавшись в бандитском логове, откуда можно выйти живым, только повинуясь фантазии братьев Вайнеров. <…> Только нельзя было поверить ни подвигу его, ни его улыбке, ни, извините, милосердию, которому он научился на коммунальной кухне^[127].

Актуальность и влияние

Крылатые фразы и афоризмы

Вор должен сидеть в тюрьме^[128]!
Ты не бойся, мы тебя не больно зарежем. Чик! И ты уже на небесах^[129].
Ты не сознание, ты совесть потерял^[130].
Это ты умный, а я только так, погулять вышел^[131].
Сядь, Промокашка, сядь, не мелькай^[132].
Сыпь, сыпь, не тряси руками, больше просыплешь^[131].
Складно звонишь^[133].
Ну и рожа у тебя, Шарапов!^[134].

Фильм «Место встречи…» по масштабам популярности сопоставляется киноведами с многосерийной кинолентой Татьяны Лиозновой «Семнадцать мгновений весны». Персонажи картины стали фактически представителями фольклора, героями песен и анекдотов; их реплики пополнили словари крылатых выражений^[70]^[135]. 25 января 1997 года в Московском дворце молодёжи проходили мероприятия, посвящённые дню рождения Владимира Высоцкого. Там петербургскими «митьками» была представлена фотовыставка, экспонаты которой воспроизвели более оптимистичный, нежели в картине Говорухина, вариант финала фильма^[136]. В канун 9-й международной конференции о творчестве Высоцкого в Кошалине почта Польши выпустила штемпель с портретом Высоцкого, надписью (на польском языке) и датой открытия мероприятия: «Место встречи изменить нельзя. 19.01.2002»^[137].

Через год памятник Глебу Жеглову был открыт в Мариуполе (скульптор Игорь Жигулин). В 2009 году в Киеве в честь 90-летия создания уголовного розыска возле здания Министерства внутренних дел Украины была установлена скульптурная композиция с изображением главных героев фильма — Жеглова и Шарапова. Памятник был построен на добровольные пожертвования от ветеранских организаций МВД и сотрудников милиции^[138]. В музее восковых фигур Санкт-Петербурга Высоцкий запечатлён в роли Жеглова^[139]. В 2016 году фигуры Жеглова и Шарапова были установлены на ступенях лестницы при входе в здание Петровки, 38. По мнению председателя совета ветеранов МУРа, генерал-майора милиции в отставке Василия Купцова, персонажи фильма являются символом Московского уголовного розыска: «Они наделены такими качествами, как мужество, патриотизм, верность долгу, принципиальность и честность»^[140]. К 40-летию со дня выхода фильма сотрудники Госфильмофонда отреставрировали картину «Место встречи…» и перевели её «в цифру», максимально приблизив качество звука и изображения к современным стандартам телевещания^[60].

Свидетельством сохраняющегося интереса к картине стала написанная в 1990-х годах песня группы «Любэ» «Атас» о Глебе Жеглове и Володе Шарапове, которые «ловят банду и главаря»^[135]. Отсылка к фильму «Место встречи…» обнаруживается в стихотворном тексте поэта Александра Башлачёва «Мельница». Описание жилища героя стихотворения, Мельника, ассоциируется с эпизодом появления Шарапова в логове бандитов: «Цепкий глаз. Ладони скользкие — А ну-ка кыш! — ворьё, заточки-розочки! / <…> Жарко в комнатах натоплено / Да мелко сыплется за ворот нехороший холодок. / На мешках — собаки сонные, да бляди сытые, да мухи жирные. / А парни-то все рослые, плечистые. / Мундиры чистые, погоны спороты»^[141]. О влиянии картины Говорухина рассказывал Борис Акунин. По его словам, идея романа «Статский советник» возникла у него после очередного просмотра «Места встречи…» — картина стала для писателя «точкой отталкивания»^[142]. Киноведы отмечали тематическую и стилистическую перекличку между «Местом встречи…» и фильмом Сергея Урсуляка «Ликвидация». Жеглова называли прототипом Давида Гоцмана, а саму картину Урсуляка — своеобразным ремейком «Места встречи…». Возражая против такого подхода, критик Юрий Богомолов указывал, что «„Ликвидация“ не повторяет „Места встречи“, а играет с его сюжетными мотивами»^[143].

Журналист-документалист и историк МУРа Эрик Котляр отмечает, что в фильме создан «эпохальный образ классического муровского сыщика», ставший примером для многих поколений работников милиции. По его мнению, фильм имеет не только историческую ценность — он является своеобразным видеопособием для работников сыска. В своей книге «Место встречи МУР» автор подробно рассматривает вопрос «неутихающих споров» между оперативными работниками о том, чья позиция и взгляды на события им ближе — Жеглова или Шарапова. С ним соглашается начальник управления уголовного розыска Москвы генерал-майор милиции Виктор Голованов, отмечающий достоверность показанных в картине атмосферы и деталей оперативной работы и проводящий подробный сравнительный анализ методов обоих героев фильма^[144].

Փառատոններ և պարգևներ

Չնայած այն բանին, որ ֆիլմը հիշատակվել է 1980 թ. Սովետական մեծ հանրագիտարանի տարեգրքում, որպես «ճանաչված»^[145], այն չի ստացել կինոնկարների պարգևներ ոչ այն ժամանակ,ոչ էլ հետագայում: Ինչպես գրում է Գավարուխինը,որ 1980-ին, հեռուստատեսությամբ «Հանդիպման վայրը...» ֆիլմի երկու ցուցադրություններից հետո,հրավիրվել է Երևանում կազմակերպված Համամիութենական հեռուստատեսության կինոփառատոնին: Փառատոնի ծրագրին առաջադրված էին շուրջ երկու տասնյակ ֆիլմեր, և տարբեր մրցանակների թիվը ավելին էր, քան թեկնածուները: Միակ ֆիլմը, որը կինոգործիչների կողմից որեւէ մրցանակ չի ստացել, դարձավ «Հանդիպման վայրը չի կարող փոխվել» ֆիլմը: ^[146].Ֆիլմի ստեղծողները ստացան ՆԳՆ-ի դիպլոմներ և 1981 թ. Երեւանում 9-րդ համամիութենական կինոփառատոնում Վիսոցկին հետմահու արժանացավ հատուկ դիպլոմի և ժյուրիի մրցանակից `Ժեգլովի դերը կատարելու համար: 1987 թվականին Վլադիմիր Վիսոցկին կապիտանի Ժեգլովի դերի կատարման համար հետմահու պարգևատրվել է ԽՍՀՄ պետական մրցանակով: ^[147].

1998-1999 թվականներին Վլադիմիր Վիսոցսկին (հետմահու) և Վլադիմիր Կոնկինը Ռուսաստանի Ներքին Գործերի Նախարարության մրցանակին արժանացան մշակույթի, գրականության և արվեստի բնագավառներում `Գլեբ Ժեգլովի և Վլադիմիր Շարապովի կերպարների ստեղծման համար:^[148]

Հեղինակային իրավունք

1995 թ-ին լուծարվել է Օստանկինո հեռուստաընկերությունը, որին պատկանում էր ողջ խորհրդային հեռուստաֆոնդը: Այս պահից սկսած բազմիցս դատական նիստում տարբեր կինոստուդիաները եւ ստեղծագործական միությունները փորձել են լուծել բազմաթիվ խորհրդային հեռուստատեսային ֆիլմերի ներառյալ «Հանդիպման վայրը չի կարող փոխվել» ֆիլմի հեղինակային իրավունքին վերաբերվող հարցը:^[149]. Օդեսայի կինոստուդիան մասնակցել է այդ վեճերին,դատավարության ընթացքում տարածաշրջանային արխիվներում պահպանվող ֆիլմի կինոնկարը խնդրեց այնժամյա ստուդիայի ռեժիսոր Թամարա Յարովսկայայի կողմից և հետագայում կորցրեց: ^[13]. 2013-ին ФГБУ <<հեռուստառադիոհաղորդումների պետական ֆոնդը» (Գոստելերադիոֆոնդում) ԽՍՀՄ ռադիոյի և հեռուստատեսության իրավահաջորդն, Գերագույն դատարանում հասավ ավելի քան չորս հարյուր խորհրդային հեռուստատեսային ֆիլմերի հավաքածուում այս ֆիլմի իրավունքների ճանաչման որոշմանը:^[150].

Դերասաններ և դերեր

Գլխավոր դերերում^{[комм. 2]}:

Դերակատար	Դեր
Владимир Высоцкий	Глеб Жеглов Глеб Жеглов
Владимир Конкин	Владимир Шарапов Владимир Шарапов
Виктор Павлов	Левченко Левченко
Наталья Данилова	Варя Синичкина Варя Синичкина
Александр Милютин	Иван Пасюк Иван Пасюк
Андрей Градов	Николай Тараскин Николай Тараскин
Лев Перфилов	Гриша Ушивин Гриша Ушивин
Алексей Миронов	Копытин Копытин
Сергей Юрский	Иван Сергеевич Груздев
Всеволод Абдулов	Пётр Соловьёв Пётр Соловьёв
Александр Белявский	Евгений Фокс Евгений Фокс
Евгений Леонов-Гладышев	Василий Векшин Василий Векшин
Нина Корниенко	Шура Баранова Шура Баранова
Зиновий Гердт	Михаил Михайлович Бомзе
Евгений Шутов	Сергей Ипатьевич Панков
Лариса Удовиченко	Мария Колыванова по кличке Манька Облигация
Леонид Куравлёв	Валька Копчёный Валька Копчёный
Станислав Садальский	Костя Сапрыкин по прозвищу Котька Кирпич
Людмила Давыдова	Верка-модистка Верка-модистка
Наталья Фатеева	Ира (Ингрид Карловна) Соболевская
Евгений Евстигнеев	Пётр Ручников Пётр Ручников
Екатерина Градова	Светлана Петровна Волокушина
Иван Бортник	Промокашка Промокашка
Татьяна Ткач	Анна Дьячкова Анна Дьячкова
Армен Джигарханян	Карп (Горбатый) Карп (Горбатый)
Владимир Жариков	Чугунная Рожа Чугунная Рожа
Александр Абдулов	Лошак Лошак
Олег Савосин	Тягунов Тягунов
Валерия Заклунная	Клавдия Клавдия
Наталья Ченчик	Лже-Аня Лже-Аня
Владлен Паулус	Родионов Родионов
Светлана Светличная	Надя Надя

Երկրորդական դերուրում և դրվագներում^{[комм. 2]}:

Նատալյա Պետրովա	Նինա Օզորինա	Նատալյա Կրաչկովսկայա	Պավել Մախոտին	Վալենտին Կուլիկ	Յունոնա Կարևա
Նիկոլայ Սլեսարև	Ռուդոլֆ Մուխին	Եվգենիյ Ստեժկո	Լարիսա Մարկարյան	Գ. Սոլոնչուկ	Տալգատ Կազիբեկով
Իգոր Ստարկով	Լյուդմիլա Գերասիմենկո	Սվետլանա Ելենսկայա	Ֆելիքս Կրոլ	Օլեգ Ֆեդուլով	Վ. Խարմացկիյ
Պիեր Օսեյն	Սերգեյ Միլովանով	Եկատերինա Զագորյանսկայա	Արկադի Սվիդերսկիյ	Գեորգի Վսեվոլոդով	Վալերիյ Բասսել
Վլադիմիր Եվչենկո	Միշա Եպիֆանցև	Նադեժդա Պոպովա	Վ. Յակովլև	Վալերիյ Յանկլովիչ	Նինա Զայցևա
Իռա Գոմենյուկ	Հենրի Օստաշեվսկիյ	Ա. Ռադեցկայա	Ստանիսլավ Միխին	Վլադիմիր Գոլդման	Վլադիմիր Տումանով
Լյուբով Ռեյմեր	Ի. Զյուսկինա	և ուրիշներ

Նկարահանող խումբ

Դեր	ԱԱՀ
Սցենարի հեղինակ	Վայներ եղբայրներ
Բեմադրում	Ստանիսլավ Գովորուխին
Գլխավոր օպերատոր	Լեոնիդ Բուռլակա
Գլխավոր նկարիչ	Վալենտին Գիդուլյանով
Երաժշտություն	Եվգենիյ Գևորգյան
Գլխավոր խորհրդականներ	Կոնստանտին Նիկիտին,Վադիմ Սամոխլավով
Մոնտաժող	Վալենտինա Օլեյնիկ
Հյունչանային օպերատոր	Անատոլիյ Նետրեբենկո^[153]
Ռեժիսոր	Ն.Պոպովա
Օպերատոր	Վ. Շուկին
Բաճկոնների ձևավորող	Ն. Ակիրմովա
Գրիմ անողներ	Վյաչեսլավ Լաֆերով,Ե. Տիմոֆեևա
Ռեժիսորի օգնականներ	Լարիսա Պիվեն,Լ. Գերասիմենկո,Ս.Ելենսկայա
Օպերատորի օգնականներ	Վ. Արցեբլյուկ,Լ.Ստրաուման
Նկարողի օգնականներ	Միխաիլ Բեզչաստնով,Լ. Ցիգուլսկայա
Խմբագրող	Ի. Ալեկսեև
Խորհրդատու	Ն.Կոնդրաշով
Համակցված նկարահանման օպերատոր	Ս. Մելնիչենկո
Համակցվածմ նկրահանման նկարիչ	Ի. Պուլենկո
ԽՍՀՄ Գոսկինո սիմֆոնիկ նվագախմբի դիրիժոր	Մարտին Ներսեսյան
Կասկադյորներ	Վլադիմ Ժարիկով,Օլեգ Ֆեդուլով
Լուսավորման ղեկավար	Վ.Լոգվինով
Վերահսկող խումբ	Պ.Բովչուժենկո,Ե. Նովիկովա,Գ. Նեչաևա
Ֆիմի տնօրեն	Ջեմիլա Պանիբրատ^[152]

↑ Шестиклинка — разновидность кепки^[98].
↑ ^2,0 ^2,1 Распределение ролей на главные, вторые и эпизоды, порядок следования ролей в списке приводится по режиссёрскому сценарию Станислава Говорухина. Список актёров приводится по данным главного редактора Одесской киностудии Г. Лазаревой и титрам^[151]^[152].

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Лазарева, 2006, էջ 140
↑ Лазарева, 2006, էջ 140—141
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Лазарева, 2006, էջ 141
↑ Мамонова, 2011, էջ 6, 26, 105
↑ Чернышева В. Пять знаковых ролей Сергея Юрского // Российская газета. — 2015. Архивировано из первоисточника 11 Հուլիսի 2015.
↑ ^6,0 ^6,1 Цыбульский, 2016, էջ 305
↑ Лазарева, 2006, էջ 144
↑ Лазарева, 2006, էջ 146
↑ Цыбульский, 2016, էջ 307
↑ ^10,0 ^10,1 Блинова, 1992, էջ 138
↑ Островский, 1989, էջ 173
↑ Лазарева, 2006, էջ 148
↑ ^13,0 ^13,1 Лазарева, 2012, էջ 428
↑ Лазарева, 2012, էջ 273—280
↑ Лазарева, 2012, էջ 287, 307, 325, 341, 359
↑ Лазарева, 2012, էջ 267—268
↑ ^17,0 ^17,1 ^17,2 ^17,3 ^17,4 ^17,5 Грабенко Л. Оператор фильма «Место встречи изменить нельзя» Леонид Бурлака: «Марина Влади была категорически против того, чтобы Высоцкий в нашей картине снимался, — на колени перед Говорухиным становилась, умоляла: «Отпусти Володю, ему уже недолго осталось!» // Бульвар Гордона. — 2013. — № 20 (420). Архивировано из первоисточника 18 Դեկտեմբերի 2017.
↑ Лазарева, 2012, էջ 376
↑ Лазарева, 2012, էջ 428—430
↑ Блинова, 1992, էջ 139
↑ Цыбульский, 2016, էջ 326
↑ Лазарева, 2006, էջ 150
↑ Цыбульский, 2016, էջ 308, 311
↑ ^24,0 ^24,1 Цыбульский, 2016, էջ 322
↑ Передрий, 2012, էջ 323
↑ ^26,0 ^26,1 Добровольский А. (2001-03-29). «Главное «Место…» страны». газета «Московский комсомолец» №1123. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-12-18-ին. Վերցված է 2018-07-04-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)
↑ Бакин, 2010, էջ 557
↑ ^28,0 ^28,1 Передрий, 2012, էջ 289
↑ ^29,0 ^29,1 Костюков, 2016, էջ 278
↑ Лазарева, 2006, էջ 164—165, 174—175
↑ Новиков, 2013, էջ 19
↑ Бакин, 2010, էջ 561—562
↑ Лазарева, 2006, էջ 166
↑ Лазарева, 2006, էջ 154, 183
↑ Лазарева, 2006, էջ 183
↑ Соколов, 2011, էջ 71, 459
↑ ^37,0 ^37,1 Лазарева, 2006, էջ 158
↑ Киеня, 1992, էջ 98
↑ ^39,0 ^39,1 ^39,2 Аркус, 2001, էջ 267
↑ Блинова, 1992, էջ 145—146
↑ Лазарева, 2012, էջ 380
↑ Цыбульский, 2016, էջ 311—312
↑ Лазарева, 2006, էջ 190
↑ Лазарева, 2006, էջ 182
↑ ^45,0 ^45,1 Бакин, 2010, էջ 561
↑ Киеня, 1992, էջ 100
↑ Цыбульский, 2016, էջ 311—315
↑ ^48,0 ^48,1 Цыбульский, 2016, էջ 316
↑ Лазарева, 2006, էջ 160
↑ Цыбульский, 2013, էջ 129—130
↑ Бакин, 2011, էջ 398
↑ ^52,0 ^52,1 Лазарева, 2006, էջ 188
↑ Шилина, 2008, էջ 48
↑ Михайлина Е. (2007-09-03). «Место встречи извинить нельзя». «Московский комсомолец». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-04-ին. Վերցված է 2018-07-04-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)
↑ ^55,0 ^55,1 ^55,2 Бакин, 2010, էջ 562
↑ Цыбульский, 2016, էջ 306—307
↑ Новиков, 2013, էջ 313
↑ Кулагин, 2016, էջ 85
↑ Лазарева, 2006, էջ 186
↑ ^60,0 ^60,1 ^60,2 «Фильм «Место встречи изменить нельзя» возродили в цифре». Вести.ру. 2018-05-10. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-14-ին. Վերցված է 2018-07-14-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)
↑ Цыбульский, 2016, էջ 320—322
↑ Лазарева, 2006, էջ 178
↑ ^63,0 ^63,1 Лазарева, 2006, էջ 162
↑ Иерусалимский, 2001, էջ 119
↑ Лазарева, 2006, էջ 162—163
↑ Кредов, 2016, էջ 94
↑ Лазарева, 2006, էջ 175
↑ Кредов, 2016, էջ 93—94
↑ Кредов, 2016, էջ 95
↑ ^70,0 ^70,1 Разлогов, 2006, էջ 640
↑ Лазарева, 2006, էջ 194
↑ Тулинцев, 2011, էջ 200—202
↑ Блинова, 1992, էջ 138, 140—142
↑ ^74,0 ^74,1 Тулинцев, 2011, էջ 202—203
↑ Тулинцев, 2011, էջ 204—205
↑ ^76,0 ^76,1 Тулинцев, 2011, էջ 205
↑ Пётр Вайль (24.05.2011). «Глеб Жеглов». Радио «Свобода». Արխիվացված է օրիգինալից 2017-08-24-ին. Վերցված է 2018-07-07-ին.
↑ Мамонова, 2011, էջ 31—32, 136-137
↑ Киеня, 1992, էջ 97
↑ Кузнецова, 2001, էջ 441
↑ Цыбульский, 2016, էջ 326—327
↑ ^82,0 ^82,1 ^82,2 Блинова, 1992, էջ 146
↑ Цыбульский, 2016, էջ 318
↑ Лазарева, 2006, էջ 156
↑ Цыбульский, 2016, էջ 308—309
↑ Фомин, 2015, էջ 588
↑ Лазарева, 2012, էջ 381
↑ Мамонова, 2011, էջ 139
↑ Парфёнов, 2008, էջ 54
↑ ^90,0 ^90,1 Блинова, 1992, էջ 144
↑ Передрий, 2012, էջ 11
↑ Трофименков М. Главный в эпизодах // Коммерсантъ. — 2012. — № 168.
↑ Лазарева, 2012, էջ 384—385
↑ Лазарева, 2012, էջ 389
↑ Цыбульский, 2016, էջ 325
↑ Блинова, 1992, էջ 149
↑ Москвина, 2008, էջ 85
↑ Гудкова В. (2013-09-13). «Всем поголовно». Ежедневная деловая газета РБК. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-03-ին. Վերցված է 2018-08-03-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |subtitle= ignored (օգնություն)
↑ Аркус, 2001, էջ 158
↑ Лазарева, 2006, էջ 152
↑ Кожевников, 2007, էջ 644—647
↑ Тулинцев, 2011, էջ 201
↑ Киеня, 1992, էջ 99—100
↑ Сальников А. «Хорошей смертью умер, не у хозяина» // Коммерсантъ. — 2003. — № 93. — С. 6.
↑ Передрий, 2012, էջ 323—324
↑ Передрий, 2012, էջ 326—327
↑ Цыбульский, 2016, էջ 313—314
↑ ^108,0 ^108,1 Тулинцев, 2011, էջ 203
↑ Блинова, 1992, էջ 148—149
↑ Лазарева, 2012, էջ 383
↑ Чернышева В. Пять знаковых ролей Сергея Юрского // Российская газета. — 2015.
↑ Парфёнов, 2008, էջ 194
↑ Лазарева, 2012, էջ 14
↑ Аркус, 2001, էջ 249
↑ ^115,0 ^115,1 ^115,2 ^115,3 ^115,4 ^115,5 Карасёв Л. Рука сюжета. Заметки по поводу фильма «Место встречи изменить нельзя» // Новый мир. — 2011. — № 11. Архивировано из первоисточника 30 Հունիսի 2018.
↑ ^116,0 ^116,1 ^116,2 Нелюбина Ю. А. Языковые средства создания образа профессионала в кинодискурсе // Знак: Проблемное поле медиаобразования. — 2016. — № 2 (19). — С. 58—62. Архивировано из первоисточника 3 Օգոստոսի 2018.
↑ Тулинцев, 2011, էջ 200
↑ Блинова, 1992, էջ 140
↑ Лазарева, 2006, էջ 192
↑ ^120,0 ^120,1 Кузнецова, 2001, էջ 441—442
↑ Кузнецова, 2001, էջ 165
↑ Новиков, 2013, էջ 308
↑ Рубанова, 1983, էջ 52
↑ Блинова, 1992, էջ 143
↑ Шитенбург Л. (28.03.2012). «Бритва Тулинцева». Сеанс. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-01-ին. Վերցված է 2018-07-17-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |deadlink= (օգնություն)
↑ Тулинцев, 2011, էջ 201—205
↑ ^127,0 ^127,1 Тулинцев, 2011, էջ 206
↑ Кожевников, 2007, էջ 70
↑ Кожевников, 2007, էջ 303
↑ Кожевников, 2007, էջ 306
↑ ^131,0 ^131,1 Кожевников, 2007, էջ 346
↑ Кожевников, 2007, էջ 287
↑ Кожевников, 2007, էջ 275
↑ Бакин, 2011, էջ 348
↑ ^135,0 ^135,1 Борусяк Л. Ф. «Старое доброе кино» и постсоветский телеопыт // АНО «Аналитический центр Юрия Левады» Вестник общественного мнения. Данные. Анализ. Дискуссии : журнал. — 2010. — № 1 (103). — С. 90—101. — ISSN 2070-5107. Архивировано из первоисточника 19 Հուլիսի 2018.
↑ Бакин, 2011, էջ 449
↑ Бакин, 2011, էջ 282
↑ Бакин, 2011, էջ 407
↑ Бакин, 2011, էջ 414
↑ «Памятник Жеглову и Шарапову открыли на Петровке, 38». Вести.ру. 2016-11-08. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-11-ին. Վերցված է 2018-07-17-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle= and |coauthors= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ Палий О. В. Рок-н-ролл славное язычество… (источники интертекста в поэзии А. Башлачева) // кафедра теории литературы Тверского государственного университета Русская рок-поэзия: текст и контекст : журнал. — Тверь: «Уральский государственный педагогический университет», 1999. — В. 2. — С. 67—72. — ISSN 2413-8703. Архивировано из первоисточника 19 Հուլիսի 2018.
↑ Плешкова О. И. Теория пародии Ю. Н. Тынянова и современная проза постмодернизма // Вестник Нижегородского университета им. Н. И. Лобачевского. — 2011. — № 6 (2). — С. 522—526. — ISSN 1993-1778. Архивировано из первоисточника 19 Հուլիսի 2018.
↑ Богомолов Ю. (2008). «Прошлое как прием». журнал «Сеанс», № 35/36, «BACK IN THE USSR». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-04-ին. Վերցված է 2018-07-19-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle= and |coauthors= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ Котляр, 1999, էջ 5—11
↑ Олюнин, 1980, էջ 66
↑ Говорухин, 2016, էջ 66
↑ Спутницкая, 2008, էջ 33
↑ Сасин Н. А. Лауреаты премии МВД России // МВД России. Энциклопедия / Редактор В. Ф. Некрасов. — М.: ОЛМА Медиа Групп, 2002. — С. 253—256. — 623 с. — ISBN 9785224037223
↑ Белавин П. (2013-01-30). «Гостелерадиофонд собрал коллекцию». Газета «Коммерсантъ» № 16, стр. 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-31-ին. Վերցված է 2018-07-09-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |coauthors= and |deadlink= (օգնություն); Unknown parameter |subtitle= ignored (օգնություն)
↑ Лепина М. (1999-03-20). «Суд определил, кому уступить «Место встречи…»». Газета «Коммерсантъ» № 45, стр. 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-09-ին. Վերցված է 2018-07-09-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)
↑ Лазарева, 2012, էջ 273
↑ ^152,0 ^152,1 Лазарева, 2006, էջ 136—137
↑ Лазарева, 2006, էջ 136—137, 178

Литература

Актёрская энциклопедия. Кино России. Выпуск 2 / Сост. Лев Парфёнов, отв. ред. М. Кузнецова. — М.: Научно-исследовательский институт киноискусства, 2008. — 227 с. — ISBN 978-5-91524-003-1
Новейшая история отечественного кино. 1986—2000. Кинословарь. Том 1. А — И / Составитель Л. Аркус. — СПб.: Сеанс, 2001. — Т. 1. — 504 с. — ISBN 5-901586-01-8
Бакин В. Владимир Высоцкий без мифов и легенд. — М.: Эксмо, 2010. — 688 с. — ISBN 978-5-699-41173-3
Бакин В. Владимир Высоцкий. Жизнь после смерти. — М.: Алгоритм, 2011. — 500 с. — (Лучшие биографии). — ISBN 978-5-457-51403-4
Блинова А. И. Экран и Владимир Высоцкий (Размышления об актёрском мастерстве, о ролях, о среде) / Научный редактор О. В. Тенейшвили. — М.: Всероссийский институт переподготовки и повышения квалификации работников кинематографии при Правительстве Российской Федерации, 1992. — 208 с.
Говорухин С. С. Вертикаль. Место встречи изменить нельзя. — М.: Эксмо, 2016. — 282 с. — (Свидетель эпохи). — ISBN 978-5-699-84330-5
Говорухин С. С. Чёрная кошка. Книга 1. Заметки режиссёра. — М.: АСТ, Зебра-Е, 2011. — 352 с. — (Станислав Говорухин. Собрание сочинений в 2 книгах). — ISBN 978-5-17-068408-3
Иерусалимский Ю. Ю. Серебряные струны: поэт и власть: по материалам творчества В. С. Высоцкого. — 2-е изд., перераб.. — Ярославль: Российское общество историков-архивистов. Ярославское региональное отделение, 2001. — 181 с.
Киеня В. Киносудьба Владимира Высоцкого: фильмы, роли, песни. — Гомель: Полеспечать, 1992. — 9000 экз.
Кожевников А. Ю. Крылатые фразы и афоризмы отечественного кино. — М.: ОЛМА Медиа Групп, 2007. — 831 с. — ISBN 978-5-373-00972-0
Костюков Л. В. КиноСтолица: Москва в зеркале кинематографа. — М.: Б. С. Г.-Пресс, 2016. — 320 с. — ISBN 978-5-933381-374-4
Котляр Э. С. Место встречи МУР: Документальные очерки. — М.: Олимп, 1999. — 464 с. — ISBN 5-7390-0850-6
Кредов С. А. Щёлоков. — 3-е изд.. — М.: Молодая гвардия, 2016. — 320 с. — (Жизнь замечательных людей). — ISBN 978-5-235-03870-7
Кузнецова Е. Владимир Высоцкий в кинокритике: Образ, восприятие, оценка // Мир Высоцкого. Исследования и материалы. Вып. V / Сост. А. Е. Крылов и В. Ф. Щербакова. — Ком. по культуре Москвы, Рос. культур. центр-музей В. С. Высоцкого. — М.: ГКЦМ В. С. Высоцкого, 2001. — 720 с. — ISBN 5-93038-007-4
Кулагин А. В. Беседы о Высоцком. — Изд. 2-е, испр. — Издательские решения, 2016. — 164 с. — ISBN 978-5-4474-8196-4
Лазарева Г. Время. Кино. Книга. / Составитель Е. Марценюк. — Одесса: БАХВА, 1999. — 452 с. — ISBN 966-7079-41-4
Лазарева Г. Владимир Высоцкий / Сост. Лазарева Г., Миненко В.. — Одесса: Астропринт, 2006. — 216 с. — (Имена одесской киностудии). — ISBN 966-318-604-6
Лазарева Г. Глеб Жеглов. Володя Шарапов. Место встречи изменить нельзя. — Одесса: Феникс, 2012. — 480 с. — (Имена Одесской киностудии). — ISBN 978-966-438-526-5
Летопись российского кино. 1966—1980: Научная монография / Ответственный редактор В. И. Фомин. — М.: РООИ «Реабилитация» Канон+, 2015. — 688 с. — ISBN 978-5-88373-445-7
Мамонова О. А. Последняя банда: Сталинский МУР против «чёрных котов» Красной Горки. — М.: Детектив-Пресс, 2011. — 160 с. — ISBN 978-5-89935-100-6
Москвина Т. В. Ничего себе Россия! Статьи, рецензии, эссе. — СПб.: Лимбус Пресс, 2008. — С. 85. — 169 с. — ISBN 978-5-8370-0488-9
Новиков В. И. Высоцкий / Науч. кон. — А. Е. Крылов и И. И. Роговой. — М.: Молодая гвардия, 2013. — 492 с. — (Жизнь замечательных людей). — ISBN 978-5-235-03554-6
Олюнин Р. Телевидение и радиовещание в 1979 году // Ежегодник Большой Советской Энциклопедии / Главный редактор - В. Г. Панов. — М.: «Советская энциклопедия», 1980. — Т. 24. — 584 с.
Островский Г. Л. Одесса, море, кино: Путеводитель. — Одесса: Маяк, 1989. — С. 184. — ISBN 5-7760-0133-1
Передрий А. Ф. Владимир Высоцкий. Сто друзей и недругов. — М.: Эксмо, Алгоритм, 2012. — 544 с. — (Легенды авторской песни). — ISBN 978-5-699-56702-7
Первый век нашего кино / Разлогов К. и др.. — М.: Локид-Пресс, 2006. — 912 с. — ISBN 5-98601-027-2
Рубанова И. Владимир Высоцкий. — М.: Всесоюзное бюро пропаганды киноискусства, 1983. — 64 с. — 300 000 экз.
Соколов М. Автонашествие на СССР. Трофейные и лендлизовские автомобили. — М.: Эксмо, Яуза, 2011. — 608 с. — (Война моторов). — ISBN 978-5-699-45024-4
Спутницкая Н. Владимир Высоцкий // Актёрская энциклопедия. Кино России. Выпуск 2 / Сост. Лев Парфёнов, отв. ред. М. Кузнецова. — М.: Научно-исследовательский институт киноискусства, 2008. — 227 с. — ISBN 978-5-91524-003-1
Тулинцев Б. В. Смерть Глеба Жеглова // Тихий город. Стихи и проза. — СПб.: Балтийские сезоны, 2011. — 336 с. — ISBN 978-5-903368-60-0
Цыбульский М. Владимир Высоцкий и его «кино». — Нижний Новгород: Деком, 2016. — 464 с. — (Имена). — ISBN 978-5-89533-355-6
Цыбульский М. Владимир Высоцкий в Одессе. Документальная повесть. — СПб.: Студия «НП-Принт», 2013. — 140 с. — ISBN 978-5-91542-201-7
Шилина О. Ю. Владимир Высоцкий и музыка: «Я изучил все ноты от и до…». — СПб.: Композитор, 2008. — 216 с. — ISBN 978-5-7379-0377-0

Ссылки

Фильм «Место встречи изменить нельзя» Золотая коллекция. Проект ВГТРК.

[Кепка-99] Шестиклинка — разновидность кепки^[98].

[Роли-154] 2,0 ^2,1 Распределение ролей на главные, вторые и эпизоды, порядок следования ролей в списке приводится по режиссёрскому сценарию Станислава Говорухина. Список актёров приводится по данным главного редактора Одесской киностудии Г. Лазаревой и титрам^[151]^[152].

[Лазарева—2006——140-1] 1,0 ^1,1 Лазарева, 2006, էջ 140

[Лазарева—2006——140—141-2] Лазарева, 2006, էջ 140—141

[Лазарева—2006——141-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Лазарева, 2006, էջ 141

[Мамонова—2011——6,_26,_105-4] Мамонова, 2011, էջ 6, 26, 105

[5] Чернышева В. Пять знаковых ролей Сергея Юрского // Российская газета. — 2015. Архивировано из первоисточника 11 Հուլիսի 2015.

[Цыбульский—2016——305-6] 6,0 ^6,1 Цыбульский, 2016, էջ 305

[Лазарева—2006——144-7] Лазарева, 2006, էջ 144

[Лазарева—2006——146-8] Лазарева, 2006, էջ 146

[Цыбульский—2016——307-9] Цыбульский, 2016, էջ 307

[Блинова—1992——138-10] 10,0 ^10,1 Блинова, 1992, էջ 138

[Островский—1989——173-11] Островский, 1989, էջ 173

[Лазарева—2006——148-12] Лазарева, 2006, էջ 148

[Лазарева—2012——428-13] 13,0 ^13,1 Лазарева, 2012, էջ 428

[Лазарева—2012——273—280-14] Лазарева, 2012, էջ 273—280

[Лазарева—2012——287,_307,_325,_341,_359-15] Лазарева, 2012, էջ 287, 307, 325, 341, 359

[Лазарева—2012——267—268-16] Лазарева, 2012, էջ 267—268

[БГ-17] 17,0 ^17,1 ^17,2 ^17,3 ^17,4 ^17,5 Грабенко Л. Оператор фильма «Место встречи изменить нельзя» Леонид Бурлака: «Марина Влади была категорически против того, чтобы Высоцкий в нашей картине снимался, — на колени перед Говорухиным становилась, умоляла: «Отпусти Володю, ему уже недолго осталось!» // Бульвар Гордона. — 2013. — № 20 (420). Архивировано из первоисточника 18 Դեկտեմբերի 2017.

[Лазарева—2012——376-18] Лазарева, 2012, էջ 376

[Лазарева—2012——428—430-19] Лазарева, 2012, էջ 428—430

[Блинова—1992——139-20] Блинова, 1992, էջ 139

[Цыбульский—2016——326-21] Цыбульский, 2016, էջ 326

[Лазарева—2006——150-22] Лазарева, 2006, էջ 150

[Цыбульский—2016——308,_311-23] Цыбульский, 2016, էջ 308, 311

[Цыбульский—2016——322-24] 24,0 ^24,1 Цыбульский, 2016, էջ 322

[Передрий—2012——323-25] Передрий, 2012, էջ 323

[МК1-26] 26,0 ^26,1 Добровольский А. (2001-03-29). «Главное «Место…» страны». газета «Московский комсомолец» №1123. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-12-18-ին. Վերցված է 2018-07-04-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)

[Бакин—2010——557-27] Бакин, 2010, էջ 557

[Передрий—2012——289-28] 28,0 ^28,1 Передрий, 2012, էջ 289

[Костюков—2016——278-29] 29,0 ^29,1 Костюков, 2016, էջ 278

[Лазарева—2006——164—165,_174—175-30] Лазарева, 2006, էջ 164—165, 174—175

[Новиков—2013——19-31] Новиков, 2013, էջ 19

[Бакин—2010——561—562-32] Бакин, 2010, էջ 561—562

[Лазарева—2006——166-33] Лазарева, 2006, էջ 166

[Лазарева—2006——154,_183-34] Лазарева, 2006, էջ 154, 183

[Лазарева—2006——183-35] Лазарева, 2006, էջ 183

[Соколов—2011——71,_459-36] Соколов, 2011, էջ 71, 459

[Лазарева—2006——158-37] 37,0 ^37,1 Лазарева, 2006, էջ 158

[Киеня—1992——98-38] Киеня, 1992, էջ 98

[Аркус—2001——267-39] 39,0 ^39,1 ^39,2 Аркус, 2001, էջ 267

[Блинова—1992——145—146-40] Блинова, 1992, էջ 145—146

[Лазарева—2012——380-41] Лазарева, 2012, էջ 380

[Цыбульский—2016——311—312-42] Цыбульский, 2016, էջ 311—312

[Лазарева—2006——190-43] Лазарева, 2006, էջ 190

[Лазарева—2006——182-44] Лазарева, 2006, էջ 182

[Бакин—2010——561-45] 45,0 ^45,1 Бакин, 2010, էջ 561

[Киеня—1992——100-46] Киеня, 1992, էջ 100

[Цыбульский—2016——311—315-47] Цыбульский, 2016, էջ 311—315

[Цыбульский—2016——316-48] 48,0 ^48,1 Цыбульский, 2016, էջ 316

[Лазарева—2006——160-49] Лазарева, 2006, էջ 160

[Цыбульский—2013——129—130-50] Цыбульский, 2013, էջ 129—130

[Бакин—2011——398-51] Бакин, 2011, էջ 398

[Лазарева—2006——188-52] 52,0 ^52,1 Лазарева, 2006, էջ 188

[Шилина—2008——48-53] Шилина, 2008, էջ 48

[МК2-54] Михайлина Е. (2007-09-03). «Место встречи извинить нельзя». «Московский комсомолец». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-04-ին. Վերցված է 2018-07-04-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)

[Бакин—2010——562-55] 55,0 ^55,1 ^55,2 Бакин, 2010, էջ 562

[Цыбульский—2016——306—307-56] Цыбульский, 2016, էջ 306—307

[Новиков—2013——313-57] Новиков, 2013, էջ 313

[Кулагин—2016——85-58] Кулагин, 2016, էջ 85

[Лазарева—2006——186-59] Лазарева, 2006, էջ 186

[Вести_оцифровка-60] 60,0 ^60,1 ^60,2 «Фильм «Место встречи изменить нельзя» возродили в цифре». Вести.ру. 2018-05-10. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-14-ին. Վերցված է 2018-07-14-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)

[Цыбульский—2016——320—322-61] Цыбульский, 2016, էջ 320—322

[Лазарева—2006——178-62] Лазарева, 2006, էջ 178

[Лазарева—2006——162-63] 63,0 ^63,1 Лазарева, 2006, էջ 162

[Иерусалимский—2001——119-64] Иерусалимский, 2001, էջ 119

[Лазарева—2006——162—163-65] Лазарева, 2006, էջ 162—163

[Кредов—2016——94-66] Кредов, 2016, էջ 94

[Лазарева—2006——175-67] Лазарева, 2006, էջ 175

[Кредов—2016——93—94-68] Кредов, 2016, էջ 93—94

[Кредов—2016——95-69] Кредов, 2016, էջ 95

[Разлогов—2006——640-70] 70,0 ^70,1 Разлогов, 2006, էջ 640

[Лазарева—2006——194-71] Лазарева, 2006, էջ 194

[Тулинцев—2011——200—202-72] Тулинцев, 2011, էջ 200—202

[Блинова—1992——138,_140—142-73] Блинова, 1992, էջ 138, 140—142

[Тулинцев—2011——202—203-74] 74,0 ^74,1 Тулинцев, 2011, էջ 202—203

[Тулинцев—2011——204—205-75] Тулинцев, 2011, էջ 204—205

[Тулинцев—2011——205-76] 76,0 ^76,1 Тулинцев, 2011, էջ 205

[77] Пётр Вайль (24.05.2011). «Глеб Жеглов». Радио «Свобода». Արխիվացված է օրիգինալից 2017-08-24-ին. Վերցված է 2018-07-07-ին.

[Мамонова—2011——31—32,_136-137-78] Мамонова, 2011, էջ 31—32, 136-137

[Киеня—1992——97-79] Киеня, 1992, էջ 97

[Кузнецова—2001——441-80] Кузнецова, 2001, էջ 441

[Цыбульский—2016——326—327-81] Цыбульский, 2016, էջ 326—327

[Блинова—1992——146-82] 82,0 ^82,1 ^82,2 Блинова, 1992, էջ 146

[Цыбульский—2016——318-83] Цыбульский, 2016, էջ 318

[Лазарева—2006——156-84] Лазарева, 2006, էջ 156

[Цыбульский—2016——308—309-85] Цыбульский, 2016, էջ 308—309

[Фомин—2015——588-86] Фомин, 2015, էջ 588

[Лазарева—2012——381-87] Лазарева, 2012, էջ 381

[Мамонова—2011——139-88] Мамонова, 2011, էջ 139

[Парфёнов—2008——54-89] Парфёнов, 2008, էջ 54

[Блинова—1992——144-90] 90,0 ^90,1 Блинова, 1992, էջ 144

[Передрий—2012——11-91] Передрий, 2012, էջ 11

[92] Трофименков М. Главный в эпизодах // Коммерсантъ. — 2012. — № 168.

[Лазарева—2012——384—385-93] Лазарева, 2012, էջ 384—385

[Лазарева—2012——389-94] Лазарева, 2012, էջ 389

[Цыбульский—2016——325-95] Цыбульский, 2016, էջ 325

[Блинова—1992——149-96] Блинова, 1992, էջ 149

[Москвина—2008——85-97] Москвина, 2008, էջ 85

[Шесть-98] Гудкова В. (2013-09-13). «Всем поголовно». Ежедневная деловая газета РБК. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-03-ին. Վերցված է 2018-08-03-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |subtitle= ignored (օգնություն)

[Аркус—2001——158-100] Аркус, 2001, էջ 158

[Лазарева—2006——152-101] Лазарева, 2006, էջ 152

[Кожевников—2007——644—647-102] Кожевников, 2007, էջ 644—647

[Тулинцев—2011——201-103] Тулинцев, 2011, էջ 201

[Киеня—1992——99—100-104] Киеня, 1992, էջ 99—100

[105] Сальников А. «Хорошей смертью умер, не у хозяина» // Коммерсантъ. — 2003. — № 93. — С. 6.

[Передрий—2012——323—324-106] Передрий, 2012, էջ 323—324

[Передрий—2012——326—327-107] Передрий, 2012, էջ 326—327

[Цыбульский—2016——313—314-108] Цыбульский, 2016, էջ 313—314

[Тулинцев—2011——203-109] 108,0 ^108,1 Тулинцев, 2011, էջ 203

[Блинова—1992——148—149-110] Блинова, 1992, էջ 148—149

[Лазарева—2012——383-111] Лазарева, 2012, էջ 383

[112] Чернышева В. Пять знаковых ролей Сергея Юрского // Российская газета. — 2015.

[Парфёнов—2008——194-113] Парфёнов, 2008, էջ 194

[Лазарева—2012——14-114] Лазарева, 2012, էջ 14

[Аркус—2001——249-115] Аркус, 2001, էջ 249

[ЛК-116] 115,0 ^115,1 ^115,2 ^115,3 ^115,4 ^115,5 Карасёв Л. Рука сюжета. Заметки по поводу фильма «Место встречи изменить нельзя» // Новый мир. — 2011. — № 11. Архивировано из первоисточника 30 Հունիսի 2018.

[ЮН-117] 116,0 ^116,1 ^116,2 Нелюбина Ю. А. Языковые средства создания образа профессионала в кинодискурсе // Знак: Проблемное поле медиаобразования. — 2016. — № 2 (19). — С. 58—62. Архивировано из первоисточника 3 Օգոստոսի 2018.

[Тулинцев—2011——200-118] Тулинцев, 2011, էջ 200

[Блинова—1992——140-119] Блинова, 1992, էջ 140

[Лазарева—2006——192-120] Лазарева, 2006, էջ 192

[Кузнецова—2001——441—442-121] 120,0 ^120,1 Кузнецова, 2001, էջ 441—442

[Кузнецова—2001——165-122] Кузнецова, 2001, էջ 165

[Новиков—2013——308-123] Новиков, 2013, էջ 308

[Рубанова—1983——52-124] Рубанова, 1983, էջ 52

[Блинова—1992——143-125] Блинова, 1992, էջ 143

[126] Шитенбург Л. (28.03.2012). «Бритва Тулинцева». Сеанс. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-01-ին. Վերցված է 2018-07-17-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |deadlink= (օգնություն)

[Тулинцев—2011——201—205-127] Тулинцев, 2011, էջ 201—205

[Тулинцев—2011——206-128] 127,0 ^127,1 Тулинцев, 2011, էջ 206

[Кожевников—2007——70-129] Кожевников, 2007, էջ 70

[Кожевников—2007——303-130] Кожевников, 2007, էջ 303

[Кожевников—2007——306-131] Кожевников, 2007, էջ 306

[Кожевников—2007——346-132] 131,0 ^131,1 Кожевников, 2007, էջ 346

[Кожевников—2007——287-133] Кожевников, 2007, էջ 287

[Кожевников—2007——275-134] Кожевников, 2007, էջ 275

[Бакин—2011——348-135] Бакин, 2011, էջ 348

[Борусяк-136] 135,0 ^135,1 Борусяк Л. Ф. «Старое доброе кино» и постсоветский телеопыт // АНО «Аналитический центр Юрия Левады» Вестник общественного мнения. Данные. Анализ. Дискуссии : журнал. — 2010. — № 1 (103). — С. 90—101. — ISSN 2070-5107. Архивировано из первоисточника 19 Հուլիսի 2018.

[Бакин—2011——449-137] Бакин, 2011, էջ 449

[Бакин—2011——282-138] Бакин, 2011, էջ 282

[Бакин—2011——407-139] Бакин, 2011, էջ 407

[Бакин—2011——414-140] Бакин, 2011, էջ 414

[Вести_Петровка-141] «Памятник Жеглову и Шарапову открыли на Петровке, 38». Вести.ру. 2016-11-08. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-11-ին. Վերցված է 2018-07-17-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle= and |coauthors= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[Палий-142] Палий О. В. Рок-н-ролл славное язычество… (источники интертекста в поэзии А. Башлачева) // кафедра теории литературы Тверского государственного университета Русская рок-поэзия: текст и контекст : журнал. — Тверь: «Уральский государственный педагогический университет», 1999. — В. 2. — С. 67—72. — ISSN 2413-8703. Архивировано из первоисточника 19 Հուլիսի 2018.

[Плешкова-143] Плешкова О. И. Теория пародии Ю. Н. Тынянова и современная проза постмодернизма // Вестник Нижегородского университета им. Н. И. Лобачевского. — 2011. — № 6 (2). — С. 522—526. — ISSN 1993-1778. Архивировано из первоисточника 19 Հուլիսի 2018.

[Сеанс-144] Богомолов Ю. (2008). «Прошлое как прием». журнал «Сеанс», № 35/36, «BACK IN THE USSR». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-04-ին. Վերցված է 2018-07-19-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle= and |coauthors= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[Котляр—1999——5—11-145] Котляр, 1999, էջ 5—11

[Олюнин—1980——66-146] Олюнин, 1980, էջ 66

[Говорухин—2016——66-147] Говорухин, 2016, էջ 66

[Спутницкая—2008——33-148] Спутницкая, 2008, էջ 33

[Премия_МВД-149] Сасин Н. А. Лауреаты премии МВД России // МВД России. Энциклопедия / Редактор В. Ф. Некрасов. — М.: ОЛМА Медиа Групп, 2002. — С. 253—256. — 623 с. — ISBN 9785224037223

[Комм1-150] Белавин П. (2013-01-30). «Гостелерадиофонд собрал коллекцию». Газета «Коммерсантъ» № 16, стр. 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-31-ին. Վերցված է 2018-07-09-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |coauthors= and |deadlink= (օգնություն); Unknown parameter |subtitle= ignored (օգնություն)

[Комм2-151] Лепина М. (1999-03-20). «Суд определил, кому уступить «Место встречи…»». Газета «Коммерсантъ» № 45, стр. 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-09-ին. Վերցված է 2018-07-09-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |subtitle=, |coauthors=, and |deadlink= (օգնություն)

[Лазарева—2012——273-152] Лазарева, 2012, էջ 273

[Лазарева—2006——136—137-153] 152,0 ^152,1 Лазарева, 2006, էջ 136—137

[Лазарева—2006——136—137,_178-155] Лазарева, 2006, էջ 136—137, 178

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[комм. 1]

[99]

[100]

@@ Տող 307. / Տող 307. @@
 -1999 թվականներին Վլադիմիր Վիսոցսկին (հետմահու) և Վլադիմիր Կոնկինը [[Ռուսաստանի ՆԳՆ մրցանակին|Ռուսաստանի Ներքին Գործերի Նախարարության  մրցանակին]] արժանացան մշակույթի, գրականության և արվեստի բնագավառներում `Գլեբ Ժեգլովի և Վլադիմիր Շարապովի կերպարների  ստեղծման համար:<ref name="Премия МВД"/>
+=== '''Հեղինակային իրավունք''' ===
-'''Հեղինակային իրավունք'''
 թ-ին լուծարվել է Օստանկինո հեռուստաընկերությունը, որին պատկանում էր ողջ խորհրդային հեռուստաֆոնդը: Այս պահից սկսած բազմիցս դատական նիստում տարբեր կինոստուդիաները եւ ստեղծագործական միությունները փորձել են  լուծել բազմաթիվ խորհրդային հեռուստատեսային ֆիլմերի ներառյալ «Հանդիպման վայրը չի կարող փոխվել» ֆիլմի  հեղինակային իրավունքին վերաբերվող հարցը:<ref name="Комм1"/>. Օդեսայի կինոստուդիան մասնակցել է այդ վեճերին,դատավարության ընթացքում տարածաշրջանային արխիվներում պահպանվող ֆիլմի կինոնկարը խնդրեց այնժամյա ստուդիայի ռեժիսոր Թամարա Յարովսկայայի կողմից և հետագայում կորցրեց:  {{sfn|Лазарева|2012|с=428}}. 2013-ին ФГБУ <<հեռուստառադիոհաղորդումների պետական ֆոնդը»  ([[Գոստելերադիոֆոնդ|Գոստելերադիոֆոնդում]]) ԽՍՀՄ ռադիոյի և հեռուստատեսության իրավահաջորդն, [[Գերագույն դատարան|Գերագույն դատարանում]] հասավ ավելի քան չորս հարյուր խորհրդային հեռուստատեսային ֆիլմերի  հավաքածուում այս  ֆիլմի  իրավունքների ճանաչման որոշմանը:<ref name="Комм2"/>.
+== Դերասաններ և դերեր ==
-== Актёры и роли ==
-; <big>В главных ролях<small>{{#tag:ref|Распределение ролей на главные, вторые и эпизоды, порядок следования ролей в списке приводится по режиссёрскому сценарию Станислава Говорухина. Список актёров приводится по данным главного редактора Одесской киностудии Г. Лазаревой и титрам{{sfn|Лазарева|2012|с=273}}{{sfn|Лазарева|2006|с=136—137}}.|group="комм."|name="Роли"}}</small>:</big>
+; <big>Գլխավոր դերերում<small>{{#tag:ref|Распределение ролей на главные, вторые и эпизоды, порядок следования ролей в списке приводится по режиссёрскому сценарию Станислава Говорухина. Список актёров приводится по данным главного редактора Одесской киностудии Г. Лазаревой и титрам{{sfn|Лазарева|2012|с=273}}{{sfn|Лазарева|2006|с=136—137}}.|group="комм."|name="Роли"}}</small>:</big>
 {{ԴերակատարներՎերև||ThirdCol=Описание}}
 {{Դերակատարներ| [[Высоцкий, Владимир Семёнович|Владимир Высоцкий]]||[[Глеб Жеглов]]||[[Капитан (воинское звание)|капитан]] милиции, начальник отдела по борьбе с бандитизмом МУРа}}
@@ Տող 410. / Տող 408. @@
 | align=left| Վայներ եղբայրներ
 |-
-| align=left| Постановка
+| align=left| Բեմադրում
-| align=left| Станислав Говорухин
+| align=left| Ստանիսլավ Գովորուխին
 |-
-| align=left| Главный оператор
+| align=left| Գլխավոր օպերատոր
-| align=left| Леонид Бурлака
+| align=left| Լեոնիդ Բուռլակա
 |-
-| align=left| Главный художник
+| align=left| Գլխավոր նկարիչ
-| align=left| Валентин Гидулянов
+| align=left| Վալենտին Գիդուլյանով
 |-
-| align=left| Музыка
+| align=left| Երաժշտություն
-| align=left| Евгений Геворгян
+| align=left| Եվգենիյ Գևորգյան
 |-
-| align=left| Главные консультанты
+| align=left| Գլխավոր խորհրդականներ
+| align=left| Կոնստանտին Նիկիտին,Վադիմ Սամոխլավով
-| align=left| Константин Никитин, Вадим Самохвалов
 |-
-| align=left| Монтажёр
+| align=left| Մոնտաժող
-| align=left| Валентина Олейник
+| align=left| Վալենտինա Օլեյնիկ
 |-
-| align=left| Звукооператоры
+| align=left| Հյունչանային օպերատոր
-| align=left| Анатолий Нетребенко{{sfn|Лазарева|2006|с=136—137, 178}}
+| align=left| Անատոլիյ Նետրեբենկո{{sfn|Лазарева|2006|с=136—137, 178}}
 |-
-| align=left| Режиссёр
+| align=left| Ռեժիսոր
-| align=left| Н. Попова
+| align=left| Ն.Պոպովա
 |-
-| align=left| Оператор
+| align=left| Օպերատոր
-| align=left| В. Щукин
+| align=left| Վ. Շուկին
 |-
-| align=left| Художник по костюмам
+| align=left| Բաճկոնների ձևավորող
-| align=left| Н. Акимова
+| align=left| Ն. Ակիրմովա
 |-
-| align=left| Художники-гримёры
+| align=left| Գրիմ անողներ
-| align=left| Вячеслав Лаферов, Е. Тимофеева
+| align=left| Վյաչեսլավ Լաֆերով,Ե. Տիմոֆեևա
 |-
-| align=left| Ассистенты режиссёра
+| align=left| Ռեժիսորի օգնականներ
-| align=left| Лариса Пивень, Л. Герасименко, С. Еленская
+| align=left| Լարիսա Պիվեն,Լ. Գերասիմենկո,Ս.Ելենսկայա
 |-
-| align=left| Ассистенты оператора
+| align=left| Օպերատորի օգնականներ
-| align=left| В. Арцеблюк, Л. Страуман
+| align=left| Վ. Արցեբլյուկ,Լ.Ստրաուման
 |-
-| align=left| Ассистенты художника
+| align=left| Նկարողի օգնականներ
+| align=left|[[Միխաիլ Բեզչաստնով]],Լ. Ցիգուլսկայա
-| align=left| [[Безчастнов, Михаил Игоревич|Михаил Безчастнов]], Л. Цыгульская
 |-
-| align=left| Редактор
+| align=left| Խմբագրող
-| align=left| И. Алексеев
+| align=left| Ի. Ալեկսեև
 |-
-| align=left| Консультант
+| align=left| Խորհրդատու
-| align=left| Н. Кондрашов
+| align=left| Ն.Կոնդրաշով
 |-
+| align=left| Համակցված նկարահանման օպերատոր
-| align=left| Оператор комбинированных съёмок
-| align=left| С. Мельниченко
+| align=left| Ս. Մելնիչենկո
 |-
-| align=left| Художник комбинированных съёмок
+| align=left| Համակցվածմ նկրահանման նկարիչ
-| align=left| И. Пуленко
+| align=left| Ի. Պուլենկո
 |-
+| align=left| ԽՍՀՄ Գոսկինո  սիմֆոնիկ նվագախմբի դիրիժոր
-| align=left| Симфонический оркестр Госкино СССР, дирижёр
-| align=left| [[Нерсесян, Мартин Саакович|Мартин Нерсесян]]
+| align=left|[[Մարտին Ներսիսյան|Մարտին Ներսեսյան]]
 |-
-| align=left| Каскадёры
+| align=left| Կասկադյորներ
-| align=left| Владимир Жариков, Олег Федулов
+| align=left| Վլադիմ Ժարիկով,Օլեգ Ֆեդուլով
 |-
-| align=left| Мастер по свету
+| align=left| Լուսավորման ղեկավար
-| align=left| В. Логвинов
+| align=left| Վ.Լոգվինով
 |-
-| align=left| Административная группа
+| align=left| Վերահսկող խումբ
-| align=left| П. Бовчуженко, Е. Новикова, Г. Нечаева
+| align=left| Պ.Բովչուժենկո,Ե. Նովիկովա,Գ. Նեչաևա
 |-
-| align=left| Директор картины
+| align=left| Ֆիմի տնօրեն
-| align=left| Джемила Панибрат{{sfn|Лазарева|2006|с=136—137}}
+| align=left| Ջեմիլա Պանիբրատ{{sfn|Лазарева|2006|с=136—137}}
 |-
 |}