Սեյրան Օհանյան

Սեյրան Մուշեղի Օհանյան
հուլիսի 1, 1962 (62 տարեկան)
Ծննդավայր	ԽՍՀՄ, ԱԽՍՀ, ԼՂԻՄ, Շուշի
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ ; (մինչև 1991թ․) ; Հայաստան ; (1991 թ․-ից)
Զորատեսակ	Արցախի պաշտպանության բանակ և Հայաստանի ցամաքային զորքեր
Ծառայության տարիներ	ԽՍՀՄ ԶՈՒ, ; 1983-1991 թվականներ, ; Արցախի ՊԲ, ; 1991-2007 թվականներ, ; ՀՀ ԶՈՒ, ; 2007-2018 թվականներ,
Կոչում	ՀՀ ԶՈՒ գեներալ-գնդապետ
Հրամանատարն էր	5-րդ բանակային կորպուս (Հայաստան)
Պաշտոն	Արցախի ՊԲ հրամանատար, ; Հայաստանի ՊՆ նախարար
Մարտեր/; պատերազմներ	Արցախյան ազատամարտ, ; Հայ-ադրբեջանական պատերազմ
Կրթություն	Հեյդար Ալիևի անվան բարձրագույն ռազմական ուսումնարան և Բաքվի հետևակային ուսումնարան
Պարգևներ	; և

Սեյրան Մուշեղի Օհանյան (հուլիսի 1, 1962(1962-07-01), Շուշի, Շուշիի շրջան, ԼՂԻՄ, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ ռազմական գործիչ, Արցախի և Հայաստանի պաշտպանության նախկին նախարար, ՀՀ ԶՈՒ գեներալ-գնդապետ, Արցախյան պատերազմի և հայ-ադրբեջանական պատերազմի մասնակից, «Արցախի հերոս»^[1]։

Կենսագրություն

Սեյրան Օհանյանը ծնվել է 1962 թվականի հուլիսի 1-ին Խորհրդային Միության Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության կազմում գտնվող Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի Շուշի քաղաքում^[1]։

1979 թվականին ավարտել է Խորհրդային Հայաստանի Նաիրիի շրջանի Մրգաշեն գյուղի միջնակարգ հանրակրթական դպրոցը։ Այնուհետև սովորել է Բաքվի բարձրագույն ռազմական համազորային հրամանատարական ուսումնարանը^[1]։

Երկար տարիներ զբաղվել է ռազմական գործով, եղել է Հայաստանի զինված ուժերի բարձրագույն հրամանատարական կազմի ներկայացուցիչ, տարբեր տարիներին մասնակցել մի շարք պատերազմների և ռազմական բախումների^[1]։

Ընտանիք

Սեյրան Օհանյանը ամուսնացած է, ունի երեք որդի և մեկ դուստր։

Ռազմական գործունեություն

ԽՍՀՄ զինված ուժեր

Սեյրան Օհանյանն իր ռազմական գործունեությունը սկսել է Խորհրդային Միության զինված ուժերում՝ ավարտելով Խորհրդային Ադրբեջանի Բաքվի բարձրագույն ռազմական համազորային հրամանատարական ուսումնարանը։ 1983 թվականին ծառայության է ուղարկվել Արևելյան Գերմանիայում տեղակայված խորհրդային զորքերի զորախումբ։ 1988 թվականի հուլիսին տեղափոխվել է Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգ և նշանակվել Ստեփանակերտ քաղաքում տեղակայված 366-րդ գվարդիական մոտոհրաձգային գնդի մոտոհրաձգային վաշտի հրամանատարի պաշտոնին։ 1989 թվականի օգոստոսին նշանակվել է նույն գնդի մոտոհրաձգային գումարտակի հրամանատարի տեղակալի, իսկ 1990 թվականի սեպտեմբերին՝ մոտոհրաձգային գումարտակի հրամանատարի պաշտոնին^[1]։

Արցախյան պատերազմ

Արցախյան պատերազմի սկզբին Սեյրան Օհանյանը ակտիվորեն ներգրավվել է ռազմական գործողություններին։ 1992 թվականի ապրիլին նախկին ԽՍՀՄ Զինված ուժերի (արդեն ՌԴ վերահսկողության ներքո գտնվող) 366-րդ գվարդիական մոտոհրաձգային գունդը Ստեփանակերտ քաղաքից դուրս բերելուց հետո ծառայությունը շարունակել է Արցախի Հանրապետության պաշտպանության բանակում, մասնակցել է տարբեր ռազմաճակատներում մղվող մարտական գործողություններին, այդ թվում՝ Շուշիի ազատագրման ռազմագործողությանը։ Նույն թվականի սեպտեմբերին Մարտակերտի շրջանի Չլդրան գյուղի մատույցներում ծանր վիրավորում է ստացել։ 1992 թվականի դեկտեմբերին նշանակվել է Արցախի Հանրապետության ինքնապաշտպանական կոմիտեի շտաբի պետի պաշտոնին^[1]։

Հայաստանի և Արցախի զինված ուժեր

1994 թվականի սեպտեմբերից մինչև 1998 թվականի հոկտեմբերը զբաղեցրել է Արցախի պաշտպանության բանակի հրամանատարի առաջին տեղակալի պաշտոնը։ 1998 թվականի հոկտեմբերին Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարի հրամանով նշանակվել է Հայաստանի զինված ուժերի 5-րդ բանակային կորպուսի հրամանատար։ 1999 թվականի օգոստոսին Արցախի Հանրապետության նախագահի հրամանագրով նշանակվել է Արցախի Հանրապետության պաշտպանության նախարար, իսկ 2000 թվականի հունվարին՝ Արցախի պաշտպանության նախարար-պաշտպանության բանակի հրամանատար^[1]։

Հայաստանի Հանրապետության նախագահի 2007 թվականին մայիսի 11-ի հրամանագրով նշանակվել է ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ-պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ։ 2008 թվականի ապրիլի 14-ին նշանակվել է ՀՀ պաշտպանության նախարար^[2]՝ նույն պաշտոնին վերանշանակվելով 2012 թվականի հունիսի 4-ին^[3]։ 2013 թվականի ապրիլի 9-ից 20-ն իրականացրել է Հայաստանի պաշտպանության նախարարի պաշտոնակատարի գործառույթները։ Նույն թվականի ապրիլի 20-ին վերանշանակվել է Հայաստանի պաշտպանության նախարարի պաշտոնում^[4]։ 2014 թվականի ապրիլի 3-ից 15-ը կրկին իրականացրել է Հայաստանի պաշտպանության նախարարի պաշտոնակատարի գործառույթները, իսկ նույն թվականի ապրիլի 15-ին կրկին վերանշանակվել է Հայաստանի պաշտպանության նախարար^[1]^[5] և պաշտոնավարել մինչև 2016 թվականի սեպտեմբերի 9-ը։

Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)

Սեյրան Օհանյանը մասնակցել է 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսված հայ-ադրբեջանական պատերազմին, այդ թվում՝ նաև Շուշի քաղաքի պաշտպանության հրամանատարական աշխատանքներին^[6]։

Պարգևներ

Սեյրան Օհանյանն արժանացել է Խորհրդային Միության, Հայաստանի Հանրապետության, Արցախի Հանրապետության և այլ երկրների պարգևների ու կոչումների^[7]^[8]։

1995 թվականին Սեյրան Օհանյանին շնորհվել է գեներալ-մայորի, 2000 թվականին՝ գեներալ-լեյտենանտի, իսկ 2007 թվականին մայիսին` գեներալ-գնդապետի զինվորական կոչումներ^[1]։

Սեյրան Օհանյանն արժանացել է Հայաստանի Հանրապետության Մարտական խաչ, 1-ին աստիճան, «Տիգրան Մեծ», «Դրաստամատ Կանայան», «Մարշալ Բաղրամյան», «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճան մեդալների ու շքանշանների^[1]^[9], ինչպես նաև Արցախի Հանրապետության «Արցախի հերոս» (սեպտեմբեր 1999), Մարտական խաչ, 1-ին աստիճան, «Հանուն Շուշիի ազատագրման» մեդալների ու կոչումների^[1]։

Սեյրան Օհանյանը պարգևատրվել է նաև Խորհրդային Միության «Հանուն գերազանց զինվորական ծառայության», «Անբասիր ծառայության համար», 3-րդ աստիճանի, «70 տարի ԽՍՀՄ զինված ուժեր» մեդալներով, ինչպես նաև Ռուսաստանի Դաշնության Ժուկովի շքանշանով։

Քրեական գործ

2023 թվականի փետրվարին ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը Ազգային Ժողովին է ներկայացրել պատգամավոր Սեյրան Մուշեղի Օհանյանի նկատմամբ քրեական հետապնդում հարուցելուն համաձայնություն տալու մասին միջնորդագիր։ Սեյրան Օհանյանն անցնում է մի քրեական գործով, որով պետությանն առերևույթ պատճառվել է 5 մլրդ 181 մլն 300 հազար դրամի վնաս^[10]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Սեյրան Օհանյանի կենսագրական տվյալները Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության կայքում։
↑ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՀՐԱՄԱՆԱԳԻՐԸ Ս. Օհանյանին Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար նշանակելու մասին։
↑ Ս. Օհանյանին ՀՀ պաշտպանության նախարար նշանակելու մասին։
↑ Ս. Օհանյանին Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար նշանակելու մասին։
↑ Ս. ՕՀԱՆՅԱՆԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ ՆՇԱՆԱԿԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ։
↑ «Սեյրան Օհանյանն առաջին օրվանից Արցախում է, վերջին օրերին մասնակցում է նաև Շուշիի պաշտպանությանը». «Հրապարակ» (արխիվացված)։
↑ «Սեյրան Օհանյան ՀՀ պաշտպանության նախարար»: Վերցված՝ 10 Հունվար 2010։
↑ Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ. 1988-1994, Ե., ՀՀՀ, 2004, էջ 698։
↑ «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի մեդալով պարգևատրելու մասին։
↑ «Սեյրան Օհանյանին առնչվող քրեական գործով ցուցմունք տվողների թվում են Սերժ Սարգսյանն ու Տիգրան Սարգսյանը». armenpress.am. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 8-ին.

Արտաքին հղումներ

Նախորդ	ԼՂՀ պաշտպանության նախարար	Հաջորդ
Սամվել Բաբայան 1995 — 1999	Սեյրան Օհանյան օգոստոս, 1999 — մայիսի 11, 2007	Մովսես Հակոբյան մայիսի 11, 2007 — հունիսի 15, 2015

Նախորդ	ՀՀ Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ - ՀՀ պաշտպանության նախարարի 1-ին տեղակալ	Հաջորդ
Միքայել Հարությունյան 1994 — ապրիլի 24, 2007	Սեյրան Օհանյան մայիսի 11, 2007 — ապրիլի 14, 2008	Յուրի Խաչատուրով ապրիլի 15, 2008 — հունվարի 31, 2009

Նախորդ	ՀՀ պաշտպանության նախարար	Հաջորդ
Միքայել Հարությունյան ապրիլի 24, 2007 — ապրիլի 14, 2008	Սեյրան Օհանյան ապրիլի 14, 2008 — սեպտեմբերի 9, 2016	Վիգեն Սարգսյան հոկտեմբերի 3, 2016 - առ այսօր

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սեյրան Օհանյան» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սեյրան Օհանյան» հոդվածին։

[archive_mil.am-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Սեյրան Օհանյանի կենսագրական տվյալները Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության կայքում։

[2] ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՀՐԱՄԱՆԱԳԻՐԸ Ս. Օհանյանին Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար նշանակելու մասին։

[3] Ս. Օհանյանին ՀՀ պաշտպանության նախարար նշանակելու մասին։

[4] Ս. Օհանյանին Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար նշանակելու մասին։

[5] Ս. ՕՀԱՆՅԱՆԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ ՆՇԱՆԱԿԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ։

[168.am_2020_պատերազմ-6] «Սեյրան Օհանյանն առաջին օրվանից Արցախում է, վերջին օրերին մասնակցում է նաև Շուշիի պաշտպանությանը». «Հրապարակ» (արխիվացված)։

[7] «Սեյրան Օհանյան ՀՀ պաշտպանության նախարար»: Վերցված՝ 10 Հունվար 2010։

[8] Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ. 1988-1994, Ե., ՀՀՀ, 2004, էջ 698։

[9] «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի մեդալով պարգևատրելու մասին։

[10] «Սեյրան Օհանյանին առնչվող քրեական գործով ցուցմունք տվողների թվում են Սերժ Սարգսյանն ու Տիգրան Սարգսյանը». armenpress.am. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 8-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]