Շիքակօ

Բնակավայր
Շիքակօ
անգլերէն՝ Chicago
Դրօշակ Զինանշան Urbs In Horto I Will
Երկիր	Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Mayor of Chicago?	Brandon Johnson?
Օրէնսդրական մարմին	Chicago City Council?
Տարածութիւն	606,424 քմ² ջրայինը 2,7676 տոկոս
ԲԾՄ	179 մեթր
Պաշտօնական լեզու	անգլերէն
Բնակչութիւն	2 746 388 մարդ (1 Ապրիլ 2020)
Կը գտնուի ափին	Չիկագո? եւ Միչիգան լիճ?
Ժամային գօտի	UTC-6? եւ UTC-5
Հեռախօսային ցուցանիշ	872, 312 եւ 773
Փոստային ցուցանիշ	60601–60827
Հիմնադիր	Jean Baptiste Point du Sable?
Պաշտօնական կայքէջ	chicago.gov​(անգլերէն)

Շիքակօ (անգլերէն՝ Chicago) Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու մեծ քաղաքներէն մէկը, որ կը գտնուի Իլինոյս նահանգը:

Քաղաքը երկրի երկրորդ խոշոր ֆինանսական կեդրոնն է (Նիւ Եորքէն յետոյ) եւ Հիւսիսային Ամերիկայի խոշորագոյն փոխադրամիջոցի հանգոյցը: Կը գտնուի Միշիկըն լիճին հարաւ-արեւմտեան ափին, Իլինոյս նահանգը: Վարչական կեդրոնը Քուք շրջանն է:

Շիքակոյի բնակչութիւնը (2014 թուականին դրութեամբ) կը կազմէր 2 722 389 մարդ: Շիքակոյի ակլոմերացիան (տարբեր արուարձաններու հետ միասին) կը կոչուի «Մեծ Շիքակօ» կամ «Շիքակօ Երկիր» (անգլերէն՝ Chicagoland, անունը առաջարկած է Chicago Tribune թերթը 20-րդ դարու սկիզբին)։ Ակլոմերացիա կը բնակին 9 551 031 մարդ: Այն բնակչութեան թիւով երկրին 37-րդ տեղը կը զբաղեցնէ:

Շիքակօն նաեւ կը համարուի Միջին Արեւմուտքի տնտեսական, արդիւնաբերական, փոխադրամիջոցական եւ մշակութային մայրաքաղաքը: Ոչ պաշտօնապէս այն նաեւ կ'անուանուի «Երկրորդ Քաղաք» եւ «Քամիներու Քաղաք»: Առաջին անգամ Շիքակօ անուանուած է «Քամիներու Քաղաք» 1858 թուականին «Chicago Tribune» թերթի յօդուածը:

Պատմութիւն

17-19-րդ դարեր

Շիքակոյի մեծ հրդեհի պատկերը

Գրառում, որտեղ Շիքակոն առաջին անգամ կոչուած է «Քամիներու քաղաք»։

1674 թուականին ժամանակակից Շիքակոյի տեղը ֆրանսացի ճիզուիտ Ժագ Մարքետի կողմէն հիմնադրուած է միսիոներական կէտ:

Շիքակօն քարտէսի վրայ ի յայտ եկած է 1833 թուականին, որպէս 350 հոգի բնակչութիւն ունեցող գիւղ մը: «Շիքակօ» անունը իրմէ կը ներկայացնէ ֆրանսացիներուն կողմէն տեղական հնդիկիներուն լեզուի shikaakwa բառի փոփոխուած բառ, որը թարգմանաբար կը նշանակէ «վայրի սոխ» կամ «սխտոր»:

1837 թուականին Շիքակօն քաղաքի կարգավիճակ ստացած է, իսկ արդէն 1840 թուականին բնակչութիւնը կազմուած է աւելի քան 4 հազար մարդէ: Գրաւելով յարմար աշխարհագրական դիրք ԱՄՆ-ի արեւմուտքի եւ արեւելքի միջեւ, Շիքակոն շատ արագ կը դառնայ երկրի փոխադրամիջոցի հանգոյցը, ինչ որ իր հերթին կը զարգացնէ քաղաքի արդիւնաբերութիւնը, ինչպէս նաեւ կը գրաւէ ներգաղթեալներու աճ: 1856 թուականին քաղաքային մունիցիպալիտետը հաւանութիւն տուած է ԱՄՆ-ի առաջին կոյուղիի կառուցման նախագիծը:

1871 թուականին քաղաքի մեծ մասը այրած է Շիքակոյի մեծ հրդեհի ժամանակ: Ան հնարաւորութիւն տուած է վերակառուցել քաղաքը եւ առիթ հանդիսացած է ԱՄՆ-ի նոր շինարարական պոռթկումին համար, ինչ որ քաղաքը դարձուցած է ԱՄՆ-ի ճարտարապետական կեդրոն:

Բնութենաաշխարհագրական Բնութագիր

Աշխարհագրական Դիրք

Շիքակօ տեղակայուած է Իլինոյս նահանգի հիւսիս- արեւելքը, Միշիկըն լիճի հարաւ-արեւմտեան ափին: Քաղաքը կը գտնուի Շիքակոյի գետի Կալումետ գետի ափերուն: Շիքակոյի սանիտարա-նաւային ջրանցքը կը միացնէ Շիքակոյի գետը Տես ՓլԷյնս գետի հետ, որ կը հոսի քաղաքի մէջէն: Նախկին նաւարկութեան համար կ'օգտագործուէր Շիքակօ գետը, իսկ այժմ այդ նպատակներով հիմնականը կ'օգտագործուի Միշիկըն լիճը:

Բնակչութիւն

Տարի Բնակչութիւն 1833 350 մարդ 2010 2 695 598 մարդ

Տարի Բնակչութիւն 2014 2 722 389 մարդ 2017 2 716 000 մարդ

Տարի Բնակչութիւն 2020 2 746 388 մարդ

Կլիմայ

Շիքակօն կը գտնուի խոնաւ ցամաքային կլիմայական գօտիի վրայ (ըստ Կիոպենի կլիմաներու դասակարգման՝ Dfa)։ Ամառը երկարատեւ է եւ անձրեւոտ, խոնաւ եւ տաք. ձմեռը համեմատաբար ցուրտ է, բայց կարճատեւ եւ փոփոխական: Յուլիսին օրական միջին ջերմաստիճանը կը կազմուի 23.3˚C, Յունուարին՝ -4.6˚C։

• Տեղումներու տարեկան քանակը կը կազմէ 940 մմ։
• Օդի տարեկան միջին քանակութիւնը՝ 9.9˚C
• Քամիի միջին արագութիւնը՝ 4,3 մ/վ
• Օդի յարաբերական խոնաւութիւնը՝ 71%

Քոյր քաղաքներ

Շիքակոն ունի 27 քոյր-քաղաք.

Կաղապար:Country data Գանա Աքրա (անգլերէն՝ Accra), Կանա (1989) Կաղապար:Country data Հորդանան Ամման (արաբերէն՝ عمان‎), Յորդանան (2004) Հունաստան Աթէնք (յուն․՝ Αθήνα), Յունաստան (1997) Կաղապար:Country data Սերբիա Պելկրատ (Կաղապար:Lang-sb), Սերպիա (2005) Մեծ Բրիտանիա Պիրմինկհեմ (անգլերէն՝ Birmingham), Միացեալ Թագաւորութիւն (1993) Թուրքիա Անթալիա (թրք.՝ Antalya), Թուրքիա (2002) Կաղապար:Country data Կոլումբիա Պոկոթա (սպ.՝ Bogotá), Քոլումպիա (2009) Կաղապար:Country data Հարավային Կորեա Պուսան (քորէայերէն՝ 부산, անգլերէն՝ Busan), Հարաւային Քորէա (2007) Կաղապար:Country data Մարոկո Քասապլանքա (արաբերէն՝ الدار البيضاء‎), Մարոք (1982) Հնդկաստան Նիւ Տելի (անգլերէն՝ New Delhi), Հնդկաստան (2001) Կաղապար:Country data Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն Տուրպան (զուլուսերէն՝ eThekwini, անգլերէն՝ Durban), Հարաւափրիկեան Հանրապետութիւն (1997) Կաղապար:Country data Իռլանդիա Գոլուէյ (անգլերէն՝ Galway), Իրլանտա (1997) Կաղապար:Country data Շվեդիա Կեոթեպորկ (շուէտ.՝ Göteborg), Շուէտ (1987) Գերմանիա Հեմպըրկ (գերմաներէն՝ Hamburg), Գերմանիա (1994) Ուքրանիա Քիեւ (ուքր.՝ Київ), Ուքրանիա (1991)

Կաղապար:Country data Պակիստան Լահոր (ուրտու لاهور}}), Փաքիստան (2007) Կաղապար:Country data Շվեյցարիա Լիւսեռն (գերմաներէն՝ Luzern, ֆրանսերէն՝ Lucerne), Զուիցերիա (1998) Կաղապար:Country data Մեքսիկա Մեխիքոյ (սպ.՝ Ciudad de México), Մեքսիքօ (1991) Իտալիա Միլան (իտալ.՝ Milano), Իտալիա (1973) Ռուսաստան Մոսկուա, (ռուս.՝ Москва), Ռուսիոյ Դաշնութիւն (1997) Կաղապար:Country data Ճապոնիա Օսակա (ճափ.՝ 大阪市), Ճափոն (1973) Կաղապար:Country data Իսրայել Պեթախ-Թիքուա (եբր.՝ פֶּתַח תִּקְוָה‎), Իսրայէլ (1994) Կաղապար:Country data Չեխիա Փրակ (չեխ․՝ Praha), Չեխիա (1990) Չինաստան Շէնեան (沈阳), Չինաստան (1985) Չինաստան Շանհայ (上海), Չինաստան (1985) Կանադա Թորոնթոյ (անգլերէն՝ Toronto), Գանատա (1991) Կաղապար:Country data Լիտվա Վիլնիւս (լիթ.՝ Vilnius), Լիթուանիա (1993) Լեհաստան Վարշաուա (լեհ.՝ Warszawa), Լեհաստան (1960)

Գործընկեր Քաղաքներ

• Ֆրանսիա Փարիզ (ֆրանսերէն՝ Paris), Ֆրանսա (1996)

Շիքակոյի Համայնապատկերներ