Ulaon Nahohom

Unduh sebagai pdf atau txt
Unduh sebagai pdf atau txt
Anda di halaman 1dari 15

GOLGOTA

Punguan na hohom di Parningotan Ari


Hamamate ni Tuhanta Jesus (pukul 2)

Ds P.M. Sihombing
3/1/1965

Hata huhuasi
“Alai Kristus na tarsilang i do hujamitahon tu hamu ninna Apostel Paulus, jala laos i do
naeng jamitahononhon marhite buku na metmet on.
Nungga adong nian di hita sada buku na metmet na morgoar “Aturan ni parpunguan di
tingki Parningotan di panaonon ni Tuhan Yesus” – naung somal tapangke di hurianta HKBP.
Alai, ndada na marnalobi, gariada tahe sai na hurang dope angka buku na songon i di hita
laho padamoshon pangkilalaanta dionjar ni haporseaon laho maniop manang mangauhon na
tinaon ni Tuhanta humophop hita. Binahen do goar ni buku na metmet on “Golgata” anggiat
targorga tu rohanta bohi ni Tuhan Jesus na manatap hita di bagasan holong-Na na badia sian
silangNa na dipartanghurahan i laho patupahon hasesaan di dosanta.
Na pinangke do buku na metmet on di parningotan di hamamate ni Tuhanta tu punguan na
hohom di passion 1965 di Hurianta Ressort Tomuan Pematang Siantar. Longang do roha
mamereng na pola na nia angka dongan na sosombopon di tingki punguan i. Ndang binoto
manang aha na mangonjar rohanasida di na tangis i. Molo ala na targorga do tu rohana
hinabernit ni na tinaon ni tuhanta ALA NI DOSANTA, ra marlaba do na songon i. Alai anggo
ala ni pangkilalaan sambing do i, manang gabe tartogu roha tu sitaonon portibi, ndada tu na
tinaon ni Tuhanta i, ndang apala i sintuhuna atik pe laos tong do adong gurasa na boi
siparhaseangon nang sian i. Dung sidung punguan i, miduk do angka dongan pangula na ro
mangido liturgi na jinahahon laho parongkomhonsa, ai niantan na hurang singkop dope isi ni
buku on paandaron tu antaran ni huria na bidang. Di tagam roha na miduk dope angka dongan
na lobi tumangkas sian iba di pangalaho on. Alai songon dalan laho manghirpasi rohanta tu
angka ulaon na umuli dope sian on, taparhaseang ma buku na metmet on.
Ala digari dongan na umbege jamita on do gabe jamita andung buku na metmet on, gabe
laos niuji do paihuthon di pudi ni buku on angka lapatan ni hata andung na pinangke di jamita
on. Anggiat ma mantat pasupasu di hita na manjaha buku na metmet on hinorhon ni silang
dohot panghophopon ni Tuhanta Jesus.
Panurat.
Hata sipatudu
Ala marrumanghon andung do jamita on, jala adong do saotik imbarna sian na somal
tapangke, niuji do patupahon manang na pigapiga pandohan sipatudu laho pagaburhon dalan
sidalananta to hasasaut ni punguan na hohom sihobasanta:
1. Ia buku na metmet on, di punguan na hohom pukul 2 botarina do pangkeonta.
2. Sada halak sambing do na manguluhon punguan on nidonganan ni sipalu poti marende dohot na
mamalu giringgiring.
3. Na manjahahon ende laos na manjahahon jamita on do dung jolo mangkuling poti marende
mambuat toonna, laos dijahahon ma sasabintas songon na somal.
4. Naeng ma tangkas taparrohahon angka na patut ondolhononhon. Tangkas ma taatur parlogu,
pargogo dohot parnanget ni soara, parhatop dohot parlambatna.
5. Andorang so taadopi punguan na hohom i, patut ma hita mangarade panjahaon on jumolo di
bilutta sahalak hita dohot soara.
6. Angka nornor ni ayat dohot nomor ni ende, ndang pola sijahahononhon.
7. lngkon jumolo songon na tapangkilalahon sitaonon i asa taboto parpangondol ni angka
pandohan disi.
8. Ganup dung sidung ende, sai humosa jolo manang na pigapiga second, disi pe asa niudutan
9. Naeng ma di bagasan partangiangon hita manghobasi sude siulaon na hohom jala marhadohoan
on.

1. Ende no. 88:1,2,4 (BL 106)


1. Jesusku naung manobus ahu, sai naeng haholonganhu Ho;
Tu dolok Golgata Ho laho, nionjar ru holongMu do,
Hupuji nasa asiMi alai gumodang holongMi.
2. Tarsolsolbagi do rohangku paidaida dangolMi;
Marningot sasude dosangku ai i do na tinaoMi,
Hupuji nasa asiMi alai gumodang holongMi
4 Bagas uhirhon to rohangku panghophopMi humophop au;
Tu si ma togu pingkiranhu guru di Ho sambing ma au,
Hupuji nasa asiMi alai gumodang holongMi.
Jongjong ma hita saluhutna di bagasan hahohomon.
Marhitehite goar ni Debata Ama
dohot goar ni Anakna Tuhan Jesus Kristus
dohot goar ni Tondi Parbadia
na tumompa langit dohot tano on. A m e n.
Na gabe pangoloi do Kristus paima mate pola tung mate tarsilang. Di dia angka soropmi ale
hamatean? Di dia pangagoonmu ale banuatoru? — taendehon ma H a l e l u y a
Martangiang ma hita.

O Jesus birubiru ni Debata na mamorsan dosanami. Na jongjong do hami di joloM


marningot Ho na targaritung i. Tangkas do huantusi hami hinabernit ni na tinaonMu di dolok
Golgata. Tungki do hami marningot dosanami na mangkorhon hamamateMi. Asi ma rohaM.
urupi ma hami asa gabe upa ni halojaonMu hami. A m e n.

Hundul ma hita saluhutna.


Tatangihon ma sian Hata ni Debata na tarsurat di: Rum 6 : 3-5.
Na so diboto hamu do on? Sude hita nasa naung tardidi tu bagasan Kristus Jesus, tu bagasan
hamateanNa do hita tardidi. Antong, naung tartanom do hita rap dohot Ibana marhitehite
pandidion i tu bagasan hamatean asa marparange hita di bagasan ngolu na imbaru, songon
Kristus naung hehe sian angka na mate hinorhon ni hasangapon ni Amana. Ai anggo nunga
sangkambona hita dohot Ibana di na rap mate i hita rap dohot Ibana i, suang songon i ma hita
nang taringot tu haheheon. A m e n.

2 Ende no 84:1 (BL. 195)


Aut na ginorga tu rohangku bohiM di na laho mate Ho.
Aut na haingot o Tuhanhu, tongtong panghophopMi di au.
Ai Ho do paluahon ahu dosangku do pinorsanMi,
Didaoni Ho parsahitonhu, martua au binahen ni i.

Gorga ma tu roham ale angka ama parsinuantunas[1]. Uhirhon ma tu tondim ale angka ina
parsinuanbeu[2], pangkilalahon ma ale siadosan[3] parpangarudok[4] na togos[5]. Ida ma
Tuhanta i sirajaibot[6], nunga gantung Ibana di silang i. Bege ma simarirnbun[7], nunga
dipangiar Jesus soarana. Tangihon ma sibijaon[8], nunga marsoara na gogo Ibana mandok, Eloi,
Lama Sabachtanei — Ale Debatangku-Debatangku, boasa tung tadingkononmu Ahu?
Debata ditadingkon Debata? Ditadinghon? Nunga ditadinghon jolma Ibana, nunga
ditadinghon angka siseanNa, gari mata ni ari i nunga naeng manilu manadinghon Ibana.
Ida hamu ma jolma i, ninna si Latus na sangap i. Beha ia ho tadinghononmu do i?
Dohononta ma, patut ma antong parmudarhononhu na tinaon ni Tuhanki asa marpanghorhon i di
ngolungki. Ala ni i, hupaunduk nama simanjujunghu, hupatungki ma panailingku,
hupahusorhusor ma na tinaon ni Jesus i anggiat jumpangan tua ahu anggiat dapotan ngolu ahu
sian siaginon[9] ni Tuhanki. Asa hisar tondingku siala parlungunonna i. Ndang tarbahen so
masinunuton[10] ahu ganup ari di siulubalangari[11] on molo hupahebaheba ngolungku dohot
sileapon[12] ni Tuhanki.
Amang, bege ma tardok hira na tolu hata do na manghamham partinaonan ni Tuhanta ro di
hamamatena i, songon batu mardalihan na so tarsirang. Patut ma tapeop i. Mangkuling ma Ho
Tuhan sian silangMi, mananginangi do hami na dangol on, na hundul pualpualon[13] na tindang
pangalelaon[14] on ala ni dosa i. la sitolu hata na ginoaran ondeng, angka on ma na gabe hata
mutiha ni sitaonon ni Tuhanta i.

1 Gabbata.
Hata Heber do i na mandok, pantarbatu na nilapis dohot marmer, habangsa paruhuman na
jinuguhan ni si Latus laho mandabu uhum tu Jesus i ninna si Johannes. Pasada ma roham
mangihutihut Tuhanta saleleng di paruhuman i. I ma na naeng soarahonon ni Gabbata on.
Paihutihut ma sude hata, linsinglinsing dohot reherehe nang tijur pe na masa di Gabbata on.
2 Via Dolorosa
Tutu hata Latin do on na mandok, dalan sitaonon, lapang haberniton, manang di hata andung
didok ma on padang-harorobur, i ma dalan na binolus ni Tuhanta marnungka dung ampe tu
tangkuhuk manang tu situmalha[15] ni Tuhanta i hau pinarsilang na dokdok i tu
sitangkingon[16] ni rajanta i sahat tu hapapajalna. Paihutihut ma na masa disi asa lam paltak
holong ni roha ni Tuhanta i.

3 Golgota
Na ro do hata i sian Golgoleth di hata Heber manang didok Gulgutha di hata Aram mandok
partangkurahan, inganan hapapajal ni Tuhanta i. Di si ma Tuhanta paujungkon ulaon
panghophoponna i. Paihutihut ma na masa di si anggiat lam paltak tu roham hasesaan ni dosa
pinatupana i.

3 Ende no 76:2 (BL. 199)


kon sai Ibana ingotonku, uju na tarpajal i.
Tu hau pinarsilang ginantungkon, sai mabaor mudarNa i.
Ai humophop au ditaon uasNa, asa dohot au muse upaNa.
Ai ditatap do au on, di pandokNa: “Nunga sun !”

Ida ma nunga diboan be Tuhanta i sian porlak Getsemani jala dipasahat tu tangan ni angka
panguhum. Nunga sahat Ibana tu Gabbata. Gabbata i ma pantarbatu paruhuman ni si Latus i.
Pulutna i rohana manjangkon Tuhanta i, naung tinali jala tinogu ni sintua ni malim rap dohot
sintua ni bangso i marhite torop halak angka na marpodang jala marlombutlombut. Aha ma so
dohonon ni Tuhanta i: Hira na dompak panamun do hamu hehe marpodang jala
marlombutlombut manangkup Ahu.
Nunga dipareso si Hannas, si Kayapas pe ndang olo hatinggalan, dipatolon do Jesus tu
Debata Siparngolu i, pola diribakkon ibana paheanna ala ni rimasna tu Jesus i. Ditijuri nasida ma
bohiNa, na deba manompuk jala na debanari mangalinsingi. Sibotosurat dohot natorop i pe
pauru-uru Jesus i.
Aha upam di roham ale Panguhum, molo degeon ni Tuhanki pantarbatum na marlapis-lapis
i. Songon na martatasuping ho paida-ida Tuhanki, na tinogu tu jolom ale Latus? Si Latus na
holongan di pangkat, na mabiar mida Kesar jala na tagi mambuat roha ni natorop i?
Boasa paloasonmu sintua ni malim dohot natorop i pangiar soarana be martuhashon na so
tuhas[17] tu Jesus na so marpipot i? Na deba mandok sian nasida; sipabalik bangso do Tuhan i.
Na debanari muse mandok na diorai Jesus do mangalehon guguan tu Kesar. Adong muse
mandok na didok Jesus do Ibana Raja jala sipanggunturi do Ibana marhite pangajarionna. Ndang
boi be pahohomomu sude pamangan ni angka panuhasi na sumalin on?
Ale Tuhan! Boasa ma pola paloasonmu be si Latus nabisuk marsuru Tuhanki asa diboan tu
na hinosoman ni rohana i ma si Herodes parjahat i? Holan ala dibege ho do Latus na sian Galilea
Jesuski mangajari hape gabe pintor tarsingot roham tu si Herodes na hinosomanmi na topet ro
mardalani tu Jerusalem na ribur i. Nda marsalisi do hamu na sailaonna on? Tuani ma adong Jesus
ate Latus, asa adong pasurusuruonmu mambuat -roha ni si Herodes i. Boasa?
Ida ma, nunga diparengkelengkeli si Herodes Tuhan i. Ai las situtu do rohana, ai nunga
nania lelengna naeng idaonna Jesus jala idaonna nian tanda sipatupaonna songon na binegena na
sailaonna i. Godang-godang disungkunhon si Herodes i, hape na pasombu tagasna do, ala ni i do
umbahen na so dialusi Jesus ibana nanggo sangkababa. Las roham ale Herodes manjalo haroro ni
Jesus na tinali i, ala ni aha do? Ala ni ribur ni Jerusalem i do? Ala ni aha? paboa ma. Oh, ala na
naeng berengomnu do tanda sipatupaonna ala naung dibege ho baritana. Ida ma i. Arnang
dangolna i, ingkon paluaonmu ma hape Herodes Tuhanki puaspais pahaepahulu, paulaulaonmu
Ibana songon na dipasangap ho, hape na mangaleai, na mangarehei do ho. Dipaula-ula ho
mangalehon abit na uli, hape na pauru-uruhon do ho.
Amang, dangolna i, ponjot so na bolon, sungkot so na ginjang, Tuhanki dibahen ho Herodes.
Tu aha pe so tampil tu dia pe so langku. Aha ma pola alithononmu abit na arga i, na bontar i tu
Tuhanki? Ndang na mangaleai ho disi? lnang ida ma, nunga dipajantar si Herodes Tuhanki rap
dohot soridaluna i, songon raja bolon mulak tu si Latus parsipitulili i. Songon i ma hape dibahen
ho ale Herodes asa longkang hosom naung leleng i tu si Latus.
O Latus, Latus, Ua bahen ma uhum na sintong tu Tuhanki! Pola ma pabengkuhonmu na
tigor i? Sian ise ho marsiajar ale Latus? Pasombuomnu sala na so marpipot i? Tung barani pulut
ma roham manogu Jesuski huhut mangalinsingisa? Ndang digerekhon[18] ho ale Latus
pambahen ni soldadu i — ida ma nunga didandani nasida sungsang duri jala dipaula
dipartumpalhon tu Jesuski. Baju dapdap i pe dialithon do tu dagingna, nda hinagok ni
pangaleaion do i? O Latus, Latus, tailihon ma, nda nunga ro ompuapi[19] parsinonduk bolonmi,
nunga donok pardihutam i, ida ma nunga sahat tu pantar[20] paruhumanni tungganeborum si
Claudia Procula, na sai busisaon[21] jala bubuason[22] di lambungmi. Nda dihusiphon do tu ho,
didok, "sotung dihahua ho halak partigor i, ai mansai susa situtu do ahu na borngin ala Ibana"
ninna do. Boasa paula so begeonmu i Latus? Tarhona dope dipaluhut ho angka sintua ni malim
ro di natorop i. Tarhona dope ho marsijuguhon? Nunga didok ho nian na sintong, ai diparhatopot
ho do pola ro di tolu hali mandok: "Ndang adong dapot ahu sala ni halak on". Diulakhon ho
muse mandok: "Ndang adong parulaanna mambahen Ibana marutang hosa". Salpu i, ndang
sombu dope roham gabe didok ho ma muse: "Ai aha do na jat dibahen halak on, ndang jumpang
ahu di Ibana na tau gabe marutang hosa". O Latus, ndang barani ho manghajongjonghon na
sintong? Matanggak[23] mida rupa ho tahutan mida bohi?
Pir ni roham i, paloashon angka soara na marsurak-surak i. Ida ma nunga ro manosak-nosak
angka natorop i, natua-tua dohot angka naposo pe. Bege soara i, orukna[24] i, gari soara ni
sitengardibanua[25] ndang pola songon i. Ronggur nama na marniala. Hape, hape, soara ni angka
jolma do i. Tangihon ma, nda didok do: Parsilangkon, parsilangkon ma; Padao, padao ma; Pusa,
pusa ma!
Sombu ma antong roham ale Latus mambuat aek mamuri tanganmu ala na so tarbege ho be
suraksurak ni natorop i, ai lam ganda do gaorna. Anggo hurang dope di ho ale Latus aek laho
mamuri tanganmi, bidang dope laut dohot tao ingananna. Dirimpu ho ias ho sian na masa i
binahen ni aek i? Ah,dangolnai i, porsukna i. Agan pe diuji ho ale Latus mandok “Ias do ahu sian
mudar ni On, hamu do na sari di si”. Anggo di natorop i mura do alusanna i. Nda didok do:
“Marsapata tu hami dohot tu ianakhonnami ma mudarna i”. Nunga humitir iba managam aha ma
puas ulaning sian pamanganmi ale Latus? Amang, on do hape: “Boan hamu ma Ibana,
parsilanghon hamu ma ai ndang jumpang ahu salana”. Pulut ma roham ale Latus paborhathon
Tuhanki tu silang i. Nunga dilinsingi ho Ibana hape linsing-linsing mangonjar jala pataruhon tu
silang i do dibahen ho i nang pe so jumpang ho salana?
Boasa ma so dianturehon roham so nanggo diambereshon[26] ho mamereng soldadu na ro
manahopi Tuhanki? Porsuk na i. Ida ma nunga dilinsingi Tuhanku, na so olo mangalo i. Pamanat
ma tangurung simandorpina i, nunga tung marlilit-lilit bogas ni samboksambona i? Linsing-
linsing na marpalait i nunga hona samboksambok namarmata holi-holimartanggurung huling-
huling i, nunga marsasak dilibashon tu tanggurung ni Tuhanki. Ida ma nunga mabugang be. O
manusia na di siulubalangari nda patut endehononmu

4 Ende no 81:3 (BL. 185)


Bugang sada tanggurungMu Di na hona linsing i
Hamamalum ni bugangku na di rohangki do i
Ho do gabe binuraan au dapotan hangoluan
Ala ni hupuji Ho tung marribu hali do

Dipaula so diida ho do Tuhanki , nunga dilasahi! Tajom, tajom ni suga ni sungsang duri i.
Amang, ima hape gabe tumpalMu ale Tuhanku? Amang, dangolna i. Tung tolong, sanggar
na marbarutu i ma gabe tungkotMu? Nunga disoro tolong i, nunga dilasakhon tu sungsang duri
na di simanjujungna i. Ah dangolna i, nunga manirisi jala manetehi songon aek nasian
jenggar[27] mudar sian simanjujung ni Tuhanki. Pareso ma, nunga marhimpal-himpal be
simanarup[28] na i. Ai marbirsahan do tusi mudarNa i. Patut ma hape diendehon angka na porsea
i: “Sungsang duri ditumpalhon panginsahi i tu Ho. Jala tolong dilibashon tu ulum pasiak Ho. I
ditaonton Ho Tuhanku ala ni hajungkatonhu. Ala ni hupuji Ho tung marribu hali do”.
O Latus. O Sintua ni malim, tumagon ma di ho si Barabas si partodos i, sibunu jolma
panggunturi i?
Anggo tu si songon na didok ho do, muli ma damang, topot ma jabum di na nidokmu
“Tagonan si Barabbas dipalua”.
Pardosa na sumalin di hasiholoi ho? Hape anggo Jesus na so marpipot i ingkon soroonmu
jala tijuranmu? Ingkon lasahanmu? Ingkon leaanmu? Ingkon pasiaksiakhonmu? Aha tagamon
rugim ale, dibahen Jesuski? Nda holan laba dohot pasupasu do na ro sian Tuhanki? Giahan ho di
na tama ale sintua ni malim?
O Jesus tu dia tagamon mabaor sude mudarMi? Anggo tung sunge do, nda magopo ma i?
Nunga sap mudar simanjujungni Tuhanki, aha ma bahenonhu mangapusi i? Tung pinapungu
pe sandok saputangan ni manisia, ndang tuk be anggo mangapusi i. Rohangku, roham nama na
boi mangapusi i. Nunga marsapu-sapu mudar simanarup ni Tuhanki. Ala ni i patut do ingkon
endehononhu

5 Ende no 78:1 (BL. 158)


O ulu na sap mudar binaen ni bugangMi
Na sian jangarjangar sisungsang duri i
O ulu hatongamon hian do tumpalMi
Ditaon Ho haleaon Ho naeng sombaonki?
Ida ma, tung pasombuonmu dope soldadu i? Nunga loja, jala maheu Tuhanki, alai pulut do
roham ale soldadu palaluhon tangamu na gintal i tu salop[29] ni Tuhanki. Aha manggitik roham
umbahen ingkon pastapanmu dope simangarudop[30] ni Tuhanki? Na so adong do
habidingan[31] ni tanganmi? Pasombu tagas ho tu Tuhanki na so ra mangalo i, na songon biru-
biru na sai hohom maradophon sigustingi ibana? O Jesus biru-biru ni Debata, laho ma Ho? O
Jesus diparsipal pe Ho, sai manaon-naon do Ho, ndang manang mangkuling pamanganMu.
Songon biru-biru na hohom maradophon jolma sigustingi ibana. Tung na so dibuha Ho do
pamanganMu. Ndada na sotarbahen Ho nian tutu padirihon lobi sian sampuludua loksa
surusuruan laho mandopang angka panggunturi i, alai manaon do Ho! O Jesus birubiru ni
Debata, borhat ma Ho? O Jesus na mamorsan dosa ni hajolmaon i laho ma Ho? Patut ma tutu
didok angka na porsea i. Na lao do birubiru i mamorsan angka dosa, ni nasa hajolmaon i di
benget ni rohaNa. Diporsan do sahitta i, dilehon do diriNa i tu tangan ni pamunu, ditaoni do na
bernit i, ro di na tos hosaNa i, didok naeng porsanonHu.
O ale tondingku, patangkas ma na niae ni Tuhanki, pareso ma luhutna sap mudar do
dagingNa, sai hir hodokNa i, modar rude dagingNa.

I Gabbata

Gabbata, na so olo do ho hona tijur umbahen na pabalionmu tijur ni ratorop i tu bohi ni


Tuhanki? Pamanat ma pamangan ni soldadu i so diboto be manang tu dia bahenonna tijur na
nialap ni dosana sian sitalbeonna[32] i. Ida ma, nunga dipahure sialap ingkauna i songon na
mambebeati Dipabursikkon ma ijurna to bohi ni Tuhanki. Bohi na lambok malilung, bohi na
basar i. So hea i marhalingking[33] i ala ni na muruk. Sai ellem[34] do i. Hape ida ma, nuaeng
nunga sap tijur be i. Bohi na minar i, so jumpang harungkut[35] ni late dohot hosom di si. Gari tu
siseanna so hea pola salpu hata ni I. Gariada tahe sai lamot do bohina ro di na laho mamuri pat
nasida pe uju i. Anggo nuaeng nunga marlangan i, jala sap tijur do. Paputusma roham
mangendehon:

6 Ende no 78:2 (BL. 158)


O bohi parsinondang Na sangap situtu
Beasa tung marlangan sap ijur hurumMu?
Tung aha ma alana Umbaen homur mataM?
Na mintop do sondangna Di na lao tos hosaM.

II Via Dolorosa
Nunga nirimpu montok ma na masa i. O Jesus, ndang tinagam ingkon marudut be anggo
marnida hinadangol ni na niaeMi. Hape, hape, bereng ma o manisia, nunga disoro jala ditogu
Jesus i songon birubiru na tinogu tu pamotongan huhut manetehi mudarNa i. Via Dolorosa,
lapang haberniton, padang harorobur. Nunga modar daging ni Tuhanki. hape pamanat ma, boasa
tung pasombuonmu dope Tuhanki mamorsan silangNa i? Tiang na balga, naung pinsamban i.
Hape nuaeng ingkon ampe ma i tu tangkuhuk ni Tuhanki na so marnangon i be. Nunga maheu
dipasipal-sipal, so malo mangguit be idaon. alai tung unduk do manuhuk silang i. Bereng ma,
nunga borhat induk ni soldadu ni halak Rom. Nunga dienjak hodana na tuit i, ihut do tusi angka
soldadu marlotom-lotom patna i sian las ni rohanasida be rap dohot angka sinjatana pe. Hape
adong ma deba muse di pudi ni i na maniop papan tulis panuratan ni sala ni na hona uhum i.
Pajenek ma, jaha ma. Didok di si Jesus Nazarenus Rex Judaiorum manang dipapandek INRI.
Lapatanna, Jesus na sian Nazaret Raja ni Jahudi. Ihut ma muse tu si Jesus na mamorsan silang i
niundurhon ni angka natorop rap dohot sarongkanan nari soridadu.
Ah, ndang hapalang be surak-surak in sintua ni malim i rap dohot sintua ni natorop i, dohot
angka siboto surat pe, ai nunga disuhung[36] be Jesuski, ndang adong be alo-alonasida di rohana.
Hape, hape nunga mulai angka hitir simangarudop ni Tuhanki. nunga daoldaol simangidona na
maniop silang i, nunga marjogal simanarup i, nunga telluk-telluk be simanjojakNa[37] i. I da ma
nunga naeng tungkap Ibana, nunga sonsam[38] Tuhanki tu jolo dionjar silangna na borat i. Hape
marpalait dope muse samboksambok na marsuga-suga tu dagingna mandok asa hinsat. Alai
ndang tarbahen be. Ndang marnangon be.
Ndang tarpaidaida angka ina-ina, boruboru parbaria[39] na mangihuthon Jesus i be na masa
i. Gabe marsaburan ma ilu nasida be tumatangis mangandungi i Tuhanki. Hape, ruar dope
panurirangion sian simangkudap ni Tuhanki mandok unang ma Ahu tatangisi hamu ale boru
Jerusalem, dirimuna dohot anakhonmuna ma. Ndada diriNa disarihon jumolo, alai natorop i do
na rumingkot. Anggo Ibana dipatutoru do jala gabe pangoloi paima mate, pola tung mate
tarsilang.
Dia ma dalan, ninna roha ni soridalu i, anggo silang ingkon do sahat tu Golgata. Tuani ma
disi si Simon halak dagang pangaranto na sian Kirene i. Dohot paksa, gabe ibana ma digogoi
nasida mamboan silang i. Idaon songon na asi roham di Jesuski ale soridalu. Hape, ndada na
marasi ni roha ho hape, alai asa tung ingkon sahat do Jesuski tu partangkurahan i didok roham
asa tung haru diparsilangkon.
Nanget-nanget, tuat ma nasida sian dolok Zion i. Nangkok ma muse tu robean ni
partangkurahan i.
Nunga mandok sahat nuaeng . . . ida ma . . . nunga sirungum sude angka natorop i asa haru
diida nasida be dipajathon Tuhanki.

III Golgota
Nunga dipajongjong silang ni Tuhan i.
Golgata – Gulgoleth – Gulgutha lapatanna partangkurahan. Agan pe adong dua nari na
tarsilang i, i ma angka parjahat di Golgata on, ndang adong laho roha ni halak painondur tusi, ai
pangalaho naung somal do sisongon i. Alai anggo tu silang ni Tuhanta i, silang na so hea masa
dope i, halongangan bolon do i. Anak ni Debata tarsilang, Tarsilang? O Golgata, Golgata, boasa
ma gabe partangkurahan ho? – ia tung sian rupam pe tarida do nian ai madabu tulpang tu gambo,
mardomu do rupa tu pangalaho. Ia rupam nda mardomu do tu pangalahom. Gariada tahe tardok
do madabu gorga tu gambo, mardomu do goar tu pangalaho. Goarmu pe Golgata,
lapatanna partangkurahan. Aha ma tagamon umbahen songon i goarmi? Adong namandok, ho do
ninna manabunihon tangkurak ni si Adam na parjolo i. Hape laos ho muse naeng manabunihon
nang tangkurak ni si Adam na paduahon i? Pulut roham naeng manabunihon tangkurak ni
Tuhanki? Boasa ma pasombuonmu soldadu i marhobas mambuat tongkokna dohot labangna na
ganjang i? Amang, ida ma, ditinggalhon dope i, tarhona dope tahe na deba mambuat tuak anggur
na marsaor pogu. Amang, nda gabe songon ubat sipamate pangkilalaan ma i asa unang diae
Tuhanki di rohana na bernit i? Alai, dirimpu ho ma ale, jaloon ni Tuhanki anggur sipalensemmi.
Nda dibereng ho ditulak do silelionlehonmi ? Ai dung didai, ndang dijalo Ibana jala ndang olo
lbana manginum.
O, ale manisia ni siulubalang ari, tung tuak anggur na marsaor pogu ma hape
silehonlehonmu tu Jesus na mamorsan dosam i? Ianggo ahu, ingkon hulului ma aek
sorbajati[40] laho pasombu uas ni Tuhanki.
Nuaeng, palaluonmu ma tanganmu na girgir manongkok i ale soldadu? Ai sadia huroha
dijalo ho upam manongkokhon labangmi? Boasa ma pasombuonmu simanjojakNa na ringgas
mangalangka laho marjamita i nuaeng ditambat? Amang, ida ma, nunga dibuat labang na
ganjang i. Tung so hitir do tanganmi ale soldadu maniop labang na songon i ganjang? Nunga
dipadonok ho tu tangan ni Tuhanki, ida ma nunga diantuk dohot tongkokna tu silang i. O Jesus.
simangidom[41] na sai mamasumasu i, ingkon labangon ma i?
Amang, nunga marlajak mudar i sian simangidoNa maniris dohot sian simanjojakNa i.
Dangolna i, bernitna i. porsukna i, ndang na holan hansit be i, alai nunga tung mangarontan[42] i
nuaeng. Tama ma taongkuhon i di bagasan rohanta di na taendehon ende on:

7 Ende no 81:5 (BL. 185)


Tung tanganMu dohot patMu ditorusi labang i
Jadi tiris ma mudarMu sian hau parsilang i,
I do mual paridian di au jolma na hansitan.
Ala ni hupuji Ho tung marribu hali do.

Nunga lam tu nangkokna mata ni ari. Ida ma nunga pukul sia manogotna. Nunga jongjong
be silang ni Tuhanki, nunga gantung Jesus Anak ni Debata di hau parsilang. Sungkot tu langit, so
dais be tu tano, nunga di tongatonga Ibana. Saut ma Ibana nuaeng gabe sipadomu jolma na di
rura partangisan on dohot Debata Amanta parholong na di surgo hasonangan i.
Hape ihut dope muse duanari parjahat tarsilang mangkaliangisa. Ida ma riburna i angka
painondur i. Angka sintua ni malim dohot siboto surat, sintua ni natorop i rap mangupir-upirhon
uluna be huhut mandok angka hatana be laho pauru-uruhon Jesus mandok: Pe Ho, na mangalohai
bagasjoro i jala na pajongjonghonsa di bagasan tolu ari. "Palua dirim jala mijur ma Ho sian hau
na pinarsilang i".’
Nang dung gaung Tuhanki ale sintua ni malim, ndang sombu dope roham? Boasa sai
babaanmu dope? Sai pambebeatanmu dope huhut mandok: "Palua dirim, molo na tutu Ho Anak
ni Debata, mijur ma Ho sian hau pinarsilang i?"
Angka soldadu i pe dohot do pauru-uruhon Ibana. Dibuat do abit ni Tuhan i, dibagi-bagima,
didabu dope tondungna tu sampe-sampena i. Opat do soldadu i, ba, diparopat ma abitna. Alai
tading ma sampesampeNa. Kituna do goarna. Tondung, ma dibahen laho marbagi-bagi. Ndada
ala ni malom martondung i ale soldadu, ndada ala ni parenta ni induk i, alai tung na pasauthon
lomo ni roha ni Debata do i, ai na tarurat do "dibagi do abitna. Tondung do dibahen taringot tu
sampe-sampena”.
Gari donganna na targantung i tahe, parjahat na sumalin dohot do mangaleai Ibana. Asa
nunga tung sange sude horong manimpalhon insakinsak tu Ibana.
Alai sangkababa hata pe ndang dibuha pamanganNa. Dipaula so dibege do soara ni natorop
i. Tongtong do hata holong haruar sian pamanganNa. Tuani ma disi ho ale parjahat na sadanari,
ai muba do roham siala ni silang ni Tuhanki, tuani ma di si ho maminsang donganmu parjahat i.
Tabo do hatam i mandok: "Ndang dihabiari ho Debata, atik pe rap hona uhum hita, O Jesus,
ingot ahu dung sahat Ho to harajaonmi".
Nian anggo roha mandok, nda mangontahi ma bugangna i. Hape anggo Tuhan i tenang do
marsoara sian silang i. Silangmi, silangmi i do haluaonki.

8 Ende no 86:5 (BL. 67)


Silang na badia i Ho do lombulombungki
Molo puas hodokki Di na suda bohalhi
Di sude sitaonon i Ho ma lombulombungki.

Bege ma nunga mangkuling Jesus, on do hataNa sian silang i:

"Ale Amang, marpamuati ma rohaM mida nasida, ai ndang diboto nasida na


binahennasida i".

Ndang dao Debata sian Ibana. Songon pangkataion ni na paadop-adop bohi do soara ni
Jesus, didok ma: "Ale Amang, marpamuati ma rohaM ..."
Nda na haruar sian mata mual holong ni roha do i? Ise ma na tuk mandok songon i? Halak
na mangalasahi Ibana, na manilangkon i, diondihon dope jala diparamothon. Aut ahu songon i
Tuhan dohononku: “Ale Amang sai luluhon ma pambahenan nasida i tu ahu"[43]. Dohononku
ma, "ale Debata, parbadahon ma badangku"[44]. Hape anggo tung Ho, gok holong do.
Haholongan na badia sian Tuhan Jesus i, sai songgopi sai bongoti roha dohot tondingki.
Ai ndang diboto nasida nabihennasida i. Aha be nian na so diboto sintua ni malim i, alai
dipaula so diboto be do. Hape agan pe songon i ndang na marnamontok holong ni roha ni Tuhan
Jesus. Ai bidang pe tao, umbidang do holongNa i, bagas pe laut, umbagas do holongNa i, timbo
pe langit, turnimbo do holongNa i.

Situtu do hatangkon tu ho, sadario on do ho rap dohot Ahu di Parideiso.


Tu parjahat nu di siamunNa do nian hata on. Alai tu ho dohot tu au do deba pangonaina.
Nda hata sipanglambohi tondi do i? Aut datu ahu, dohononhu ma, sideang pangadeanan ma
i, lapatanna pangalapan hosa loja. Sian dia ma tagamon boi puas hata si songon i? Holan sian
mata mual haluaon i do i. Ndang olo mansohot mual haluaon i mamaorhon pasupasu tu na
paubahon rohana. Agan pe di tano on tarbege soaraNa, alai anggo isina nunga diparadeido. Ido
umbahen na didok: “Sadarion do ho rap dohot Ahu diparadeiso”. Agan pe di hau i dope gaung-
gaung ale parjahat, alai ala dipauba ho roham, ala ni i nunga tubu haum di paradeiso ni Debata.
Sonangna i ho, nda patut ma endehononmu nian: Sonang di lambung Jesus, sonang na ro tusi.
Unang be ho mabiar lao mandapothon i. Tongtong dijouhon Jesus, sai ro ma ho tu Au.
Tadingkon haholomon jala haposi Au.
Ndi ma inang anakmi, ndi ma inangmi.
Ndang dipalingkang[45] inana si Maria i antong tampuk ni pusupusuna naung gantung di
silang i. Dipamanat Jesus do i, didok ma: "ndi ma inang anakmi".
Nda jamita parsaoran na rongking[46] do i? Asa marpartalian hasadaon ganup na porsea di
Ibana, nirahut ni silang i. Nunga mandao-dao jongjong angka na mananda Jesus i, songon i muse
nang angka parompuan na mangihuthon Ibana sian Galilea. Beha ma tahe, ndada tiala[47] roha,
ai gari si Petrus pe pola do dipambuburahon dirina, paboa na so ditanda Jesus i. Masihaishon api
sian gurung-gurungna do ninna rohana be. Alai, ianggo si Maria inaNa i, rap dohot paribanna
dohot si Maria ni si Kleopas dohot si Maria Magdalena, jongjong do di lambung Jesus na di
silang i. Ndang tarpabereng-bereng Jesus be ina pangintubuna i, songon i muse nang inana si
Maria, ndang tarpaida-idasa be anak sinuanbeuna i.
Disi dilibashon soldadu i lasakla-sakna i tu Jesus, disi do songon na ditutuphon ulosna i tu
simajujungna unang dipaida-ida i. Holan disi dipadonok soldadu i tu Jesus anakna i, nunga
marlobok taroktokna mandok "Aha ma tagamon na naeng bahenonna?" Ua dompon ma roham
inang aut adong anakmu na songon sagak[48] ni panabian laho ne tu toru ni situmandok,[49] nda
ingkon maheu ho 'paidaidahonsa? Ndang tarurupi si Maria be. Holan iluna i nama diporo, pola
hira na mahiang parilu-iluanna. Mamereng i ma Jesus, gabe marsoara mandok: “Ndi ma inang
anakmi, pos ma roham, pir ma tondim”

Mauas Ahu.
Di jolo ni on dilehon do nian siinumon, alai ndang dijalo, hape nuaeng nunga dipangido.
Nda saut do songon na tarsurat di Padan na Robi hian taringot tu Ibana di na nidok ni par-Psalm i
"Merus do gogongku songon ngar-ngar, jala lohot do dilangku di langit-langit ni pamanganhu
jala tu orbuk ni hamatean dipapodom Ho ahu"[50]. Jesus mual hangoluan ni boru Samaria i,
nuaeng gabe mauas. Songon na dipurun dihilala, mamiltak mataniari, mangontahi ma bugang i,
lam sidung mudarNa mardurusan sian bugang i. Modar ma dihilala. Songon na sungkot nama
dihilala sialapingkauna[51].
Ala ni mohopna gabe dijouhon Jesus ma "mauas Ahu". Asa saut do sombu uashu ia mauas
pe Jesus i. Ndang pola be dohot ahu muse manjouhon di ujung ni langkangku "mauas Ahu". Tutu
godang do na huhauashon di portibi na mangilas on, alai nuaeng gabe sombu ma sudena i, ala
naung diporsan Jesus di silangNa huhut mandok "mauas .Ahu".

Eloi Eloi Lama Sabachtanei


Ale Debatangku, Debatangku, boasa tung tadingkononmu Ahu? Nunga songon halak-halak
na tarpunjung, songon tandiang[52] na hapuloan[53], Jesus di silang i. Dibereng humaliang,
holan Ibana nama na punjung di hau i. Tu dia ho ale angka sisean na sai rap dohot Ibana
nasailaonna i? Nunga tu dia ho ale Petrus? Nda didok ho do na so tupa tadinghononmu lbana?
Nunga tu dia ho ale Lazarus? Nunga tu dia ho ale angka na bosur siala roti sisaotik na sian
Jesuski? Tu dia ho ale manisia?
Diida ma tu ginjang, songon na dipatait Debata BohiNa. Dung i mangangguk badar ma
Ibana. Anggukbadar[54] na badia do on mandok: Eloi, Eloi Lama Sabachtanei. Ale Debatangku,
Debatangku, boasa tung tadingkononmu ahu? Ndada na mamurai, ndada na mandele manang
mamulasi Jesus di anggukNa on. Asa tung paltak do tahilala bagas ni pangkaholongi ni Debata di
panghophopNa i di hita, ai songon i ma bernit ni sitaonon i ala ni dosanta. Ala ni i angka dotdot
ma ho ale tondingku, angka hitir ma ho umbege anggukbadar na badia i, ai ho hian do tama
manganggukhon i ala ni hajahatonmu. Hape nunga dijoloani Anak ni jolma i manganggukhonsa.

Ale Amang, tu tanganMu ma hupasahat tondingKu.


Jesus na burju mar-Ama i, Jesus Anak Sipangoloi i, ndang dung mangkalupahon AmaNa na
di surgo i. Sian mula ni ulaonNa sahat ro di ujung ni ngoluNa, sai tong do ngolu na
marpandapotan tu Amana i. Nuaeng pe ndang tu hamatean i diodothon TondiNa. Ndang lupa
Ibana pasahathon arta na umarga i tu AmaNa. Dipagomgomhon do tu AmaNa na di surgo i
tondiNa i, didok ma "Ale Amang, tu bagasan tanganmu ma hupasahat tondingKu". O hamu huria
ni halak Kristen na badia, nunga dijoloani Anak ni Debata soaram manjouhon asa diingot ho
pagomgomhon ngolum dohot tondim tu tangan ni Amanta na di surgo i. Sintong do molo
taparhatopot marhite ende ni angka na porsea i:

9 Ende no 383: 1 (BL. 383)


Adong do Ama na di surgo i,
Tuhan Jahowa Debatan ta i.
Di jou do au, nalao ma au Tu Ama na di surgo i.
Lao ma au, Lao ma au tu na di surgo i
Lao ma au, Lao ma au tu na di surgo i
Di jou do au na lao ma au tu Ama na di surgoi

Nunga marujung
Aha do na marujung? Nunga marujung angka ulaon dohot paraloanNa i. Nunga marujung
nang silangNa i. Nunga marujung sitaononNa i. Andorang so dipaunduk dope simanjujungNa i,
nunga mulai mandele mata ni ari i marsinondang gabe mangholom ma sandok tano on.
Ndang taipaida-ida mataniari i be Tuhanki na sai gantung i. Songon na maila mataniari i
marnida bohi ni na sai marsinondang nasailaon. Disonggak sinondang ni asi ni roha ni Jesus i do
sinondang ni mata ni ari i, ujungna gabe dipaholom mata ni ari i ma dirina. Molo adong sian
hamu ale jolma manisia parhapistaran portibi mandok: "gerhana ni mataniari do i" - uji ma
paresohon tu tingkina manang na cocok do i? Jempek do alus tusi mandok, ndang. Molo adong
dope sian ho ale portibi na mangilas mandok, timus ni dolok marapi- na mapultak do i, tangihon
ma pandok ni parpandebisuk mandok, ndang. Antong aha do i? Mangholom mataniari i, gabe
mangholom ma sandok tano on. Gabe songon na alang so tarida nama Tuhanta i di silang i. Ale
mataniari, boasa so mangkidop be ho? Tagamon naung ditatap ho do na so mangkidop be
simalolong ni Tuhanhi? Nunga mamirong humaliang. Disi ma dipagogo, dipangiar Jesus
soaraNa mandok: "Nunga marujung", jadi tos ma hosana.

Mangkuling giringgiring pitu hali, lambat-lambat, jongjong ma sude di bagasan hahohomon


martangiang. Di na huhut mangkuling giringgiring, dipalu ma potimarende angonangon Ende
no 335 BL. 50.
Dung sidung giringgiring mangkuli si pituhali i, laos mulai ma dipagogo soara ni
potimarende,huhut laos tingki jongjong dope sude rap ma mangendehon:
10 Ende songon no 335 (BL. 50)
Jesuski Tuhanki, siapuli tondingki,
O na bernit ma ditaon Ho Tuhanku di silangMi,
Di na laho tos hosaM Di na laho tos hosaM
Beta hita tu Tuhanta na gantung di Golgata
Sai tajangkon ma hatana na mamboan haluaon,
Di tondim ale amang, di tondim ale inang.

(Dung sidung ende on hundul be ma satongkin)


Nunga tos hosa ni Jesus i. Nunga marujung be dibahen Ho ale Tuhan. Alai ida ma, nunga
laos godang naung jumolo borhat mangihuthon Ho sian bagas ni halak Kristen di portibi on. Sian
ruas ni Huria on pe nunga torop na laho mandapothon Ho. Beha, nunga rap ho ale haholongan
dohot Jesusmi naung jumolo borhat sian ho? Aha do labangku sian hamamatem i ale Jesusku?
Aha ma upangku sian padangharoburanmi ale: Tulianku? Ingot ari hamamatem ninna angka na
porsea na parjolo i. Pasolhot ma hamamatem amang, inang, tu hamamate ni Jesus i. Ia
hamamatem ale Jesus, gabe hamamate ni hamateanhu do i hape. Ia hamamatem ale Jesus, gabe
pintu hamasuhanku do i tu surgo hasonangan i. Ai marhite i do diparade Ho inganan na so nang
i. Ianggo Letnan ni soldadu na manjaga pamajalan i, gabe dipuji do Debata, ninna do, tutu do
halak on na tigor roha, jadi sude natorop i na marluhut mainondur, masitompuk andorana be do
marnida na masa i laos mulak ma.
Ale angka ama parsinuantunas, ale angka ina parsinuanbeu, ale angka siadosan, tagan so
mulak hita sian punguan na hohom on, jongjong ma hita di toru ni silang ni Tuhanta i marruji-
ruji. Di lambungMi o jesuski, tung na mardame roha i, maporus holso-holsongki lam tu tiurna
rohangki. Lam ganda las nang gogongki dung Ho hutanda Jesuski.
Tama manghorhon las ni roha do di hita hamamate ni Jesus on, ai diungkap do di hita dalan
to haheheon sian hamamatenta dohot sian hinambor ni naung jumolo monding sian hita pe.
Nuaeng pe, patut ma hita manompuk andoranta be laos mangandehon, ala ni i jongjong ma hit
saluhutna.

11 Ende mo 78:3 (BL. 158)


Au on tama o Tuhan, manaon na tinaonMi.
Dosangku di diporsan Ho na tarsilang i
Sai tatap ale Tuhan, au na dijoloMon.
Huhut sai patuduhon, basaM tu rohangkon.
Rap ma hita mandok tangiang: Ale Amanami:
Ale Amanami na di banua ginjang!
Sai pinarbadia ma Goarmu!
Sai ro ma harajaonMu!
Sai saut ma lomo ni roHam di banua tonga on songon na di banua ginjang!
Lehon ma di hami sadari on hangoluan siap ari!
Sesa ma dosanami songon panesanami di dosa ni angka na mardosa tu hami!
Unang hami togihon tu pangunjunan!
Palua ma hami sian na jahat!
Ai Ho do nampuna harajaon dohot hagogoon dohot hasangapon ro di saleleng ni lelengna.
Amen!
Pasupasu:
Didongani Asi ni roha, talup ni roha dohot dame sian Debata Amanta
dohot sian AnakNa Jesus Kristus Anak ni Ama i ma hamu marhite hite hasintongan dohot
haholongon.
Catatan:
Naskah asli melampirkan kosa kata ‘hata andung’ di halaman terakhir, tetapi dalam tulisan
ini dibuat menjadi catatan kaki, agar lebih cepat dimengerti alur ceritera.

[1] Ama ama


[2] Ina ina
[3] Haha anggi, tunggane
[4] Parpamatang
[5] Kuat kekar
[6] Iboto
[7] Hula hula
[8] bere
[9] Portibi
[10] Mangandunghon hinadangol
[11] Hasiangan
[12] Sitaonon
[13] Ndang na marhasoan
[14] Menjadi lupa
[15] Abara
[16] Dituhuk
[17] Tuduhan
[18] dihilala
[19] Tunggane boru
[20] Lantai
[21] Ndang sonang panghilalaan
[22] Mengeluh
[23] Mabiar
[24] Bising karena ribut
[25] Bodil
[26] Berpaling untuk melihat
[27] Atap rumah
[28] Obuk
[29] Rahang
[30] Pamatang
[31] Asal kata ‘biding’ artinya tepi
[32] Bibirna
[33] Bohi na berkerut
[34] Membujuk
[35] berkerut
[36] Dibungkukkan
[37] Pat na
[38] tinggang
[39] Berperasaan halus
[40] Berasal dari legenda Batak yang menuturkan seorang perempuan yang namanya Sorbajati melompat ke halaman dan
terbenam ke dalam tanah. Lalu ia menjelma menjadi pohon aren. Tuak dari pohon aren itu disebut aek Sorbajati. Bisa juga air
bersih dan murni. Atau aek tabar
[41] Tangan
[42] Mangontahi huhut mmohop
[43] Cf. Psalmen 43:1
[44] Cf. Psalmen 43:1
[45] Dipalua
[46] Teguh
[47] Keberatan
[48] Eme na tubu dung sidung manabi
[49] Hamatean
[50] Psalmen 22:16
[51] Lidah
[52] Pakis
[53] Terpencil
[54] Tangis na gogo situtu

Anda mungkin juga menyukai