Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dergisi, 2005
1970'lere kadar exojen kalkınma yaklaşımı, bölgesel kalkınmada hakim model konumundaydı. Bu anlay... more 1970'lere kadar exojen kalkınma yaklaşımı, bölgesel kalkınmada hakim model konumundaydı. Bu anlayış çerçevesinde kalkınmanın, "kalkınma kutupları" olgusunda olduğu gibi, gelişmiş bölgelerden az gelişmiş yada geri kalmış bölgelere doğru yayılma göstereceği kabul görmüştür. 1970'li yılların sonlarına doğru bu tür modeller, bölgelerin sürdürülebilir kalkınmasını desteklemediği için terk edilmeye başlanmış, büyük ölçüde yerel kaynaklara dayalı, yerel aktör ve dinamikler tarafından gerçekleştirilen ve sürdürülen bir kalkınma anlayışı olarak tanımlanabilen endojen kalkınma yaklaşımı ön plana çıkmıştır. Bu yaklaşımın temel dinamikleri arasında yerel üretim sistemleri, şehir sistemleri ve yenilikçi çevre önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada söz konusu dinamikler ayrıntılı ele alındığı gibi, aralarındaki etkileşimler üzerinde de durulmaktadır.
International journal of management economics and business, Jun 30, 2019
The aim of this study is to analyze the link between knowledge economy and economic growth in Tur... more The aim of this study is to analyze the link between knowledge economy and economic growth in Turkey for the period of 1975-2016. Here, patent number was used as a determinant of knowledge economy. Three different regression equations were constituted for analyses. The unit root analyses of the variables were conducted by the ADF, PP and KPSS tests. The presence of cointegration between the variables was examined through the ARDL bounds test. The causal linkages between the variables were determined by using Toda-Yamamoto causality method. Empirical findings taken from the analyses supported that knowledge economyoriented economic growth approach is valid for Turkish economy. In addition, these results presented important policy implications for Turkey.
Beseri kalkinma son yillarda iktisadi kalkinma calismalarinda on plana cikmaktadir. Iktisadi kalk... more Beseri kalkinma son yillarda iktisadi kalkinma calismalarinda on plana cikmaktadir. Iktisadi kalkinmanin temel bilesenlerinden biri olan beseri kalkinma insani konu edinmektedir. UNDP tarafindan gelistirilen beseri kalkinma yaklasimi egitim, saglik ve kisi basina gelir degiskenleri ile olculmektedir. Bu calismada beseri kalkinma yaklasimi cercevesinde Turkiye ekonomisi karsilastirmali olarak incelenmektedir. Bu amacla beseri kalkinmanin temel gostergeleri dikkate alinarak diger ulkeler ile Turkiye ekonomisi karsilastirilmaktadir. Elde edilen sonuclar Turkiye ekonomisi ile ilgili beseri kalkinma politikalari hakkinda onemli bilgiler sunmaktadir.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2016
Bu çalışmada Türkiye'nin finansal gelişmesi ve enerji tüketimi arasındaki nedensellik ilişkisini ... more Bu çalışmada Türkiye'nin finansal gelişmesi ve enerji tüketimi arasındaki nedensellik ilişkisini analiz etmeye çalışmış ve 1960-2011 yıllarını kapsayan veri seti kullanılmıştır. Finansal gelişmişlik göstergeleri olarak banka mevduatları ve banka kredileri kullanılmıştır. Ayrıca finansal gelişmişlik göstergelerini ve enerji tüketimini etkileyen kişi başına düşen milli gelir veri setine dâhil edilmiştir. Enerji tüketimi verisi olarak ise kişi başına düşen enerji tüketimi alınmıştır. Çalışmada, Johansen eşbütünleşme analizi ve VAR Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Ekonometrik analiz sonucunda uzun dönemde finansal gelişme ve enerji tüketimi arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Kısa dönemde ise finansal gelişme göstergelerinden banka mevduatları ve enerji tüketimi arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Banka mevduatlarının artması enerji tüketimini arttırırken, azalması da enerji tüketimini azaltmaktadır. Aynı şekilde enerji tüketiminin artması banka mevduatlarını arttırırken, azalması da banka mevduatlarının azalmasına neden olmaktadır.
Çalışmanın amacı, Türkiye örneğinde ekonomik büyüme, yenilenebilir enerji tüketimi, finansal geli... more Çalışmanın amacı, Türkiye örneğinde ekonomik büyüme, yenilenebilir enerji tüketimi, finansal gelişme ve kentleşmenin sağlık harcamaları üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, 1985-2018 dönemi için Türkiye özelinde zaman serisi teknikleri kullanılmaktadır. Durağanlık analizi için ADF, PP ve DF-GLS testleri uygulanmaktadır. Eşbütünleşme analizi için Johansen-Juselius ve ARDL sınır testi uygulanmaktadır. Uzun dönem katsayıları, DOLS tahmin yöntemi kullanılarak tahmin edilmektedir. Son olarak, nedensellik analizi için VECM Granger nedensellik tekniği uygulanmaktadır. Bulgular; (i) değişkenler arasında eşbütünleşmenin olduğunu, (ii) yenilenebilir enerji tüketimi ve finansal gelişmenin sağlık harcamaları üzerinde negatif etkisinin olduğunu, (iii) ekonomik büyümenin sağlık harcamaları üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğunu, (iv) uzun dönemde sağlık harcaması, yenilenebilir enerji tüketimi, finansal gelişme ve kentleşme arasında çift yönlü nedensellik olduğunu ortay...
Sermaye birikiminin ekonomik buyumenin temel dinamiklerinden birisi oldugu konusu uzun bir suredi... more Sermaye birikiminin ekonomik buyumenin temel dinamiklerinden birisi oldugu konusu uzun bir suredir tartisilmaktadir. Bu calismada yuksekorta gelir duzeyine sahip sekiz ulke icin sabit sermaye yatirimlari ile ekonomik buyume arasindaki kisa ve uzun donemli iliskiler analiz edilmektedir. Johansen-Juselius esbutunlesme ve Engle-Granger (vektor) hata duzeltme modellerinin kullanildigi bu makalede, 1980-2009 donemi yillik verileri incelenmistir. Esbutunlesme test sonuclari, sadece Malezya ekonomisinde degiskenler arasinda esbutunlesme iliskisinin oldugunu gostermektedir. (Vektor) hata duzeltme modeli sonuclarina gore, Malezya ekonomisinde herhangi bir nedensellik iliskisi tespit edilememistir
Sürdürülebilir büyümede stratejik öneme sahip olan yenilenebilir enerji kaynakları aynı zamanda s... more Sürdürülebilir büyümede stratejik öneme sahip olan yenilenebilir enerji kaynakları aynı zamanda sağlık kalitesinin önemli bir belirleyicisidir. Bu çalışmanın amacı 1988-2018 dönemi için Türkiye’de yenilenebilir enerjinin sağlık üzerindeki etkisi zaman serisi teknikleri ile araştırmaktır. Çalışmanın uygulama kısmında; serilerin birim kök özellikleri Ng-Perron ve Vogelsang-Perron birim kök testleri ile, eşbütünleşme ilişkisi ARDL ve Hatemi-J testleri ile, uzun dönem tahminleri de FMOLS, DOLS ve CCR testleri ile ve son olarak nedensellik ilişkisi VECM Granger nedensellik testi ile araştırılmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre değişkenler arasında bir uzun dönem ilişkisi mevcuttur. Uzun dönemde yenilenebilir enerji tüketimi sağlık kalitesini iyileştirirken ekonomik büyüme, işsizlik ve finansal gelişme bozmaktadır. Bu bulgular yenilenebilir enerji tüketiminin sağlık kalitesi üzerinde pozitif bir etkiye sahip olması anlamında önem arz etmektedir. Çalışma değişkenler arasında önemli nedens...
Bu çalışmanın amacı Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki et... more Bu çalışmanın amacı Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu nedenle çalışmada 1995-2019 dönemine ait küreselleşme, finansal gelişme, sermaye, kentleşme ve tasarruf faktörlerinin yer aldığı büyüme modeli kullanılmıştır. Değişkenlerin durağanlık seviyeleri PANIC birim kök testi ile araştırılarak I(1) olduğu tespit edilmiştir. Seriler arasındaki eşbütünleşmenin belirlenmesi üzerine değişkenlerin uzun dönem tahminleri AMG, DOLS ve FMOLS tahmin yöntemleri ile yapılmıştır. Son olarak seriler arasındaki nedensellik ilişkisi Dumitrescu-Hurlin panel nedensellik testi ile gerçekleştirilmiştir. Ampirik bulgular panel genelinde küreselleşmenin ekonomik büyümeyi pozitif olarak etkilediği yönündedir. Ayrıca küreselleşme ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedenselliğin varlığı belirlenmiştir.
This paper aims to examine the causal relationships between foreign direct investments (FDI) and ... more This paper aims to examine the causal relationships between foreign direct investments (FDI) and exports in eight developing countries by using augmented Granger causality tests over the period 1980-2009. The empirical results of Toda-Yamamoto test indicate that there is a causal relationship between variables running from FDI to exports for Poland and Mexico, while the direction of causality is from exports to FDI for Pakistan and Turkey. Dolado-Lutkepohl test’s findings exhibit that there is a uni-directional causality running from FDI to exports for Poland, while the direction of causality is from exports to FDI for Pakistan and Tayland. Here, there is no bi-directional causality between variables in both tests. Consequently, developing countries should sustain to generate and implement the policies based on exports and FDI. The outward-looking development strategies of developing countries should encompass both export-support strategy and FDI-support strategy.
Turkey experiencing three major economic crises since 1990s has not reached to a desired economic... more Turkey experiencing three major economic crises since 1990s has not reached to a desired economic and human development level. The economic crises affected human development negatively. Turkey appears as a country of serious regional imbalances in human development. The regions of Marmara, Aegean, Central Anatolia, Mediterranean and Black Sea are more improved from the perspective of human development than the regions of East Anatolia and South East Anatolia. Kocaeli, Yalova and Istanbul have the most improved levels of human development while rnak, A r and Mu are the least developed ones.
Literaturde cevre kirliligi ve bunu belirleyen faktorler onemli olcude tartisilmaktadir. Cevre ki... more Literaturde cevre kirliligi ve bunu belirleyen faktorler onemli olcude tartisilmaktadir. Cevre kirliliginin olculmesinde en cok kullanilan gosterge karbondioksit salinimi oldugu icin bu calismada bu degisken cevre kirliligini olcmede kullanilmistir. Cevre kirliliginin en temel belirleyicileri arasinda ekonomik buyume, finansal gelisme, enerji tuketimi ve dis ticaret yer aldigi icin bu calismada bu degiskenler ile karbondioksit salinimi arasindaki iliskiler Turkiye ekonomisi baglaminda 1960-2013 doneminde ele alinmistir. Burada soz konusu degiskenler arasindaki iliski Granger nedensellik analizi cercevesinde arastirilmistir. Serilerin duraganlik analizi ADF ve PP testleriyle yapilmistir. Calismadan elde edilen bulgulara gore tum degiskenlerin birinci farki alindiginda duragan hale geldigi gorulmustur. Granger nedensellik analizi icin gerekli olan uygun gecikme uzunlugu VAR modeli yardimiyla 1 olarak belirlenmistir. Soz konusu gecikme uzunlugu kullanilarak Granger nedensellik sonuclar...
Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2020
İşsizliğin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri bilinmesine rağmen bunların boyutları araştırmacıla... more İşsizliğin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri bilinmesine rağmen bunların boyutları araştırmacılar tarafından tam olarak ortaya konulamamaktadır. Temel sorun, sağlıklı işgücü arzı ve işsizlik ile sağlık arasındaki karşılıklı etkileşimde sosyal faktörlerin etkili olmasından kaynaklanıyor olabilir. Sosyal sınıf, yoksulluk, yaş, gelir düzeyi ve konut farklılıkları sosyal faktörler olarak sıralanabilir. Sosyal faktörler, işsizlik ve sağlık arasındaki ilişkiyi dolaylı olarak etkilerken işsizlik ve sağlık karşılıklı olarak birbirlerini doğrudan etkilemektedirler. İşlerini kaybedenlerin bir takım sağlık sorunlarının ortaya çıkması (depresyon, kaygı, intihar, akciğer kanserine bağlı ölümler, yetersiz beslenme, sağlık hizmetlerine erişememe) kaçınılmaz iken sağlıksız işgücünün de ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkilerinin olması muhtemeldir. Bu çalışmada, Türkiye için 1988-2018 dönemine ait işsizlik ve sağlık verilerinden yararlanılmıştır ve zaman serisi analizi yapılmıştır. Sağlığı temsil...
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2019
Bu çalışmada ticari dışa açıklığın enerji tüketimi üzerindeki etkisi, Türkiye ekonomisi bağlamınd... more Bu çalışmada ticari dışa açıklığın enerji tüketimi üzerindeki etkisi, Türkiye ekonomisi bağlamında 1970-2015 döneminde araştırılmıştır. Serilerin durağanlık derecelerinin tespiti için DF-GLS, KPSS ve Ng-Perron geleneksel birim kök testleri ile Vogelsang-Perron yapısal kırılmalı birim kök testi kullanılmıştır. Elde edilen birim kök test sonuçları, seriler arasındaki uzun dönemli ilişkinin tespiti için ARDL sınır testinin kullanımına imkân sunmuştur. Sınır testi sonuçları, değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığını desteklemiştir. Uzun dönem sonuçlarına göre, ticari dışa açıklığın enerji tüketimini pozitif etkilediği tespit edilmiştir. Toda-Yamamoto nedensellik analizi kullanılarak değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri araştırılmıştır. Nedensellik sonuçları, ticari dışa açıklık ile enerji tüketimi arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığını belirlemiştir. Sonuçlar, Türkiye ekonomisi için önemli politika önerileri sunabilmektedir.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2018
Bu çalışmanın temel amacı, 1960-2014 döneminde Türkiye ekonomisinde Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE)... more Bu çalışmanın temel amacı, 1960-2014 döneminde Türkiye ekonomisinde Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi bağlamında enerji tüketiminin karbon emisyonu üzerindeki etkisini ampirik olarak araştırmaktır. Literatüre bağlı olarak ekonomik büyüme, ticari açıklık ve finansal gelişme diğer bağımsız değişkenler olarak ampirik modellere ilave edilmektedir. Ng-Perron ve PP testleri kullanılarak değişkenlerin durağanlık analizi gerçekleştirilmektedir. Değişkenler arasındaki eşbütünleşmenin varlığı Johansen-Juselius ve Phillips-Ouliaris testleri yardımıyla analiz edilmektedir. Uzun dönem parametreleri ise Genelleştirilmiş Momentler Metodu (GMM) ve Dinamik OLS (DOLS) tahmincileri ile tahmin edilmektedir. Ampirik sonuçlar, değişkenlerin birinci farkında durağan ve eşbütünleşik olduğunu ortaya koymaktadır. ÇKE hipotezinin varlığı Türkiye ekonomisi için desteklenmektedir. Ampirik sonuçlar aynı zamanda enerji tüketiminin karbon emisyonunu artırdığını göstermektedir. Çalışma, Türkiye ekonomisi için ...
Journal of Economics and Development Studies, 2015
Carbon dioxide (CO2) emissions as a main determinant of environmental pollution have been frequen... more Carbon dioxide (CO2) emissions as a main determinant of environmental pollution have been frequently dealed with by research scholars and policy-makers. This study investigates the cointegration and dynamic causal relationship between urbanization, energy consumption and carbon dioxide (CO2) emissions in Sub-Saharan countries for the period between 1985 and 2010. Pedroni and Kao cointegration methods and Granger causality test based on vector error correction model (VECM) are employed to conduct this empirical analysis. The results show that there exists a cointegration relationship between the variables over the period. It is also found that there exists bi-directional Granger causality between some variables in the the long-run as well as in the short-run such as, between energy consumption and CO2 emissions. The results imply that energy consumption and urbanization are the main determinants of environmental pollution in these countries. and a series of policy measures related to urbanization and energy should be taken to decrease the environmental degradation.
Son yıllarda çevre kirliliği ve onu etkileyen temel faktörlerin doğru tespit edilebilmesi, önemli... more Son yıllarda çevre kirliliği ve onu etkileyen temel faktörlerin doğru tespit edilebilmesi, önemli bir inceleme konusudur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de tarım sektörü ve çevre kirliliği arasındaki ilişkiyi 1968-2016 dönemi için araştırmaktır. Literatürde tarım sektörü ve çevre kirliliği arasındaki ampirik ilişki hakkında bir fikir birliği bulunmamaktadır. Bu nedenle çalışma hem literatüre katkı sağlamakta hem de gelecekteki çalışmalar için önemli bir kanıt sunmaktadır. Çalışmada tarımın belirleyicileri olarak tarımsal katma değer ve tarımsal arazi serileri tercih edilirken çevre kirliliğinin ölçütü olarak karbondioksit emisyonu kullanılmaktadır. Ayrıca, ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi diğer bağımsız değişkenler olarak modellere dahil edilmektedir. Ampirik analizde tarım ve çevre kirliliği ilişkisi iki model kurularak tahmin edilmektedir. Yöntem, üç aşamadan oluşmaktadır. İlk olarak, serilerin durağanlık özellikleri DF-GLS ve Ng-Perron gibi geleneksel birim kök test...
Son yıllarda, ekonomik büyüme literatürüne yapılan teorik ve ampirik katkılar, ekonomik büyüme sü... more Son yıllarda, ekonomik büyüme literatürüne yapılan teorik ve ampirik katkılar, ekonomik büyüme sürecinde beşeri sermayenin rolünü vurgulamaktadır. Ampirik çalışmaların büyük bir kısmı, genellikle eğitim ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu çalışmada ise, sağlığın ekonomik büyüme üzerindeki etkisi bir panel veri analizi ile test edilmektedir. Çalışma, 15 OECD ülkesine ilişkin 1990-2006 dönemi yıllık verilerini içerir. Analizlerde, diğer açıklayıcı değişkenlerin yanı sıra, kamu sağlık harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindeki payı kullanılmıştır. Sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki, Havuzlanmış Regresyon Modeli çerçevesinde panel OLS metodu ile tahmin edilmiştir. Ampirik sonuçlara göre, sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasında istatistikî olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.In recent years, theoretical and empirical studies in the economic growth literature emphasize the role of human capital in the process ...
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2020
Bu çalışma, yapısal kırılmalar altında Türkiye’de 1970-2016 periyodunda yenilenebilir enerji-ekon... more Bu çalışma, yapısal kırılmalar altında Türkiye’de 1970-2016 periyodunda yenilenebilir enerji-ekonomik büyüme ilişkisini ele alır. Çalışma bu ilişkiyi incelemek için işgücü, sabit sermaye, finansal gelişme ve ticari açıklık değişkenlerini de modellere ilave etmektedir. PP ve Ng-Perron gibi klasik testlerin yanısıra Lee-Strazicich iki yapısal kırılmalı testi de uygulanarak değişkenlerin durağanlığı incelenmektedir. Eşbütünleşme analizini gerçekleştirebilmek için ARDL sınır testi uygulanmaktadır. Nedensellik analizinde Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmaktadır. Ampirik bulgular i) yapısal kırılmaların varlığında eşbütünleşmenin olduğunu; ii) yenilenebilir enerji tüketiminin ekonomik büyümeyi pozitif etkilediğini; iii) yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedenselliğin varlığını böylece geri besleme hipotezinin Türkiye ekonomisi için kanıtlandığını; iv) çalışmanın politika yapıcıları için önemli eğilimler sunabileceğini göstermektedir.
Bu calisma, finansal gelisme ile gelir esitsizligi arasindaki iliskiyi arastirma amaci tasir. Ayr... more Bu calisma, finansal gelisme ile gelir esitsizligi arasindaki iliskiyi arastirma amaci tasir. Ayrica, ekonomik buyume ve ticari disa acikligi gelir esitsizliginin potansiyel belirleyicileri olarak ampirik modele dahil eder. ARDL sinir testi esbutunlesme yaklasimi kullanilarak degiskenler arasinda bir uzun donem iliskisi bulunmustur. Ayni zamanda finansal gelisme ile gelir esitsizligi arasinda negatif bir iliski tespit edilmistir. Bu, finansal gelismenin soz konusu donemde gelir esitsizligini azalttigi anlamina gelir. Sonuclar, vektor hata duzeltme modeli (VHDM) yaklasimi vasitasiyla finansal gelismeden gelir esitsizligine dogru isleyen bir uzun donem Granger nedenselligini gostermektedir. Sonuclar, Turkiye ekonomisi icin bazi politika cikarimlari sunabilmektedir.
Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dergisi, 2005
1970'lere kadar exojen kalkınma yaklaşımı, bölgesel kalkınmada hakim model konumundaydı. Bu anlay... more 1970'lere kadar exojen kalkınma yaklaşımı, bölgesel kalkınmada hakim model konumundaydı. Bu anlayış çerçevesinde kalkınmanın, "kalkınma kutupları" olgusunda olduğu gibi, gelişmiş bölgelerden az gelişmiş yada geri kalmış bölgelere doğru yayılma göstereceği kabul görmüştür. 1970'li yılların sonlarına doğru bu tür modeller, bölgelerin sürdürülebilir kalkınmasını desteklemediği için terk edilmeye başlanmış, büyük ölçüde yerel kaynaklara dayalı, yerel aktör ve dinamikler tarafından gerçekleştirilen ve sürdürülen bir kalkınma anlayışı olarak tanımlanabilen endojen kalkınma yaklaşımı ön plana çıkmıştır. Bu yaklaşımın temel dinamikleri arasında yerel üretim sistemleri, şehir sistemleri ve yenilikçi çevre önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada söz konusu dinamikler ayrıntılı ele alındığı gibi, aralarındaki etkileşimler üzerinde de durulmaktadır.
International journal of management economics and business, Jun 30, 2019
The aim of this study is to analyze the link between knowledge economy and economic growth in Tur... more The aim of this study is to analyze the link between knowledge economy and economic growth in Turkey for the period of 1975-2016. Here, patent number was used as a determinant of knowledge economy. Three different regression equations were constituted for analyses. The unit root analyses of the variables were conducted by the ADF, PP and KPSS tests. The presence of cointegration between the variables was examined through the ARDL bounds test. The causal linkages between the variables were determined by using Toda-Yamamoto causality method. Empirical findings taken from the analyses supported that knowledge economyoriented economic growth approach is valid for Turkish economy. In addition, these results presented important policy implications for Turkey.
Beseri kalkinma son yillarda iktisadi kalkinma calismalarinda on plana cikmaktadir. Iktisadi kalk... more Beseri kalkinma son yillarda iktisadi kalkinma calismalarinda on plana cikmaktadir. Iktisadi kalkinmanin temel bilesenlerinden biri olan beseri kalkinma insani konu edinmektedir. UNDP tarafindan gelistirilen beseri kalkinma yaklasimi egitim, saglik ve kisi basina gelir degiskenleri ile olculmektedir. Bu calismada beseri kalkinma yaklasimi cercevesinde Turkiye ekonomisi karsilastirmali olarak incelenmektedir. Bu amacla beseri kalkinmanin temel gostergeleri dikkate alinarak diger ulkeler ile Turkiye ekonomisi karsilastirilmaktadir. Elde edilen sonuclar Turkiye ekonomisi ile ilgili beseri kalkinma politikalari hakkinda onemli bilgiler sunmaktadir.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2016
Bu çalışmada Türkiye'nin finansal gelişmesi ve enerji tüketimi arasındaki nedensellik ilişkisini ... more Bu çalışmada Türkiye'nin finansal gelişmesi ve enerji tüketimi arasındaki nedensellik ilişkisini analiz etmeye çalışmış ve 1960-2011 yıllarını kapsayan veri seti kullanılmıştır. Finansal gelişmişlik göstergeleri olarak banka mevduatları ve banka kredileri kullanılmıştır. Ayrıca finansal gelişmişlik göstergelerini ve enerji tüketimini etkileyen kişi başına düşen milli gelir veri setine dâhil edilmiştir. Enerji tüketimi verisi olarak ise kişi başına düşen enerji tüketimi alınmıştır. Çalışmada, Johansen eşbütünleşme analizi ve VAR Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Ekonometrik analiz sonucunda uzun dönemde finansal gelişme ve enerji tüketimi arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Kısa dönemde ise finansal gelişme göstergelerinden banka mevduatları ve enerji tüketimi arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Banka mevduatlarının artması enerji tüketimini arttırırken, azalması da enerji tüketimini azaltmaktadır. Aynı şekilde enerji tüketiminin artması banka mevduatlarını arttırırken, azalması da banka mevduatlarının azalmasına neden olmaktadır.
Çalışmanın amacı, Türkiye örneğinde ekonomik büyüme, yenilenebilir enerji tüketimi, finansal geli... more Çalışmanın amacı, Türkiye örneğinde ekonomik büyüme, yenilenebilir enerji tüketimi, finansal gelişme ve kentleşmenin sağlık harcamaları üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, 1985-2018 dönemi için Türkiye özelinde zaman serisi teknikleri kullanılmaktadır. Durağanlık analizi için ADF, PP ve DF-GLS testleri uygulanmaktadır. Eşbütünleşme analizi için Johansen-Juselius ve ARDL sınır testi uygulanmaktadır. Uzun dönem katsayıları, DOLS tahmin yöntemi kullanılarak tahmin edilmektedir. Son olarak, nedensellik analizi için VECM Granger nedensellik tekniği uygulanmaktadır. Bulgular; (i) değişkenler arasında eşbütünleşmenin olduğunu, (ii) yenilenebilir enerji tüketimi ve finansal gelişmenin sağlık harcamaları üzerinde negatif etkisinin olduğunu, (iii) ekonomik büyümenin sağlık harcamaları üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğunu, (iv) uzun dönemde sağlık harcaması, yenilenebilir enerji tüketimi, finansal gelişme ve kentleşme arasında çift yönlü nedensellik olduğunu ortay...
Sermaye birikiminin ekonomik buyumenin temel dinamiklerinden birisi oldugu konusu uzun bir suredi... more Sermaye birikiminin ekonomik buyumenin temel dinamiklerinden birisi oldugu konusu uzun bir suredir tartisilmaktadir. Bu calismada yuksekorta gelir duzeyine sahip sekiz ulke icin sabit sermaye yatirimlari ile ekonomik buyume arasindaki kisa ve uzun donemli iliskiler analiz edilmektedir. Johansen-Juselius esbutunlesme ve Engle-Granger (vektor) hata duzeltme modellerinin kullanildigi bu makalede, 1980-2009 donemi yillik verileri incelenmistir. Esbutunlesme test sonuclari, sadece Malezya ekonomisinde degiskenler arasinda esbutunlesme iliskisinin oldugunu gostermektedir. (Vektor) hata duzeltme modeli sonuclarina gore, Malezya ekonomisinde herhangi bir nedensellik iliskisi tespit edilememistir
Sürdürülebilir büyümede stratejik öneme sahip olan yenilenebilir enerji kaynakları aynı zamanda s... more Sürdürülebilir büyümede stratejik öneme sahip olan yenilenebilir enerji kaynakları aynı zamanda sağlık kalitesinin önemli bir belirleyicisidir. Bu çalışmanın amacı 1988-2018 dönemi için Türkiye’de yenilenebilir enerjinin sağlık üzerindeki etkisi zaman serisi teknikleri ile araştırmaktır. Çalışmanın uygulama kısmında; serilerin birim kök özellikleri Ng-Perron ve Vogelsang-Perron birim kök testleri ile, eşbütünleşme ilişkisi ARDL ve Hatemi-J testleri ile, uzun dönem tahminleri de FMOLS, DOLS ve CCR testleri ile ve son olarak nedensellik ilişkisi VECM Granger nedensellik testi ile araştırılmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre değişkenler arasında bir uzun dönem ilişkisi mevcuttur. Uzun dönemde yenilenebilir enerji tüketimi sağlık kalitesini iyileştirirken ekonomik büyüme, işsizlik ve finansal gelişme bozmaktadır. Bu bulgular yenilenebilir enerji tüketiminin sağlık kalitesi üzerinde pozitif bir etkiye sahip olması anlamında önem arz etmektedir. Çalışma değişkenler arasında önemli nedens...
Bu çalışmanın amacı Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki et... more Bu çalışmanın amacı Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu nedenle çalışmada 1995-2019 dönemine ait küreselleşme, finansal gelişme, sermaye, kentleşme ve tasarruf faktörlerinin yer aldığı büyüme modeli kullanılmıştır. Değişkenlerin durağanlık seviyeleri PANIC birim kök testi ile araştırılarak I(1) olduğu tespit edilmiştir. Seriler arasındaki eşbütünleşmenin belirlenmesi üzerine değişkenlerin uzun dönem tahminleri AMG, DOLS ve FMOLS tahmin yöntemleri ile yapılmıştır. Son olarak seriler arasındaki nedensellik ilişkisi Dumitrescu-Hurlin panel nedensellik testi ile gerçekleştirilmiştir. Ampirik bulgular panel genelinde küreselleşmenin ekonomik büyümeyi pozitif olarak etkilediği yönündedir. Ayrıca küreselleşme ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedenselliğin varlığı belirlenmiştir.
This paper aims to examine the causal relationships between foreign direct investments (FDI) and ... more This paper aims to examine the causal relationships between foreign direct investments (FDI) and exports in eight developing countries by using augmented Granger causality tests over the period 1980-2009. The empirical results of Toda-Yamamoto test indicate that there is a causal relationship between variables running from FDI to exports for Poland and Mexico, while the direction of causality is from exports to FDI for Pakistan and Turkey. Dolado-Lutkepohl test’s findings exhibit that there is a uni-directional causality running from FDI to exports for Poland, while the direction of causality is from exports to FDI for Pakistan and Tayland. Here, there is no bi-directional causality between variables in both tests. Consequently, developing countries should sustain to generate and implement the policies based on exports and FDI. The outward-looking development strategies of developing countries should encompass both export-support strategy and FDI-support strategy.
Turkey experiencing three major economic crises since 1990s has not reached to a desired economic... more Turkey experiencing three major economic crises since 1990s has not reached to a desired economic and human development level. The economic crises affected human development negatively. Turkey appears as a country of serious regional imbalances in human development. The regions of Marmara, Aegean, Central Anatolia, Mediterranean and Black Sea are more improved from the perspective of human development than the regions of East Anatolia and South East Anatolia. Kocaeli, Yalova and Istanbul have the most improved levels of human development while rnak, A r and Mu are the least developed ones.
Literaturde cevre kirliligi ve bunu belirleyen faktorler onemli olcude tartisilmaktadir. Cevre ki... more Literaturde cevre kirliligi ve bunu belirleyen faktorler onemli olcude tartisilmaktadir. Cevre kirliliginin olculmesinde en cok kullanilan gosterge karbondioksit salinimi oldugu icin bu calismada bu degisken cevre kirliligini olcmede kullanilmistir. Cevre kirliliginin en temel belirleyicileri arasinda ekonomik buyume, finansal gelisme, enerji tuketimi ve dis ticaret yer aldigi icin bu calismada bu degiskenler ile karbondioksit salinimi arasindaki iliskiler Turkiye ekonomisi baglaminda 1960-2013 doneminde ele alinmistir. Burada soz konusu degiskenler arasindaki iliski Granger nedensellik analizi cercevesinde arastirilmistir. Serilerin duraganlik analizi ADF ve PP testleriyle yapilmistir. Calismadan elde edilen bulgulara gore tum degiskenlerin birinci farki alindiginda duragan hale geldigi gorulmustur. Granger nedensellik analizi icin gerekli olan uygun gecikme uzunlugu VAR modeli yardimiyla 1 olarak belirlenmistir. Soz konusu gecikme uzunlugu kullanilarak Granger nedensellik sonuclar...
Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2020
İşsizliğin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri bilinmesine rağmen bunların boyutları araştırmacıla... more İşsizliğin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri bilinmesine rağmen bunların boyutları araştırmacılar tarafından tam olarak ortaya konulamamaktadır. Temel sorun, sağlıklı işgücü arzı ve işsizlik ile sağlık arasındaki karşılıklı etkileşimde sosyal faktörlerin etkili olmasından kaynaklanıyor olabilir. Sosyal sınıf, yoksulluk, yaş, gelir düzeyi ve konut farklılıkları sosyal faktörler olarak sıralanabilir. Sosyal faktörler, işsizlik ve sağlık arasındaki ilişkiyi dolaylı olarak etkilerken işsizlik ve sağlık karşılıklı olarak birbirlerini doğrudan etkilemektedirler. İşlerini kaybedenlerin bir takım sağlık sorunlarının ortaya çıkması (depresyon, kaygı, intihar, akciğer kanserine bağlı ölümler, yetersiz beslenme, sağlık hizmetlerine erişememe) kaçınılmaz iken sağlıksız işgücünün de ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkilerinin olması muhtemeldir. Bu çalışmada, Türkiye için 1988-2018 dönemine ait işsizlik ve sağlık verilerinden yararlanılmıştır ve zaman serisi analizi yapılmıştır. Sağlığı temsil...
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2019
Bu çalışmada ticari dışa açıklığın enerji tüketimi üzerindeki etkisi, Türkiye ekonomisi bağlamınd... more Bu çalışmada ticari dışa açıklığın enerji tüketimi üzerindeki etkisi, Türkiye ekonomisi bağlamında 1970-2015 döneminde araştırılmıştır. Serilerin durağanlık derecelerinin tespiti için DF-GLS, KPSS ve Ng-Perron geleneksel birim kök testleri ile Vogelsang-Perron yapısal kırılmalı birim kök testi kullanılmıştır. Elde edilen birim kök test sonuçları, seriler arasındaki uzun dönemli ilişkinin tespiti için ARDL sınır testinin kullanımına imkân sunmuştur. Sınır testi sonuçları, değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığını desteklemiştir. Uzun dönem sonuçlarına göre, ticari dışa açıklığın enerji tüketimini pozitif etkilediği tespit edilmiştir. Toda-Yamamoto nedensellik analizi kullanılarak değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri araştırılmıştır. Nedensellik sonuçları, ticari dışa açıklık ile enerji tüketimi arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığını belirlemiştir. Sonuçlar, Türkiye ekonomisi için önemli politika önerileri sunabilmektedir.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2018
Bu çalışmanın temel amacı, 1960-2014 döneminde Türkiye ekonomisinde Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE)... more Bu çalışmanın temel amacı, 1960-2014 döneminde Türkiye ekonomisinde Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi bağlamında enerji tüketiminin karbon emisyonu üzerindeki etkisini ampirik olarak araştırmaktır. Literatüre bağlı olarak ekonomik büyüme, ticari açıklık ve finansal gelişme diğer bağımsız değişkenler olarak ampirik modellere ilave edilmektedir. Ng-Perron ve PP testleri kullanılarak değişkenlerin durağanlık analizi gerçekleştirilmektedir. Değişkenler arasındaki eşbütünleşmenin varlığı Johansen-Juselius ve Phillips-Ouliaris testleri yardımıyla analiz edilmektedir. Uzun dönem parametreleri ise Genelleştirilmiş Momentler Metodu (GMM) ve Dinamik OLS (DOLS) tahmincileri ile tahmin edilmektedir. Ampirik sonuçlar, değişkenlerin birinci farkında durağan ve eşbütünleşik olduğunu ortaya koymaktadır. ÇKE hipotezinin varlığı Türkiye ekonomisi için desteklenmektedir. Ampirik sonuçlar aynı zamanda enerji tüketiminin karbon emisyonunu artırdığını göstermektedir. Çalışma, Türkiye ekonomisi için ...
Journal of Economics and Development Studies, 2015
Carbon dioxide (CO2) emissions as a main determinant of environmental pollution have been frequen... more Carbon dioxide (CO2) emissions as a main determinant of environmental pollution have been frequently dealed with by research scholars and policy-makers. This study investigates the cointegration and dynamic causal relationship between urbanization, energy consumption and carbon dioxide (CO2) emissions in Sub-Saharan countries for the period between 1985 and 2010. Pedroni and Kao cointegration methods and Granger causality test based on vector error correction model (VECM) are employed to conduct this empirical analysis. The results show that there exists a cointegration relationship between the variables over the period. It is also found that there exists bi-directional Granger causality between some variables in the the long-run as well as in the short-run such as, between energy consumption and CO2 emissions. The results imply that energy consumption and urbanization are the main determinants of environmental pollution in these countries. and a series of policy measures related to urbanization and energy should be taken to decrease the environmental degradation.
Son yıllarda çevre kirliliği ve onu etkileyen temel faktörlerin doğru tespit edilebilmesi, önemli... more Son yıllarda çevre kirliliği ve onu etkileyen temel faktörlerin doğru tespit edilebilmesi, önemli bir inceleme konusudur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de tarım sektörü ve çevre kirliliği arasındaki ilişkiyi 1968-2016 dönemi için araştırmaktır. Literatürde tarım sektörü ve çevre kirliliği arasındaki ampirik ilişki hakkında bir fikir birliği bulunmamaktadır. Bu nedenle çalışma hem literatüre katkı sağlamakta hem de gelecekteki çalışmalar için önemli bir kanıt sunmaktadır. Çalışmada tarımın belirleyicileri olarak tarımsal katma değer ve tarımsal arazi serileri tercih edilirken çevre kirliliğinin ölçütü olarak karbondioksit emisyonu kullanılmaktadır. Ayrıca, ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi diğer bağımsız değişkenler olarak modellere dahil edilmektedir. Ampirik analizde tarım ve çevre kirliliği ilişkisi iki model kurularak tahmin edilmektedir. Yöntem, üç aşamadan oluşmaktadır. İlk olarak, serilerin durağanlık özellikleri DF-GLS ve Ng-Perron gibi geleneksel birim kök test...
Son yıllarda, ekonomik büyüme literatürüne yapılan teorik ve ampirik katkılar, ekonomik büyüme sü... more Son yıllarda, ekonomik büyüme literatürüne yapılan teorik ve ampirik katkılar, ekonomik büyüme sürecinde beşeri sermayenin rolünü vurgulamaktadır. Ampirik çalışmaların büyük bir kısmı, genellikle eğitim ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu çalışmada ise, sağlığın ekonomik büyüme üzerindeki etkisi bir panel veri analizi ile test edilmektedir. Çalışma, 15 OECD ülkesine ilişkin 1990-2006 dönemi yıllık verilerini içerir. Analizlerde, diğer açıklayıcı değişkenlerin yanı sıra, kamu sağlık harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindeki payı kullanılmıştır. Sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki, Havuzlanmış Regresyon Modeli çerçevesinde panel OLS metodu ile tahmin edilmiştir. Ampirik sonuçlara göre, sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasında istatistikî olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.In recent years, theoretical and empirical studies in the economic growth literature emphasize the role of human capital in the process ...
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2020
Bu çalışma, yapısal kırılmalar altında Türkiye’de 1970-2016 periyodunda yenilenebilir enerji-ekon... more Bu çalışma, yapısal kırılmalar altında Türkiye’de 1970-2016 periyodunda yenilenebilir enerji-ekonomik büyüme ilişkisini ele alır. Çalışma bu ilişkiyi incelemek için işgücü, sabit sermaye, finansal gelişme ve ticari açıklık değişkenlerini de modellere ilave etmektedir. PP ve Ng-Perron gibi klasik testlerin yanısıra Lee-Strazicich iki yapısal kırılmalı testi de uygulanarak değişkenlerin durağanlığı incelenmektedir. Eşbütünleşme analizini gerçekleştirebilmek için ARDL sınır testi uygulanmaktadır. Nedensellik analizinde Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmaktadır. Ampirik bulgular i) yapısal kırılmaların varlığında eşbütünleşmenin olduğunu; ii) yenilenebilir enerji tüketiminin ekonomik büyümeyi pozitif etkilediğini; iii) yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedenselliğin varlığını böylece geri besleme hipotezinin Türkiye ekonomisi için kanıtlandığını; iv) çalışmanın politika yapıcıları için önemli eğilimler sunabileceğini göstermektedir.
Bu calisma, finansal gelisme ile gelir esitsizligi arasindaki iliskiyi arastirma amaci tasir. Ayr... more Bu calisma, finansal gelisme ile gelir esitsizligi arasindaki iliskiyi arastirma amaci tasir. Ayrica, ekonomik buyume ve ticari disa acikligi gelir esitsizliginin potansiyel belirleyicileri olarak ampirik modele dahil eder. ARDL sinir testi esbutunlesme yaklasimi kullanilarak degiskenler arasinda bir uzun donem iliskisi bulunmustur. Ayni zamanda finansal gelisme ile gelir esitsizligi arasinda negatif bir iliski tespit edilmistir. Bu, finansal gelismenin soz konusu donemde gelir esitsizligini azalttigi anlamina gelir. Sonuclar, vektor hata duzeltme modeli (VHDM) yaklasimi vasitasiyla finansal gelismeden gelir esitsizligine dogru isleyen bir uzun donem Granger nedenselligini gostermektedir. Sonuclar, Turkiye ekonomisi icin bazi politika cikarimlari sunabilmektedir.
Uploads
Papers by Murat Cetin