იხილეთ წყარო გვერდისთვის გაერთიანებული სამეფო

{{ინფოდაფა ქვეყანა2
|სრული სახელი = დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო
|მშობლიური სახელი = United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
|სახელი = გაერთიანებული სამეფო
|დროშა = Flag of the United Kingdom.svg
|ალტ დროშა = A flag featuring both cross and saltire in red, white and blue
|გერბი = Coat of arms of the United Kingdom (2022, variant 2).svg
|ალტ გერბი = Coat of arms containing shield and crown in centre, flanked by lion and unicorn
|სიმბოლოს ტიპი = {{nowrap|[[გაერთიანებული სამეფოს სამეფო გერბი|სამეფო გერბი]]}}
|ეროვნული ჰიმნი = {{nowrap|„[[გაერთიანებული სამეფოს ჰიმნი|God Save the King]]“<ref>''[https://www.royal.uk/national-anthem ეროვნული ჰიმნი]'', ბრიტანეთის მონარქიის ოფიციალური საიტი. ციტირების თარიღი: 10 სექტემბერი, 2022.</ref>}}<br><center>[[ფაილი:U.S. Navy Band - God Save the King.oga]]</center>
|რუკა = Europe-UK.svg
|ალტ რუკა = Two islands to the northwest of continental Europe. Highlighted are the larger island and the northeastern fifth of the smaller island to the west.
|რუკის წარწერა = გაერთიანებული სამეფოს მდებარეობა ევროპაში
|რუკის სიგანე = 300პქ
|ოფიციალური ენები = [[ინგლისური ენა|ინგლისური]]
|რეგიონული ენები = [[შოტლანდიურ-გელური ენა|შოტლანდიური]], {{nowrap|[[ოლსტერულ-შოტლანდიური ენა|ოლსტერულ-შოტლანდიური]]}}, [[უელსური ენა|უელსური]], [[კორნული ენა|კორნული]], [[ირლანდიური ენა|ირლანდიური]], [[შოტლანდიურ-გელური ენა|შოტლანდიურ-გელური]]<!--Keep "Scottish Gaelic"; people will find "Gaelic" confusing, as the Irish language is also commonly called "Gaelic"--><ref>{{cite web|url=http://conventions.coe.int/treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?CL=ENG&NT=148&VL=1|title=List of declarations made with respect to treaty No. 148|publisher=[[ევროპის საბჭო]]|accessdate=12 December 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131212175720/http://conventions.coe.int/treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?CL=ENG&NT=148&VL=1|archivedate=12 დეკემბერი 2013}}</ref>
|ეთნიკური ჯგუფები = 
  {{unbulleted list
   | 87.1%&nbsp;[[თეთრკანიანები]]
   | 7.0%&nbsp;[[ბრიტანელი აზიელები|აზიელები]]
   | 3.0%&nbsp;[[შავკანიანი ბრიტანელები|შავკანიანები]]
   | 2.0%&nbsp;შერეული
   | 0.9%&nbsp;სხვები<ref>[http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/2011-census/key-statistics-and-quick-statistics-for-local-authorities-in-the-united-kingdom---part-1/rft-ks201uk.xls 2011 Census: KS201UK Ethnic group, local authorities in the United Kingdom ONS], Retrieved 21 October 2013</ref>
}}
|ეთნიკური ჯგუფების წელი = 2011
|ეთნოქორონიმი = ბრიტანელი, ბრიტონი
|დედაქალაქი = [[ლონდონი]]
|latd = 51 | latm = 30 | latNS = N | longd = 0 | longm = 7 | longEW = W
|უდიდესი ქალაქი = დედაქალაქი
|მთავრობის ტიპი = [[პარლამენტარიზმი|საპარლამენტო]] [[კონსტიტუციური მონარქია]]
|ლიდერის ტიტული1 = [[გაერთიანებული სამეფოს მონარქები|მონარქი]]
|ლიდერის სახელი1 = {{nowrap|[[ჩარლზ III]]}}
|ლიდერის ტიტული2 = [[გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]]
|ლიდერის სახელი2 = [[კირ სტარმერი]]
|საკანონმდებლო ორგანო = [[გაერთიანებული სამეფოს პარლამენტი|პარლამენტი]]
|ზედა პალატა = {{nowrap|[[ლორდთა პალატა]]}}
|ქვედა პალატა = {{nowrap|[[თემთა პალატა (გაერთიანებული სამეფო)|თემთა პალატა]]}}
|დამოუკიდებლობის ტიპი = [[გაერთიანებული სამეფოსისტორია|ფორმირება]]
|მნიშვნელოვანი მოვლენა1 = {{nowrap|[[უნიის აქტი (1707)|უნიის აქტი 1707]]}}
|მოვლენის თარიღი1 = {{nowrap|1 მაისი, 1707}}
|მნიშვნელოვანი მოვლენა2 = {{nowrap|[[უნიის აქტი (1800)|უნიის აქტი 1800]]}}
|მოვლენის თარიღი2 = {{nowrap|1 იანვარი, 1801}}
|მნიშვნელოვანი მოვლენა3 = {{nowrap|[[ანგლო-ირლანდიური ხელშეკრულება|ანგლო-ირლანდიური<br /> ხელშეკრულება]]}}
|მოვლენის თარიღი3 = {{nowrap|6 დეკემბერი, 1922}}
|ფართობის ადგილი = 78-ე
|ფართობი = 242,495<ref>{{cite journal |url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dyb2012/Table03.pdf |title=Demographic Yearbook – Table 3: Population by sex, rate of population increase, surface area and density |publisher=United Nations Statistics Division |year=2012 |accessdate=9 August 2015}}</ref>
|წყლის პროცენტულობა = 1.34
|მოსახლეობის შეფასების ადგილი = 22-ე
|მოსახლეობის შეფასება = 67 886 004<ref>{{Cite web|url=https://population.un.org/wpp/Download/Standard/Population/|title=World Population Prospects - Population Division - United Nations|website=population.un.org|access-date=31 March 2020}}</ref>
|მოსახლეობის აღწერა = 63 182 178<ref name="pop_census">{{cite web |url=http://www.ons.gov.uk/ons/guide-method/census/2011/uk-census/index.html |title=2011 UK censuses |publisher=Office for National Statistics |accessdate=17 December 2012}}</ref>
|მოსახლეობის შეფასების წელი = 2020
|მოსახლეობის აღწერის წელი = 2011
|მოსახლეობის აღწერის ადგილი = 22-ე
|მოსახლეობის სიმჭიდროვე = 270.7
|მოსახლეობის სიმჭიდროვის ადგილი = 50-ე
|მშპ-ის მუპ-ის წელი = 2019 
|მშპ-ის მუპ = $3.131 &nbsp;ტრილიონი<ref name="IMFWEOUK">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=14&pr.y=17&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=112&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, October 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |accessdate=30 October 2019}}</ref>
|მშპ-ის მუპ-ის ადგილი = მე-9
|მშპ-ის მუპ ერთ სულ მოსახლეზე = $46 827<ref name="IMFWEOUK"/>
|მშპ-ის მუპ ერთ სულ მოსახლეზე ადგილი = 26-ე
|მშპ-ის ნომინალის წელი = 2019 
|მშპ-ის ნომინალის ადგილი = მე-6
|მშპ-ის ნომინალი ერთ სულ მოსახლეზე = $41 030<ref name="IMFWEOUK"/>
|მშპ-ის ნომინალი ერთ სულ მოსახლეზე ადგილი = მე-20
|მშპ-ის ნომინალი = $2.744<ref name="IMFWEOUK"/>
ჯინის წელი = 2018
|ჯინის ცვლილება = decrease 
|ჯინი = 33.5
|ჯინის სქოლიო = <ref name="eurogini">{{cite web |url=https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tessi190&plugin=1 |title=Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey |publisher=[[Eurostat]] |website=ec.europa.eu |access-date=22 June 2020}}</ref>
|ჯინის ადგილი = 33-ე
|აგი-ს წელი = 2018<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
|აგი-ს ცვლილება = steady<!--increase, decrease, or steady-->
|აგი = 0.920<!--number only, between 0 and 1-->
|აგი-ს სქოლიო = <ref>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2019.pdf |title=Human Development Report 2019 |publisher=United Nations Development Programme |date=2019 |accessdate=9 December 2019}}</ref>
|აგი-ს ადგილი = მე-15
|ვალუტა = [[გირვანქა სტერლინგი]]
|ვალუტის კოდი = GBP
|სასაათო სარტყელი = [[UTC±00:00]]
|UTC-ის გადაწევა = &#8203;
|სასაათო სარტყელი DST = [[UTC+01:00]]
|UTC-ის გადაწევა DST-ზე = +1
|თარიღის ფორმატი = დდ/თთ/წწწწ&nbsp;
|მოძრაობის მიმართულება = მარცხენა
|სატელეფონო კოდი = [[გაერთიანებული სამეფოს სატელეფონო ნომრები|+44]]
|ქვეყნის ზედა დონის დომენი = [[.uk]]
}}
'''დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო''', ცნობილი როგორც '''გაერთიანებული სამეფო''' ('''UK''' ან '''U.K.''')<ref>{{cite web |at=10.2 Definitions |title=Toponymic guidelines for the United Kingdom |url=https://www.gov.uk/government/publications/toponymic-guidelines |website=GOV.UK |author=United Kingdom Permanent Committee on Geographical Names |date=May 2017 |quote=usually shortened to United Kingdom ... The abbreviation is UK or U.K.}}</ref> ან '''დიდი ბრიტანეთი''' — [[სუვერენული სახელმწიფო]] დასავლეთ [[ევროპა]]ში, [[ბრიტანეთის კუნძულები|ბრიტანეთის კუნძულებზე]]. მოიცავს კუნძულ [[დიდი ბრიტანეთი (კუნძული)|დიდი ბრიტანეთს]], [[ირლანდია (კუნძული)|კუნძულ ირლანდიის]] ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროს და მრავალ პატარა კუნძულს.<ref>{{cite web |title=Definition of Great Britain in English |url=http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/Great-Britain?q=Great+Britain |publisher=Oxford University Press |accessdate=29 October 2014 |quote=Great Britain is the name for the island that comprises England, Scotland and Wales, although the term is also used loosely to refer to the United Kingdom. |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160814114302/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/great-britain?q=Great+Britain |archivedate=14 აგვისტო 2016 }}</ref> მას ერთი სახმელეთო მეზობელი ჰყავს — [[ირლანდია]]. სახმელეთო საზღვრების გარდა, დიდი ბრიტანეთი გარშემორტყმულია [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანით]], აღმოსავლეთით - [[ჩრდილოეთის ზღვა|ჩრდილოეთის ზღვით]], სამხრეთით - [[ლა-მანშის სრუტე|ლა-მანშის სრუტითა]] და სამხრეთ-დასავლეთით - [[კელტების ზღვა|კელტების ზღვით]]. დიდ ბრიტანეთსა და ირლანდიას ერთმანეთისგან [[ირლანდიის ზღვა]] ჰყოფს. ქვეყანა [[საფრანგეთი|საფრანგეთს]] უკავშირდება [[ევროგვირაბი]]თ. გააჩნია მსოფლიოში მე-12 ყველაზე გრძელი სანაპირო ზოლი. ფართობი –  240,000 კმ<sup>2</sup>

მმართველობის მხრივ არის [[უნიტარული სახელმწიფო|უნიტარული]] [[საპარლამენტო სისტემა|საპარლამენტო დემოკრატია]] და [[კონსტიტუციური მონარქია]].<ref>[http://www.royal.gov.uk/MonarchUK/HowtheMonarchyworks/Whatisconstitutionalmonarchy.aspx The British Monarchy, "What is constitutional monarchy?"]. Retrieved 17 July 2013</ref><ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uk.html "United Kingdom"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190107065049/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uk.html |date=2019-01-07 }} CIA ''The World Factbook'']. Retrieved 17 July 2013</ref> ამჟამინდელი მონარქია მეფე [[ჩარლზ III]]. დედაქალაქი არის [[ლონდონი]], გლობალური ქალაქი და ფინანსური ცენტრი 10.3 მილიონი მცხოვრებით.<ref>The 30 Largest Urban Agglomerations Ranked by Population Size at Each Point in Time, 1950–2030, [http://esa.un.org/unpd/wup/CD-ROM/ World Urbanization Prospects, the 2014 revision] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150218125411/http://esa.un.org/unpd/wup/CD-ROM/|date=18 February 2015}}, Population Division of the [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]]. Retrieved 22 February 2015.</ref>

გაერთიანებულ სამეფოში შედის ოთხი ქვეყანა: [[ინგლისი]], [[შოტლანდია]], [[უელსი]] და [[ჩრდილოეთ ირლანდია]].<ref name="page823">{{cite web |url=http://www.number10.gov.uk/Page823 |title=Countries within a country |date=10 January 2003 |publisher=Prime Minister's Office |archive-url=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20080909013512/http://www.number10.gov.uk/Page823 |archivedate=9 სექტემბერი 2008 |url-status=dead |accessdate=8 March 2015 |archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20080909013512/http://www.number10.gov.uk/Page823 }}</ref> მათი დედაქალაქები, შესაბამისად, არის: [[ლონდონი]], [[ედინბურგი]], [[კარდიფი]] და [[ბელფასტი]]. ინგლისის გარდა, ქვეყნებს აქვთ თავიანთი ჩამოყალიბებული მთავრობები,<ref name="devoladmins">{{cite web|url=https://www.gov.uk/devolution-of-powers-to-scotland-wales-and-northern-ireland#devolved-administrations|title=Devolution of powers to Scotland, Wales and Northern Ireland|publisher=United Kingdom Government|accessdate=17 April 2013|quote=In a similar way to how the government is formed from members from the two Houses of Parliament, members of the devolved legislatures nominate ministers from among themselves to comprise executives, known as the devolved administrations...}}</ref> თითოეული განსხვავებული უფლებამოსილებით.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/education/7859034.stm|title=Fall in UK university students|date=29 January 2009|work=BBC News}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.transport-research.info/web/countryprofiles/uk.cfm|title=Country Overviews: United Kingdom|publisher=Transport Research Knowledge Centre|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100404062853/http://www.transport-research.info/web/countryprofiles/uk.cfm|archivedate=4 April 2010|url-status=dead|accessdate=28 March 2010}}</ref> სხვა ძირითად ქალაქებს მიეკუთვნება: [[ბირმინგემი]], [[გლაზგო]], [[ლიდზი]], [[ლივერპული]] და [[მანჩესტერი]].

ახლომდებარე [[მენი]], [[გერნზი]] და [[ჯერზი]] გაერთიანებულ სამეფოს არ ეკუთვნის; ისინი წარმოადგენენ სამეფოს დაქვემდებარებაში მყოფ [[გვირგვინის მიწები|გვირგვინის მიწებს]], რომელთა წარმომადგენელი და მცველი დიდი ბრიტანეთის მთავრობაა.<ref>{{cite web |url=http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_10012517 |archivedate=15 October 2012 |title=Key facts about the United Kingdom |archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20121015000000/http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_10012517 |accessdate=6 March 2015 |publisher=[[Directgov]] |quote=The full title of this country is 'the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland'. Great Britain is made up of England, Scotland and Wales. The United Kingdom (UK) is made up of England, Scotland, Wales and Northern Ireland. 'Britain' is used informally, usually meaning the United Kingdom.<br /> The Channel Islands and the Isle of Man are not part of the UK. |url-status=dead}}</ref> ბრიტანეთის გავლენა მკაფიოდ შეინიშნება მისი ყოფილი კოლონიების ენაში, კულტურასა და პოლიტიკურ სისტემაში.<ref>[[გაერთიანებული სამეფო#refHogg|Hogg]], p.&nbsp;424 chapter 9 ''English Worldwide'' by [[David Crystal]]: "approximately one in four of the worlds population are capable of communicating to a useful level in English".</ref><ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/world/2004/oct/28/uselections2004.usa4|title=Explaining the 'Anglosphere'|first=Glenn|last=Reynolds|date=28 October 2004|website=the Guardian}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.thecommonwealth.org/Internal/150757/head_of_the_commonwealth/|title=Head of the Commonwealth|publisher=Commonwealth Secretariat|accessdate=9 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100706045334/http://www.thecommonwealth.org/Internal/150757/head_of_the_commonwealth/|archivedate=6 July 2010}}</ref><ref>{{cite book|editor1-last=Arjomand|editor1-first=Saïd Amir|title=Constitutionalism and political reconstruction|date=2007|publisher=Brill|isbn=978-90-04-15174-1|pages=92–94|chapter-url=https://books.google.com/?id=kYmmnYKEvE0C&lpg=PA93&pg=PA94#v=onepage&q&f=false|author1=Julian Go|chapter=A Globalizing Constitutionalism?, Views from the Postcolony, 1945-2000}}</ref>{{sfn|Ferguson|2004|p=307}} ნომინალური მთლიანი შიდა პროდუქტით, გაერთიანებული სამეფოს ეკონომიკა მსოფლიოში მე-6 უდიდესია, ხოლო მთლიანი შიდა პროდუტის (PPP) მიხედვით მე-9 ადგილს იკავებს. გააჩნია მაღალშემოსავლიანი ეკონომიკა და ადამიანის განვითარების ინდექსის ძალიან მაღალი რეიტინგი (მსოფლიოში მე-14 ადგილი). იყო მსოფლიოში პირველი ინდუსტრიული ქვეყანა და უპირველესი ძალა XIX-XX საუკუნეების დასაწყისში.<ref>{{cite book |title=The First Industrial Nation: the Economic History of Britain, 1700–1914 |url=https://archive.org/details/firstindustrialn00unse |publisher=Routledge |location=London |author=Mathias, P. |year=2001 |isbn=978-0-415-26672-7}}</ref><ref name="ferguson">{{cite book |last=Ferguson |first=Niall |year=2004 |title=Empire: The rise and demise of the British world order and the lessons for global power |url=https://archive.org/details/empire00nial |url-access=registration |publisher=Basic Books |location=New York |isbn=978-0-465-02328-8|ref=harv}}</ref> დიდი ბრიტანეთი რჩება დიდ ძალად, საერთაშორისო მასშტაბის მნიშვნელოვანი ეკონომიკური, კულტურული, სამხედრო, სამეცნიერო და პოლიტიკური გავლენით.<ref>{{cite book |author1=T.V. Paul |author2=James J. Wirtz |author3=Michel Fortmann |title=Balance of Power |publisher=State University of New York Press |year=2005 |pages=59, 282 |isbn=978-0-7914-6401-4 |url=https://www.google.com/books?id=9jy28vBqscQC&pg=PA59&dq="Great+power"}} ''Accordingly, the great powers after the Cold War are Britain, China, France, Germany, Japan, Russia and the United States'' p. 59</ref><ref name="David M. McCourt">{{cite book |last=McCourt |first=David |title=Britain and World Power Since 1945: Constructing a Nation's Role in International Politics |publisher=[[University of Michigan Press]] |year=2014 |location=United States |pages= |isbn=978-0-472-07221-7 |url=https://books.google.com/?id=lwpOnwEACAAJ&dq=Britain+and+World+Power+Since+1945:+Constructing+a+Nation%27s+Role+in+International+Politics}}</ref> არის ბირთვული კლუბის წევრი; სამხედრო ხარჯების მიხედვით იკავეს მსოფლიოს მე-6 პოზიციას.<ref>{{cite web |url=https://www.iiss.org/-/media//documents/publications/the%20military%20balance/mb18/top-15-defence-budgets-2017.jpg?la=en |title=IISS Military Balance 2017 |accessdate=6 March 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180215024400/https://www.iiss.org/-/media//documents/publications/the%20military%20balance/mb18/top-15-defence-budgets-2017.jpg?la=en |archivedate=15 თებერვალი 2018 }}</ref> 1946 წლის პირველი სესიიდან მოყოლებული, არის გაეროს უსაფრთხოების საბჭოს მუდმივი წევრი.

გაერთიანებული სამეფო არის [[ერთა თანამეგობრობა|ერთა თანამეგობრობის]], [[ევროპის საბჭო]]ს, [[დიდი შვიდეული]]ს, [[დიდი ოცეული]]ს, [[ნატო]]ს, [[ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია|ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის]] (OECD), [[ინტერპოლი]]ს, [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია|მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის]] მოწინავე წევრი. იგი [[1973]] წლის 1 იანვრიდან, 47 წლის განმავლობაში, [[2020]] წლის 31 იანვრამდე იყო [[ევროკავშირი]]ს წევრი.

== სახელწოდება ==
* '''ოფიციალური''': ქართულად — დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო; ინგლისურად - UK; United Kingdom; United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland.
* '''ეტიმოლოგია''' — დიდი ბრიტანეთი (Great Britain) კუნძულებს ჰქვია. სახელი [[ბრიტები]]ს ტომისაგან მომდინარეობს. ეთნონიმის მნიშვნელობაა „დახატული“, რაც კუნძულების უძველეს მცხოვრებთა სხეულის მოხატვის (ტატუირების) ტრადიციას უნდა უკავშირდებოდეს. ასევე შესაძლებელია სახელი აიხსნას კელტური ქალღმერთის — ''ბრიგიდის'' სახელის მიხედვით.
* '''ქვეყნის კოდი''' — GB.

== ისტორია ==
{{მთავარი|ინგლისის ისტორია}}
[[ფაილი:Edinburgh Scottish Parliament01 2006-04-29.jpg|thumb|შოტლანდიის პარლამენტის შენობა|upright]]
[[XV საუკუნე|XV საუკუნის]] ბოლოს ძლიერი ცენტრალიზებული სახელმწიფო. [[1707]] წელს მიღებული იქნა აქტი [[ინგლისი]]სა და [[შოტლანდია|შოტლანდიის]] კავშირის შესახებ, [[1801]] წელს გაერთიანდა [[ბრიტანეთი]] და [[ირლანდია]]. [[1918]] წელს [[ჩრდილოეთი ირლანდია]] ინკორპორირებულ იქნა გაერთიანებულ სამეფოში. [[1931]] წელს — შეიქმნა [[ბრიტანეთის თანამეგობრობა]], რომელიც 54 ქვეყანას (ყოფილ დომინიონებსა და კოლონიებს) აერთიანებს. [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს შემდეგ დაიწყო [[ბრიტანეთის იმპერია|ბრიტანეთის იმპერიის]] დაშლა. უკანასკნელ წლებში შოტლანდიისა და [[უელსი]]ს მოსახლეობა აქტიურად ითხოვდა საკუთარი პარლამენტების შექმნას. ჩრდილოეთ ირლანდიის მოსახლეობის კათოლიკური ნაწილი კი მოითხოვს შეერთებას ირლანდიის რესპუბლიკასთან. ამან გამოიწვია სამეფოს ამ ნაწილში სამოქალაქო ომის დაწყება [[1961]] წელს. [[1994]] წელს მიღწეულ იქნა შეთანხმება ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ, თუმცა პრობლემის საბოლოო მოწესრიგებამდე ალბათ ჯერ კიდევ შორია. [[1993]] წელს რატიფიცირებულ იქნა [[მაასტრიხტის შეთანხმება]]. უკანასკნელ წლებში ბრიტანეთის სახელმწიფო მოწყობაში სერიოზული ცვლილებები განხორციელდა, კერძოდ, ედინბურგსა და კარდიფში — შეიქმნა შოტლანდიისა და უელსის ასამბლეები.

== გეოგრაფია და ბუნება ==
{{მთავარი|გაერთიანებული სამეფოს გეოგრაფია}}
[[ფაილი:United Kingdom georgian labelled.png|thumb|left|[[გაერთიანებული სამეფოს ქვეყნები]]|upright]]
გაერთიანებული სამეფო მდებარეობს დასავლეთ [[ევროპა]]ში, [[ბრიტანეთის კუნძულები|ბრიტანეთის კუნძულებზე]]. მას ერთი სახმელეთო მეზობელი ჰყავს - [[ირლანდია]]. [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] მეორე ნახევარში მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა ქვეყნის გეოპოლიტიკურმა მდებარეობამ. რელიეფი ჩრდილოეთით და დასავლეთით [[მთა|მთიანია]]. [[ევროკავშირი]]ს მასშტაბით სამეფო [[ენერგეტიკული რესურსები]]თ უმდიდრესი ქვეყანაა. გამოირჩევა წყალუხვი ჰიდროგრაფიული ქსელი, კლიმატი ძირითადად ყალიბდება [[ატლანტის ოკეანე|ატლანტის ოკეანის]] გავლენით. დასავლეთი რაიონები ტენიანობით გამოირჩევა. უდიდესი ყურადღება ექცევა ბუნების დაცვას. მოქმედებს 15 ეროვნული პარკი. [[ბენ-ნევისი]] 1343 მ. სიმაღლით სამეფოს უმაღლესი მწვერვალია.

გაერთიანებული სამეფოს ფართობი დაახლ. 245 000 კვ. კმ-ია. იგი მდებარეობს [[ჩრდილო ატლანტიკური ოკეანე|ჩრდილო ატლანტიკურ ოკეანესა]] და [[ჩრდილოეთის ზღვა]]ს შორის და გამოყოფილია საფრანგეთისაგან [[ლა-მანშის სრუტე|ლა-მანშის სრუტით]].

* '''ფართობი''' — 244 013 კვ. კმ. საზღვრები: მთლიანი — 8257 კმ; [[ინგლისი]] და [[უელსი]] — 3880 კმ; [[შოტლანდია]] — 4023 კმ; [[ჩრდილოეთი ირლანდია]] — 354 კმ. გეოგრაფიული რაიონები — შოტლანდიისა და ანტრიმის მაღლობები, ტბათა რაიონი, ლეინისა და გოუერის ნახევარკუნძულები.
* '''ბუნება''': მთათა სისტემები — [[ბრეკონ-ბიკონსი]], [[კამბრიის მთები]], [[გრამპიანის მთები|გრამპიანი]], [[პენინები]]. უმაღლესი მწვერვალი — [[ბენ-ნევისი]] 1344 მ; მთ. მდინარეები (კმ) — ბანი, დიი, ერნი, სევერნი, [[თემზა]] 338; უდ. ტბა (კვ.კმ) — [[ლოხ-ნესი]] 396; მთავარი კუნძულები (კვ. კმ) — დიდი ბრიტანეთი 229 885, ირლანდია 14 120 (სულ 84 420), ჰებრიდის კუნძულები 7283, შოტლანდიის კუნძულები 1433, ორკნის კუნძულები 976; კლიმატი — ოკეანური, ზომიერი.
* '''ბუნებრივი რესურსები''' — [[ქვანახშირი]], [[ნავთობი]], [[ბუნებრივი აირი]], [[კალა]], [[კირქვა]], [[რკინის მადანი]], [[მარილი]], [[თიხა]], [[ცარცი]], [[თაბაშირი]], [[ტყვია]], სასოფლო-სამეურნეო მიწები.

== სახელმწიფო წყობა ==
{{მთავარი|გაერთიანებული სამეფოს პოლიტიკური მოწყობა}}
[[ფაილი:Westminster palace.jpg|thumb|[[ვესტმინსტერის სასახლე]] გაერთიანებული სამეფოს პარლამენტის შენობა|left]]

* '''სიმბოლოები''': ჰიმნი — God Save the King (Queen); სამეფო დევიზი - Dieu et mon droit.
* '''პოლიტიკური სისტემა''' — უნიტარული სახელმწიფო, საპარლამენტო მონარქია.
* '''სახელმწიფოს მეთაური''' — ბრიტანეთში მეფობენ უინძორთა დინასტიის წარმომადგენლები. მე-20 საუკუნის მონარქები: [[ედუარდ VII]] (1901-10), [[ჯორჯ V]] (1910-36), [[ედუარდ VIII]] (1936), [[ჯორჯ V]] (1936-52), დედოფალი [[ელისაბედ II]] (ELIZABETH II, რიგით მე-40 ბრიტანელი მონარქი, ტახტზეა1952 წლიდან).
* '''მთავრობის მეთაური ''' — პრემიერ-მინისტრი [[ტერეზა მეი]] (2016).
* '''საკანონმდებლო ორგანო''' — ორპალატიანი პარლამენტი: [[ლორდთა პალატა]] (738 წევრი) და [[თემთა პალატა]] (646 წევრი).
* '''პარტიები''' — [[კონსერვატიული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|კონსერვატიული პარტია]] (ლიდერი [[ტერეზა მეი]], დაარს. მე-17 საუკუნის ბოლოს), [[ლეიბორისტული პარტია (გაერთიანებული სამეფო)|ლეიბორისტული პარტია]], ლიდერი [[ჯერემი კორბინი]], დაარს. 1890, ლიბერალ-დემოკრატიული პარტია (ლიდერი [[ტიმ ფერონი]]). მთავრობას ხელმძღვანელობს პრემიერ-მინისტრი, 2016 წლიდან, [[ტერეზა მეი]].

== ადმინისტრაციული დაყოფა ==
{{მთავარი|ბრიტანეთის ზღვისიქითა ტერიტორიები}}
[[ფაილი:Map of the administrative geography of the United Kingdom.png|მინი|გაერთიანებული სამეფოს ადმინისტრაციული ერთეულები]]
გაერთიანებული სამეფო არის [[ინგლისი]]ს, [[შოტლანდია|შოტლანდიის]], [[უელსი]]სა და [[ჩრდილოეთი ირლანდია|ჩრდილოეთ ირლანდიის]] პოლიტიკური გაერთიანება. სამეფო გვირგვინის ქვეშ მყოფი ტერიტორიებია: [[გერნსი]], [[ჯერსი]] და [[მენი]], რომელთაც განსაკუთრებული სტატუსი აქვთ.

* '''სამფლობელოები'''. დიდ ბრიტანეთს ეკუთვნის აგრეთვე რამდენიმე მცირე სამფლობელო: [[ანგილია]]; [[ბერმუდის კუნძულები]]; [[ბრიტანეთის ვირჯინის კუნძულები]]; [[კაიმანის კუნძულები]]; [[ფოლკლენდის კუნძულები]]; [[გიბრალტარი]]; [[მონსერატი]]; [[პიტკერნის კუნძულები]]; [[წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია]]; [[სამხრეთი გეორგია და სამხრეთ სენდვიჩის კუნძულები]]; [[ბრიტანეთის ინდოეთის ოკეანის ტერიტორია]]; [[ტერქსისა და კაიკოსის კუნძულები]].

== დემოგრაფია ==
{{მთავარი|გაერთიანებლი სამეფოს დემოგრაფია}}
აღწერა გაერთიანებული სამეფოს ყველა წევრ ქვეყანაში ერთად, ათ წელიწადში ერთხელ ტარდება.<ref>{{cite web |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110604093106/http://www.statistics.gov.uk/geography/census_geog.asp |url=http://www.statistics.gov.uk/geography/census_geog.asp |title=Census Geography |publisher=Office for National Statistics |archivedate=4 June 2011 |date=30 October 2007 |accessdate=14 April 2012 |url-status=dead}}</ref> 63 181 775 მოსახლეობით ([[2011]] წლის აღწერით),<ref name="2011census">{{cite web |url=http://www.ons.gov.uk/ons/dcp171778_292378.pdf |title=2011 Census: Population Estimates for the United Kingdom |publisher=Office for National Statistics |date=27 March 2011 |accessdate=18 December 2012}}</ref> სამეფო მესამე ქვეყანაა ევროკავშირში, ხოლო 22-ე უდიდესი – მსოფლიოში. ძირითადი მკვიდრნი არიან [[ინგლისელები]] (81,5 %), [[შოტლანდიელები]] (9,6 %), [[ირლანდიელები]] (2,4 %), [[უელსელები]] (1,9 %) და [[ჩრდილოეთ ირლანდიელები]] (1,8 %). აქ ცხოვრობს ასევე 4 მლნ-ზე მეტი უცხოელი, რომლებიც ძირითადად ჩავიდნენ [[ერთა თანამეგობრობა|თანამეგობრობის]] ქვეყნებიდან. გაერთიანებული სამეფო ურბანიზაციის სამაგალითო ქვეყანაა. მოსახლეობის 91 % ცხოვრობს [[ქალაქი|ქალაქში]].

ინგლისის მოსახლეობა 2011 წლის მონაცემებით დაახლოებით 53 მილიონია.<ref name="2011 UK censuses">{{cite web |url=http://www.ons.gov.uk/ons/guide-method/census/2011/uk-census/index.html |title=2011 UK censuses |publisher=Office for National Statistics |accessdate=18 December 2012}}</ref> ის მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული ქვეყანაა: 2015 წლის შუა პერიოდში 420 ადამიანი ცხოვრობდა კვადრატულ კილომეტრზე.<ref name="pop2015">{{cite web |url=https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/populationandmigration/populationestimates/bulletins/annualmidyearpopulationestimates/latest |title=Population Estimates for UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland, Mid-2015 |publisher=Office for National Statistics |date=23 June 2016}}</ref> განსაკუთრებით მჭიდროდ დასახლებულია ლონდონი და ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილი.<ref>{{cite news |title=England is most crowded country in Europe |url=https://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/politics/2967374/England-is-most-crowded-country-in-Europe.html |newspaper=The Daily Telegraph |accessdate=5 September 2009 |location=London |first=Urmee |last=Khan |date=16 September 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090507120534/http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/politics/2967374/England-is-most-crowded-country-in-Europe.html |archivedate=7 მაისი 2009 }}</ref> 2011 წლის აღწერის შედეგად შოტლანდიის მოსახლეობამ 5.3 მილიონი შეადგინა,<ref>{{cite web |title=Scotland's population at record high |url=https://www.theguardian.com/uk/2012/dec/17/scotland-population-record-high |newspaper=The Guardian |author=Carrell, Severin |accessdate=18 December 2012 |location=London |date=17 December 2012}}</ref> უელსმა – 3.06 მილიონი, ხოლო ჩრდილოეთ ირლანდიამ – 1,81 მილიონით.<ref name="2011 UK censuses"/>

2017 წელს საშუალო შობადობის მაჩვენებელი გაერთიანებული სამეფოს მასშტაბით შეადგენდა 1.7 ბავშვს/ქალზე.<ref>{{cite web|title=Vital statistics: population and health reference tables|url=https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/populationandmigration/populationestimates/datasets/vitalstatisticspopulationandhealthreferencetables|website=Office for National Statistics|accessdate=6 March 2018}}</ref> აღნიშნული მაჩვენებელი 1964 (2.95 ბავშვი/ქალზე)<ref name="Boseley">{{cite news |url=https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2008/jul/14/familyandrelationships.women |title=The question: What's behind the baby boom? |last=Boseley |first=Sarah |date=14 July 2008 |work=The Guardian |page=3 |accessdate=28 August 2009 |location=London}}</ref> და 1815 (6.02 ბავშვი/ქალზე)<ref>{{citation|url=https://ourworldindata.org/grapher/children-born-per-woman?year=1800&country=GBR|title=Total Fertility Rate around the world over the last centuries|author=Max Roser|date=2014|work=[[Our World In Data]], [[Gapminder Foundation]]|access-date=10 December 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190705121623/https://ourworldindata.org/grapher/children-born-per-woman?year=1800&country=GBR|archive-date=5 July 2019|url-status=dead}}</ref> წლების შედეგებს მნიშვნელოვნად ჩამორჩება, თუმცა აღემატება 2001 წლის (1.63 ბავშვი/ქალზე) მაჩვენებელს.<ref name="TFR">{{cite web |url=http://www.ons.gov.uk/ons/rel/vsob1/vital-statistics--population-and-health-reference-tables/spring-2014-update/annual-table.xls |title=Vital Statistics: Population and Health Reference Tables (February 2014 Update): Annual Time Series Data |publisher=[[Office for National Statistics|ONS]] |accessdate=27 April 2014}}</ref> 2011 წელს, ახალშობილთა 47.3% დაუქორწინებელ ქალებზე მოდიოდა.<ref>[http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&plugin=0&language=en&pcode=tps00018 Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table]. Eurostat (26 February 2013). Retrieved 12 July 2013.</ref> 2018 წელს გაერთიანებული სამეფოს მოსახლეობის საშუალო ასაკი შეადგენდა 41.7 წელს.<ref>{{citation|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uk.html|title=World Factbook EUROPE : United Kingdom|work=[[The World Factbook]]|date=12 July 2018|accessdate=13 აგვისტო 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190107065049/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uk.html|archivedate=7 იანვარი 2019}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190107065049/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uk.html |date=7 იანვარი 2019 }}</ref>

* '''რელიგია''' — [[ანგლიკანიზმი]], [[კათოლიციზმი]], [[პრესვიტერიანიზმი]].
* '''ქალაქები''' (ათ.) — [[ლონდონი]] (7.418, აგლომ. — 11.219), [[გლაზგო]] (1.099, აგლომ. — 1.361), [[ბირმინგემი]] (972, აგლომ. — 3.193), [[მანჩესტერი]] (390), [[ლივერპული]] (462), [[ედინბურგი]] (460, აგლომ. — 664), [[შეფილდი]] (418, აგლომ. — 1.102), [[ლიდსი]] (417, აგლომ. — 1.493), [[ბრისტოლი]] (406, აგლომ. — 614).

===ენა===
[[File:Anglospeak (subnational version).svg|thumb|upright=1.8|[[ანგლოფონები]]. მუქი ლურჯით აღნიშნული სახელმწიფოების და ტერიტორიების მოსახლეობის უმეტესი ნაწილი ინგლისურად, ან ინგლისურ კრეოლზე საუბრობენ, ხოლო ღია ლურჯით აღნიშნულია ის ქვეყნები, სადაც ინგლისური ოფიციალური ენაა, თუმცა არა უმრავლესობის ენა. ინგლისური [[ევროკავშირი|ევროკავშირში]]<ref name="EUlang">{{cite web |url=http://ec.europa.eu/education/languages/languages-of-europe/doc135_en.htm |title=Official EU languages |date=8 May 2009 |publisher=European Commission |accessdate=16 October 2009 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090202112407/http://ec.europa.eu/education/languages/languages-of-europe/doc135_en.htm |archivedate=2 February 2009}}</ref> და [[აშშ]]-ში<ref>{{cite web |url=https://www.un.org/depts/OHRM/sds/lcp/UNLCP/english/ |title=Language Courses in New York |year=2006 |publisher=United Nations |accessdate=29 November 2010}}</ref> ერთ-ერთი ყველაზე გამოყენებადი ენაა.]]
გაერთიანებული სამეფოს დე-ფაქტო ენა არის [[ინგლისური ენა|ინგლისური]].<ref name="direct.gov.uk">{{cite web |url=http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_10012519 |archive-url=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20121015000000/http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_10012519 |url-status=dead |archivedate=15 ოქტომბერი 2012 |title=English language&nbsp;– Government, citizens and rights |website=[[Directgov]] |accessdate=23 August 2011 |archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20121015000000/http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_10012519 }}</ref><ref name="thecommonwealth.org">{{cite web |url=http://www.thecommonwealth.org/YearbookHomeInternal/139560/ |title=Commonwealth Secretariat&nbsp;– UK |publisher=[[Commonwealth Secretariat]] |accessdate=23 August 2011}}</ref> დადგენილია, რომ დიდი ბრიტანეთის მოსახლეობის 95% არის ინგლისურენოვანი ''მონოლენგუალი''.<ref name="BBC languages">{{cite web |url=https://www.bbc.co.uk/languages/european_languages/countries/uk.shtml |title=Languages across Europe: United Kingdom |date= |publisher=BBC |accessdate=4 February 2013}}</ref> სამხრეთ აფრიკულ ენებზე, მათ შორის, [[პენჯაბური ენა|პენჯატურ]], [[ჰინდი ენა|ჰინდურ]], [[ბენგალური ენა|ბენგალურ]] და [[გუჯარათული ენა|გუჯარათულ ენებზე]] მოსაუბრეები, ქმნიან გაერთიანებული სამეფოს უდიდეს ლინგვისტურ ჯგუფს ([[ანგლოფონები]]ს გარდა), რომელშიც მთლიანი მოსახლეობის 2.7% შედის.<ref name="BBC languages"/> 2011 წლის აღწერის მიხედვით, ლინგვისტურ უმცირესობებს შორის მეორე ყველაზე გამოყენებადი ენაა პოლონური, რომელზეც 546,000 საუბრობს.<ref>{{cite news |title=Polish becomes England's second language |url=https://www.theguardian.com/uk/2013/jan/30/polish-becomes-englands-second-language |newspaper=[[The Guardian]] |date=30 January 2013 |accessdate=4 February 2012 |location=London |first=Robert |last=Booth}}</ref>

გაერთიანებულ სამეფოში ვხვდებით სამ ძირძველ [[კელტური ენები|კელტურ ენას]]: [[უელსური ენა|უელსურ]], [[ირლანდიური ენა|ირლანდიურ]] და [[შოტლანდიურ-გელური ენა|შოტლანდიურ-გელურ]] ენებს. სამეფოში ცდილობენ [[კორნული ენა|კორნული ენის]], რომელიც XVIII საუკუნის ბოლოს გაქრა, როგორც მშობლიური ენა, აღორძინებას: ვხვდებით მცირე ჯგუფს, რომლის წევრებიც კორნულს მეორე ენის სტატუსით ფლობენ.<ref>{{cite book |title= Language and Linguistics: The Key Concepts|last=Track |first= Robert Lawrence|author2=Stockwell, Peter |year=2007 |isbn=9780415413589 |page=63 |url=https://books.google.com/?id=oLx9AgAAQBAJ&pg=PA63&lpg=PA63&dq=“these+people+speak+the+dead+language+as+a+second+language”#v=onepage&q=“these%20people%20speak%20the%20dead%20language%20as%20a%20second%20language”&f=false |accessdate=4 August 2019}}</ref><ref>{{cite web |title=Framework Convention for the Protection of National Minorities, Strasbourg, 1.II.1995 |url=http://conventions.coe.int/Treaty/en/Treaties/Html/157.htm |publisher=Council of Europe |accessdate=9 March 2015}}</ref><ref name="reglang">{{cite web |url=http://conventions.coe.int/treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?CL=ENG&NT=148&VL=1 |title=List of declarations made with respect to treaty No. 148 |publisher=[[Council of Europe]] |accessdate=12 December 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131212175720/http://conventions.coe.int/treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?CL=ENG&NT=148&VL=1 |archivedate=12 დეკემბერი 2013 }}</ref><ref>{{cite web |title=European Charter for Regional or Minority Languages, Strasbourg, 5.XI.1992 |url=http://conventions.coe.int/treaty/en/Treaties/Html/148.htm |publisher=Council of Europe |accessdate=9 March 2015}}</ref> 2011 წლის აღწერის მონაცემებით, უელსის მოსახლეობის დაახლოებით მეხუთედმა (19%) თქვა, რომ მათ შეეძლოთ უელსურად საუბარი.<ref>{{cite web |url=http://www.statistics.gov.uk/CCI/nugget.asp?ID=447&Pos=6&ColRank=1&Rank=192 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110728133204/http://www.statistics.gov.uk/CCI/nugget.asp?ID=447&Pos=6&ColRank=1&Rank=192 |archivedate=28 July 2011 |publisher=National Statistics Online |title=Welsh Language |accessdate=9 March 2015}}</ref><ref>{{Cite web|title=Comisiynydd y Gymraeg - Census Data|url=http://www.comisiynyddygymraeg.cymru/English/Policy%20research%20and%20data/Census%20Data/Pages/Census%20Data.aspx|website=www.comisiynyddygymraeg.cymru|access-date=8 May 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200612191817/http://www.comisiynyddygymraeg.cymru/English/Policy%20research%20and%20data/Census%20Data/Pages/Census%20Data.aspx|archivedate=12 ივნისი 2020}}</ref> გარდა ამისა, დადგენილია, რომ ინგლისში დაახლოებით 200 000 ადამიანს შეუძლია უელსურად საუბარი.<ref>{{cite web |url=https://www.bbc.co.uk/voices/multilingual/welsh.shtml |title=Welsh today |author=Wynn Thomas, Peter |publisher=BBC |website=Voices |date=March 2007 |accessdate=5 July 2011}}</ref> ამავე აღწერის დროს ჩრდილოეთ ირლანდიაში 167,487 ადამიანი (10.4%) აცხადებდა, რომ ისინი „ირლანდიურს გარკვეულ დონეზე ფლობდნენ“. შოტლანდიაში 92000-ზე მეტმა ადამიანმა (მოსახლეობის მხოლოდ 2% -ზე ნაკლები) გარკვეულ დონეზე იცოდა [[გელური ენა]], მათ შორის 72% ცხოვრობს [[გარე ჰერბიდები|გარე ჰებრიდებში]].<ref>{{cite web |url=http://www.gro-scotland.gov.uk/press/news2005/scotlands-census-2001-gaelic-report.html |title=Scotland's Census 2001&nbsp;– Gaelic Report |publisher=General Register Office for Scotland |date= |accessdate=28 April 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130522110328/http://www.gro-scotland.gov.uk/press/news2005/scotlands-census-2001-gaelic-report.html |archivedate=22 May 2013 }}</ref> სამეფოში იზრდება იმ ბავშები რიცხვი, რომლებიც უელსურ ან შოტლანდიურ-გელურ ენებს სწავლობენ.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/education/7885493.stm |title=Local UK languages 'taking off' |work=BBC News |date=12 February 2009}}</ref>

===რელიგია===
ამჟამინდელი გაერთიანებული სამეფოს ტერიტორიებზე უკვე 1400 წელია, რაც ქრისტიენული რელიგიები დომინირებენ.<ref>Cannon, John, ed. (2nd edn., 2009). [https://books.google.com/?id=TYnfhTq2M7EC&pg=PA144 ''A Dictionary of British History'']. Oxford University Press. p. 144. {{ISBN|0-19-955037-9}}.</ref> მიუხედავად იმისა, რომ მოქალაქეთა უმრავლესობა რელიგიურ მრწამსს ჯერ კიდევ ქრისტიანობას უკავშირებს, ეკლესიის რეგულარული დასწრება მკვეთრად დაეცა XX საუკუნის შუა პერიოდის შემდეგ,<ref>Field, Clive D. (November 2009). [http://www.brin.ac.uk/wp-content/uploads/2011/12/development-of-religious-statistics.pdf "British religion in numbers"]. BRIN Discussion Series on Religious Statistics, Discussion Paper 001. Retrieved 7 March 2015.</ref> ხოლო ემიგრაციამ და დემოგრაფიულმა ცვლილებებმა ხელი შეუწყო სხვა სარწმუნოების, განსაკუთრებით, [[ისლამი]]ს, ზრდას.<ref>Yilmaz, Ihsan (2005). [https://books.google.com/?id=ryrD2YODzxUC&pg=PA291 ''Muslim Laws, Politics and Society in Modern Nation States: Dynamic Legal Pluralisms in England, Turkey, and Pakistan'']. Aldershot: Ashgate Publishing. pp. 55–56. {{ISBN|0-7546-4389-1}}.</ref>

2001 წლის აღწერის მიხედვით, გამოკითხულთა 71.6%-მა აღნიშნა, რომ ისინი ქრისტიანები იყვნენ, შემდეგი მოდიოდნენ [[ისლამი]]ს (2.8%), [[ინდუიზმი]]ს (1.0%), [[სიქიზმი]]ს (0.6%), [[იუდაიზმი]]ს (0,5%), [[ბუდიზმი]]ს (0.3%) და ყველა სხვა რელიგიის (0.3%) მიმდევრები. გამოკითხულთა 15%-მა განაცხადა, რომ ისინი არცერთ ერლიგიას მისდევდნენ, ხოლო 7%-მა გამოკითვაში მონაწილეობაზე უარი თქვა.<ref>{{cite web |title=Religious Populations |publisher=Office for National Statistics |date=11 October 2004 |url=http://www.scotland.gov.uk/Publications/2005/02/20757/53570 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110604111413/http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget.asp?id=954 |archivedate=4 June 2011 |url-status=dead }}</ref> 2007 წელს ''ტარფუნდის კვლევამ'' აჩვენა, რომ ყოველ კვირას ეკლესიაში დაახლოებით ერთი მეათედი დადიოდა.<ref>{{cite web |url=http://news.adventist.org/2007/04/uite-kigom-ew-report-fis-oly-oe-i-10-atte-church.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111213155625/http://news.adventist.org/2007/04/uite-kigom-ew-report-fis-oly-oe-i-10-atte-church.html |archivedate=13 December 2011 |title=United Kingdom: New Report Finds Only One in 10 Attend Church |publisher=News.adventist.org |date=4 April 2007 |accessdate=9 March 2015}}</ref> 2001-2011 პერიოდში, სამეფოში იმ ადამიანთა რიხვი, რომლებიც თავს ქრისტიანად მიიჩნევდნენ, 12%-ით შემცირდა, ხოლო ურელიგიოთა რიცხვი გაორმაგდა. აგრეთვე, აღნიშნულ პერიოდში მუსლიმთა რაოდენობა 1.6 მილიონიდან (2001) 2.7 მილიონამდე (2011) გაიზარდა,<ref>"[http://cnsnews.com/news/article/british-census-islam-fastest-growing-faith-england-christians-drop-59-population British Census: Islam Fastest-Growing Faith in England; Christians Drop to 59 per cent of Population]". CNS News. 12 December 2012.</ref> რითაც მუსლიმები რიგით მეორე უდიდესი რელიგიური ჯგუფი გახდნენ გაერთიანებულ სამეფოში.<ref>{{cite web |url=http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/2011-census/key-statistics-for-local-authorities-in-england-and-wales/sty-religion.html |title=The percentage of the population with no religion has increased in England and Wales |date=4 April 2013 |website=Office for National Statistics}}</ref>

== ეკონომიკა ==
{{მთავარი|გაერთიანებული სამეფოს ეკონომიკა}}
[[ფაილი:City of London.jpg|thumb|ლონდონი არის ევროპის უდიდესი, ხოლო მსოფლიოს ერთ-ერთი [[ფინანსური ცენტრი]] [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკსა]] და [[ჰონგ კონგი|ჰონგ კონგთან]] ერთად.]]
გაერთიანებული სამეფოს ეკონომიკა ეფუძნება [[ლიბერალიზმი]]ს, [[საბაზრო ეკონომიკა|საბაზრო ეკონომიკისა]] და დაბალი გადასახადების პრინციპებს. ის ითვლება წინაპრად ე. წ. ''ანგლოსაქსური კაპიტალიზმისა''. მიუხედავად იმისა, რომ ბრიტანეთის მოსახლეობა მსოფლიოს მოსახლეობის 1 %-ს შეადგენს, გაერთიანებული სამეფო მეოთხე ადგილზეა მსოფლიოში ვაჭრობის მხრივ, ხოლო მისი [[მშპ|მთლიანი შიდა პროდუქტი]] მსოფლიოში სიდიდით მეექვსე, ხოლო ევროპაში მესამეა [[გერმანია|გერმანიისა]] და [[საფრანგეთი]]ს შემდეგ.<ref>[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/01/weodata/weoselgr.aspx საერთაშორისო სავალუტო ფონდი]</ref>

ეკონომიკის უდიდესი დარგია მომსახურების სფერო, რაშიც განსაკუთრებულ როლს ასრულებს საბანკო-საფინანსო ბიზნესი და ტურიზმი. ენერგეტიკული შესაძლებლობებით უძლიერესია ევროკავშირში. ქვეყანა [[მანქანათმშენებლობა|მანქანათმშენებლობის]] სამშობლოა. სამრეწველო საწარმოები აღჭურვილია ულტრათანამედროვე ტექნიკით. შრობის ნაყოფიერება<ref>დროის ერთეულში წარმოებული პროდუქციის რაოდენობა</ref> ერთ-ერთი უმაღლესია მსოფლიოში. გამოირჩევა ქიმიური, ფარმაცევტული და ბიოტექნიკური ინდუსტრია. მნიშვნელოვანია ასევე ელექტრონიკა და [[თვითმფრინავთმშენებლობა]]. აგრობიზნესი ერთი-ერთი ყველაზე მაღალპროდუქტიულია მსოფლიოში.

* '''ე.ე.პ. სტრუქტურა''' (%) — [[სოფლის მეურნეობა]] — 2, [[მრეწველობა]] — 26, [[მომსახურება]] — 72;
* '''ვალუტა''' — [[გირვანქა სტერლინგი]].
* '''უდიდესი კომპანიები''' — [[როიალ დატჩ-შელი]], [[ბრიტიშ პეტროლეუმი]], [[იუნილევერი]].
* '''უდიდესი ბანკები''' — ეიჩ-ეს-ბი-სი ჰოლდინგზი, ბარკლეიზ ბანკი, ნეშენალ უესტმინსტერ ბანკი, ჰალიფაქსი, ლოიდს გრუფი.

=== ტურიზმი ===
{{მთავარი|გაერთიანებული სამეფოს ტურიზმი}}
მრავალფეროვანი ლანდშაფტი, ისტორიულ-არქიტექტურული ძეგლები და ულტრათანამედროვე საკომუნიკაცია საშუალებების გამო, ბრიტანეთი მსფოლიოს ერთ-ერთი უმსხვილესი ტურისტული რეგიონია. ყოველწლიურად აქ 28-30 მილიონი ტურისტი ჩამოდის. უდიდესი ტურისტული ცენტრებია: [[ლონდონი]], [[სტრატფორდი]] მდ, [[ეივონი|ეივონზე]], [[უინძირო]], [[ედინბურგი]] და ა. შ.

ტურისტების უდიდესი ნაწილი ჩამოდის [[აშშ]]-დან და [[ევროპა|ევროპის]] ქვეყნებიდან, განსაკუთრებით კი [[გერმანია|გერმანიიდან]], [[საფრანგეთი]]დან, [[ირლანდია|ირლანდიიდან]] და [[ნიდერლანდები]]დან. ბოლო წლებში ტურისტული ინდუსტრია ქვეყნის ეკონომიკის ერთ-ერთი უმსხვილესი დარგი გახდა.

== კულტურული მემკვიდრეობა ==
[[ფაილი:Buckingham Palace op een natte dag.JPG|thumb|[[ბაკინგემის სასახლე]] გაერთიანებული სამეფოს მონარქის ოფიციალური რეზიდენცია]]
ბრიტანეთის კულტურული მრავალფეროვნება განპირობებულია როგორც რეგიონული თავისებურებებით, ასევე ბრიტანეთის იმპერიის მემკვიდრეობით. ბრიტანული ლიტერატურის სახეებია ინგლისელი [[შექსპირი]], შოტლანდიელი [[ბერნსი, რობერტ|რობერტ ბერნსი]], უელსელი [[თომასი, დილან|დილან თომასი]], ჩრდილოეთირლანდიელი [[ჰინი, შეიმან|შეიმან ჰინი]]. 60-იანი წლებიდან დაწყებული, [[The Beatles]]-ისა და [[როლინგ სტოუნზი]]ს პოპულარობის გამო, ბრიტანეთი ახალგაზრდული კულტურის ავანგარდშია. ღირსშესანიშნაობანი:

* [[ლონდონი]] — [[ბრიტანეთის მუზეუმი]], თაუერის კოშკი, სამეფო ძვირფასეულობა, [[ვესტმინსტერის სააბატო]] (ბრიტანელი მონარქების კორონაციის ადგილი), პარლამენტის შენობა, [[ბიგ-ბენის კოშკი]], [[ბაკინგემის სასახლე]], [[მადამ ტუსოს ცვილის ფიგურების მუზეუმი]], [[ჰაიდ-პარკი]];
* დარემის ციხე და ტაძარი, [[მეგალითი|მეგალითური კომპლექსი]] [[სტოუნჰენჯი]] (ძვ. წ. 1500), [[კენტერბერიის საკათედრო ტაძარი]], ძველი და ახალი [[ედინბურგი]], [[გვინედის ციხე-სიმაგრე]] და ქალაქის კედლები; [[შექსპირის სახლ-მუზეუმი]] სტრატფორდში, [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი|ოქსფორდისა]] და [[კემბრიჯის უნივერსიტეტი|კემბრიჯის უნივერსიტეტები]];
* ანგლოსაქსური ეპოსი — [[ბეოვულფი]] (X ს.).

==სპორტი==
{{Main|სპორტი გაერთიანებულ სამეფოში}}
[[File:Wembley-Stadion 2013.jpg|thumb|[[უემბლი]] (London), ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების საშინაო მოედანი, არის ერთ-ერთი ყველაზე ძვირადღირებული სტადიონი რაც კი ოდესმე აშენებულა.<ref name="CNN-NFLStad">{{cite news |date=19 January 2016 |url=http://edition.cnn.com/2016/01/19/architecture/new-nfl-stadium-los-angeles/ |title=Los Angeles to build world's most expensive stadium complex |publisher=CNN |accessdate=12 February 2017 |first=Matthew |last=Ponsford}}</ref>]]
[[ვიქტორიანული ეპოქა|ვიქტორიანული ეპოქის]] განმავლობაში დიდ ბრიტანეთში წარმოიშვა ან დიდად, მნიშვნელოვნად განვითარდა სპორტის ისეთი სახეობები, როგორებიცაა: [[ფეხბურთი]], [[ჩორბურთი]], [[რაგბი]], [[რაგბი ლიგა]], [[გოლფი]], [[კრივი]], [[ნეტბოლი]], [[ნიჩბოსნობა]] და [[კრიკეტი]]. 2012 წელს, [[საერთაშორისო ოლიმპიური კომიტეტი]]ს პრეზიდენტმა, ჟაკ როგემ, თქვა: „ეს დიდი, სპორტისმოყვარული ქვეყანა ფართოდ არის აღიარებული, როგორც თანამედროვე სპორტის სამშობლო. პირველად, აქ დაშიფრეს სპორტსმენისა და სამართლიანი თამაშის ცნებები გარკვეულ წესებში და აქ შედიოდა სპორტი სკოლის სასწავლო გეგმაში, როგორც სასწავლო ხელსაწყო“.<ref>[http://www.olympic.org/Documents/Games_London_2012/London_2012_Opening_ceremony_Speech_Jacques_Rogge.pdf "Opening ceremony of the games of the XXX Olympiad"]. Olympic.org. Retrieved 30 November 2013.</ref><ref>[http://uk.reuters.com/article/2012/07/23/uk-oly-preview-ad-idUKBRE86M0I720120723 "Unparalleled Sporting History"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131203031252/http://uk.reuters.com/article/2012/07/23/uk-oly-preview-ad-idUKBRE86M0I720120723 |date=2013-12-03 }}. Reuters. Retrieved 30 November 2013.</ref>

საერთაშორისო კონკურსების უმეტესობაში ინგლისს, შოტლანდიასა და უელსს ცალკეული გუნდები წარმოადგენენ. ჩრდილოეთ ირლანდიას და ირლანდიის რესპუბლიკას, ჩვეულებრივ, ერთი გუნდი ჰყავთ, რომელიც მთლიან ირლანდიას წარმოადგენს საერთაშორისო შეჯიბრებებზე (გამონაკლისია ფეხბურთი და თანამეგობრობის თამაშები). სპორტულ კონტექსტებში, ინგლისის, შოტლანდიის, უელსის და ირლანდიის/ჩრდილოეთ ირლანდიის გუნდებს ხშირად კოლექტიურად მოიხსენიებენ, როგორც საშინაო ერები. არის რამდენიმე სპორტი, რომელშიც ერთი გუნდი წარმოადგენს გაერთიანებული სამეფოს ყველა ქვეყანას (ოლიმპიადის ჩათვლით); ამ შემთხვევაში გუნდი დიდი ბრიტანეთის სახელით ასპარეზობს. 1908, 1948 და 2012 წლის ზაფხულის ოლიმპიადები ჩატარდა ლონდონში; ამით იგი გახდა პირველი ქალაქი, რომელმაც ზაფხულის ოლიმპიადას სამჯერ უმასპინძლა. 

2003 წლის გამოკითვამ აჩვენა, რომ გაერთიანებულ სამეფოში ყველაზე პოპულარული სპორტის სახეობა ფეხბურთია.<ref name="sports poll">{{cite web |url=http://www.ipsos-mori.com/researchpublications/researcharchive/928/Rugby-Union-Britains-Second-Most-Popular-Sport.aspx |title=Rugby Union 'Britain's Second Most Popular Sport' |publisher=Ipsos-Mori |date=22 December 2003 |accessdate=28 April 2013}}</ref> ინგლისი [[ფიფა]]ს მიერ აღიარებულია, როგორც ქვეყანა, სადაც ფეხბურთი წარმოიქმნა; მისი ფეხბურთის ასოციაცია ყველაზე ძველია ფეხბურთის წესებით, რომელიც პირველად 1863 წელს ებენეზერ-კობ მორლიმ შეადგინა.<ref>{{cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article3694775.ece |title=The father of football deserves much more |last=Rudd |first=Alyson |work=The Times |location=London |date=7 April 2008 |url-access=subscription |accessdate=29 January 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110604183514/http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article3694775.ece |archivedate=4 ივნისი 2011 }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.fifa.com/worldfootball/clubfootball/news/newsid=621801.html |publisher=[[FIFA]] |title=Sheffield FC: 150 years of history |accessdate=29 January 2015 |date=24 October 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071025033006/http://www.fifa.com/worldfootball/clubfootball/news/newsid=621801.html |archivedate=25 ოქტომბერი 2007 }}</ref> სამეფოს თითოეულ წევრ ქვეყანას გააჩნია საკუთარი საფეხბურთო ასოციაცია, ეროვნული გუნდი და ლიგის სისტემა. ინგლისის უმაღლესი დივიზია, [[ინგლისის პრემიერლიგა|პრემიერლიგა]], ყველაზე ყურებადი საფეხბურთო ლიგაა მსოფლიოში.<ref>{{cite news |last=Ebner |first=Sarah |date=2 July 2013 |url= http://www.thetimes.co.uk/tto/public/ceo-summit/article3804923.ece |title=History and time are key to power of football, says Premier League chief |newspaper=The Times |location=London |accessdate=30 November 2013 |url-access=subscription}}</ref> პირველი საერთაშორისო საფეხბურთო მატჩი ჩატარდა 1872 წლის 30 ნოემბერს, [[ინგლისის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|ინგლისისა]] და [[შოტლანდიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|შოტლანდიას]] შორის.<ref name="BBC article">{{cite web |title=The first international football match |url=https://www.bbc.co.uk/scotland/sportscotland/asportingnation/article/0012/index.shtml |publisher=BBC Sport Scotland |author=Mitchell, Paul |date=November 2005 |accessdate=15 December 2013|author-link=Paul Mitchell (broadcaster) }}</ref> ინგლისი, შოტლანდია, უელსი და ჩრდილოეთ ირლანდია საერთაშორისო საფეხბურთო ჩემპიონატებში, ჩვეულებრივ, ცალკეული ქვეყნის სტატუსით ასპარეზობენ.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/olympics/football/7529807.stm |title=Why is there no GB Olympics football team? |work=BBC Sport |date=5 August 2008 |accessdate=31 December 2010}}</ref>

[[სურათი:Inside the Millennium Stadium, Cardiff.jpg|thumb|left|[[კარდიფი]]ს [[მილენიუმი (სტადიონი)|მილენიუმი]], რომელიც [[რაგბის მსოფლიო ჩემპიონატი 1999|1999 წლის რაგბის მსოფლიო თასისთვის]] გაიხსნა.]]
2003 წელს, რაგბი გაერთიანებული სამეფოს სპორტის მეორე ყველაზე პოპულარული სახეობა გახდა.<ref name="sports poll"/> სპორტის სახეობა შეიქმნა რაგბის სკოლაში, [[იურიკშირი|იურიკშირში]], და პირველი რაგბის საერთაშორისო შეხვედრა გაიმართა 1871 წლის 27 მარტს [[ინგლისის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები|ინგლისსა]] და [[შოტლანდიის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები|შოტლანდიას]] შორის.<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-coventry-warwickshire-25946757 "Six ways the town of Rugby helped change the world"]. BBC. Retrieved 29 January 2015.</ref><ref>Godwin, Terry; Rhys, Chris (1981).''The Guinness Book of Rugby Facts & Feats''. p. 10. Enfield: Guinness Superlatives Ltd</ref> ინგლისი, შოტლანდია, უელსი, ირლანდია, საფრანგეთი და იტალია ასპარეზობენ [[ექვსი ერის ჩემპიონატი|ექვსი ერის ჩემპიონატში]] (ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს პრემიერლიგის საერთაშორისო ტურნირში). ინგლისში, შოტლანდიაში, უელსსა და ირლანდიაში აღნიშნულ სპორტის სახეობასთან დაკავშირებულ საკითხებს ორგანიზებას სპორტის მმართველი ორგანოები დამოუკიდებლად უწევენ.<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/?id=0-IiowvNomMC&pg=PA95 |title=The Girlfriends Guide to Rugby |author1=Louw, Jaco |author2=Nesbit, Derrick |publisher=South Publishers |location=Johannesburg |year=2008 |isbn=978-0-620-39541-0}}</ref> ოთხ წელიწადში ერთხელ, ინგლისი, ირლანდია, შოტლანდია და უელსი ქმნის გაერთიანებულ გუნდს, რომელიც ცნობილია როგორც [[ბრიტანელი და ირლანდიელი ლომები]]. გუნდი სტუმრობს [[ავსტრალია]]ს, [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიასა]] და [[სამხრეთ აფრიკა]]ს.

[[კრიკეტი]] ინგლისში გამოიგონეს, ხოლო მისი წესები, 1788 წელს, მარილებონის კრიკეტის გუნდმა ჩამოაყალიბა.<ref>Colin White (2010). "Projectile Dynamics in Sport: Principles and Applications". p. 222. Routledge</ref> ინგლისის კრიკეტის ნაკრები, რომელსაც [[ინგლისისა და უელსის კრიკეტის საბჭო]] მართავს, და ირლანდიის კრიკეტის ნაკრები, რომელსაც ''კრიკეტ-ირლანდია'' მართავს, წარმოადგენენ ინგლისის კლუბებს, რომლებსაც ''ტესტ სტატუსი'' გააჩნიათ. გუნდის წევრები არიან ქვეყნის მთავარი მხარეებიდან არიან არჩეულნი და მასში როგორც ინგლისელი, ისე უელსელი მოთამაშეები შედიან. კრეკეტი განსხვავდება ფეხბურთისა და რაგბისაგან, სადაც უელსსა და ინგლისს ცალკეული ეროვნულ გუნდები ჰყავთ; აღსანიშნავია, რომ უელსს წარსულში საკუთარი გუნდი ჰყავდა. ირლანდიელი და შოტლანდიელი კრიკეტის მოთამაშეები ინგლისში თამაშობდნენ, რადგან არცერთ მათგანს არ გააჩნდა ''ტესტ სტატუსი''. ქვეყანაში ვხვდებით პროფესიონალური ლიგის ჩეპიონატსაც, რომელში ასპარეზობენ ინგლისის 17 მუნიციპალიტეტისა და 1 უელსის წარმომადგენლები გუნდები.<ref>{{cite web |url=https://www.bbc.co.uk/wales/southeast/sites/history/pages/counties_glamorgan.shtml |title=Glamorgan |publisher=BBC South East Wales |date=August 2009 |accessdate=30 December 2010}}</ref>

თანამედროვე თამაში, [[ჩოგბურთი]], ბირმინგემში (ინგლისში), 1860-იან წლებში წარმოიქმნა.<ref>[http://www.itftennis.com/abouttheitf/worldwide/history.asp History of Tennis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100322195507/http://www.itftennis.com/abouttheitf/worldwide/history.asp|date=2010-03-22}} [[International Tennis Federation]]. Retrieved 28 July 2008.</ref> მსოფლიოს უძველესი ჩოგბურთის ჩემპიონატი, [[უიმბლდონის ტურნირი]], პირველად 1877 წელს ჩატარდა, დღეს კი, აღნიშნული ჩემპიონატი ორ კვირის განმავლობაში, ივნისის ბოლოდან ივლისის დასაწყისამდე, მიმდინარეობს.<ref>{{cite news |url=http://edition.cnn.com/2011/SPORT/tennis/06/14/tennis.wimbledon.125th.anniversary.museum/index.html |title=125 years of Wimbledon: From birth of lawn tennis to modern marvels |publisher=CNN |accessdate=21 January 2015 |date=22 June 2011 |first=Gary |last=Morley |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200218114004/http://edition.cnn.com/2011/SPORT/tennis/06/14/tennis.wimbledon.125th.anniversary.museum/index.html |archivedate=18 თებერვალი 2020 }}</ref>

[[გოლფი]], მიმდევართა რაოდენობით, ქვეყნის მეექვსე ყველაზე პოპულარული სპორტის სახეობაა.

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{მინიდაფა
|პორტალი = გაერთიანებული სამეფო
|ვიქსიკონი = 
|ვიკიწიგნები = 
|ვიკიციტატა = 
|ვიკიწყარო = 
|ვიკისახეობები = 
|ვიკისიახლეები = 
|ვიკისაწყობი = United Kingdom
|მეტავიკი = 
}}
* [http://www.royal.gov.uk/Home.aspx ბრიტანეთის მონარქიის ოფიციალური საიტი]
* [http://www.direct.gov.uk/en/index.htm გაერთიანებული სამეფოს მთავრობის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090907093139/http://www.direct.gov.uk/en/index.htm |date=2009-09-07 }}

; ძირითადი ინფორმაცია
* [https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-18023389 United Kingdom] from the [[BBC News]]
* [https://web.archive.org/web/20090406224510/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/british.htm United Kingdom] from ''UCB Libraries GovPubs''
* {{curlie|Regional/Europe/United_Kingdom}}
* [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/615557/United-Kingdom United Kingdom] ''Encyclopædia Britannica'' entry
* {{wikiatlas|United Kingdom}}
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=GB Key Development Forecasts for the United Kingdom] from [[International Futures]]

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

{{გაერთიანებული სამეფო}}
{{დ8}}
{{ევროპის ქვეყნები}}
{{ევროპის კავშირის წევრები}}
{{მონარქიები}}
{{ერთა თანამეგობრობა}}

[[კატეგორია:გაერთიანებული სამეფო| ]]
[[კატეგორია:ევროპის ქვეყნები]]
[[კატეგორია:დიდი რვიანის ქვეყნები]]
[[კატეგორია:ინგლისურენოვანი ქვეყნები]]
[[კატეგორია:კონსტიტუციური მონარქიები]]
[[კატეგორია:სამეფოები]]
[[კატეგორია:ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოები]]
[[კატეგორია:კუნძულოვანი სახელმწიფოები]]
[[კატეგორია:ნატოს წევრი სახელმწიფოები]]
[[კატეგორია:გაეროს წევრი სახელმწიფოები]]
[[კატეგორია:ბირთვული ქვეყნების სია]]